Với mong muốn giúp các bạn đạt kết quả cao trong kì thi sắp tới, TaiLieu.VN đã sưu tầm và chọn lọc gửi đến các bạn ‘Đề thi giữa học kì 1 môn Ngữ văn lớp 9 năm 2024-2025 có đáp án - Trường TH&THCS Vũ Sơn, Kiến Xương’ hi vọng đây sẽ là tư liệu ôn tập hiệu quả giúp các em đạt kết quả cao trong kì thi. Mời các bạn cùng tham khảo!
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Đề thi giữa học kì 1 môn Ngữ văn lớp 9 năm 2024-2025 có đáp án - Trường TH&THCS Vũ Sơn, Kiến Xương
- MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA
Môn: Ngữ văn 9
III. Bảng năng lực và cấp độ tư duy
TT Năng Mạch Số câu Cấp độ tư duy
lực nội Nhận Thông Vận Tổng
dung biết hiểu dụng %
Số Tỉ lệ Số Tỉ lệ Số Tỉ lệ
câu câu câu
I Năng Truyện 5 2 10% 2 20% 1 10% 40%
lực thơ Nôm
Đọc
II Năng Viết bài 1 12.5% 15% 32.5% 60%
lực văn
Viết phân
tích
đoạn
trích tác
phẩm
văn học
Tỉ lệ 22.5% 35% 42.5% 100%
Tổng 6 100%
IV. Bản đặc tả yêu cầu các kĩ năng kiểm tra, đánh giá
TT Kĩ năng Đơn vị Mức độ Số câu hỏi theo mức độ nhận thức
kiến đánh giá
thức/Kĩ Thông Vận dụng
Nhận biết
năng hiểu
1 1. Đọc Truyện Nhận 2 câu 2 câu 1 câu
hiểu thơ Nôm biết:
- Nhận
biết được
một số
yếu tố của
truyện thơ
Nôm như:
cốt
truyện,
nhân vật,
- lời thoại.
- Nhận
biết được
sự kết hợp
giữa
những yếu
tố quy
phạm của
văn học
trung đại
và yếu tố
bình dân
trong
truyện
thơ.
- Nhận
biết được
sự khác
nhau giữa
cách dẫn
trực tiếp
và cách
dẫn gián
tiếp trong
truyện thơ
Nôm.
Thông
hiểu:
- Nêu
được nội
dung bao
quát của
văn bản.
- Phân
tích được
mối quan
hệ giữa
nội dung
- và hình
thức của
truyện
thơ.
- Phân
tích được
một số
yếu tố của
truyện thơ
Nôm như:
cốt
truyện,
nhân vật,
lời thoại,
nghệ thuật
miêu tả
nội tâm
nhân vật
trong
truyện
thơ.
- Phân
tích, lí
giải được
chủ đề, tư
tưởng,
thông
điệp của
truyện
thơ.
- Phân
biệt được
nghĩa của
một số
yếu tố
Hán Việt
dễ gây
nhầm lẫn;
- tác dụng
của điển
tích, điển
cố; tác
dụng của
các phép
biến đổi
và mở
rộng cấu
trúc câu;
tác dụng
của các
kiểu câu
phân loại
theo cấu
tạo ngữ
pháp.
Vận
dụng:.
- Rút ra
được bài
học từ nội
dung văn
bản. Thể
hiện thái
độ đồng
tình /
không
đồng
tình /
đồng tình
một phần
với những
vấn đề đặt
ra trong
văn bản.
- Nêu
được
- những
thay đổi
trong suy
nghĩ, tình
cảm, lối
sống và
cách
thưởng
thức nghệ
thuật sau
khi đọc
hiểu văn
bản.
- Vận
dụng
những
hiểu biết
về lịch sử
văn học
để đọc
hiểu văn
bản.
2 Viết
Viết bài Nhận biết: 1* 1* 1* 1TL*
văn - Xác định được yêu cầu về
phân tích nội dung và hình thức của bài
đoạn trích văn nghị luận.
tác phẩm - Nêu được cụ thể vấn đề cần
văn học. giải quyết.
- Xác định rõ được mục đích,
đối tượng nghị luận.
- Đảm bảo cấu trúc, bố cục
của một văn bản nghị luận.
Thông hiểu:
- Phân tích được nội dung chủ
đề và một số đặc sắc nghệ
thuật của đoạn trích.
- - Kết hợp được lí lẽ và dẫn
chứng để tạo tính chặt chẽ,
logic của mỗi luận điểm.
- Cấu trúc chặt chẽ, có mở đầu
và kết thúc gây ấn tượng; sử
dụng các lí lẽ và bằng chứng
thuyết phục, chính xác, tin
cậy, thích hợp, đầy đủ; đảm
bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp
tiếng Việt.
Vận dụng:
- Đánh giá được ý nghĩa, giá
trị của đoạn trích.
- Nêu được những bài học bản
thân rút ra từ đoạn trích.
Vận dụng cao:
- Sử dụng kết hợp các phương
thức miêu tả, biểu cảm, tự sự,
…
- Vận dụng hiệu quả những
kiến thức Tiếng Việt lớp 9 lớp
để tăng tính thuyết phục, sức
hấp dẫn cho bài viết.
Ghi chú: Phần viết có 01 câu bao hàm cả 4 cấp độ.
B. ĐỀ BÀI
PHÒNG GIÁO DỤC KIẾN XƯƠNG
TRƯỜNG TH&THCS VŨ SƠN ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I NĂM HỌC 2024 - 2025
Môn Ngữ văn lớp 9
Thời gian làm bài: 90 phút, không kể thời gian giao đề
I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc văn bản sau:
Lòng đâu sẵn mối thương tâm,
Thoắt nghe Kiều đã đầm đầm châu sa.
Đau đớn thay phận đàn bà!
Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung.
Phũ phàng chi bấy hoá công,
Ngày xanh mòn mỏi má hồng phôi pha.
- Sống làm vợ khắp người ta,
Hại thay thác xuống làm ma không chồng.
Nào người phượng chạ loan chung,
Nào người tích lục tham hồng là ai ?
Đã không kẻ đoái người hoài,
Sẵn đây ta thắp một vài nén nhang.
Gọi là gặp gỡ giữa đàng,
Họa là người dưới suối vàng biết cho.
Lầm rầm khấn vái nhỏ to,
Sụp ngồi đặt cỏ trước mồ bước ra.
Một vùng cỏ áy bóng tà,
Gió hiu hiu thổi một vài bông lau.
Rút trâm giắt sẵn mái đầu,
Vạch da cây vịnh bốn câu ba vần.
Lại càng mê mẩn tâm thần
Lại càng đứng lặng tần ngần chẳng ra.
Lại càng ủ dột nét hoa,
Sầu tuôn đứt nối, châu sa vắn dài.
(Trích Truyện Kiều, Nguyễn Du, NXB Dân Trí, Hà Nội, 2013)
*Đoạn trích ghi lại cảnh Kiều thăm mộ Đạm Tiên trên đường di chơi xuân trở về trong tiết thanh
minh.
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1. Xác định thể thơ của đoạn trích trên.
Câu 2. Chỉ ra những cử chỉ, hành động thể hiện tấm lòng đồng cảm của Thúy Kiều dành cho Đạm
Tiên trong đoạn trích.
Câu 3. Nêu cách hiểu của anh/chị về hai câu thơ sau:
”Đau đớn thay phận đàn bà
Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung.”
Câu 4. Chỉ ra và nêu tác dụng của phép điệp trong bốn câu thơ cuối của đoạn trích trên.
Câu 5. Theo anh/chị, lời than Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung có còn đúng trong xã hội ngày
nay hay không? Vì sao?
II. PHẦN VIẾT (6.0 điểm)
Viết bài văn phân tích đoạn trích trong phần đọc hiểu.
C. ĐÁP ÁN HƯỚNG DẪN
Phần Câu Nội dung Điểm
I ĐỌC HIỂU 4,0
1 Thể thơ lục bát. 0,5
Hướng dẫn chấm:
- - Trả lời như đáp án:
0,5 điểm
2 Những cử chỉ, hành 0,5
động thể hiện tấm
lòng đồng cảm của
Thúy Kiều dành cho
Đạm Tiên trong đoạn
trích: đầm đầm châu
sa, thắp một vài nén
nhang, khấn vái, rút
cây trâm vạch da cây
vịnh thơ.
Hướng dẫn chấm:
- Trả lời đúng như
đáp án: 0,5 điểm
- Trả lời đúng 01 -
02 cử chỉ, hành
động: 0,25 điểm
3 Cách hiểu về hai câu 1,0
thơ:
”Đau đớn thay phận
đàn bà
Lời rằng bạc mệnh
cũng là lời chung.”
- Hai câu thơ là lời
than chung của người
phụ nữ xưa về số
phận hẩm hiu, bạc
mệnh.
- Bộc lộ thái độ xót
thương, đồng cảm
của nhà thơ đối với
số phận của người
phụ nữ trong xã hội
phong kiến xưa.
Hướng dẫn chấm:
- - Trả lời đúng như
đáp án: 1,0 điểm
- Trả lời đúng 01 ý:
0,5 điểm
4 - Phép điệp ngữ: Lại 1,0
càng (lặp lại 3 lần ở
đầu các câu thơ)
(0,25 điểm)
- Tác dụng của phép
điệp (0,75 điểm):
+ Nhấn mạnh nỗi
đồng cảm, xót
thương của Thúy
Kiều dành cho Đạm
Tiên khi nghe câu
chuyện về cuộc đời
bất hạnh của nàng ca
nhi.
+ Thể hiện tình cảm
của nhà thơ dành cho
những người phụ nữ
bất hạnh nói chung.
+ Tạo giọng điệu tha
thiết, tăng liên kết
giữa các câu thơ.
Hướng dẫn chấm:
- Trả lời 2 ý như đáp
án: 1,0 điểm
- Ở ý 1, HS chỉ nêu
được tên biện pháp
tu từ, không chỉ rõ
biện pháp: vẫn cho
0,25 điểm.
- Ở ý 2, HS chỉ nêu
được một trong ba
- tác dụng thì được
0,25 điểm.
- Không trả lời: 0
điểm.
5 HS nêu quan điểm 0,25
của bản thân và lí
giải: 0,75
- Đồng tình, vì:
ngày nay vẫn còn
nhiều người phụ nữ
phải chịu số phận
bất hạnh. Ở nhiều
nơi, nhiều vùng,
người phụ nữ vẫn
phải chịu những
ràng buộc của
những lễ giáo, tục
lệ cổ hủ từ xa xưa.
- Không đồng tình,
vì: ngày nay người
phụ nữ được quyền
bình đẳng so với
nam giới, được xã
hội công nhận về
tài năng, được thể
hiện vai trò của
mình trong cả gia
đình và ngoài xã
hội.
- Kết hợp hai quan
điểm trên.
Hướng dẫn chấm:
- HS nêu được
quan điểm và lí
giải thuyết phục:
- 1,0 điểm
- HS nêu được
quan điểm và lí
giải chưa thuyết
phục: 0,5 – 0,75
điểm.
II VIẾT 6,0
2 Viết bài văn phân
tích đoạn trích
6,0
trong phần đọc
hiểu.
a. Xác định được yêu 0,25
cầu của kiểu bài
Xác định được yêu
cầu của kiểu bài:
nghị luận văn học
b. Xác định đúng vấn 0,5
đề cần nghị luận
Nội dung và nghệ
thuật của đoạn trích
trong Truyện Kiều
(Nguyễn Du)
c. Đề xuất được hệ 1,0
thống ý phù hợp để
làm rõ vấn đề nghị
luận:
- Xác định được các
ý chính của bài viết
- Sắp xếp được các ý
theo bố cục hợp lí ba
phần của bài văn
nghị luận.
* Giới thiệu được
vấn đề nghị luận và
nêu khái quát quan
- điểm cá nhân về vấn
đề nghị luận.
“Đau đớn thay
phận đàn bà
Lời rằng
bạc mệnh cũng là lời
chung”
( “Truyện Kiều” –
Nguyễn Du )
Xuyên suốt
chiều dài của triền đê
mang tên “Văn học”,
ta bắt gặp hình ảnh
người phụ nữ dẫu có
“quốc sắc thiên
hương” đến đâu, có
phẩm hạnh hoàn mỹ
và tài năng hơn
người đi chăng nữa
thì số kiếp và hạnh
phúc của họ vẫn bị
vùi dập tơi tả bởi
những bất công của
xã hội phong kiến.
Bằng ngòi bút nhân
đạo, Nguyễn Du đã 1đ
khiến trái tim người
đọc muôn đời không
khỏi xót xa cho số
phận người phụ nữ
qua kiệt tác “Truyện
Kiều”. Đọc “Truyện
Kiều”, người đọc
không chỉ trân trọng
- tài năng và nhân cách
của Kiều mà còn
không khỏi xót xa
cho số phận của nàng
và những người phụ
nữ nói chung trong
xã hội phong kiến.
Kiều đã trực tiếp cất
tiếng nói tố cáo
những bất công của
người phụ nữ trong
đoạn trích sau:
Lò
ng đâu sẵn mối
thương tâm,
[...]
Sầu tuôn đứt nối,
châu sa vắn dài.
* Triển khai vấn đề
nghị luận:
- Khái quát:
+ Nguyễn Du (1765-
1820) là đại thi hào
của văn học Việt
Nam. Cuộc đời nhiều
thăng trầm đã tạo
cho ông một vốn
sống phong phú, để
từ đó ông viết nên
kiệt tác Truyện Kiều
(Đoạn trường tân
thanh) – tập đại
thành của văn học
Việt Nam.
- + Truyện Kiều là kiệt
tác của văn học trung
đại Việt Nam. Thông
qua số phận 15 năm
trong kiếp đoạn
trường của nàng
Kiều tài sắc vẹn toàn,
tác phẩm là tiếng nói
đòi quyền sống,
quyền hạnh phúc cho
người phụ nữ trong
xã hội phong kiến
xưa.
+ Đoạn trích trên đã
ghi lại những cảm
xúc, tâm trạng của
Kiều khi thăm mộ
nàng ca nữ Đạm Tiên
trong tiết thanh
minh.
- Phân tích đoạn
trích:
Luận điểm 1: Phân
tích nội dung chủ
đề của đoạn trích
+ Ba chị em Thúy
Kiều đi hội thanh
minh, gặp mộ Đạm
Tiên bên đường. Khi
nghe em trai là
Vương Quan kể về
cuộc đời nàng Đạm
Tiên, Kiều bày tỏ sự
thương cảm và đau
đớn cho số phận bạc
- mệnh của Đạm Tiên,
một ca nhi nổi danh
tài sắc nhưng không
được hạnh phúc
trong cuộc đời:
Sống làm vợ
khắp
người
ta,
Hại thay thác
xuống
làm ma
không
chồng.
Nào người
phượn
g chạ
loan
chung,
Nào người tích
lục
tham
hồng
là ai ?
Đã không kẻ
đoái
người
hoài,
Sẵn đây ta thắp
một vài
nén
nhang.
Ngày nào Đạm Tiên
còn sống tức khi
nàng nổi danh tài
- sắc, không biết bao
nhiêu người tìm đến
xôn xao ngoài cửa,
nay không một kẻ
đoái hoài, chết trong
cô đơn, phần mộ nay
ảm đạm, không ai
hương khói ngay cả
ngày thanh minh.
+ Đoạn thơ đã thể
hiện sự đau đớn và
thương cảm của
Thúy Kiều khi nhìn
thấy số phận bất
hạnh của một người
phụ nữ. Đó là nỗi
đau trước thói đời hờ
hững, dễ quên những
thân phận bé nhỏ.
Không chỉ vậy, Kiều
còn đau lòng khi
nhận ra rằng số phận
bạc mệnh không chỉ
là của riêng Đạm
Tiên mà còn là của
nhiều phụ nữ khác
trong xã hội:
Đau đớn
thay
phận
đàn
bà!
Lời rằng bạc
mệnh
cũng là
- lời
chung.
Hai câu thơ là lời
than chung của người
phụ nữ xưa về số
phận hẩm hiu, bạc
mệnh; qua đó bộc lộ
thái độ xót thương,
đồng cảm của nhà
thơ đối với số phận
của người phụ nữ
trong xã hội phong
kiến xưa. Bằng cách
này, tác giả Nguyễn
Du đã đề cao tình
cảm nhân văn, đồng
cảm với những người
gặp phải số phận oan
trái, đồng thời phản
ánh sự bất công và
đau đớn trong xã
hội. Lời người kể
chuyện chuyển dịch
sang lời nhân vật độc
thoại nội tâm của
Kiều, qua đó diễn tả
tâm trạng buồn, xót
xa của Thúy Kiều
trước số phận của
người phụ nữ tài sắc
nhưng số phận hẩm
hiu, bất hạnh.
+ Không chỉ xót
thương trong lòng,
Kiều còn có những
- cử chỉ, hành động đã
an ủi người đã khuất:
Lầm rầm khấn vái
nhỏ to,
Sụp ngồi đặt cỏ
trước
mồ
bước
ra.
Một vùng cỏ áy bóng
tà,
Gió hiu hiu thổi một
vài
bông
lau.
Rút trâm giắt sẵn
mái
đầu,
Vạch da cây vịnh
bốn
câu ba
vần.
+ Bút pháp tả cảnh
ngụ tình: Cảnh vật
thiên nhiên tàn lụi,
hiu hắt, héo úa với
“cỏ áy bóng tà”, “hiu
hiu gió thổi” càng
gợi lên trong lòng
người nỗi buồn thê
lương.
+ Với tấm lòng đồng
cảm sâu sắc, Kiều đã
an ủi nàng Đạm Tiên
bằng những hành
động chân thành: lầm
rầm khấn vái, vịnh
thơ.
+ Khấn mộ Đạm
- Tiên xong, Kiều vẫn
chưa thoát ra được
những xúc động,
những trăn trở về số
phận của người phụ
nữ tài danh một thời
kia. Để rồi Kiều tiếp
tục đắm chìm trong
nỗi bần thần, nỗi xót
thường tiếp tục trào
dâng trong lòng:
Lại càng mê
mẩn
tâm
thần
Lại càng đứng
lặng
tần
ngần
chẳng
ra.
Lại càng ủ dột
nét
hoa,
Sầu tuôn đứt
nối,
châu
sa vắn
dài.
Luận điểm 2: Phân
tích một số đặc sắc
nghệ thuật của
đoạn trích
+ Thể thơ lục bát với
âm điệu trầm buồn,
bi ai, thống thiết.
+ Sự kết hợp giữa
yếu tố tự sự với yếu
tố trữ tình khiến cho
- sự việc được kể tràn
đầy cảm xúc.
+ Nghệ thuật miêu tả
nội tâm nhân vật đặc
sắc: Qua bút pháp tả
cảnh ngụ tình, ngôn
ngữ nửa trực tiếp –
lời người kể chuyện
chuyển dịch sang lời
nhân vật độc thoại
nội tâm;
+ Các câu hỏi tu từ,
câu cảm thán.. tạo
giọng điệu da diết.
+ Từ ngữ giàu giá trị
biểu đạt, các từ láy
vận dụng hiệu quả:
đau đớn, phũ phàng,
mòn mỏi, hiu hiu.. ;
kết hợp với các biện
pháp tu từ: So sánh,
ẩn dụ, các thành ngữ
dân gian,...
- Đánh giá; liên hệ,
mở rộng:
+ Đoạn trích thơ đã
cho thấy tấm lòng
thương người, đồng
cảm của nàng Kiều
dành cho nàng Đạm
Tiên. Đằng sau lời
thơ là tấm lòng nhân
đạo của Nguyễn Du.
Càng cảm thương
cho số phận người
phụ nữ xưa, ta càng
thêm yêu thương trân
trọng những người
phụ nữ quanh ta.
+ Mở rộng, so sánh
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
