giáo trình nhập môn khoa học thư viện thông tin phần 5

Chia sẻ: Thái Duy Ái Ngọc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:16

Thêm vào BST

Báo xấu

155
lượt xem 33
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thư viện khoa học xã hội là thư viện đa ngành về khoa học xã hội và nhân văn, là trung tâm tàng trữ sách từ cổ chí kim trong nước và ngoài nước, những tư liệu có giá trị khoa học như: Triết học, chính trị học, chính trị kinh tế học, văn học, nghệ thuật, ngôn ngữ, sử học, luật học, khảo cổ học, dân tộc học, xã hội học, giáo dục học, tâm lí xã hội, tư liệu học, thông tin học, thư viện học, lưu trữ học.....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: giáo trình nhập môn khoa học thư viện thông tin phần 5

65 PGS. TS. PHAN VAÊN THS. NGUYEÃN HUY CHÖÔNG Haø Noäi coù kho saùch laø 152 nghìn baûn (Kho ñoïc: 60.000, kho möôïn: 23.513, kho thieáu nhi: 29.470, kho ngoaïi vaên: 17.703, caùc kho khaùc: 21.586). Toång soá ñoäc giaû ñöôïc caáp theû: 3039 baïn ñoïc (Trong ñoù 347 caùn boä khoa hoïc kyõ thuaät, 234 coâng nhaân, 140 boä ñoäi, 1092 hoïc sinh phoå thoâng, 1076 sinh vieân ñaïi hoïc, thaønh phaàn khaùc laø 150). Ñòa ñieåm cuûa thö vieän thaønh phoá Haø Noäi naèm ôû trung taâm thuû ñoâ, thö vieän thaønh phoá Haø Noäi coù ñaày ñuû caùc phoøng chöùc naêng, ñaëc bieät laø coâng taùc ñòa chí, coù phoøng maùy tính ñang töøng böôùc thöïc hieän tin hoïc hoùa... Neùt noåi baät cuûa thö vieän thaønh phoá Haø Noäi laø ñaõ chæ ñaïo phong traøo ñoïc saùch saâu roäng trong toaøn thaønh phoá. Xaây döïng 155 tuû saùch cho hôïp taùc xaõ noâng nghieäp; 94 tuû saùch cho caùc nhaø maùy, xí nghieäp coâng nghieäp; 1000 tuùi saùch löu ñoäng cho caùc phaân xöôûng ñoäi saûn xuaát; môû haøng traêm lôùp boài döôõng nghieäp vuï cho caùn boä tuû saùch, goàm hôn 10000 ngöôøi tham gia, chính nhöõng anh chò em naøy ñaõ duy trì vaø giöõ vöõng phong traøo ñoïc saùch vaø laøm theo saùch khoa hoïc kyõ thuaät, saùch ngöôøi toát vieäc toát trong nhaân daân. Trong hôn 40 naêm qua thö vieän thaønh phoá Haø Noäi ñaõ toå chöùc haøng nghìn cuoäc giôùi thieäu saùch, toå chöùc caùc cuoäc thi ñoïc saùch tìm hieåu veà Ñaûng, veà caùc toå chöùc quaàn chuùng nhaân dòp caùc ngaøy leã lôùn: 50 naêm thaønh laäp nöôùc, 65 naêm thaønh laäp Ñaûng... Ñaëc bieät naêm 1968 vaän ñoäng toaøn daân ñoïc saùch “Ngöôøi toát vieäc toát” do Baùc Hoà ñeà xuaát, ñaõ giôùi thieäu cho nhaân daân thaønh phoá 725 buoåi vôùi hôn 107.100 ngöôøi nghe. Ngoaøi ra coøn tieán haønh vaän ñoäng ñoïc caùc cuoán saùch “Noùi lôøi hay, laøm vieäc toát”, “Baùm ñaát”.. ñoái vôùi ngöôøi lôùn, phaùt ñoäng thanh nieân ñoïc caùc cuoán “Phuøng Maõ Luaân”, keát hôïp vôùi phong traøo “Ba xaây ba choáng”, trong thieáu nhi ñoïc cuoán “Sau böùc maøn thaàn bí”, “Ñuôøng vaøo khoa hoïc”, “Ngöôøi Haø Noäi thanh lòch”... Trong phong traøo choáng Myõ cöùu nöôùc ñaõ taäp trung chæ ñaïo ñoïc nhöõng cuoán nhö: “Ngoïn löûa gang”, “Con chim ñaàu ñaøn”, “Töø tuyeán ñaàu toå quoác”, “Soáng nhö anh”, “Baát khuaát”, “Nhöõng laù thö töø thoân Buøi”, “Ngöôøi meï caàm suùng”... Theo thoáng keâ cuûa thö vieän thaønh phoá Haø Noäi ñaõ coù 230 nghìn ngöôøi ñoïc caùc cuoán saùch treân.
66 NHAÄP MOÂN KHOA HOÏC THÖ VIEÄN VAØ THOÂNG TIN Trong nhöõng naêm gaàn ñaây thö vieän thaønh phoá Haø Noäi ñaõ taäp trung giôùi thieäu saùch ñaùp öùng nhu caàu thieát yeáu veà ñôøi soáng tinh thaàn cuûa nhaân daân, goùp phaàn xaây döïng con ngöôøi môùi, neàn kinh teá môùi cuûa thuû ñoâ, boài döôõng ñaïo ñöùc, trí tueä, taâm hoàn, tình caûm, thöïc hieän söï ñoåi môùi vì daân giaøu nöôùc maïnh, xaõ hoäi coâng baèng vaên minh. Qua kinh nghieäm hoaït ñoäng phong phuù cuûa thö vieän thaønh phoá Haø Noäi, chuùng ta coù theå ruùt ra keát luaän böôùc ñaàu nhö sau: _ Thö vieän thaønh phoá laø thö vieän vöøa mang tính chaát phoå thoâng vöøa mang tính chaát khoa hoïc toång hôïp caû veà thaønh phaàn kho saùch vaø caùc maët hoaït ñoäng cuûa noù. Ñoái töôïng ñoäc giaû cuûa thö vieän keå caû trình ñoä hoïc vaán phoå thoâng vaø trí thöùc soáng vaø laøm vieäc, hoïc taäp, nghieân cöùu, saûn xuaát trong thaønh phoá _ Thö vieän thaønh phoá laø cô quan vaên hoùa, giaùo duïc ngoaøi nhaø tröôøng, laø trung taâm thoâng tin khoa hoïc, kyõ thuaät vaø coâng ngheä cuûa thaønh phoá, coù traùch nhieäm toå chöùc, xaây döïng phong traøo ñoïc saùch baùo coù hieäu quaû, coù chaát löôïng vaø khai thaùc toái ña tö lieäu phuïc vuï cho saûn xuaát coâng nghieäp vaø noâng nghieäp, coù keá hoaïch vaän ñoäng nhaân daân thaønh phoá söû duïng thö vieän coù heä thoáng, thöïc hieän toát chöùc naêng taøng tröõ, luaân chuyeån saùch ñuùng ñoái töôïng, ñuùng yeâu caàu baïn ñoïc. _ Thö vieän thaønh phoá thöïc hieän chöùc naêng laø trung taâm höôùng daãn nghieäp vuï cho taát caû caùc loaïi hình thö vieän phoå thoâng trong thaønh phoá, khoâng keå chuùng thuoäc cô quan, toå chöùc naøo. * Thö vieän coâng ñoaøn: Heä thoáng duy nhaát phuïc vuï thö vieän cho nhaân daân thaønh phoá bao goàm caû thö vieän coâng ñoaøn. Thö vieän coâng ñoaøn phuïc vuï ñoäc giaû tröïc tieáp saûn xuaát trong nhaø maùy, xí nghieäp coâng nghieäp, treân nhöõng coâng tröôøng, laâm tröôøng... Thö vieän coâng ñoaøn keát hôïp chaët cheõ vôùi thö vieän kyõ thuaät, toå chöùc phuïc vuï baïn ñoïc ñaùp öùng yeâu caàu saûn xuaát, naâng cao tay ngheà, baäc thôï, daïy ngheà cho coâng nhaân.
67 PGS. TS. PHAN VAÊN THS. NGUYEÃN HUY CHÖÔNG Thö vieän coâng ñoaøn trong caùc cô quan haønh chính söï nghieäp, caùc nhaø vaên hoùa, caâu laïc boä, caùc tröôøng hoïc, caùc beänh vieän.... Noäi dung coâng taùc cuûa chuùng mang tính chaát toång hôïp veà nhieàu maët noù gioáng nhö thö vieän phoå thoâng, phuïc vuï cho taát caû caùn boä, coâng nhaân vieân vaø caû nhaân daân khu vöïc maø thö vieän coù truï sôû ñoùng treân ñòa baøn thaønh phoá. * Thö vieän caùc toå chöùc Ñaûng: Thö vieän phuïc vuï nhaân daân thaønh phoá, trong ñoù coù nhieàu thö vieän tröôøng Ñaûng ôû trung öông ñeán ñòa phöông trong caû nöôùc, thö vieän tröôøng Ñaûng do ban chaáp haønh Ñaûng boä ñòa tænh, thaønh phoá, huyeän toå chöùc. Ñoái töôïng ñoäc giaû cuûa thö vieän laø caùn boä giaûng daïy, hoïc vieân tröôøng Ñaûng, caùn boä nghieân cöùu, baùo caùo vieân, tuyeân truyeàn vieân, caùn boä tuyeân giaùo, caùn boä tuyeân truyeàn vaø coå ñoäng... Thaønh phaàn kho saùch bao goàm saùch kinh ñieån cuûa chuû nghóa Maùc Leânin, saùch nghieân cöùu lyù luaän, saùch xaõ hoäi chính trò, taøi lieäu chæ ñaïo cuûa Ñaûng vaø nhaø nöôùc treân taát caû caùc lónh vöïc cuûa neàn kinh teá quoác daân, khoa hoïc kyõ thuaät vaø coâng ngheä, veà giaùo duïc, vaên hoùa ngheä thuaät, y teá, quoác phoøng...., caùc loaïi hình saùch tra cöùu... Noùi toùm laïi thö vieän tröôøng Ñaûng ñaõ goùp phaàn naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo boài döôõng caùn boä trung, sô caáp cuûa Ñaûng ôû caùc thaønh phoá, tænh, huyeän. Ngoaøi nhöõng thö vieän phuïc vuï nhaân daân thaønh phoá ñaõ neâu treân, chuùng ta caàn chuù yù ñeán loaïi hình thö vieän thieáu nhi trong thaønh phoá, thò xaõ, thò traán. * Thö vieän thieáu nhi: Xaây döïng heä thoáng thö vieän thieáu nhi laø vaán ñeà heát söùc quan troïng cuûa söï nghieäp giaùo duïc theá heä treû, saùch baùo laø phöông tieän phaùt trieån con ngöôøi toaøn dieän, thö vieän seõ thoûa maõn nhöõng yeâu caàu ñoïc saùch ña saïng vaø phong phuù cuûa caùc em. a/ Vò trí cuûa thö vieän thieáu nhi : Thieáu nhi laø maàm non cuûa ñaát nöôùc, tröôùc maét caùc em coù nhieäm vuï “Tuoåi nhoû laøm vieäc nhoû”, caùc em ñaõ ñoùng goùp
68 NHAÄP MOÂN KHOA HOÏC THÖ VIEÄN VAØ THOÂNG TIN nhieàu vieäc höõu ích cho gia ñình vaø xaõ hoäi. Trong töông lai caùc em laø ngöôøi chuû xaõ hoäi, laø ngöôøi giöõ nöôùc vaø xaây döïng toå quoác giaøu ñeïp. Baùc hoà ñaõ daïy “Coâng taùc giaùo duïc thieáu nieân nhi ñoàng raát quan troïng, ñoù laø nhieäm vuï ñaøo taïo theá heä töông lai cho ñaát nöôùc”59 Trong di chuùc ngöôøi ñaõ caên daën: chaêm lo boài döôõng theá heä caùch maïng cho ñôøi sau laø vieäc raát quan troïng vaø raát caàn thieát. V.I. Leânin raát quan taâm ñeán vieäc thu huùt thieáu nhi vaøo thö vieän ñoïc saùch, vaán ñeà naøy ñaõ theå hieän trong taùc phaåm “Chuùng ta coù theå laøm gì cho neàn giaùo duïc quoác daân”(1913)60. Baø N.C. Crupxcaia heát söùc chuù yù ñeán söï nghieäp thö vieän thieáu nhi, baø ñaáu tranh choáng quan ñieåm coi nheï, xem thöôøng saùch baùo ñoái vôùi thieáu nhi vaø vieäc toå chöùc thö vieän thieáu nhi61. Nhöõng chæ thò, nghò quyeát cuûa Ñaûng vaø nhaø nöôùc ñaõ chæ roõ coâng taùc xuaát baûn saùch cho thieáu nhi vaø vieäc toå chöùc ñoïc saùch cho caùc em. b/ Giaùo duïc phöông phaùp ñoïc saùch vaø söû duïng thö vieän cho thieáu nhi: Coâng taùc giaùo duïc thieáu nhi laø quaù trình laâu daøi, phöùc taïp ñoøi hoûi phaûi coù phöông phaùp sö phaïm. Calinin nhaø giaùo duïc hoïc noåi tieáng ñaõ vieát: “Giaùo duïc laø moät trong nhöõng vaán ñeà phöùc taïp nhaát. Giaùo duïc khoâng nhöõng laø moät khoa hoïc, maø coøn laø moät ngheä thuaät”... Tuoåi nhoû coù taâm hoàn trong saùng, nhaän thöùc cuûa caùc em coøn non cho neân deã tieáp thu leõ phaûi, cuõng deã tieâm nhieãm thoùi hö taät xaáu. Hôn nöõa, kieán thöùc caùc em thu nhaän ñöôïc thôøi thô aáu seõ ñeå laïi aán töôïng saâu saéc trong caû cuoäc ñôøi. Saùch laø moùn aên tinh thaàn cuûa thieáu nhi, môû roäng söï hieåu bieát, voán soáng, kinh nghieäm, nguoàn vui, giaøu trí töôûng töôïng, caùc em seõ cuøng bay boång vôùi chieác thaûm bay, chieác coái xay gioù kyø laï, nhöõng thaûo nguyeân bao la khoaùc leân taám aùo ngaøo ngaït hoa thôm coû laï ñuû maøu saéc röïc rôõ, coù nhöõng chuù thoû tinh ranh, baùc gaáu oân hoøa bieát noùi... trong nhöõng tranh saùch coå tích, thaàn thoaïi... Giaùo duïc caùc em phöông phaùp ñoïc 59 Hoà Chuû tòch.- Thö göûi cho thieáu nhi. Nhöõng lôøi keâu goïi cuûa Hoà Chuû tòch. T.I.-H.: Söï thaät, 1960, tr.69 60 V.I. Leânin.- Noùi vaø vieát veà thö vieän. H.: 1963, tr.43 61 N.C. Crupxcaia.- Baøn veà thö vieän vaø saùch thieáu nhi.-H.: “Vaên hoaù”, 1963, tr.86
69 PGS. TS. PHAN VAÊN THS. NGUYEÃN HUY CHÖÔNG töø deã ñeán khoù, töø ñôn giaûn cho ñeán phöùc taïp, ñoïc coù suy nghó, ñoïc coù ghi cheùp nhöõng ñieàu caàn thieát, ñoïc saùch phuø hôïp vôùi löùa tuoåi, ñoïc coù phöông phaùp: ñoïc löôùt, ñoïc nhanh, ñoïc chaäm, ñoïc coù muïc ñích ñeå giuùp caùc em phaùt trieån naêng khieáu, ñi saâu vaøo moät lónh vöïc khoa hoïc naøo ñoù maø caùc em thích nhaát. Höôùng daãn cho thieáu nhi phöong phaùp choïn saùch hay, saùch toát qua heä thoáng muïc luïc cuûa thö vieän... c/ Xaây döïng maïng löôùi thö vieän phuïc vuï thieáu nhi: Thö vieän thieáu nhi laø cô quan vaên hoùa giaùo duïc ngoaøi nhaø tröôøng, coù traùch nhieäm goùp phaàn tích cöïc giaùo duïc caùc em phaùt trieån toaøn dieän. Caàn xaây döïng maïng löôùi thö vieän thieáu nhi coù keá hoaïch, roäng khaép trong caû nöôùc, töø thaønh thò ñeán noâng thoân, töø ñoàng baèng cho ñeán vuøng saâu vuøng xa... Caùc loaïi hình thö vieän thieáu nhi: - Thö vieän thieáu nhi ñoäc laäp: thö vieän thieáu nhi ñoäc laäp thöôøng ñöôïc thaønh laäp theo nguyeân taéc khu vöïc. Maïng löôùi naøy bao goàm thö vieän thieáu nhi thaønh phoá, thö vieän thieáu nhi ôû trung taâm thò xaõ, thò traán, quaän, huyeän... Thö vieän thieáu nhi ñoäc laäp coù kho saùch töø 2000 baûn trôû leân, chuû yeáu laø saùch thieáu nhi, vaø moät soá saùch ngöôøi lôùn phuø hôïp vôùi vieäc giaùo duïc thieáu nhi. Toå chöùc kho saùch cuûa thö vieän thieáu nhi ñoäc laäp bao goàm toång kho, kho ñoïc, kho möôïn, saép xeùp theo caùc moân loaïi chuû yeáu. toå chöùc caùc heä thoáng muïc luïc, bieân soaïn thö muïc giôùi thieäu saùch thieáu nhi, toå chöùc thöôøng xuyeân trieån laõm saùch môùi, caùc hình thöùc tuyeân truyeàn saùch nhö toå chöùc daï hoäi, gaëp gôõ caùc nhaø vaên vieát saùch thieáu nhi, toå chöùc keå chuyeän, maïn ñaøm saùch, du lòch, tham quan... Heä thoáng thö vieän thieáu nhi ñoäc laäp ñöôïc söï chæ ñaïo nghieäp vuï cuûa heä thoáng coâng coäng nhaø nöôùc. - Boä phaän thö vieän thieáu nhi trong thö vieän ngöôøi lôùn: Boä phaän thö vieän thieáu nhi trong thö vieän ngöôøi lôùn coù taàm quan troïng ñaëc bieät ôû nhöõng nôi khoâng coù thö vieän thieáu nhi ñoäc laäp. Trong ñieàu kieän hieän nay cuûa nöôùc ta chöa coù theå toå chöùc heä thoáng thö vieän thieáu nhi töø trung öông ñeán ñòa phöông, cho neân trong caùc thö vieän ngöôøi lôùn caàn toå chöùc
70 NHAÄP MOÂN KHOA HOÏC THÖ VIEÄN VAØ THOÂNG TIN phoøng ñoïc, phoøng möôïn saùch cho caùc em thieáu nhi ñeå thoûa maõn yeâu caàu ñoïc saùch cho moïi löùa tuoåi cuûa caùc em. Hieän nay caùc thö vieän tænh, huyeän ñeàu coù toå chöùc phoøng ñoïc saùch cho thieáu nhi - Thö vieän thieáu nhi trong nhaø tröôøng: thö vieän thieáu nhi trong nhaø tröôøng goïi taét laø thö vieän tröôøng hoïc. Thö vieän tröôøng hoïc laø moät boä phaän caáu thaønh höõu cô cuûa caùc tröôøng phoå thoâng caáp I, II, III. Ñaëc dieåm cô baûn cuûa thö vieän tröôøng hoïc laø phuïc vuï cho moät ñoái töôïng xaùc ñònh, coù trình ñoä hoïc vaán ñoàng ñeàu, thö vieän tröôøng hoïc giuùp ñôõ tích cöïc cho quaù trình hoïc taäp cuûa caùc em thieáu nhi. Ñieàu ñoù quyeát ñònh tính chaát kho saùch vaø hình thöùc toå chöùc phuïc vuï ñoäc giaû phaûi tính ñeán yeâu caàu giaûng daïy trong nhaø tröôøng. Trong caùc thö vieän tröôøng phoå thoâng caáp I, II, III caàn ñöa vaøo keá hoaïch giaûng daïy kieán thöùc thö vieän cho hoïc sinh, ñaây laø phöông tieän heát söùc quan troïng ñeå boài döôõng cho caùc em phöông phaùp ñoïc saùch, söû duïng saùch vaø thö vieän. Trong tröôøng phoå thoâng thaày giaùo, coâ giaùo vaø caùn boä thö vieän caàn toå chöùc ñieåm saùch coù heä thoáng, toå chöùc ñoïc saùch ngoaïi khoùa cho caùc em. Theo quan ñieåm cuûa chuùng toâi, hieän nay muoán ñaåy maïnh phong traøo ñoïc saùch coù heä thoáng, hoã trôï ñaéc löïc cho vieäc naâng cao chaát löôïng hoïc taäp cuûa hoïc sinh trong caùc tröôøng hoïc phoå thoâng, caàn bieân soaïn cuoán: “Soå tay thö vieän” nhaèm muïc ñích phoå bieán kieán thöùc veà thö vieän thö muïc cho caùc em baèng hình thöùc heát söùc haáp daãn, deã hieåu, trình baøy ngheä thuaät ñoïc saùch, phöông phaùp löïa choïn saùch vaø söû duïng thö vieän. II.1.4.2: Heä thoáng thö vieän khoa hoïc : Theo quyeát ñònh 178/CP cuûa hoäi ñoàng chính phuû (1970) ñaõ quy ñònh: Heä thoáng thö vieän khoa hoïc Vieät Nam coù nhieäm vuï phuïc vuï cho coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc, giaûng daïy vaø chæ ñaïo saûn xuaát.
71 PGS. TS. PHAN VAÊN THS. NGUYEÃN HUY CHÖÔNG Thö vieän khoa hoïc hieän ñaïi coù nhöõng chöùc naêng sau ñaây: 1/ Ñaûm nhieäm vai troø thö vieän trung taâm trong heä thoáng phuïc vuï thö vieän, thö muïc cho khoa hoïc vaø saûn xuaát. Thö vieän khoa hoïc thöïc hieän chöùc naêng taøng tröõ aán phaåm: hoà sô, taøi lieäu kyõ thuaät trong saûn xuaát, baùo caùo veà nhöõng coâng trình nghieân cöù kho hoïc, caùc baûn thieát keá maãu, taøi lieäu thoâng tin döõ kieän, nhöõng taøi lieäu khoa hoïc töø coå ñaïi cho ñeán hieän ñaïi, caùc vaät lieäu mang tin hieän ñaïi: Microphim, micro phieáu, baêng ghi aâm, ghi hình, ñóa töø, CD-Rom (Com- pact disk read only memory), toå chöùc söû duïng vaø khai thaùc tö lieäu phuïc vuï phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi, phaùt trieån khoa hoïc vaø coâng ngheä. 2/ Thoâng tin thö vieän thö muïc phuïc vuï cho caùc nhaø baùc hoïc vaø chuyeân gia bao goàm: _ Söû duïng ñaày ñuû phöông phaùp vaø heä thoáng aán phaåm thoâng tin thöôøng kyø nhaèm thoâng baùo nhanh nhaát veà nhöõng taøi lieäu môùi nhaát _ Phoái hôïp vaø phaùt trieån coâng taùc tra cöùu ñeå söû duïng roäng raõi nguoàn thoâng tin cuûa nhieàu thö vieän. _ Xaây döïng muïc luïc lieân hôïp giöõa caùc thö vieän, tröôùc heát laø taøi lieäu, saùch baùo nöôùc ngoaøi. _ Toå chöùc heä thoáng möôïn giöõa caùc thö vieän. _ Cô giôùi hoùa vaø töï ñoäng hoùa heä thoáng tìm tö lieäu. 3/ Tuyeân truyeàn giôùi thieäu nhöõng thaønh töïu khoa hoïc trong caùc taàng lôùp nhaân daân ñoâng ñaûo. Heä thoáng thö vieän khoa hoïc bao goàm: thö vieän khoa hoïc toång hôïp, thö vieän ña ngaønh vaø chuyeân ngaønh. * Thö vieän khoa hoïc toång hôïp: Nhöõng cô sôû khoa hoïc ñeå khaúng ñònh loaïi hình thö vieän khoa hoïc toång hôïp: 1.Veà ñoái töôïng baïn ñoïc: Phuïc vuï nhieàu thaønh phaàn ñoäc giaû khaùc nhau., khoâng chæ phuïc vuï cho caùc nhaø baùc hoïc. caùn boä chuyeân moân, sinh vieân, nghieân cöùu sinh... maø coøn phuïc vuï
72 NHAÄP MOÂN KHOA HOÏC THÖ VIEÄN VAØ THOÂNG TIN cho moïi coâng daân Vieät Nam caàn ñöôïc nghieân cöùu saùch vaø söû duïng thö vieän. 2. Thaønh phaàn kho saùch: Kho saùch cuûa thö vieän khoa hoïc toång hôïp bao goàm ñaày ñuû caùc moân loaïi tri thöùc veà khoa hoïc xaõ hoäi, khoa hoïc töï nhieân, khoa hoïc kyõ thuaät, vaên hoùa, ngheä thuaät, caùc loaïi aán phaåm ñaëc bieät, keå caû nhöõng taøi lieäu khoâng xuaát baûn. Nhôø coù tính chaát ña daïng, ña ngaønh cuûa kho saùch thö vieän khoa hoïc toång hôïp ñaûm baûo ñieàu kieän söû duïng ñoàng boä kho saùch, ñaëc bieät laø caùc ngaønh khoa hoïc tieáp giaùp nhau. Thí duï: y hoïc vaø ñieän töû, luyeän kim vaø hoùa hoïc, noâng hoïc vaø sinh vaät hoïc, khoái caùc khoa hoïc vuõ truï..... 3. Thö vieän khoa hoïc toång hôïp coù moái quan heä maät thieát vôùi thö vieän phoå thoâng coâng coäng, höôùng daãn nghieäp vuï, bieân soaïn thö muïc cho thö vieän phoå thoâng. Thö vieän khoa hoïc toång hôïp bao goàm: Thö vieän quoác gia vaø thö vieän tænh. - Thö vieän quoác gia : Thö vieän quoác gia laø thö vieän khoa hoïc toång hôïp coâng coäng lôùn nhaát, laø trung taâm thoâng tin - thö vieän trong caû nöôùc. Thö vieän quoác gia tieâu bieåu cho neàn vaên hoùa cuûa daân toäc, taûng tröõ saùch baùo trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi ñaày ñuû nhaát, laø trung taâm cuûa nhöõng moái quan heä giöõa caùc heä thoáng thö vieän trong nöôùc vaø quan heä quoác teá. Thö vieän quoác gia ñöùng ñaàu heä thoáng thö vieän coâng coäng nhaø nöôùc thuoäc Boä vaên hoùa. Thö vieän quoác gia thöïc hieän caùc chöùc naêng sau: _ Taøng tröõ caùc aán phaåm töø coå ñaïi ñeán hieän ñaïi, thu nhaän löu chieåu vaên hoùa phaåm theo saéc leänh 18/CP cuûa chính phuû quy ñònh. _ Chöùc naêng luaân chuyeån saùch baùo trong toaøn quoác. _ Chöùc naêng trung taâm thoâng tin thö vieän thö muïc. _ Trung taâm nghieân cöùu veà thö vieän hoïc vaø thö muïc hoïc. _ Trung taân höôùng daãn nghieäp vuï.
73 PGS. TS. PHAN VAÊN THS. NGUYEÃN HUY CHÖÔNG _ Trung taâm trao ñoåi saùch baùo vôùi nöôùc ngoaøi: Vieäc trao ñoåi saùch baùo vôùi nöôùc ngoaøi cuûa thö vieän quoác gia coù yù nghóa quoác teá to lôùn veà maët chính trò, kinh teá, vaên hoùa... nhôø trao ñoåi saùch baùo taêng cöôøng tình höõu nghò giöõa caùc daân toäc trong khu vöïc vaø theá giôùi. Maët khaùc ñaây laø nguoàn boå sung saùch nöôùc ngoaøi raát toát, vöøa tieát kieäm ñöôïc ngoaïi teä, vöøa coù ñöôïc nhöõng boä söu taäp raát quyù, coù giaù trò khoa hoïc maø khoâng theå mua ñöôïc. Hieän nay thö vieän quoác gia vieät Nam ñang tieán haønh chæ ñaïo coâng taùc tin hoïc hoùa heä thoáng thö vieän coâng coäng nhaø nöôùc, cung caáp trang thieát bò maùy vi tính cho 53 tænh, thaønh phoá trong caû nöôùc do nhaø nöôùc caâp kinh phí, thö vieän quoác gia chòu traùch nhieäm ñaøo taïo vaø boài döôõng caùn boä veà kieán thöùc tin hoïc, xaây döïng cô sôû döõ lieäu vaø khai thaùc CSDL trong maïng. Caøi ñaët caùc CSDL ôû caùc tænh theo chöông trình CDS/ ISIS 3.0 do Unesco caáp mieãn phí. Thao taùc treân cô sôû heä thoáng MS-DOS, aùp duïng trong vieäc nhaäp worksheet vaø xaây döïng CSDL. Trung taâm maùy tính cuûa thö vieän quoác gia (Maùy chuû) ñöôïc söï hôïp taùc vaø taøi trôï cuûa thö vieän quoác gia UÙc. Moät soá thö vieän tænh ñöôïc trang bò maùy vi tính töông thích IBMPC vôùi caáu hình sau: boä söû lyù 386, oå cöùng 120Mb, boä nhôù 4 Mb Ram, monito VGA, maùy in FX-1070. Moät soá thö vieän tænh vaø thaønh phoá lôùn coøn ñöôïc trang bò modem. Ñeå phaùt trieån heä thoáng maïng thoâng tin coâng coäng trong caû nöôùc, maïng dieän roäng WAN (Wide area network) caàn khaéc phuïc moät soá vaán ñeà kyõ thuaät: söï töông taùc cuûa traïm ñaàu cuoái, hoà sô muïc luïc, ñöôøng daây truyeàn thoâng, giao thöùc (Protocal) leänh, tìm kieám, traû lôøi, kieåu maøn hình ra vaø giao dieän hoäi thoaïi ngöôøi maùy... Toùm laïi, cô sôû haï taàng truyeàn thoâng cuûa nöôùc ta coù khaû naêng ñaùp öùng moïi nhu caàu cuûa heä thoáng maïng thoâng tin thö vieän coâng coäng nhaø nöôùc thuoäc boä Vaên hoùa, trung taâm chæ ñaïo höôùng daãn maïng laø thö vieän Quoác gia Vieät Nam. - Thö vieän tænh: Trong thôøi kyø caûi caùch neàn haønh chính quoác gia, tænh laø ñôn vò haønh chính ñaëc bieät quan troïng, vieäc ñoåi môùi cô cheá quaûn lyù trong neàn kinh teá thò tröôøng, vieäc phaân caáp quaûn lyù
74 NHAÄP MOÂN KHOA HOÏC THÖ VIEÄN VAØ THOÂNG TIN giöõa trung öông vaø tænh ñaõ taêng cöôøng khaû naêng laõnh ñaïo toaøn dieän cuûa tænh. Tænh ñoùng vai troø, vò trí voâ cuøng to lôùn trong coâng cuoäc xaây döïng kinh teá, vaên hoaù, quoác phoøng cuûa ñòa phöông. Nghò quyeát ñaïi hoäi Ñaûng laàn thöù IV ñaõ neâu roõ: Xaây döïng moãi tænh, thaønh phoá thaønh moät cô caáu kinh teá coâng noâng nghieäp. Caáp tænh, thaønh phoá coù traùch nhieäm baûo ñaûm ñôøi soáng vaät chaát vaø vaên hoaù cuûa nhaân daân ñòa phöông. Do ñoù thö vieän tænh laø trung taâm vaên hoaù vaø khoa hoïc kyõ thuaät cuûa ñòa phöông, laø trung taâm taøng tröõ saùch baùo lôùn nhaát cuûa tænh, coù nhieäm vuï phuïc vuï nhu caàu nghieân cöùu khoa hoïc, hoïc taäp cuûa caùn boä vaø nhaân daân trong tænh, ñoàng thôøi phuïc vuï nhöõng yeâu caàu cuûa caùc cô quan Ñaûng, chính quyeàn kinh teá cuûa tænh vaø huyeän. Thö vieän tænh laø trung taâm höôùng daãn nghieäp vuï cho caùc thö vieän huyeän, thò traán, thò xaõ, cô quan, tröôøng hoïc ôû trong tænh. Thö vieän tænh coù nhieäm vuï goùp phaàn nghieân cöùu tænh nhaø, söû duïng trieät ñeå söùc saûn xuaát cuûa ñòa phöông, tuyeân truyeàn trong nhaân daân kieán thöùc veà ñòa chí. Noùi toùm laïi trong heä thoáng thö vieän coâng coäng nhaø nöôùc thuoäc boä Vaên hoùa, thì thö vieän tænh vaø thaønh phoá giöõ vò trí troïng yeáu sau thö vieän Quoác gia. Tính chaát toång hôïp cuûa thö vieän tænh bao goàm: 1_ Thaønh phaàn kho saùch 2_ Thaønh phaàn ñoäc giaû. 3_ Noäi dung vaø phöông phaùp coâng taùc. Moät trong nhöõng chöùc naêng cô baûn cuûa thö vieän tænh laø coâng taùc ñòa chí. Noäi dung tö lieäu ñòa chí cuûa thö vieän tænh taäp trung nghieân cöùu toaøn dieän veà ñòa phöông nhö: taøi nguyeân thieân nhieân, kinh teá, vaên hoùa, lòch söû, ñôøi soáng xaõ hoäi v.v...Caùc aán phaåm ñòa chí bao goàm: taøi lieäu saùch baùo noùi veà tænh ñoù, khoâng keå xuaát baûn ôû ñaâu vaø do ai xuaát baûn; Taát caû nhöõng taøi lieäu xuaát baûn ngay trong ñòa baøn cuûa tænh khoâng keå taøi lieäu ñoù noùi veà vaán ñeà gì; Taøi lieäu coù theå khoâng noùi veà ñòa phöông nhöng noù laø nguoàn tö lieäu coù giaù trò nghieân cöùu veà söï phaùt trieån vaên hoaù vaø söï nghieäp xuaát baûn cuûa tænh. Cheá ñoä noäp löu chieåu vaên hoaù phaåm cuûa ñòa phöông cho thö vieän
75 PGS. TS. PHAN VAÊN THS. NGUYEÃN HUY CHÖÔNG tænh laø nguoàn taøi lieäu ñòa chí toát nhaát cuûa ñòa phöông. Trong coâng cuoäc ñoåi môùi hieän nay coâng taùc ñòa chí phaûi laáy kinh teá laøm troïng taâm ñeå nghieân cöùu ñòa phöông, nhaèm thuùc ñaåy kinh teá - xaõ hoäi cuûa ñòa phöông ngaøy caøng phaùt trieån toaøn dieän. Hieän nay trong caû nöôùc coù 53 thö vieän tænh, thaønh phoá, vôùi kho saùch toái thieåu laø 5 vaïn baûn, toái ña laø 20 vaïn baûn. Moãi thö vieän tænh ñeàu ñöôïc trang bò moät maùy vi tính 386 vaø moät modem, moät maùy ñieän thoaïi... Coù moät soá thö vieän ñöôïc trang bò töø 2 ñeán 3 maùy tính vaø töøng böôùc noái maïng vôùi thö vieän quoác gia Vieät Nam, nhaèm khai thaùc CSDL cuûa heä thoáng maïng thoâng tin tö lieäu thö vieän coâng coäng nhaø nöôùc, ñoàng thôøi truy nhaäp CSDL cuûa thö vieän tænh vaøo maïng... * Thö vieän khoa hoïc ña ngaønh: Thö vieän khoa hoïc ña ngaønh laø nhöõng thö vieän lôùn mang tính chaát quoác gia, taøng tröõ caùc aán phaåm ña ngaønh khoa hoïc. ÔÛ nöôùc ta coù hai thö vieän quoác gia ña ngaønh khoa hoïc nhö: Thö vieän khoa hoïc kyõ thuaät trung öông thuoäc trung taâm thoâng tin khoa hoïc vaø coâng ngheä quoác gia, thö vieän ña ngaønh khoa hoïc xaõ hoäi thuoäc vieän thoâng tin khoa hoïc xaõ hoäi. Söï khaùc nhau cuûa thö vieän khoa hoïc toång hôïp vaø thö vieän khoa hoïc ña ngaønh ôû choã tính chaát taøng tröõ cuûa kho saùch, ñoái töôïng ñoäc giaû, noäi dung hoaït ñoäng cuûa thö vieän.... - Thö vieän ña ngaønh veà khoa hoïc kyõ thuaät Thö vieän khoa hoïc kyõ thuaät trung öông taøng tröõ caùc aán phaåm thuoäc boä moân trí thöùc veà khoa hoïc töï nhieân vaø kyõ thuaät nhö: coâng nghieäp, noâng nghieäp, giao thoâng vaän taûi, luyeän kim, khai moû, naêng löôïng... Caùc ngaønh khoa hoïc töï nhieân: toaùn, lyù, hoùa, coâng ngheä tin hoïc, coâng ngheä hoùa hoïc... Kho saùch cuûa thö vieän khoa hoïc kyõ thuaät trung öông coù treân 50 vaïn baûn saùch, 4500 loaïi taïp chí cuûa 30 nöôùc treân theá giôùi, saùch ngoaïi ngöõ chieám 80%. Kho taïp chí goàm 130 loaïi taïp chí toaùn hoïc, 150 loaïi taïp chí hoaù hoïc, 250 teân loaïi veà sinh hoaù, 320 teân veà caùc ngaønh kyõ thuaät vaø kinh teá noâng nghieäp, 350 teân loaïi taïp chí veà naêng löôïng, 150 teân veà giao thoâng vaän
76 NHAÄP MOÂN KHOA HOÏC THÖ VIEÄN VAØ THOÂNG TIN taûi... thö vieän khoa hoïc kyõ thuaät trung öông ñöôïc quyeàn nhaän löu chieåu vaên hoaù phaåm khoâng traû tieàn, laø trung taâm taøng tröõ saùch baùo khoa hoïc vaø kyõ thuaät ña ngaønh, laø trung taâm höôùng daãn nghieäp vuï cho thö vieän khoa hoïc kyõ thuaät trong caû nöôùc. Thö vieän khoa hoïc kyõ thuaät trung öông ñaõ thöïc hieän tin hoïc hoùa caùc boä phaän chöùc naêng nhö: boå sung trao ñoåi, phaân loaïi bieân muïc, toå chöùc phuïc vuï baïn ñoïc... Ñeå phuïc vuï cho khoa hoïc vaø coâng ngheä cuûa nöôùc ta trong thôøi kyø coâng nghieäp hoùa vaø hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc thö vieän khoa hoïc kyõ thuaät trung öông ñaõ trao ñoåi tö lieäu vôùi 100 cô quan vaø thö vieän khoa hoïc goàm 40 nöôùc trong khu vöïc vaø theá giôùi. - Thö vieän khoa hoïc xaõ hoäi: Thö vieän khoa hoïc xaõ hoäi laø thö vieän ña ngaønh veà khoa hoïc xaõ hoäi vaø nhaân vaên, laø trung taâm taøng tröõ saùch töø coå chí kim trong nöôùc vaø ngoaøi nöôùc, nhöõng tö lieäu coù giaù trò khoa hoïc nhö: Trieát hoïc, chính trò hoïc, chính trò kinh teá hoïc, vaên hoïc, ngheä thuaät, ngoân ngöõ, söû hoïc, luaät hoïc, khaûo coå hoïc, daân toäc hoïc, xaõ hoäi hoïc, giaùo duïc hoïc, taâm lí xaõ hoäi, tö lieäu hoïc, thoâng tin hoïc, thö vieän hoïc, löu tröõ hoïc... Kho saùch cuûa thö vieän khoa hoïc xaõ hoäi (Vieän thoâng tin KHXH) ñeán nay leân ñeán 30 vaïn baûn, hôn 1000 loaïi taïp chí. Trong ñoù coù kho saùch Haùn Noâm laø kho saùch quyù hieám, coù giaù trò khoa hoïc cao goàm coù 3 vaïn baûn laäp bia, caùc boä saùch thaàn tích, thaàn saéc... cuûa caùc trieàu ñaïi vua quan phong kieán. Thö vieän KHXH tieáp thu kho saùch cuûa tröôøng Vieãn Ñoâng Baùc Coå, ñaây laø kho saùch coù giaù trò khoa hoïc nghieân cöùu veà phöông ñoâng hoïc, coù moät khoâng hai ôû Chaâu AÙ, vaø ñöùng thöù 2 sau thö vieän Pari (Phaùp). Thö vieän KHXH ñaõ trao ñoåi tö lieäu vôùi 30 thö vieän, cô quan nghieân cöùu vaø Vieän haøn laâm KHXH cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc vaø theá giôùi. Thö vieän KHXH (Nay laø Vieän Thoâng tin KHXH) laø trung taâm nghieân cöùu khoa hoïc thö vieän, thö muïc, laø trung taâm höôùng daãn nghieäp vuï cho thö vieän chuyeân ngaønh veà KHXH.
77 PGS. TS. PHAN VAÊN THS. NGUYEÃN HUY CHÖÔNG Noùi toùm laïi, thö vieän KHXH laø moät trong ba thö vieän lôùn nhaát ôû nöôùc ta, thö vieän KHXH & NV laø thö vieän ña ngaønh veà KHXH, tröïc tieáp phuïc vuï cho caùn boä nghieân cöùu, giaûng daïy, nghieân cöùu sinh, hoïc sinh trong caû nöôùc. * Thö vieän khoa hoïc chuyeân ngaønh Thö vieän khoa hoïc chuyeân ngaønh khaùc vôùi thö vieän khoa hoïc toång hôïp, thö vieän khoa hoïc ña ngaønh. Thö vieän khoa hoïc chuyeân ngaønh chæ phuïc vuï cho caùc nhaø khoa hoïc, caùc chuyeân gia trong moät cô quan, moät vieän nghieân cöùu, cho moät ngaønh khoa hoïc xaùc ñònh, thoaû maõn nhu caàu nghieân cöùu ñaùp öùng yeâu caàu nhieäm vuï, chöùc naêng vaø muïc tieâu hoaït ñoäng cuûa moät ñôn vò quaûn lí nhaø nöôùc, treân caùc lónh vöïc kinh teá, vaên hoaù, giaùo duïc, y teá, quoác phoøng... Phaàn lôùn caùc thö vieän chuyeân ngaønh coøn gaén lieàn vôùi cô quan khoa hoïc, caùc cô sôû saûn xuaát, caùc nhaø maùy, xí nghieäp, cô quan thieát keá, xaây döïng... phuï thuoäc vaøo keá hoaïch chuyeân moân cuûa moät ngaønh cuï theå. Caên cöù vaøo kho saùch chuyeân moân hoaù, caên cöù vaøo nhieäm vuï, chöùc naêng cuûa cuûa thö vieän khoa hoïc chuyeân ngaønh chuùng ta coù theå phaân laøm hai loaïi: 1/ Thö vieän khoa hoïc chuyeân ngaønh cuûa caùc boä, caùc ngaønh, caùc Vieän nghieân cöùu, caùc tröôøng ñaïi hoïc... 2/ Thö vieän chuyeân ngaønh coù tính chaát phuïc vuï saûn xuaát nhö - thö vieän kó thuaät cuûa caùc cô quan cheá taïo, thieát keá, caùc xí nghieäp. - Thö vieän Y hoïc Trung öông ÔÛ nöôùc ta ñaõ hình thaønh vaø phaùt trieån maïng löôùi thö vieän y teá töø trung öông ñeán caùc ñòa phöông goàm: Thö vieän y hoïc trung öông, thö vieän caùc vieän, caùc cô quan nghieân cöùu khoa hoïc cuûa ngaønh y teá tröïc thuoäc Boä Y teá, thö vieän caùc beänh vieän töø trung öông, ñeán caùc tænh, thaønh phoá, quaän huyeän... thö vieän caùc tröôøng ñaïi hoïc, trung hoïc chuyeân nghieäp, y khoa, döôïc khoa, caùc tröôøng boå tuùc baùc syõ vaø caùn boä quaûn lí, caùn boä phoøng beänh vaø chöõa beänh, caùc nhaø maùy, xí nghieäp thieát bò y cuï, döôïc phaåm...
78 NHAÄP MOÂN KHOA HOÏC THÖ VIEÄN VAØ THOÂNG TIN Ñöùng ñaàu maïng löôùi thö vieän y teá trong caû nöôùc laø thö vieän y hoïc trung öông tröïc thuoäc Boä y teá; coù 3 chöùc naêng cô baûn: 1/ Trung taâm taøng tröõ taøi lieäu saùch baùo veà y hoïc, döôïc hoïc trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi, ñoàng thôøi coù nhieäm vuï trao ñoåi saùch baùo cuûa ngaønh vôùi caùc nöôùc treân theá giôùi. 2/ Trung taâm Thoâng tin-Thö vieän Thö muïc cuûa toaøn ngaønh, thöôøng xuyeân thoâng baùo nhöõng thaønh töïu khoa hoïc vaø coâng ngheä môùi nhaát treân lónh vöïc y hoïc vaø döôïc hoïc, nhöõng kinh nghieäm saûn xuaát tieân tieán trong nöôùc vaø treân theá giôùi cho caùn boä nghieân cöùu, giaûng daïy, caùn boä quaûn lí vaø laõnh ñaïo cuûa ngaønh y teá, thieát thöïc aùp duïng nhöõng thaønh töïu vaø kinh nghieäm tieân tieán vaøo coâng taùc phoøng beänh, chöõa beänh vaø baûo veä söùc khoeû cho nhaân daân trong söï nghieäp xaây döïng vaø baûo veä toå quoác XHCN. 3/ Trung taâm höôùng daãn nghieäp vuï, xaây döïng, cuûng coá, phaùt trieån maïng löôùi thö vieän y hoïc, döôïc hoïc trong caû nöôùc. 4/ Tin hoïc hoaù coâng taùc thoâng tin tö lieäu, xaây döïng CSDL taøi lieäu y hoïc vaø döôïc hoïc coù trong kho cuûa thö vieän y hoïc trung öông. Thö vieän y hoïc trung öông coù kho saùch, taïp chí y hoïc, döôïc hoïc trong nöôùc vaø ngoaøi nöôùc ñaày ñuû nhaát ôû Vieät nam, gaàn 90 vaïn baûn, hôn 1.300 loaïi taïp chí, thuoäc 14 thöù tieáng, caùc luaän aùn toát nghieäp baùc só, döôïc só cao caáp baûo veä ôû Haø Noäi, caùc luaän aùn TS, PTS baûo veä ôû ngoaøi nöôùc, hôn 7500 luaän aùn nöôùc ngoaøi qua con ñöôøng trao ñoåi vaø taëng bieáu62. Ñaëc bieät laø aán phaåm ñònh kì caäp nhaät thoâng tin môùi cuûa caùc nöôùc: Nga (Lieân xoâ cuõ), Trung quoác, Ñöùc, Hungari, Rumani, Tieäp khaéc, Bungari, Phaùp, Anh, Myõ, AÁn Ñoä...ñaây laø caùc loaïi taïp chí chuyeân moân hieän ñaïi cuûa ngaønh y hoïc, döôïc hoïc treân theá giôùi, coù taùc duïng to lôùn trong nghieân cöùu, öùng duïng khoa hoïc y teá ôû nöôùc ta. 62 Baûn tin y hoïc, Soá 3.1991, tr 4-5 “Thö vieän y hoïc Trung öông”
79 PGS. TS. PHAN VAÊN THS. NGUYEÃN HUY CHÖÔNG - Thö vieän khoa hoïc chuyeân ngaønh quaân ñoäi Heä thoáng thö vieän quaân ñoäi nhaân daân Vieät nam - laø cô quan vaên hoaù, giaùo duïc thoâng tin cuûa quaân ñoäi, laø coâng cuï giaùo duïc chính trò tö töôûng cuûa Ñaûng trong quaân ñoäi, laø cô sôû nghieân cöùu khoa hoïc, laø boä phaän naâng cao trình ñoä vaên hoaù, kó thuaät coâng ngheä môùi veà quaân söï cho caùn boä vaø chieán syõ, ñaùp öùng nhu caàu xaây döïng quaân ñoäi caùch maïng, chính quy, tinh nhueä, töøng böôùc hieän ñaïi. Heä thoáng thö vieän quaân ñoäi goùp phaàn tích cöïc, thieát thöïc xaây döïng quaân ñoäi trong thôøi kì coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc, thôøi kì môû cöûa, hôïp taùc, höõu nghò, phaùt trieån vaø ñaáu tranh choáng caùc theá löïc thuø ñòch thöïc hieän aâm möu dieãn bieán hoaø bình, baïo loaïn laät ñoå cheá ñoä XHCN ôû nöôùc ta. Maët khaùc caùc loaïi hình thö vieän quaân ñoäi tham gia vaøo ñaáu tranh treân maët traän tö töôûng, vaên hoaù, goùp phaàn baûo veä caùi hay, caùi ñuùng, cöông quyeát choáng laïi caùc tö töôûng leäch laïc, loaïi boû caùc vaên hoaù phaåm xaáu, ñoäc haïi, khoâng cho chuùng xaâm nhaäp vaøo moâi tröôøng quaân ñoäi, khaúng ñònh ñöôøng loái ñuùng ñaén cuûa Ñaûng, khaúng ñònh thaønh quaû caùch maïng, baûo veä cheá ñoä, baûo veä Ñaûng, baûo veä nhaân daân, thöïc hieän chieán löôïc xaây döïng CNXH vaø baûo veä toå quoác. Heä thoáng thö vieän quaân ñoäi goàm coù hai maïng löôùi - maïng löôùi thö vieän khoa hoïc vaø maïng löôùi thö vieän phoå thoâng (thö vieän ñôn vò). Theo thoáng keâ toaøn quaân coù 53 thö vieän: 10 thö vieän coù voán tö lieäu töø 10 vaïn ñeán 40 vaïn baûn 13 thö vieän coù voán tö lieäu töø 2 vaïn ñeán 10 vaïn baûn 14 thö vieän coù voán tö lieäu töø 1 vaïn ñeán 2 vaïn baûn 16 thö vieän coù voán tö lieäu töø 4 nghìn ñeán 1 vaïn baûn Coù 330 phoøng ñoïc caáp sö ñoaøn, trung ñoaøn, 620 tuû saùch phoøng Hoà Chí Minh63 Thö vieän quaân ñoäi laø thö vieän trung taân ngaønh , thö vieän quaân ñoäi coù chöùc naêng taøng tröõ saùch baùo, taïp chí trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi coù kho saùch hôn 30 vaïn baûn, 1500 loaïi baùo vaø taïp chí, coù 10.000 baïn ñoïc. Thö vieän quaân ñoäi ñaõ phuïc 63 Baùo caùo cuûng coá vaø naâng cao chaát löôïng, hieäu quaû coâng taùc thö vieän, saùch baùo trong quaân ñoäi. Hoäi nghò VHVN toaøn quaân 12/1995. 12 trang in maùy vi tính
80 NHAÄP MOÂN KHOA HOÏC THÖ VIEÄN VAØ THOÂNG TIN vuï hôn 200.000 löôït baïn ñoïc vôùi gaàn 400.000 löôït taøi lieäu, trong ñoù taøi lieäu quaân söï chieám gaàn 40%64. Thö vieän quaân ñoäi laø Trung taâm Thoâng tin-Thö vieän-Thö muïc, ñaõ bieân soaïn ñuû caùc loaïi hình thö muïc nhö pheâ bình saùch, thö muïc giôùi thieäu, thö muïc chuyeân ñeà... Thö vieän quaân ñoäi laø trung taâm höôùng daãn nghieäp vuï cho heä thoáng thö vieän toaøn quaân. Töø naêm 1987 ñeán nay ñaõ môû 25 lôùp boài döôøng nghieäp vuï cho 728 caùn boä thö vieän, taäp huaán cho 537 ngöôøi. Ngoaøi ra thö vieän coøn cöû caùn boä tröïc tieáp ñeán thö vieän ñôn vò cô sôû ñeå höôùng daãn veà kó thuaät nghieäp vuï. Naêm 1992, thö vieän quaân ñoäi ñaõ ñöôïc trang bò maùy vi tính, maùy sao chuïp nhaân baûn, ñaõ xaây döïng CSDL gaàn 2000 phieáu nhaäp tin vaøo maùy tính ñieän töû chuyeân ñeà taøi lieäu veà chieán thaéng Ñieän Bieân Phuû. Ñeå töøng böôùc tin hoïc hoaù coâng taùc thoâng tin thö vieän cuûa thö vieän quaân ñoäi, caùc phoøng chöùc naêng vaø caùc phoøng ñoïc ñang coù keá hoaïch hoaøn thieän boä maùy tra cöùu truyeàn thoáng tieán tôùi phuïc vuï tra cöùu tìm tin thoâng qua heä thoáng maùy tính, ñoàng thôøi caøi ñaët chöông trình toå chöùc quaûn lí baïn ñoïc. - Heä thoáng thö vieän chuyeân ngaønh giaùo duïc vaø ñaøo taïo Thö vieän caùc tröôøng ñaïi hoïc vaø cao ñaúng goùp phaàn ñaøo taïo ñoäi nguõ caùn boä, chuyeân gia cho caùc ngaønh kinh teá, vaên hoaù, khoa hoïc töï nhieân, kó thuaät, coâng ngheä, khoa hoïc xaõ hoäi vaø nhaân vaên, y teá, quoác phoøng... Thö vieän caùc tröôøng ñaïi hoïc vaø cao ñaúng thöïc hieän chöùc naêng quan troïng laø Trung taâm Thoâng tin-vaên hoaù-khoa hoïc cuûa caùc tröôøng ñaïi hoïc vaø cao ñaúng, phuïc vuï cho coâng taùc ñaøo taïo vaø nghieân cöùu khoa hoïc goùp phaàn naâng cao chaát löôïng hoïc taäp, giaûng daïy cuaû thaày giaùo vaø hoïc sinh. Thö vieän tröôøng ñaïi hoïc vaø cao ñaúng söu taàm, boå sung saùch baùo phuïc vuï sinh vieân theo ngaønh hoïc, lôùp hoïc, naêm hoïc thích hôïp vôùi chöông trình keá hoaïch ñaøo taïo cuûa nhaø tröôøng. Phuïc vuï saùch cho sinh vieân ñaïi hoïc vaø cao ñaúng khoâng chæ haïn cheá trong vieäc cung caáp saùch giaùo khoa vaø giaùo trình. 64 Thöôïng taù, PTS Maïc Vaên Troïng. Thö vieän quaân ñoäi trong nhöõng naêm ñoåi môùi. Taäp san thö vieän, soá 4/1994, tr.5-8