intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đồ án tốt nghiệp “Hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật liệu tại Công ty cổ phần Sơn Tây - Tỉnh Hà Tây”

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:105

105
lượt xem
24
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

rong quá trình sản xuất kinh doanh nhất là trong cơ chế thị trờng hiện nay, để có thể tồn tại và phát triển đòi hỏi các doanh nghiệp phải tìm mọi biện pháp để không ngừng hạ giá thành sản phẩm, tăng tính cạnh tranh, tăng tích luỹ. Do đó, các doanh nghiệp phải thực hiện mục tiêu sản xuất kinh doanh nhằm đáp ứng nhu cầu thị trờng, cơ chế hạch toán kinh doanh đòi hỏi các doanh nghiệp không những bù đắp đợc chi phí sản xuất mà phải có lãi. Vì vậy, vấn đề đặt ra là các doanh nghiệp trong quá trình sản...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đồ án tốt nghiệp “Hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật liệu tại Công ty cổ phần Sơn Tây - Tỉnh Hà Tây”

  1. Đồ án tốt nghiệp Hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật liệu tại Công ty cổ phần Sơn Tây - Tỉnh Hà Tây
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1 Lêi nãi ®Çu T rong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nhÊt lµ trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, ®Ó cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó kh«ng ngõng h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng tÝnh c¹nh tranh, t¨ng tÝch luü. Do ®ã, c¸c doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn môc tiªu s¶n xuÊt kinh doanh nh»m ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng, c¬ chÕ h¹ch to¸n kinh doanh ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp kh«ng nh÷ng bï ®¾p ®­îc chi phÝ s¶n xuÊt mµ ph¶i cã l·i. V× vËy, vÊn ®Ò ®Æt ra lµ c¸c doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ph¶i tÝnh ®­îc chi phÝ s¶n xuÊt bá ra mét c¸ch chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ, kÞp thêi. H¹ch to¸n chÝnh x¸c chi phÝ s¶n xuÊt lµ c¬ së ®Ó tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ gi¸ thµnh. Tõ ®ã gióp c¸c doanh nghiÖp t×m mäi c¸ch ®Ó h¹ thÊp chi phÝ s¶n xuÊt ë møc tèi ®a h¹ thÊp vµ tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt còng chÝnh lµ biÖn ph¸p ®Ó h¹ thÊp tõng yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh­: Chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu, chi phÝ tiÒn l­¬ng, chi phÝ qu¶n lý....®Ó tõ ®ã h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. §èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu chiÕm mét tû träng lín trong toµn bé chi phÝ cña doanh nghiÖp. Mäi sù biÕn ®éng vÒ chi phÝ nguyªn vËt liÖu ®Òu lµm ¶nh h­ëng ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm tõ ®ã ¶nh h­ëng ®Õn thu nhËp cña doanh nghiÖp. Do vËy, h¹ thÊp vµ tiÕt kiÖm chi phÝ nguyªn vËt liÖu lµ gi¶m mét phÇn ®¸ng kÓ chi phÝ s¶n xuÊt. MÆt kh¸c, trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vËt chÊt nguyªn vËt liÖu gåm nhiÒu chñng lo¹i, ®­îc cung cÊp tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau th­êng xuyªn biÕn ®éng vÒ sè l­îng còng nh­ gi¸ c¶. Do ®ã, cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p theo dâi qu¶n lý tõ kh©u thu mua vËt liÖu ®Õn kh©u xuÊt sö dông cho s¶n xuÊt vÒ c¶ chØ tiªu sè l­îng còng nh­ gi¸ trÞ, ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt diÔn ra b×nh th­êng. Th«ng qua c«ng t¸c h¹ch to¸n vËt liÖu sÏ lµm cho doanh nghiÖp sö dông vËt liÖu mét c¸ch tèt nhÊt, tr¸nh l·ng phÝ tõ ®ã gi¶m chi phÝ nguyªn vËt liÖu, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. V× vËy, bªn c¹nh vÊn ®Ò träng t©m lµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm th× tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu còng lµ vÊn ®Ò ®¸ng ®­îc c¸c doanh nghiÖp quan t©m hiÖn nay. 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2 T¹i C«ng ty cæ phÇn S¬n T©y lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt thuéc ngµnh c¬ khÝ víi ®Æc ®iÓm nguyªn vËt liÖu chiÕm tû träng lín trong gi¸ thµnh s¶n phÈm th× viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ nguyªn vËt liÖu lµ biÖn ph¸p h÷u hiÖu nhÊt ®Ó gi¶m gi¸ thµnh, t¨ng lîi nhuËn cho c«ng ty, v× vËy ®iÒu tÊt yÕu lµ c«ng ty ph¶i quan t©m ®Õn kh©u h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu. NhËn thøc vÒ tÇm quan träng cña vËt liÖu ®èi víi qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ ®ång thêi qua nghiªn cøu thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty cæ phÇn S¬n T©y, ®­îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña Ban gi¸m ®èc C«ng ty, c¸c c¸n bé phßng kÕ to¸n C«ng ty, em nhËn thÊy kÕ to¸n vËt liÖu ë C«ng ty gi÷ mét vai trß rÊt quan träng. ChÝnh v× vËy em ®· chän vµ ®i s©u vµo nghiªn cøu ®Ò tµi “Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty cæ phÇn S¬n T©y - TØnh Hµ T©y”. Néi dung cña chuyªn ®Ò bao gåm: Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn, môc lôc vµ danh môc tµi liÖu tham kh¶o, chuyªn ®Ò bao gåm c¸c néi dung chÝnh sau: Ch­¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty cæ phÇn S¬n T©y. Ch­¬ng 3: Mét sè ý kiÕn ®ãng gãp nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty cæ phÇn S¬n T©y. Do thêi gian vµ tr×nh ®é cã h¹n nªn luËn v¨n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong nhËn ®­îc ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c c¸n bé nghiÖp vô ë C«ng ty ®Ó luËn v¨n ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o NguyÔn Minh Ph­¬ng, c¸c thÇy c« trong khoa kinh tÕ vµ c¸c c¸n bé nghiÖp vô cña C«ng ty cæ phÇn S¬n T©y ®· gióp em hoµn thµnh luËn v¨n nµy. S¬n T©y, th¸ng 8 n¨m 2005 Sinh viªn: Hoµng ThÞ Mai 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 3 Ch­¬ng 1 Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt 1.1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm, vÞ trÝ vµ yªu cÇu qu¶n lý nguyªn vËt liÖu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. 1.1.1. Kh¸i niÖm. Kal Max gäi t¾t mäi vËt trong thiªn nhiªn ë xung quanh ta mµ lao ®éng cã Ých cña con ng­êi cã thÓ t¸c ®éng vµo lµ ®èi t­îng lao ®éng. Nguyªn vËt liÖu lµ ®èi t­îng lao ®éng nh­ng kh«ng ph¶i bÊt cø ®èi t­îng lao ®éng nµo còng lµ nguyªn vËt liÖu. ChØ trong ®iÒu kiÖn ®èi t­îng lao ®éng cã thÓ phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hay t¸i t¹o ra s¶n phÈm vµ ®èi t­îng ®ã do lao ®éng t¹o ra míi trë thµnh vËt liÖu. VËy nguyªn vËt liÖu lµ ®èi t­îng lao ®éng thÓ hiÖn d­íi d¹ng vËt ho¸, vËt liÖu chØ tham gia vµo mét chu kú s¶n xuÊt kinh doanh nhÊt ®Þnh vµ toµn bé gi¸ trÞ vËt liÖu ®­îc chuyÓn hÕt mét lÇn vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú. Hay còng cã thÓ ph¸t biÓu nguyªn vËt liÖu lµ tµi s¶n l­u ®éng ®­îc mua s¾m, dù tr÷ ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh b»ng nguån vèn l­u ®éng. 1.1.2. §Æc ®iÓm. - Nguyªn vËt liÖu lµ ®èi t­îng lao ®éng, lµ mét trong 3 yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ c¬ së vËt chÊt cÊu thµnh nªn thùc thÓ cña s¶n phÈm. §Æc ®iÓm næi bËt cña nguyªn vËt liÖu lµ khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, nguyªn vËt liÖu chØ tham gia vµo mét chu kú s¶n xuÊt kinh doanh vµ bÞ tiªu hao toµn bé vµo trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kh«ng gi÷ l¹i nguyªn h×nh th¸c vËt chÊt ban ®Çu, gi¸ trÞ cña chóng ®­îc chuyÓn toµn bé mét lÇn vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. 1.1.3. VÞ trÝ. Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, nguyªn vËt liÖu lµ tµi s¶n dù tr÷ s¶n xuÊt thuéc tµi s¶n lao ®éng. Nã lµ c¬ së vËt chÊt h×nh thµnh nªn s¶n phÈm 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 4 míi, lµ 1 trong 3 yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu ®­îc khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm. V× vËy viÖc cung cÊp nguyªn vËt liÖu cã kÞp thêi hay kh«ng ®Òu cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt. MÆt kh¸c chÊt l­îng s¶n phÈm cao hay thÊp phô thuéc rÊt nhiÒu vµo chÊt l­îng nguyªn vËt liÖu sö dông. Qua ®ã, ta thÊy nguyªn vËt liÖu cã vÞ trÝ quan träng nh­ thÕ nµo ®èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh, gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu chiÕm tû träng lín trong tæng chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña mét doanh nghiÖp chóng lµ ®èi t­îng lao ®éng trùc tiÕp cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt t¹o ra s¶n phÈm. ThiÕu nguyªn vËt liÖu s¶n xuÊt sÏ bÞ ®×nh trÖ, gi¸ trÞ s¶n phÈm cña Doanh nghiÖp phô thuéc rÊt nhiÒu vµo t×nh h×nh biÕn ®éng chi phÝ nguyªn vËt liÖu v× chóng th­êng chiÕm 60-80% gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tõ ®ã cho thÊy chi phÝ nguyªn vËt liÖu cã ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi lîi nhuËn cña Doanh nghiÖp v× vËy ®ßi hái c¸c Doanh nghiÖp ph¶i chó träng tíi c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu, ®Ó sö dông nguyªn vËt liÖu mét c¸ch hiÖu qu¶ nhÊt sao cho víi cïng mét khèi l­îng vËt liÖu nhÊt ®Þnh cã thÓ lµm ra ®­îc nhiÒu s¶n phÈm h¬n, chÊt l­îng tèt h¬n... §iÒu ®ã gióp Doanh nghiÖp cã thÓ ®øng v÷ng vµ c¹nh tranh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. Muèn vËy Doanh nghiÖp ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ vËt liÖu ë tÊt c¶ c¸c kh©u: Thu mua, b¶o qu¶n, dù tr÷ vµ sö dông vËt liÖu nh»m h¹n thÊp chi phÝ vËt liÖu, gi¶m møc tiªu hao vËt liÖu cã ý nghÜa quan träng trong viÖc h¹ thÊp chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng tÝch luü cho Doanh nghiÖp. 1.1.4. Yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu. - XuÊt ph¸t tõ vÞ trÝ, ®Æc ®iÓm cña vËt liÖu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh diÔn ra mét c¸ch liªn tôc th× ph¶i ®¶m b¶o cung cÊp nguyªn vËt liÖu kÞp thêi vÒ mÆt sè l­îng, chÊt l­îng còng nh­ chñng lo¹i vËt liÖu do nhu cÇu s¶n xuÊt ngµy cµng ph¸t triÓn ®ßi hái v©t liªô ngµy cµng nhiÒu ®Ó ®¸p øng cho nhu cÇu s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ kinh doanh cã l·i lµ môc tiªu mµ c¸c Doanh nghiÖp h­íng tíi. V× vËy, qu¶n lý tèt ë kh©u thu mua, dù tr÷ vµ sö dông nguyªn vËt liÖu lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó ®¶m 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 5 b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm, tiÕt kiÖm chi phÝ, gi¶m gi¸ thµnh, t¨ng lîi nhuËn cña Doanh nghiÖp. - Nguyªn vËt liÖu lµ tµi s¶n dù tr÷ cho s¶n xuÊt th­êng xuyªn biÕn ®éng. Do vËy, c¸c Doanh nghiÖp cÇn gi¸m s¸t chÆt chÏ qu¸ tr×nh thu mua, b¶o qu¶n vµ sö dông vËt liÖu 1 c¸ch cã hiÖu qu¶. + ë kh©u thu mua: §¶m b¶o cung cÊp ®Çy ®ñ kÞp thêi nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt s¶n phÈm vÒ mÆt sè l­îng, chñng lo¹i, chÊt l­îng, gi¸ c¶ hîp lý ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ chÝnh x¸c gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu ( gi¸ mua, chi phÝ thu mua). + Kh©u b¶o qu¶n: Doanh nghiÖp ph¶i tæ chøc hÖ thèng kho tµng hîp lý, ®óng chÕ ®é b¶o qu¶n víi tõng lo¹i vËt liÖu ®Ó tr¸nh h­ háng, thÊt tho¸t, hao hôt, mÊt phÈm chÊt ¶nh h­íng ®Ên chÊt l­îng s¶n phÈm. + Kh©u dù tr÷: §Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt tiÕn hµnh, kh«ng bÞ ngõng trÖ, gi¸n ®o¹n. Doanh nghiÖp ph¶i dù tr÷ vËt liÖu ®óng ®Þnh møc tèi ®a, tèi thiÓu ®¶m b¶o cho s¶n xuÊt liªn tôc b×nh th­êng kh«ng g©y ø ®äng (do kh©u dù tr÷ qu¸ lín) t¨ng nhanh vßng quay vèn. + Trong kh©u sö dông vËt liÖu: Sö dông vËt liÖu theo ®óng ®Þnh møc tiªu hao, ®óng chñng lo¹i vËt liÖu, nh»m ph¸t huy hiÖu qu¶ sö dông vËt liÖu n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, chi phÝ vËt liÖu trong gi¸ thµnh s¶n phÈm v× vËy ®ßi hái tæ chøc tèt viÖc ghi chÐp, theo dâi ph¶n ¸nh t×nh h×nh xuÊt vËt liÖu. TÝnh to¸n ph©n bæ chÝnh x¸c vËt liÖu cho tõng ®èi t­îng sö dông theo ph­¬ng ph¸p thÝch hîp, cung cÊp sè liÖu kÞp thêi chÝnh x¸c cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. §ång thêi th­êng xuyªn hoÆc ®Þnh kú ph©n tÝch t×nh h×nh thu mua, b¶o qu¶n dù tr÷ vµ sö dông vËt liÖu, trªn c¬ së ®Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p cÇn thiÕt cho viÖc qu¶n lý ë tõng kh©u, nh»m gi¶m møc tiªu hao vËt liÖu trong s¶n xuÊt s¶n phÈm, lµ c¬ së ®Ó t¨ng thªm s¶n phÈm cho x· héi. 1.2. Vai trß vµ nhiÖm vô cña kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu. 1.2.1. Vai trß cña kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu. KÕ to¸n nguyªn vËt liÖu trong Doanh nghiÖp lµ viÖc ghi chÐp, ph¸n ¸nh ®Çy ®ñ t×nh h×nh thu mua, dù tr÷ nhËp xuÊt nguyªn vËt liÖu. MÆt kh¸c th«ng qua tµi liÖu kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu cßn biÕt ®­îc chÊt l­îng, chñng lo¹i cã 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 6 ®¶m b¶o hay kh«ng? sè l­îng thõa hay thiÕu ®èi víi s¶n xuÊt ®Ó tõ ®ã ng­êi qu¶n lý ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p thiÕt thùc nh»m kiÓm so¸t gi¸ c¶, chÊt l­îng nguyªn vËt liÖu. - Th«ng qua tµi liÖu kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu cßn gióp cho viÖc kiÓm tra chÆt chÏ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch sö dông, cung cÊp nguyªn vËt liÖu, tõ ®ã cã c¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt. Bªn c¹nh ®ã, kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu cßn ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn kÕ to¸n gi¸ thµnh. - Lµm tèt c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu trong Doanh nghiÖp sÏ cung cÊp th«ng tin chÝnh x¸c kÞp thêi vÒ t×nh h×nh nguyªn vËt liÖu, gióp l·nh ®¹o n¾m b¾t t×nh h×nh qu¶n lý, sö dông nguyªn vËt liÖu ®Ó cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh phï hîp. 1.2.2. NhiÖm vô cña kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu. XuÊt ph¸t tõ vÞ trÝ yªu cÇu qu¶n lý vËt liÖu còng nh­ vai trß cña kÕ to¸n trong qu¶n lý kinh tÕ nãi chung vµ qu¶n lý doanh nghiÖp nãi riªng th× kÕ to¸n vËt liÖu trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt cÇn thùc hiÖn tèt nh÷ng nhiÖm vô sau ®©y: - Ghi chÐp ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ kÞp thêi sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh lu©n chuyÓn cña nguyªn vËt liÖu vÒ gi¸ c¶ vµ hiÖn vËt. TÝnh to¸n ®óng ®¾n trÞ gi¸ vèn (hoÆc gi¸ thµnh) thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu nhËp kho, xuÊt kho nh»m cung cÊp th«ng tin kÞp thêi chÝnh x¸c phôc vô cho yªu cÇu lËp b¸o c¸o tµi chÝnh vµ qu¶n lý doanh nghiÖp. - KiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch, ph­¬ng ph¸p kü thuËt vÒ h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu. §ång thêi h­íng dÉn c¸c bé phËn, c¸c ®¬n vÞ trong Doanh nghiÖp thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c chÕ ®é h¹ch to¸n ban ®Çu vÒ nguyªn vËt liÖu, ph¶i h¹ch to¸n ®óng chÕ ®é, ®óng ph­¬ng ph¸p quy ®Þnh ®Ó ®¶m b¶o sù thèng nhÊt trong c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu. - KiÓm tra viÖc chÊp hµnh chÕ ®é b¶o qu¶n, dù tr÷ vµ sö dông nguyªn vËt liÖu tõ ®ã ph¸t hiÖn, ng¨n ngõa vµ ®Ò xuÊt nh÷ng biÖn ph¸p xö lý nguyªn vËt liÖu thõa, ø ®äng, kÐm hoÆc mÊt phÈm chÊt, gióp cho viÖc h¹ch to¸n x¸c 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 7 ®Þnh chÝnh x¸c sè l­îng vµ gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu thùc tÕ ®­a vµo s¶n xuÊt s¶n phÈm. Ph©n bè chÝnh x¸c nguyªn vËt liÖu ®· tiªu hao vµo ®èi t­îng sö dông ®Ó tõ ®ã gióp cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh ®­îc chÝnh x¸c. - Tæ chøc kÕ to¸n phï hîp víi ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho, cung cÊp th«ng tin cho viÖc lËp b¸o c¸o tµi chÝnh vµ ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh. - Tæ chøc ghi chÐp ph¶n ¸nh tæng hîp sè liÖu vÒ t×nh h×nh thu mua, vËn chuyÓn, b¶o qu¶n, ®¸nh gi¸ ph©n lo¹i t×nh h×nh nhËp xuÊt vµ qu¶n lý nguyªn vËt liÖu. Tõ ®ã ®¸p øng ®­îc nhu cÇu qu¶n lý thèng nhÊt cña Nhµ n­íc còng nh­ yªu cÇu qu¶n lý cña Doanh nghiÖp trong viÖc tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña NVL ®· thu mua vµ nhËp kho ®ång thêi kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch thu mua vËt t­ vÒ sè l­îng, chñng lo¹i, gi¸ c¶, thêi h¹n cung cÊp nguyªn vËt liÖu mét c¸ch ®Çy ®ñ, kÞp thêi. Tãm l¹i: NÕu h¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung lµ c«ng cô ®¾c lùc ®Ó qu¶n lý tµi chÝnh th× h¹ch to¸n kÕ to¸n vËt liÖu nãi riªng lµ c«ng cô ®¾c lùc cña c«ng t¸c vËt liÖu. KÕ to¸n vËt liÖu cã chÝnh x¸c kÞp thêi hay kh«ng nã ¶nh h­ëng ®Õn t×nh h×nh hiÖu qu¶ qu¶n lý doanh nghiÖp. V× vËy ®Ó t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý vËt liÖu ph¶i kh«ng ngõng c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n vËt liÖu. H¹ch to¸n kÕ to¸n vËt liÖu gióp cho l·nh ®¹o doanh nghiÖp n¾m b¾t ®­îc t×nh h×nh thu mua,nhËp xuÊt, dù tr÷ vËt liÖu mét c¸ch chÝnh x¸c ®Ó tõ ®ã cã biÖn ph¸p chØ ®¹o ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh kÞp thêi tæ chøc c«ng t¸c h¹ch to¸n vËt liÖu chÆt chÏ sÏ gãp phÇn cung øng kÞp thêi vµ ®ång bé nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông nguyªn vËt liÖu. MÆt kh¸c do chi phÝ nguyªn vËt liÖu chiÕm mét tû träng lín trong gi¸ thµnh do ®ã chÊt l­îng cña c«ng t¸c kÕ to¸n vËt liÖu cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn viÖc tËp hîp chi phÝ gi¸ thµnh s¶n phÈm. 1.3. Ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu. 1.3.1. Ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu. Trong c¸c Doanh nghiÖp s¶n xuÊt nguyªn vËt liÖu bao gåm rÊt nhiÒu lo¹i, nhiÒu thø víi néi dung kinh tÕ c«ng dông vµ tÝnh n¨ng lý ho¸ kh¸c nhau. 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 8 §Ó cã thÓ qu¶n lý nguyªn vËt liÖu mét c¸ch chÆt chÏ vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao ®ång thêi h¹ch to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu phôc vô cho kÕ to¸n qu¶n trÞ cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu. Mçi Doanh nghiÖp do tÝnh chÊt ®Æc thï trong s¶n xuÊt kinh doanh nªn sö dông nh÷ng lo¹i vËt liÖu kh¸c nhau ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu lµ viÖc nghiªn cøu s¾p xÕp c¸c lo¹i vËt t­ theo tõng néi dung, c«ng dông tÝnh chÊt thµnh phÇn cña chóng nh»m phôc vô cho yªu cÇu qu¶n trÞ cña Doanh nghiÖp, tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh vµ yªu cÇu qu¶n lý vËt liÖu cña kÕ to¸n chi tiÕt. Tïy thuéc vµo yªu cÇu qu¶n lý vµ h¹ch to¸n chi tiÕt, cô thÓ cña tõng Doanh nghiÖp mµ trong tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu lu«n ®­îc chia hµnh tõng nhãm, tõng quy c¸ch kh¸c nhau vµ cã thÓ ®­îc ký hiÖu riªng. Nh×n chung th× nguyªn vËt liÖu ®­îc ph©n chia theo c¸c c¸ch sau ®©y: 1.3.1.1. Ph©n lo¹i theo vai trß vµ t¸c dông cña nguyªn vËt liÖu trong s¶n xuÊt kinh doanh vËt liÖu ®­îc ph©n thµnh nh÷ng lo¹i sau ®©y. - Nguyªn vËt liÖu chÝnh: Lµ nh÷ng ®èi t­îng chñ yÕu cÊu thµnh nªn thùc thÓ cña s¶n phÈm (kÓ c¶ b¸n thµnh phÈm mua ngoµi) nh­ t«n, sillic, s¾t...trong chÕ t¹o ®éng c¬. - VËt liÖu phô: Lµ nh÷ng thø chØ cã t¸c ®éng phô trî trong s¶n xuÊt vµ chÕ t¹o s¶n phÈm nh»m lµm t¨ng chÊt l­îng cña nguyªn vËt liÖu chÝnh hoÆc t¨ng chÊt l­îng cña s¶n phÈm s¶n xuÊt ra nh­ dÇu nhên, hå keo, thuèc nhuém, thuèc tÈy, thuèc chèng rß rØ, h­¬ng liÖu, xµ phßng... - Nhiªn liÖu: Lµ nh÷ng thø ®­îc sö dông cho c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm cho c¸c ph­¬ng tiÖn vËt chÊt, m¸y mãc thiÕt bÞ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. - Phô tïng thay thÕ: Lµ c¸c chi tiÕt phô tïng dïng ®Ó thay thÕ s÷a ch÷a vµ thay thÕ cho m¸y mãc, thiÕt bÞ s¶n xuÊt, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. - ThiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n: Bao gåm vËt liÖu vµ thiÕt bÞ cÇn l¾p, kh«ng cÇn l¾p, vËt kÕt cÊu kh¸c Doanh nghiÖp phôc vô môc ®Ých ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n. 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 9 - V©t liÖu kh¸c: Lµ toµn bé vËt liÖu cßn l¹i trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chÕ t¹o ra s¶n phÈm hoÆc phÕ liÖu thu håi tõ thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh ViÖc ph©n chia vËt liÖu mét c¸ch tû mØ chi tiÕt trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®­îc thùc hiÖn trªn c¬ së x©y dùng vµ lËp sæ danh ®iÓm vËt liÖu. Trong ®ã, vËt liÖu ®­îc chia thµnh c¸c lo¹i nhãm thø b»ng hÖ thèng ký hiÖu c¸c ch÷ sè ®Ó thay thÕ cho tªn gäi nh·n hiÖu, quy c¸ch vËt liÖu. Nh÷ng ký hiÖu ®ã ®­îc gäi lµ danh ®iÓm vËt liÖu vµ ®­îc ¸p dông thèng nhÊt trong ph¹m vi toµn Doanh nghiÖp, gióp cho c¸c bé phËn trong Doanh nghiÖp phèi hîp chÆt chÏ trong c«ng t¸c qu¶n lý vËt liÖu. Mçi lo¹i vËt liÖu cã thÓ sö dông mét sè trong danh ®iÓm vËt liÖu, sæ danh ®iÓm vËt liÖu ®­îc x©y dùng trªn c¬ së sè liÖu cña tõng nhãm vµ ®Æc tÝnh c«ng dông cña chóng. Tuú theo nhãm, thø vËt liÖu mµ kÕt cÊu sè liÖu gåm 1,2, hoÆc 3 ch÷ sè. 1.3.1.2. Ph©n lo¹i theo nguån gèc nguyªn vËt liÖu - Nguyªn vËt liÖu mua ngoµi. - Nguyªn vËt liÖu tù chÕ hoÆc thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn. - Nguyªn vËt liÖu nhËn vèn gãp liªn doanh cña c¸c ®¬n vÞ kh¸c hoÆc ®­îc cÊp ph¸t biÕu tÆng. - Nguyªn vËt liÖu thu håi vèn gãp liªn doanh. - Nguyªn vËt liÖu kh¸c nh­ kiÓm kª thõa, vËt liÖu kh«ng dïng hÕt. 1.3.1.3. Ph©n lo¹i theo môc ®Ých vµ néi dung nguyªn vËt liÖu - Nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh. - Nguyªn vËt liÖu dïng cho c¸c nhu cÇu kh¸c phôc vô ë qu¶n lý ph©n x­ëng, tæ ®éi s¶n xuÊt, cho nhu cÇu b¸n hµng qu¶n lý doanh nghiÖp. 1.3.2. §¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu. 1.3.2.1. Môc ®Ých cña viÖc ®¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu. - Tæng hîp c¸c nguyªn vËt liÖu kh¸c nhau ®Ó b¸o c¸o t×nh h×nh nhËp- xuÊt- tån kho nguyªn vËt liÖu. - Gióp kÕ to¸n thùc hiÖn chøc n¨ng ghi chÐp b»ng tiÒn c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh. 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 10 1.3.2.2. C¸c nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu. §¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu lµ viÖc dïng th­íc ®o tiÒn tÖ ®Ó biÓu hiÖn gi¸ trÞ cña vËt liÖu. ViÖc ®¸nh gi¸ vËt liÖu nhËp- xuÊt- tån kho lµ mét viÖc hÕt søc cÇn thiÕt ®Ó tÝnh ®óng, ®ñ chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. VÒ nguyªn t¾c, nguyªn vËt liÖu lµ tµi s¶n dù tr÷ thuéc tµi s¶n l­u ®éng nªn ph¶i ®¸nh gi¸ theo gi¸ trÞ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu do mua s¾m hay gia c«ng chÕ biÕn, tuy nhiªn do ®Æc ®iÓm cña nguyªn vËt liÖu lµ th­êng xuyªn biÕn ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ yªu cÇu cña kÕ to¸n vËt liÖu lµ ph¶i ph¶n ¸nh kÞp thêi t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån hµng ngµy cña vËt liÖu, v× vËy kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu ngoµi viÖc sö dông gi¸ thùc tÕ ra, vËt liÖu cßn cã thÓ ®¸nh gi¸ theo gi¸ h¹ch to¸n. Trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n vËt t­, tuú ®iÒu kiÖn cô thÓ vÒ gi¸ trÞ vËt t­ ë Doanh nghiÖp biÕn ®éng th­êng xuyªn hay t­¬ng ®èi æn ®Þnh, cã gi¸ kÞp thêi hay kh«ng mµ khi tæ chøc kÕ to¸n vËt t­ ng­êi ta cã thÓ sö dông mét trong 2 c¸ch ®¸nh gi¸ vËt t­, ®ã lµ ®¸nh gi¸ vËt t­ theo gi¸ h¹ch to¸n hay gi¸ mua thùc tÕ. Sö dông c¸ch ®¸nh gi¸ vËt t­ tøc lµ sö dông gi¸ nµo ®Ó ghi sæ kÕ to¸n vËt t­ hµng ngµy vµ tÝnh to¸n gi¸ xuÊt vËt t­ dïng hµng ngµy. - Nguyªn vËt liÖu phÝ ( gi¸ vèn) ®©y lµ nguyªn t¾c c¬ b¶n nhÊt cña kÕ to¸n. Nguyªn t¾c nµy ®ßi hái tÊt c¶ c¸c nguyªn vËt liÖu ph¶i ®­îc ghi chÐp ph¶n ¸nh theo gi¸ phÝ cña chóng, tøc lµ sè tiÒn mµ Doanh nghiÖp bá ra ®Ó cã sè nguyªn vËt liÖu ®ã. - Nguyªn t¾c thËn träng: Nguyªn t¾c nµy ®Ò cËp ®Õn viÖc lùa chän c¸c ph­¬ng ph¸p sao cho Ýt ¶nh h­ëng ®Õn vèn chñ së h÷u. - Nguyªn t¾c nhÊt qu¸n: Nguyªn t¾c nµy ®ßi hái kÕ to¸n viªn ph¶i qu¶n lý kÞp thêi sè l­îng nguyªn vËt liÖu nhËp - xuÊt hµng ngµy ®Ó phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý, gióp cho Doanh nghiÖp biÕt chÝnh x¸c sè l­îng vµ gi¸ trÞ vËt liÖu t¹i kho cña m×nh t¹i c¸c thêi ®iÓm, nh»m x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt phï hîp, chèng sù biÕn ®éng vÒ gi¸ vèn vµ l­îng nguyªn vËt liÖu tån kho ®ét suÊt. 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 11 1.3.3. C¸c ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ nguyªn vËt liÖu - Gi¸ vèn thùc tÕ cña vËt liÖu cã t¸c dông lín trong c«ng t¸c qu¶n lý kÕ to¸n vËt liÖu. Nã ®­îc dïng ®Ó h¹ch to¸n tæng hîp t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho nguyªn vËt liÖu, tÝnh to¸n ph©n bæ chÝnh x¸c vÒ vËt liÖu ®· tiªu hao trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®ång thêi ph¶n ¸nh chÝnh x¸c gi¸ trÞ vËt liÖu thùc tÕ hiÖn cã cña doanh nghiÖp. 1.3.3.1. Gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu nhËp kho. Trong h¹ch to¸n, nguyªn vËt liÖu ®­îc tÝnh theo gi¸ thùc tÕ ( gi¸ gèc) tuú theo h×nh thøc tÝnh thuÕ nguyªn vËt liÖu theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ hay trùc tiÕp mµ Doanh nghiÖp ®ang ¸p dông mµ trong gi¸ thùc tÕ cña Doanh nghiÖp cã hay kh«ng cã c¶ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng. * §èi víi vËt liÖu mua ngoµi. - Tr­êng hîp Doanh nghiÖp nép thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ th× gi¸ vèn thùc tÕ cña vËt liÖu nhËp kho lµ gi¸ mua kh«ng cã thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu vµo céng víi c¸c kho¶n chi phÝ mua (chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì, b¶o qu¶n, ph©n lo¹i, b¶o hiÓm, chi phÝ thuª kho, b·i, chi phÝ nh©n viªn) trõ ®i c¸c kho¶n gi¶m gi¸, hµng tr¶ l¹i ( nÕu cã). - Tr­êng hîp Doanh nghiÖp nép thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp, Doanh nghiÖp kh«ng thuéc ®èi t­îng chÞu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng hoÆc c¸c ho¹t ®éng dù ¸n, sù nghiÖp, ho¹t ®éng v¨n ho¸ phóc lîi vµ ho¹t ®éng kh¸c cã nguån chi riªng th× gi¸ vèn thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu mua ngoµi lµ tæng gi¸ thanh to¸n ghi trªn ho¸ ®¬n (bao gåm c¸c kho¶n thuÕ nÕu cã, c¶ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng) céng víi c¸c chi phÝ thu mua thùc tÕ trõ ®i c¸c kho¶n gi¶m gi¸, hµng tr¶ l¹i ( nÕu cã). + §èi víi vËt liÖu do Doanh nghiÖp gia c«ng chÕ biÕn th× trÞ gi¸ vèn thùc tÕ nhËp kho lµ gi¸ thµnh c«ng x­ëng thùc tÕ bao gåm chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung. + §èi víi vËt liÖu thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn: Gi¸ vèn thùc tÕ bao gåm gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu xuÊt kho thuª chÕ biÕn céng víi c¸c chi phÝ vËn 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 12 chuyÓn bèc dì ®Õn n¬i thuª ®Ó chÕ biÕn vµ tõ ®ã vÒ doanh nghiÖp céng víi sè tiÒn ph¶i tr¶ cho ng­êi nhËn gia c«ng chÕ biÕn. * §èi víi vËt liÖu do ®¬n vÞ kh¸c gãp vèn liªn doanh: Gi¸ vèn thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu nhËn gãp vèn liªn doanh lµ gi¸ do héi ®ång liªn doanh ®¸nh gi¸ céng víi c¸c chi phÝ vËn chuyÓn ( nÕu cã). * §èi víi phÕ liÖu nhËp kho: PhÕ liÖu nhËp kho ®­îc ®¸nh gi¸ theo gi¸ ­íc tÝnh ( gi¸ thùc tÕ cã thÓ sö dông hoÆc b¸n ®­îc). * §èi víi vËt liÖu ®­îc tÆng th­ëng. Gi¸ thùc tÕ; nhËp kho = + Chi phÝ liªn quan; ®Õn viÖc tiÕp nhËn 1.3.3.2. Gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu xuÊt kho Theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh kÕ to¸n nhËp- xuÊt kho nguyªn vËt liÖu trong c¸c Doanh nghiÖp ®­îc tÝnh theo gi¸ thùc tÕ. Song do ®Æc ®iÓm phong phó vÒ chñng lo¹i vµ th­êng xuyªn biÕn ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nªn ®Ó ®¬n gi¶n ho¸ vµ gi¶m bít khèi l­îng tÝnh to¸n, ghi sæ hµng ngµy kÕ to¸n cã thÓ sö dông mét trong c¸c ph­¬ng ph¸p sau theo ph­¬ng ph¸p nhÊt qu¸n trong h¹ch to¸n. Theo chuÈn mùc 02- Hµng tån kho ban hµnh theo Q§149/2001/Q§-BTC ngµy 31/12/2001 cña Bé tr­ëng Bé Tµi chÝnh cã c¸c ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ vËt liÖu xuÊt kho nh­ sau: - Ph­¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn. - Ph­¬ng ph¸p nhËp tr­íc xuÊt tr­íc ( FIFO). - Ph­¬ng ph¸p nhËp sau xuÊt tr­íc ( LIFO). - Ph­¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ ®Ých danh ( trùc tiÕp). Khi xuÊt nguyªn vËt liÖu , kÕ to¸n ph¶i tÝnh to¸n chÝnh x¸c gi¸ trÞ thùc tÕ cña vËt liÖu cho c¸c nhu cÇu, ®èi t­îng kh¸c nhau. ViÖc tÝnh gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu xuÊt kho cã thÓ tÝnh theo mét trong c¸c ph­¬ng ph¸p sau ( nÕu cã thay ®æi ph¶i gi¶i thÝch râ rµng). * Ph­¬ng ph¸p tÝnh theo ®¬n gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn. 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 13 - Theo ph­¬ng ph¸p nµy, gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu xuÊt dïng trong kú ®­îc tÝnh theo gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n cña tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu ®Çu kú vµ tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu ®­îc mua trong kú, gi¸ trÞ trung b×nh cã thÓ tÝnh theo thêi kú hoÆc mçi khi nhËp mét l« hµng vÒ, phô thuéc vµo t×nh h×nh cña doanh nghiÖp. Gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu; XuÊt kho = Sè l­îng nguyªn vËt liÖu; xuÊt kho x §¬n gi¸ thùc tÕ; b×nh qu©n - Cã 3 c¸ch tÝnh ®¬n gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n. C¸ch 1: Ph­¬ng ph¸p gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷: §¬n gi¸ thùc;tÕ b×nh qu©n = Error! Ph­¬ng ph¸p nµy ®¬n gi¶n, dÔ lµm, gi¶m nhÑ viÖc h¹ch to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu, nh­ng c«ng viÖc h¹ch to¸n l¹i dån vµo cuèi kú h¹ch to¸n nªn ¶nh h­ëng ®Õn tiÕn ®é cña kh©u kÕ to¸n kh¸c, ®ång thêi sö dông ph­¬ng ph¸p nµy ph¶i tiÕn hµnh tÝnh gi¸ theo tõng danh ®iÓm nguyªn vËt liÖu, ph­¬ng ph¸p nµy ¸p dông víi nh÷ng doanh nghiÖp cã Ýt danh ®iÓm nguyªn vËt liÖu nh­ng sè lÇn nhËp, xuÊt cña mçi danh ®iÓm nhiÒu. C¸ch 2: Ph­¬ng ph¸p gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n cuèi kú tr­íc. Víi ph­¬ng ph¸p nµy kÕ to¸n x¸c ®Þnh gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n trªn gi¸ thùc tÕ vµ l­îng nguyªn vËt liÖu tån kho cuèi kú tr­íc. TrÞ gi¸ thùc tÕ cña NVL tån ®Çu kú( cuèi kú tr­íc) §¬n gi¸ thùc = tÕ b×nh qu©n cuèi kú tr­íc SL thùc tÕ cña NVL tån ®Çu kú( cuèi kú tr­íc) Ph­¬ng ph¸p nµy cho phÐp gi¶m nhÑ khèi l­îng tÝnh to¸n cña kÕ to¸n, nh­ng ®é chÝnh x¸c cña c«ng viÖc tÝnh gi¸ phô thuéc vµo t×nh h×nh biÕn ®éng gi¸ c¶ cña nguyªn vËt liÖu nªn trong tr­êng hîp gi¸ c¶ cña thÞ tr­êng nguyªn vËt liÖu cã biÕn ®éng lín th× viÖc tÝnh gi¸ nguyªn vËt liÖu xuÊt kho theo ph­¬ng ph¸p nµy trë nªn thiÕu chÝnh x¸c. 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 14 C¸ch 3: Ph­¬ng ph¸p gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n sau mçi lÇn nhËp. - Sau mçi lÇn nhËp, kÕ to¸n x¸c ®Þnh l¹i gi¸ b×nh qu©n cho tõng danh ®iÓm nguyªn vËt liÖu. C¨n cø vµo ®¬n gi¸ b×nh qu©n vµ l­îng nguyªn vËt liÖu xuÊt kho gi÷a 2 lÇn nhËp kÕ tiÕp ®Ó kÕ to¸n x¸c ®Þnh gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu xuÊt kho. TrÞ gi¸ thùc tÕ cña NVL tån kho sau mçi lÇn nhËp §¬n gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n = say mçi lÇn SL thùc tÕ cña NVL tån kho sau mçi lÇn nhËp nhËp - Ph­¬ng ph¸p nµy cho phÐp kÕ to¸n tÝnh gi¸ nguyªn vËt liÖu xuÊt kho kÞp thêi nh­ng khèi l­îng tÝnh to¸n nhiÒu vµ ph¶i tiÕn hµnh tÝnh to¸n theo tõng danh ®iÓm nguyªn vËt liÖu. Ph­¬ng ph¸p nµy chØ sö dông ë nh÷ng doanh nghiÖp cã Ýt danh ®iÓm nguyªn vËt liÖu vµ sè lÇn nhËp cña mçi lo¹i kh«ng nhiÒu. - Ph­¬ng ph¸p nµy cã thÓ thùc hiÖn trong c¶ th¸ng vµ liªn hoµn trong th¸ng. * Ph­¬ng ph¸p nhËp tr­íc, xuÊt tr­íc ( FIFO). - Theo ph­¬ng ph¸p nµy, gi¶ thiÕt r»ng sè vËt liÖu vµo nhËp tr­íc th× xuÊt tr­íc, xuÊt hÕt sè nhËp tr­íc míi ®Õn sè nhËp sau theo gi¸ thùc tÕ cña l« hµng xuÊt. Nãi c¸ch kh¸c, c¬ së cña ph­¬ng ph¸p nµy lµ tÝnh gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu mua tr­íc sÏ dïng ®Ó tÝnh gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu tr­íc vµ do vËy gi¸ trÞ vËt liÖu tån kho cuèi kú sÏ lµ gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu mua vµo sau cïng. Ph­¬ng ph¸p nµy thÝch hîp trong tr­êng hîp gi¸ c¶ æn ®Þnh hoÆc cã xu h­íng gi¶m. Sè l­îng Gi¸ thùc tÕ §¬n gi¸ tÝnh xuÊt kho cña = NVL xuÊt theo tõng lÇn x tõng lÇn kho nhËp nhËp kho 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 15 - ¦u ®iÓm: + Ph¶n ¸nh t­¬ng ®èi chÝnh x¸c gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng vµ tån cuèi kú. + Khi gi¸ nguyªn vËt liÖu cã xu h­íng t¨ng, ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy sÏ cã l·i nhiÒu h¬n khi ¸p dông ph­¬ng ph¸p kh¸c v× gi¸ vèn b¸n hiÖn t¹i ®­îc t¹o ra tõ gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu nhËp kho tõ tr­íc víi gi¸ thÊp h¬n hiÖn t¹i. - Nh­îc ®iÓm: + Ph¶i theo dâi chÆt chÏ chi tiÕt tõng nghiÖp vô nhËp kho nguyªn vËt liÖu. + Doanh thu hiÖn t¹i kh«ng phï hîp víi chi phÝ hiÖn t¹i v× doanh thu hiÖn t¹i ®­îc t¹o ra tõ c¸c chi phÝ trong qu¸ khø. * Ph­¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt tr­íc ( LIFO). Theo ph­¬ng ph¸p nµy, gi¶ thiÕt vËt liÖu vµ nµo nhËp kho sau còng sÏ xuÊt tr­íc vµ nh÷ng vËt liÖu tån kho cuèi kú sÏ gåm vËt liÖu mua vµo ®Çu kú, ng­îc l¹i víi ph­¬ng ph¸p nhËp tr­íc xuÊt tr­íc ë trªn, ph­¬ng ph¸p nhËp sau xuÊt tr­íc thÝch hîp trong tr­êng hîp l¹m ph¸t. - ¦u ®iÓm: + ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy sÏ cho doanh thu hiÖn t¹i phï hîp víi chi phÝ hiÖn t¹i v× doanh thu hiÖn t¹i ®­îc t¹o ra tõ nguyªn vËt liÖu mua ë thêi ®iÓm gÇn nhÊt. + Khi gi¸ nguyªn vËt liÖu trªn thÞ tr­êng cã xu h­íng t¨ng lªn, viÖc ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy sÏ cho gi¸ vèn cao h¬n. - Nh­îc ®iÓm: + Bá qua luång nhËp, xuÊt nguyªn vËt liÖu trong thùc tÕ. + Gi¸ trÞ hµng tån kho ®­îc ph¶n ¸nh thÊp h¬n so víi gi¸ thùc tÕ nÕu cã xu h­íng t¨ng. + Ph¶i theo dâi chÆt chÏ chi tiÕt tõng nghiÖp vô nhËp kho. * Ph­¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ thùc tÕ ®Ých danh (ph­¬ng ph¸p thùc tÕ). Ph­¬ng ph¸p nµy thÝch hîp víi nh÷ng doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn b¶o qu¶n riªng tõng l« nguyªn vËt liÖu nhËp kho. V× vËy khi xuÊt kho l« nµo th× tÝnh theo gi¸ thùc tÕ nhËp kho ®Ých danh cña l« ®ã. Ph­¬ng ph¸p nµy cã ­u 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 16 ®iÓm lµ c«ng t¸c tÝnh gi¸ nguyªn vËt liÖu ®­îc thùc hiÖn kÞp thêi vµ th«ng qua viÖc tÝnh gi¸ nguyªn vËt liÖu xuÊt kho, kÕ to¸n cã thÓ theo dâi ®­îc thêi h¹n b¶o qu¶n cña tõng l« nguyªn vËt liÖu. Tuy nhiªn, ®Ó ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy, th× ®iÒu kiÖn cèt yÕu lµ hÖ thèng kho tµng cña doanh nghiÖp cho phÐp b¶o qu¶n riªng tõng l« nguyªn vËt liÖu nhËp kho. Ph­¬ng ph¸p nµy cßn cã tªn lµ ph­¬ng ph¸p ®Æc ®iÓm riªng vµ th­êng sö dông víi lo¹i vËt liÖu cã gi¸ trÞ cao vµ cã tÝnh t¸ch biÖt. 1.4. Yªu cÇu qu¶n lý nguyªn vËt liÖu. §èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt viÖc qu¶n lý nguyªn vËt liÖu mét c¸ch khoa häc vµ hiÖu qu¶ lµ sù ®ßi hái cÊp b¸ch. HiÖn nay, nguyªn vËt liÖu kh«ng cßn lµ khan hiÕm vµ kh«ng cßn ph¶i dù tr÷ nhiÒu nh­ tr­íc nh­ng vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i cung cÊp ®Çy ®ñ, kÞp thêi ®Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc diÔn ra th­êng xuyªn ®ång thêi sö dông vèn tiÕt kiÖm nhÊt kh«ng g©y ø ®äng vèn kinh doanh. ChÝnh v× lý do ®ã nªn ta cã thÓ xem xÐt viÖc qu¶n lý nguyªn vËt liÖu trªn c¸c khÝa c¹nh sau: - Qu¶n lý thu mua nguyªn vËt liÖu sao cho hiÖu qu¶ theo ®óng yªu cÇu sö dông víi gi¸ c¶ hîp lý, ®ång thêi tæ chøc tèt kh©u vËn chuyÓn ®Ó tr¸nh thÊt tho¸t. - Thùc hiÖn b¶o qu¶n nguyªn vËt liÖu t¹i kho b·i theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh cho tõng lo¹i trong ®iÒu kiÖn phï hîp víi quy m« tæ chøc doanh nghiÖp ®Ó tr¸nh l·ng phÝ nguyªn vËt liÖu. - Do ®Æc tÝnh cña nguyªn vËt liÖu chØ tham gia vµo 1 chu kú s¶n xuÊt kinh doanh vµ bÞ tiªu hao toµn bé trong qu¸ tr×nh ®ã. H¬n n÷a chóng th­êng xuyªn biÕn ®éng nªn c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i x©y dùng ®Þnh møc tån kho ®Ó ®¶m b¶o tèt nhu cÇu s¶n xuÊt. 1.5. Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu. 1.5.1. Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu. 1.5.1.1. Chøng tõ kÕ to¸n sö dông. - Mäi nghiÖp vô liªn quan ®Õn t×nh h×nh nhËp xuÊt nguyªn vËt liÖu ®Òu ph¶i ®­îc ph¶n ¸nh ghi chÐp vµo c¸c chøng tõ kÕ to¸n theo ®óng quy ®Þnh cña 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 17 Nhµ n­íc nh»m ®¶m b¶o c¬ së ph¸p lý ®Ó ghi chÐp vµo thÎ kho vµ c¸c sæ liªn quan chøng tõ kÕ to¸n lµ c¬ së, lµ c¨n cø ®Ó kiÓm tra gi¸m s¸t t×nh h×nh biÕn ®éng vÒ sè l­îng cña tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu, thùc hiÖn qu¶n lý cã hiÖu qu¶, phôc vô ®Çy ®ñ nhu cÇu nguyªn vËt liÖu cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. - Theo chÕ ®é chøng tõ kÕ to¸n quy ®Þnh ban hµnh theo quyÕt ®Þnh 1141/ TC/ Q§/ C§KT ngµy 1/11/ 1995 cña Bé tr­ëng tµi chÝnh, c¸c chøng tõ kÕ to¸n vÒ NVL bao gåm. + PhiÕu nhËp kho ( MSO1- VT). + PhiÕu xuÊt kho ( MSO2- VT). + PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé ( MSO3-VT). + Biªn b¶n kiÓm kª vËt t­, s¶n phÈm, hµng ho¸ ( MS 08-VT). + Ho¸ ®¬n GTGT ( MS O1- GTGT). + Ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho ( MS O3- BH). + Ho¸ ®¬n c­íc phÝ vËn chuyÓn + B¶ng kª chøng tõ hµng ho¸, dÞch vô mua vµo ( MS 03- GTGT). Bªn c¹nh ®ã lµ nh÷ng chøng tõ cã tÝnh chÊt h­íng dÉn. + PhiÕu xuÊt t­ theo h¹n møc ( MS O4- VT). + PhiÕu b¸o vËt t­ cßn l¹i cuèi kú ( MS O7- VT). Ngoµi ra c¸c doanh nghiÖp cßn sö dông c¸c chøng tõ liªn quan kh¸c c¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ t¹i doanh nghiÖp. - Th«ng th­êng trong nghiÖp vô thu mua vµ nhËp kho nguyªn vËt liÖu th× ph¶i dùa vµo ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng ( hoÆc ho¸ ®¬n b¸n hµng, ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho) cña bªn b¸n vµ phiÕu nhËp kho cña ®¬n vÞ. - Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng do bªn b¸n lËp ghi râ sè l­îng hµng, tõng lo¹i hµng ho¸, ®¬n gi¸ vµ sè tiÒn mµ doanh nghiÖp ph¶i tr¶. Tr­êng hîp kh«ng cã ho¸ ®¬n th× bé phËn mua hµng ph¶i lËp phiÕu mua hµng cã ®Çy ®ñ ch÷ ký cña nh÷ng ng­êi liªn quan lµm c¨n cø cho nghiÖp vô mua hµng vµ thanh to¸n tiÒn hµng. - PhiÕu nhËp kho do bé phËn mua hµng lËp trªn c¬ së ho¸ ®¬n cña ng­êi b¸n hay phiÕu mua hµng. Thñ kho thùc hiÖn nhËp kho vµ ghi sè thùc nhËp vµo phiÕu nhËp kho. - Tr­êng hîp mua hµng víi sè l­îng lín hoÆc mua c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu cã tÝnh chÊt lý ho¸ phøc t¹p hay quý hiÕm th× ph¶i lËp biªn b¶n kiÓm 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 18 nghiÖm ghi râ ý kiÕn vÒ sè l­îng chÊt l­îng, nguyªn nh©n ®èi víi nh÷ng nguyªn vËt liÖu kh«ng ®óng sè l­îng, quy c¸ch, phÈm chÊt vµ c¸ch sö lý tr­íc khi nhËp kho. - Trong nghiÖp vô xuÊt kho nguyªn vËt liÖu th× kÕ to¸n ph¶i c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho hay phiÕu xuÊt vËt t­ theo h¹n møc ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. PhiÕu xuÊt kho do c¸c bé phËn sö dông hoÆc do phßng kinh doanh lËp, thñ kho ghi sè l­îng thùc tÕ xuÊt vµ cïng ng­êi nhËn ký vµo phiÕu xuÊt kho. Hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú, khi nhËn ®­îc c¸c chøng tõ nhËp, xuÊt, tån kho NVL kÕ to¸n ph¶i kiÓm tra vµ ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp xuÊt tån kho cña tõng thø NVL ë tõng kho vµo c¸c sæ (thÎ) kÕ to¸n chi tiÕt cÇn thiÕt c¶ vÒ mÆt sè l­îng vµ gi¸ trÞ. Sau ®ã tæng hîp vµ tÝnh to¸n gi¸ trÞ NVL xuÊt kho theo tõng ®èi t­îng sö dông, môc ®Ých sö dông ®Ó lËp ®Þnh kho¶n vµ ph¶n ¸nh vµo c¸c tµi kho¶n cã liªn quan. 1.5.1.2. Sæ kÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu. Sæ kÕ to¸n dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô kinh tÕ. Trªn c¬ së chøng tõ kÕ to¸n hîp lý, hîp ph¸p, sæ kÕ to¸n NVL phôc vô cho viÖc thanh to¸n chi tiÕt c¸c nghiÖp vô kinh tÕ liªn quan ®Õn NVL, tuú thuéc vµo ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n ¸p dông trong doanh nghiÖp mµ sö dông c¸c sæ ( thÎ) kÕ to¸n chi tiÕt sau. - Sæ ( thÎ) kho. - Sæ ( thÎ) kÕ to¸n chi tiÕt NVL. - Sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn. - Sæ sè d­. Ngoµi ra cßn më thªm c¸c b¶ng kª nhËp, b¶ng kª xuÊt, b¶ng luü kÕ tæng hîp nhËp xuÊt tån kho vËt liÖu phôc vô cho viÖc ghi sæ kÕ to¸n chi tiÕt ®¬n gi¶n, kÞp thêi. 1.5.1.3. C¸c ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu. Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, viÖc qu¶n lý vËt liÖu do nhiÒu bé phËn, ®¬n vÞ tham gia song viÖc qu¶n lý t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho NVL hµng ngµy chñ yÕu ®­îc thùc hiÖn ë bé phËn vµ phßng kÕ to¸n trªn c¬ së vÒ chøng tõ kÕ to¸n vÒ nhËp, xuÊt NVL, thñ kho vµ kÕ to¸n NVL ph¶i ph¶n ¸nh 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 19 chÝnh x¸c, kÞp thêi t×nh h×nh nhËp xuÊt tån kho theo tõng danh ®iÓm NVL. Bëi vËy, gi÷a thñ kho vµ phßng kÕ to¸n ph¶i cã sù phèi hîp víi nhau ®Ó sö dông c¸c chøng tõ kÕ to¸n nhËp, xuÊt NVL mét c¸ch hîp lý trong viÖc ghi chÐp vµo thÎ kho cña thñ kho, ghi vµo sæ kÕ to¸n chi tiÕt cña kÕ to¸n nh»m ®¶m b¶o sù phï hîp sè liÖu gi÷a thÎ kho vµ sæ kÕ to¸n, ®ång thêi tr¸nh ®­îc sù ghi chÐp trïng lÆp, kh«ng cÇn thiÕt, tiÕt kiÖm hao phÝ lao ®éng, qu¶n lý cã hiÖu qu¶ nguyªn vËt liÖu. Sù liªn hÖ vµ phèi hîp ®ã t¹o nªn nh÷ng ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi tiÕt NVL. HiÖn nay, viÖc h¹ch to¸n chi tiÕt NVL gi÷a kho vµ phßng kÕ to¸n ®­îc thùc hiÖn theo c¸c ph­¬ng ph¸p sau: + Ph­¬ng ph¸p ghi thÎ song song. + Ph­¬ng ph¸p sæ sè d­. + Ph­¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn. a. H¹ch to¸n chi tiÕt vËt liÖu theo ph­¬ng ph¸p ghi thÎ song song. Ph­¬ng ph¸p ghi thÎ song song nghÜa lµ tiÕn hµnh theo dâi chi tiÕt vËt liÖu song song c¶ ë kho vµ phßng kÕ to¸n theo tõng thø vËt liÖu víi c¸ch ghi chÐp gÇn nh­ nhau chØ kh¸c ë chç thñ kho chØ theo dâi t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho vËt liÖu theo chØ tiªu sè l­îng, cßn kÕ to¸n theo dâi c¶ chØ tiªu gi¸ trÞ trªn sæ tiÕt vËt liÖu lµ c¸c chøng tõ nhËp, xuÊt, tån kho do thñ kho göi ®Õn sau khi kÕ to¸n ®· kiÓm tra l¹i, ®èi chiÕu víi thñ kho. Ngoµi ra ®Ó c¸c sè liÖu ®èi chiÕu kiÓm tra víi kÕ to¸n tæng hîp cÇn ph¶i tæng hîp sè liÖu kÕ to¸n chi tiÕt vµo b¶ng tæng hîp nhËp, xuÊt, tån kho vËt liÖu cho tõng nhãm vËt liÖu. - ë kho: Hµng ngµy khi cã chøng tõ nhËp- xuÊt, thñ kho c¨n cø vµo sè l­îng thùc nhËp, thùc xuÊt trªn chøng tõ ®Ó ghi vµo thÎ kho liªn quan, mçi chøng tõ ghi vµo mét dßng trªn thÎ kho. ThÎ kho ®­îc më cho tõng danh ®iÓm vËt t­, cuèi th¸ng thñ kho ph¶i tiÕn hµnh tæng céng sè l­îng nhËp, xuÊt, tÝnh ra sè tån kho vÒ mÆt l­îng theo tõng danh ®iÓm vËt liÖu. Hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú sau khi ghi thÎ kho, thñ kho ph¶i chuyÓn toµn bé chøng tõ nhËp xuÊt kho vÒ phßng kÕ to¸n. - ë phßng kÕ to¸n: KÕ to¸n sö dông sæ ( thÎ) kÕ to¸n chi tiÕt vËt liÖu ®Ó theo dâi t×nh h×nh nhËp- xuÊt- tån kho hµng ngµy. Sæ chi tiÕt ®­îc theo dâi c¶ 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
5=>2