ĐỀ TÀI: MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ TRONG ĐIỀU KIỆN HỘI NHẬP KINH TẾ HIỆN NAY
lượt xem 29
download
Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: một số giải pháp tăng cường quản lý nhà nước đối với thương mại dịch vụ trong điều kiện hội nhập kinh tế hiện nay', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: ĐỀ TÀI: MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ TRONG ĐIỀU KIỆN HỘI NHẬP KINH TẾ HIỆN NAY
- ĐỀ TÀI: MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ TRONG ĐIỀU KIỆN HỘI NHẬP KINH TẾ HIỆN NAY
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa kinh tÕ NguyÔn ThÞ Thu Hµ K35F1 Môc lôc Ch¬ng I : Lý luËn chung vÒ qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô I kh¸i qu¸t vÒ th¬ng m¹i dÞch vô 1 Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm vµ ph©n lo¹i dÞch vô 1.1 Kh¸i niÖm dÞch vô 1.2 Nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña dÞch vô 2 Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm th¬ng m¹i dÞch vô 2.1 Kh¸i niÖm th¬ng m¹i dÞch vô 2.2 §Æc ®iÓm th¬ng m¹i dÞch vô 2.3 Ph©n lo¹i th¬ng m¹i dÞch vô 3 Vai trß cña th¬ng m¹i dÞch vô trong nÒn kinh tÕ 3.1 Vai trß cña th¬ng m¹i dÞch vô ®èi víi vÊn ®Ò viÖc lµm 3.2 Vai trß cña th¬ng m¹i dÞch vô trong vÊn ®Ò thóc ®Èy vµ duy tr× t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ 3.3 §ãng gãp lín vµo GDP 3.4 Vai trß cña th¬ng m¹i dÞch vô trong viÖc thóc ®Èy ph©n c«ng lao ®éng x· héi , chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ 3.5 Vai trß cña th¬ng m¹i dÞch vô ®èi víi vÊn ®Ò n©ng cao chÊt lîng ®êi sèng II Vµi nÐt kh¸i qu¸t vÒ qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô 1 Kh¸i niÖm vµ sù cÇn thiÕt kh¸ch quan cña qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô 1.1 Kh¸i niÖm qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô 1.2 Sù cÇn thiÕt qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô 2 Néi dung qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô 1
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa kinh tÕ NguyÔn ThÞ Thu Hµ K35F1 2.1 Néi dung qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô 2.2 C¬ quan qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô 2.3 Quan ®iÓm qu¶n lý cña nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô 3 C«ng cô qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô 3.1 KÕ ho¹ch ho¸ 3.2 ChÝnh s¸ch th¬ng m¹i dÞch vô 3.3 C«ng cô ph¸p luËt 3.4 Thanh tra, kiÓm tra, qu¶n lý thÞ trêng Ch¬ng II: Thùc tr¹ng qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô hiÖn nay I - Tæng quan vÒ sù ph¸t triÓn th¬ng m¹i dÞch vô ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua 1 Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña th¬ng m¹i dÞch vô 1.1 Tríc thêi kú ®æi míi 1.2 Sau thêi kú ®æi míi 2 VÞ trÝ vai trß cña th¬ng m¹i dÞch vô trong nÒn kinh tÕ quèc d©n 2.1 §ãng gãp vµo GDP 2.2 Thóc ®Èy ph©n c«ng lao ®éng x· héi, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ 2.3 N©ng cao chÊt lîng cuéc sèng d©n c 3 Thùc tiÔn th¬ng m¹i dÞch vô cña ViÖt Nam 3.1 Thµnh tùu cña th¬ng m¹i dÞch vô 3.2 Nh÷ng h¹n chÕ trong th¬ng m¹i dÞch vô II – tæ chøc bé m¸y vµ C¸c c«ng cô qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô 1 Tæ chøc bé m¸y nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô 1.1 CÊp trung ¬ng 1.2 CÊp ®Þa ph¬ng 1.3 C¬ chÕ qu¶n lý 2
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa kinh tÕ NguyÔn ThÞ Thu Hµ K35F1 2 C¸c c«ng cô qu¶n lý th¬ng m¹i dÞch vô 2.1 KÕ ho¹ch ho¸ th¬ng m¹i dÞch vô 2.2 ChÝnh s¸ch th¬ng m¹i dÞch vô 2.3 Khu«n khæ ph¸p lý cho th¬ng m¹i dÞch vô 2.4 Thanh tra, kiÓm tra vµ qu¶n lý thÞ trêng III - Thùc tr¹ng qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô tríc tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ 1. Cam kÕt vÒ tù do ho¸ th¬ng m¹i dÞch vô 1.1 Trong khu«n khæ HiÖp ®Þnh khung vÒ th¬ng m¹i dÞch vô 1.2 Trong khu«n khæ gia nhËp WTO 2. Thùc tiÔn qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô cña ViÖt Nam 2.1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc vÒ qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô 2.2. Mét sè tån t¹i cña qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô hiÖn nay Ch¬ng III Gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ I ChiÕn lîc ph¸t triÓn c¸c ngµnh dÞch vô ë VIÖt Nam trong tiÕn tr×nh héi nhËp II Mét sè kiÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p cô thÓ 1. §æi míi c¬ chÕ qu¶n lý th¬ng m¹i dÞch vô 2. KÕ ho¹ch ho¸ th¬ng m¹i dÞch vô 3. ChÝnh s¸ch th¬ng m¹i dÞch vô 3.1. Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch ph¸t triÓn th¬ng m¹i dÞch vô 3.2. §iÒu chØnh chÝnh s¸ch b¶o hé trong c¸c ngµnh dÞch vô 4. Hoµn thiÖn m«i trêng ph¸p lý 4.1. Bæ sung, söa ®æi LuËt th¬ng m¹i 4.2. Tù do ho¸ vµ b¶o hé th¬ng m¹i dÞch vô trong tiÕn tr×nh héi nhËp 5. Thanh tra kiÓm tra, qu¶n lý thÞ trêng 3
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa kinh tÕ NguyÔn ThÞ Thu Hµ K35F1 C¸c tõ viÕt t¾t ASEAN HiÖp héi c¸c níc §«ng nam ¸ GATS HiÖp ®Þnh chung vÒ th¬ng m¹i vµ thuÕ quan GDP Tæng s¶n phÈm quèc néi ERP Møc ®é b¶o hé h÷u hiÖu WTO Tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi NICS C¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn SNA HÖ thèng tµi kho¶n quèc gia CPC HÖ thèng ph©n lo¹i quèc tÕ IMF Quü tiÒn tÖ quèc tÕ OECD Tæ chøc hîp t¸c vµ ph¸t triÓn kinh tÕ UBND Uû ban nh©n d©n T¦ Trung ¬ng H§TM HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i Bé KH&§T KÕ ho¹ch vµ ®Çu t Bé GTVT Bé giao th«ng vËn t¶i Bé VH-TT Bé V¨n ho¸- Th«ng tin 4
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa kinh tÕ NguyÔn ThÞ Thu Hµ K35F1 Lêi nãi ®Çu Trong mÊy thËp kû gÇn ®©y, khu vùc dÞch vô ®· ph¸t triÓn rÊt m¹nh vµ trë thµnh mét ngµnh kinh tÕ quan träng. C«ng cuéc c¶i c¸ch kinh tÕ ë ViÖt Nam ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn khu vùc dÞch vô c¶ vÒ lîng vµ chÊt. Ngîc l¹i chÝnh sù ph¸t triÓn cña khu vùc dÞch vô ®· t¹o ra nh÷ng tiÒn ®Ò ®¶m b¶o cho sù t¨ng trëng ë ViÖt Nam gi÷ ë møc t¬ng ®èi cao trong thêi gian dµi. Qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ vµ khu vùc lµ nh÷ng nh©n tè quan träng võa t¹o ®iÒu kiÖn, võa lµ nh÷ng th¸ch thøc lín ®èi víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m tíi. Mét trong nh÷ng khã kh¨n mµ ViÖt Nam gÆp ph¶i ®ã lµ sù h¹n chÕ trong c«ng t¸c qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô trong ®iÒu kiÖn héi nhËp hiÖn nay nh c¬ chÕ qu¶n lý cha thÝch hîp, chÝnh s¸ch b¶o hé vÒ dÞch vô cha th«ng tho¸ng, hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p lý cho khu vùc dÞch vô vÉn cha râ nÐt...§ã chÝnh lµ lý do em chän ®Ò tµi: Mét sè gi¶i ph¸p t¨ng cêng qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi th¬ng m¹i dÞch vô trong ®iÒu kiÖn héi nhËp kinh tÕ hiÖn nay víi môc tiªu nªu lªn nh÷ng khã kh¨n hiÖn nay trong c«ng t¸c qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô vµ ®a ra mét sè gi¶i ph¸p kh¾c phôc. Do viÖc thu thËp tµi liÖu vµ sè liÖu vÒ lÜnh vùc dÞch vô cã nhiÒu khã kh¨n nªn ®Ò tµi kh«ng ®i s©u vµo toµn bé c¸c vÊn ®Ò ®îc nªu mµ chØ ®a ra gi¶i ph¸p kh¾c phôc ®èi víi mét sè vÊn ®Ò cô thÓ. KÕt cÊu ®Ò tµi gåm ba ch¬ng: Ch¬ng I : Lý luËn chung qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô Ch¬ng II : Thùc tr¹ng qu¶n lý nhµ níc ®èi víi mét sè lÜnh vùc th¬ng m¹i dÞch vô chñ yÕu trong giai ®o¹n hiÖn nay Ch¬ng III: Mét sè kiÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn em ®· nhËn ®îc sù gióp ®ì vµ chØ b¶o tËn t×nh cña thÇy híng dÉn TS. Ng« Xu©n B×nh vµ TS Lu §øc H¶i (ViÖn ChiÕn lîc ph¸t triÓn). Nh©n dÞp nµy em xin c¶m ¬n sù gióp ®ì cña thÇy c«, gia ®×nh vµ c¸c b¹n ®· gióp em hoµn thµnh ®Ò tµi. 5
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa kinh tÕ NguyÔn ThÞ Thu Hµ K35F1 Ch¬ng I Lý luËn chung vÒ qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô I Kh¸i qu¸t vÒ th¬ng m¹i dÞch vô 1. Kh¸i niÖm , ®Æc ®iÓm vµ ph©n lo¹i dÞch vô 1.1 Kh¸i niÖm Qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ c¸c thÞ trêng thÕ giíi hiÖn nay chñ yÕu xuÊt ph¸t tõ qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ ngµnh dÞch vô. MÆc dï dÞch vô mang tÝnh “v« h×nh” nhng nã ®ãng vai trß hÕt søc quan träng ®Ó thóc ®Èy mäi mÆt cña ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ. VËy dÞch vô lµ g× ? Vµo nh÷ng thËp niªn 30 cña thÕ kû 20, Allan Fisher vµ Collin Clark lµ nh÷ng ngêi ®Çu tiªn ®Ò xuÊt viÖc chia nÒn kinh tÕ thµnh 3 lÜnh vùc: lÜnh vùc thø nhÊt, lÜnh vùc thø hai vµ lÜnh vùc thø ba. Clark ®Þnh nghÜa lÜnh vùc kinh tÕ thø ba nµy lµ “ c¸c d¹ng ho¹t ®éng kinh tÕ kh«ng ®îc liÖt kª vµo ngµnh thø nhÊt vµ thø hai . §Þnh nghÜa nµy ®· ph¶n ¸nh tõ l©u lÜnh vùc thø ba, tøc dÞch vô, ®îc coi nh lµ phÇn d«i ra cña nÒn kinh tÕ trong khi lÜnh vùc s¶n xuÊt chÕ t¹o ®îc hiÓu nh lµ nÒn t¶ng cña toµn bé nÒn kinh tÕ nãi chung. Mét sè nhµ nghiªn cøu kh¸c l¹i cho r»ng dÞch vô thùc chÊt lµ “ c¸c ho¹t ®éng kh«ng mang tÝnh ®ång nhÊt, chñ yÕu tån t¹i ®íi h×nh thøc phi vËt thÓ do c¸c c¸ nh©n hay tæ chøc cung cÊp. Ho¹t ®éng tiªu thô vµ s¶n xuÊt diÔn ra ®ång thêi ”. Nh vËy, ®Þnh nghÜa nµy coi dÞch vô thùc chÊt lµ mét lo¹i s¶n phÈm v« h×nh vµ dùa vµo c¸c thuéc tÝnh cña dÞch vô ®Ó ®a ra kh¸i niÖm. ViÖc x¸c ®Þnh nh vËy cha thÓ hiÖn tÝnh bao qu¸t trong x¸c ®Þnh kh¸i niÖm râ rµng vÒ dÞch vô. Ch¼ng h¹n, mét sè dÞch vô còng cã thÓ h÷u h×nh nh c¸c dÞch vô c¾t tãc hoÆc xem ca nh¹c, nhac kÞch hoÆc mét sè dÞch vô còng cã kh¶ n¨ng lu tr÷ ®îc nh hÖ thèng tr¶ lêi ®iÖn tho¹i tù ®éng. §Þnh nghÜa vÒ dÞch vô do T.P.Hill ®a ra n¨m 1997 cã ¶nh hëng kh¸ lín tíi c¸c nhµ nghiªn cøu vÒ lÜnh vùc nµy. Theo Hill, “ dÞch vô lµ sù thay ®æi vÒ 6
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa kinh tÕ NguyÔn ThÞ Thu Hµ K35F1 ®iÒu kiÖn hay tr¹ng th¸i cña ngêi hay hµng ho¸ thuéc së h÷u cña mét chñ thÓ kinh tÕ nµo ®ã do sù t¸c ®éng cña chñ thÓ kinh tÕ kh¸c víi sù ®ång ý tríc cña ngêi hay chñ thÓ kinh tÕ ban ®Çu ”. §Þnh nghÜa nµy tËp trung vµo sù thay ®æi ®iÒu kiÖn hay tr¹ng th¸i nªn tr¸nh ®îc viÖc ®Þnh nghÜa dÞch vô dùa trªn tÝnh v« h×nh. C¸c tiªu chÝ nh v« h×nh, cã thÓ lu tr÷ thµnh c¸c yÕu tè mµ dÞch vô cã thÓ cã. Ngoµi ra, Hill còng nhÊn m¹nh tíi sù kh¸c biÖt gi÷a s¶n xuÊt dÞch vô vµ s¶n phÈm dÞch vô. S¶n phÈm cña mét ho¹t ®éng dÞch vô lµ sù thay ®æi vÒ ®iÒu kiÖn tr¹ng th¸i cña ngêi hoÆc hµng ho¸ bÞ t¸c ®éng, trong khi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt dÞch vô lµ ho¹t ®éng t¸c ®éng tíi ngêi hoÆc hµng ho¸ thuéc së h÷u cña mét chñ thÓ kinh tÕ nµo ®ã. §Þnh nghÜa cña Hill cã nh÷ng thiÕu sãt nhÊt ®Þnh. Ch¼ng h¹n nh cã nh÷ng dÞch vô ®îc cung cÊp nh»m gi÷ nguyªn ®iÒu kiÖn hay tr¹ng th¸i cña mét ngêi hay hµng ho¸. Khi tiÕp cËn dÞch vô díi t c¸ch lµ mét ho¹t ®éng th× dÞch vô lµ mét ho¹t ®éng bao gåm c¸c nh©n tè kh«ng hiÖn h÷u gi¶i quyÕt c¸c mèi quan hÖ gi÷a kh¸ch hµng hoÆc tµi s¶n kh¸ch hµng së h÷u víi ngêi cung øng mµ kh«ng cã sù chuyÓn giao quyÒn së h÷u. S¶n phÈm c¸c dÞch vô cã thÓ trong ph¹m vi hoÆc vît qu¸ ph¹m vi cña s¶n phÈm vËt chÊt. DÞch vô lµ viÖc s¶n xuÊt ra mét lîi Ých v« h×nh c¨n b¶n ë trong chÝnh lîi Ých ®ã hoÆc nh mét yÕu tè quan träng cña mét s¶n phÈm h÷u h×nh th«ng qua mét sè d¹ng trao ®æi nh»m tho¶ m·n mét nhu cÇu nhÊt ®Þnh. DÞch vô lµ toµn bé c¸c ho¹t ®éng mµ kÕt qu¶ cña chóng kh«ng tån t¹i díi h×nh thøc vËt thÓ. Mçi c¸ch tiÕp cËn kh¸c nhau, dÞch vô ®îc ph¸n ¸nh ë mçi gãc ®é kh¸c nhau vµ béc lé nh÷ng u ®iÓm còng nh h¹n chÕ riªng cña tõng ph¬ng c¸ch. VËy mét kh¸i niÖm chung sÏ ph¸n ¸nh ®Çy ®ñ h¬n vÒ dÞch vô DÞch vô lµ nh÷ng ho¹t ®éng lao ®éng mang tÝnh x· héi, t¹o ra c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ kh«ng tån t¹i díi h×nh thøc vËt thÓ, kh«ng dÉn ®Õn viÖc chuyÓn quyÒn së h÷u nh»m tho¶ m·n kÞp thêi c¸c nhu cÇu s¶n xuÊt vµ ®êi 7
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa kinh tÕ NguyÔn ThÞ Thu Hµ K35F1 sèng sinh ho¹t cña con ngêi. 1.2 Nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña dÞch vô 1.2.1 TÝnh v« h×nh hay phi vËt thÓ DÞch vô lµ kÕt qu¶ cña lao ®éng con ngêi, dÞch vô lµ “s¶n phÈm” nhng kh¸c víi hµng ho¸ ë thuéc tÝnh c¬ b¶n nhÊt lµ tÝnh “ v« h×nh” hay “ phi vËt thÓ”. Ngêi ta kh«ng thÓ sê mã, nh×n thÊy ...c¸c dÞch vô. 1.2.2 TÝnh kh«ng t¸ch rêi, tÝnh ®ång thêi Kh«ng t¸ch rêi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, x¶y ra ®ång thêi g¾n bã víi nhau vÒ kh«ng gian vµ thêi gian. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ c¸c ho¹t ®éng t¹o ra, cung cÊp, vµ b¸n c¸c dÞch vô cïng ®ång thêi x¶y ra víi qu¸ tr×nh sö dông dÞch vô cña ngêi tiªu dïng theo kh«ng gian vµ thêi gian. 1.2.3 TÝnh kh«ng dù tr÷, kh«ng b¶o qu¶n ®îc §©y lµ ®Æc ®iÓm ph¸i sinh do ®Æc ®iÓm v« h×nh, kh«ng t¸ch rêi cho nªn dÞch vô sÏ kh«ng cã dù tr÷, kh«ng tån kho. DÞch vô kh«ng ®îc tiªu dïng th× sÏ bÞ mÊt vÜnh viÔn. 1.2.4 TÝnh kh«ng ®ång nhÊt, khã x¸c ®Þnh vÒ chÊt lîng c¸c s¶n phÈm dÞch vô Sù cung øng võa phô thuéc vµo kü thuËt vµ kh¶ n¨ng cña ngêi cung øng cßn sù tiªu dïng, tho¶ m·n phô thuéc sù c¶m nhËn, t©m lý cña kh¸ch hµng. Do vËy chÊt lîng dÞch vô thêng kh«ng ®ång nhÊt vµ viÖc ®¸nh gi¸ chóng thêng khã thèng nhÊt vµ mang tÝnh t¬ng ®èi. 2. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm Th¬ng m¹i dÞch vô 2.1 Kh¸i niÖm Cã nhiÒu c¸ch tiÕp cËn khi nghiªn cøu vÒ dÞch vô nªn còng cã nhiÒu c¸ch tiÕp cËn khi nghiªn cøu vÒ th¬ng m¹i dÞch vô. Trong ph¹m vi h¹n hÑp cña ®Ò tµi, th¬ng m¹i dÞch vô ®îc tiÕp cËn díi gãc ®é lµ ®èi tîng ho¹t ®éng trao ®æi( mua, b¸n) cña th¬ng m¹i. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt lµ nh÷ng s¶n phÈm vËt chÊt vµ nh÷ng s¶n phÈm lµ dÞch vô. NÕu viÖc trao ®æi mua b¸n c¸c s¶n phÈm vËt chÊt (hµng ho¸) 8
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa kinh tÕ NguyÔn ThÞ Thu Hµ K35F1 ®îc gäi lµ th¬ng m¹i hµng ho¸ th× viÖc trao ®æi mua b¸n c¸c s¶n phÈm phi vËt chÊt (dÞch vô) ®îc coi lµ th¬ng m¹i dÞch vô (TMDV) Th¬ng m¹i dÞch vô lµ toµn bé nh÷ng ho¹t ®éng trao ®æi, mua b¸n hay cung cÊp c¸c dÞch vô trªn thÞ trêng. ë ®©y dÞch vô chÝnh lµ ®èi tîng cña c¸c ho¹t ®éng th¬ng m¹i. 2.2 §Æc ®iÓm th¬ng m¹i dÞch vô 2.2.1 §èi tîng ho¹t ®éng th¬ng m¹i dÞch vô lµ c¸c s¶n phÈm phi vËt thÓ Trong th¬ng m¹i dÞch vô do ®èi tîng ho¹t ®éng th¬ng m¹i lµ nh÷ng s¶n phÈm phi vËt thÓ nªn kh¸ch hµng kh«ng thÓ sê thÊy, nh×n thÊy tríc khi mua. §iÒu nµy lµm cho qu¸ tr×nh mua b¸n mang tÝnh rñi ro cao h¬n so víi mua b¸n c¸c hµng ho¸ h÷u h×nh.Do ®ã ngêi cung øng dÞch vô cµng ph¶i cè g¾ng “h÷u h×nh” ho¸ s¶n phÈm cµng tèt, còng nh n©ng cao kh¶ n¨ng cung øng ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng. Ngîc l¹i, ngêi mua thêng c¨n cø vµo danh tiÕng, uy tÝn cña h·ng hoÆc c¸ nh©n ngêi cung øng ®Ó ®i ®Õn quyÕt ®Þnh mua. Còng do tÝnh chÊt v« h×nh cña s¶n phÈm dÞch vô. Trong mua b¸n dÞch vô kh«ng dÉn ®Õn viÖc chuyÓn quyÒn së h÷u tõ ngêi b¸n sang ngêi mua. Bªn c¹nh ®ã g©y khã kh¨n trong viÖc cÊp b»ng s¸ng chÕ vµ quyÒn së h÷u c¸c s¸ng kiÕn c¶i tiÕn dÞch vô nªn c¸c dÞch vô dÔ bÞ sao chÐp , b¾t chíc. 2.2.2 Chñ thÓ ho¹t ®éng th¬ng m¹i dÞch vô C¸c chñ thÓ tham gia trao ®æi, mua b¸n trong th¬ng m¹i dÞch vô gåm ngêi b¸n (cung øng) vµ ngêi mua (tiªu dïng) mét dÞch vô. Ngêi cung øng dÞch vô ®îc hiÓu lµ bÊt kú tæ chøc hoÆc c¸ nh©n nµo cung øng mét dÞch vô, cã thÓ ®ã lµ ChÝnh phñ, c¸c tæ chøc x· héi, ®oµn thÓ, doanh nghiÖp hoÆc c¸c c¸ nh©n. Ngêi tiªu dïng dÞch vô lµ bÊt kú tæ chøc hay c¸ nh©n cã nhu cÇu vÒ mét dÞch vô ®Ó tho¶ m·n nµo ®ã, cã thÓ ®ã lµ c¸c doanh nghiÖp, c¸ nh©n vµ hé gia ®×nh, ChÝnh phñ hoÆc c¸c tæ chøc x· héi. 9
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa kinh tÕ NguyÔn ThÞ Thu Hµ K35F1 2.2.3 §Æc ®iÓm cung cÇu dÞch vô TÝnh chÊt “cøng” cña cung dÞch vô: §iÒu nµy xuÊt ph¸t tõ tÝnh ®ång thêi cña dÞch vô nªn ®ßi hái c¸c nhµ cung cÊp dÞch ph¶i lu«n s½n sµng kh¶ n¨ng cung øng khi cã nhu cÇu tai n¬i vµ thêi ®iÓm cÇu xuÊt hiÖn. Trong th¬ng m¹i dÞch vô kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu dÞch vô cao nhÊt phô thuéc vµo c«ng suÊt tèi ®a cña c¸c c¬ së s½n cã cung øng dÞch vô cho kh¸ch hµng.Do ®ã cung dÞch vô t¬ng ®èi cè ®Þnh vµ giíi h¹n kh¶ n¨ng cung øng. TÝnh kh«ng æn ®Þnh vµ tÝnh thêi vô cña cÇu: CÇu dÞch vô thêng kh«ng æn ®Þnh, dÔ biÕn ®éng bëi chóng chÞu ¶nh hëng cña nhiÒu nh©n tè lu«n biÕn ®æi rÊt nh¹y c¶m. Lîng cÇu dÞch vô thêng hay tËp trung rÊt cao vµo mét sè thêi ®iÓm trong mét ngµy, mét th¸ng hay mét sè th¸ng vµ ë thêi ®iÓm kh¸c lîng cÇu l¹i rÊt nhá. §©y lµ tÝnh thêi vô cña dÞch vô.Bªn c¹nh ®ã cÇu cña mét sè lo¹i dÞch vô l¹i kh«ng cã giíi h¹n bëi nhu cÇu kh«ng ngõng gia t¨ng cña thÞ trêng. VÝ dô nh mét sè lo¹i h×nh dÞch vô ch¨m sãc s¾c ®Ñp, dÞch vô gi¸o dôc, dÞch vô thÓ thao gi¶i trÝ... Do m©u thuËn gi÷a tÝnh “ cøng” cña cung vµ tÝnh “ kh«ng æn ®Þnh”, tÝnh thêi vô cña cÇu v× vËy trong th¬ng m¹i dÞch vô lêi gi¶i cho bµi to¸n cung cÇu vÉn cha cã ®¸p sè. 2.3 . Ph©n lo¹i 2.3.1 Ph©n lo¹i theo GATS Danh môc ph©n lo¹i chuÈn cña GATS cã 11 ngµnh lín, mçi ngµnh l¹i chia thµnh mét sè tiÓu ngµnh: 1 DÞch vô kinh doanh C¸c dÞch vô nghÒ nghiÖp, bao gåm c¸c dÞch vô ph¸p lý, kÕ to¸n, kiÓm to¸n, kiÕn tróc, bÊt ®éng s¶n, thiÕt kÕ, y tÕ, nha khoa, thó y vµ c¸c dÞch vô nghÒ nghiÖp kh¸c. DÞch vô m¸y tÝnh vµ c¸c dÞch vô liªn quan, dÞch vô nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn thÞ trêng, bÊt ®éng s¶n, cho thuª. C¸c dÞch vô kinh doanh kh¸c nh t vÊn qu¶n lý, qu¶ng c¸o, thö nghiÖm kü thuËt, b¶o dìng, söa ch÷a, ®ãng gãi, in Ên, tæ chøc héi nghÞ, vÖ sinh. 10
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa kinh tÕ NguyÔn ThÞ Thu Hµ K35F1 2. DÞch vô liªn l¹c TÊt c¶ c¸c dÞch vô viÔn th«ng c¬ b¶n vµ gia t¨ng gi¸ trÞ kÓ c¶ th«ng tin trùc tuyÕn vµ xö lý d÷ liÖu. DÞch vô bu chÝnh vµ chuyÓn ph¸t. DÞch vô nghe nh×n: dÞch vô ph¸t thanh, ph¸t h×nh, dÞch vô s¶n xuÊt vµ ph©n phèi b¨ng h×nh, liªn l¹c vÖ tinh. 3. DÞch vô x©y dùng vµ thi c«ng 4. DÞch vô ph©n phèi : kÓ c¶ b¸n lÎ, b¸n bu«n, ®¹i lý hoa hång vµ ®¹i lý mîn danh. 5. DÞch vô gi¸o dôc. 6. DÞch vô m«i trêng: nh dÞch vô tho¸t níc, vÖ sinh vµ xö lý chÊt th¶i. 7. DÞch vô tµi chÝnh. B¶o hiÓm trùc tiÕp, t¸i b¶o hiÓm, m«i giíi b¶o hiÓm vµ c¸c dÞch vô b¶o hiÓm hç trî kh¸c. DÞch vô ng©n hµng vµ dÞch vô tµi chÝnhkh¸c, kÓ c¶ dÞch vô liªn quan ®Õn chøng kho¸n, cung cÊp th«ng tin tµi chÝnh vµ qu¶n lý tµi s¶n. 8. DÞch vô liªn quan ®Õn søc khoÎ vµ dÞch vô x· héi. 9. DÞch vô du lÞch vµ dÞch vô liªn quan ®Õn l÷ hµnh. 10. DÞch vô gi¶i trÝ, v¨n ho¸ vµ thÓ thao: bao gåm c¸c dÞch vô biÓu diÔn vµ cung cÊp th«ng tin. 11. DÞch vô vËn t¶i KÓ c¶ dÞch vô vËn t¶i ®êng biÓn, ®êng s«ng, ®êng bé, hµng kh«ng, vò trô, vËn t¶i ®êng èng, vËn t¶i ®a ph¬ng thøc, c¸c dÞch vô hç trî cho tÊt c¶ c¸c ph¬ng thøc vËn t¶i. 12. C¸c dÞch vô kh¸c M¶ng nµy bao gåm bÊt kú c¸c lo¹i dÞch vô nµo cha ®îc nªu ë trªn. Trong m¶ng nµy cã vËn chuyÓn vµ ph©n phèi n¨ng lîng vµ c¸c dÞch vô liªn quan ®Õn n¨ng lîng, mÆc dï chóng còng cã thÓ mét phÇn thuéc vÒ c¸c m¶ng dÞch vô ph©n phèi, vËn t¶i, m«i trêng vµ c¸c dÞch vô kinh doanh kh¸c. Theo quy ®Þnh cña GATS, nh÷ng dÞch vô cña c¸c c¬ quan chÝnh phñ 11
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa kinh tÕ NguyÔn ThÞ Thu Hµ K35F1 kh«ng cã tÝnh chÊt th¬ng m¹i kh«ng phô thuéc ph¹m vi ®iÒu chØnh cña c¸c hiÖp ®Þnh . HiÖp ®Þnh GATS quy ®Þnh c¸c h×nh thøc kh¸c nhau ®îc cung øng dÞch vô cho c¸c kh¸ch hµng bao gåm 4 h×nh thøc sau: a. Cung cÊp qua biªn giíi: doanh nghiÖp cung øng dÞch vô vµ kh¸ch hµng ®Òu ë trong níc cña m×nh, dÞch vô ®îc cung cÊp qua biªn giíi nh dÞch vô viÔn th«ng, vËn t¶i ®êng èng, th, bu kiÖn chuyÓn ph¸t nhanh. b. Tiªu thô ngoµi biªn giíi: ngêi cung cÊp dÞch vô ë trong níc cña m×nh, kh¸ch hµng ph¶i ®Õn tËn níc cña ngêi cung cÊp ®Ó mua dÞch vô nh dÞch vô söa ch÷a tµu biÓn, dÞch vô du häc t¹i níc ngoµi, ch÷a bÖnh, du lÞch. c. HiÖn diÖn th¬ng m¹i: ngêi cung cÊp dÞch vô thiÕt lËp sù hiÖn diÖn cña m×nh t¹i níc cña kh¸ch hµng th«ng qua chi nh¸nh, v¨n phßng ®¹i diÖn, c«ng ty con nh dÞch vô ng©n hµng, dÞch vô b¸n lÎ, dÞch vô t vÊn, ph©n phèi. d. HiÖn diÖn thÓ nh©n: ngêi cung cÊp dÞch vô cö ngêi ®Õn tªn níc kh¸ch hµng ®Ó cung cÊp dÞch vô nh dÞch vô chuyªn gia, t vÊn t¹i chç. 2.3.2 Ph©n lo¹i theo hÖ thèng tµi kho¶n quèc gia (SNA) 1. Th¬ng m¹i vµ söa ch÷a vËt phÈm tiªu dïng 2. Kh¸ch s¹n, nhµ hµng 3. VËn t¶i, kho b·i vµ th«ng tin liªn l¹c 4. Tµi chÝnh, tÝn dông 5. Khoa häc vµ kü nghÖ 6. Kinh doanh tµi s¶n vµ dÞch vô t vÊn 7. Qu¶n lý nhµ níc,An ninh quèc phßng 8. Gi¸o dôc, ®µo t¹o 9. Y tÕ vµ ho¹t ®éng cøu trî x· héi 10. V¨n ho¸, thÓ dôc, thÓ thao 11. §¶ng, c¸c ®oµn thÓ vµ hiÖp héi 12. Phôc vô c¸ nh©n céng ®ång 13. Lµm thuª trong hé gia ®×nh 14. C¸c tæ chøc vµ ®oµn thÓ quèc tÕ. 12
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa kinh tÕ NguyÔn ThÞ Thu Hµ K35F1 2.3.3 Ph©n lo¹i theo môc ®Ých Mét sè dÞch vô ®îc cung cÊp ra thÞ trêng nh»m ®¸p øng c¸c ®ßi hái cña s¶n xuÊt kinh doanh nh c¸c dÞch vô hç trî c¸c ho¹t ®éng cung øng c¸c yÕu tè ®Çu vµo cña s¶n xuÊt, còng nh c¸c dÞch vô hç trî tiªu thô s¶n phÈm. VÝ dô: dÞch vô vËn t¶i, dÞch vô thÞ trêng, dÞch vô tµi chÝnh... Mét sè dÞch vô kh¸c ®îc cung cÊp ra thÞ trêng nh»m tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu ®êi sèng sinh ho¹t cña c¸ nh©n vµ tËp thÓ nh»m t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng cña hä c¶ vÒ thÓ chÊt lÉn tinh thÇn, n©ng cao chÊt lîng cuéc sèng.VÝ dô: ch¨m sãc søc khoÎ, gi¸o dôc, y tÕ, du lÞch, dÞch vô b¶o hiÓm, mua s¾m hµng ho¸... Mét sè lo¹i dÞch vô ®îc cung øng nh»m võa ®¸p øng yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh võa tho¶ m·n yªu cÇu cña ®êi sèng nh dÞch vô vËn t¶i, dÞch vô th«ng tin.. 3 Vai trß cña th¬ng m¹i dÞch vô trong nÒn kinh tÕ 3.1 Vai trß th¬ng m¹i dÞch vô ®èi víi vÊn ®Ò t¹o c«ng ¨n viÖc lµm Sè lîng lao ®éng lµm viÖc trong lÜnh vùc dÞch vô ngµy cµng cã xu híng gia t¨ng vµ cao h¬n h¼n so víi c¸c lÜnh vùc kh¸c cña nÒn kinh tÕ. Cã thÓ thÊy râ khi nh×n vµo tû träng lao ®éng trong lÜnh vùc dÞch vô cña c¸c níc ph¸t triÓn. T¹i c¸c níc nµy, ®Æc biÖt lµ Hoa Kú, EU, NhËt B¶n, Canada lÜnh vùc dÞch vô lu«n t¹o ra viÖc lµm cho kho¶ng 70-80% lùc lîng lao ®éng toµn quèc. §iÒu nµy thÓ hiÖn r»ng khi nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, lao ®éng trong lÜnh vùc dÞch vô sÏ ra t¨ng m¹nh vµ dÉn ®Õn xu híng di chuyÓn lao ®éng tõ c¸c lÜnh vùc chÕ t¹o sang c¸c lÜnh vùc dÞch vô. Trong khi ®ã, mÆc dï t¹i c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, lùc lîng lao ®éng tËp trung nhiÒu trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp nhng xu híng di chuyÓn lao ®éng liªn ngµnh ®ang trë nªn ngµy cµng phæ biÕn. Thèng kª cho thÊy tû lÖ lao ®éng trong lÜnh vùc du lÞch cña c¸c níc ®ang ph¸t triÓn gia t¨ng víi tèc ®é t¬ng ®èi nhanh ( kho¶ng 8-9%/n¨m), thÓ hiÖn chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung cña ChÝnh phñ còng nh xu híng phæ biÕn cña kinh tÕ thÕ giíi. Theo íc tÝnh, lùc lîng lao ®éng trong dÞch vô t¹i c¸c níc ®ang ph¸t triÓn ®¹t kho¶ng tõ 20-30% vµ con sè nµy cã xu híng t¨ng dÇn. 13
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa kinh tÕ NguyÔn ThÞ Thu Hµ K35F1 3.2 Vai trß cña th¬ng m¹i dÞch vô trong vÊn ®Ò thóc ®Èy vµ duy tr× t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ Thùc tÕ ®· chøng minh r»ng sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña th¬ng m¹i dÞch vô lµ tiÒn ®Ò quan träng thóc ®Èy ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ, ngîc l¹i sù ph¸t triÓn kinh tÕ, sù n¨ng ®éng chÝnh s¸ch kinh tÕ ngµy cµng thóc ®Èy sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ h¬n c¸c ngµnh dÞch vô vµ th¬ng m¹i dÞch vô. Th¬ng m¹i dÞch vô kh«ng nh÷ng gãp phÇn thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ mµ cßn duy tr× tèc ®é t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ. Sè liÖu thèng kª cña Ng©n hµng ThÕ giíi ( B¶ng 1.2) cho thÊy trong xuÊt thËp kû 90, lÜnh vùc dÞch vô lu«n duy tr× tèc ®é t¨ng trëng kho¶ng 6-7% ( so víi 3-5% cña lÜnh vùc hµng ho¸) kÓ c¶ khi cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh Ch©u ¸ næ ra. §iÒu ®¸ng chó ý lµ tèc ®é t¨ng trëng trong lÜnh vùc dÞch vô ®îc duy tr× cho c¶ c¸c níc ph¸t triÓn vµ ®ang ph¸t triÓn mÆc dï tèc ®é t¨ng trëng ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn cã xu híng cao h¬n mét chót. B¶ng 1.1 : Tèc ®é t¨ng trëng cña lÜnh vùc dÞch vô trªn thÕ giíi. ThÕ giíi GDP N«ng nghiÖp C«ng nghiÖp ChÕ t¹o DÞch vô 1980- 90- 1980- 90- 1980- 90- 1980- 90- 1980- 90- 90 2000 90 2000 90 2000 90 2000 90 2000 Thu nhËp thÊp 4,5 3,2 3,0 2,5 5,5 2,7 7,8 2,6 5,5 5,1 Thu nhËp trung b×nh 3,3 3,6 3,5 2,0 3,6 3,9 4,6 6,2 3,6 3,9 Thu nhËp trung b×nh thÊp 4,1 3,6 4,2 2,1 5,9 4,1 7,0 8,9 5,5 4,3 Thu nhËp trung b×nh cao 2,7 3,6 2,7 1,9 2,6 3,7 3,6 4,1 3,0 3,7 Thu nhËp thÊp vµ trung b×nh 3,5 3,5 3,4 2,2 3,9 3,7 4,9 5,7 3,9 4,1 §«ng ¸ & Th¸i b×nh d¬ng 7,9 7,2 4,4 3,1 9,3 9,3 10,4 9,9 8,6 6,4 ٱ ٱ ٱ ٱ ٱ ٱ Ch©u ¸ & Trung ¸ 1,5 -2.3 -3.8 1,6 Ch©u mü la tinh & Caribª 1,7 3,3 2,3 2,3 1,4 3,3 1,4 2,6 1,9 3,4 ٱ Trung ®«ng & B¾c Phi 2,0 3,0 5,2 2,6 0,3 0,9 3,8 2,4 4,5 Nam ¸ 5,6 5,6 3,2 3,1 6,8 6,2 7,0 6,6 6,5 7,1 CËn Sahara 1,6 2,5 2,3 2,8 1,2 1,6 1,7 1,6 2,4 2,6 ٱ ٱ ٱ ٱ Thu nhËp cao 3,3 2,5 1,4 0,0 2,9 0,7 ٱ Ch©u ©u & B¾c Mü 2,4 1,9 1,1 1,3 1,6 1,0 1,2 2,9 2,2 Nguån: Ng©n hµng thÕ giíi 2001. B¶ng 1.1 cho thÊy tèc ®é t¨ng trëng cña lÜnh vùc dÞch vô trong suèt giai ®o¹n 1980-2000 lu«n cao h¬n tèc ®é t¨ng trëng cña GDP. §iÒu nµy cho thÊy lÜnh vùc dÞch vô lµ nh©n tè ®ãng gãp quan träng vµo viÖc duy tr× tèc ®é t¨ng 14
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa kinh tÕ NguyÔn ThÞ Thu Hµ K35F1 trëng cña nÒn kinh tÕ. Ngoµi ra, còng trong thêi gian nµy lÜnh vùc dÞch vô thu hót lîng vèn ®Çu t lín nhÊt víi trªn 50% tæng vèn ®Çu t toµn cÇu, tËp trung chñ yÕu t¹i c¸c níc ®ang ph¸t triÓn vµ mét sè níc ph¸t triÓn cã thÕ m¹nh vÒ dÞch vô nh Hoa Kú, EU vµ Canada. 3.3 §ãng gãp lín vµo GDP Mét ®iÒu kh«ng thÓ phñ nhËn ®îc r»ng dÞch vô chiÕm tû träng rÊt lín trong GDP cña mçi quèc gia, dï ph¸t triÓn hay ®ang ph¸t triÓn. Sè liÖu thèng kª n¨m 2000 ®· cho thÊy ®èi víi c¸c níc ph¸t triÓn tû träng dÞch vô trong GDP thêng kho¶ng 60-70%, ®iÓn h×nh cã Hoa Kú víi tû träng dÞch vô chiÕm gÇn 85%. Nhê sù ®ãng gãp lín nµy cña dÞch vô, nÒn kinh tÕ cña c¸c níc ph¸t triÓn trë nªn linh ho¹t h¬n vµ t¹o ra nhiÒu gi¸ trÞ gia t¨ng h¬n, t¹o c¬ së v÷ng ch¾c cho ph¸t triÓn vµ ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh tÕ. Trong khi ®ã, t¹i c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, dï vai trß cha ®îc thÓ hiÖn râ rµng nh t¹i c¸c níc ph¸t triÓn nhng tû träng dÞch vô trong GDP cña c¸c níc nµy còng rÊt ®¸ng chó ý. Theo thèng kª cña Liªn hîp quèc, tû träng dÞch vô trong GDP cña Malaysia dao ®éng kho¶ng 45% ( cô thÓ, 44,8% n¨m 1996, 45,55 n¨m 1999 vµ 43,6% n¨m 2000), cña Th¸i Lan kho¶ng n¨m 50%, Indonexia 40%. Nh vËy, nÕu so víi c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c nh c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp cã thÓ nãi dÞch vô ®ãng gãp tû lÖ lín nhÊt vµo GDP cña c¸c níc nµy. §å thÞ 1.2: Tû träng dÞch vô trong GDP cña c¸c níc trªn thÕ giíi 80% 70% 60% C¸c níc ph¸t triÓn 50% 40% C¸c níc ®ang ph¸t 30% triÓn 20% 10% 0% 1999 2000 2001 Nguån: Ng©n hµng thÕ giíi 2001. §å thÞ trªn cho thÊy tû träng dÞch vô trong GDP cña c¸c níc ®ang ph¸t triÓn cã xu híng æn ®Þnh vµ t¨ng chËm h¬n so víi tû träng c¸c níc ph¸t triÓn. 15
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa kinh tÕ NguyÔn ThÞ Thu Hµ K35F1 §©y cã thÓ lµ do chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn ®ang muèn tËp trung c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp nh÷ng ngµnh kinh tÕ mµ c¸c níc nµy cho r»ng lµ c¬ së cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ bÒn v÷ng. Tuy nhiªn, nghiªn cøu cña nhiÒu nhµ kinh tÕ häc vµ kinh nghiÖm ph¸t triÓn cña c¸c níc NICS cho thÊy ®Ó cã thÓ rót ng¾n thêi gian ph¸t triÓn còng nh b¾t kÞp víi c¸c níc ph¸t triÓn kh¸c cÇn ®Çu t tËp trung vµo c¸c ngµnh kinh tÕ cã gi¸ trÞ gia t¨ng cao, ®ãng gãp nhiÒu cho nÒn kinh tÕ. XÐt vÒ khÝa c¹nh nµy, khã cã ngµnh kinh tÕ nµo “qua mÆt” ®îc dÞch vô. Còng trong thêi kú 1999-2002, c¸c nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn tiÕp tôc cho thÊy sù phô thuéc rÊt lín vµo lÜnh vùc dÞch vô ( chiÕm tû träng trung b×nh trªn 60%) vµ xu híng nµy ngµy cµng trë nªn râ rÖt. 3.4 Vai trß th¬ng m¹i dÞch vô trong viÖc thóc ®Èy ph©n c«ng lao ®éng x· héi, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ Cïng víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi nhiÒu ngµnh dÞch vô ®· ra ®êi nh th¬ng m¹i, du lÞch, vËn t¶i, ng©n hµng, b¶o hiÓm, y tÕ, v¨n ho¸, gi¸o dôc...ph¸t triÓn thµnh lÜnh vùc hay khu vùc dÞch vô réng lín trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c¸c ngµnh dÞch vô vµ th¬ng m¹i dÞch vô ®· ®ãng gãp to lín vµo viÖc thóc ®Èy ph©n c«ng lao ®éng x· héi trong ph¹m vi quèc tÕ vµ ph¹m vi quèc gia, thóc ®Èy chuyÓn dÞch kinh tÕ theo híng gia t¨ng tû träng cña c¸c ngµnh thuéc khu vùc dÞch vô. HiÖn nay kinh tÕ thÕ giíi ®ang chuyÓn dÞch theo híng N«ng nghiÖp- C«ng nghiÖp- DÞch vô sang N«ng nghiÖp- DÞch vô- C«ng nghiÖp, qu¸ tr×nh nµy ®Æc biÖt m¹nh mÏ trong ®iÒu kiÖn h×nh thµnh kinh tÕ trÝ thøc. 3.5 Vai trß th¬ng m¹i dÞch vô víi vÊn ®Ò n©ng cao chÊt lîng ®êi sèng d©n c Cïng víi th¬ng m¹i hµng ho¸ sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ th¬ng m¹i dÞch vô gãp phÇn tho¶ m·n tèt nhÊt mäi nhu cÇu s¶n phÈm vËt chÊt vµ tinh thÇn cña con ngêi nh»m t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng cña hä. Sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c¸c ngµnh dÞch vô vµ th¬ng m¹i dÞch vô nhÊt lµ c¸c dÞch vô cuéc sèng hµng ngµy nh giÆt lµ, ch¨m sãc gia ®×nh...gi¶i phãng con ngêi khái lao ®éng nÆng nhäc cña c«ng viÖc néi trî, gãp phÇn t¨ng tÝch luü thêi gian giµnh cho du lÞch, vui 16
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa kinh tÕ NguyÔn ThÞ Thu Hµ K35F1 ch¬i, gi¶i trÝ, gi¸o dôc, th«ng tin liªn lac...gióp con ngêi ph¸t triÓn toµn diÖn vÒ thÓ chÊt vµ tinh thÇn ®¶m b¶o n©ng cao chÊt lîng cuéc sèng. II Vµi nÐt kh¸i qu¸t vÒ Qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô 1 Kh¸i niÖm vµ sù cÇn thiÕt kh¸ch quan cña qu¶n lý Nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô 1.1 Kh¸i niÖm qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô 1.1.1 Kh¸i niÖm chung vÒ qu¶n lý nhµ níc Theo nghÜa réng th× Qu¶n lý Nhµ níc lµ “ Qu¶n lý Nhµ níc lµ ho¹t ®éng cña toµn bé bé m¸y Nhµ níc tõ c¬ quan quyÒn lùc Nhµ níc: Quèc héi vµ Héi ®ång nh©n d©n c¸c cÊp; c¸c c¬ quan hµnh chÝnh Nhµ níc : ChÝnh phñ, c¸c Bé, Uû ban hµnh chÝnh Nhµ níc; c¬ quan kiÓm so¸t: ViÖn KiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao vµ c¸c ViÖn KiÓm s¸t nh©n d©n c¸c cÊp...(Sæ tay thuËt ng÷ ph¸p lý chuyªn dông,Nxb Gi¸o dôc, Hµ néi 1996) Nh vËy, cã thÓ hiÓu Qu¶n lý Nhµ níc theo nghÜa bao qu¸t lµ nãi chøc n¨ng tæng thÓ bé m¸y Nhµ níc víi t c¸ch lµ mét tæ chøc quyÒn lùc vµ mang tÝnh chÊt ph¸p quyÒn, lµ tæ chøc c«ng quyÒn qu¶n lý toµn x· héi b»ng c¸c ho¹t ®éng lËp ph¸p, hµnh ph¸p, t ph¸p. Theo nghÜa hÑp Qu¶n lý Nhµ níc lµ “Qu¶n lý Nhµ níc lµ ho¹t ®éng cña riªng hÖ thèng c¬ quan hµnh chÝnh Nhµ níc : ChÝnh phñ, c¸c Bé c¸c c¬ quan ngang Bé, c¬ quan thuéc ChÝnh phñ, Uû ban nh©n d©n c¸c cÊp, c¸c së phßng ban chuyªn m«n...(Sæ tay thuËt ng÷ ph¸p lý chuyªn dông,Nxb Gi¸o dôc, Hµ néi 1996) Theo nghÜa hÑp th× Qu¶n lý nhµ níc kh«ng bao gåm ho¹t ®éng lËp ph¸p vµ t ph¸p cña Nhµ níc, mµ ®ã lµ ho¹t ®éng ®iÒu hµnh c«ng viÖc hµng ngµy cña quyÒn hµnh ph¸p vµ cña hÖ thèng tæ chøc hµnh chÝnh. Tõ viÖc t×m hiÓu, nghiªn cøu c¸c kh¸i niÖm Qu¶n lý Nhµ níc chóng ta cã thÓ ®a ra mét kh¸i niÖm chung nhÊt vÒ Qu¶n lý Nhµ níc: 17
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa kinh tÕ NguyÔn ThÞ Thu Hµ K35F1 Qu¶n lý Nhµ níc lµ sù t¸c ®éng cña c¸c chñ thÓ mang tÝnh quyÒn lùc Nhµ níc, b»ng nhiÒu biÖn ph¸p, tíi c¸c ®èi tîng qu¶n lý nh»m thùc hiÖn chøc n¨ng ®èi néi vµ ®èi ngo¹i cña Nhµ níc trªn cë ph¸p luËt . 1.1.2 Kh¸i niÖm qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô Qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô lµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn vµ phèi hîp c¸c chøc n¨ng ho¹ch ®Þnh, tæ chøc, l·nh ®¹o vµ kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng th¬ng m¹i dÞch vô trªn thÞ trêng trong sù t¸c ®éng cña hÖ thèng qu¶n lý ®Õn hÖ thèng bÞ qu¶n lý nh»m ®¹t môc tiªu th«ng qua viÖc sö dông c¸c c«ng cô vµ chÝnh s¸ch qu¶n lý. Qu¶n lý th¬ng m¹i dÞch vô lµ mét qu¸ tr×nh thùc hiÖn phèi hîp bèn lo¹i chøc n¨ng: ho¹ch ®Þnh, tæ chøc, l·nh ®¹o vµ kiÓm so¸t. 1.2 Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan cña qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô Qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng lµ cÇn thiÕt kh¸ch quan. Mét mÆt do nh÷ng khuyÕt tËt vµ h¹n chÕ cña c¬ chÕ thÞ trêng g©y nªn, mÆt kh¸c, do nhµ níc ®ãng vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ, thÓ hiÖn ë viÖc ®Þnh híng ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi nãi chung, còng nh th¬ng m¹i dÞch vô nãi riªng trong tõng thêi kú. Nhµ níc cÇn ®iÒu tiÕt, can thiÖp vµo kinh tÕ vµ thÞ trêng, vµo c¸c quan hÖ th¬ng m¹i dÞch vô nh»m ®¶m b¶o sù æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«, æn ®Þnh thÞ trêng vµ gi¸ c¶, c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n... §Ó gi¶i quyÕt c¸c m©u thuÉn trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, duy tr× sù æn ®Þnh thóc ®Èy sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, thùc tiÔn ®· chØ ra r»ng b¶n th©n c¬ chÕ thÞ trêng kh«ng thÓ tù ®iÒu chØnh trong mäi trêng hîp, mµ cÇn thiÕt ph¶i cã vai trß qu¶n lý cña Nhµ níc vÒ kinh tÕ, th¬ng m¹i, th¬ng m¹i dÞch vô. Qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô t¹o ra sù thèng nhÊt trong tæ chøc vµ phèi hîp c¸c ho¹t ®éng cña c¬ quan qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô míi gióp cho lu th«ng dÞch vô th«ng suèt trong ph¹m vi thÞ trêng néi ®Þa, më réng trao ®æi dÞch vô gi÷a c¸c ®Þa ph¬ng, võa khai th¸c thÕ m¹nh cña tõng vïng, võa ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh cña quèc gia trong ph¸t triÓn th¬ng m¹i quèc tÕ. 18
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Khoa kinh tÕ NguyÔn ThÞ Thu Hµ K35F1 2 Néi dung qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô 2.1 Néi dung c¬ b¶n cña qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô Nhµ níc thèng nhÊt qu¶n lý th¬ng m¹i dÞch vô b»ng ph¸p luËt, chÝnh s¸ch, chiÕn lîc, quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn th¬ng m¹i dÞch vô. Nhµ níc ®iÒu tiÕt ho¹t ®éng th¬ng m¹i dÞch vô chñ yÕu b»ng c¸c biÖn ph¸p kinh tÕ, tµi chÝnh, tÝn dông. Néi dung qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô bao gåm: 1. Ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ th¬ng m¹i dÞch vô, x©y dùng chÝnh s¸ch, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn th¬ng m¹i dÞch vô. Ký kÕt tham gia vµ b¶o ®¶m thùc hiÖn c¸c cam kÕt quèc tÕ vÒ th¬ng m¹i dÞch vô ; hîp t¸c quèc tÕ trong lÜnh vùc dÞch vô. 2. Tæ chøc ®¨ng ký kinh doanh th¬ng m¹i dÞch vô. CÊp, ®×nh chØ, gia h¹n, söa ®æi thu håi hoÆc huû bá c¸c chøng chØ, b»ng, giÊy phÐp vµ c¸c giÊy tê liªn quan ®Õn ho¹t ®éng th¬ng m¹i dÞch vô. 3. Tæ chøc thu thËp, xö lý, cung cÊp th«ng tin, dù b¸o vµ ®Þnh híng vÒ thÞ trêng trong níc vµ ngoµi níc. Tæ chøc, híng dÉn c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th¬ng m¹i. 4. Tæ chøc vµ qu¶n lý c«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc trong lÜnh vùc dÞch vô; b¶o vÖ m«i trêng trong ho¹t ®éng th¬ng m¹i dÞch vô. 5. Qu¶n lý viÖc ®µo t¹o, tuyÓn chän vµ ph¸t triÓn nh©n lùc ngµnh dÞch vô. 6. §¹i diÖn vµ qu¶n lý ho¹t ®éng th¬ng m¹i dÞch vô cña VIÖt Nam ë níc ngoµi. 7. Híng dÉn, thanh tra, kiÓm tra viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn th¬ng m¹i vµ viÖc chÊp hµnh ph¸p luËt vÒ th¬ng m¹i dÞch vô; xö lý vi ph¹m ph¸p luËt vÒ th¬ng m¹i dÞch vô; xö lý c¸c ho¹t ®éng kinh doanh tr¸i phÐp vµ c¸c hµnh vi kh¸c vi ph¹m ph¸p luËt vÒ th¬ng m¹i dÞch vô. 2.2 C¬ quan qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô 1. ChÝnh phñ thèng nhÊt qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô. 2. Bé Th¬ng m¹i chÞu tr¸ch nhiÖm tríc ChÝnh phñ thùc hiÖn viÖc qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i dÞch vô. 19
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Đề tài “Một số giải pháp Marketing nhằm thu hút khách du lịch quốc tế đến với khách sạn quốc tế ASEAN ”
89 p | 887 | 379
-
Đề tài "Một số giải pháp marketing nhằm hoàn thiện và nâng cao mức độ thỏa mãn khách hàng của Công ty TM-DV Tràng Thi"
71 p | 636 | 351
-
Đề tài "Một số giải pháp nhằm tăng cường thu hút FDI vào Vĩnh Phúc trong giai đoạn 2003 - 2010"
99 p | 645 | 338
-
Đề tài “Một số giải pháp để áp dụng hoạt động Marketing – Mix tại Công ty Điện tử Công nghiệp – CDC"
51 p | 650 | 335
-
Đề tài: Một số giải pháp thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm
29 p | 839 | 319
-
Đề tài: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản trị bán hàng ở Công ty Thực phẩm Hà Nội
108 p | 1085 | 258
-
Đề tài: Một số giải pháp huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu Chính phủ ở KBNN Hà Tây
63 p | 479 | 235
-
Đề tài :”Một số giải pháp Marketing cho sản phẩm trà LEROS thâm nhập vào thị trường Việt Nam”
37 p | 263 | 81
-
Đề tài: “Một số giải pháp về kênh phân phối nhằm tiêu thụ sản phẩm của công ty bia Việt Hà tại thị trường Hà Nội “.
37 p | 203 | 70
-
Luận văn đề tài:" đề tài: "Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả cho vay hộ sản xuất tại Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Thanh Trì”.
53 p | 230 | 69
-
Đề tài: Một số giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của trung tâm hội nghị tiệc cưới Unique
0 p | 273 | 45
-
Đề tài: Một số giải pháp tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước
9 p | 190 | 44
-
Luận văn đề tài : Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng tín dụng xuất nhập khẩu tại Chi nhánh Ngân hàng Công thương khu vực Đống Đa
83 p | 169 | 41
-
Đề tài: Một số giải pháp nhằm đẩy mạnh quá trình tiêu thụ sản phẩm của Công ty TNHH Minh Á.
70 p | 112 | 15
-
Đề tài: Một số giải pháp nhằm phát triển Công ty TNHH Xây dựng Cấp nước Bình an đến năm 2015
82 p | 137 | 14
-
Đề tài: Một số giải pháp nâng cao hoạt động tín dụng trung và dài hạn tại sở giao dịch 2 tại Ngân hàng phát triển Việt Nam
45 p | 130 | 14
-
Đề tài: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM ĐẨY MẠNH HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU HÀNG HOÁ QUA BIÊN GIỚI TỈNH ĐIỆN BIÊN CỦA SỞ THƯƠNG MẠI DU LỊCH ĐIỆN BIÊN
49 p | 101 | 9
-
Đề tài: Một số giải pháp cơ bản hướng đến quản lý tài nguyên đất đai vùng Đồng bằng sông Cửu Long trong giai đoạn hiện nay
7 p | 192 | 8
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn