intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đồ án tốt nghiệp “HẠCH TOÁN CÁC NGHIỆP VỤ THANH TOÁN VỚI NGƯỜI BÁN, KHÁCH HÀNG VÀ NHÀ NƯỚC VỚI VIỆC TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ ĐÔNG Á”

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:87

368
lượt xem
138
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mối quan hệ thanh toán giữa doanh nghiệp với ngời mua, ngời bán, với ngân sách phản ánh quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh, thờng xuyên phát sinh các nghiệp vụ thanh toán. Vì vậy, ngời quản lý không chỉ quan tâm tới doanh thu, chi phí, lợi nhuận, cái mà họ phải thờng thờng xuyên nắm bắt chính là tình hình thanh toán. Tình hình tài chính của doanh nghiệp phản ánh việc làm ăn có hiệu quả hay không của doanh nghiệp.Phải xem xét tài chính để có thể tham gia ký kết các hợp đồng đủ khả năng thanh toán đảm bảo an toàn và hiệu quả...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đồ án tốt nghiệp “HẠCH TOÁN CÁC NGHIỆP VỤ THANH TOÁN VỚI NGƯỜI BÁN, KHÁCH HÀNG VÀ NHÀ NƯỚC VỚI VIỆC TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ ĐÔNG Á”

  1. Đồ án tốt nghiệp HẠCH TOÁN CÁC NGHIỆP VỤ THANH TOÁN VỚI NGƯỜI BÁN, KHÁCH HÀNG VÀ NHÀ NƯỚC VỚI VIỆC TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ ĐÔNG Á
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Më ®Çu Mèi quan hÖ thanh to¸n gi÷a doanh nghiÖp víi ng­êi mua, ng­êi b¸n, víi ng©n s¸ch ph¶n ¸nh qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, th­êng xuyªn ph¸t sinh c¸c nghiÖp vô thanh to¸n. V× vËy, ng­êi qu¶n lý kh«ng chØ quan t©m tíi doanh thu, chi phÝ, lîi nhuËn, c¸i mµ hä ph¶i th­êng th­êng xuyªn n¾m b¾t chÝnh lµ t×nh h×nh thanh to¸n. T×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ph¶n ¸nh viÖc lµm ¨n cã hiÖu qu¶ hay kh«ng cña doanh nghiÖp.Ph¶i xem xÐt tµi chÝnh ®Ó cã thÓ tham gia ký kÕt c¸c hîp ®ång ®ñ kh¶ n¨ng thanh to¸n ®¶m b¶o an toµn vµ hiÖu qu¶ cho doanh nghiÖp.NghiÖp vô thanh to¸n x¶y ra ë c¶ trong qu¸ tr×nh mua hµng vµ qu¸ tr×nh tiªu thô, nã cã liªn quan mËt thiÕt víi c¸c nghiÖp vô quü vµ nghiÖp vô t¹o vèn. Nh­ vËy, cã thÓ nãi c¸c nghiÖp vô thanh to¸n cã mét ý nghÜa v« cïng quan träng trong ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, nã gãp phÇn duy tr× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. §Ó qu¶n lý mét c¸ch cã hiÖu qu¶ vµ tèt nhÊt ®èi víi c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp nãi riªng, dï lµ SX-kinh doanh hay dÞch vô vµ nÒn kinh tÕ quèc d©n cña 1 n­íc nãi chung ®Òu cÇn ph¶i sö dông c¸c c«ng cô kh¸c qu¶n lý kh¸c nhau trong ®ã cã kÕ to¸n. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y hßa cïng víi qu¸ tr×nh ®æi míi ®i nªn cña ®Êt n­íc, c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n còng ®· cã sù ®æi míi t­¬ng øng ®Ó cã sù phï hîp kÞp thêi víi c¸c yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, phï hîp víi c¸c nguyªn t¾c, chuÈn mùc kÕ to¸n quèc tÕ, ®ång thêi phï hîp víi ®Æc ®iÓm, yªu cÇu tr×nh ®é qu¶n lý kinh tÕ ë n­íc ta. Sau nhiÒu lÇn ®­îc söa ®æi, ®Õn ngµy 01-11-1995 theo quyÕt ®Þnh sè 1141 TC/Q§/C§KT cña Bé tr­ëng Bé tµi chÝnh, ®· chÝnh thøc ban hµnh chÕ ®é kÕ to¸n DN.§©y lµ mét b­íc ®æi míi ®¸nh dÊu sù thay ®æi míi ®¸nh dÊu sù thay ®æi toµn diÖn, triÖt ®Ó hÖ thèng kÕ to¸n ViÖt Nam. Sau qu¸ tr×nh häc tËp vµ nghiªn cøu ë tr­êng ®Ó trang bÞ c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vµ ®Æc biÖt lµ sau qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i phßng kÕ to¸n cña c«ng ty cæ phÇn ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ EAST-ASIAN, t«i ®· chän ®Ò tµi “H¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô thanh to¸n víi ng­êi b¸n, kh¸ch hµng vµ Nhµ n­íc víi viÖc t¨ng c­êng qu¶n lý tµi chÝnh t¹i c«ng ty cæ phÇn ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ §«ng ¸”. Trong ®Ò tµi nµy t«i muèn t×m hiÓu s©u h¬n vÒ c¸c nghiÖp vô thanh to¸n, so s¸nh thùc tÕ h¹ch to¸n t¹i c«ng ty víi lý thuyÕt ®­îc häc, víi chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh ë ViÖt Nam ®ång thêi t×m hiÓu thªm vÒ h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô thanh to¸n theo chÕ ®é kÕ to¸n quèc tÕ. Tham väng cña t«i ®Æt ra lµ th«ng qua c¸c nghiÖp vô thanh to¸n ®Ó cã c¸i nh×n tæng qu¸t nhÊt vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty, ®iÒu nµy xuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm tæ chøc kÕ to¸n t¹i c«ng ty ASIAN. Tuy nhiªn do ®iÒu kiÖn kh«ng cho phÐp nªn t«i chØ ®i s©u t×m hiÓu mét sè nghiÖp vô thanh to¸n ®· nªu trong tªn ®Ò tµi. Nh­ vËy chuyªn ®Ò thùc tËp nµy t«i sÏ tËp chung vµo bèn khÝa c¹nh lµ : - H¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô thanh to¸n víi nhµ cung cÊp (ng­êi b¸n). - H¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô thanh to¸n víi ng­êi mua. - H¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô thanh to¸n víi Nhµ n­íc. - T¨ng c­êng qu¶n lý tµi chÝnh t¹i c«ng ty EAST-ASIAN. §Ó thùc hiÖn môc tiªu ®Æt ra, bµi viÕt cña t«i chia lµm ba phÇn chÝnh : PhÇn I : C¬ së lý luËn cña h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô thanh to¸n víi ng­êi b¸n, kh¸ch hµng, nhµ n­íc trong doanh nghiÖp. PhÇn II : Thùc tr¹ng h¹ch to¸n nghiÖp vô thanh to¸n víi ng­êi b¸n, víi kh¸ch hµng vµ nhµ n­íc ë c«ng ty EAST-ASIAN. PhÇn III : Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô thanh to¸n víi ng­êi b¸n, kh¸ch hµng vµ nhµ n­íc ë c«ng ty EAST-ASIAN. 0
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp phÇn I C¬ së lý luËn cña h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô thanh to¸n víi ng­êi b¸n, kh¸ch hµng, nhµ n­íc trong doanh nghiÖp. I- Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ c¸c nghiÖp vô thanh to¸n. 1- Kh¸i niÖm : Quan hÖ thanh to¸n ®­îc hiÓu lµ mét quan hÖ kinh doanh x¶y ra khi doanh nghiÖp cã quan hÖ mua b¸n vµ cã sù trao ®æi vÒ mét kho¶n vay nî tiÒn vèn cho kinh doanh. Mäi quan hÖ thanh to¸n ®Òu tån t¹i trong sù cam kÕt vay nî gi÷a chñ nî vµ con nî vÒ mét kho¶n tiÒn theo ®iÒu kho¶n ®· qui ®Þnh cã hiÖu lùc trong thêi h¹n cho vay, nî. Theo ®ã c¸c nghiÖp vô thanh to¸n cã thÓ chia lµm 2 lo¹i : Mét lµ, c¸c nghiÖp vô dïng tiÒn, hiÖn vËt ®Ó gi¶i quyÕt c¸c nghiÖp vô c«ng nî ph¸t sinh. Hai lµ, c¸c nghiÖp vô bï trõ c«ng nî. 2- §Æc ®iÓm cña c¸c nghiÖp vô thanh to¸n. - C¸c nghiÖp vô thanh to¸n cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi t­îng. - C¸c nghiÖp vô nµy ph¸t sinh nhiÒu, th­êng xuyªn vµ yªu cÇu ph¶i theo dâi chi tiÕt theo tõng ®èi t­îng thanh to¸n. - ViÖc thanh to¸n ¶nh h­ëng lín tíi t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp nªn th­êng cã c¸c quy ®Þnh rÊt chÆt chÏ trong thanh to¸n, v× vËy cÇn cã sù gi¸m s¸t, qu¶n lý th­êng xuyªn ®Ó c¸c quy t¾c ®­îc t«n träng. - C¸c nghiÖp vô thanh to¸n ph¸t sinh ë c¶ qu¸ tr×nh mua vËt t­, hµng ho¸ ®Çu vµo vµ qu¸ tr×nh tiªu thô. §èi víi doanh nghiÖp kinh doanh th­¬ng m¹i th× nã tham gia vµo toµn bé qu¸ tr×nh kinh doanh (mua hµng vµ b¸n hµng). 3- Quan hÖ thanh to¸n víi c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh. Quan hÖ thanh to¸n liªn hÖ mËt thiÕt víi dßng tiÒn vµo, ra trong kú kinh doanh, do ®ã nã cã ¶nh h­ëng lín tíi t×nh h×nh tµi chÝnh cña ®¬n vÞ. V× vËy, tæ chøc qu¶n lý tèt quan hÖ thanh to¸n còng cã nghÜa lµ lµm tèt c«ng t¸c tµi chÝnh t¹i doanh nghiÖp. ViÖc ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng thanh to¸n ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch linh ho¹t, hîp lý vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao sÏ gãp phÇn ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cho doanh nghiÖp, ®ång thêi tËn dông ®­îc nguån tµi trî vèn kh¸c nhau. Do ®ã, cÇn ph¶i kiÓm so¸t c¸c quan hÖ kinh tÕ nµy. Víi chøc n¨ng th«ng tin vµ kiÓm tra, h¹ch to¸n kÕ to¸n gióp cho doanh nghiÖp cã ®­îc c¸c th«ng tin cô thÓ vÒ sè nî, thêi gian nî vµ t×nh h×nh thanh to¸n víi tõng ®èi t­îng trong tõng kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶. H¬n thÕ n÷a, víi c¸c sè liÖu kÕ to¸n, nhµ qu¶n lý sÏ biÕt ®­îc kh¶ n¨ng thanh to¸n ®èi víi c¸c kho¶n ph¶i tr¶ còng nh­ kh¶ n¨ng thu håi c¸c kho¶n ph¶i thu. Tõ ®ã doanh nghiÖp sÏ cã nh÷ng ®èi s¸ch thu nî, tr¶ nî kÞp thêi nh»m ®¶m b¶o c¸c kho¶n c«ng nî sÏ ®­îc thanh to¸n ®Çy ®ñ, gãp phÇn duy tr× vµ ph¸t triÓn mèi quan hÖ kinh doanh tèt víi b¹n hµng, ®ång thêi n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Bªn c¹nh ®ã còng cã thÓ kh¼ng ®Þnh thªm r»ng h¹ch to¸n kÕ to¸n lµ c«ng cô qu¶n lý duy nhÊt ®èi víi c¸c nghÞªp vô thanh to¸n. Bëi v×, kh¸c víi mét sè phÇn hµnh nh­ tiÒn mÆt, vËt t­, hµng ho¸ - hiÖn h÷u trong kÐt, trong kho cña doanh nghiÖp, sù tån t¹i cña c¸c nghiÖp vô thanh to¸n ph¸t sinh chØ ®­îc biÓu hiÖn duy nhÊt trªn chøng tõ, sæ s¸ch. 1
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp 4- Ph©n lo¹i c¸c nghiÖp vô thanh to¸n : Cã thÓ ph©n lo¹i c¸c nghiÖp vô thanh to¸n theo nhiÒu tiªu thøc kh¸c nhau nh­ : C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng thanh to¸n, c¸c nghiÖp vô thanh to¸n ®­îc chia lµm hai lo¹i : + Thanh to¸n c¸c kho¶n ph¶i thu + Thanh to¸n c¸c kho¶n ph¶i tr¶ Theo quan hÖ ®èi víi doanh nghiÖp : thanh to¸n bªn trong doanh nghiÖp (thanh to¸n t¹m øng, thanh to¸n l­¬ng…) vµ thanh to¸n víi bªn ngoµi (thanh to¸n víi nhµ cung cÊp, víi kh¸ch hµng…). Theo thêi gian : thanh to¸n th­êng xuyªn hoÆc ®Þnh kú. Nh­ng th«ng th­êng ng­êi ta th­êng ph©n lo¹i c¸c nghiÖp vô thanh to¸n theo ®èi t­îng, theo tiªu thøc nµy th× cã c¸c nghiÖp vô thanh to¸n sau : -Thanh to¸n víi ng­êi b¸n -Thanh to¸n víi kh¸ch hµng -Thanh to¸n t¹m øng - Thanh to¸n víi nhµ n­íc C¸c nghiÖp vô thÕ chÊp, ký c­îc, ký quü C¸c nghiÖp vô thanh to¸n kh¸c Trong ph¹m vi chuyªn ®Ò nµy, t«i sÏ tr×nh bµy c¸c nghiÖp vô thanh to¸n víi ng­êi b¸n, víi kh¸ch hµng vµ víi Nhµ n­íc. 5- Mét sè ph­¬ng thøc thanh to¸n phæ biÕn ë ViÖt Nam hiÖn nay. * Thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt. Thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt bao gåm c¸c lo¹i h×nh thanh to¸n nh­ : thanh to¸n b»ng tiÒn ViÖt Nam, tr¸i phiÕu ng©n hµng, b»ng ngo¹i tÖ c¸c lo¹i vµ c¸c lo¹i giÊy tê cã gi¸ trÞ nh­ tiÒn. Khi nhËn ®­îc vËt t­, hµng ho¸, dÞch vô th× bªn mua xuÊt tiÒn mÆt ë quü ®Ó tr¶ trùc tiÕp cho ng­êi b¸n. H×nh thøc thanh to¸n nµy trªn thùc tÕ chØ phï hîp c¸c lo¹i h×nh giao dÞch víi sè l­îng nhá vµ ®¬n gi¶n, bëi v× víi c¸c kho¶n mua cã gi¸ trÞ lín viÖc thanh to¸n trë nªn phøc t¹p vµ kÐm an toµn. Th«ng th­êng h×nh thøc nµy ®­îc ¸p dông trong thanh to¸n víi c«ng nh©n viªn, víi c¸c nhµ cung cÊp nhá, lÎ… * Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. §©y lµ h×nh thøc thanh to¸n ®­îc thùc hiÖn b»ng c¸ch tÝnh chuyÓn tµi kho¶n hoÆc thanh to¸n bï trõ qua c¸c ®¬n vÞ trung gian lµ ng©n hµng. C¸c h×nh thøc cô thÓ bao gåm : Thanh to¸n b»ng SÐc. SÐc lµ chøng tõ thanh to¸n do chñ tµi kho¶n lËp trªn mÉu in s½n ®Æc biÖt cña ng©n hµng, yªu cÇu ng©n hµng tÝnh tiÒn tõ tµi kho¶n cña m×nh tr¶ cho ®¬n vÞ ®­îc h­ëng cã tªn trªn sÐc. §¬n vÞ ph¸t hµnh sÐc hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ viÖc sö dông sÐc. SÐc chØ ph¸t hµnh khi tµi kho¶n ë ng©n hµng cã sè d­. SÐc thanh to¸n gåm cã sÐc chuyÓn kho¶n, sÐc b¶o chi ,sÐc tiÒn mÆt vµ sÐc ®Þnh møc. - SÐc chuyÓn kho¶n : Dïng ®Ó thanh to¸n vµ mua b¸n hµng ho¸ gi÷a c¸c ®¬n vÞ trong cïng mét ®Þa ph­¬ng. SÐc cã t¸c dông ®Ó thanh to¸n chuyÓn kho¶n kh«ng cã gi¸ trÞ ®Ó lÜnh tiÒn mÆt, sÐc ph¸t hµnh chØ cã gi¸ trÞ trong thêi h¹n quy ®Þnh. 2
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp - SÐc ®Þnh møc : Lµ lo¹i sÐc chuyÓn kho¶n nh­ng chØ ®­îc ng©n hµng ®¶m b¶o chi tæng sè tiÒn nhÊt ®Þnh trong c¶ quyÓn sÐc. Sæ sÐc ®Þnh møc cã thÓ dïng ®Ó thanh to¸n trong cïng ®Þa ph­¬ng hoÆc kh¸c ®Þa ph­¬ng. Khi ph¸t hµnh, ®¬n vÞ chØ ®­îc ph¸t hµnh trong ph¹m vi ng©n hµng ®¶m b¶o chi. Mçi lÇn ph¸t hµnh ph¶i ghi sè h¹n møc cßn l¹i vµo mÆt sau cña tê sÐc. §¬n vÞ b¸n khi nhËn sÐc ph¶i kiÓm tra h¹n møc cßn l¹i cña quyÓn sÐc. - SÐc chuyÓn tiÒn cÇm tay : Lµ lo¹i sÐc chuyÓn kho¶n cÇm tay, ®­îc ng©n hµng ®¶m b¶o thanh to¸n. - SÐc b¶o chi : Lµ sÐc chuyÓn kho¶n ®­îc ng©n hµng ®¶m b¶o chi sè tiÒn ghi trªn tõng tê sÐc ®ã. Khi ph¸t hµnh sÐc ®¬n vÞ ph¸t hµnh ®­a ®Õn ng©n hµng ®Ó ®ãng dÊu ®¶m b¶o chi cho tê sÐc ®ã. SÐc nµy dïng ®Ó thanh to¸n chñ yÕu gi÷a c¸c ®¬n vÞ mua b¸n vËt t­, hµng ho¸… trong cïng mét ®Þa ph­¬ng nh­ng ch­a tÝn nhiÖm lÉn nhau. Thanh to¸n b»ng uû nhiÖm thu. Uû nhiÖm thu lµ h×nh thøc mµ chñ tµi kho¶n uû nhiÖm cho ng©n hµng thu hé mét sè tiÒn nµo ®ã tõ kh¸ch hµng hoÆc c¸c ®èi t­îng kh¸c. Thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi. Uû nhiÖm chi lµ giÊy uû nhiÖm cña chñ tµi kho¶n nhê ng©n hµng phôc vô m×nh chuyÓn mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh ®Ó tr¶ cho nhµ cung cÊp, nép ng©n s¸ch Nhµ n­íc ,vµ mét sè thanh to¸n kh¸c… Thanh to¸n bï trõ. ¸p dông trong ®iÒu kiÖn hai tæ chøc cã quan hÖ mua vµ b¸n hµng ho¸ hoÆc cung øng dÞch vô lÉn nhau. Theo h×nh thøc thanh to¸n nµy, ®Þnh kú hai bªn ph¶i ®èi chiÕu gi÷a sè tiÒn ®­îc thanh to¸n vµ sè tiÒn ph¶i thanh to¸n víi nhau do bï trõ lÉn nhau. C¸c bªn tham gia thanh to¸n chØ cÇn ph¶i chi tr¶ sè chªnh lÖch sau khi ®· bï trõ. ViÖc thanh to¸n gi÷a hai bªn ph¶i trªn c¬ së tho¶ thuËn råi lËp thµnh v¨n b¶n ®Ó lµm c¨n cø ghi sæ vµ theo dâi. Thanh to¸n b»ng th­ tÝn dông - L/C Theo h×nh thøc nµy khi mua hµng, bªn mua ph¶i lËp mét kho¶n tÝn dông t¹i ng©n hµng ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n tiÒn hµng cho bªn b¸n. Khi giao hµng xong ng©n hµng cña bªn mua sÏ ph¶i chuyÓn sè tiÒn ph¶i thanh to¸n cho ng©n hµng cña bªn b¸n. h×nh thøc nµy ¸p dông cho c¸c ®¬n vÞ kh¸c ®Þa ph­¬ng, kh«ng tÝn nhiÖm lÉn nhau. Trong thùc tÕ, h×nh thøc nµy Ýt ®­îc sö dông trong thanh to¸n néi ®Þa nh­ng l¹i ph¸t huy t¸c dông vµ ®­îc sö dông phæ biÕn trong thanh to¸n Quèc tÕ, víi ®ång tiÒn thanh to¸n chñ yÕu lµ ngo¹i tÖ. Thanh to¸n b»ng thÎ tÝn dông H×nh thøc nµy ®­îc sö dông chñ yÕu cho c¸c kho¶n thanh to¸n nhá. 6- Yªu cÇu qu¶n lý, nguyªn t¾c vµ nhiÖm vô h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô thanh to¸n. 6.1. Yªu cÇu qu¶n lý c¸c nghiÖp vô thanh to¸n a) §èi víi nghiÖp vô thanh to¸n c¸c kho¶n ph¶i thu : - Nî ph¶i thu ®­îc h¹ch to¸n chi tiÕt theo tõng ®èi t­îng ph¶i thu, theo tõng néi dung ph¶i thu vµ ghi chÐp theo tõng lÇn thanh to¸n. §èi t­îng ph¶i thu lµ c¸c kh¸ch hµng cã quan hÖ thanh to¸n víi doanh nghiÖp vÒ s¶n phÈm, hµng ho¸, nhËn cung cÊp dÞch vô, … 3
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp - Kh«ng ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸, cung cÊp dich vô thu tiÒn ngay (tiÒn mÆt, sÐc, hoÆc ®· thu qua ng©n hµng) - H¹ch to¸n chi tiÕt, kÕ to¸n ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i c¸c kho¶n nî : nî trong h¹n, nî khã ®ßi hoÆc nî kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi ®Ó cã c¨n cø x¸c ®Þnh sè trÝch lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi hoÆc cã biÖn ph¸p xö lý ®èi víi kho¶n nî ph¶i thu kh«ng ®ßi ®­îc. b) §èi víi nghiÖp vô thanh to¸n c¸c kho¶n ph¶i tr¶ : - Nî ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n, ng­êi cung cÊp dÞch vô cÇn ®­îc h¹ch to¸n chi tiÕt tõng ®èi t­îng ph¶i tr¶. §èi t­îng ph¶i tr¶ ng­êi b¸n, ng­êi cung cÊp, ng­êi nhËn thÇu vÒ XDCB cã quan hÖ kinh tÕ chñ yÕu ®èi víi doanh nghiÖp vÒ b¸n vËt t­, hµng ho¸, cung cÊp dÞch vô. Trong chi tiÕt tõng ®èi t­îng ph¶i tr¶, tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh c¶ sè tiÒn øng tr­íc cho ng­êi b¸n, ng­êi cung cÊp, ng­êi nhËn thÇu XDCB nh­ng ch­a nhËn hµng ho¸, lao vô. - Kh«ng ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô mua vËt t­, hµng ho¸, dich vô tr¶ tiÒn ngay (tiÒn mÆt, sÐc) - Nh÷ng vËt t­, hµng ho¸, dÞch vô ®· nhËn, nhËp kho nh­ng ch­a ®Õn cuèi th¸ng ch­a cã ho¸ ®¬n th× sö dông gi¸ t¹m tÝnh dÓ ghi sæ vµ ph¶i ®iÒu chØnh vÒ gi¸ thùc tÕ khi nhËn ®­îc ho¸ ®¬n hoÆc th«ng b¸o gi¸ chÝnh thøc cña ng­êi b¸n. 6.2. Nguyªn t¾c h¹ch to¸n. §Ó theo dâi chÝnh x¸c, kÞp thêi c¸c nghiÖp vô thanh to¸n, kÕ to¸n cÇn qu¸n triÖt c¸c nguyªn t¾c sau : - §èi víi c¸c kho¶n nî ph¶i thu, ph¶i tr¶ cã gèc ngo¹i tÖ, cÇn theo dâi c¶ vÒ nguyªn tÖ trªn c¸c tµi kho¶n chi tiÕt vµ quy ®æi theo ®ång tiÒn ViÖt Nam. Cuèi kú ph¶i ®iÒu chØnh sè d­ theo tû gi¸ thùc tÕ. - §èi víi c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶, ph¶i thu b»ng vµng, b¹c, ®¸ quÝ, cÇn chi tiÕt theo c¶ chØ tiªu gi¸ trÞ vµ hiÖn vËt. Cuèi k× ®iÒu chØnh sè d­ theo gi¸ thùc tÕ. - Kh«ng bï trõ c«ng nî gi÷a c¸c nhµ cung cÊp, gi÷a c¸c kh¸ch hµng mµ ph¶i c¨n cø trªn sæ chi tiÕt ®Ó lÊy sè liÖu lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cuèi k×. - Theo dâi chi tiÕt tõng kho¶n nî ph¶i thu, ph¶i tr¶ theo tõng ®èi t­îng; th­êng xuyªn tiÕn hµnh ®èi chiÕu, kiÓm tra, ®«n ®èc ®Ó viÖc thanh to¸n ®­îc kÞp thêi. - §èi víi c¸c ®èi t­îng cã quan hÖ giao dÞch, mua b¸n th­êng xuyªn, cã sè d­ nî lín th× ®Þnh kú hoÆc cuèi th¸ng kÕ to¸n cÇn kiÓm tra ®èi chiÕu tõng kho¶n nî ph¸t sinh, sè ®· thanh to¸n vµ sè cßn ph¶i thanh to¸n, cã x¸c nhËn b»ng v¨n b¶n. 6.3. NhiÖm vô h¹ch to¸n : C«ng t¸c kÕ to¸n c¸c nghiÖp vô thanh to¸n ®ßi hái ph¶i thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô c¬ b¶n sau : - Ghi chÐp ®Çy ®ñ kÞp thêi trªn hÖ thèng chøng tõ, sæ s¸ch chi tiÕt vµ tæng hîp cña phÇn hµnh c¸c kho¶n nî ph¶i thu, ph¶i tr¶. - Thùc hiÖn gi¸m s¸t chÕ ®é thanh to¸n c«ng nî vµ tÝnh chÊp hµnh c¸c kû luËt thanh to¸n tµi chÝnh, tÝn dông. - Ghi chÐp ph¶n ¸nh kÞp thêi, ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c râ rµng c¸c kho¶n nî ph¶i thu, ph¶i tr¶ theo tõng ®èi t­îng ph¶i thu, ph¶i tr¶ theo tõng kho¶n vµ thêi gian thanh to¸n. 4
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp - Tæng hîp vµ xö lý nhanh th«ng tin vÒ t×nh h×nh c«ng nî trong h¹n, ®Õn h¹n, qu¸ h¹n vµ ph¶i thu khã ®ßi ®Ó qu¶n lý tèt c«ng nî tr¸nh d©y d­a c«ng nî vµ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. II - H¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô thanh to¸n víi ng­êi b¸n, víi kh¸ch hµng vµ víi nhµ n­íc. 1- H¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô thanh to¸n víi ng­êi b¸n. NghiÖp vô thanh to¸n víi ng­êi b¸n th­êng x¶y ra trong quan hÖ mua b¸n vËt t­, hµng ho¸, dÞch vô… gi÷a doanh nghiÖp víi ng­êi b¸n, nghiÖp vô nµy ph¸t sinh khi doanh nghiÖp mua hµng theo ph­¬ng thøc thanh to¸n tr¶ chËm hoÆc tr¶ tr­íc tiÒn hµng, nghÜa lµ cã quan hÖ nî nÇn gi÷a doanh nghiÖp vµ ng­êi b¸n. Khi doanh nghiÖp mua chÞu th× sÏ ph¸t sinh nî ph¶i tr¶, khi doanh nghiÖp øng tr­íc sÏ xuÊt hiÖn mét kho¶n ph¶i thu cña ng­êi b¸n. 1.1 Néi dung nghiÖp vô thanh to¸n víi ng­êi b¸n : - Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ph¸t sinh sau khi mua hµng vµ ph¶i thu do øng tr­íc tiÒn mua hµng víi tõng nhµ cung cÊp. - Tµi kho¶n nµy kh«ng theo dâi c¸c nghiÖp vô mua hµng tr¶ tiÒn ngay trùc tiÕp t¹i thêi ®iÓm giao hµng. - Khi mua hµng ®· nhËp, ®· nhËn hµng nh­ng cuèi kú ch­a nhËn ®­îc chøng tõ mua hµng th× sè nî t¹m ghi theo gi¸ t¹m tÝnh cña hµng nhËn. Khi nhËn ®­îc chøng tõ sÏ ®iÒu chØnh theo gi¸ thùc tÕ tho¶ thuËn. - Ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô chiÕt khÊu, gi¶m gi¸ ph¸t sinh ®­îc ng­êi b¸n chÊp thuËn lµm thay ®æi sè nî sÏ thanh to¸n. Chøng tõ sö dông : - C¸c chøng tõ vÒ mua hµng : hîp ®ång mua b¸n, ho¸ ®¬n b¸n hµng (hoÆc ho¸ ®¬n VAT ) do ng­êi b¸n lËp, biªn b¶n kiÓm nghiÖm vËt t­, s¶n phÈm, hµng ho¸; phiÕu nhËp kho, biªn b¶n giao nhËn TSC§. . . - Chøng tõ øng tr­íc tiÒn : phiÕu thu (do ng­êi b¸n lËp) - C¸c chøng tõ thanh to¸n tiÒn hµng mua : phiÕu chi, giÊy b¸o Nî, uû nhiÖm chi ,sÐc… Tuú theo quy m«, ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý cña doanh nghiÖp mµ lùa chän sè l­îng, lo¹i chøng tõ sao cho phï hîp. Trong tr­êng hîp doanh nghiÖp muèn sö dông lo¹i chøng tõ kh«ng cã trong quy ®Þnh nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n cho c«ng t¸c thanh to¸n th× cµn cã v¨n b¶n cho phÐp cña Nhµ n­íc. 1.2 Tµi kho¶n sö dông : Tµi kho¶n 331 - Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n 5
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp KÕt cÊu cña TK 331 Tµi kho¶n 331 “Ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n” - Sè ph¶i tr¶ ng­êi b¸n ®· tr¶ - Sè nî ph¶i tr¶ ph¸t sinh khi mua hµng - Sè nî ®­îc gi¶m do ng­êi b¸n chÊp nhËn - TrÞ gi¸ hµng nhËn theo sè tiÒn ®· gi¶m gi¸, chiÕt khÊu øng - Sè nî ®­îc gi¶m do hµng mua tr¶ l¹i ng­êi b¸n - Sè nî t¨ng do tû gi¸ ngo¹i tÖ t¨ng - Sè tiÒn øng tr­íc cho ng­êi b¸n ®Ó mua hµng - Xö lý nî kh«ng cã chñ Sè D­ Nî : sè tiÒn øng tr­íc cho ng­êi b¸n Sè D­ Cã : sè tiÒn cßn ph¶i tr¶ cho hoÆc sè tiÒn tr¶ thõa cho ng­êi b¸n. ng­êi b¸n. Tµi kho¶n nµy ®­îc më chi tiÕt cho tõng ng­êi b¸n. 1.3 Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n. 1.3.1- H¹ch to¸n chi tiÕt. ViÖc h¹ch to¸n chi tiÕt ®­îc thùc hiÖn theo s¬ ®å sau : (1) (2) Chøng tõ Sæ chi tiÕt B¶ng tæng hîp gèc TK 331 chi tiÕt TK 331 2. C¨n cø vµo c¸c chøng tõ gèc vÒ thanh to¸n víi ng­êi b¸n, kÕ to¸n chi tiÕt ghi vµo sæ chi tiÕt TK 331 ®­îc më riªng cho tõng nhµ cung cÊp. MÉu sæ chi tiÕt TK 331 ®· ®­îc bé tµi chÝnh ban hµnh vµ h­íng dÉn c¸ch ghi chÐp. Theo quy ®Þnh chung, ®èi víi tÊt c¶ c¸c kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶ cã gèc ngo¹i tÖ ph¶i cã sæ chi tiÕt riªng theo tõng ®èi t­îng thanh to¸n vµ theo tõng lo¹i ngo¹i tÖ. 3. Cuèi kú, kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp chi tiÕt vÒ viÖc thanh to¸n ®èi víi ng­êi b¸n. B¶ng tæng hîp nµy sÏ lµ c¨n cø ®Ó ®èi chiÕu víi sæ c¸i TK 331. 1.3.2 - H¹ch to¸n tæng hîp. a) Tr­êng hîp mua chÞu : Mua vËt t­, TSC§ : C¨n cø vµo chøng tõ, ho¸ ®¬n, biªn b¶n giao nhËn… kÕ to¸n ghi : Nî TK 152, 153,156 : Nguyªn liÖu, c«ng cô, dông cô thùc nhËp (ph­¬ng ph¸p KKTX) Nî TK 611 : Mua hµng ( ph­¬ng ph¸p KK§K) Nî TK 211, 213 : TSC§ ®· ®­a vµo sö dông Nî TK 133 : ThuÕ VAT (VAT ) ®­îc khÊu trõ Cã TK 331 : Ph¶i tr¶ nhµ cung cÊp Mua chÞu vËt t­, dÞch vô sö dông ngay : Nî TK 627, 641, 642, 241, 142… Nî TK 133 : VAT ®­îc khÊu trõ Cã TK 331 : Ph¶i tr¶ nhµ cung cÊp Khi tr¶ nî cho ng­êi b¸n, kÕ to¸n ghi : 6
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Nî TK 331 : Ph¶i tr¶ nhµ cung cÊp Cã TK 111 : Tr¶ b»ng tiÒn mÆt Cã TK 112 : Tr¶ b»ng tiÒn göi Ng©n hµng Cã TK 311, 341 : Tr¶ b»ng tiÒn vay Khi ®­îc nhµ cung cÊp chiÕt khÊu, gi¶m gi¸ vµ chÊp nhËn gi¶m nî hoÆc nhËn nî víi doanh nghiÖp, kÕ to¸n ghi : Nî TK 331 : Ph¶i tr¶ nhµ cung cÊp Cã TK 152, 153 : Ph­¬ng ph¸p KKTX Cã TK 611 : Ph­¬ng ph¸p KK§K Cã TK 711 : sè tiÒn chiÕt khÊu thanh to¸n ®­îc h­ëng Khi tr¶ l¹i vËt t­ cho ng­êi b¸n vµ ®­îc ng­êi b¸n xo¸ nî hoÆc ghi nhËn nî víi doanh nghiÖp, kÕ to¸n ghi : Nî TK 331 : Ph¶i tr¶ nhµ cung cÊp Cã TK 152, 153 : Ph­¬ng ph¸p KKTX Cã TK 611 : Ph­¬ng ph¸p KK§K Cã TK 133 : VAT ®­îc khÊu trõ b) Tr­êng hîp øng tr­íc tiÒn mua hµng Khi øng tiÒn cho ng­êi b¸n ®Ó mua hµng : Nî TK 331 : Ph¶i tr¶ nhµ cung cÊp Cã TK 111, 112 Khi nhËn hµng mua theo sè tiÒn øng tr­íc : Nî TK 152, 153, 156…nhËp hµng theo ph­¬ng ph¸p KKTX Nî TK 611 : nhËp hµng theo ph­¬ng ph¸p KK§K Nî TK 211, 213 : mua TSC§ Nî TK133 : VAT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ Cã TK 331 : Ph¶i tr¶ nhµ cung cÊp Thanh to¸n chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ hµng nhËp víi sè tiÒn øng tr­íc : + NÕu øng tr­íc < trÞ gi¸ hµng mua ®· nhËp vµ doanh nghiÖp tr¶ sè tiÒn cßn thiÕu : Nî TK 331 : tr¶ nî nhµ cung cÊp sè thiÕu Cã TK 111, 112 + NÕu øng tr­íc > trÞ gi¸ hµng nhËp th× ph¶i thu, khi thu ghi : Nî TK 111, 112 Cã TK 331 : Ph¶i tr¶ nhµ cung cÊp Tr­êng hîp nî ph¶i tr¶ ng­êi b¸n kh«ng ai ®ßi, kÕ to¸n ghi t¨ng thu nhËp bÊt th­êng. Nî TK 331 : kÕt chuyÓn xo¸ nî v¾ng chñ. Cã TK 721 : thu nhËp bÊt th­êng. 7
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NÕu doanh nghiÖp tÝnh VAT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp th× kh«ng sö dông TK133- VAT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ. Khi ®ã gi¸ trÞ vËt t­, hµng ho¸ mua vµo vµ gi¸ trÞ hµng mua tr¶ l¹i lµ gi¸ bao gåm c¶ VAT . c) Tr­êng hîp thanh to¸n víi ng­êi b¸n b»ng ngo¹i tÖ : NÕu doanh nghiÖp dïng tû gi¸ thùc tÕ : Khi ph¸t sinh c¸c kho¶n c«ng nî ®èi víi ng­êi b¸n th× ph¶i theo dâi c¶ sè nguyªn tÖ ph¸t sinh. Nî TK 152, 153, 156, 211 : tû gi¸ thùc tÕ Nî TK 133 : VAT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ Cã TK 331 : ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n - Khi thanh to¸n : + Nî TK 331 : tû gi¸ thùc tÕ lóc ghi sæ Nî TK 635 : nÕu lç vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i Cã TK111, 112… : sè tiÒn ®· tr¶ theo tû gi¸ thùc tÕ thanh to¸n. + Nî TK 331 : tû gi¸ thùc tÕ lóc ghi sæ Cã TK 111,112… : sè tiÒn ®· tr¶ theo tû gi¸ thùc tÕ thanh to¸n. Cã TK 515 : nÕu l·i vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i. §ång thêi ghi ®¬n bªn Cã TK007 - NÕu doanh nghiÖp sö dông tû gi¸ h¹ch to¸n : Nî TK 152, 153, 156, 211 : tû gi¸ thùc tÕ Nî TK 133 : VAT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ Nî TK 635 :nÕu lç vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i Cã TK 331 : ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n Cã TK 515 : nÕu l·i vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i Khi thanh to¸n : Nî TK 331 : tû gi¸ h¹ch to¸n Cã TK 111, 112… sè tiÒn ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n §ång thêi ghi ®¬n bªn Cã TK 007 Cuèi kú ®èi víi c¸c kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶ ng­êi b¸n cã gèc ngo¹i tÖ th× ph¶i tiÕn hµnh ®iÒu chØnh theo tû gi¸ thùc tÕ cuèi kú, sè chªnh lÖch l·i ghi vµo TK 515, nÕu lç ghi vµo TK 635, ®Çu kú kÕ to¸n tiÕp theo sÏ ghi ng­îc l¹i xo¸ sè d­ trªn TK 635 vµ TK 515 : - NÕu tû gi¸ t¨ng : Nî TK 635 : nÕu lç vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i Cã TK 331 : ph¶i tr¶ ng­êi b¸n - NÕu tû gi¸ gi¶m : Nî TK 331 : ph¶i tr¶ ng­êi b¸n Cã TK 515 : nÕu l·i vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i §Çu kú kÕ to¸n sau ghi ng­îc l¹i. 8
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp d) Tr­êng hîp bï trõ c«ng nî : Khi mét tæ chøc, c¸ nh©n (VD : c«ng ty X) võa lµ kh¸ch hµng, võa lµ nhµ cung cÊp cña doanh nghiÖp, nÕu cã sù ®ång ý cña c¶ hai bªn th× cã thÓ bï trõ c«ng nî. C¨n cø vµo c¸c chøng tõ mua hµng vµ b¸n hµng cho C«ng ty X vµ sæ chi tiÕt ph¶i thu kh¸ch hµng - C«ng ty X, ph¶i tr¶ ng­êi b¸n- C«ng ty X ®Ó x¸c ®Þnh sè tiÒn ph¶i thu, ph¶i tr¶. - Tr­êng hîp sè ph¶i thu > sè ph¶i tr¶ Nî TK 331- c«ng ty X : sè tiÒn ghi theo sèph¶i tr¶ Cã TK 131- c«ng ty X - Tr­êng hîp sè ph¶i thu < sè ph¶i tr¶ Nî TK 331- c«ng ty X : sè tiÒn ghi theo sè ph¶i thu Cã TK 131- c«ng ty X Tr­êng hîp Y lµ nhµ cung cÊp, Z lµ kh¸ch hµng cña doanh nghiÖp nÕu nh­ Y vµ Z ®ång ý, doanh nghiÖp cã thÓ tiÕn hµnh bï trõ c«ng nî. Trong tr­êng hîp nµy cÇn ph¶i cã biªn b¶n x¸c nhËn vÒ viÖc bï trõ c«ng nî, cã ch÷ ký cña c¸c bªn tham gia. C¨n cø vµo biªn b¶n, kÕ to¸n ghi : Nî TK 331- Y Cã TK 131- Z S¬ ®å h¹ch to¸n nghiÖp vô thanh to¸n víi ng­êi b¸n : - Tr¶ l¹i tiÒn thõa (nÕu cã) TK 111, 112 TK 331 - TT cho NCC b»ng tiÒn - øng tr­íc tiÒn cho NCC TK 152, 611, 211, 627… - Mua chÞu hµng - Thanh to¸n thªm nÕu thiÕu. - NhËn hµng ®· øng tr­íc - §· tr¶ theo tû gi¸ h¹ch to¸n hoÆc thùc tÕ TK 133 TK 311, 341 VAT ®­îc TT b»ng tiÒn vay khÊu trõ TK 152, 611 TK 152,153,156,211… Gi¶m gi¸, tr¶ l¹i hµng - tû gi¸ thùc tÕ - tû gi¸ h¹ch to¸n TK 133 TK 413 Chªnh lÖc tû gi¸ TK 515 ChiÕt khÊu mua hµng TK 711 Nî v¾ng chñ 9
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp 2 - H¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô thanh to¸n víi kh¸ch hµng. Quan hÖ thanh to¸n víi kh¸ch hµng n¶y sinh khi doanh nghiÖp b¸n vËt t­, hµng ho¸, tµi s¶n, dÞch vô cña m×nh theo ph­¬ng thøc tr¶ tr­íc.. th«ng th­êng viÖc b¸n hµng theo ph­¬ng thøc nªu trªn chØ x¸y ra trong c¸c nghiÖp vô b¸n bu«n hµng ho¸ hoÆc b¸n hµng cña c¸c ®¹i lý cña doanh nghiÖp. 2.1. Néi dung : C¸c nghiÖp vô thanh to¸n víi kh¸ch hµng ph¸t sinh khi doanh nghiÖp b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô theo ph­¬ng thøc b¸n chÞu hoÆc trong tr­êng hîp ng­êi mua tr¶ tr­íc tiÒn hµng. - Kh«ng theo dâi kho¶n tiÒn b¸n hµng ®· thu trùc tiÕp t¹i thêi ®iÓm x¶y ra nghiÖp vô b¸n hµng. - Ph¶n ¸nh sè tiÒn doanh nghiÖp chÊp nhËn gi¶m gi¸, bít gi¸, chiÕt khÊu cho kh¸ch hµng hoÆc sè ph¶i tr¶ kh¸ch hµng khi kh¸ch hµng tr¶ l¹i hµng mua. - Ph¶n ¸nh tæng sè ph¶i thu cña kh¸ch hµng (bao gåm sè nî gçc vµ l·i tr¶ chËm ph¶i thu) ®«Ý víi tr­êng hîp b¸n tr¶ gãp. - Ph¶n ¸nh sè nî ph¶i thu hoÆc sè tiÒn øng tr­íc ph¶i tr¶ cña tÊt c¶ c¸c kh¸ch hµng cã quan hÖ kinh tÕ chñ yÕu víi doanh nghiÖp vÒ mua s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô vµ tµi s¶n b¸n thanh lý kh¸c. C¸c chøng tõ th­êng gåm : - Ho¸ ®¬n b¸n hµng (hoÆc ho¸ ®¬n VAT ) do doanh nghiÖp lËp - GiÊy nhËn nî hoÆc lÖnh phiÕu do kh¸ch hµng lËp - Chøng tõ thu tiÒn : phiÕu thu, giÊy b¸o Cã… 2.2. Tµi kho¶n sö dông : TK 131- Ph¶i thu kh¸ch hµng. KÕt cÊu cña tµi kho¶n 131 : Tµi kho¶n 131 “Ph¶i thu cña kh¸ch hµng” - Sè tiÒn ph¶i thu tõ kh¸ch hµng mua - S è nî ph¶i thu tõ kh¸ch hµng ®· thu ®­îc chÞu vËt t­, hµng ho¸, dÞch vô cña - Sè nî ph¶i thu gi¶m do chÊp nhËn gi¶m gi¸, chiÕt khÊu, hoÆc do kh¸ch hµng tr¶ l¹i hµng doanh nghiÖp ®· b¸n - Sè tiÒn thu thõa cña kh¸ch ®· tr¶ l¹i - Nî ph¶i thu tõ kh¸ch hµng t¨ng do tû - Sè tiÒn kh¸ch hµng øng tr­íc ®Ó mua hµng - Nî ph¶i thu tõ kh¸ch hµng gi¶m do tû gi¸ gi¸ ngo¹i tÖ t¨ng ngo¹i tÖ gi¶m Sè D­ Nî : sè tiÒn cßn ph¶i thu tõ Sè D­ Cã : sè tiÒn doanh nghiÖp cßn nî kh¸ch hµng kh¸ch hµng (Tµi kho¶n nµy ®­îc më chi tiÕt cho tõng kh¸ch hµng. Khi lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, ph¶i lÊy sè d­ chi tiÕt cña tõng ®èi t­îng ®Ó ghi c¶ hai chØ tiªu bªn tµi s¶n vµ nguån vèn. Tµi kho¶n nµy còng ®­îc më chi tiÕt theo thêi h¹n thanh to¸n ®Ó x¸c ®Þnh nî ph¶i thu khã ®ßi, lµm c¨n cø lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi). 2.3. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n : 2.3.1 - H¹ch to¸n chi tiÕt. ViÖc h¹ch to¸n chi tiÕt ®­îc thùc hiÖn theo s¬ ®å sau : (1) (2) Chøng tõ Sæ chi tiÕt B¶ng tæng hîp gèc TK 131 chi tiÕt TK 131 10
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp (1) C¨n cø vµo chøng tõ gèc kÕ to¸n chi tiÕt tiÕn hµnh ghi vµo sæ chi tiÕt cho tõng kh¸ch hµng. (2) Cuèi kú, kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp b¶ng tæng hîp thanh to¸n víi kh¸ch hµng, b¶ng nµy sÏ dïng ®Ó ®èi chiÕu víi sæ c¸i TK 131. 2.3.2 - H¹ch to¸n tæng hîp. - Tr­êng hîp doanh nghiÖp tÝnh VAT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ * Tr­êng hîp b¸n chÞu cho kh¸ch hµng : - Khi b¸n chÞu vËt t­, hµng ho¸ cho kh¸ch hµng, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n VAT , kÕ to¸n ghi doanh thu b¸n chÞu ph¶i thu : Nî TK 131 : sè ph¶i thu cña kh¸ch hµng Cã TK 511 : doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331 : VAT cña hµng b¸n ra - Khi b¸n chÞu TSC§ kÕ to¸n ghi : Nî TK 131 : ph¶i thu kh¸ch hµng Cã TK 711 : thu nhËp bÊt th­êng Cã TK 3331 : VAT cña hµng b¸n ra - Khi chÊp nhËn gi¶m gi¸ trõ nî hoÆc nhËn nî víi kh¸ch hµng, kÕ to¸n ghi : Nî TK 532 : gi¶m gi¸ hµng b¸n Nî TK 3331 : VAT cña hµng b¸n ra Cã TK 131 : ph¶i thu kh¸ch hµng - Khi chÊp nhËn chiÕt khÊu cho kh¸ch hµng, kÕ to¸n ghi : Nî TK 635 : chiÕt khÊu thanh to¸n cho kh¸ch hµng Cã TK 131 : ph¶i thu kh¸ch hµng - C¨n cø chøng tõ thanh to¸n, kÕ to¸n ghi sè nî ®· thu : Nî TK 111, 112 : thu tiÒn nî cña kh¸ch hµng Nî TK 311 : thu nî vµ thanh to¸n tiÒn vay ng¾n h¹n Cã TK 131 : ghi gi¶m sè ph¶i thu cña kh¸ch hµng - Khi chÊp nhËn cho kh¸ch hµng tr¶ l¹i hµng vµ trõ nî hoÆc ghi nhËn nî víi kh¸ch hµng, kÕ to¸n ghi : Nî TK 531 : doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Nî TK 3331 : VAT cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Cã TK 131 : ghi gi¶m sè nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng * Tr­êng hîp kh¸ch hµng øng tr­íc tiÒn mua hµng. - Khi doanh nghiÖp nhËn tiÒn øng tr­íc cña kh¸ch hµng, kÕ to¸n ghi : Nî TK 111, 112 : sè tiÒn kh¸ch hµng øng tr­íc Cã TK 131 : ph¶i thu kh¸ch hµng - Khi giao nhËn hµng cho kh¸ch hµng theo sè tiÒn øng tr­íc, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n b¸n hµng, kÕ to¸n ghi : Nî TK 131 : tæng sè tiÒn hµng kh¸ch hµng ph¶i thanh to¸n Cã TK 511 : doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331 : VAT cña hµng b¸n ra - Chªnh lÖch gi÷a sè tiÒn øng tr­íc vµ gi¸ trÞ hµng b¸n theo th­¬ng vô sÏ ®­îc theo dâi thanh quyÕt to¸n trªn TK 131. * Tr­êng hîp b¸n hµng tr¶ gãp 11
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Theo ph­¬ng thøc nµy, kh¸ch hµng thanh to¸n tr­íc mét phÇn tiÒn, phÇn cßn l¹i ch­a tr¶ vµ ph¶i chÞu l·i, sè l·i ®ã ®­îc coi lµ thu nhËp tµi chÝnh. Doanh thu b¸n hµng ®­îc x¸c ®Þnh nh­ trong tr­êng hîp b¸n hµng mét lÇn, kÕ to¸n ghi : Nî TK 111, 112 : sè tiÒn tr¶ ngay Nî TK 131 : sè nî tr¶ gãp Cã TK 511 : doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331 : VAT cña hµng b¸n (tÝnh trªn doanh thu b¸n hµng) Cã TK 3387 : l·i do b¸n tr¶ gãp. * Tr­êng hîp hµng ®æi hµng Hµng xuÊt kho mang ®i ®æi ®­îc coi nh­ tiªu thô, hµng nhËn vÒ do ®æi coi nh­ mua. - Khi xuÊt hµng ®em ®i ®æi : Nî TK 131 : ph¶i thu kh¸ch hµng Cã TK 511 : doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331 : VAT cña hµng b¸n ra. - Khi nhËn hµng do ®æi hµng : Nî TK 152, 153, 211, 611 Nî TK 133 : VAT ®­îc khÊu trõ Cã TK 131 : ph¶i thu kh¸ch hµng Sè tiÒn thõa, thiÕu do ®æi hµng ®­îc xö lý trªn TK 131 * Tr­êng hîp ®Æc biÖt nî ph¶i thu khã ®ßi C¨n cø ®Ó ®­îc ghi nhËn lµ kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi lµ nî ph¶i thu ®· qu¸ h¹n thanh to¸n tõ 2 n¨m trë lªn. Trong tr­êng hîp ®Æc biÖt, tuy thêi h¹n ch­a tíi 2 n¨m, nh­ng ®¬n vÞ nî ®ang trong thêi gian xem xÐt gi¶i thÓ, ph¸ s¶n hoÆc ng­êi nî cã dÊu hiÖu kh¸c nh­ bá trèn …còng ®­îc ghi nhËn lµ kho¶n nî khã ®ßi. Ph­¬ng ph¸p lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi : Cuèi niªn ®é kÕ to¸n, tÝnh sè dù phßng ph¶i thu khã ®ßi cho n¨m nay : Nî TK 642- 6426 Cã TK 139 : dù phßng ph¶i thu khã ®ßi Sang n¨m sau, tÝnh ra sè dù phßng ph¶i lËp trong n¨m vµ so s¸nh víi sè dù phßng n¨m tr­íc ®· lËp : + NÕu kh«ng thay ®æi th× kh«ng lËp thªm dù phßng + NÕu sè sè dù phßng ph¶i lËp n¨m nay lín h¬n sè dù phßng ®· lËp n¨m tr­íc th× tiÕn hµnh lËp thªm theo sè chªnh lÖch. Nî TK 642- 6426 : sè chªnh lÖch Cã TK 139 : dù phßng ph¶i thu khã ®ßi + NÕu sè sè dù phßng ph¶i lËp n¨m nay nhá h¬n sè dù phßng ®· lËp n¨m tr­íc th× hoµn nhËp dù phßng theo sè chªnh lÖch. Nî TK 139 : sè chªnh lÖch Cã TK 642- chi phÝ qu¶n lý DN Tr­êng hîp cã dÊu hiÖu ch¾c ch¾n kh«ng ®ßi ®­îc, kÕ to¸n ghi : Nî TK 642- 6426 Cã TK 131 : sè thùc tÕ mÊt §ång thêi ghi Nî TK 004- chi tiÕt cho tõng ®èi t­îng : sè nî ®· xo¸ sæ. Tr­êng hîp sè nî ®· xo¸ sæ nh­ng l¹i ®ßi th× cho vµo thu nhËp bÊt th­êng : Nî TK 111, 112… Cã TK 711 : thu nhËp bÊt th­êng 12
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp §ång thêi ghi ®¬n bªn Cã TK 004 S¬ ®å h¹ch to¸n thanh to¸n víi kh¸ch hµng : TK 131 TK 532 TK 511 Gi¶m gi¸ hµng b¸n Doanh thu b¸n hµng TK 3331 TK 531 . Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i TK 642 TK333 TK 811 Doanh thu b¸n TSC§ ChiÕt khÊu b¸n hµng TK 139 H oµn nhËp dù TK 111, 112 Thu tiÒn & tr¶ tiÒn vay LËp dù phßng Phßng ®· lËp n¨m ng¾n h¹n cho n¨m sau tr­íc (theo sè Sè thùc thu chªnh lÖch) Nî ph¶i thu ®· thu TK 6426 vµ thÊt thu thùc tÕ TK 311 (theo sè Sè nî thÊt thu chªnh lÖch) TK 642 - Thu tiÒn cña ng­êi mua - Ng­êi mua ®Æt tr­íc tiÒn Tr­êng hîp doanh nghiÖp tÝnh VAT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp : C¸c kho¶n doanh thu, thu nhËp, doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i hay gi¶m gi¸ hµng b¸n ®Òu bao gåm c¶ VAT , VAT cña hµng b¸n ra kh«ng ®­îc h¹ch to¸n riªng. 3 - H¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô thanh to¸n víi nhµ n­íc. Theo quy ®Þnh t¹i ®iÒu 3 LuËt thuÕ GTGT vµ §iÒu 3 NghÞ ®Þnh sè 79/2000/N§-CP ngµy 29/12/2000 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh LuËt thuÕ GTGT th× tÊt c¶ c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT ë ViÖt Nam, kh«ng ph©n biÖt ngµnh nghÒ, h×nh thøc, tæ chøc kinh doanh (gäi chung lµ cë së kinh doanh) vµ tæ chøc, c¸ nh©n cã nhËp khÈu hµng ho¸ chÞu thuÕ GTGT (gäi chung lµ ng­êi nhËp khÈu) ®Òu lµ ®èi t­îng nép thuÕ GTGT. 3.1 Néi dung nghiÖp vô thanh to¸n víi Nhµ n­íc : ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (VAT) lµ thuÕ tÝnh trªn kho¶n gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸, dÞch vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tõ s¶n xuÊt l­u th«ng ®Õn tiªu dïng. C¸c kho¶n ph¶i nép ng©n s¸ch, trong kú kÕ to¸n, c¸c doanh nghiÖp th­êng ph¶i cã nghÜa vô thanh to¸n víi Nhµ n­íc vÒ c¸c kho¶n nép tµi chÝnh b¾t buéc : - C¸c lo¹i thuÕ trùc thu vµ thuÕ gi¸n thu. - KhÊu hao c¬ b¶n tµi s¶n cè ®Þnh thuéc vèn ng©n s¸ch. - C¸c kho¶n phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép kh¸c ph¸t sinh theo chÕ ®é quy ®Þnh. Ngoµi ra mét sè doanh nghiÖp c«ng Ých, khi s¶n xuÊt kinh doanh c¸c mÆt hµng b¸n theo gi¸ chØ ®¹o cña Nhµ n­íc mµ kh«ng ®ñ bï ®¾p chi phÝ th× ®­îc Nhµ n­íc trî cÊp, trî gi¸. 13
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp 3.2 NhiÖm vô h¹ch to¸n H¹ch to¸n thanh to¸n víi Nhµ n­íc ph¶i thùc hiÖn ®­îc c¸c nhiÖm vô h¹ch to¸n sau : - Gi¸m ®èc n¾m t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô víi Nhµ n­íc ®Ó ®¶m b¶o nép ®óng, nép ®ñ, nép kÞp thêi c¸c kho¶n ph¶i nép. - Kª khai chÝnh x¸c khèi l­îng s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi t­îng trî cÊp, trî gi¸ cña Nhµ n­íc. - Tr­êng hîp nép c¸c kho¶n b»ng ngo¹i tÖ, th× viÖc ghi sæ tiÕn hµnh trªn c¬ së quy ®æi ngo¹i tÖ thµnh VN§ theo tû gi¸ thùc tÕ ë thêi ®iÓm nép. - TÝnh, kª khai ®óng c¸c kho¶n thuÕ, c¸c kho¶n ph¶i nép kh¸c cho Nhµ n­íc theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh. - Ph¶n ¸nh kÞp thêi sè tiÒn cña c¸c kho¶n ph¶i nép t¹m thêi theo kª khai hoÆc sè chÝnh thøc theo møc duyÖt cña c¬ quan thuÕ, tµi chÝnh trªn hÖ thèng b¶ng kª khai, sæ chi tiÕt, sæ tæng hîp. 3.3 Tµi kho¶n sö dông TK 333 - ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép Nhµ n­íc. Néi dung vµ kÕt cÊu cña tµi kho¶n nµy nh­ sau : Tµi kho¶n 333 - ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép Nhµ n­íc” - Nép thuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n kh¸c nép cho - ThuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n kh¸c Nhµ n­íc. ph¶i nép Nhµ n­íc. - Sè thuÕ ®­îc Nhµ n­íc miÔn gi¶m hoÆc bï trõ. - Sè tiÒn trî cÊp, trî gi¸ cña Nhµ n­íc ®· - Sè tiÒn trî cÊp trî gi¸ cña Nhµ n­íc ch­a nhËn ®­îc. nhËn ®­îc. Sè D­ Nî : Sè tiÒn doanh nghiÖp cßn nî Nhµ n­íc Sè D­ Cã : Sè tiÒn nép thõa cho Nhµ n­íc hoÆc sè tiÒn trî cÊp trî gi¸ cña Nhµ n­íc ch­a nhËn ®­îc. Tµi kho¶n nµy ®­îc chi tiÕt thµnh c¸c tµi kho¶n cÊp hai : TK 3331- VAT ph¶i nép. - - 33311 : VAT ®Çu ra - - 33312 : VAT cña hµng nhËp khÈu TK 3332- ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt. TK 3333- ThuÕ xuÊt, nhËp khÈu. TK 3334- ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. TK 3335- Thu trªn vèn. TK 3336- ThuÕ tµi nguyªn. TK 3337- ThuÕ nhµ ®Êt. TK 3338- C¸c lo¹i thuÕ kh¸c (thuÕ thu nhËp, thuÕ m«n bµi, thuÕ tr­íc b¹…) TK 3339- PhÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép kh¸c (lÖ phÝ giao th«ng, phÝ cÇu phµ, phÝ x¨ng dÇu, khÊu hao c¬ b¶n ph¶i nép, trî gi¸…) 3.4- Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n 3.4.1- H¹ch to¸n chi tiÕt thanh to¸n víi Nhµ n­íc.  Chøng tõ sö dông : - - B¶ng kª khai thuÕ cña doanh nghiÖp - - Th«ng b¸o thuÕ cña c¸c c¬ quan thuÕ - - PhiÕu chi, giÊy b¸o Nî cña Ng©n hµng,b¶ng kª nép tiÒn vµo ng©n s¸ch Nhµ n­íc … 14
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp  Sæ chi tiÕt sö dông : Sæ chi tiÕt cu¶ TK 333 “ thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép Nhµ n­íc ”. Sæ chi tiÕt nµy dïng ®Ó theo dâi chi tiÕt tõng kho¶n thanh to¸n víi ng©n s¸ch. S¬ ®å h¹ch to¸n chi tiÕt thanh to¸n víi Nhµ n­íc : Chøng tõ gèc Sæ chi tiÕt theo dâi 2 1 ( th«ng b¸o thuÕ, b¶ng thanh to¸n víi Tæng hîp chi khai thuÕ, phiÕu chi, giÊy ng©n s¸ch tiÕt b ¸o Nî …) (1) C¨n cø vµo c¸c chøng tõ thanh to¸n víi ng©n s¸ch, kÕ to¸n chi tiÕt tiÕn hµnh ghi sæ c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh. (2) Cuèi kú, kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp c¸c kho¶n thanh to¸n víi Nhµ n­íc ®Ó lµm c¬ së ®èi chiÕu víi sæ c¸i TK 333 vµ lµ c¨n cø ®Ó lËp B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh : - - PhÇn II : T×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô víi ng©n s¸ch Nhµ n­íc - - PhÇn III : VAT ®­îc khÊu trõ, ®­îc hoµn l¹i, ®­îc miÔn gi¶m. 3.4. 2- H¹ch to¸n tæng hîp thanh to¸n víi Nhµ n­íc 3.4.2.1 - H¹ch to¸n thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng. - ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (VAT ) lµ thuÕ tÝnh trªn kho¶n gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸, dÞch vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tõ s¶n xuÊt, l­u th«ng ®Õn tiªu dïng. - C¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, kinh doanh mÆt hµng chÞu VAT cã thÓ tÝnh thuÕ theo 1 trong 2 ph­¬ng ph¸p lµ : ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ vµ ph­¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn VAT * §èi t­îng ¸p dông ph­¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn VAT lµ : - - C¸ nh©n s¶n xuÊt kinh doanh lµ ng­êi ViÖt Nam. - Tæ chøc, c¸ nh©n n­íc ngoµi kinh doanh ë ViÖt Nam kh«ng theo luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam, ch­a thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ kÕ to¸n, ho¸ ®¬n chøng tõ ®Ó lµm c¨n cø tÝnh thuÕ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ. - C¬ së kinh doanh mua, b¸n vµng, b¹c, ®¸, quý, ngo¹i tÖ. §èi t­îng ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ lµ c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc kinh doanh, bao gåm c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc, doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi, doanh nghiÖp t­ nh©n, c¸c c«ng ty cæ phÇn, hîp t¸c x· vµ c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc kinh doanh kh¸c (trõ c¸c ®èi t­îng ¸p dông tÝnh thuÕ theo ph­¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn VAT nãi trªn).  Ph­¬ng ph¸p tÝnh VAT : - Ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ. - C¨n cø ®Ó tÝnh VAT lµ gi¸ tÝnh thuÕ vµ thuÕ suÊt. VAT c¬ së ph¶i nép ®­îc tÝnh theo mét trong hai ph­¬ng ph¸p sau : Sè VAT ph¶i nép = VAT ®Çu ra - VAT ®Çu vµo Sè VAT cña hµng Sè VAT cña hµng Sè VAT cña hµng VAT ®Çu ra - - = b¸n bÞ tr¶ l¹i b¸n ra gi¶m gi¸ Sè VAT ®Çu Sè VAT ®Çu VAT ®Çu vµo VAT ®Çu vµo VAT = vµo ch­a + vµo cña hµng - cña hµng mua - cña gi¶m gi¸ ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ mua vµo tr¶ l¹i hµng mua - Ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ trùc tiÕp trªn VAT . Sè thuÕ GTGT ph¶i = GTGT cña hµng ho¸, * ThuÕ suÊt thuÕ GTGT cña nép dÞch vô chÞu thuÕ hµng ho¸, dÞch vô 15
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp GTGT cña hµng ho¸, = Gi¸ thanh to¸n cña - Gi¸ thanh to¸n cña hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ hµng ho¸, dÞch vô b¸n dÞch vô mua vµo t­¬ng øng ra - . Gi¸ thanh to¸n cña hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra lµ gi¸ thùc tÕ bªn mua ph¶i thanh to¸n cho bªn b¸n, bao gåm c¶ VAT vµ c¸c kho¶n phô thu, phÝ thu thªm mµ bªn mua ph¶i tr¶. - . Gi¸ thanh to¸n cña hµng ho¸, dÞch vô mua vµo t­¬ng øng ®­îc x¸c ®Þnh b»ng gi¸ thùc tÕ mua vµo, bao gåm c¶ VAT . a)- H¹ch to¸n thuÕ GTGT (VAT) theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ :  VAT ®Çu vµo : Tµi kho¶n sö dông : TK 133- VAT ®­îc khÊu trõ. Néi dung vµ kÕt cÊu cña TK 133 : Tµi kho¶n 133- “VAT ®­îc khÊu trõ” - Sè VAT ®Çu vµo ph¸t sinh trong kú - S è VAT ®Çu vµo ®· khÊu trõ - KÕt chuyÓn VAT ®Çu vµo kh«ng ®­îc khÊu trõ - VAT ®Çu vµo cña hµng mua ®· tr¶ l¹i, ®­îc gi¶m gi¸. - Sè VAT ®Çu vµo ®· hoµn l¹i Sè D­ Nî : - Sè VAT ®Çu vµo cßn ®­îc khÊu trõ - Sè VAT ®Çu vµo ®­îc hoµn l¹i nh­ng ch­a ®­îc hoµn tr¶. TK 133 cã 2 tµi kho¶n cÊp hai : - - TK 1331 : VAT ®­îc khÊu trõ cña hµng ho¸ dÞch vô. Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh VAT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ cña vËt t­, hµng ho¸, dÞch vô mua ngoµi dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu VAT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ. - - TK 1332 : VAT ®­îc khÊu trõ cña TSC§. Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh VAT ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh ®Çu t­ mua s¾m TSC§ dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu VAT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ Khi mua vËt t­, hµng ho¸, TSC§ dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, chÞu VAT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ, c¨n cø vµo c¸c chøng tõ : - - Ho¸ ®¬n VAT - - Ho¸ ®¬n b¸n hµng : khÊu trõ 3% trªn tæng gi¸ mua - - B¶ng kª mua hµng : khÊu trõ 2% KÕ to¸n ghi : Nî TK 152 : nguyªn liÖu, vËt liÖu Nî TK 156 : hµng ho¸ Nî TK 211 : TSC§ h÷u h×nh Nî TK 213 : TSC§ v« h×nh Nî TK 611 : mua hµng- ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú Nî TK 133 : VAT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ Cã TK 111, 112, 331 : tæng gi¸ thanh to¸n Khi mua vËt t­, hµng ho¸, dÞch vô dïng ngay vµo s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu VAT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ, kÕ to¸n ghi Nî TK 621, 627, 641, 642, 241… 16
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Nî TK 133 : VAT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ Cã TK 111, 112, 331… : tæng gi¸ thanh to¸n Khi mua hµng ho¸ giao b¸n ngay cho kh¸ch hµng (thuéc ®èi t­îng chÞu VAT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ), kÕ to¸n ghi : Nî TK 632 : gi¸ vèn hµng b¸n (gi¸ mua ch­a cã VAT ®Çu vµo) Nî TK 133 : VAT ®Çu vµo Cã TK 111, 112, 331… : tæng gi¸ thanh to¸n Khi tr¶ l¹i hµng cho ng­êi b¸n, kÕ to¸n ph¶i ghi gi¶m VAT ®Çu vµo (nÕu cã) Nî TK 111, 112, 331… : gi¸ thanh to¸n cña hµng tr¶ l¹i cho ng­êi b¸n Cã TK 133 : VAT ®Çu vµo Cã TK 152, 153… : gi¸ ch­a thuÕ  H¹ch to¸n VAT ®Çu ra : Tµi kho¶n sö dông : TK3331- VAT ph¶i nép Néi dung vµ kÕt cÊu cña TK nµy nh­ sau : Tµi kho¶n TK3331 “VAT ph¶i nép” - Sè VAT ®Çu vµo ®· khÊu trõ - Sè VAT ®Çu ra ph¶i nép cña hµng ho¸ dÞch vô - Sè VAT ®­îc gi¶m trõ ®· tiªu thô - Sè VAT ®· nép vµo Ng©n s¸ch Nhµ n­íc - Sè VAT ®Çu ra ph¶i nép cña hµng ho¸ dÞch vô - Sè VAT cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, gi¶m gi¸ dïng ®Ó trao ®æi, biÕu, tÆng, sö dông néi bé. hµng b¸n. - Sè VAT ®Çu ra ph¶i nép cña thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh, ho¹t ®éng bÊt th­êng. - Sè VAT ®Çu ra ph¶i nép cña hµng nhËp khÈu Sè D­ Nî: sè VAT nép thõa vµo Ng©n s¸ch. Sè d­ Cã : sè VAT cßn ph¶i nép cuèi kú. Tµi kho¶n nµy cã c¸c tµi kho¶n cÊp ba sau : - TK33311 : VAT ®Çu ra. Dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè VAT ®Çu ra, sè thuÕ VAT ph¶i nép, ®· nép, cßn phµi nép cña hµng ho¸, s¶n phÈm , dÞch vô tiªu thô. - TK33312 : VAT cña hµng nhËp khÈu. Dïng ®Ó ph¶n ¸nh VAT ph¶i nép, ®· nép, cßn ph¶i nép cña hµng nhËp khÈu. Tr×nh tù h¹ch to¸n : Khi b¸n hµng ho¸, dÞch vô, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n VAT , kÕ to¸n ghi : Nî TK 111, 112, 131… : tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK 3331 : VAT ph¶i nép Cã TK 511 : doanh thu b¸n hµng, gi¸ ch­a cã thuÕ VAT §èi víi tr­êng hîp hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ( thuéc ®èi t­îng chÞu VAT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ ) kÕ to¸n ghi : Nî TK 531 : hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ( gi¸ b¸n ch­a cã VAT ) Nî TK 3331 : gi¶m VAT ph¶i nép Cã TK 111, 112, 131… : gi¸ thanh to¸n cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Khi ph¸t sinh c¸c kho¶n thu nhËp tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh, c¸c kho¶n thu nhËp bÊt th­êng thuéc ®èi t­îng chÞu VAT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ (VD : thu vÒ cho thuª tµi s¶n, thu vÒ thanh lý, nh­îng b¸n TSC§…), kÕ to¸n ghi : Nî TK 111, 112, 131… : tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK 711 : thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh Cã TK 711 : thu nhËp ho¹t ®éng bÊt th­êng Cã TK 3331 : VAT ph¶i nép 17
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp §¬n vÞ nép VAT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ sö dông hµng ho¸, dÞch vô ®Ó biÕu, tÆng th× doanh thu vµ sè VAT ph¶i nép cña hµng ho¸, dÞch vô ®em biÕu, tÆng ghi : - - Doanh thu b¸n hµng : Nî TK 641, 642 : gi¸ ch­a cã thuÕ VAT Cã TK 512 : doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331 : thuÕ VAT §èi víi s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô sö dông néi bé dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu VAT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ th× ®­îc h¹ch to¸n nh­ sau : - - Doanh thu b¸n hµng : Nî TK 627, 641, 642 Cã TK 512 : doanh thu b¸n hµng néi bé Kh«ng ph¶n ¸nh VAT khi lËp ho¸ ®¬n, g¹ch bá dßng thuÕ VAT .  QuyÕt to¸n thuÕ VAT . Theo quy ®Þnh, n¨m quyÕt to¸n VAT ®­îc tÝnh theo n¨m d­¬ng lÞch, thêi h¹n c¬ së kinh doanh ph¶i nép quyÕt to¸n cho c¬ quan thuÕ chËm nhÊt kh«ng qu¸ 60 ngµy kÓ tõ ngµy 31 th¸ng 12 cña n¨m quyÕt to¸n. C¬ së kinh doanh cã tr¸ch nhiÖm kª khai toµn bé sè thuÕ ph¶i nép, sè ®· nép hoÆc sè thuÕ ®­îc hoµn cña n¨m quyÕt to¸n, sè cßn thiÕu hay nép thõa tÝnh ®Õn thêi ®iÓm quyÕt to¸n. C¬ së ph¶i kª khai ®Çy ®ñ, ®óng c¸c chØ tiªu vµ sè liÖu theo mÉu quyÕt to¸n thuÕ vµ göi tíi c¬ quan thuÕ ®Þa ph­¬ng theo ®óng thêi gian quy ®Þnh. Cuèi kú, kÕ to¸n x¸c ®Þnh sè VAT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ vµ sè VAT ph¶i nép trong kú, kÕ to¸n ghi : Nî TK 3331 : VAT ph¶i nép Cã TK 133 : VAT ®­îc khÊu trõ Khi nép VAT vµo ng©n s¸ch Nhµ n­íc : Nî TK 3331 : VAT ph¶i nép Cã TK 111, 112 NÕu sè VAT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ lín h¬n sè VAT ®Çu ra ®­îc ph¸t sinh trong kú th× chØ ®­îc khÊu trõ sè VAT ®Çu vµo b»ng sè VAT ®Çu ra. Sè VAT ®Çu vµo cßn l¹i ®­îc khÊu trõ tiÕp vµo kú tÝnh thuÕ sau hoÆc ®­îc xÐt hoµn thuÕ. §èi víi vËt t­, hµng ho¸ mua vÒ dïng ®ång thêi cho s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ vµ kh«ng chÞu VAT nh­ng kh«ng t¸ch riªng ®­îc th× cuèi n¨m quyÕt to¸n, x¸c ®Þnh sè VAT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ vµ kh«ng ®­îc khÊu trõ trªn c¬ së ph©n bæ theo tû lÖ doanh thu. Sè VAT kh«ng ®­îc khÊu trõ tÝnh vµo gi¸ vèn hµng b¸n trong kú, kÕ to¸n ghi : Nî TK 632 : gi¸ vèn hµng b¸n Cã TK 133 : VAT ®­îc khÊu trõ Sè VAT ®Çu vµo kh«ng ®­îc khÊu trõ trong kú tÝnh vµo gi¸ vèn hµng b¸n cña kú kÕ to¸n sau, kÕ to¸n ghi : Nî TK 142 : chi phÝ tr¶ tr­íc Cã TK 133 : VAT ®­îc khÊu trõ §Õn kú kÕ to¸n sau khi tÝnh sè VAT kh«ng ®­îc khÊu trõ vµo gi¸ vèn hµng b¸n, kÕ to¸n ghi : Nî TK 632 : gi¸ vèn hµng b¸n Cã TK 142 : chi phÝ tr¶ tr­íc Khi nép VAT vµo ng©n s¸ch Nhµ n­íc kÕ to¸n ghi : Nî TK 3331 : VAT ph¶i nép 18
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0