Giáo án vật lý lớp 10 chương trình cơ bản - Tiết 22: LỰC HƯỚNG TÂM

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

197
lượt xem 25
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu: 1. Về kiến thức: - Phát biểu được định nghĩa và viết được biểu thức tính lực hướng tâm - Nhận biết được chuyển động li tâm, nêu được một vài ví dụ về chuyển động li tâm là có lợi 2. Về kỹ năng: - Giải thích được vai trò của lực hướng tâm trong chuyển động tròn của các vật.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo án vật lý lớp 10 chương trình cơ bản - Tiết 22: LỰC HƯỚNG TÂM

Giáo án vật lý lớp 10 chương trình cơ bản - Tiết 22: LỰC HƯỚNG TÂM I. Mục tiêu: 1. Về kiến thức: - Phát biểu được định nghĩa và viết được biểu thức tính lực hướng tâm - Nhận biết được chuyển động li tâm, nêu được một vài ví dụ về chuyển động li tâm là có lợi hoặc có hại 2. Về kỹ năng: - Giải thích được vai trò của lực hướng tâm trong chuyển động tròn của các vật. - Chỉ ra được lực hướng tâm trong một số trường hợp đơn giản. - Giải thích được sự chuyển động văng ra khỏi quĩ đạo tròn của một số vật. II. Chuẩn bị: Giáo viên: - Một vài hình vẽ miêu tả tác dụng của lực hướng tâm.
- Một vật nặng buộc chặt vào đầu một sợi dây. - Một đĩa quay đặt nằm ngang một vật nặng để đặt lên trên đĩa quay đó. Học sinh: - Ôn lại kiến thức về định luật II, III Niu tơn, chuyển động tròn đều và lực hướng tâm III.Tiến trình dạy học: 1) Ổn định: 2) Kiểm tra: Lực ma sát trượt, xuất hiện khi nào, có độ lớn phụ thuộc vào những yếu tố nào, được xác định bằng công thức nào ? Ma sát có lợi hay có hại, cho ví dụ ? 3)Hoạt động dạy – học: Hoạt động 1: Nhắc lại kiến thức cũ: Hoạt động của HS Trợ giúp của GV Nội dung Là chuyển động có Thế nào là chuyển quỹ đạo là đường tròn,
có tốc độ trung bình là động tròn đều ? như nhau trên mỗi cung tròn. Gia tốc trong chuyển Gia tốc trong chuyển động tròn đều có chiều động tròn đều có đặc luôn hướng vào tâm của điểm như thế nào ? quĩ đạo. Từ định luật II Niu- tơn, ta thấy rằng một vật trong chuyển động tròn đều phải có một hợp lực tác dụng lên vật và hướng vào tâm vòng tròn. Vậy lực đó có tên gọi là gì ? Được tính bằng công thức nào ? Hoạt động 2: Tiếp thu lực hướng tâm và viết công thức lực hướng tâm.
GV làm TN với vật I. Lực hướng tâm: nặng buộc vào đầu 1) Định nghĩa: dây. Phải kéo dây về Lực (hay hợp Phải kéo dây về của các lực) tác phía tâm. phía nào để giữ cho dụng vào một vật vật chuyển động chuyển động tròn tròn ? Khi buông đều và gây ra cho tay thì vật chuyển vật gia tốc hướng động như thế nào ? tâm gọi là lực hướng tâm. Hãy trình bày các yếu tố 2) Công thức: của lực hướng tâm ? mv2  m 2r Fht  maht  r Từng nhóm trình bày lên bảng. Hoạt động 3: Phân tích một số ví dụ về lực hướng tâm.
Lực nào giữ cho vệ tinh 3)Ví dụ: nhân tạo có thể bay được Lực hấp dẫn. a. Lực hấp dẫn vòng quanh Trái Đất ? giữa Trái Đất và vệ tinh nhân tạo đóng vai trò là lực hướng Khi vật quay theo đĩa thì tâm giữ cho vệ tinh có các lực nào tác dụng chuyển động tròn lên vật ? Hợp lực tác Có 4 lực: trọng lực, đều quanh Trái Đất. dụng lên vật là lực nào ? phản lực, lực ma sát b. Lực ma sát Hãy tìm hợp lực tác dụng nghỉ. Hợp lực là lực lên ô tô ? Hợp lực có đặc nghỉ đóng vai trò là ma sát nghỉ. điểm gì ? Có tác dụng gì lực hướng tâm giữ vật chuyển động tròn ? đều trên bàn quay. HS tìm hợp lực. Hợp lực hướng vào tâm quĩ c. Ở những đoạn Lực hướng tâm có phải là đạo giúp xe chuyển đường cong người ta một loại lực mới không ? động dễ dàng. làm nghiêng để trọng Lực hướng tâm không  lực P của vật và phản phải là một loại lực mới  lực của mặt đường N mà là hợp của các lực ta có hợp lực hướng đã biết : hấp dẫn, ma sát, vào tâm quỹ đạo giúp
đàn hồi, … xe chuyển động được dễ dàng Hoạt động 4: Tìm hiểu về chuyển động li tâm Giáo viên làm lại thí HS quan sát TN. II.Chuyển động li nghiệm với đĩa quay: tâm: Tại vì khi đó lực ma sát nghỉ cực đại không Tại sao khi đĩa quay Khi lực ma sát đủ lớn để vai trò là lực nhanh thì đến một lúc nghỉ cực đại không hướng tâm. nào đó vật bị văng ra đủ lớn để đóng vai trò là lực hướng tâm ngoài ? cần thiết Chuyển động của vật (Fmsn(max< m2r) bị văng ra gọi là chuyển động li tâm. thì vật sẽ bị trượt ra xa tâm quay, rồi Cho HS thảo luận HS thảo luận nhóm: văng ra khỏi bàn trình bày lên bảng quay theo phương Chuyển động li tâm là tiếp tuyến với quĩ có lợi hay có hại? đạo, gọi là chuyển Cho một vài ứng dụng động li tâm lực li tâm mà em biết. Chuyển động li tâm
Thảo luận và đưa ra Cho một vài ví dụ về có lợi có ứng dụng : một sô thí dụ lực li tâm có hại mà em máy vắt li tâm, bơm biết. Hạn chế bằng cách li tâm, … nào ? Chuyển động li tâm có hại, cần phải tránh : xe chạy qua đoạn đường cong phải hạn chế tốc độ. 4. Củng cố - Vận dụng: Củng cố: khái niệm lực hướng tâm, công thức tính lực hướng tâm và chuyển động li tâm Vận dụng: 1)Lực nào sau đây có thể là lực hướng tâm ? A. Lực ma sát B. Lực đàn hồi C. Lực hấp dẫn D. Cả 3 lực trên 2)Biểu thức tính lực hướng tâm: A. Fht = m2r C. Fht = kl B. Fht = mg D. Fht = mg
5. Híng dÉn häc ë nhµ - Làm bài tập trong SGK và SBT - Chuẩn bị bài "bài toán về chuyển động ném ngang