Cùng tham khảo “Đề thi giữa học kì 1 môn Ngữ văn lớp 10 năm 2024-2025 có đáp án - Trường THPT Lương Thúc Kỳ, Quảng Nam” được chia sẻ dưới đây để giúp các em biết thêm cấu trúc đề thi như thế nào, rèn luyện kỹ năng giải bài tập và có thêm tư liệu tham khảo chuẩn bị cho kì thi sắp tới đạt điểm tốt hơn.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Đề thi giữa học kì 1 môn Ngữ văn lớp 10 năm 2024-2025 có đáp án - Trường THPT Lương Thúc Kỳ, Quảng Nam
- SỞ GDĐT QUẢNG NAM MA TRẬN ĐỀ KT GIỮA KÌ I NGỮ VĂN 10
TRƯỜNG THPT LƯƠNG THÚC KỲ NĂM HỌC 2024-2025
TT Kĩ năng Nội dung kiến Mức độ nhận thức
thức/ Đơn vị Nhận biết Thông Vận dụng Vận dụng Tổng %
kĩ năng hiểu cao điểm
1 Đọc hiểu Truyện (truyện 3 3 1 1 8
ngắn/ thần
thoại)
Thơ
Số câu
Tỉ lệ % 15 30 10 5 60
điểm
2 Viết Phân tích,
đánh giá một
tác phẩm
truyện (chủ đề,
đặc sắc nghệ
thuật)
Số câu 1* 1* 1* 1* 1
Tỉ lệ % 10 15 10 5 40
điểm
Tỉ lệ % điểm các mức độ 70 30
100
------
Ghi chú: Phần viết có 01 câu bao hàm cả 4 cấp độ. Các cấp độ được thể hiện trong
Hướng dẫn chấm.
- TRƯỜNG THPT LƯƠNG THÚC KỲ ĐỀ KIỂM TRA GIỮA KÌ I - NGỮ VĂN 10
TỔ VĂN Năm học 2024 - 20245
(Đề gồm có 02 trang) Thời gian: 90 phút (Không kể giao đề)
Phần I. Đọc hiểu (6.0 điểm)
Đọc văn bản sau:
Thần Lửa A Nhi
Thần Lửa A Nhi (Agni) là một trong những vị thần lớn nhất và lâu đời nhất của Ấn
Độ. Thần rất cao lớn, da thịt đỏ au, có bảy cánh tay màu sắc như cầu vồng, lưỡi dài và lanh
lẹ lạ thường.
Chính thần đã tung lên trời quả cầu lửa sưởi ấm chúng ta, nung chín cây, lúa, đỗ, ngày
ngày soi sáng cho chúng ta làm ăn. Chính thần thắp các vì sao lên, nếu không đêm tối sẽ sâu
thẳm và rùng rợn biết bao. Thần có phép phân thân[1] nên thần ở khắp mọi nhà, vào bếp nấu
thức ăn, đốt đèn rọi trang sách. Không có thần ở trong nhà, con người sẽ đói, rét, sợ sệt, sống
không khác gì loài cầm thú.
Thần có tính nóng vội, lại phải ở khắp nơi, không coi xuể công việc, nên đôi lúc vô
tình gây thiệt hại cho sinh linh và hoa cỏ.
Một hôm thần Lửa A Nhi giúp người đốt cỏ dại ở ven rừng. Mải lo đi giúp nơi khác
nữa, thần không về dập lửa kịp thời, nên lửa cháy vào rừng, lan rộng ra nhanh chóng, trong
rừng có năm mẹ con chim Đầu Rìu. Mẹ chịu kêu than: con mình chưa biết bay, phen này mẹ
con chắc bị thiêu sống.
Bỗng chim nghĩ được một kế cứu con:
– Các con ơi, đằng kia có cái hang chuột. Các con hãy vào đấy, mẹ sẽ khỏa cát lên lấp
tạm, khi lửa tắt mẹ sẽ đến đón các con.
– Nhưng mẹ ơi – một con chim thưa – con chuột to lắm, nó sẽ ăn thịt chúng con mất.
– Không đâu, bé yêu ạ. Con chuột ở cái hang này đã bị diều hâu bắt rồi, chính mẹ
trông thấy.
– Còn có những con chuột khác, mẹ ạ – một chim con nữa nói – Bị chuột ăn thì đau
đớn và nhục nhã quá, mẹ ơi, thà chết thiêu còn hơn.
– Bị thiêu nóng lắm, các con ạ. Chỉ có một cách là mẹ xòe hai cánh ra ấp các con dưới
bụng, che lửa cho các con. Mẹ sẽ chết cháy còn các con may chăng sống sót.
– Không, không mẹ ơi! Không đời nào! – bốn chú chim con đồng thanh kêu lên. Rồi
chú khôn nhất nói: “Nếu mẹ chết thì chúng con cũng sẽ chết đói, chết khát thôi. Và họ Đầu
Rìu nhà ta sẽ tuyệt giống, tuyệt nòi. Mẹ còn trẻ lắm. Thoát nạn này, mẹ sinh một lũ em. Mẹ
hãy bay đi, bay nhanh đi, lửa đến rồi. Chúng con van mẹ”.
– Mẹ trốn một mình sao đành chứ?
– Trốn đi, trốn đi mẹ ơi! – Bốn chú chim con lại đồng thanh kêu lớn – Bay nhanh đi,
nếu không chúng con đâm đầu vào lửa cho mà xem.
Mấy con chim con vỗ lạch bạch những đôi cánh chưa có lông rắp[3] xông vào lửa. Chim mẹ
hoảng quá, đành phải bay đi.Bấy giờ bốn anh em chụm đầu vào nhau kêu cầu thần Lửa:
– Thần Lửa A Nhi quảng đại ôi! Chúng con hiện nay mất mẹ, lát nữa sẽ mất xác? Rồi
mẹ chúng con sẽ vì xót xa mà chết héo chết khô. Chỉ có ngài là cứu được chúng con hỡi thần
A Nhi nhân hậu[5].
Bỗng có tiếng vang vọng từ xa:
- – Các con đừng lo sợ. Tai họa sắp qua rồi. Và mẹ các con sẽ về với các con.
Đó là tiếng của Thần Lửa. Thần đã trở về và kịp nghe tiếng kêu thảm thiết của mấy
chú chim con. Thần dập tắt ngay ngọn lửa hung dữ, liền đó chim đầu rìu mẹ cũng bay về.
Cảm tạ thần A Nhi nhân hậu, năm mẹ con nhuộm đỏ chùm lông mũ của mình, ngụ ý
thờ Thần Lửa trên đầu.
(Thần thoại Ấn Độ, Thế giới Cổ tích.Vn)
Trả lời câu hỏi/ Thực hiện yêu cầu:
Câu 1. (0,5 điểm) Xác định nhân vật chính trong câu chuyện trên.
Câu 2. (0,5 điểm) Truyện Thần Lửa A Nhi thuộc nhóm thần thoại nào?
Câu 3. (0,5 điểm) Thần Lửa A Nhi có hình dáng và tính khí như thế nào?
Câu 4.(1,0 điểm) Chỉ ra một chi tiết tưởng tượng kì ảo trong truyện và nêu ý nghĩa của chi
tiết đó.
Câu 5.(1,0 điểm) Theo em, câu chuyện trên nhằm giải thích điều gì?
Câu 6.(1,0 điểm) Truyện “Thần Lửa A Nhi” thể hiện mơ ước và khao khát gì của nhân dân?
Câu 7. (1,0 điểm) Câu chuyện ứng xử giữa mẹ con chim Đầu Rìu trong cơn hoạn nạn gợi cho
em suy nghĩ gì?
Câu 8.(0,5 điểm) Từ chi tiết “Cảm tạ thần A Nhi nhân hậu, năm mẹ con nhuộm đỏ chùm lông
mũ của mình, ngụ ý thờ thần Lửa trên đầu” anh/chị rút ra bài học gì cho bản thân?
Phần II. Viết (4,0 điểm)
Anh/chị hãy viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá truyện thần thoại Thần Lửa A
Nhi.
…………..HẾT…………
- ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM KIỂM TRA GIỮA KÌ I – NGỮ VĂN 10
Phần Câu Nội dung Điểm
I ĐỌC HIỂU 6,0
1 Nhân vật chính: Thần lửa A Nhi 0,5
Hướng dẫn chấm:
- HS trả lời như đáp án: 0,5 đ - HS trả lời sai đáp án hoặc không trả lời: 0,0 đ
2 Nhóm : Thần thoại sáng tạo 0,5
Hướng dẫn chấm:
- HS trả lời như đáp án: 0,5 đ - HS trả lời sai đáp án hoặc không trả lời: 0,0 đ
3 - Hình dáng: “Thần rất cao lớn, da thịt đỏ au, có bảy cánh tay màu sắc như cầu 0,5
vồng, lưỡi dài và lanh lẹ lạ thường”
- Tính khí: “ Thần có tính nóng vội”
Hướng dẫn chấm:
- HS trả lời như đáp án: 0,5 đ - HS trả lời được 1/2 ý như đáp án: 0,25 đ
- HS trả lời sai đáp án hoặc không trả lời: 0,0 đ
4 - HS có thể lựa chọn 1 trong các chi tiết sau: bảy cánh tay màu sắc như cầu vồng, 1,0
thần đã tung lên trời quả cầu lửa, thần thắp các thắp các vì sao ,…
- Ý nghĩa:
+ Góp phần lí giải các hiện tượng tự nhiên;
+ Thể hiện sự tôn sùng, ngưỡng mộ của người xưa đối với thần Lửa;
Hướng dẫn chấm:
- HS trả lời như đáp án: 1,0 đ
- HS trả lời như đáp án nhưng mắc lỗi diễn đạt: 0,75 đ
- HS trả lời đúng ½ đáp án: 0,5 đ - HS trả lời sai hoặc không trả lời: 0,0 đ
5 Câu chuyện nhằm giải thích: nguồn gốc của ngọn lửa, đặc điểm của sự vật trong thế 1,0
giới tự nhiên.
Hướng dẫn chấm:
- HS trả lời như đáp án: 1,0 đ
- HS trả lời như đáp án nhưng mắc lỗi diễn đạt: 0,75 đ
- HS trả lời đúng ½ đáp án: 0,5 đ - HS trả lời sai hoặc không trả lời: 0,0 đ
6 Truyện “Thần Lửa A Nhi” thể hiện mơ ước của nhân dân: 1,0
+ Mơ ước về một vị thần có thể tạo lửa và giúp đỡ con người;
+ Khát khao chinh phục thế giới tự nhiên của người xưa.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời đủ 2 ý: 1.0 điểm.
- Học sinh trả lời được 1 ý: 0.5 điểm
- Trả lời sai hoặc không trả lời: 0 điểm
7 HS có thể trình bày suy nghĩ của bản thân được gợi ra từ câu chuyện sao cho hợp lí, 1,0
thuyết phục. Sau đây là một số định hướng:
- Xúc động trước tình thương yêu và sự hi sinh của mẹ con chim Đầu Rìu dành cho
nhau trong cơn hoạn nạn;
- Trân trọng tình mẫu tử thiêng liêng, cao quý.
Hướng dẫn chấm:
- HS trả lời như đáp án: 1,0 đ
- HS trả lời như đáp án nhưng mắc lỗi diễn đạt: 0,75
- HS trả lời đúng ½ đáp án: 0,5 đ
- HS trả lời sai hoặc không trả lời: 0,0 đ
8 - Bài học: 0,5
+ Lòng biết ơn trong cuộc sống;
+ Người có lòng tốt sẽ được kính trọng.
Hướng dẫn chấm:
- Hs trả lời được một trong các gợi ý trên, thuyết phục, diễn đạt tốt : 0,5 đ
- HS trả lời có nội dung phù hợp, thuyết phục, diễn đạt chưa tốt: 0,25 đ
- HS trả lời không thuyết phục hoặc không trả lời : 0,0 đ
- II VIẾT 4,0
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận 0,25
Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài khái quát được vấn
đề
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: nội dung và vài nét đặc sắc trong nghệ thuật. 0,25
Hướng dẫn chấm:
- HS xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0,25 đ
- HS xác định chưa đúng vấn đề cần nghị luận: 0,0 đ
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm 2,0
Có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết
hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. Dưới đây là một vài gợi ý:
*Tóm tắt cốt truyện.
* Phân tích, đánh giá chủ đề truyện:
Giải thích nguồn gốc của lửa, biểu tượng văn hóa của con người va gửi gắm khát
vọng chinh phục tự nhiên của người xưa (quá trình tìm ra lửa,tạo ta ánh sáng xua
bóng đêm, dập nạn cháy rừng, giúp nấu chín thức ăn...). Qua câu chuyện, ta thấy
thần linh không chỉ có công sáng tạo tự nhiên mà còn hết lòng quan tâm, yêu thương
con người.
*Phân tích, đánh giá những nét đặc sắc nghệ thuật:
- Nghệ thuật xây dựng nhân vật:
+ Nhân vật trung tâm của truyện là thần Lửa A Nhi đã được xây dựng một cách rất độc
đáo: A Nhi vừa mang những đặc điểm của một vị thần (hình dáng khổng lồ, kì lạ, có
khả năng phi phàm, sức mạnh siêu nhiên) lại vừa mang những nét gần gũi với con
người (cũng có lúc bận rộn nên lơ đãng, sai sót; có trái tim nhân hậu, yêu thương muôn
loài)
+ Người xưa đã nhân hóa lửa thành vị thần và trao cho thần công việc kiến tạo thế
giới phản ánh quan niệm vạn vật đều có linh hồn.
- Cốt truyện rất kịch tính, với sự kiện trung tâm là biến cố liên quan đến gia đình
chim Đầu Rìu và hành động cứu mạng lũ chim Đầu Rìu của thần lửa A Nhi.
- Không gian vừa mang đặc trưng của thần thoại gồm nhiều cõi vừa mở ra một
không gian gần gũi với con người. Thời gian của truyện cũng chủ yếu xoay quanh
những biến cố liên quan đến mẹ con nhà chim Đầu Rìu (một hình ảnh biểu tượng của
loài người). Do đặc điểm này mà truyện đã trở nên gần gũi với con người, tạo nên
sự hấp dẫn và gây được nhiều cảm xúc cho người đọc.
- Các yếu tố kì ảo và vai trò của các yếu tố kì ảo (liệt kê các chi tiết kì ảo). Hiệu
quả nghệ thuật:
+ Phản ánh cách lí giải sơ khai của người xưa về thế giới tự
+ Làm cho chuyện kể hấp dẫn
Hướng dẫn chấm:
- Phân tích đầy đủ, sâu sắc: 2,0 điểm.
- Phân tích chưa đầy đủ hoặc chưa sâu: 1,0 điểm – 1,75 điểm.
- Phân tích chung chung, sơ sài: 0,25 điểm – 0,75 điểm.
- Đánh giá chung: Truyện phản ánh tư duy và tình cảm của người xưa đơn giản mà 0,5
giàu giá trị nhân văn.
Hướng dẫn chấm:
- Trình bày được 2 ý: 0,5 điểm.
- Trình bày được 1 ý; 0,25 điểm.
d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt. 0,5
Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm có quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp.
e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. 0,5
Tổng I+ II 10,0
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
