Gánh nặng bệnh tật do tử vong sớm tại CHILILAB – Chí Linh Hải Dương

| TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> Gaùnh naëng beänh taät do töû vong sôùm<br /> taïi CHILILAB Chí Linh Haûi Döông<br /> Nguyeãn Thò Trang Nhung (*), Buøi Thò Tuù Quyeân (*),<br /> Leâ Thò Vui(*), Phaïm Vieät Cöôøng (*), Leâ Töï Hoaøng (*)<br /> <br /> Gaùnh naëng beänh taät do töû vong sôùm ñöôïc söû duïng ñeå giuùp caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch coù theâm<br /> nhöõng baèng chöùng cho vieäc phaân boå nguoàn löïc y teá. Muïc tieâu: Öôùc löôïng gaùnh naëng beänh taät do töû<br /> vong sôùm taïi thöïc ñòa Chí Linh Haûi Döông taïi caùc chieát khaáu vaø troïng soá tuoåi khaùc nhau. Ñoái töôïng<br /> vaø phöông phaùp nghieân cöùu: chæ soá naêm soáng bò maát (Years of Life Loss-YLL) ñöôïc duøng ñeå ñaùnh<br /> giaù gaùnh naëng beänh taät do töû vong sôùm. Chæ soá naøy ñöôïc öôùc löôïng döïa vaøo soá löôïng töû vong vaø kyø<br /> voïng soáng chuaån cuûa töøng nhoùm tuoåi vaø nguyeân nhaân. Nguyeân nhaân töû vong ñöôïc xaùc ñònh baèng<br /> phöông phaùp phoûng vaán (VA) taïi cô sôû thöïc ñòa Chí Linh naêm 2008. Keát quaû: naêm 2008, toång soá gaùnh<br /> naëng beänh taät do töû vong sôùm ôû Chí Linh öôùc löôïng vaøo khoaûng 1763 neáu khoâng aùp duïng möùc chieát<br /> khaáu vaø troïng soá tuoåi; 4451 neáu khoâng chieát khaáu vaø coù troïng soá tuoåi; 5778 neáu coù chieát khaáu vaø<br /> khoâng coù troïng soá tuoåi vaø 4139 neáu chieát khaáu vaø coù troïng soá tuoåi. Khoâng coù söï thay ñoåi ñaùng keå thöù<br /> töï saép xeáp caùc beänh cuï theå trong danh saùch 10 nguyeân nhaân haøng ñaàu gaây ra gaùnh naëng beänh taät khi<br /> aùp duïng caùc phöông phaùp tính gaùnh naëng beänh taät khaùc nhau. Nhìn chung thì gaùnh naëng beänh taät do<br /> töû vong ôû chuû yeáu laø caùc beänh khoâng laây nhieãm nhö ung thö, tim maïch vaø chaán thöông khoâng chuû<br /> ñònh. Keát luaän: Khoâng coù söï khaùc bieät nhieàu veà thöù töï saép xeáp caùc beänh trong baûng nhöõng beänh ñoùng<br /> goùp chính cho gaùnh naëng beänh taät Vieät Nam khi söû duïng caùc phöông phaùp tính toaùn khaùc nhau.<br /> Töø khoùa: gaùnh naëng beänh taät do töû vong sôùm (YLL), xaùc ñònh nguyeân nhaân töû vong baèng phöông phaùp<br /> phoûng vaán (VA), troïng soá tuoåi, chieát khaáu, CHILILAB.<br /> <br /> Disease burden due to premature death<br /> in CHILILAB Chi Linh, Hai Duong<br /> Nguyen Thi Trang Nhung (*), Bui Thi Tu Quyen (*), Le Thi Vui (*),<br /> Pham Viet Cuong (*), Le Tu Hoang (*)<br /> <br /> Burden of disease due to premature death is often used as an indicator for distribution process of<br /> health resource. Objective: To estimate burden of disease due to premature death based on<br /> CHILILAB database with or without discount rate and age weights. Method: YLL (Years of Life Loss)<br /> is used to assess the burden of disease due to premature death. This indicator was calculated based<br /> on number of deaths and standard of life expectancy by causes and age groups. Causes of death were<br /> identified by using verbal autopsy (VA) in CHILILAB demographic site. Results: in 2008, total burden<br /> of disease due to premature death was about 1763 years without discount rate and age weights; 4451<br /> 4<br /> <br /> Taïp chí Y teá Coâng coäng, 4.2012, Soá 24 (24)<br /> <br /> | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> years without discount rate but with age weights; 5778 with discount rate and without age weights<br /> and 4139 with discount rate and age weights. There is no significant difference on the rank list of the<br /> important causes which contributed to the total burden of disease due to premature death. In general,<br /> non-communicable diseases such as cancer, cardiovascular disease and unintentional injuries are<br /> the leading causes for the burden of disease due premature death. Conclusion: there is no significant<br /> difference among the rank in the list of important causes for total burden of diseases due to premature<br /> death with or without discount rate and age weights when using different measurements.<br /> <br /> Taùc giaû:<br /> (*)<br /> <br /> - Ths. Nguyeãn Thò Trang Nhung - Giaûng vieân moân moân Dòch teã- Thoáng keâ tröôøng Ñaïi hoïc Y teá Coâng coäng.<br /> Email: ntn2@hsph.edu.vn<br /> - Ths. Buøi Thò Tuù Quyeân -Phoù tröôûng boä moân Dòch teã - Thoáng keâ tröôøng Ñaïi hoïc Y teá Coâng coäng.<br /> Email: btq@hsph.edu.vn<br /> - Ths. Leâ thò Vui - Boä moân Daân soá, Tröôøng ñaïi hoïc Y teá Coâng coäng. Email ltv@hsph.edu.vn<br /> - Ths. Phaïm Vieät Cöôøng - Phoù tröôûng boä moân Tin hoïc - Tröôøng ñaïi hoïc Y teá Coâng coäng.<br /> Email: pvc2@hsph.edu.vn.<br /> - CN Leâ Töï Hoaøng - Trôï giaûng boä moân Dòch teã- Thoáng keâ tröôøng Ñaïi hoïc Y teá Coâng coäng.<br /> Email: lth2@hsph.edu.vn<br /> <br /> 1. Ñaët vaán ñeà<br /> Ño löôøng gaùnh naëng beänh taät do töû vong sôùm<br /> baèng soá naêm soáng tieàm taøng bò maát (Year of<br /> Potential Life Loss - YPLL) laø moät caùch töông ñoái<br /> deã dieãn giaûi vaø tính toaùn. Tuy nhieân phöông phaùp<br /> naøy haïn cheá bôûi aûnh höôûng cuûa tuoåi vôùi caùc vaán ñeà<br /> söùc khoûe ñöôïc so saùnh. Ñoái vôùi xaõ hoäi, caùc tröôøng<br /> hôïp töû vong ôû nhoùm ngöôøi treû, ñaëc bieät laø treû em thì<br /> coù tính chaát nghieâm troïng hôn caùc tröôøng hôïp töû<br /> vong ôû nhoùm tuoåi lôùn hôn[10]. Chæ soá gaùnh naëng<br /> beänh taät do töû vong sôùm (Years of Life Lost- YLL)<br /> ñaõ giaûi quyeát ñöôïc vaán ñeà naøy baèng caùch xem xeùt<br /> töû vong döïa vaøo kyø voïng soáng. Chæ soá YLL vôùi chæ<br /> soá ño löôøng gaùnh naëng beänh taät khoâng gaây ra töû<br /> vong (Years Lived with Disability- YLD) caáu thaønh<br /> neân chæ soá - Soá naêm soáng taøn taät hieäu chænh (DALYs<br /> -Disability Adjusted Life Years). Caùc chæ soá vaø<br /> phöông phaùp naøy do Muray vaø Aland Lopez ñöa ra<br /> laàn ñaàu tieân vaøo naêm 1993 trong döï aùn ño löôøng<br /> gaùnh naëng beänh taät toaøn caàu do Toå chöùc Y teá theá<br /> <br /> giôùi vaø Tröôøng ñaïi hoïc Havard thöïc hieän [11].<br /> Ñaùnh giaù gaùnh naëng beänh taät do töû vong sôùm ñaõ<br /> ñöôïc tính toaùn taïi Vieät Nam moät caùch rieâng leû treân<br /> quy moâ nhoû vaø söû duïng caùc soá lieäu khaùc nhau vaø<br /> phöông phaùp khaùc nhau. Trong khi moät soá nghieân<br /> cöùu nhöõng naêm 90s ñaõ söû duïng phöông phaùp tính<br /> YPLL ñeå ñaùnh giaù[1,3,4] thì moät soá nghieân cöùu<br /> nhöõng naêm gaàn ñaây ñaõ söû duïng YLL ñeå ñaùnh<br /> giaù[2,8,9]. Nhöõng keát quaû ban ñaàu cuûa caùc nghieân<br /> cöùu naøy ñaõ cho thaáy moät phaàn böùc tranh gaùnh naëng<br /> beänh taät do töû vong cuûa Vieät Nam.<br /> DALY ño löôøng soá naêm soáng khoûe maïnh maát ñi<br /> trong töông lai cuûa moãi tröôøng hôïp töû vong hay moãi<br /> tröôøng hôïp môùi maéc beänh/chaán thöông. Nhö vaäy,<br /> DALY ñöôïc coi laø phöông phaùp ño löôøng döïa treân<br /> soá lieäu môùi maéc hôn laø soá lieäu hieän maéc. Moät trong<br /> nhöõng tranh caõi trong söû duïng YLL ñeå ñaùnh giaù<br /> gaùnh naëng beänh taät laø coù hay khoâng söû duïng chieát<br /> khaáu vaø troïng soá tuoåi khi tính toaùn. Vaø caùc yù kieán<br /> naøy laø traùi chieàu nhau veà uûng hoä hoaëc baùc boû vieäc<br /> Taïp chí Y teá Coâng coäng, 4.2012, Soá 24 (24)<br /> <br /> 5<br /> <br /> | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> ñöa chieát khaáu vaøo troïng soá tuoåi khi tính gaùnh naëng<br /> beänh taät[8]. Troïng soá tuoåi laø vieäc xem nhöõng ñoùng<br /> goùp cuûa treû em vaø ngöôøi giaø khaùc nhoùm tuoåi coøn laïi.<br /> Chính ñieàu naøy cuõng laøm tranh caõi veà maët ñaïo ñöùc<br /> khi söû duïng. Vaø moãi laäp luaän thì coù tính hôïp lyù rieâng<br /> neân trong caùc baùo caùo ñaùnh giaù gaùnh naëng toaøn caàu<br /> caùc nhaø nghieân cöùu tröôøng trình baøy keát quaû cuûa caùc<br /> khaû naêng: aùp duïng vaø khoâng aùp duïng chieát khaáu vaø<br /> troïng soá tuoåi[1].<br /> Trong caùc nghieân cöùu ñaùnh giaù gaùnh naëng tröôùc<br /> ñaây ôû Vieät Nam caùc nhaø nghieân cöùu chæ trình baøy<br /> keát quaû tính toaùn cho möùc chieát khaáu 3% vaø khoâng<br /> aùp duïng troïng soá tuoåi[4,9]. Muïc tieâu chính cuûa baøi<br /> baùo naøy laø tính toaùn gaùnh naëng beänh taät do töû vong<br /> sôùm (YLL) söû duïng caùc phöông phaùp coù hoaëc khoâng<br /> tính chieát khaáu vaø coù vaø khoâng coù troïng soá tuoåi cho<br /> soá lieäu ñieàu tra nguyeân nhaân töû vong naêm 2008 taïi<br /> thöïc ñòa CHILILAB Chí Linh, Haûi Döông<br /> (CHILILAB laø thaønh vieân cuûa Maïng löôùi caùc cô sôû<br /> thöïc ñòa quoác teá INDEPTH). Ñeå töø ñoù, chuùng toâi seõ<br /> ñaùnh giaù söï khaùc bieät cuûa caùc keát quaû gaùnh naëng<br /> beänh taät khi söû duïng caùc phöông phaùp tính khaùc<br /> nhau döïa treân soá lieäu Vieät Nam.<br /> Khaùi nieäm töû vong sôùm trong ñöôïc hieåu laø töû<br /> vong tröôùc tuoåi thoï "lyù töôûng" chuaån maø con ngöôøi<br /> coù theå soáng. Tuoåi thoï lyù töôûng chuaån ñöôïc GBD tính<br /> toaùn chung cho theá giôùi döïa vaøo baûng soáng.<br /> <br /> 2. Phöông phaùp nghieân cöùu<br /> Soá naêm soáng bò maát do töû vong sôùm ñöôïc tính<br /> döïa vaøo höôùng daãn cuûa Ñaùnh giaù Gaùnh naëng beänh<br /> taät toaøn caàu (GBD)[11]. Trong ñoù, YLL ñöôïc tính<br /> cho töøng giôùi vaø töøng nhoùm tuoåi. YLL cuûa moät<br /> nhoùm tuoåi ñöôïc tính baèng soá tröôøng hôïp töû vong cuûa<br /> nhoùm tuoåi (N) nhaân vôùi kyø voïng<br /> Coâng thöùc tính YLL cô baûn nhö sau:<br /> <br /> YLL = N xL<br /> 2.1. Chieát khaáu<br /> Chieát khaáu nhöõng lôïi ích söùc khoûe trong töông<br /> lai thöôøng ñöôïc duøng trong phaân tích kinh teá. Trong<br /> phaân tích söùc khoûe chieát khaáu theå hieän coäng ñoàng<br /> thích coù söùc khoûe toát hieän nay hôn laø trong töông lai.<br /> Trong keát quaû cuûa nghieân cöùu naøy chuùng toâi seõ trình<br /> baøy caû keát quaû coù chieát khaáu vaø khoâng coù chieát khaáu.<br /> 2.2. Troïng soá tuoåi<br /> Coâng thöùc tính YLL ñöôïc gaùn troïng soá cho<br /> 6<br /> <br /> Taïp chí Y teá Coâng coäng, 4.2012, Soá 24 (24)<br /> <br /> nhoùm treû em vaø ngöôøi giaø coù troïng soá thaáp hôn<br /> nhöõng nhoùm tuoåi khaùc. Keát quaû chuùng toâi trình baøy<br /> phía sau cho hai tröôøng hôïp coù troïng soá tuoåi baèng 1<br /> vaø khoâng coù troïng soá tuoåi.<br /> <br /> 2.3. Töû vong theo nguyeân nhaân.<br /> Taát caû caùc tröôøng hôïp töû vong theo nguyeân nhaân<br /> vaø giôùi tính cuûa naêm 2008 ñöôïc thöïc ñòa CHILILAB<br /> coâng boá ñöôïc ñöa vaøo tính toaùn trong nghieân cöùu<br /> naøy. Soá caùc tröôøng hôïp töû vong ñöôïc thu thaäp töø neàn<br /> soá lieäu daân soá, soå khai töû vaø maãu thu thaäp thoâng tin<br /> töø soå khaùm beänh cuûa Traïm Y teá. Sau ñoù, caùc tröôøng<br /> hôïp töû vong naøy ñaõ ñöôïc ñieàu tra xaùc ñònh nguyeân<br /> nhaân töû vong baèng phöông phaùp phoûng vaán (Verbal<br /> Autopsy- VA) ngöôøi ñaïi dieän. Nguyeân nhaân töû vong<br /> sau khi ñöôïc chaån ñoaùn baèng baùc syõ ñöôïc chia theo<br /> nhoùm beänh (phaân loaïi ICD-10), theo giôùi tính ñoái vôùi<br /> töøng nhoùm tuoåi. Coù 302 tröôøng hôïp töû vong trong<br /> naêm 2008 ñöôïc nghi nhaän vaø ñöôïc ñöa vaøo söû duïng<br /> ñeå tính toaùn YLL. Chi tieát phöông phaùp xaùc ñònh<br /> nguyeân nhaân baèng phöông phaùp phoûng vaán ñöôïc<br /> xuaát baûn trong baøi baùo cuûa Quyeân vaø coäng söï [6].<br /> 3. Keát quaû nghieân cöùu<br /> Gaùnh naëng beänh taät do töû vong sôùm taïi<br /> CHILILAB ñöôïc tính theo 4 löïa choïn: khoâng coù<br /> chieát khaáu vaø troïng soá tuoåi YLL(0,0); khoâng coù<br /> chieát khaáu vaø coù troïng soá tuoåi YLL (0,1); coù chieát<br /> khaáu 3% vaø khoâng coù troïng soá tuoåi YLL (3,0) vaø coù<br /> caû chieát khaáu vaø troïng soá tuoåi YLL (3,1). Naêm 2008,<br /> gaùnh naëng beänh taät do töû vong sôùm taïi CHILILAB<br /> laàn löôïc coù caùc möùc laø 6798; 2983; 4139 vaø 3536<br /> töông öùng vôùi caùc löïa choïn ôû treân. Nhìn chung thì<br /> caùc beänh khoâng truyeàn nhieãm (nhoùm 2) ñoùng goùp<br /> phaàn lôùn vaøo gaùnh naëng beänh taät do töû vong sôùm taïi<br /> Chí Linh, sau ñoù laø chaán thöông (nhoùm 3) vaø cuoái<br /> cuøng laø nhoùm caùc beänh truyeàn nhieãm, caùc vaán ñeà veà<br /> baø meï vaø beänh lyù thôøi kyø chu sinh (nhoùm 2) (xem<br /> baûng 1). Vaø thöù töï caùc xeáp haïng naøy khoâng thay ñoåi<br /> khi aùp duïng caùc phöông phaùp tính toaùn khaùc nhau.<br /> Baûng 1. Gaùnh naëng beänh taät do töû vong ôû caùc möùc<br /> troïng soá vaø chieát khaáu<br /> <br /> | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> chuû ñònh, tim maïch vaø ung thö cho caùc möùc YLL<br /> (0,0); YLL(0,1), YLL(3,1) thì trong YLL (3,0) thì<br /> thöù töï coù söï thay ñoåi laø beänh tim maïch, ung thö vaø<br /> chaán thöông khoâng chuû ñònh. Vò trí cuûa caùc beänh<br /> khaùc nhö beänh lyù thôøi kyø chu sinh, HIV/AIDS vaø<br /> beänh ñöôøng tieâu hoùa trong baûng xeáp haïng naøy cuõng<br /> coù söï thay ñoåi. Ñaëc bieät moät soá beänh nhö<br /> caùc beänh laây truyeàn qua ñöôøng tình duïc<br /> Baûng 2. Danh saùch 10 nhoùm beänh chính ñoùng goùp cho gaùnh<br /> (STD) ngoaïi tröø HIV, tieåu ñöôøng coù theå<br /> naëng beänh taät do töû vong sôùm ôû caùc möùc troïng soá<br /> xuaát hieän trong tröôøng hôïp naøy hay khoâng<br /> tuoåi vaø chieát khaáu.<br /> xuaát hieän trong tröôøng hôïp khaùc. Trong<br /> nhoùm nam, YLL (0,0) vaø YLL (0,1) coù söï<br /> thay veà söï hoaùn ñoåi caùc vò trí xeáp haïng 1, 2<br /> vaø 3. Ví duï beänh tim maïch ñöùng ñaàu veà<br /> YLL (0,0) nhöng laïi xeáp vò trí thöù hai taïi<br /> YLL(0,1); beänh ung thö ñöùng thöù 3 trong<br /> YLL(0,1) nhöng laïi ñöùng thöù 2 trong<br /> YLL(0,0). Tuy nhieân söï thay ñoåi naøy khoâng<br /> xaûy ra ôû YLL(3,0) vaø YLL (3,1). Vaán ñeà<br /> naøy cuõng töông töï nhö trong nhoùm nöõ, chaán<br /> thöông khoâng chuû ñònh ñöùng ñaàu trong<br /> YLL(0,0) nhöng laïi ñöùng thöù 3 trong<br /> YLL(0,1). Ví trí hai beänh beänh tim maïch vaø<br /> ung thö hoaùn ñoåi nhau trong YLL(3,0) vaø<br /> YLL(3,1) (xem baûng 2).<br /> Nhìn chung vôùi caùc möùc chieát khaáu vaø troïng soá<br /> tuoåi khaùc nhau thì nhöõng nhoùm beänh nhö chaán<br /> thöông khoâng chuû ñònh, beänh tim maïch vaø ung thö<br /> vaãn laø caùc nguyeân nhaân haøng ñaàu gaây ra gaùnh naëng<br /> beänh taät. Tuy nhieân, tính chung cho caû nam vaø nöõ,<br /> ba thöù töï haøng ñaàu laàn löôït laø chaán thöông khoâng<br /> <br /> Baûng 3 trình baøy 10 nguyeân nhaân haøng<br /> ñaàu gaây ra gaùnh naëng beänh taät taïi<br /> CHILILAB, Haûi Döông. Chung cho caû hai<br /> giôùi, ôû nhoùm nam vaø caû ôû nhoùm nöõ thì ñoät<br /> quî vaø tai naïn giao thoâng laø hai nguyeân<br /> nhaân haøng ñaàu cho gaùnh naëng beänh taät vôùi<br /> taát caû caùc phöông phaùp tính khaùc nhau. Nheï<br /> caân sô sinh ñöôïc xem laø nguyeân nhaân quan<br /> troïng hôn HIV vaø suy thaän khi khoâng aùp<br /> duïng chieát khaáu khi ñöùng ôû vò trí thöù 3 (xem<br /> baûng 3) nhöng khi aùp duïng chieát khaáu thì<br /> ngöôïc laïi.<br /> <br /> 4. Baøn luaän<br /> Vieäc ño löôøng gaùnh naëng töû vong luoân<br /> ñöôïc quan taâm do tæ leä töû vong laø nhöõng chæ<br /> soá cô baûn vaø quan troïng ñeå ñaùnh giaù söùc<br /> khoûe coäng ñoàng. Ñoái vôùi y teá coâng coäng,<br /> phoøng traùnh töû vong sôùm laø moät muïc tieâu<br /> quan troïng, vì chæ soá coù theå ño löôøng ñöôïc<br /> haäu quaû ñoái vôùi neàn kinh teá - xaõ hoäi gaây ra<br /> do töû vong sôùm.<br /> Nghieân cöùu naøy cuõng chæ ra caùc nhoùm<br /> beänh khoâng truyeàn nhieãm nhö tim maïch,<br /> Taïp chí Y teá Coâng coäng, 4.2012, Soá 24 (24)<br /> <br /> 7<br /> <br /> | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> Baûng 3. Danh saùch 10 beänh haøng ñaàu cho gaùnh naëng do<br /> töû vong taïi CHILILAB Chí Linh taïi caùc möùc<br /> chieát khaáu vaø troïng soá tuoåi khaùc nhau<br /> <br /> Keát quaû naøy töông ñoàng vôùi caùc keát quaû baùo<br /> caùo moâ hình gaùnh naëng beänh taät tröôùc treân<br /> nghieân cöùu quoác gia[5]. Moät ñieåm löu yù laø<br /> trong nghieân cöùu naøy töû vong so nheï caân sô<br /> sinh vaø beänh lyù thôøi kyø chu sinh vaãn coøn xuaát<br /> hieän trong danh saùch nhöõng beänh haøng ñaàu<br /> gaây ra gaùnh naëng beänh taät.<br /> Vieäc söû duïng gaùnh naëng beänh taät do töû<br /> vong sôùm nhö laø moät chæ soá tham khaûo cho<br /> vieäc hoaïch ñònh chính saùch vaãn ñaõ vaø ñang<br /> ñöôïc duøng. Ñaëc bieät vôùi Vieät Nam thì chæ soá<br /> naøy ñöôïc tính trong moät thôøi gian ngaén gaàn<br /> ñaây. Tuy nhieân vieäc phieân giaûi caùc keát quaû veà<br /> ño löôøng gaùnh naëng beänh beänh taät do töû vong<br /> luoân caàn ñöôïc caân nhaéc khi aùp duïng vaøo phaân<br /> boå ngaân saùch y teá. Moãi moät phöông phaùp tính<br /> toaùn coù nhöõng haïn cheá vaø öu ñieåm khaùc nhau.<br /> <br /> ung thö vaø chaán thöông laø nhöõng nguyeân nhaân haøng<br /> ñaàu gaây ra gaùnh naëng beänh taät. Caùc beänh cuï theå nhö<br /> tim maïch, tai naïn giao thoâng vaø caùc loaïi ung thö.<br /> <br /> 8<br /> <br /> Taïp chí Y teá Coâng coäng, 4.2012, Soá 24 (24)<br /> <br /> 4.1. AÙp duïng troïng soá tuoåi<br /> Caùc nghieân cöùu gaùnh naëng beänh taät hieän<br /> nay chöa thoáng nhaát trong vieäc gaùn soá naêm<br /> soáng cuûa treû con vaø ngöôøi giaø thaáp hôn so vôùi<br /> caùc nhoùm tuoåi khaùc [8], [7]. Ñoù laø bôûi vì<br /> 4.1.1. Xeùt veà maët ñaïo ñöùc xaõ hoäi thì moãi<br /> tuoåi coù quyeàn soáng vaø khaû naêng soáng nhö nhau<br /> 4.1.2. Caùc keát quaû veà aùp duïng troïng soá<br /> tuoåi chöa ñöôïc kieåm chöùng treân quaàn theå lôùn,<br /> nhaát laø trong söï phaùt trieån cuûa caùc thaønh töïu<br /> y hoïc vaø xaõ hoäi phaùt trieån<br /> 4.1.3. Troïng soá tuoåi khoâng phaûn aùnh giaù<br /> trò cuûa xaõ hoäi.<br /> Trong keát quaû nghieân cöùu cuõng cho thaáy<br /> khi so saùnh baûng xeáp haïng caùc nhoùm beänh coù<br /> ñoùng goùp chính cho gaùnh naëng beänh taät ôû Chí<br /> Linh (baûng 2) khi aùp duïng troïng soá tuoåi vaø<br /> khoâng coù troïng soá tuoåi thì danh saùch caùc beänh<br /> quan troïng khoâng maáy thay ñoåi. Nhìn chung<br /> thì baûng xeáp haïng YLL(0,0) vaø YLL(0,1)<br /> chung cho caû hai giôùi vaø nhoùm khoâng coù söï<br /> khaùc bieät nhieàu: ñöùng ñaàu laø chaán thöông<br /> khoâng chuû ñònh, caùc beänh tim maïch vaø ung<br /> thö; chæ coù thöù töï moät soá beänh coù söï hoaùn<br /> chuyeån laãn nhau. Ví duï trong nhoùm nam thì<br /> trong YLL(0,0) cuûa beänh tim maïch ñöùng<br /> tröôùc trong khi trong YLL(0,1) nhoùm chaán<br /> thöông khoâng chuû ñònh ñöùng tröôùc. So saùnh<br /> YLL(3,0) vaø YLL (3,1) thì söï hoaùn chuyeån naøy taâp<br /> trung ôû nhoùm ñaàu. Vaäy coù theå chæ coù söï thay ñoåi moät<br /> chuùt veà vò trí caùc beänh hay xaûy ra nhoùm tuoåi treû nhö<br /> <br />