Giáo án Ngữ văn 12 tuần 23 bài: Những đứa con trong gia đình - Nguyễn Thi

Chia sẻ: Ngoc Tu | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

979
lượt xem 39
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Những đứa con trong gia đình - Nguyễn Thi tập hợp nhiều giáo án giúp quý thầy cô tìm kiếm và sử dụng dễ dàng, phục vụ tốt cho bài học sắp đến.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo án Ngữ văn 12 tuần 23 bài: Những đứa con trong gia đình - Nguyễn Thi

GIÁO ÁN NGỮ VĂN LỚP 12 NHỮNG ĐỨA CON TRONG GIA ĐÌNH Nguyễn Thi I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được nguồn gốc tạo nên sức mạnh tinh thần to lownsvaf những chiến thắng của dân tộc Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước. - Thấy được một số nét đặc sắc nghệ thuật của tác phẩm. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1.Kiến thức: - Phẩm chất tốt đẹp của những con người trong gia đình Việt, nhất là Việt và Chiến. - Nghệ thuật trần thuật đặc sắc, ngôn ngữ phong phú, góc cạnh đậm chất hiện thực và màu sắc Nam Bộ 2. Kĩ năng: Đọc – hiểu truyện ngắn hiện đại theo đặc trưng thể loại. III. CHUẨN BỊ: 1.Giáo viên: Sách giáo khoa Ngữ văn, sách bài tập Ngữ văn, sách Chuẩn KTKN, sách GV, phụ bảng... 2. Học sinh: Sách giáo khoa, trả lời câu hỏi thảo luận. IV. PHƯƠNG PHÁP: Nêu vấn đề, thuyết minh, thảo luận… V. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
1 Ổn định lớp. 2 Kiểm tra bài cũ. 3. Bài mới: Tg Hoạt động Hoạt động của Nội dung cần đạt của thầy trò I. TÌM HIỂU CHUNG: Tìm hiểu tác Tìm hiểu tác 1. Tác giả giả. giả. a. Cuộc đời: + GV: Gọi HS Gọi HS đọc phần - Nguyễn Thi (1928- 1968), bút danh khác đọc phần Tiểu Tiểu dẫn, kết hợp là Nguyễn Ngọc Tấn. dẫn, kết hợp với những hiểu - Tên khai sinh là Nguyễn Hoàng Ca, quê với những biết của bản ở Hải Hậu - Nam Định. hiểu biết của thân, giới thiệu bản thân, giới những nét chính - Nguyễn Thi sinh ra trong một gia đinhg thiệu những về đời nghèo, mồ côi cha từ năm 10 tuổi, mẹ đi cuộc nét chính về Nguyễn Thi. bước nữa nên vất vả, tủi cực từ nhỏ. cuộc đời - Năm 1943, Nguyễn Thi theo người anh Nguyễn Thi. vào Sài Gòn. + GV: Nhận - Năm 1945, tham gia cách mạng xét, bổ sung - Năm 1954, tập kết ra Bắc và khắc sâu - Năm 1962, trở lại chiến trường miền một số ý cơ Nam. bản. - Hi sinh ở mặt trận Sài Gòn trong cuộc
tổng tiến công và nổi dậy Mậu thân 1968. b. Sự ngiệp sáng tác: - Sáng tác của Nguyễn Thi gồm nhiều thể loại: bút kí, truyện ngắn, tiểu thuyết. - Ông được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 2000. - Tư tưởng và phong cách nghệ thuật: + Nguyễn Thi gắn bó với nhân dân miền Nam và thực sự xứng đáng với danh hiệu: Nhà văn của người dân Nam Bộ. + GV: Giới + Nhân vật của Nguyễn Thi có cá tính thiệu những riêng nhưng tất cả đều có những đặc điểm sáng tác và chung "rất Nguyễn Thi". nêu đặc điểm + Họ là những con người yêu nước mãnh phong cách, liệt, thủy chung đến cùng với Tổ quốc, căm đặc biệt là thế thù bọn xâm lược, vô cùng gan góc và tinh giới nhân vật thần chiến đấu rất cao - những con người của nhà văn. dường như sinh ra để đánh giặc. + GV nhận + Họ thể hiện được tính chất Nam bộ: xét, bổ sung thẳng thắn, bộc trực, lạc quan, yêu đời, giàu và khắc sâu tình nghĩa. một số ý cơ bản. Tìm hiểu tác Tìm hiểu tác 2. Tác phẩm Những đứa con trong gia
phẩm Những phẩm Những đình: đứa con trong đứa con trong a. Xuất xứ: gia đình. gia đình. Tác phẩm được viết ngay trong những + GV: Yêu ngày chiến đấu ác liệt khi ông công tác với cầu HS giới HS giới thiệu tư cách là một nhà văn - chiến sĩ ở Tạp chí thiệu khái khái quát về Văn nghệ Quân giải phóng (tháng 2 năm quát về Những đứa con 1966). Sau được in trong Truyện và kí, NXB Những đứa trong gia đình Văn học Giải phóng, 1978. con trong gia của Nguyễn Thi. b. Tóm tắt tác phẩm: đình của Nguyễn Thi. - Câu chuyện kể về một gia đình Nam Bộ yêu HS tóm tắt đọan nước, giàu truyền thống cách mạng thông trích Những đứa qua những dòng hồi ức của nhân vật chính + GV: Yêu con trong gia là Việt. - Trong trận chiến đấu ở rừng cao su cầu HS tóm đình của Nguyễn Việt tiêu diệt được một xe tăng bọc thép tắt đọan trích Thi. nhưng bị thương nặng, hai mắt không nhìn Những đứa - Những hồi thấy gì. con trong gia ức của Việt trong - Nhữnglúc tỉnh dậy âm thanh xung quanh đình của lần tỉnh dậy thứ làm Việt hồi tưởng về những người thân Nguyễn Thi. tư: trong gia đình. - Những - Cảm thấy + Việt nhớ đến những lúc ở nhà vẫn hay hồi ức của cô đơn, sợ ma tranh giành phần hơn với chị chiến. Việt trong lần cụt đầu, muốn + Việt nhớ đến má cái lần má dắt theo Việt tỉnh dậy thứ bò tìm nơi súng đi đòi đầu cha. tư: nổ để về với - Cảm + Việt nhớ đến chú năm, người giữ quyển sổ đồng đội.
thấy cô đơn, - Nhớ lại ghi công gia đình và tội ác của giặc. sợ ma cụt chuyện hai chị + Việt nhớ đến chị chiến trong cái đêm cuối đầu, muốn bò em giành nhau cùng ở nhà trước khi nhập ngũ. tìm nơi súng đi bộ đội, bàn - Khi đồng đội tìm thấy Việt thì thấy Việt ở nổ để về với bạc việc nhà trong tư thế sẵn sàng chiến đấu, đạn đã lên đồng đội. đêm trước ngày nòng, một ngón tay của Việt đã đặt sẵn vào - Nhớ lại nhập ngũ. cò súng, Việt được đưa về điều trị. chuyện hai Sáng hôm sau chị em giành đó, hai chị em nhau đi bộ khiêng bàn thờ đội, bàn bạc mẹ gởi sang nhà việc nhà đêm chú Năm để lên trước ngày đường nhập ngũ. Sáng hôm sau đó, hai chị em khiêng bàn thờ mẹ gởi sang nhà chú Năm để lên đường II. ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN: Hướng dẫn Hướng dẫn HS 1. Nhân vật Việt: HS phân tích phân tích và so và so sánh sánh tính cách
tính cách các các nhân vật để a. Có nét riêng của cậu con trai mới lớn, nhân vật để làm rõ sự tiếp tính tình còn trẻ con, ngây thơ, hồn nhiên, làm rõ sự nối truyền hiếu động: tiếp nối thống gia đình -Chiến hay nhường nhịn bao nhiêu thì Việt truyền thống của những tranh giành phần hơn với chị bấy nhiêu: đi gia đình của người con. bắt ếch, giết giặc, đi bộ đội … những người - Thích đi câu cá, bắn chim, đến khi đi bộ con. đội vẫn còn đem theo ná thun trong túi. + GV: Chiến + HS phân tích - Đêm trước ngày lên đường: Trong khi có những nét theo các gợi ý chị đang toan tính, thu xếp chu đáo mọi việc nào của cậu của (từ út em, nhà cửa, ruộng nương đến nơi gởi con trai mới bàn thờ má), bàn bạc trang nghiêm thì Việt lớn? vo lo vô nghĩ: + HS phân + Vô tư “lăn kềnh ra ván cười khì khì” tích theo các gợi ý của GV. + vừa nghe vừa “chụp một con đom đóm úp trong lòng tay” + ngủ quên lúc nào không biết - Cách thương chị của Việt cũng rất trẻ con: “giấu chị như giấu của riêng” vì sợ mất chị + GV: Đêm Trả lời trước những lời đùa của anh em. trước ngày lên - Bị thương nằm lại chiến trường: sợ ma cụt đường, thái độ đầu, khi gặp lại anh em thì như thằng Út ở của Việt khác nhà “khóc đó rồi cười đó” với chị như thế nào? b. một chiến sĩ có tính cách anh hùng,
tinh thần chiến đấu gan dạ, dũng cảm, Trả lời kiên cường: - Còn bé tí: dám xông thẳng vào đá thằng giặc đã giết hại cha mình + GV: Cách thương chị - Lớn lên: nhất quyết đòi đi tòng quân để trả của Việt có gì thù cho ba má đặc biệt? - Khi xông trận: chiến đấu rất dũng cảm, dùng pháo tiêu diệt được một xe bọc thép của giặc - Khi bị trọng thương: một mình giữa chiến - Vẻ đẹp nào trường, mặt không nhìn thấy gì, toàn thân rã nữa ở Việt? ròi, rõ máu nhưng vẫn trong tư thế quyết Nêu chi tiết. Trả lời chiến tiêu diệt giặc. “Tao sẽ chờ mày … Mày có bắn tao thi tao cũng bắn được mày … Mày chỉ giỏi giết gia đình tao, còn đối với tao thì mày là thằng chạy” => Kế tục truyền thống gia đình nhưng Việt và Chiến còn tiến xa hơn, lập nhiều chiến công mới hiển hách. Hướng dẫn Hướng dẫn HS 2.. Nhân vật Chiến: HS phân tích phân tích và so a. Là một cô gái mới lớn, tính khí vẫn còn và so sánh sánh tính cách nét trẻ con nhưng cũng là một người chị biết tính cách các các nhân vật để nhường em, biết lo toan, tháo vát;
nhân vật để làm rõ sự tiếp - là một cô gái vừa mới lớn nên tính khí làm rõ sự nối truyền còn rất “trẻ con” tiếp nối thống gia đình - là một người chị biết nhường nhịn em, truyền thống của những biết lo toan, đảm đang, tháo vát. gia đình của người con. b. Vừa có những điểm giống mẹ, vừa có những người những nét riêng. Chiến căm thù giặc sâu sắc, con. gan góc, dũng cảm, lập được nhiều chiến + GV: Chiến + HS phân tích công. có những nét theo các gợi ý *Chiến có những nét giống mẹ: nào giống của GV. - Mang vóc dáng của má: "hai bắp tay tròn người mẹ của mình? vo sạm đỏ màu cháy nắng… thân người to và chắc nịch". + HS phân - HS phân tích và tích theo các lấy dẫn chứng - Đặc biệt giống má ở cái đêm sắp xa nhà gợi ý của GV. chứng minh. đi bộ đội: + Biết lo liệu, toan tính mọi việc nhà (“nói nghe in như má vậy”), đảm đang, tháo vát - HS phân tích và lấy dẫn + Hình ảnh người mẹ như bao bọc lấy Chiến, chứng chứng từ cái lối nằm với thằng út em trên giường ở minh. trong buồng nói với ra đến lối hứ một cái "cóc" rồi trở mình. + Chính Chiến cũng thấy mình trong đêm ấy đang hòa vào trong mẹ: "Tao cũng đã lựa ý + GV: Nét + HS phân tích nếu má còn sống chắc má tính vậy, nên tao khác biệt của theo các gợi ý cũng tính vậy". Chiến so với
người mẹ là của GV. * Nét khác biệt so với người mẹ: gì? - Trẻ trung, thích làm duyên làm dáng + HS phân - Đươc trực tiếp cầm súng đánh giặc để trả tích theo các - Chị Chiến thù nhà, thực hiện lời thề như dao chém: “Đã gợi ý của GV. mang vẻ đẹp của là thân con gái ra đi thì tao chỉ có một câu: chiến sĩ CM. Nếu giặc còn thì tao mất”.  Đó là vẻ đẹp của con người sinh ra để - Chị Chiến gánh vác, để chống chọi, để chịu đựng để mang vẻ đẹp chiến đấu và chiến thắng. của chiến sĩ CM. Tìm hiểu Tìm hiểu Hình 3. Hình ảnh chị em Việt khiêng bàn thờ Hình ảnh chị ảnh chị em Việt ba má gởi chú Năm: em Việt khiêng bàn thờ - Gợi không khí thiêng liêng, tập quán lâu khiêng bàn ba má gởi chú đời của thôn quê Việt Nam thờ ba má Năm. - Không khí thiêng liêng đã biến Việt gởi chú Năm. phát biểu cảm thành người lớn: Lần đầu tiên Việt thấy rõ + GV: phát nhận về hình ảnh lòng mình (“thương chị lạ”, “mối thù của biểu cảm nhận chị em, Việt và thằng Mĩ thì có thể rờ thấy, vì nó đang đè về hình ảnh Chiến khiêng nặng ở trên vai”). chị em, Việt bàn thờ ba má => Hình ảnh chất chứa nhiều ý nghĩa:vừa và Chiến sang gởi chú có yếu tố tâm linh, vừa trĩu nặng lòng căm khiêng bàn Năm thù, vừa chan chứa tình yêu thương. thờ ba má + HS: thảo luận sang gởi chú
Năm và phát biểu, bổ + HS: thảo sung. luận và phát biểu, bổ sung. + GV định hướng và nhận xét. Tìm hiểu Tìm hiểu 4. Truyền thống của một gia đình Nam Truyền thống Truyền thống Bộ: một của gia một của gia a. Đặc điểm chung của các thành viên đình Nam đình Nam Bộ. trong gia đình: Bộ. - Có truyền thống yêu nước và căm thù giặc sâu sắc. + GV: Tác - Gan góc, dũng cảm, khao khát được phẩm kể chiến đấu giết giặc. chuyện một - Giàu tình nghĩa, thuỷ chung son sắt với gia đình nông + HS làm việc cá dân Nam Bộ, nhân và phát quê hương và cách mạng. truyền thống biểu. b. Đặc điểm tính cách riêng: nào đã gắn bó - Nhân vật chú Năm: những con + Người thân lớn tuổi duy nhất còn lại người trong trong gia đình, từng bôn ba khắp nơi, cưu gia đình với mang các cháu khi ba mẹ Việt - Chiến hi nhau? sinh. + HS làm việc
cá nhân và Trả lời + Người đề cao truyền thống gia đình, hay phát biểu. kể sự tích của gia đình để giáo dục con cháu, cần mẫn ghi chép trong cuốn sổ gia đình tội ác của giặc và chiến công của các thành viên + GV: Nhân . vật chú Năm có vị trí nào + Người lao động chất phác nhưng giàu trong gia đình tình cảm và có tâm hồn nghệ sĩ (thích câu và có vai trò + GV: Giảng hò, tiếng sáo). Tiếng hò “khàn đục, tức như gì trong nhanh. tiếng gà gáy” nhưng đó là tâm tư, khát vọng truyện? của tâm hồn ông. + Tự nguyện, hết lòng góp sức người cho cách mạng khi thu xếp cho cả Việt và Chiến lên đường tòng quân. Trả lời => Trong dòng sông gia đình, chú Năm là thượng nguồn, là kết tinh đầy đủ những nét truyền thống. - Nhân vật má Việt: + GV: Nhân + Rất gan góc khi dẫn con đi đòi đầu vật này được chồng, hiên ngang đối đáp với bịn giặc, xây dựng với không run sợ trước sự doạ bắn, có lòng căm những nét tính thù giặc sâu sắc. cách nào? + Rất mực thương chồng thương con, đảm đang, tháo vát, cuộc đời chồng chất đau thương nhưng nén chặt tất cả để nuôi con và đánh giặc.
+ Ngã xuống trong một cuộc đấu tranh - Vai trò của nhưng trái cà – nông lép vẫ còn nóng hổi chú Năm trong rổ; linh hồn luôn sống mãi, bất tử trong trong gia lòng các con mình. điình truyền  Điển hình cho người mẹ miền Nam luôn thống CM? anh dũng, bất khuất, trung hậu, đảm đang. Trả lời + GV: Giảng nhanh. 5) Nghệ thuật: - Tình huống truyện: Việt-một chiến sĩ Quân giải phóng-bị thương phải nằm lại chiến trường. Truyện kể theo dòng nội tâm của Việt khi liền mạch(lúc tỉnh), khi gián đoạn(lúc ngất) của người trong cuộc làm câu chuyện trở nên chân thật hơn; có thể thay đổi đối tượng, không gian, thời gian, đan xen tự sự và trữ tình. - Chi tiết được chọn lọc vừa cụ thể vừa giàu ý nghĩa, gây ấn tượng mạnh. Ngôn ngữ bình dị, phong phú, giàu giá trị tạo hình và đậm sắc thái Nam bộ. - Giọng văn chân thật, tự nhiên, nhiều 4. Củng cố: đoạn gây xúc động mạnh…
- Những 6. Ý nghĩa văn bản: đặc sắc nghệ Qua câu chuyện về những con người trong thuật. một gia đình nông dân Nam Bộ có truyền - Chủ đề tư thống yêu nước, căm thù giặc, thủy chung tưởng. với quê hương, với CM, nhà văn khẳng 5. Dặn dò: định: sự hòa quyện giữa tình cảm gia đình và tình yêu nước; giữa truyền thống gia - Học bài đình và truyền thống dân tộc đã tạo nên sức cũ. mạnh tinh thần to lớn của con người VN, - Soạn bài dân tộc VN trong cuộc kháng chiến chống mới: Trả bài Mỹ-cứu nước. làm văn số 5 III. Tổng kết: Ghi nhớ: - Yêu cầu: Chuẩn bị dàn ý bài viết đã làm. =========================================