intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 

Đề tài: Hướng đi cho các chương trình đóng góp mạnh thường quân góp phần với ngân sách nhà nước hỗ trợ người nghèo (part 3)

Chia sẻ: Tt Cao | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:34

Thêm vào BST
Báo xấu
63
lượt xem 5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Năm là: Nhà nước cần có chính sách ưu tiên hơn nữa trong việc sử dụng nguồn vốn từ quỹ hỗ trợ đầu tư cho phát triển hạ tầng các vùng khó khăn. - Vốn huy động từ các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân. Vốn đầu tư cho phát triển cơ sở hạ tầng nông thôn hiệu quả thu hồi vốn chậm và thấp nên để huy động các nguồn vốn khác ngo ài nguồn vốn ngân sách cho lĩnh vực này phải quan tâm hai vấn đề sau: Thứ nhất: Có sự khuyến khích các nhà đầu...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Hướng đi cho các chương trình đóng góp mạnh thường quân góp phần với ngân sách nhà nước hỗ trợ người nghèo (part 3)

  1. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com N ă m là: Nhà n ư ớc cần có chính sách ư u tiên h ơ n n ữa trong việc sử dụng nguồ n v ốn từ quỹ hỗ trợ đ ầu t ư c ho phát tri ển hạ tầng c ác vùng khó kh ăn. - Vốn huy đ ộng từ các doanh nghiệp, tổ chức v à cá nhân. Vốn đ ầu t ư c ho phát tri ển c ơ s ở hạ tầng nông thôn hiệu quả thu hồi vốn chậm v à th ấp n ên đ ể huy đ ộng các nguồn vốn khác ngo ài n gu ồn v ốn ngân sách cho lĩnh vực n ày ph ải quan tâm hai vấn đ ề sau: T h ứ nhất: Có sự khuyến khích các nh à đ ầu t ư b ao g ồm tr ên các l ĩnh vực nh ư m ôi tr ư ờng đ ầu t ư t hu ận lợi, có bảo đ ảm đ ể ng ư ời đ ầu tư yên tâm b ỏ vốn, thực hiện các hỗ trợ v à ư u đ ãi v ề đ ầu t ư . Hỗ trợ đ ầu t ư b ao g ồm: hỗ trợ c ơ s ở vật chất, hỗ trợ đ ể tạo đ i ều k i ện cho họ t ăng v ốn kinh doanh, hỗ trợ về chuyển giao công nghệ. T h ứ hai: Phải đ a d ạng các h ình th ức huy đ ộng vốn từ các doanh nghiệp tổ chức v à cá nhân cho đ ầu t ư c ơ sở hạ tầng nông thôn m ới khỏi t ăng đ ư ợc mọi nguồn lực tiềm t àng, s ẵn có từng đ ịa b àn c ụ thể. - Vốn đ i vay: Vốn đ i vay cho m ục ti êu đ ầu t ư c ơ s ở hạ tầng nông thôn chủ yếu l à ngu ồn d ài h ạn, l ãi su ất ổn đ ịnh. Trong đ i ều kiện nguồn vốn d ài h ạn từ ngân sách ch ư a th ể đ áp ứ ng đ ư ợc yêu c ầu, do v ậy Nh à n ư ớc cần cho phép các tỉnh đ ẩy mạnh ph ươ ng th ức phát h ành t rái phi ếu đ ầu t ư đ ể vay dân đ ể tạo nguồn cho phát triển c ơ s ở hạ tầng nông thôn. Vốn n ư ớc ngo ài đ ầu t ư v ào Vi ệt Nam hiện nay bao gồm các nguồn: viện trợ phát triển chính thức, đ ầu t ư t r ực t i ếp, viện trợ của c ác t ổ chức phi chính phủ... Song có 2 nguồn vốn sau đ â y có kh ả n ă ng đ ầu t ư cho h ạ tầng nông thôn.
  2. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Vi ện trợ phát triển chính thức (ODA): l à ngu ồn vốn do các n ư ớc v à các t ổ chức quốc tế viện trợ không ho àn l ại, nguồn vốn cho v ay lãi su ất t h ấp hoặc cho vay không l ãi. Đ â y là ngu ồn vốn t ài tr ợ có mục ti êu th ực hiện ch ươ ng trình làm đ ộng lực cho cải cách k inh t ế nh ư đ ư ờng quốc lộ, thuỷ đ i ện, thuỷ lợi, đ ư ờng dây cao thế... Nguyên tác s ử dụng nguồn vốn n ày r ất chặt chẽ, sử dụng đ ú ng d ự án t ài tr ợ. Tuy nhi ên chúng ta v ẫn có khả n ăng đ ể thu hút nguồn vốn đ ầu t ư n ày cho phát tri ển hạ tầng nông thôn. Đ ặc b i ệt l à đ ối với khu vực khó kh ă n mi ền núi, hải đ ảo bằng các ch ươ ng trình và d ự án nh ư q uy ho ạch nông thôn, n ư ớc sách nông t hôn... Vốn đ ầu t ư t r ực ti ếp (FDI): l à ngu ồn vốn của các tổ chức v à cá nhân n ư ớc ngo ài góp v ốn đ ầu t ư t r ực tiếp bằng h ình th ức li ên d oanh theo quy đ ịnh của luật đ ầu t ư . Trong nh ững n ă m th ực hiện chính sách mở cửa, n ư ớc ta đ ã t hu hút đ ư ợc một khối l ư ợng vốn F DI v ới tổng số vốn l ên t ới h àng t ỷ USD. Trong đ ó t hu hút vào l ĩnh vực nông lâm ng ư l à trên 5% t ổng số vốn. Tuy nhi ên đ ể mở r ộng thu hút vốn đ ầu t ư F DI cho phát tri ển hạ tầng nông thôn v à các vùng đ ặc biệt khó kh ăn mi ền nú hải đ ảo, th ì đ ò i h ỏi chúng ta p h ải phát huy tiềm n ăng và l ợi thế so sách của Việt Nam tạo ra môi tr ư ờng thuận lợi, cởi mở đ ể khuyến khích đ ầu t ư n ư ớc ngo ài. N goài 2 ngu ồn vốn nói tr ên chúng ta c ũng cần tận dụng tối đ a các ngu ồn t ài tr ợ của tổ chức phi chính phủ v à cá nhân ở n ư ớc n goài tài tr ợ cho phát triển hạ tầ ng nông thôn thông qua các d ự án, ch ươ ng trình khác nhau. 3 .2.2. Hoàn thi ện v à nâng c ấp ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo thành ngân hàng chính sách. 3 .2.2.1. Nh ững đ ịnh h ư ớng hoạt đ ộng của ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo. Đ ịnh h ư ớng thứ nhất: phải xác đ ịnh ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo là m ột ngân h àng chính sách ch ịu sự quản lý Nh à n ư ớc về h o ạt đ ộng ngân h àng c ủa ngân h àng Nhà n ư ớc Việt Nam. Về t ư c ách pháp nhân nó là m ột tổ chức kinh tế Nh à n ư ớc. Với t ư c ách
  3. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com l à m ột ngân h à ng chính sách nó có ch ức n ăng ch ủ yếu t h ực hiện chính sách hỗ trợ vốn cho ng ư ời ngh èo, theo đ ó h o ạt đ ộng của n ó c ũng h àm ch ứa một c ơ c h ế chính sách ri êng. Tính chính sách c ủa ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo đ ư ợc biểu hiện v à ph ơ i bày r a ngoài b ởi các quy đ ịnh v à các nguyên t ắc hoạt đ ộng ri êng bi ệt của nó: có đ i ều lệ hoặc cao h ơ n là pháp l ệnh hoạt đ ộng ri êng, có c ơ c h ế quản lý v à đ i ều h ành riêng, c ơ ch ế t ài chính và chính sách cán b ộ ri êng. Đ ịnh h ư ớng thứ hai: ngân h àng ph ục ng ư ời ngh èo không ch ỉ thực thi cấp vốn tín dụng cho ng ư ời ngh èo mà m ột cá i giá cao h ơ n t h ế l à thông qua ho ặc kết hợp với việc truyền tải vốn có nhiệm vụ đ à o t ạo nâng cao tri thức cho ng ư ời ngh èo. Mu ỗn vậy ngân h àng phc ụ vụ ng ư ời ngh èo ph ải gắn liền với các tổ chức đ oàn th ể x ã h ội đ ịa ph ương và chính quyền sở tại từ mô h ình t ổ ch ức đ i ều h ành đ ến c ơ c h ế chỉ đ ạo phối hợp. Đ ịnh h ư ớng thứ 3: đ ể ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo phát tri ển tốt phải có sự hỗ trợ đ ặc biệt từ phía chính phủ. Phát triển của n gân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo mà t ập trung cốt l õi là ho ạt đ ộng của nó phải l àm t ăng t hu nh ập cho ng ư ời ngh èo và gi ảm dần n ghèo đ ói trong đ i ều kiện b ù đ ắp đ ư ợc chi phí, có l ãi đ ể t ă ng tr ư ởng nguồn vốn. Để đ ạt đ ư ợc đ i ều đ ó , tài tr ợ của ngân sách Nh à n ư ớc phải đ ặt ở vị trí ''xứng đ áng'' trong h ệ tác nhân hỗ trợ phát triển của ngân h àng ph ục v ụ ng ư ời ngh èo. Đ ịnh h ư ớng thứ 4: Ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo ph ải đ ư ợc hỗ trợ nhất đ ịnh về mọi nguồn vốn hoạt đ ộng từ các ngân h àng t h ươ ng m ại, các tổ chức tín dụng v à các t ổ chức t ài chính phi ngân hàng. B ởi xét tr ên m ột góc đ ộ n ào đ ó , ngân hàng ph ục vụ n g ư ời ngh èo thay m ặt các tổ chức t ài chính - t ín d ụng, ''gánh vác'' to àn b ộ nhiệm vụ cấp tín dụng cho ng ư ời ngh èo. Trên ý ngh ĩa đ ó v i ệc đ ó ng góp ngu ồn vốn của mỗi tổ chức tín dụng đ ể bổ sung nguồn vốn cho ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo là đ i ều hợp lý.
  4. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Khôn g ch ỉ dừng lại ở phạm vi đ ó m à m ỗi tổ chức kinh tế x hội phải có sự đ ó ng góp ngu ồn vốn cho hoạt đ ộng của ngân h àng ph ục v ụ ng ư ời ngh èo. Đ ịnh h ư ớng thứ 5: Để ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo là ngân hàng chính sách và ho ạt đ ộng có hiệu quả th ì v ấn đ ề có tính ''c ốt t ử'' l à yêu c ầu bộ máy nhân sự cho nó phải đ ạt tới mức khả dĩ theo các h ư ớng sau. Bộ máy hội đ ồng quản trị v à ban đ ại diện hội đ ồng quản trị phải có tổ th ư ờng trực, không ki êm nhi ệm đ ể đ áp ứ ng đ i ều h ành theo ch ức n ăng ho ạt đ ộng. C ấp quản trị kinh doan h ph ải đ ư ợc mở ít nhất đ ến cấp li ên xã, ph ư ờng. Bộ máy nhân sự từng cấp quản trị kinh doanh đ ư ợc tổ ch ức với c ơ c ấu bao gồm: bộ phận khai thác v à t ạo nguồn vốn, bộ phận tiếp nhận, xử lý, quyết đ ịnh cấp tín dụng, bộ phận h ướng d ẫn sản xuất v à thu n ợ, bộ phậ n h ậu cần bao gồm: h ành chính nhân s ự, t ài chính ngoài ra còn có b ộ phận kế toán v à b ộ phận ngân q u ỹ. Bộ máy quản trị kinh doanh của ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo đ ư ợc tr ình bày ở s ơ đ ồ sau l à trên lý thuyết. Thực tế có thể đ ư ợc đ i ều chỉnh th êm, b ớt, đ an x en theo yêu c ầu hoạt đ ộng của ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo t ừng cấp. Nhi ệm vụ đ ặc th ù của tổ chức tín dụng cho ng ư ời ngh èo là h ư ớng dẫn ng ư ời ngh èo làm cái gì đ ể t ăng thu nh ập v à sau đ ó l à hoàn t r ả đ ư ợc nợ. Kinh nghiệm th ành công c ủa Grameen Bank ngân h àng ng ư ời ngh èo ở B ă ngladesh, chính có tr ợ giúp của ngân h àng k hông ch ỉ l à v ốn bằng tiềm m à còn b ằng ''vốn kiến thức'' l àm ăn đ ối với ng ư ời ngh èo. B ởi vậy tôi cho rằng Việt Nam có thể học t ập v à áp d ụng. Bộ máy tổ chức ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo thi ết kế t rong nó m ột bộ phận h ư ớng dẫn ng ư ời ngh èo s ản xuất
  5. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com l à c ần thiết không thể thiếu đ ư ợc. Tính khả dụng của bộ phận n ày trong b ộ máy ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo đ ư ợc lý giải tr ên c ác c ơ sở sau. M ột l à:Trên lý thuyết nghi ên c ứu về ng ư ời ngh èo cho rằng họ đ ều bi ết l àm ăn, song ti ếp cận tr ên th ực tế th ì đ a s ố ng ư ời ngh èo k hi có v ốn vẫn lúng túng trong tổ chức l àm ăn. Trong đ ó c ả yếu tố sợ vốn tr ư ợt khỏi tay do rủi ro, l àm ă n th ất bát. Ngay cả n h ững hộ ngh èo x ư a nay thu ần nông cầm tr ên tay vài ba tri ệu bạc tiền v ay c ũng còn lo có tr ả đ ư ợc nợ không? Những hộ ngh èo k hông nh ững không đ ó i v ốn m à đ ò i c ả kỹ thuật l àm ăn. Vì v ậy sự trợ giúp, h ư ớng dẫn họ l àm ă n lúc này là h ết sức quý giá v à m ang l ại nhiều th à nh công cho c ả ngân h àng l ẫn cho cả ng ư ời ngh èo. H ai là: Đ a số hộ ngh èo ở n ư ớc ta chủ yếu l à h ộ nông dân thuần nông, không chỉ giới hạn tr ên th ửa ruộng họ c ày mà có th ể h ư ớng d ẫn, khuyến khích các hộ ngh èo tìm ra l ối thoát với các ng ành ngh ề mới đ ể tạo thu nhập. Bộ phân h ư ớng dẫn ng ư ời ngh èo sản x u ất của ngân h àng p h ục vụ ng ư ời ngh èo v ới những cán bộ ngân h àng có th ể tiếp cận nghi ên cứu, tổ chức lập dự án h ư ớng dẫn hộ n ghèo tham gia d ự án đ ể tiến h ành s ản xuất kinh doanh. B a là: Thông qua quá trình tr ực tiếp ''nắm v ùng'' v ới các hộ ngh èo vay v ốn, tự nó đ ã t ạo ra đ i ều k i ện tốt nhất đ ể cán bộ ngân h àng k i ểm tra sử dụng vốn, h ư ớng dẫn thu hoạch sản phẩm v à ti ến h ành thu n ợ tiền vay. Bốn l à: Nhân s ự bộ phận h ư ớng dẫn ng ư ời ngh èo s ản xuất có hiểu biết nhất đ ịnh về hoạt đ ộng ngân h àng nh ư ng c ơ b ản l à nh ững c án b ộ có kỹ thuậ t s ản xuất, hiểu biết nông dân v à nông thôn. Với nhân sự bộ phận n ày, ngân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo có th ể p h ối hợp với các tổ chức khuyến nông đ ể tu yển dụng những ng ư ời đ ủ ti êu chu ẩn t ình nguyện xin l àm vi ệc tại ngân h àng ph ục vụ n g ư ời ngh èo. V ề lâu d ài n gân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo có th ể tuyển dụng những sinh vi ên tr ẻ mới ra tr ư ờng ở các ng ành k ỹ
  6. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com t hu ật, sau đ ó b ồi d ư ỡng cho họ kiến thức t ài chính ngân hàng và đ ư a vào b ộ phận tổ chức nói tr ên, có th ể nói sợi chỉ đ ỏ xuyên su ốt đ ể quán triệt quan đ i ểm đ ạo đ ức với ng ư ời ngh èo, trư ớc hết chính l à ở chỗ, ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo ph ải hết sức p h ục vụ v ì ng ư ời ngh èo. Mu ốn vậy bộ máy nhân sự của nó phải l à nh ững ng ư ời có tâm huyết, hết sức th ươ ng yêu ng ư ời ngh èo. 3 .2.2.2. Gi ải pháp tạo lập v à khai thác t ối đ a n gu ồn vốn cho hoạt đ ộng ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo. - Vốn đ i ều lệ. L à m ột ngân h àng ''chính sách'' song ngân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo là m ột tổ chức tín dụng của Nh à n ư ớc, có t ư c ách pháp n hân, đ ư ợc Nh à n ư ớc cấp vốn đ i ều lệ. Hiện nay vốn đ i ều lệ của ng ân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo là 700 t ỷ đ ồng. Tôi cho rằng với số vốn đ i ều lệ n ày quá th ấp, bởi 2 lý do sau. T h ứ nhất: ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo v ới mục ti êu ho ạt đ ộng v ì ng ư ời ngh èo, g ắn liền với khách h àng ng ư ời ngh èo song k hông có ngh ĩa l à c ơ sở vật c h ất cho hoạt đ ộng của nó phải ''ngh èo'' theo quá m ức, m à ngân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo ph ải có m ột c ơ sở vật chất đ ảm bảo cho hoạt đ ộng của hệ thống có mạng l ư ới từ trung ư ơ ng đ ến c ơ sở. Vốn đ ể tạo ra c ơ sở vật chất của n gân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo ch ủ yế u v ẫn do sự hỗ trợ của Ngân h àng nông nghi ệp v à phát tri ển nông thôn Việt Nam. T h ứ hai: Nguồn vốn đ i ều lệ của ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo không ch ỉ sử dụng xây dựng c ơ s ở vật chất m à còn t ạo ra nguồn v ốn cho vay trong đ i ều kiện nguồn vốn huy đ ộng hạn chế t hì s ử dụng nguồn vốn đ i ều lệ đ ể tạo ra nguồn vốn cho vay l à h ết sức c ần thiết của ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo. B ởi vậy việc t ăng v ốn đ i ều lệ l ên m ột mức cao h ơ n cho ngân hàng ph ục vụ ng ư ời n ghèo là phù h ợp với thực tiễn đ ặt ra. Mặt khác vốn đ i ều lệ của n gân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo bao g ồm: vốn ngân sách Nh à n ư ớc cấp v à v ốn đ ó ng góp d ư ới h ình th ức cổ phần của các cổ đ ô ng. Do đ ó c ần đ ộng vi ên khuyến khích các cổ đ ô ng sáng l ập t ă ng
  7. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com cổ phần đ ó ng góp c ủa m ình đ ể t ăng v ốn đ i ều lệ ban đ ầu cho ngân h àng ph ục v ụ ng ư ời ngh èo và cho phép các t ổ chức kinh tế, x ã h ội, cá nhân trong v à ngoài n ư ớc tự nguyện đ ó ng góp c ổ phần tham gia vốn đ i ều lệ. Số cổ đ ô ng này, n ếu có cổ phần đ ó ng góp l ớn s ẽ đ ư ợc bầu v ào h ội đ ồng quản trị của ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo. - Vốn cổ ph ần. N gân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo là t ổ chức tín dụng của Nh à n ư ớc song nó l à ngân hàng chính sách nên ph ải có thiết chế hoạt đ ộng ri êng. Đ i ều lệ hoạt đ ộng của ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo c ần tạo ra một pháp lý m à ở đ ó n gân hàng ph ục vụ ng ư ời n ghèo đ ư ợc p hép huy đ ộng cổ phần đ ó ng góp t ừ các cổ đ ô ng thông th ư ờng, bao gồm 2 dạng: D ạng cổ phần bắt buộc: ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo quy đ ịnh vốn cổ phần đ ó ng góp b ắt buộc cho mọi th ành viên vay v ốn. M ức đ ó ng góp b ằng tỷ lệ phần tr ăm trên số tiền mỗi khoản vay v à đ ư ợc khấu hao từ khoản vay. Tỷ lệ n ày đ ư ợc quy đ ịnh rất nhỏ k ho ảng 1 - 2%, t ạo ra tâm lý tự nguyện của ng ư ời vay, họ xem đ ó n h ư l à m ột khoản tiết kiệm nhỏ. Song đ ối với to àn h ệ thống n gân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo, có th ể tạo ra nguồn vốn tái cho vay đ á ng k ể. Ví dụ: tỷ lệ đ ó ng góp c ổ phần bằng 1% khoản vay, d oanh s ố cho vay l à 8000 t ỷ đ ồng ta sẽ huy đ ộng vốn cổ phần đ ó ng góp d ạng n ày 80 t ỷ đ ồng. Tất nhi ên đ ối với loại cổ phần n ày k hông đ ư ợc h ư ởng cổ tức, không cho phép cổ đ ô ng rút ra b ất cứ lúc n ào. D ạng c ổ phần tự nguyện: Nh à n ư ớc v à ngân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo khuyến khích v à đ ộng vi ên t ất cả mọi tổ chức kinh tế, x ã h ội, đ oàn th ể, mọi cá nhân trong v à ngoài n ư ớc tham gia đ ó ng góp c ổ phần h ư ởng cổ tức v ào ngân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo. L o ại cổ phần n ày n ên duy trì ổ n đ ịnh, chỉ đ ư ợc rút ra khi có thời gian đ ó ng vào khá dài (5n ă m, 10 n ă m, 20 n ăm...). Khi công tác t uyên truyền, phong tr ào xã h ội v à t ừ thiện trong cộng đ ồng đ ư ợc mở rộng v à phát tri ển th ì v ốn cổ phần dạng n ày s ẽ nâng l ên.
  8. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com - N gu ồn vốn huy đ ộng t ừ k ênh ngân sách Nhà n ư ớc. H i ện nay vốn của ngân sách Nh à n ư ớc chi cho các mục đ í ch liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp thực hiện ch ươ ng trình xoá đ ó i g i ảm ngh èo ở n ư ớc ta với con số không phải nhỏ. Mặc d ù ngân sách Nhà n ư ớc vẫn bội chi lớn, chính phủ vẫn p h ải đ i vay dân, v ay n ư ớc ngo ài đ ể b ù đ ắp nh ưng hàng n ăm v ẫn phải chi ra h àng nghìn t ỷ đ ồng cho ch ươ ng trình này. Vốn ngân sách Nh à n ư ớc d ù d ư ới 2 dạng: cấp phát không ho àn l ại v à c ấp phát có ho àn l ại thông qua các ch ươ ng trình tín d ụng Nhà n ư ớc. Thực tế c ho th ấy cách thức cấp phát, cho vay của ngân sách Nh à n ư ớc thực hiện ch ươ ng trình xoá đ ó i gi ảm ngh èo đ ạt h i ệu quả c òn th ấp do nhiều nguyên nhân. Song c ốt l õi của vấn đ ề bởi nguyên nhân ngu ồn vốn ch ư a đ ư ợc bảo to àn t ăng tr ưởng, s inh l ời. B ên c ạnh đ ó cách th ức truyền tải vốn thấp của nguồn vốn thực hiện ch ươ ng trình xoá đ ó i gi ảm ngh èo. Bởi vậy các n gu ồn vốn của NSNN cho mục ti êu, ch ương trình xoá đ ó i gi ảm ngh èo ch ư a đ ư ợc tập trung. Song đ ể nguồn vốn không phân tán v à ch ồng chéo, cấp đ ú ng đ ối t ư ợng phải chuyển v ề một mối thực hiện chức n ă ng tín d ụng cho ng ư ời ngh èo. Ngân hàng ph ục vụ n g ư ời ngh èo đ ư ợc th ành l ập với đ ú ng ý ngh ĩa của nó, l à kênh huy đ ộng vốn chính thức các nguồn vốn cho ng ư ời ngh èo. Trong đ ó c ác ngu ồn vốn của ngân sách Nh à n ư ớc cho mục ti êu ch ươ ng t rình xoá đ ó i gi ảm ngh èo ph ải đ ư ợc chuyển v ào kênh tín d ụng n ày b ao g ồm các nguồn chủ yếu sau: + N gu ồn ngân sách Nh à n ư ớc cấp cho ch ươ ng trình tín d ụng có li ên quan đ ến ng ư ời ngh èo th ực hiện qua kho bạc Nh à n ư ớc. K ênh này bao g ồm: nguồn vốn thực hiện ch ươ ng trình qu ốc gia về giải quyết việc l àm, ngu ồn vốn thực hiện ch ươ ng trình qu ốc g ia v ề phủ xanh đ ất trống đ ồi núi trọc...
  9. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com C ơ s ở thực hiện việc chuyển một phần các nguồn vốn nói tr ên vào kênh tín d ụng ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo đ ư ợc luận ch ứng bởi. M ột l à: Ngh ị quyết đ ại hội Đ ảng to àn qu ốc lần thứ VIII đ ã n êu rõ ''Hi ện nay gần 20 ch ươ ng trình qu ốc gia v à d ự án đ ư ợc thực h i ện có nội dung gắn với xoá đ ó i gi ảm ngh èo. T ừ n ăm 1996 s ẽ lồng ghép ch ươ ng trình xoá đ ó i gi ảm ngh èo v ới các ch ươ ng trình k hác trong đ ó l ấy ch ươ ng trình qu ốc gia về giải quyết việc l àm, ph ủ xanh đ ất trống đ ồi núi trọc, ch ươ ng trình phát tri ển kinh tế x ã h ội các x ã đ ặc biệt khó kh ăn làm nòng c ốt''. Nh ư v ậy ý nghĩa mục ti êu của các ch ươ ng trình qu ốc gia n ày đ ã đ ư ợc khẳng đ ịnh v ề tính chủ đ ạo c ho vi ệc thực hiện ch ươ ng trình xoá đ ó i gi ảm ngh èo trong các n ăm t ới ở n ư ớc ta. Do đ ó đ ể tạo ra nguồn vốn tập t rung h ỗ trợ ng ư ời ngh èo, tôi cho r ằng việc chuyển một bộ phận của 3 nguồn vốn tr ên vào ngân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo là c ần t hi ết v à h ợp lý. Vốn g i ải quyết việc l àm ch ỉ giao cho kho bạc Nh à n ư ớc quản lý v à cho vay t ạo việc l àm cho vùng đ ô t h ị v à các d ự án lớn. H ai là: chính vi ệc giao cho ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo qu ản lý các nguồn vốn nói tr ên không nh ững tập trung nguồn vốn về m ột mối, quản l ý có hi ệu quả cao h ơ n mà còn t ạo đ i ều kiện cho kho bạc Nh à n ư ớc thực hiện tốt các chức n ă ng v ốn có của nó. B a là: Đ ư a ngu ồn vốn hỗ trợ ng ư ời ngh èo vào m ột k ênh tín d ụng chính thức sẽ hạn chế sự lộn xộn của k ênh v ốn cho ng ư ời ngh èo t rên th ị tr ư ờng t ài chính t ín d ụng nông thôn. Ng ư ời ngh èo đ ư ợc vay vốn một k ênh v ới chính sách thống nhất nh ư m ức cho vay, l ãi su ất cho vay, thời hạn cho vay, ph ươ ng th ức trả nợ... Bốn l à: ngu ồn vốn của NSNN đ ư ợc bảo to àn thông qua hình thành qu ỹ bảo to àn v ốn ngân sách cấp tại ngâ n hàng ph ục vụ ng ư ời n ghèo.
  10. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com N gân sách Nhà n ư ớc hỗ trợ kinh phí cho v ùng nghèo, các xã đ ặc biệt khó kh ă n xây d ựng c ơ s ở hạ tầng đ ể cải thiện mức sống cộng đ ồng. N gân sách Nhà n ư ớc chi cho các ch ươ ng trình m ục ti êu gi ải quyết các vấn đ ề x ã h ội. Quan đ i ểm sử d ụng các nguồn kinh phí NS nói tr ên là hình thành các d ự án nhỏ của các tổ chức đ oàn th ể cộng đ ồng, ngân h àng p h ục vụ ng ư ời ngh èo th ực hiện cho vay vốn đ ể thực hiện dự án. Nguồn ngân sách đ ư ợc ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo b ảo to àn v ốn gốc ban đ ầu của nó. - N gu ồn hỗ trợ từ ngân sách Nh à n ư ớc đ ịa ph ươ ng đ ư ợc trích một phần chuyển v ào ngân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo đ i ạ ph ươ ng đ ể hỗ trợ nguồn vốn cho vay đ ối với ng ư ời ngh èo. Th ực hiện ch ươ ng trình xoá đ ó i gi ảm ngh èo đ ã t rở th ành v ấn đ è t rên bình di ện q u ốc gia. Đ i ều đ ó cũng có nghĩa l à v ốn hỗ trợ cho ng ư ời ngh èo không ch ỉ thuộc các ch ươ ng trình qu ốc gia, m à s ự đ ó ng góp tích cực của từng đ ịa ph ươ ng là h ết sức cần thiết. Tính đ ến ng ày 31 - 12 - 2000 ngu ồn vốn từ ngân sách đ ịa ph ươ ng chuyển sang ngân h àng ph ục vụ ng ư ời n ghèo là con s ố không nhỏ. Song phải h ình thnàh c ơ c h ế đ ộng vi ên thu hút và s ử dụng nguồn vốn n ày th ống n h ất trong cả n ư ớc. Theo tôi, c ơ c h ế đ ó p h ải thực hiện đ ư ợc nguyên t ắc bảo to àn v ốn gốc cho ngân sách, chứ không trả l ãi trực t i ếp cho đ ịa ph ương. - T i ề n g ửi tiết kiệm của cộng đ ồng ng ư ời ngh èo. M ặc d ù ph ải vay m ư ợn v à '' ăn đ ong'' nh ưng ng ư ời ngh èo ở n ư ớc ta luôn có t ư t ư ởng, ý thức tiết kiệm. Với những món tiền nhỏ của những hộ ngh èo có th ể tiết kiệm đ ư ợc, sẽ trở th ành kho ản tiền lớn, tạo nguồn cho ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo quay vòng n ó. Vi ệc thực hiện huy đ ộng vốn bằng các h ình th ức tiết kiệm bắt buộc hoặc tự nguyện sau đ â y:
  11. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com T i ền gửi tiết kiệm bắt buộc: Tiết kiệm bắt buộc l à yêu cầu đ ối với các hộ ngh èo khi vay v ốn ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo. T i ết k i ệm của hộ ngh èo đ ư ợc gửi trực tiếp thông qua tổ vay vốn đ ể gửi v ào ngân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo. S ự bắt buộc n ày đ ã h ình thành cho ng ư ời ngh èo có ý th ức v à k ế hoạch chi ti êu tiết kiệm đ ể tạo nguồn tích luỹ trả nợ khi đ ến hạn, h ơ n n ữa tạo thói q uen ti ếp c ận với nền kinh tế tiền tệ m à h ọ đ ang b ư ớc tới. Việc gửi tiền tiết kiệm bắt buộc đ ối với hộ ngh èo và phù h ợp với khả n ăng ti ết kiệm của hộ ngh èo vay v ốn có thể tiến h ành theo đ ịnh kỳ quy đ ịnh của ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo và phù h ợp với k h ả n ăng ti ết k i ệm của hộ ngh èo. Nh ư ng hi ệu quả h ơ n c ả, phải tiết kiệm từ món tiền nhỏ với từng đ ịnh kỳ thời gian h àng tu ần h ay 20 ngày tr ở lại. Số tiền tiết kiệm bắt buộc cũng không cần trả l ãi cho ng ư ời ngh èo, b ởi doanh số nhỏ đ ư ợc xem nh ư t i ền cất ' 'hòm'' v ậy. T i ền g ửi tiết kiệm tự nguyện nh ư ng h ấp dẫn thông qua xổ số: h ình th ức tiết kiệm tự nguyện, không h ư ởng l ãi nh ư ng g ắn liền với t rao th ư ởng thông qua xổ số tiết kiệm chắc chắn có nhiều khả thi. Bởi tâm lý phần lớn của ng ư ời ngh èo ở n ông thôn n ư ớc ta là l uôn ''c ầu ''may. Tình tr ạng đ á nh đ ề ở các v ùng quê Vi ệt Nam l à minh ch ứng cho đ i ều đ ó . Ngân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo có th ể p h ối hợp với các công ty xổ số quay th ư ởng cho sổ tiết kiệm tr ên c ơ s ở giải th ư ởng v à chi phí đ ư ợc tính từ l ãi ti ết kiệm m à h ọ k hông ph ải trả cho ng ư ời ngh èo. Hình th ức tiết kiệm n ày còn có tác d ụng hạn chế t ình tr ạng đ ánh đ ề v à ph ư ờng hụi ở nông thôn. T i ền gửi từ quỹ tổ t ươ ng h ỗ. Ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo c ần h ư ớng dẫn cho các tổ vay vốn h ình thành qu ỹ tổ t ươ ng h ỗ. Vi ệc h ình thành qu ỹ n ày l à c ần thiết cho sự t ươ ng tr ợ v à ràng bu ộc với nhau giữa các th ành viên trong tổ, bởi nếu đ ư ợc quy đ ịnh n h ư s au: T hành viên ra kh ỏi tổ không đ ư ợc rút tiền đ ó ng góp.
  12. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Có th ể rút tiền quỹ trả nợ cho mỗi th ành viên khi m ất khả n ăng tr ả nợ ngân h àng. Qu ỹ tổ đ ư ợ c hình thành t ừ khấu trừ khoản vay (khoảng 1 - 2%) và đ ư ợc gửi v ào ngân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo n ơ i thành viên v ay v ốn. Tiền gửi sẽ đ ư ợc ngân h àng tr ả l ãi. Vi ệc tạo ra quỹ tổ l à đ i ều kiện giảm bớt rủi ro cấp tín dụng cho ng ư ời ngh èo ch ỉ dựa v ào tín ch ấp l à b ảo đ ảm không có pháp lý. - T i ền gửi thực hiện mục ti êu h ỗ trợ ng ư ời ngh èo của các ngân h àng th ươ ng m ại v à t ổ chức t ài chính tín d ụng. Đ ể th ành công t rong vi ệc hỗ trợ vốn cho ng ư ời ngh èo, thì ngân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo ph ải đ ư ợc sự hỗ trợ hợp lực của to àn n ền kinh tế. T rong đ ó v ề ph ươ ng di ện nguồn vốn phải có sự chia sẻ khó kh ăn c ủa hệ thống ngân h àng th ươ ng m ại v à các t ổ chức t ài chính tín d ụng, đ ặt ra đ i ều n ày b ởi các lý do sau: M ột l à: Xoá đ ó i gi ảm ngh èo là m ột mục ti êu trong h ệ mục ti êu phát tri ển ki nh t ế x ã h ội ở n ư ớc ta. Kinh tế x ã h ội phát triển đ i ều đ ó đ ảm bảo v à quyết đ ịnh cho t ăng trư ởng kinh tế. T ăng trư ởng kinh tế đ ư ợc xem l à m ột trong những mục ti êu hàng đ ầu của chính s ách ti ền tệ quốc gia. Hiểu một cách lôgic, xoá đ ó i gi ảm ngh èo là nhi ệm vụ m à h ệ thống ngân h àng Vi ệt Nam phải góp p h ần gánh vác đ ể thực hiện tốt mục ti êu chính sách ti ền tệ quốc gia. Bởi vậy các ngân h àng th ươ ng m ại, các tổ chức t ài chính tín d ụng phải có nhiệm vụ tạo nguồn vốn đ ể hỗ trợ ng ư ời ngh èo là v ấn đ ề đ ặt ra có đ ủ luận c h ứng. H ai là: V ấn đ ề giúp ng ư ời ngh èo có v ốn l àm ă n là trách nhi ệm của Đ ảng, Nh à n ư ớc, tổ chức kinh tế x ã h ội v à toàn th ể cộng đ ồng. Qu ả thật về mặt nhân v ăn ng ư ời ngh èo c ũng l à con ng ư ời cần phải giúp đ ỡ họ. Trong đ ó các ngân hàng th ươ ng m ại v à các t ổ ch ứ c tài chính tín d ụng, với lợi thế nguồn vốn của m ình, v ới bề dầy lịch sử cấp vốn cho ng ư ời ngh èo, ph ải có trách nhiệm tạo n gu ồn vốn cho ng ư ời ngh èo là v ấn đ ề ph ù h ợp đ ạo lý nhân v ă n nói trên.
  13. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com B a là: Đ ể đ ảm bảo thực hiện sự hỗ trợ nói tr ên, c ần phải có một đ i ều lệ quy đ ịnh r õ trách nhi ệm n ày trong lu ật ngân h àng và lu ật c ác t ổ chức tín dụng. - T i ền gửi từ các tổ chức kinh tế x ã h ội, cá nhân trong v à ngoài n ư ớc. Nh à n ư ớc khuyến khích mọi tổ chức kinh tế, x ã h ội, cá n hân trong và ngoài n ư ớc gửi tiền v ào ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo đ ể tạo nguồn vốn cho vay đ ối với ng ư ời ngh èo. Tuy nhiên đ â y là hình th ức tiền gửi theo c ơ c h ế l ãi su ất thị tr ư ờng. Bởi vậy tuỳ v ào yêu c ầu thực tiến nguồn vốn m à ngân hàng ph ục vụ n g ư ời ngh èo t ổ chức huy đ ộng. Nhà n ư ớc cho phép huy đ ộng tiền gửi từ các quỹ bảo hiểm v à các qu ỹ khác với l ã m ột số quỹ thuộc dạng n ày có ngu ồn vốn rất l ớn tạm thời nh àn r ỗi ch ư a đ ư ợc sử dụng đ ể sinh lời nó thông qua tác đ ộng của k ênh v ốn tín dụng. - H uy đ ộng vốn từ các nguồn t ài tr ợ cho mục ti êu xoá đ ó i gi ảm ngh èo. N gân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo v ới t ư cách đ ại diện cho chính phủ tiếp nhận mọi nguồn vốn hỗ trợ cho ng ư ời ngh èo, t ự nó đ ã k h ẳng đ ịnh l à t ổ chức chính thức đ ư ợc giao nhiệm vụ thu hút các nguồn t ài tr ợ cho mục ti êu xoá đ ó i gi ảm ngh èo. Đ ể khai thác c ác ngu ồn t ài tr ợ cho mục ti êu nói trên, yếu tố cần thiết tr ư ớc hết phải có đ ịnh h ư ớng, chính sách của Nh à n ư ớc phải r õ ràng, c ụ t h ể. Đ ịnh h ư ớng, chính sách của Nh à n ư ớc l à hành lang và đ ư ờng b ăng, c ũng l à đ i ều kiện đ ể khỏi d òng v ốn t ài tr ợ n ày và thu hút n ó vào kênh tín d ụng cho ng ư ời ngh èo. Đ ể l àm đ ư ợc đ i ều đ ó đ ịnh h ư ớng v à chính sách c ủa Nh à n ư ớc phải thể hiện đ ư ợc các nội d ung sau: T h ứ nhất: Khuyến khích sự t ài tr ợ của mọi tổ chức cá nhân chia sẻ với cộng đ ồng ng ư ời ngh èo. Qua đ ó h ọ có những h ành đ ộng, ch ươ ng trình giúp đ ỡ có tính nhân đ ạo cho ng ư ời ngh èo vùng nghèo.
  14. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com T h ứ hai: Khuyến khích mọi tổ chức kinh tế, x ã h ội, đ oàn th ể v à cá nhân hình thành các d ự án thu hút nguồn t ài tr ợ cho ng ư ời n ghèo, đ ồng thời tạo đ i ều kiện tốt nhất cho họ tiếp nhận các nguồn t ài tr ợ đ ó . T h ứ ba: Đ ảm bảo các nguồn t ài tr ợ đ ư ợc sử dụng với hiệu quả cao nhất vừa thực hiện đ ú ng m ục ti êu tài tr ợ, vừa tạo l òng tin cho n g ư ời t ài tr ợ. Đ ể khỏi t ă ng các ngu ồn t ài tr ợ nói tr ên, ngân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo c ần phải giải quyết tốt các vấ n đ ề sau: M ột l à: ngân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo ch ủ đ ộng phối hợp c ùng v ới các c ơ q uan, t ổ chức, đ oàn th ể, hiệp hội k êu g ọi v à ký k ết c ác hi ệp ư ớc t ài tr ợ thông qua đ ầu t ư v ốn v ào các ch ươ ng trình và d ự án, giúp đ ỡ kỹ thuật, đ à o t ạo trí thức cho ng ư ời ngh èo. H ai là: ngân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo ph ối hợp với các bộ, ng ành, đ oàn th ể hữu quan xây dựng các ch ươ ng trình, d ự án xoá đ ó i g i ảm ngh èo, phát tri ển nông nghiệp, nông thôn có tính khả thi đ ể thu hút các nguồn t ài tr ợ. B a là: Hình thành m ột cơ c h ế tiếp nh ận nhanh nguồn t ài tr ợ từ uỷ thác của chủ dự án hoặc ch ươ ng trình trong khuôn kh ổ luật lệ cho phép. Bốn l à: ngân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo th ực hiện quản lý nguồn v à c ấp tín dụng đ ạt chất l ư ợng theo yêu c ầu của chủ dự án v à đ ú ng m ục ti êu d ự án. Thực tế cho t h ấy các nguồn t ài tr ợ cho muc ti êu xoá đ ó i gi ảm ngh èo mang n ặng tính chất x ã h ội từ thiện v à n hân đ ạo song không phải nh ư v ậy m à cho phép phía nh ận t ài trợ quản lý lỏng lẻo. Ng ư ợc lại ho àn toàn đ i ều đ ó , phía qu ản lý t ài t rợ chịu sự kiểm soát khắt khe của p hía tài tr ợ. Bởi vậy yêu c ầu ngân h àng - n g ư ời tiếp nhận uỷ thác quản lý phải nâng cao vai t rò, trách nhi ệm thực hiện đ ú ng cam k ết của hợp đ ồng đ ã n h ận với b ên u ỷ thác.
  15. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com T ài tr ợ vốn cho ng ư ời ngh èo đ ang là xu th ế của cộng đ ồng thế giới nói chung v à ở n ư ớc t a nói riêng. Trong đ i ều kiện nguồn vốn h uy đ ộng qua các k ênh chính th ức đ á p ứ ng cấp tín dụng cho ng ư ời ngh èo thì kh ỏi t ăng ngu ồn vốn t ài tr ợ cho mục ti êu xoá đ ó i g i ảm ngh èo là h ết sức quan trọng cho hoạt đ ộng của ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo. Đi ều đ ó , v ớ i s ự nỗ lực ri êng c ủa ngân h àng p h ục vụ ng ư ời ngh èo là ch ư a đ ủ m à c ần sự trợ giúp của Nh à n ư ớc các cấp, các ng ành, các t ổ chức kinh tế, x ã h ội thông qua p hong trào tuyên truyền khích lệ các nh à tài tr ợ v à các nhà h ảo tâm. - N gu ồn vốn từ quỹ b ù đ ắp rủi ro. C ấp tín dụng cho ng ư ời ngh èo bao gi ờ cũng đ ồng h ành v ới rủi ro mất vốn. Quả thật, khả n ă ng hoàn tr ả vốn đ ú ng h ạn v à đ ầy đ ủ của ng ư ời ngh èo vay v ốn c òn nhi ều hạn chế. Thực tế cho thấy các hộ ngh èo ch ủ yếu tập trung v ào vùng nông thôn, s ản xuất nông n ghi ệp g ắn với thi ên tai, m ất m ùa x ảy ra th ư ờng xuyên. Do v ậy không có quỹ b ù đ ắp rủi ro mất vốn cho ngân h àng ph ục vụ n g ư ời ngh èo thì s ự tồn tại của nó hết sức mong manh. Bởi nguồn vốn sẽ hụt dần c ùng v ới việc khoanh nợ, xoá nợ cho hộ ngh èo, m ặt khác do tâm lý sợ b ị lỗ, ng ư ời ngh èo thích thu l ợi nhanh n ên tính toán b ỏ vốn l àm ăn lu ẩn quẩn, ít hiệu quả. Ng ư ời ngh èo t h ư ờng tung hết vốn liếng v ào làm ă n nên khi th ất bát r ơ i vào th ế ''trắng tay'', nợ nần. Cũng không ít tr ư ờng hợp do túng thiếu q uanh n ă m, ti ền vốn ngân h àng cho vay có th ể bị sử dụng v ào m ục đ í ch khác nh ư m ua l ươ ng th ực, chữa bệnh, tiền học cho con... đ ể đ ảm bảo những nhu cầu c ơ b ản của con ng ư ời. L ập quỹ b ù đ ắp rủi ro l à vi ệc cần thiết cho mọi tổ chức tín dụng, song nó lại cần thiết h ơ n đ ối với tổ chức t ín d ụng cho ng ư ời n ghèo. M ặc d ù đ ã c ó quyết đ ịnh số 48/1999/Q Đ - N HNN 5 ngày 8 - 2 - 1999 c ủa thống đ ốc ngân h àng Nhà n ư ớc Việt Nam, song h i ện nay vẫn ch ư a th ể thực hiện đ ư ợc bởi v ì v ấn đ ề đ ặt ra l à l ấy nguồn từ đ âu đ ể lập quỹ b ù đ ắp rủi ro n ày và s ử dụng nó cho
  16. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com h i ệu quả trong đ i ều kiện ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo v ới khả n ăng t ạo ra lợi nhuận rất thấp. V ì v ậy, theo tôi cần tạo ra một c ơ c h ế lập quỹ b ù đ ắp rủi ro cho ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo phù h ợp với tính ''chính sách'' của nó. Nh à n ư ớc n ên cho phép t rích t ừ ngân sách Nh à n ư ớc đ ể cấp cho ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo hình thành qu ỹ b ù đ ắp rủi ro tr ên cơ s ở có sự tự lực của n gân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo. Tức l à qu ỹ b ù đ ắp rủi ro đ ư ợc lập từ hai nguồn: ngân sách Nh à n ư ớc cấp v à ngu ồn trích từ lợi n hu ận của ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo. Song ph ần ngân sách Nh à n ư ớc cấp l à ch ủ yếu, tỷ lệ n ày s ẽ đ ư ợc giảm dần khi lợi n hu ận của ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo t ăng lên. N gu ồn của ngân sách Nh à n ư ớc cấp đ ể h ình thành qu ỹ b ù đ ắp rủi ro cho ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo đ ư ợc trích ra từ quỹ dự p hòng tr ợ cấp các v ùng thiên tai đ ối với hộ ngh èo, vùng nghèo... Nh ư v ậy chi ngân sách Nh à n ư ớc thực tế không t ă ng lên mà t hay đ ổi ph ươ ng th ức chỉ đ ể đ ạt mục ti êu s ử dụng cao h ơ n. B ởi vậy trợ cấp khắc phục thi ên t ại bằng xi n, cho, c ấp chỉ ph ù h ợp v ới những giải pháp tính thế mang tính cứu tế m à thôi. Đ ể ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo ho ạt đ ộng v à phát tri ển, quỹ b ù đ ắp rủi ro đ ư ợc lập th ư ờng xuyên v ới số d ư đ ủ lớn. Khi thực t ế có rủi ro, đ ư ợc trích quỹ đ ể b ù đ ắp kịp thời đ ảm b ảo nguồn vốn hoạt đ ộng cho ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo. Qu ỹ b ù đ ắp rủi r o cho ngân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo khi ch ư a sử dụng (phản ánh tr ên s ố d ư c ủa quỹ) đ ư ợc sử dụng đ ể t ăng ngu ồn vốn cho vay v à b ảo to àn nó. Tuy nhiên đ ể quỹ n ày s ử dụng đ ú ng m ục đ í ch v à hi ệu quả phải có một c ơ ch ế quản lý nh ư đ ối với các quỹ t ài chính đ ặc th ù. - N goài nh ững nguồn vốn nói tr ên, ngân hàng ph ục vụ ng ư ời ngh èo có th ể sử dụng tối đ a các ngu ồn huy đ ộng tiền gửi bằng việc q uy đ ịnh miễn nộp dự trữ bắt buộc va ò ngân hàng Nhà n ư ớc.
  17. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Dự trữ bắt buộc l à s ố tiền m à các t ổ chức tín dụng phải gửi tại ngân h àng Nhà n ư ớc đ ể thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia. Nh ư v ậy nếu ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo đ ư ợc thực th ì chính sách mi ền nộp dự trữ bắt buộc v ào ngân hàng Nhà n ư ớc sẽ tạo r a kh ả n ăng m ở rộng hệ số tạo tiễn của nó. Nói một cách cụ thể h ơ n, vi ệc đ ư ợc miễn nộp tiền dự trữ bắt buộc sẽ tạo cho ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo s ử dụng tối đ a ngu ồn vốn huy đ ộng từ tiền gửi đ ể cho vay. H ơ n n ữa, đ ó cũng l à đ i ều kiện l àm gi ảm đ áng k ể l ãi su ất cho vay đ ối với ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo. N gân hàng Nhà n ư ớc ho àn toàn có đ ủ luận chứng đ ể thực thi miễn nộp tiền dự trữ bắt buộc đ ối với ngân h àng ph ục vụ ng ư ời n ghèo b ởi các lý do sau: M ột l à: Ti ền gửi huy đ ộng của ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo ít x ảy ra mất khả n ă ng thanh toán b ởi chủ yếu nguồn tiền gửi ổn đ ịnh, quy mô nhỏ. H ai là: Vi ệc t ă ng h ộ số tạo tiền, theo đ ó cung ứ ng tiền thông qua cấp tín dụng cho ng ư ời ngh èo t ăng lên, song ngân hàng Nhà n ư ớc vẫn chủ đ ộng kiểm soát đ ư ợc l ư ợng tiền cung ứng , b ởi hạn mức tín dụng cho ng ư ời ngh èo có gi ới hạn theo khả n ăng ngu ồn v ốn của ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo. B a là: Nâng h ệ số tạo tiền, giảm đ ư ợc l ãi su ất cho vay có tác đ ộng tích cực thực hiện chính sách ư u đ ã i đ ối với ng ư ời ngh èo, đ i ều đ ó k hông ảnh h ư ở ng lãi su ất tr ên th ị tr ư ờng tín dụng của nền kinh tế bởi đ ối t ư ợng nhận tín dụng đ ư ợc giới hạn trong khu vực n g ư ời ngh èo và vùng nghèo.
  18. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com T ừ những phân tích ở tr ên, h ơ n n ữa thực tiễn hoạt đ ộng của một ngân h àng ''chính sách'' yêu c ầu ngân h àng Nhà n ư ớc phải t h ực t hi chính sách mi ễn nộp dự trữ bắt buộc đ ối với ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo. T ạo cho nó khả n ăng t ă ng ngu ồn vốn hoạt đ ộng m à không gây tác đ ộng ti êu c ực đ ến việc thực thi chính sách tiền tệ của ngân h àng Nhà n ư ớc. 3 .2.2.3. Gi ải pháp sử dụng vốn cho n g ư ời ngh èo c ủa ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo. - Đ ối t ư ợng đ ư ợc cấp tín dụng. C ấp tín dụng cho ng ư ời ngh èo ch ẳng khác g ì t ạo cho họ chiếc cần câu đ ể họ câu đ ư ợc xâu cá. Đ ể câu đ ư ợc xâu cá, ng ư ời ngh èo p h ải biết câu. Bởi vậy tín dụng cho ng ư ời ngh èo c ũng ch ỉ cấp cho ai biết sử dụng nó đ ể t ă ng thu nh ập góp phần xoá đ ó i gi ảm n ghèo. Đ ể xác đ ịnh đ ú ng đ ối t ư ợng n ày là h ết sức cần thiết nh ư ng có nhi ều phức tạp. T rư ớc hết chúng ta phải xác đ ịnh đ ối t ư ợng ng ư ời ngh èo vay v ốn l à các h ộ ngh èo. Bởi vậy từ khi nghị quyế t 10 Đại hội Đảng lần t h ứ 6, hộ nông dân đ ư ợc xác đ ịnh l à đ ơ n v ị kinh tế tự chủ. Do vậy hộ ngh èo đ ư ợc sử dụng l àm đ ối t ư ợng cấp tín dụng l à hoàn t oàn đ á p ứ ng yêu c ầu thực tiễn đ ã v à đ ang đ ặt ra. Vậy c ơ sở n ào đ ể xác đ ịnh l à h ộ ngh èo? Nh ư đ ã n ói ở t r ên, hi ện nay n ư ớc ta đ ang quy đ ịnh chuẩn mực hộ ngh èo theo quyết đ ịnh số 1143/2000/Q Đ- L Đ TBXH ngày 01 - 11 - 2000. Song v ấn đ ề đ ặt ra việc xác đ ịnh hộ gia đ ì nh nào có m ức thu nhập đ ú ng chu ẩn mực hộ ngh èo là h ết sức khó kh ăn m ỗi khi thu nhập l àm ă n của từng hộ không đ ư ợc công khai. Vậy khả thi h ơ n c ả, đ ể xác đ ịnh hộ ngh èo m ột cách t ươ ng đ ối (theo nghĩa so với chuẩn mực) phải thiết lập môt c ơ ch ế kiểm soát, giảm sát của cộng đ ồng thông qua b ình xét, l ựa chọn công khai của các tổ chức, đ oàn th ể đ ịa ph ươ ng, làng t hôn. Tính ' 'công khai c ộng đ ồng'' tự nó sẽ lấn áp v à đ è b ẹp tính '' đ ộc quyền, xét, xin, cho'' phi cộng đ ồng của tổ chức chính q uyền sở tại th ư ờng xảy ra trong việc công nhận hộ ngh èo đ ư ợc vay vốn. Trở lại vốn đ ề ''cần câu'' v à ''xâu cá'' nói trên, h ộ ngh èo
  19. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com m u ốn va y v ốn phải biết sử dụng vốn m à quyết đ ịnh tr ư ớc hết l à ph ải có sức lao đ ộng. Bởi vậy các đ ối t ư ợng ngh èo đ ó i không có sức lao đ ộng hoặc đ ối t ư ợng r ư ợu ch è, c ờ bạc... không thuộc đ ối t ư ợng cấp tín dụng. - X ác đ ịnh đ i ều kiện cấp tín dụng. N gân hàng ph ục vụ n g ư ời ngh èo c ần tạo ra một đ i ều kiện vay vốn nới rộng, thuận lợi cho ng ư ời vay song phải đ ảm bảo tính n ghiêm ng ặt của tổ chức tín dụng n ày. Các đ i ều kiện đ ó l à: + N goài nh ững đ i ều kiện vay vốn thông th ư ờng của ngân h àng thì các h ộ ngh èo ph ải cam kết chấp h à nh đ i ều lệ vay vốn của ngân h àng ph ục vụ ng ư ời ngh èo nh ư g ia nh ập tổ vay vốn, đ ó ng góp c ổ phần, tiết kiệm bắt buộc, sử dụng vốn tạo đ ư ợc thu nhập... + Vốn vay tr ư ớc hết d ùng vào s ản xuất kinh doanh đ ể t ă ng thu nh ập, sau đ ó m ới cho vay sửa nh à c ửa, tạo n ơ i ăn ch ốn ở v à vay t iêu dùng khác. - L ãi su ất cho vay đ ối với ng ư ời ngh èo đ ang là v ấn đ ề phức tạp. Hiện nay đ ang có nhi ều ý kiến khác nhau về vấn đ ề n ày nh ư ng có th ể tổng hợp th ành 2 lo ại nh ư sau: L o ại thứ nhất: Đ ể giúp ng ư ời ngh èo sản xuất, giảm bớt chi phí đ ầu v ào nên áp d ụng l ãi su ất cho vay theo dạng t ài tr ợ. L o ại thứ hai: Hiện nay ng ư ời ngh èo r ất cần vốn đ ể tổ chức sản xuất kinh doanh, một số phải vay nặng l ãi ở t hị tr ư ờng vốn ' 'ng ầm'' yêu c ầu của họ l à đ ư ợc vay vốn nhanh. V ì v ậy l ãi su ất cho vay đ ối với n g ư ời ngh èo nên áp d ụng bằng hoặc lớn h ơ n lãi su ất thị tr ư ờng. C ả 2 loại lý kiến tr ên, xét đ i ều kiện của Việt Nam hiện nay l à ch ư a h ợp lý, bởi lẽ.
  20. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com T rư ờng hợp thứ nhất: Cho vay theo l ãi su ất t ài tr ợ, bộc lộ một số nh ư ợc đ i ểm nh ư g ây cho ng ư ời ngh èo tâm lý t rông ch ờ, ỷ lại, sử dụng vốn sai mục đ í ch, kém hi ệu quả, thậm chí sử dụng vốn vay đ ể gửi lại ngân h àng ho ặc cho vay các đ ối t ư ợng khác đ ể h ư ởng ch ênh l ệch l ãi su ất. Mặt khác nguồn vốn cho vay sẽ cạn kiệt dần do tiền l ãi thu đ ư ợc, ngo ài ph ần b ù đ ắp chi phí , không t h ể bảo to àn v ốn, ch ư a k ể rủi ro mất vốn. V ì v ậy đ ã l àm tri ệt ti êu d ần tính sinh lời của vốn tín dụng. T rư ờng hợp 2: Nếu cho vay với l ãi su ất ngang bằng hặoc cao h ơ n lãi su ất thị tr ư ờng l à không chú ý đ ến ng ư ời ngh èo và nh ư v ậy c àng đ ẩy ng ư ời ngh èo v aò ngõ c ụt. Vấn đ ề đ ặt ra một khi chúng ta thừa nhận giải pháp vốn tín dụng cho ng ư ời ngh èo là h ết sức cần thiết v à quan tr ọng, th ì ph ải có sự ư u tiên v ề mặt l ãi su ất v à đ i ều kiện vay vốn. Mặt khác c ùng v ới việc thực hiện đ ồng bộ nhiều biện pháp đ ể thực h i ện mục xoá đ ói gi ảm ngh èo thì lãi su ất tín dụng cho ng ư ời ngh èo đ ư ợc đ ặt ra nh ư m ột công cụ ảnh h ư ởng trực tiếp đ ối với quá tr ình ổ n đ ịnh đ ời sống, phát triển sản xuất v à t ừ đ ó có th ể bứt khỏi ng ư ỡng đ ó i nghèo. Đ ể khắc phục các tồn tại khi thực hiện chín h sách lãi su ất của 2 loại ý kiến n êu trên, theo tôi nên áp d ụng mức l ãi su ất cho vay đ ối với ng ư ời ngh èo th ấp h ơ n lãi su ất thị tr ư ờng v à cao h ơ n lãi su ất t ài tr ợ song phải đ ảm bảo b ù đ ắp đ ư ợc chi phí, bảo to àn đ ư ợc n gu ồn vốn, tiến tới có lợi nhuận đ ể b ù đ ắp rủi ro. - M ột số vấn đ ề khi thực hiện cho vay v à thu h ồi nợ. M ột l à: M ức cho vay đ ối với từng hộ ngh èo đ ư ợc án đ ịnh dựa tr ên 2 c ơ sở đ ó n gu ồn vốn có thể huy đ ộng của ngân h àng ph ục vụ n g ư ời ngh èo và th ực tế nhu cầu vay vốn, từng loại hộ sản xuất kinh do anh khác nhau. Hi ện nay mức cho vay tối đ a không quá 3 t ri ệu đ ồng/hộ. Ri êng đ ối với những hộ ngh èo đ ầu t ư cho ch ăn nuôi đ ại giá súc, trồng cây ă n qu ả, cây công nghiệp, nuôi trồng
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.11: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Tài Chính Ngân Hàng
172 tài liệu
841 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2