|
Hoạt động 2 (5 phút)
GV: Yêu cầu hs nhắc lại khái niệm truyện thơ.
GV:
- Nêu các chủ đề chính của truyện thơ?
- Cốt truyện của truyện thơ thường diễn ra qua các chặng ntn?
GV: - Dung lượng tác phẩm? Nhân vật chính?
- Tóm tắt nội dung truyện thơ trên?
Hs đọc đoạn trích.
Hoạt động 3 (5 phút)
Gv hướng dẫn hs đọc với giọng buồn rầu, tiếc thương, tha thiết.
GV: - Tìm bố cục của đoạn trích?
GV: - Toàn bộ đoạn trích là lời của ai?
Gv dẫn dắt: Đoạn trích nêu nên cảnh ngộ bi thảm của chàng trai và cô gái yêu nhau mà ko lấy được nhau, phải chia biệt, tiễn nhau để xa nhau mãi mãi...
GV: - Phân tích diễn biến tâm trạng của chàng trai và cô gái qua lời kể, cảm nhận của chàng trai ở phần một của đoạn trích?
GV: Tâm trạng của chàng trai:
GV: Tâm trạng của cô gái:
GV: Tâm trạng của chàng trai:
GV: Tâm trạng của cô gái:
GV: Tâm trạng của chàng trai:
Gv dẫn dắt: Văn bản sgk đã lược đi đoạn miêu tả cảnh cô gái bị nhà chồng đánh đập đến ngã lăn bên miệng cối gạo, bên máng lợn...Đó là hiện thực đau đớn của những người phụ nữ dân tộc xưa khi bị gả bán...
GV:- Tìm các cử chỉ, hành động của chàng trai được diễn tả ở phần 2?
GV; - Điệp từ “chết” trong những lời thơ mang ý nghĩa khẳng định mạnh mẽ và những hình ảnh thiên nhiên trong các câu: “Chết ba năm... song song” có ý nghĩa gì?
Hoạt động 4 (5 phút)
GV: - Khái quát lại những nét tâm trạng của cô gái và chàng trai trong đoạn trích?
- Các biện pháp nghệ thuật được sử dụng?
|
HS đọc và trả lời
Là tác phẩm tự sự dân gian bằng thơ, giàu chất trữ tình, phản ánh số phận và khát vọng của con người khi hạnh phúc lứa đôi và sự công bằng xã hội bị tước đoạt.
HS đọc và trả lời
- Cuộc sống khổ đau, bi thảm, ko có tình yêu tự do và hôn nhân tự chủ của con người trong XHPK→ phê phán hiện thực.
- Khát vọng tự do yêu đương và hạnh phúc lứa đôi → khẳng định lí tưởng, ước mơ mang ý nghĩa nhân văn.
HS đọc và trả lời:
Cốt truyện thường diễn ra theo 3 chặng:
- Đôi bạn trẻ yêu nhau tha thiết.
- Tình yêu tan vỡ, đau khổ.
- Họ tìm cách thoát khỏi cảnh ngộ đạt được hạnh phúc ở thế giới bên kia hoặc vượt khó khăn để trở về sống hạnh phúc (kết thúc có hậu).
Song thường là kết thúc bi thảm, con người ko đạt được hạnh phúc → Cuộc sống ngột ngạt của XHPK và khát vọng hạnh phúc cháy bỏng của con người .
HS đọc và trả lời
- Dung lượng: 1846 câu thơ.
- Nhân vật chính: Anh (chàng trai) và Chị (cô gái).
- Tóm tắt: (sgk)
HS đọc và trả lời
2 phần
+ Phần 1: Từ đầu l→ “góa bụa về già”: Tâm trạng của chàng trai và cô gái trên đường tiễn dặn.
+ Phần 2: Còn lại: Cử chỉ, hành động và tâm trạng của chàng trai khi ở nhà chồng cô gái.
HS đọc và trả lời- Đoạn trích là lời của chàng trai, cô gái chỉ hiện ra qua lời kểvà cảm nhận của chàng.
HS đọc và trả lời
- Chàng trai cảm nhận được nỗi đau khổ, tuyệt vọng của cô gái cũng là tâm trạng của chính anh:
+ Vừa đi- vừa → ngoảnh lại.→ ngoái trông.→ lòng càng đau càng nhớ.
→ Sự lưu luyến, nuối tiếc, đau đớn, nhớ nhung.
+ Cô gái đi qua các khu rừng: Rừng ớt - cay, Rừng cà - đắng. Rừng lá ngón- độc địa.
→ Sự “chờ”, “đợi”, “ngóng trông” của cô gái là vô vọng.
- Muốn kéo dài giây phút tiễn biệt:
+ Chàng trai: - Nhắn nhủ, dặn dò.
- Muốn ngồi lại, âu yếm bên cô gái. Nựng con riêng của cô gái
→ Lòng trân trọng cô gái và tâm trạng xót xa, đau đớn của anh.
+ Cô gái: - Vừa bước đi vừa ngoảnh lại.- Tìm cớ dừng lại để chờ chàng trai.
- Chàng trai muốn mượn hương người yêu từ lúc này để mai đây “lửa xác đượm hơi” → suốt đời anh ko còn yêu thương ai hơn cô gái để đến lúc chết xác chàng có thể nhờ có hương người đó mà cháy đượm (theo phong tục của người Thái) → khẳng định tình yêu thuỷ chung, mãnh liệt.
- Ước hẹn chờ đợi cô gái trong mọi thời gian, tình huống:
Tháng năm lau nở
Mùa nước đỏ cá về
Chim tăng ló hót gọi hè
Mùa hạ- mùa đông
Thời trẻ- về già
→ Những khoảng thời gian được tính bằng mùa vụ và đời người.
HS đọc và trả lời
- An ủi, vỗ về khi cô gái bị nhà chồng đánh đập, hắt hủi: “Dậy đi em... búi hộ” - Giúp cô làm lụng.
→ Sự quan tâm, săn sóc ân tình " chàng trai trở thành chỗ dựa tinh thần vững chắc cho cô gái.
→ Niềm xót xa, thương cảm sâu sắc của chàng trai đối với cô gái.
HS đọc và trả lời
- Điệp từ “chết” và những hình ảnh thiên nhiên chỉ sự hoá thân gắn bó khăng khít của hai nhân vật trữ tình khẳng định tình yêu mãnh liệt, thuỷ chung son sắt của họ.
- Các hình ảnh so sánh tương đồng (tình đôi ta-- tình Lú- Ủa; lòng ta thương nhau- bền chắc như vàng, đá) và các điệp ngữ (yêu nhau, yêu trọn) → Khát vọng, ý chí đoàn tụ ko gì lay chuyển được .
HS đọc và trả lời
- Cô gái: đau khổ, nuối tiếc, mỗi bước đi là nỗi đau ghìm xé, tuyệt vọng.
- Chàng trai: đồng cảm vói nỗi lòng cô gái, tâm trạng của chàng còn có sự vận động từ xót xa, đau đớn đến khẳng định tình yêu chung thuỷ, vượt qua mọi ngáng trở, động viên cô gái, ước hẹn chờ đợi, bộc lộ khát vọng tình yêu tự do và hạnh phúc.
HS đọc và trả lời
- Các biện pháp tu từ: điệp từ, điệp ngữ, so sánh.
- Ngôn ngữ: giản dị, biểu cảm, giàu hình ảnh thiên nhiên mang tính biểu tượng.
- Giọng điệu: ngọt ngào, thấm đẫm chất trữ tình và phong vị văn hoá dân tộc Thái.
|
I.Tìm hiểu chung:
1. Giới thiệu chung về truyện thơ:
a. Khái niệm:
b. Các chủ đề chính:
c. Kết cấu:
2. Truyện thơ Tiễn dặn người yêu:
- Dung lượng: 1846 câu thơ.
- Nhân vật chính: Anh (chàng trai) và Chị (cô gái).
- Tóm tắt: (sgk)
II. Hướng dẫn đọc- hiểu đoạn trích:
1. Đọc.
2. Bố cục: 2 phần
+ Phần 1:
+ Phần 2:
3. Hướng dẫn tìm hiểu đoạn trích:
- Đoạn trích là lời của chàng trai, cô gái chỉ hiện ra qua lời kểvà cảm nhận của chàng.
a. Diễn biến tâm trạng của chàng trai và cô gái trên đường tiễn dặn:
- Chàng trai cảm nhận được nỗi đau khổ, tuyệt vọng của cô gái cũng là tâm trạng của chính anh:
+ Vừa đi- vừa → ngoảnh lại.
→ Sự lưu luyến, nuối tiếc, đau đớn, nhớ nhung.
+ Cô gái đi qua các khu rừng:
- Rừng ớt- cay.
- Rừng cà- đắng.
- Rừng lá ngón- độc địa.
→ Sự “chờ”, “đợi”, “ngóng trông” của cô gái là vô vọng.
- Muốn kéo dài giây phút tiễn biệt:
+ Chàng trai: - Nhắn nhủ, dặn dò.
→ Lòng trân trọng cô gái và tâm trạng xót xa, đau đớn của anh.
+ Cô gái: - Vừa bước đi vừa ngoảnh lại.
- Ước hẹn chờ đợi cô gái trong mọi thời gian, tình huống:
→ Những khoảng thời gian được tính bằng mùa vụ và đời người.
} Phần 1 cho thấy tâm trạng đầy đau đớn, tuyệt vọng và mâu thuẫn (vừa phải chấp nhận sự thật trớ trêu vừa muốn kéo dài giây phút tiễn chân, âu yếm bên nhau). Đồng thời, nó còn cho thấy lời ước hẹn quyết tâm chờ đợi đoàn tụ.
b. Cử chỉ, hành động và tâm trạng của chàng trai lúc ở nhà chồng cô gái:
- Làm thuốc cho cô gái uống.
- Giúp cô làm lụng.
→Sự quan tâm, săn sóc ân tình
- Điệp từ “chết” và những hình ảnh thiên nhiên: chỉ sự hoá thân gắn bó khăng khít của hai nhân vật
- Các hình ảnh so sánh tương đồng , các điệp ngữ → Khát vọng, ý chí đoàn tụ ko gì lay chuyển được .
III. Tổng kết bài học:
1. Tâm trạng các nhân vật:
2. Nghệ thuật:
- Các biện pháp tu từ: điệp từ, điệp ngữ, so sánh.
- Ngôn ngữ: giản dị, biểu cảm, giàu hình ảnh thiên nhiên mang tính biểu tượng.
- Giọng điệu: ngọt ngào, thấm đẫm chất trữ tình và phong vị văn hoá dân tộc Thái.
|
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
