Giáo án Lịch sử 8 bài 30: Phong trào yêu nước chống Pháp từ đầu thế kỉ 20 đến năm 1918

Chia sẻ: Mã Thanh Thanh | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

1.266
lượt xem 61
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mời quý thầy cô và các bạn tham khảo Giáo án Lịch sử 8 bài 30: Phong trào yêu nước chống Pháp từ đầu thế kỉ 20 đến năm 1918 để nâng cao kĩ năng và kiến thức soạn giáo án theo chuẩn kiến thức, kỹ năng trong chương trình dạy học. Giáo án Lịch sử 8 bài 30: Phong trào yêu nước chống Pháp từ đầu thế kỉ 20 đến năm 1918 được soạn với hình thức 3 cột phù hợp quy định bộ GD và nội dung súc tích giúp học sinh dễ dàng hiểu bài học hơn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo án Lịch sử 8 bài 30: Phong trào yêu nước chống Pháp từ đầu thế kỉ 20 đến năm 1918

Bài 30. PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁPTỪ ĐẦU THẾ KỶ XX ĐẾN NĂM 1918 I.MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức: Học sinh cần nhận thức rõ - Xu hướng cách mạng mới xuất hiện trong phong trào đấu tranh gi ải phóng dân tộc Việt Nam-xu hướng cách mạng dân chủ tư sản với nhiều hình thức phong phú. - Phong trào Đông Du 1905-1909 - Phong trào Đông Kinh Nghĩa Thục 1907 - Cuộc vận động Duy tân và chống thuế ở Trung kì 1908. 2. Tư tưởng: - Giáo dục học sinh trân trọng sự cố gắng phấn đấu của các sĩ phu yêu n ước tiến bộ,họ luôn vươn tới những cái mới,muốn vận động cách mạng đi vào quĩ đạo chung của cách mạng thế giới. - Các sĩ phu tiến bộ đang muốn tìm con đường mới cứu dân t ộc ra kh ỏi vòng nô lệ. - Học sinh hiểu rõ bản chất tàn bạo,xảo quyệt của chủ nghĩa đ ế qu ốc,đ ế quốc phương Đông và phương Tây . 3. Kĩ năng - Học sinh hình thành kĩ năng so sánh,đối chiếu các sự kiện lịch sử. - Biết nhận định,đánh giá tư tưởng và hành động của các nhân vật lịch sử. II.ĐỒ DÙNG DẠY HỌC - Văn thơ yêu nước đầu thế kỉ XX.Chân dung: Phan Bội Châu,L ương Văn Can,Phan Châu Trinh - Những hình ảnh hoặc những cuốn băng về phong trào duy tân ch ống thuế ở Trung Kì. III.NỘI DUNG BÀI MỚI 1.Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ - Em hãy trình bày về các giai cấp và tầng lớp trong xã hội Vi ệt Nam đ ầu thế kỉ XX và thái độ chính trị của từng giai cấp. 3. Bài mới Sau khi phong trào Cần Vương thế kỉ XIX tan rã,phong trào tự vệ vũ trang chống Pháp của quần chúng cũng tạm thời lắng xuống.Một phong trào cách mạng mới được đẩy lên ở nước ta-phong trào cách m ạng có xu hướng dân chủ tư sản với nhiều hình thức phong phú.Hôm nay chúng ta tìm hiểu phong trào yêu nước chống Pháp từ đầu thế kỉ XX 1918.
GV cho học sinh nhận thức về xu hướng I. PHONG TRÀO YÊU NƯỚC dân chủ tư sản TRƯỚC CHIẾN TRANH THẾ - Phong trào Cần Vương cuối thế kỉ XIX GIỚI THỨ NHẤT giúp vua cứu nước thất bại. 1. Phong trào Đông Du (1905- - Đầu TK XX,cuộc khai thác thuộc địa lần 1909) thứ nhất làm cho xã hội Việt Nam chuyển biến.Các đô thị phát triển sự xuất hiện các giai cấp,tầng lớp mới: tư sản,tiểu tư sản => Xu thế cứu nước mới đi theo dân chủ a. Hoàn cảnh tư sản. - Đầu thế kỉ XX,một số nhà yêu ? Hoàn cảnh Việt Nam đầu TK XX như nước muốn noi gương Nhật Bản thế nào? (GV hướng dẫn học sinh trả lời) để duy tân tự cường. TL: Đầu TK XX,một trào lưu dân chủ tư sản đã tràn vào VN qua các tân thư của Trung Quốc và sự duy tân tự cường của Nhật Bản. Trong xã hội VN,một số nhà yêu nước muốn noi gương Nhật,vì Nhật cùng màu da,cùng văn hoá hán học đi theo con b. Diễn biến đường TBCN đã có thế lực đánh thắng đế - Hội Duy tân thành lập năm 1904 quốc Nga 1905,cho nên có thể nhờ cậy được. ? Để thực hiện ý định trên những nhà yêu nước đã làm gì? TL: Năm 1904 lập ra - Mục đích lập ra một nước Việt Hội Duy tân do Phan Bội Châu đứng đầu. Nam độc lập. - Hoạt động chủ yếu của hội là ?Mục đích,hoạt động của hội là gì? phong trào Đông Du. TL: -Mục đích lập ra một nước Việt Nam độc lập. - Hoạt động chủ yếu của hội là phong trào + 1905 phong trào bắt đầu  9- Đông Du. 1908 học sinh Việt Nam bị trục GV Minh hoạ thêm....... xuất khỏi Nhật. ? Phong trào Đông Du diễn ra như thế + Tháng 3-1909 phong trào tan rã. nào. TL: Đầu 1905 Phan Bội Châu sang Nhật nhờ giúp khí giới,tiền bạc để đánh Pháp,nhưng người Nhật chỉ hứa giúp đào tạo cán bộ cho cuộc bạo động phong trào Đông Du.
- Phong trào lúc đầu phát triển thuận lợi 1908 có tới 200 người.Nhưng sau đó Nhật- Pháp cấu kết với nhau đã trục xuất những người yêu nước Việt Nam khỏi Nhật (9- 1908). - 3.1909 Phan Bội Châu cũng bị trục xuất khỏi Nhật,phong trào Đông Du tan rã,Duy tân hội ngừng hoạt động. ? Dựa vào đâu Hội Duy tân chủ trương bạo động vũ trang để giành độc lập? TL: Hội dựa vào Nhật: cùng màu da,cùng văn hoá hán học,đi theo con đường tư bản c.Ý nghĩa: Đã dấy lên cao trào yêu Châu Âu =>đánh thắng đế quốc Nga nước mới  dân chủ tư sản. (1905). ?Em có suy nghĩ gì về chủ trương này? TL: Chủ trương này chưa chuẩn xác,cách mạng muốn thành công không chỉ trông chờ vào sự giúp đỡ của nước ngoài,muốn thành công phải do nhân tố bên trong quyết định. 2.Đông Kinh nghĩa Thục (1907) ? Ý nghĩa và nguyên nhân thất bại của a. Hoàn cảnh phong trào Đông Du. - Đầu thế kỷ XX,ở Bắc Kì có - Ý nghĩa:tuy thất bại đã dấy lên cao trào cuộc vận động cải cách văn hoá yêu nước mới đi theo con đường dân chủ xã hội theo lối tư sản. tư sản. - 3-1907 Đông Kinh nghĩa thục -Nguyên nhân:do đế quốc Pháp-Nhật cấu thành lập. kết với nhau. GV hướng dẫn học sinh xem H.102 và giới thiệu tóm lược thân thế sự nghiệp của Phan Bội Châu. GV chuyển tiếp sang mục 2 ? Đông Kinh nghĩa thục thành lập trong hoàn cảnh nào. b. Chương trình học: TL: Cùng với phong trào Đông Du ở Bắc - Địa lí,lịch sử,khoa học thường Kì,có cuộc vận động cải cách văn hoá xã thức hội theo lối tư sản. - Bình văn,xuất bản báo chí 3-1907 Đông Kinh nghĩa thục thành lập - Truyền bá trí thức và nếp sống tại Hà Nội do Lương Văn Can,Nguyễn mới. Quyền....... đứng đầu.
GV hướng dẫn HS xem H.103 Lương Văn Can hiệu trưởng trường Đông Kinh nghĩa thục. GV giải thích thêm:Đây là trường học mở tại thủ đô,thuần vì nghĩa (Đông kinh tên cũ của Hà Nội). ? Chương trình học của Đông Kinh nghĩa thục bao gồm những vấn đề gì. TL: - Chương trình học gồm có địa lí,lịch c.Ý nghĩa: sử,khoa học thường thức. - Thức tỉnh lòng yêu nước.bước - Tổ chức những buổi bình văn. đầu tấn công hệ tư tưởng phong - Xuất bản sách báo nhằm bồi dưỡng lòng kiến. yêu nước,truyền bá nội dung học tập và - Mở đường cho sự phát triển hệ nếp sống mới. tư tưởng tư sản ở Việt Nam. GV giải thích thêm...... ? Em nêu rõ qui mô hoạt động của Đông Kinh nghĩa thục. TL: Lúc đầu hoạt động tại Hà Nội.Học 3. Cuộc vận động Duy Tân và sinh có lúc lên tới 1000 người.Sau lan rộng phong trào chống thuế ở Trung ra các tỉnh Bắc Kì,lôi cuốn hàng ngàn kì (1908) người tham gia. a. Cuộc vận động Duy Tân ? Đông Kinh nghĩa thục có ý nghĩa gì đối với phong trào yêu nước chống Pháp ở + Lãnh đạo: Phan Châu nước ta. Trinh,Huỳnh Thúc Kháng. TL: Đông Kinh nghĩa thục chỉ tồn tại từ + Hình thức hoạt động: (SGK) tháng 311 năm 1907. Thời gian tồn tại 9 tháng nhưng đã có ý nghĩa lớn đối với phong trào cách mạng Việt Nam,phát triển văn hoá và ngôn ngữ dân tộc. - Thành tích nổi bật của Đông Kinh nghĩa thục là đề cao chữ quốc ngữ. Cho HS đọc sgk mục 3 và đặt câu hỏi ? Cuộc vận động Duy Tân ở Trung kì diễn ra như thế nào. TL: Đầu thế kỉ XX,cuộc vận động Duy b. Phong trào chống thuế Tân(theo cái mới) diễn ra sôi nổi ở Trung Kì.... - Phong trào bùng nổ 1908 bắt đầu -Lãnh đạo. - Hình thức hoạt động...(dùng từ Quảng Nam.Sau lan rộng khắp
đèn chiếu) Trung Kì. GV giới thiệu HS xem H.104: (treo chân dung và sử dụng đèn chiếu). ? Em có nhận xét gì giữa phong trào - Phong trào bị thực dân Pháp đàn Đông Kinh nghĩa thục (Bắc Kì) và cuộc áp và tan rã. vận động Duy tân (Trung Kì). TL: Phạm vi hoạt động của Duy tân rộng hơn,hình thức phong phú xuống tận đến các làng xã,có nhiều môn học mới: diễn thuyết các đề tài sinh hoạt xã hội,tình hình thế giới,chống quan lại xấu,phong tục lạc hậu,thực hiện đời sống mới. ? Cuộc vận động Duy tân có ảnh hưởng gì đối với phong trào đấu tranh của nhân dân ta ở Trung Kì. * Nhận xét: TL: Phong trào Duy tân phát triển mạnh,tư - Thể hiện tinh thần cách mạng tưởng Duy tân càng ăn sâu vào nhân của nông dân. dân.Năm 1908 phong trào chống đi - Thiếu một giai cấp lãnh đạo có phu,chống thuế nổ ra ở Trung Kì.Bắt đầu năng lực. từ Quảng Nam sau lan rộng ra .... khắp Trung Kì. ?Pháp có thái độ gì đối với phong trào chống thuế? TL:Thực dân Pháp đàn áp,bắt bớ,tù đày.Phan Châu Trinh,Trần Quý Cáp bị tuyên án tử hình. ? Em có nhận xét gì về mức độ đấu tranh của phong trào chống thuế so với cuộc vận động Duy tân ? TL: cao hơn,trực diện,có yêu sách cụ thể,ảnh hưởng rộng. ? Theo em,Phong trào Duy Tân và phong trào chống thuế ở Trung Kì có mối liên hệ gì. TL: Phong trào Duy Tân và phong trào chống thuế có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Cải cách Duy tân: mở trường dạy học theo lối mới,sống theo lối mới,kinh doanh theo lối mới trong quần chúng,đã kết hợp chặt chẽ với cuộc đấu tranh của nông dân đã
làm bùng nổ phong trào chống thuế. GV kết luận: Phong trào đã thể hiện rõ tinh thần cách mạng của nông dân trong sự nghiệp giải phóng dân tộc,nhưng cũng thể hiện rõ thiếu một giai cấp lãnh đạo có năng lực. 4. Củng cố: - Dựa vào đâu Hội Duy tân chủ trương vũ trang giành độc lập,em có suy nghĩ về chủ trương này. - Kể tên các phong trào yêu nước đầu thế kỉ XX. 5.Dặn dò: - Học bài,làm bài tập,soạn bài mới bài 30,phần II dựa vào câu h ỏi cuối từng mục. 6. Bài tập về nhà - Nêu những đặc điểm giống nhau và khác nhau giữa phong trào yêu n ước đầu thế kỉ XX và cuối thế kỉ XIX. - Lập bảng thống kê các phong trào yêu nước đầu th ế k ỉ XX.(theo m ẫu ở sách giáo khoa) -------------o0o------------------ Bài 30. PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP TỪ ĐẦU THẾ KỶ XX ĐẾN NĂM 1918 (tt) 1. Kiến thức: Học sinh cần nhận thức rõ - Xu hướng cách mạng mới xuất hiện trong phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc Việt Nam-xu hướng cách mạng dân chủ tư sản với nhiều hình thức phong phú. - Phong trào Đông Du 1905-1909 - Phong trào Đông Kinh Nghĩa Thục 1907 - Cuộc vận động Duy tân và chống thuế ở Trung kì 1908. 2. Tư tưởng: - Giáo dục học sinh trân trọng sự cố gắng phấn đấu của các sĩ phu yêu nước tiến bộ,họ luôn vươn tới những cái mới,muốn vận động cách mạng đi vào quĩ đạo chung của cách mạng thế giới. - Các sĩ phu tiến bộ đang muốn tìm con đường mới cứu dân tộc ra kh ỏi vòng nô lệ. - Học sinh hiểu rõ bản chất tàn bạo,xảo quyệt của chủ nghĩa đ ế qu ốc,đ ế quốc phương Đông và phương Tây .
3. Kĩ năng - Học sinh hình thành kĩ năng so sánh,đối chiếu các sự kiện lịch sử. - Biết nhận định,đánh giá tư tưởng và hành động của các nhân vật lịch sử. II.ĐỒ DÙNG DẠY HỌC - Văn thơ yêu nước đầu thế kỉ XX.Chân dung: Phan Bội Châu,L ương Văn Can,Phan Châu Trinh - Những hình ảnh hoặc những cuốn băng về phong trào duy tân ch ống thuế ở Trung Kì. III.NỘI DUNG BÀI MỚI 1.Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ: 3. Bài mới: Giới thiệu bài: Tiếp nối phong trào yêu nước theo xu hướng dân ch ủ t ư sản đầu thế kỉ XX ,trong thời gian chiến tranh thế giới th ứ nhất (1914 - 1918 ), phong trào yêu nước tiếp tục phát triển và có những đặc điểm riêng biệt . II/ PHONG TRÀO YÊU NƯỚC TRONG THỜI KÌ CHI ẾN TRANH TH Ế GI ỚI THỨ NHẤT ( 1914 - 1918 ) 1. Chính sách của thực dân pháp ở Đông Dương trong thời chiến . Hoạt động dạy và học Kiến thức cơ bản HS : Đọc sách giáo khoa trang 146. GV(H): Nêu những thay đổi trong chính sách - Xã hội: Bắt lính cung cấp kinh tế , xã hội của Pháp ở Việt Nam trong th ời cho chiến tranh. kì Chiến tranh thế giới thứ nhất . Vì sao có sự thay đổi đó ? - Kinh tế: Trồng cây cộng HS: Tăng cường bắt lính .Diện tích trồng cây nghiệp, khai thác mỏ, bắt mua công nghiệp tăng ,đẩy mạnh khai thác kim công trái... loại ,bắt nhân dân mua công trái ....Tất cả đều nhằm cung cấp cho chiến tranh . GV(H): Mặt tích cực và tiêu cực của chính sách đó? - Chính trị, văn hoá: lừa bịp. HS: Tích cực: kinh tế Việt Nam khởi sắc, tư  Mâu thuẫn giai cấp và dân sản dân tộc có điều kiện vươn lên. Tiêu cực: lợi tộc thêm sâu sắc. nhuận chỉ để cho Pháp dốc vào chiến tranh, nhân dân ta nói chung càng bần cùng hơn. GV: Về chính trị, văn hoá, Pháp sử dụng nhiều thủ đoạn hòng ru ngủ nhân dân ta, lôi kéo tay sai.  Mâu thuẫn giai cấp và dân tộc thêm sâu sắc, là nguyên nhân dẫn tới các cuộc đấu tranh trong
thời gian Chiến tranh thế giới làn thứ nhất... 2. Vụ mưu khởi nghĩa ở Huế (1916). Khởi nghĩa của binh lính và tù chính tr ị ở Thái Nguyên (1917). GV hướng dẫn HS lập bảng thống kê Vụ mưu khởi nghĩa ở Huế (1916). Kh ởi nghĩa của binh lính và tù chính trị ở Thái Nguyên (1917). Các cuộc khởi Vụ mưu khởi nghĩa ở Huế Khởi nghĩa ở Thái Nguyên nghĩa Nguyên nhân Pháp mở chiến dịch bắt lính để Binh lính được giác ngộ phối đưa sang chiến trường châu Âu. hợp với tù binh chính trị khởi nghiã. Lãnh đạo Thái Phiên, Trần Cao Vân, mời Lương Ngọc Quyến, Trịnh vua Duy Tân tham gian. Văn Cấn Diễn biến chính Dự kiến đên 3 rạng sáng 4-5- Giết chết tên giám binh, phá 1916 tại Huế nhưng bị bại lộ, nhà lao, thả tù chính trị, mưu khởi nghĩa không thành. chiếm các công sở, làm chủ tỉnh lị, nhưng không chiếm được trại lính nên bị phản công. Kết quả Thái Phiên, Trần Cao Vân bị bắt Kéo dài 5 tháng thất bại. Đội và bị xử tử. Vua Duy Tân bị đày Cấn tự sát. sang châu Phi. 3. Hoạt động của Nguyễn Tất Thành sau khi ra đi tìm đường cứu nước. GV cho các em tự trình bày những hiểu Tiểu sử Nguyễn Tất Thành: biết của mình về quãng đời niên thiếu của Nguyễn Tất Thành trước 1911, nhất là thời gian Người ở Huế và sự - 1911, Nguyễn Tất Thành ra đi tìm kiện 5-6-1911, tại bến cảng Nhà Rồng đường cứu nước. (Sài Gòn), Người ra đi tìm đường cứu nước. GV(H): Mục đích của chuyến đi? HS: Tìm con đường cứu nước mới. Vì không tán thành đường lối của các bậc tiền bối. - 1917 tại Pháp, tham gia các hoạt động GV(H): Hoạt động của Nguyễn Tất yêu nước Thành sau khi ra đi? có chuyển biến trong tư tưởng. HS: Từ 1911 đến 1917, đi nhiều nơi trên thế giới. (dùng lượt đồ chỉ nơi đến). Từ 1917, trở lại Pháp, tham gia các
hoạt động yêu nước, tiếp nhận ảnh hưởng của Cách mạng tháng Mười Nga, có chuyển biến trong tư tưởng. GV: Những hoạt động yêu nước của Người tuy chỉ bước đầu nhưng là điều kiện quan trọng để Người xác định con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc Việt Nam. HS thảo luận: Hướng đi của Nguyễn Tất Thành có gì mới so với những nhà yêu nước chống Pháp thời đó? + Nguyễn Tất Thành đi sang phương Tây tìm hiểu những bí mật đằng sau những từ: Tự do, Bình đẳng, Bác ái. + Người không đi theo con đường của các bậc tiền bối vì có nhược điểm. + Từ khảo sát thực tế, Người đúc rút thành kinh nghiệm rồi quyết định theo chủ nghĩa Mác-Lênin. GV: Những hoạt động bước đầu của Nguyễn Tất Thành đã mở ra chân trời mới cho cách mạng Việt Nam. 3.Củng cố : + Trình bày đặc điểm nổi bật của phong trào yêu nước trong những năm 1914-1918? + Vì sao Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước mới? 4. Bài tập: Sưu tầm tài liệu, tranh ảnh về cuộc hành trình tìm đường cứu nước của Nguyễn Tất Thành. --------------------------------------------------