Tham khảo “Đề thi giữa học kì 1 môn Ngữ văn lớp 8 năm 2024-2025 có đáp án - Trường THCS Nguyễn Huệ, Kon Tum” để bổ sung kiến thức, nâng cao tư duy và rèn luyện kỹ năng giải đề chuẩn bị thật tốt cho kì thi học kì sắp tới các em nhé! Chúc các em ôn tập kiểm tra đạt kết quả cao!
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Đề thi giữa học kì 1 môn Ngữ văn lớp 8 năm 2024-2025 có đáp án - Trường THCS Nguyễn Huệ, Kon Tum
- UBND THÀNH PHỐ KON TUM MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ GIỮA HỌC KỲ I
TRƢỜNGTHCS NGUYỄN HUỆ Năm học 2024 – 2025
Môn : Ngữ văn - Lớp 8
Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian giao đề)
Nội dung/ Mức độ nhận thức
Tổng
đơn vị kiến
Kĩ
TT thức %
năng
điểm
Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng cao
Đọc
Đọc hiểu văn
hiểu bản thơ
thơ 3 1
1 Đường luật 4,0
Đƣờng ( 3 điểm ) ( 1 điểm )
luật
- Viết đoạn
văn (khoảng 1
7 câu) trình ( 1 điểm ) 1,0
bày suy nghĩ
của em về
một vấn đề
2 Viết gợi ra từ ngữ
liệu đọc hiểu.
- Viết bài
văn phân tích
một tác 1* 1* 1* 1*
5,0
phẩm văn ( 1 điểm ) ( 2 điểm ) ( 1 điểm ) ( 1 điểm )
học (một bài
thơ thất ngôn
bát cú
Đường luật)
Tỉ lệ (%) 40 30 20 10 10
Tỉ lệ chung 70 30
(1* là câu tự luận phần viết bao hàm cả 4 cấp độ, được thể hiện cụ thể trong hướng dẫn chấm.)
- UBND THÀNH PHỐ KON TUM BẢNG ĐẶC TẢ ĐỀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ GIỮA HỌC KÌ I
TRƢỜNG THCS NGUYỄN HUỆ Năm học 2024 – 2025
Môn : Ngữ văn - Lớp 8
Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian giao đề)
Nội Số câu hỏi theo mức độ nhận thức
Chƣơng dung/Đơn Thông
TT Mức độ đánh giá Nhân Vận Vận
/ Chủ vị kiến hiểu
biết dụng dụng cao
đề thức
1 Đọc hiểu Đọc hiểu *Nhận biết:
văn bản - Nhận biết được thể thơ, nhận biết
thơ đặc điểm thơ TNBC Đường luật.
Đường - Nhận biết từ ngữ, hình ảnh trong bài
luật thơ.
- Nhận biết BPTT.
*Thông hiểu: 3 1
- Hiểu được ý nghĩa và tình cảm, cảm
xúc của nhân vật trữ tình thể hiện trong
câu thơ.
2 Viết - Viết *Vận dụng: 1
đoạn văn Trình bày suy nghĩ của bản thân về nội
(khoảng 7 dung được rút ra từ bài thơ.
câu)
- Viết bài *Nhận biết:
văn phân - Giới thiệu được đầy đủ thông tin
tích một chính về tên tác phẩm, tác giả, thể
tác phẩm loại,… của tác phẩm. 1*
- Trình bày được những nội dung khái
văn học
quát của tác phẩm văn học.
(một bài *Thông hiểu:
thơ thất - Hiểu được những đặc sắc về nội
ngôn bát dung, hình thức nghệ thuật và chủ đề
cú Đường của tác phẩm.
luật) - Đảm bảo cấu trúc của một bài văn
phân tích một tác phẩm văn học; đảm
bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng
Việt.
*Vận dụng:
- Phân tích được nghệ thuật và nội dung
của bài thơ.
- Rút ra được thông điệp từ tác phẩm và
tình cảm của tác giả.
*Vận dụng cao:
- Đánh giá được ý nghĩa, giá trị của nội
dung và hình thức tác phẩm.
- Thể hiện rõ quan điểm, cá tính trong
bài viết; sáng tạo trong cách diễn đạt.
Tổng
Tỉ lệ % 40 30 20 10
Tỉ lệ chung 70 30
- UBND THÀNH PHỐ KON TUM KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ GIỮA HỌC KÌ I
TRƢỜNG THCS NGUYỄN HUỆ Năm học 2024 - 2025
Môn : Ngữ văn - Lớp 8
ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian giao đề)
( Đề gồm 06 câu, 01 trang )
I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm):
Đọc bài thơ sau và thực hiện các yêu cầu:
BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
Nguyễn Khuyến
Đã bấy lâu nay, bác tới nhà
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây ta với ta!
Câu 1 (1,0 điểm). Bài thơ Bạn đến chơi nhà được viết theo thể thơ nào? Hãy chỉ ra
những đặc điểm về số câu, số chữ; bố cục của thể thơ đó?
Câu 2 (1,0 điểm). Chỉ ra những từ ngữ, hình ảnh trong bài thơ cho thấy hoàn cảnh của
Nguyễn Khuyến hoàn toàn không có vật chất gì để tiếp đãi bạn?
Câu 3 (1,0 điểm). Biện pháp nghệ thuật chủ yếu nào được sử dụng trong bài thơ? Phân
tích tác dụng của biện pháp ấy.
Câu 4 (1,0 điểm) Em hiểu như thế nào về cụm từ "ta với ta" trong câu thơ “Bác đến chơi
đây ta với ta”? Nhận xét tình cảm của tác giả thể hiện qua câu thơ đó?
II. VIẾT: ( 6,0 điểm ):
Câu 1 (1,0 điểm): Viết đoạn văn (khoảng 7 câu) trả lời cho câu hỏi Thế nào là một tình
bạn đẹp?
Câu 2 (5,0 điểm): Viết bài văn phân tích bài thơ “Bạn đến chơi nhà” của Nguyễn
Khuyến.
(*) Bài thơ“Bạn đến chơi nhà” của Nguyễn Khuyến được viết sau khi ông cáo quan về ở
ẩn, Nguyễn Khuyến đã chọn cuộc sống điền viên dân dã, giản dị. Một hôm, có người bạn tri
kỉ đã lâu không gặp ghé thăm, nhưng ông lại không có gì để thiết đãi bạn. Trước tình cảnh
oái oăm này, Nguyễn Khuyến đã làm bài thơ Bạn đến chơi nhà để tự trào đồng thời giãi bày
nỗi lòng mình.
------------------------- Hết -------------------------
- UBND THÀNH PHỐ KON TUM HƢỚNG DẪN CHẤM KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
TRƢỜNG THCS NGUYỄN HUỆ GIỮA HỌC KÌ I
Năm học 2024 – 2025 - Môn: Ngữ văn - Lớp 8
Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian giao đề)
(Bản hướng dẫn chấm gồm 4 trang)
I/ HƢỚNG DẪN CHUNG:
- Bản Hướng dẫn chấm chỉ định hướng các yêu cầu cơ bản cần đạt của đề, giáo viên cần
nắm vững đáp án, biểu điểm để đánh giá hợp lí các mức độ năng lực của học sinh. Chấp nhận
cách kiến giải khác với hướng dẫn chấm nhưng hợp lí, thuyết phục, thể hiện được chính kiến
riêng.
- Cần đánh giá cao tính sáng tạo và năng khiếu bộ môn của học sinh; chú ý tính phân hóa
trong khi định mức điểm ở từng câu;
- Giáo viên có thể chi tiết hóa và thống nhất một số thang điểm ở các phần (nếu cần),
nhưng không được thay đổi biểu điểm từng câu/phần của hướng dẫn chấm;
- Phần I - đọc hiểu: 4,0 điểm
- Phần II- Viết 6,0 điểm
- Tổng điểm toàn bài là 10,0.
II/ ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM:
PHẦN CÂU NỘI DUNG ĐIỂM
1 Bài thơ Bạn đến chơi nhà đƣợc viết theo thể thơ nào? Hãy chỉ ra 1,0
những đặc điểm về số câu, số chữ, bố cục của thể thơ đó?
I
- Thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luât ( 0,5 đ )
ĐỌC -
HIỂU - Đặc điểm của thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật: ( 0,5 đ )
+ Số câu, số chữ: Tám câu, mỗi câu bảy chữ.
+ Bố cục: Đề - Thực -Luận - Kết.
*Hướng dẫn chấm:
- Ý 01 trình bày đúng đáp án 0,5đ
- Ý 02 nêu được 2 đặc điểm được 0,5 đ
- HS nêu được 1 đặc điểm 0,25 đ
HSKT chỉ xác định đúng thể thơ và nêu được một đặc điểm là đạt
điểm tối đa.
2 Chỉ ra những từ ngữ, hình ảnh trong bài thơ cho thấy hoàn cảnh 1,0
của Nguyễn Khuyến hoàn toàn không có vật chất gì để tiếp đãi
bạn?
trẻ đi vắng; chợ xa; có cá, có gà nhưng không bắt được vì ao sâu,
vườn rộng; có mướp, có bầu, có cà nhưng lại chưa đến lúc thu hoạch;
ngay cả miếng trầu-thứ tối thiểu để tiếp đãi bạn tác giả cũng không có.
*Hướng dẫn chấm:
- HS chỉ ra được 4 hình ảnh đạt điểm tối đa.
- HS nêu được 2 hình ảnh 0,5 đ
- Chấp nhận cách diễn đạt khác, miễn là đúng ý.
- HSKT chỉ xác định đúng 2 hình ảnh đạt điểm tối đa.
- PHẦN CÂU NỘI DUNG ĐIỂM
3 Biện pháp nghệ thuật chủ yếu nào đƣợc sử dụng trong bài thơ?
Phân tích tác dụng của biện pháp ấy? 1,0
- Biện pháp nghệ thuật chủ yếu được sử dụng trong bài thơ: nghệ thuật
liệt kê và nói quá (Từ câu 2 đến câu 6, tác giả liệt kê và nói quá về
những thiếu thốn để giải bày hoàn cảnh với bạn).
- Tác dụng:
+ Tăng giá trị biểu đạt, làm cho lời thơ giàu sức gợi hình, gợi cảm.
+ Tạo ra tiếng cười hóm hỉnh, nhẹ nhàng vì tuy tác giả không có gì
thết đãi bạn nhưng người đọc thấy được tình cảm của tác giả với bạn
khăng khít hơn bao giờ hết.
*Hướng dẫn chấm:
- HS chỉ ra được một nghệ thuật chủ yếu đạt 0,5đ.
- HS nêu được tác dụng của nghệ thuật mỗi ý đạt 0,25đ
- HSKT chỉ xác định đúng1 BPTT đạt điểm tối đa.
4 Em hiểu nhƣ thế nào về cụm từ "ta với ta" trong câu thơ “Bác đến 1,0
chơi đây ta với ta”. Nhận xét tình cảm của tác giả thể hiện qua câu
thơ đó?
- Từ “ta” đầu tiên chỉ chính nhà thơ - chủ nhà, từ “ta” thứ hai chỉ
người bạn - khách đến chơi. (0,5 đ)
- Qua câu thơ đã thể hiện tình bạn gắn bó tri âm tri kỷ của nhà thơ. Dù
trong hoàn cảnh thiếu thốn chẳng có lấy một thứ gì quý giá để tiếp đãi
bạn bè nhưng nhà thơ và người bạn tâm giao vẫn cảm thấy vui vẻ,
hạnh phúc. (0,5 đ)
- Chấp nhận cách điễn đạt khác, miễn đúng ý.
*HSKT trả lời đúng ý nghĩa của cụm từ “ ta với ta” đạt điểm tối
đa.
PHẦN CÂU NỘI DUNG ĐIỂM
II 1 Viết đoạn văn (khoảng 7 câu) trả lời cho câu hỏi Thế nào là một 1,0
VIẾT tình bạn đẹp?
Đảm bảo cấu trúc một đoạn văn: Bài viết phải có bố cục ba phần (mở
đoạn, thân đoạn, kết đoạn).
+ Mở đoạn: Giới thiệu về tình bạn.
+ Thân đoạn:
++ Thế nào là tình bạn đẹp? Biểu hiện của tình bạn đẹp.
++ Nêu ít nhất 01 dẫn chứng
+ Kết đoạn: Cảm nghĩ/ Lời nhắn nhủ
* Hướng dẫn chấm:
- Diễn đạt thành các câu văn đảm bảo cấu trúc và liên kết. (0,25 điểm)
- HS có thể nêu những ý khác nhau, song phải có ý nghĩa (0,75 điểm)
- HS trả lời theo từng ý không tuân theo hình thức của đoạn văn (-0,25
điểm)
- Học sinh có thể trả lời khác đáp án nhưng thuyết phục, diễn đạt
nhiều cách miễn hợp lí là chấp nhận được
- PHẦN CÂU NỘI DUNG ĐIỂM
* HSKT chỉ cần diễn đạt 1- 2 ý được điểm tối đa.
2 Viết bài văn phân tích bài thơ “Bạn đến chơi nhà” của Nguyễn
Khuyến.
a. Đảm bảo cấu trúc một bài văn: Bài viết phải có bố cục ba phần 0,5
(mở bài, thân bài, kết bài). Và đảm bảo nhiệm vụ từng phần.
b.Xác định đúng vấn đề: phân tích làm nổi bật giá trị nghệ thuật và 0,5
nội dung bài thơ “Bạn đến chơi nhà” của Nguyễn Khuyến.
c. Học sinh có thể có nhiều cách giải quyết vấn đề. Song, cần đảm 3,0
bảo theo hƣớng sau:
*Mở bài (0,5 điểm):
- Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm và nêu khái quát về
giá trị bài thơ.
- Hướng dẫn chấm:
+ Dẫn dắt, giới thiệu hay,hấp dẫn 0,5 điểm
+ Giới thiệu chưa trọn ý 0,25 điểm
+ Không viết phần mở bài 0 điểm
* HS khuyết tật chỉ cần giới thiệu về tác giả, tác phẩm đƣợc điểm
tối đa.
* Thân bài (2,0 điểm):
* Phân tích nội dung của bài thơ:
HS có thể có nhiều cách triển khai nội dung khác nhau. Song cần
đảm bảo các nội dung nhƣ sau:
(1) Câu thơ đầu: Giới thiệu sự việc bạn đến chơi nhà.
- Thời gian: “đã bấy lâu nay”, có nghĩa là rất lâu rồi bạn mới ghé thăm.
- Cách xưng hô: bác, đầy thân mật và gắn bó giữa những người bạn.
- Giọng điệu: cởi mở, chân thành thể hiện thái độ hiếu khách của nhân
vật trữ tình.
- Hai vế câu: sóng đôi như một lời reo vui, một lời đón khách đầy cởi
mở, chân tình.
=> Câu mở đầu giống như một lời mời đầy chân tình, tự nhiên.
(2) Sáu câu sau: hoàn cảnh của nhà thơ khi bạn đến thăm nhà
Nhà thơ đã tạo ra một hoàn cảnh đầy éo le khi bạn đến chơi nhà:
- Trẻ thời đi vắng - không có ai để sai đi mua đồ ăn tiếp đãi bạn.
- Chợ thời xa - gợi sự xa xôi, đi chợ rất mất thời gian cũng như không
có người ở nhà tiếp bạn.
- Còn trong nhà thì không có gì: Ao sâu - khôn chài cá: khó mà bắt
được cá để mời bạn; Cải chửa ra cây, cà mới nụ, bầu vừa rụng rốn,
mướp đương hoa - tất cả rau quả, cây trái trong nhà chưa thể ăn được;
Miếng trầu - ngay cả thứ quan trọng nhất (Miếng trầu là đầu câu
chuyện) cũng không có.
=> Qua những hình ảnh trên, nhà thơ muốn khắc họa một cuộc sống
đạm bạc, thiếu thốn về vật chất. Nhưng sự thiếu thốn đó không khiến
- PHẦN CÂU NỘI DUNG ĐIỂM
cho thi sĩ buồn khổ mà còn đầy lạc quan, yêu đời: Thể hiện qua giọng
điệu hài hước, hóm hỉnh.
(3) Câu thơ cuối: tình cảm bạn bè thắm thiết
- Bác đến chơi đây: Tuy thiếu thốn về vật chất nhưng người bạn vẫn
trân trọng tình cảm, vậy là đã rất đáng quý rồi.
- “Ta với ta”: Từ “ta” đầu tiên: nhân vật trữ tình - chủ nhà. Từ “ta” thứ
hai: người bạn – khách. Từ “với” thể hiện mối quan hệ song hành, gắn
bó dường như không còn khoảng cách.
=> Câu thơ khẳng định được tình cảm tri kỷ của hai người bạn cũng
như tâm hồn thấu hiểu sâu sắc, không màng đến của cải vật chất.
* Phân tích nghệ thuật của bài thơ:
Sử dụng thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật. Phép đối chuẩn theo
luật thơ Đường, niêm luật chặt chẽ, từ ngữ hình ảnh đặc sắc, các BPTT
liệt kê, phóng đại, phép đối … được sử dụng thành công. Giọng điệu
hóm hỉnh, âm điệu, nhịp điệu bài thơ phối hợp nhịp nhàng … Đặc biệt
là nghệ thuật tả cảnh ngụ tình …
-> Bài thơ Bạn đến chơi nhà của tác giả thể hiện tình bạn trong sáng,
sâu sắc, hiếm có, không vụ lợi. Trong bài thơ đó có niềm vui của tác
giả, sự tự hào của mình khi có tình bạn vô giá.
- Hướng dẫn chấm:
+ Phân tích đầy đủ các ý về nội dung và nghệ thuật của bài thơ rõ
ràng, mạch lạc ... 1, 75 – 2,0 điểm
+ Phân tích được 2/3 các ý về nội dung và nghệ thuật của bài thơ có ý
chưa mạch lạc 1,0 - 1,5 điểm.
+ Chỉ phân tích được 1/3 số ý về nội dung và nghệ thuật của bài thơ
hoặc phân tích có chỗ chưa rõ, chưa đúng. (0,5 - 0,75 điểm)
- Viết sơ sài vài ý một cách chung chung (0, 25 điểm)
- Không viết hoặc viết sai hoàn toàn (0 điểm)
* Đối với HSKT chỉ cần đảm bảo 1/2 nội dung là đạt điểm tối đa
*Kết bài (0,5 điểm):
- Khẳng định lại giá trị của bài thơ
- Cảm xúc, suy nghĩ của cá nhân.
- Hướng dẫn chấm:
+ Có cách kết thúc hay, đảm bảo yêu cầu; theo đúng mạch cảm xúc
của bài viết, tạo được dư âm trong lòng người đọc (0,5 điểm)
+ Có cách kết thúc nhưng qua loa, thiếu ý hoặc có ý nhưng diễn đạt
lủng củng, vụng về (0,25 điểm )
+ Chưa có kết bài hoặc kết bài sai lệch: (0,0 điểm)
*Đối với HS khuyết tật chỉ cần đƣa ra có ý về giá trị bài thơ đƣợc
(0,25 - 0,5điểm )
d. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề ; có cách diễn đạt 0,5
mới mẻ, giàu hình ảnh, cảm xúc.
- Hướng dẫn chấm
+ Đáp ứng được hai yêu cầu trở lên: 0,5 điểm
- PHẦN CÂU NỘI DUNG ĐIỂM
+ Đáp ứng được một yêu cầu 0,25 điểm
Không áp dụng tiêu chí này cho HSKT
e. Chính tả, dùng từ đặt câu: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp, 0,5
ngữ nghĩa tiếng Việt.- Hướng dẫn chấm
+ Đám bảo được hai yêu cầu (0,5 điểm )
+ Còn sai sót không quá 5 lỗi về chính tả và cách dùng từ (0,25 điểm )
+ Mắc quá nhiều lỗi diễn đạt: (0,0 điểm)
*HS khuyết tật sai 5 lỗi trở xuống về chính tả, dùng từ vẫn đạt 0,5
điểm.
Kon Tum, 16/10/2024
GV ra đề
Dương Thị Hồng Nga
Tổ CM, PHT duyệt ma trận, đặc tả, đề, hướng dẫn chấm.
.
Phan Thị Tú Uyên
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
