Giáo án bài 6: Ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào - Công nghệ 10 - GV.Đ.T.Hoàng

Chia sẻ: đinh Tiên Hoàng | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

674
lượt xem 25
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thông qua giáo án bài Ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào trong nhân giống cây nông, lâm nghiệp nhằm giúp học sinh hiểu khái niệm nuôi cấy mô tế bào, cơ sở khoa học của phương pháp nuôi cấy mô tế bào. Biết nội dung cơ nảm của quy trình công nghệ nhân giống cây trồng bằng phương pháp nuôi cấy mô tế bào.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo án bài 6: Ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào - Công nghệ 10 - GV.Đ.T.Hoàng

BÀI 6. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ NUÔI CẤY MÔ TRONG NHÂN GIỐNG CÂY TRỒNG NÔNG, LÂM NGHIỆP I. Mục tiêu Sau khi học xong bài này, HS phải: - Kiến thức: + Trình bày được khái niệm về kỹ thuật nuôi cấy mô tế bào, cơ sở khoa học của phương pháp này + Nêu được các quy trình công nghệ nhân giống bằng nuôi cấy mô tế bào - Kỹ năng: rèn luyện được kỹ năng phân tích, tổng hợp - Thái độ: Nhận biết được tầm quan trọng của kỹ thuật nuôi cấy mô tế bào II. Chuẩn bị - GV: SGK, SGV, trình chiếu P.P - HS: SGK, vở , bút III Phương pháp thực hiện - PP vấn đáp - PP thảo luận - PP nêu vấn đề và giải quyết vấn đề IV. Tiến trình tổ chức dạy học A. Ổn định và kiểm tra sĩ số B. Kiểm tra bài cũ: không
C. Các hoạt động dạy và học Nội dung Hoạt động dạy và học Hoạt động 1. Giới thiệu bài học Bằng các phương pháp truyền thống ( lai tạo, gây đột biến) các nhà tạo giống đã tạo ra nhiều giống cây trồng đa dạng, phong phú, năng suất, chất lượng cao. Nhưng để tạo giống mới bằng phương pháp này thường rất lâu( từ khi tạo giống cho đến khi sản xuất đại trà phải mất 10 năm). Ngày nay, yêu cầu của con người ngày càng cao, tốc độ tạo giống như trên không còn phù hợp nữa. Vì vậy, người ta đã áp dụng những thành tựu của công nghệ sinh học vào nuôi cấy mô tế bào để vừa tạo được nhiều giống mới trong thời gian rất ngắn. Vậy thế nào là nuôi cấy mô tế bào, cơ sở khoa học và quy trình tiến hành các em sẽ được nghiên cứu trong bài này. Hoạt động 2. Tìm hiểu khái niệm và cơ sở khoa học của phương pháp nuôi cấy mô tế bào H. Đơn vị cấu tạo nên cơ thể các loài thực vật là gì?
H. Các tế bào thực vật có thể sống khi tách rời khỏi cơ thể cây mẹ được không? Cần có I. Khái niệm về phương pháp những điều kiện gì? nuôi cấy mô tế bào GV trình chiếu P.P về hình ảnh minh hoạ về Là phương pháp tách rời tế bào, mô nuôi cấy trong điều kiện phương pháp nuôi cấy mô tế bào nhân tạo, vô trùng để chúng tiếp H. Nghiên cứu SGK trang 19 và kết hợp hình tục phân bào rồi biệt hoá thành mô, cơ quan rồi phát triển thành ảnh minh hoạ trên hãy cho biết thế nào là cây mới phương pháp nuôi cấy mô tế bào thực vật? H. Môi trường dinh dưỡng nhân tạo là môi trường như thế nào? GV trình chiếu hình ảnh minh hoạ về môi trường nuôi cấy nhân tạo ( - Là môi trường đảm bảo các yếu tố về ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm.... như trong cơ thể thực vật ban đầu. - Phải có đủ dinh dưỡng: các nguyên tố đalượng, vi lượng, vitamin, đường, môi I trường thạch....) H. Vì sao từ một tế bào có thể phát triển thành một cây hoàn chỉnh? H. Nghiên cứu SGK trang 19,20 em hiểu thế nào là tính toàn năng của tế bào thực vật? Vì sao nó có tính toàn năng đó?
GV trình chiếu P.P về sơ đồ phân hoá và phản phân hoá tế bào ( ở dạng chưa hoàn thiện) H. Nghiên cứu SGK trang 19,20 hãy hoàn thiện sơ đồ sau? Tế bào hợp tử II. Cơ sở khoa học của phương pháp nuôi cấy mô tế bào 1(....) 1- Tính toàn năng của tế bào TB chứa hệ gen quy định kiểu gen loài đó, mang toàn bộ thông Quá trình phân hoá 3(...) tin của loài. Có thể sinh sản vô 2 (.....) tính khi nuôi cấy trong môi trường thích hợp để tạo cây hoàn chỉnh. Cây hoàn chỉnh HS thảo luận và hoàn thiện sơ đồ GV nhận xét, kết luận 1: tế bào phôi sinh 2: tế bào chuyên hoá
3: quá trình phản phân hoá 2- Sự phân hoá và phản phân hoá GV trình chiếu P.P về sơ đồ phân hoá và tế bào phản phân hoá tế bào ( ở dạng đã hoàn + Sự phân hoá: là quá trình biến thiện ) đổi tế bào phôi sinh thành tế bào chuyên hoá đặc hiệu cho các mô, H. Nghiên cứu SGK hãy phân biệt tế bào cơ quan khác nhau, để đảm nhận phôi sinh và tế bào chuyên hóa và cho biết các chức năng khác nhau thế nào là sự phân hoá, phản phân hoá tế + Sự phản phân hoá tế bào: là bào? quá trình chuyển tế bào chuyên hoá về một chức năng nào đó về H. Em hãy giải thích sơ đồ trên? trạng thái vô sinh ban đầu và phân chia mạnh mẽ. H. Từ đó hãy đưa ra kết luận : kỹ thuật nuôi cấy mô tế bào thực vật là gì? ( Kỹ thuật nuôi cấy mô tế bào là kỹ thuật điều khiển sự phát sinh hình thái của TBTV một cách định hướng dựa vào sự phân hoá, phản phân hoá trên cơ sở tính toàn năng của TBTV khi được nuôi cấy trong điều kiện nhân tạo, vô trùng) Hoạt động 3. Tìm hiểu quy trình công nghệ nhân giống bằng nuôi cấy mô tế bào. GV trình chiếu p.p về hình ảnh minh hoạ các bước của quy trình nuôi cấy mô tế bào H. Nghiên cứu sơ đồ hình 6 SGK trang 21 kết hợp với hình ảnh minh hoạ trên hãy nêu các
bước của quy trình nuôi cấy mô tế bào? GV nhận xét và thông báo H. Giải thích tại sao thường lấy mô phân sinh đỉnh làm vật liệu nuôi cấy? HS thảo luận và trả lời GV kết luận - Do ở đó không có hoặc rất ít vi rút - Tốc độ phân bào cao không phù hợp với tốc độ nhân bản ADN của vi rút - Nhiều auxin ức chế sự nhân bản của vi rút - Không có hệ thống dẫn để vi rút xâm nhiễm và lan truyền - Chứa các tế bào kháng vi rút H. Nêu kỹ thuật khử trùng? GV: Mẫu nuôi cấy được làm vệ sinh sơ bộ III. Quy trình công nghệ nhân giống bằng nuôi cấy mô tế bào và rửa bằng xà phòng dưới vòi nước chảy, 1. Quy trình rửa lại nhiều lần bằng nước máy, cuối cùng rửa bằng nước cất vô trùng 3,4 lần trước khi Bước 1. Chọn vật liệu nuôi cấy cho vào khử trùng Bước 2. Khử trùng Các chất khử trùng thường dùng: Bước 3. Tạo chồi Ca(OCl)2,HgCl2, H2O2, C2H5OH (5 -15 phút) Bước 4: Tạo rễ
Bước 5: Cấy cây vào môi trường Dụng cụ khử trùng: Lò sấy, nồi hấp cao áp, thích ứng tia cực tím Bước 6: Trồng cây trong vườn H. Trong môi trường tạo chồi, tạo rễ thường ươm sử dụng nhóm chất điều hoà sinh trưởng nào? GV MT tạo chồi: xitokinin ( Kinetin, BA,zeatin) MT tạo rễ: auxin (α NAA, IBA, IAA; 2,4 D) H. Nếu bỏ qua bước cấy cây vào môi trường thích ứng có được không? ( Không thể vì cây mới tạo ra rất yếu, nếu trồng trực tiếp vào môi trường tự nhiên cây sẽ dễ nhiễm bệnh và chết) H. Nghiên cứu SGK trang 20 hãy cho biết phương pháp nuôi cấy mô tế bào có ưu điểm, nhược điểm gì?
H. Phương pháp này đã được ứng dụng với những loại cây trồng nào? ( Cây lương thực, thực phẩm, cây cộng nghiệp, cây hoa, cây ăn quả, cây lâm nghiệp...)
2. ý nghĩa 2.1 Ưu điểm - Nhân với số lượng lớn trên quy mô công nghiệp - Sản phẩm sạch bệnh và đồng nhất về mặt di truyền - Hệ số nhân giống cao - Không phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên 2.2 Nhược điểm - Tốn kém kinh phí , công sức - Đòi hỏi trình độ kỹ thuật cao 3.ứng dụng D. Củng cố H. Nêu cơ sở khoa học của pp nuôi cấy mô tế bào? H. Trình bày tóm tắt quy trình công nghệ nhân giống cây trồng bằng nuôi cấy mô tế bào?
E. Hướng dẫn về nhà: Tìm hiểu một số tính chất của đất trồng