Góp phần nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và phẫu thuật bệnh lý khe mang ở trẻ em tại Bệnh viện Nhi Đồng I

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br />  GÓP PHẦN NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG  <br /> VÀ PHẪU THUẬT BỆNH LÝ KHE MANG Ở TRẺ EM  <br /> TẠI BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG I <br /> Nguyễn Phan Nguyên*, Trần Thị Bích Liên**, Đặng Hoàng Sơn*** <br /> <br /> TÓM TẮT <br /> Mục tiêu: Khảo sát đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và phẫu thuật bệnh lý khe mang ở trẻ em. <br /> Phương pháp: Nghiên cứu tiến cứu mô tả hàng loạt ca trên những bệnh nhiđược chẩn đoán và phẫu thuật <br /> bệnh lý khe mang tại khoa Tai‐mũi‐họng Bệnh Viện Nhi Đồng I từ tháng 9/2012 đến tháng 4/2013. <br /> Kết quả: Trong 34 ca được khảo sát, tỉ lệ bất thường khe mang số I chiếm 17,65 % biểu hiện là nang/lỗ dò <br /> chảy dịch vị trí trước tai, sau tai, vùng góc hàm; bất thường khe mang số II chiếm 38,24% biểu hiện chủ yếu là lỗ <br /> dò  tiết  dịch  (84,62%)  vị  trí  dọc  theo  bờ  trước  cơ  ức  đòn  chủm;  dò  xoang  lê  chiếm  44,11%  biểu  hiện  là  viêm <br /> tấy/áp‐xe vùng tuyến giáp tái đi tái lại (66,67%). Siêu âm là phương tiện cận lâm sàng dễ thực hiện, không xâm <br /> lấn, có thể giúp sàng lọc những khối u vùng cổ. Phẫu thuật lấy nang/đường dò số I đòi hỏi phải bộc lộ thần kinh <br /> mặt, phẫu thuật đường dò số II sử dụng một hay hai đường rạch ngang cổ, phẫu thuật dò xoang lê phải bộc lộ <br /> thần kinh quặt ngược thanh quản trước khi cắt bán phần tuyến giáp. <br /> Kết luận: Bất thường khe mang là một bệnh lý bẩm sinh phức tạp cần chẩn đoán và điều trị đúng theo từng <br /> loại bất thường để tránh biến chứng và tái phát. <br /> Từ khóa: bệnh lý khe mang <br /> <br /> ABSTRACT  <br /> CLINICAL, PARACLINICAL FEATURES AND SURGERY OF BRANCHIAL ANOMALIES IN <br /> CHILDREN IN CHILDREN HOSPITAL NUMBER I <br /> Nguyen Phan Nguyen, Tran Thi Bich Lien, Dang Hoang Son <br />  * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 ‐ Supplement of No 1 ‐ 2014: 242 ‐ 246 <br /> Objectives: survey clinical, paraclinical features and surgery of branchial anomalie in children. <br /> Subjects and Method: prospective study, case series report <br /> Patients  who  were  diagnosed  and  operated  on  in  ENT  department  of  Children  Hospital  Number  I  from <br /> September 2012 to April 2013 were enrolled in the study. <br /> Result:  Of  the  34  patients,  17.65  %  of  the  branchial  anomalies  were  first  branchial  anomalies  with <br /> presenting  cysts/fistulae  in  parotid  or  retroauricular  or  submandible  region;  38.24%  were  second  branchial <br /> anomalies  with  main  presenting  pit‐like  depression  with/without  fluid  (84.62%)  along  the  anterior  border  of <br /> sternocleidomastoid muscle (SCM); 44.11% were piryform sinus fistulae with presenting recurrent suppurative <br /> thyroiditis (66.67%). Ultrasound were easy to perform, noninvasive and to be able to screen neck mass. Surgical <br /> excision of first branchial anomalies required facial nerve dissection, one of second branchial anomalies used one <br /> or two (stepladder) transverse cervical incision and one of pityform sinus fistulae required recurrent laryngeal <br /> nerve dissection before hemithyroidectomy. <br /> Conclusion:  Branchial  anomalies  were  complicated  congenital  pediatric  head  and  neck  lesions  but  are <br /> * Bệnh viện Quận Thủ Đức Tp HCM, ** Bộ môn Tai Mũi Họng Đại Học Y Dược TP. HCM,  <br /> *** Bệnh viện Nhi Đồng I <br /> Tác giả liên lạc: BS Nguyễn Phan Nguyên   ĐT: 0909652217 <br /> Email: southsapphire@yahoo.com  <br /> <br /> 242<br /> <br /> Chuyên Đề Mắt – Tai Mũi Họng – Răng Hàm Mặt <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014 <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> comprised by several diverse anomalies. Diagnosis and treatment must be tailored depending on which branchial <br /> arch was involved to avoid complication and recurrence. <br /> Key words: Branchial anomalies <br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ <br /> Bệnh lý khe mang là một trong những bệnh <br /> lý bẩm sinh thường gặp ở trẻ em với tỉ lệ chiếm <br /> 30% trong những khối u bẩm sinh vùng cổ(5). <br /> Bệnh xuất phát từ sự phát triển không bình <br /> thường của bộ phận mang trong quá trình phát <br /> triển  phôi  thai,  làm  tồn  tại  những  nang,  xoang <br /> hay đường dò khe  mang  vùng  đầu  cổ  mà  theo <br /> như  bình  thường  phải  đóng  lại  và  thoái  triển. <br /> Những bệnh lý này biểu hiện về mặt lâm sàng là <br /> những khối u vùng cổ bên hay lỗ dò vùng cổ và <br /> tai  kèm  theo  nhiễm  trùng  tái  phát  nhiều  lần. <br /> Bệnh  có  thể  diễn  tiến  thành  những  đợt  nhiễm <br /> trùng  nặng,  áp‐xe  hoá  vùng  cổ  hay  lan  xuống <br /> trung thất và có thể gây ra hậu quả nặng nề đối <br /> với trẻ. Đây là một bệnh lý phức tạp, liên quan <br /> giải  phẫu  phức  tạp  với  những  cấu  trúc  quan <br /> trọng vùng đầu cổ, biểu hiện đa dạng, có thể xơ <br /> dính  do  quá  trình  viêm  nhiễm  tái  đi  tái  lại.  Từ <br /> đó dẫn tới việc chẩn đoán và điều trị ban đầu có <br /> thể không đầy đủ và chính xác, phẫu thuật  lấy <br /> đường  dò  gặp  nhiều  khó  khăn,  dễ  dàng  nhầm <br /> lẫn hay bỏ sót đường dò. <br /> <br /> ‐ Phẫu thuật cho thấy ống dò chạy từ lỗ dò <br /> ngoài da vào đến ống tai ngoài hay hòm nhĩ. <br /> Đối với bệnh lý khe mang II:  <br /> ‐ Có nang hoặc lỗ dò vùng cổ bên thấp, dọc <br /> theo bờ trước cơ ức đòn chủm. <br /> ‐ Có lỗ dò ở vùng hạnh nhân khẩu cái. <br /> ‐ Nội soi hạ họng kiểm tra thấy hai xoang lê <br /> bình thường. <br /> ‐ Phẫu thuật thấy ống dò chạy từ lỗ dò ngoài <br /> da  đi  lên  gần  thành  bên  họng,  tận  hết  ở  vùng <br /> hạnh nhân khẩu cái. <br /> Bệnh lý khe mang III, IV:  <br /> ‐ Có biểu hiện bằng một hay nhiều đợt viêm <br /> tấy hoặc áp‐xe cổ bên. <br /> ‐ Ngoài giai đoạn viêm nhiễm, có lõ dò ở cổ <br /> bên dọc theo bờ trước cơ ức đòn chủm. <br /> ‐ Có lỗ dò bên trong xoang lê. <br /> ‐  Phẫu  thuật  cho  thấy  ống  dò  đi  từ  phần <br /> dưới của cổ tận hết ở đáy xoang lê. <br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu <br /> Tiến cứu mô tả hàng loạt ca. <br /> <br /> Mục tiêu nghiên cứu <br /> <br /> Tiến hành nghiên cứu <br /> <br /> Khảo  sát  đặc  điểm  lâm  sàng,  cận  lâm  sàng <br /> và phương pháp phẫu thuật của từng loại bệnh <br /> lý khe mang ở trẻ em. <br /> <br /> Thu thập các chỉ số về đặc điểm lâm sàng và <br /> hình ảnh học trước phẫu thuật. Thu thập các chỉ <br /> số về phẫu thuật, đặc điểm đường dò trong khi <br /> phẫu thuật.Thu thập các chỉ số về đặc điểm mô <br /> bệnh học. <br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG ‐ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU <br /> Đối tượng nghiên cứu <br /> <br /> KẾT QUẢ <br /> <br /> Những  bệnh  nhi  được  chẩn  đoán  và  phẫu <br /> thuật bệnh lý khe mang tại khoa Tai Mũi Họng <br /> bệnh viện Nhi Đồng I từ tháng 9/2012 đến tháng <br /> 4/2013. <br /> <br /> Kết quả khảo sát trên 34 bệnh nhi bất thường <br /> khe mang: nam 55,88%, nữ 44,12%, độ tuổi 5‐10 <br /> tuổi thường gặp nhất chiếm 44,12%. <br /> <br /> Đối với bệnh lý khe mang I:  <br /> ‐ Có nang hoặc lỗ dò ngoài da vùng sau tai <br /> hoặc vùng tam giác Poncet. <br /> ‐ Có một lỗ dò bên trong thành ống tai ngoài <br /> hay hòm nhĩ. <br /> <br /> Tai Mũi Họng <br /> <br /> Tỉ lệ từng loại bất thường khe mang: Bệnh lý <br /> khe mang số I 17,65 %, bệnh lý khe mang số II <br /> 38,24 %, bệnh lý dò xoang lê 44,11%. <br /> <br /> Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng chính <br /> Bệnh lý khe mang số I <br /> Bảng 1: Vị trí bệnh lý khe mang số I <br /> <br /> 243<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> VỊ trí<br /> Trước tai<br /> Sau tai<br /> Góc hàm, trên xương<br /> móng<br /> Tổng<br /> <br /> Phải<br /> <br /> Trái<br /> 1 ca (16,67%)<br /> 1 ca (16,67%)<br /> 2 ca (33,34%)<br /> <br /> 2 ca (33,34%)<br /> <br /> 2<br /> <br /> Bệnh lý khe mang số II <br /> Bảng 2: Lí do nhập viện bệnh lý khe mang số II <br /> Số ca<br /> 11<br /> 1<br /> 1<br /> 13<br /> <br /> Tỉ lệ %<br /> 84,62<br /> 7,69<br /> 7,69<br /> 100<br /> <br /> XQ đường dò cản quang <br /> Chụp cản quang: 5 ca (38,46%) <br /> <br /> Bảng 3: Lý do nhập viện dò xoang lê <br /> Số ca<br /> 2<br /> 10<br /> 2<br /> 1<br /> 15<br /> <br /> Tỉ lệ %<br /> 13,33<br /> 66,67<br /> 13,33<br /> 6,67<br /> 100<br /> <br /> Vị trí: 1/3  cổ  dưới,  bên  trái:  13  ca  (86,67  %), <br /> bên phải: 2 ca (13,33 %) <br /> Bảng 4: Vị trí lỗ dò trong của dò xoang lê <br /> Vị Trí<br /> Không thấy lỗ dò trong<br /> Đáy xoang lê<br /> Thành xoang lê<br /> Đỉnh xoang lê<br /> <br /> Số ca<br /> 1<br /> 4<br /> 7<br /> 3<br /> <br /> Tỉ lệ %<br /> 6,67<br /> 26,7<br /> 46,63<br /> 20<br /> <br /> Tổng<br /> <br /> 15<br /> <br /> 100<br /> <br /> Kết quả siêu âm<br /> Mô viêm/áp-xe tuyến giáp<br /> Mô viêm/áp-xe cạnh tuyến giáp, lan<br /> vào tuyến giáp<br /> Tổng<br /> <br /> Loại I<br /> Loại II<br /> <br /> Vị trí so với thần kinh(TK) VII<br /> Nông, ngoài TK VII Sâu, trong TK VII<br /> 3<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> <br /> Tai biến: 1 ca tiết dịch kéo dài, phẫu thuật lại <br /> lần hai yếu nhẹ dây thần kinh VII. <br /> <br /> Đặc điểm phẫu thuật bệnh lý khe mang số II <br /> Sử  dụng  đường  rạch  da  ngang  cổ  một <br /> đường  hay  hai  đường  kiểu  ”  bậc  thang” <br /> (Stepladder). <br /> Bảng 6: Phân loại theo Bailey(2) <br /> <br /> Đặc điểm phẫu thuật dò xoang lê <br /> Bộc lộ thần kinh quặt ngược thanh quản, cắt <br /> bán phần tuyến giáp bị viêm hay dính với u, cắt <br /> trọn  u  kèm  đường  dò.  Soi  hạ  họng  bằng  Mac‐<br /> inktosh đốt lỗ dò trong bằng coblator. <br /> 6 ca viêm trong tuyến giáp, 8 ca u nằm cạnh <br /> và dính chặt vào tuyến giáp không phân biệt rõ <br /> giới hạn,1 ca dạng nang nằm ngoài tuyến giáp; <br /> đường dò hướng về màng giáp móng. <br /> Bảng 7: Giải phẫu bệnh của bệnh lý khe mang <br /> <br /> Bảng 5: Kết quả siêu âm của dò xoang lê <br /> Số ca<br /> 6<br /> 9<br /> <br /> Tỉ lệ %<br /> 40<br /> 60<br /> <br /> 15<br /> <br /> 100<br /> <br /> Đặc điểm phẫu thuật bệnh lý khe mang số I <br /> Sử dụng đường rạch như phẫu thuật tuyến <br /> mang tai, bộc lộ dây thần kinh VII đoạn thoát ra <br /> khỏi lỗ châm chủm, bộc lộ các nhánh chính, cắt <br /> <br /> 244<br /> <br /> Phân Loại Work<br /> <br /> Phân loại<br /> Số ca Tỉ lệ (%)<br /> Loại 1: đến cơ platysma<br /> 0<br /> 0<br /> Loại 2: sâu xuống tới cơ ức đòn chủm, nằm 6<br /> 46,15<br /> ngoài bao cảnh.<br /> Loại 3: vào giữa chạc cảnh, nằm ngoài<br /> 4<br /> 30,77<br /> họng<br /> Loại 4: vào chạc cảnh, vào hố amydan<br /> 3<br /> 23,08<br /> Tổng<br /> 13<br /> 100<br /> <br /> Dò xoang lê <br /> Lý do nhập viện <br /> LDNV<br /> Lỗ dò thứ phát chảy dịch<br /> Viêm tấy/áp xe tuyến giáp<br /> Áp-xe cạnh cổ<br /> Nang<br /> Tổng<br /> <br /> Bảng 6: Liên quan với TK VII của bất thường khe <br /> mang số I <br /> <br /> 4<br /> <br /> Siêu  âm  6  ca  có  khối  dạng  nang  chứa  dịch <br /> hồi âm <br /> <br /> LDNV<br /> Lỗ dò nguyên phát chảy dịch<br /> Lỗ dò thứ phát chảy dịch<br /> Nang<br /> Tổng<br /> <br /> một phần thùy nông tuyến nước bọt mang tai. <br /> <br /> Kết quả GPB<br /> Biểu mô gai<br /> Biểu mô trụ giả tầng có lông chuyển<br /> Biểu mô gai và trụ giả tầng có lông<br /> chuyển<br /> Không có biểu mô lót<br /> Mô viêm<br /> Tổng<br /> <br /> Số ca<br /> 13<br /> 1<br /> 10<br /> <br /> Tỉ lệ (%)<br /> 38,24<br /> 2,94<br /> 29,41<br /> <br /> 2<br /> 8<br /> 34<br /> <br /> 5,88<br /> 23,53<br /> 100<br /> <br /> BÀN LUẬN <br /> Về  tỉ  lệ  từng  loại  bệnh  lý  khe  mang  trong <br /> nghiên  cứu  của  chúng  tôi,  bệnh  lý  khe  mang <br /> số I là 17,65 %, bệnh lý khe mang số II là 38,24 <br /> % và dò xoang lê là 44,11 %. Tỉ lệ này khác biệt <br /> <br /> Chuyên Đề Mắt – Tai Mũi Họng – Răng Hàm Mặt <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014 <br /> nhiều so với các tác giả Âu Mỹ, theo Y. Bajaj(3) <br /> tỉ  lệ  cao  nhất  là  bệnh  lý  khe  mang  số  II  là <br /> 77,7%,  bệnh  lý  khe  mang  số  I  18,75  %  và  dò <br /> xoang lê chỉ chiếm 3,75 %.  <br /> Đặc điểm lâm sàng của bệnh lý khe mang số <br /> I trong nghiên cứu của chúng tôi, bệnh nhân chủ <br /> yếu  đến  khám  bởi  lỗ  dò  chảy  dịch  hay  nang <br /> vùng trước tai, sau tai hay góc hàm trên xương <br /> móng. Điều này phù hợp với hầu hết y văn đã <br /> mô  tả.  Ngoài  ra  bệnh  nhân  có  thể  tới  vì  chảy <br /> dịch hay viêm tấy vết rạch áp‐xe hay vết mổ cũ <br /> ở vị trí như trên, nghiên cứu của chúng tôi tỉ lệ <br /> này  là  50%.  Siêu  âm  giúp  phân  biệt  tốt  dạng <br /> nang chứa dịch hồi âm với hạch viêm vùng này <br /> hay những khối u cần phân biệt khác. <br /> Đặc điểm lâm sàng của bệnh lý khe mang II <br /> ở  trẻ  em  chủ  yếu  là  lỗ  dò  tiết  dịch  dọc  theo  bờ <br /> trước cơ ức đòn chủm. Nghiên cứu chúng tôi là <br /> 84,62  %  phù  hợp  với  Stephanie  và  cộng  sự(1). <br /> Theo  Peter  M.Som  và  cộng  sự,  nang  khe  mang <br /> số II hầu hết được chẩn đoán lần đầu ở độ tuổi <br /> 20‐40.  Chụp  cản  quang  đường  dò  thực  hiện <br /> được  trên  5  ca  có  thể  luồn  catheter  để  bơm <br /> thuốc, 2 ca thuốc vào đến hố amydan, 3 ca thuốc <br /> đọng  tại  mô  vùng  cổ.  XQ  cản  quang  chụp <br /> đường  dò  có  thể  giúp  ích  cho  việc  khảo  sát <br /> đường đi của đường dò trước phẫu thuật. <br /> Đặc  điểm  lâm  sàng  của  dò  xoang  lê  trong <br /> nghiên  cứu  của  chúng  tôi  chủ  yếu  là  viêm <br /> tấy/áp‐xe vùng tuyến giáp tái đi tái lại nhiều lần <br /> chiếm  66,67%.  Cận  lâm  sàng  có  giá  trị,  dễ  thực <br /> hiện  và  ít  xâm  lấn  là  siêu  âm.  Kết  quả  siêu  âm <br /> cho  thấy  khối  echo  kém  không  đồng  nhất  hay <br /> echo hỗn hợp cạnh tuyến giáp 9/15 ca hay trong <br /> tuyến  giáp  6/15  ca.  Siêu  âm  phân  biệt  tốt  tổn <br /> thương dạng đặc với tổn thương dạng nang hay <br /> hỗn hợp và cho thấy hiện tượng viêm và khí bên <br /> trong hay bao quanh tuyến giáp(11). <br /> Phương  pháp  phẫu  thuật  bệnh  lý  khe <br /> mang  số  I,  bộc  lộ  nhánh  chính  dây  thần  kinh <br /> VII tương tự như tác giả Lê Tự Thành Nhân đã <br /> thực  hiện(8),  có  thể  cắt  một  phần  tuyến  mang <br /> tai dính vào đường dò. Phân loại theo Work(12), <br /> bất  thường  khe  mang  số  I  loại  I  4  ca,  bất <br /> <br /> Tai Mũi Họng <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> thường khe mang số I loại II 2 ca tương tự với <br /> kết quả của Schroeder(10). <br /> <br /> Biểu đồ 1: So sánh vị trí bất thường khe mang một <br /> so với dây thần kinh VII với một số tác giả <br /> Liệt  nhẹ  thần  kinh  VII  xảy  ra  trong  một <br /> trường hợp trong nghiên cứu của chúng tôi tuy <br /> nhiên theo D’Souza(4)hầu hết chỉ liệt tạm thời, chỉ <br /> một phần nhỏ liệt vĩnh viễn. <br /> Phẫu thuật bệnh lý khe mang số II sử dụng <br /> một  đường  rạch  hay  hai  đường  rạch <br /> (Stepladder)  để  lấy  trọn  đường  dò  dài  và  sâu. <br /> Việc  sử  dụng  chụp  cản  quang  và  bơm  xanh <br /> methylene  trong  phẫu  thuật  cũng  còn  nhiều <br /> tranh  cãi.  Phân  loại  đường  dò  khe  mang  số  II <br /> theo  Bailey,  nghiên  cứu  của  chúng  tôi  loại  1 <br /> không có ca nào, loại 2 có 6/13 ca, loại 3 có 4/13, <br /> loại  4  có  3/13  ca.  Kết  quả  của  Y.  Bajaj  và  cộng <br /> sự(3) 6/74 đường dò loại 1, 14/74 đường dò loại 2, <br /> 44/74 đường dò loại 3, 6/74 đường dò loại 4. <br /> Phẫu  thuật  dò  xoang  lê  đòi  hỏi  phải  bộc  lộ <br /> thần kinh quặt ngược thanh quản trước  khi  cắt <br /> một phần tuyến giáp kèm đường dò. Chúng tôi <br /> không phân biệt được dò khe mang số III hay IV <br /> vì  không  thiết  lập  được  mối  liên  quan  về  mặt <br /> giải  phẫu  giữa  đường  dò  với  thần  kinh  thanh <br /> quản trên và chỉ dựa vào vị trí lỗ dò trong ở đỉnh <br /> xoang lê là dò số IV hay đáy xoang lê là dò số III <br /> thì  không  đủ  để  kết  luận.  Chúng  tôi  tiến  hành <br /> phẫu thuật lấy đường dò kết hợp với đốt lỗ dò <br /> trong xoang lê bằng coblator để tránh tối đa tái <br /> phát.  Tuy  nhiên  theo  Jordan  và  cộng  sự(6)  một <br /> phần đường dò sẽ tự bít tắc sau quá trình viêm <br /> nhiễm do đó chỉ cần đốt lỗ dò trong là đủ. <br /> Đối  với  kết  quả  giải  phẫu  bệnh,nghiên  cứu <br /> của  chúng  tôi  cho  thấy  biểu  mô  lát  tầng  chiếm <br /> 38,24  %,  biểu  mô  trụ  giả  tầng  có  lông  chuyển <br /> <br /> 245<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br /> <br /> 2,94%,  sự  kết  hợp  của  hai  loại  biểu  mô  này <br /> 29,41%,mô viêm lympho và tương bào hoặc chỉ <br /> có các tế bào viêm, mô hoại tử và xác bạch cầu <br /> chiếm  23,53%,  (5,88%)  có  cấu  trúc  dạng  ống <br /> không còn biểu mô lót, không phát hiện tế bào <br /> ác tính trong tất cả mẫu bệnh phẩm. So sánh với <br /> kết quả của Lê Minh Kỳ biểu mô lát tầng cũng <br /> chiếm tỉ lệ cao với 52,5%, biểu mô trụ giả tầng là <br /> 17,5%, không tìm thấy biểu mô lót là 25%. <br /> <br /> KẾT LUẬN <br /> <br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> 5.<br /> 6.<br /> <br /> Bất  thường  khe  mang  là  một  bệnh  lý  bẩm <br /> sinh  phức  tạp,  việc  chẩn  đoán  bệnh  dựa  vào <br /> bệnh sử, thăm khám lâm sàng, hình ảnh học và <br /> đường  đi  của  đường  dò  khi  phẫu  thuật  cũng <br /> như kết quả giải phẫu bệnh. Bệnh lý khe mang <br /> số  I  biểu  hiện  dạng  nang  hay  đường  dò <br /> trước/sau tai hay góc hàm, bệnh lý khe mang số <br /> II ở trẻ em chủ yếu biểu hiện lỗ dò tiết dịch vùng <br /> cổ  giữa  và  dưới,  dò  xoang  lê  biểu  hiện  là  viêm <br /> tấy/áp‐xe tuyến giáp tái đi tái lại. Điều trị  chọn <br /> lựa vẫn là phậu thuật lấy đường dò và phương <br /> pháp  thực  hiện  phải  phù  hợp  với  từng  loại  bất <br /> thường được chẩn đoán để tránh tái phát. <br /> <br /> 7.<br /> <br /> 8.<br /> <br /> 9.<br /> <br /> 10.<br /> <br /> Fistulaeʺ. Otolaryngology clinics of North America, 40, 161‐176. <br /> Bailey  H  (1929)  ʺBranchial  cyst  and  other  essays  on  surgical <br /> subjects in the facio‐cervical region.ʺ.  <br /> Bajaj  Y,  Ifeacho  S,  Tweedie  D,  Jephson  CG,  Albert  DM, <br /> Cochrane  LA,  Wyatt  ME,  Jonas  N,  Hartley  BE  (2011) <br /> ʺBranchial  anomalies  in  childrenʺ.  International  journal  of <br /> pediatric otorhinolaryngology, 75 (8), 1020‐3. <br /> DʹSouza  AR,  Uppal  HS,  De  R,  Zeitoun  H  (2002)  ʺUpdating <br /> concepts  of  first  branchial  cleft  defects:  a  literature  reviewʺ. <br /> International journal of pediatric otorhinolaryngology, 62 (2), 103‐<br /> 9. <br /> Enepekides D (2001) ʺManagement of congenital anomalies of <br /> the neckʺ. Facial Plast surgery Clinical North Am 9,131‐45. <br /> Jordan JAGJ (1998) ʺEndoscopic cauterization for treatment of <br /> fourth branchial cleft sinuses. ʺ. Arch Otolaryngology Head and <br /> neck Surgery, 124, 1021‐24. <br /> Lê Tự Thành Nhân NCHTNCT (2013) ʺDò khe mang số 1 loại <br /> 2: kinh nghiệm 5 năm điều trịʺ. Hội nghị khoa học kỹ thuật Đại <br /> học Y Dược TP HCM lần thứ 30, <br /> Schroeder  JWM,  Nadia  Maddalozzo  J  (2007)  ʺBranchial <br /> anomalies  in  the  pediatric  populationʺ.  Otolaryngology.  head <br /> and  neck  surgery:  official  journal  of  American  Academy  of <br /> Otolaryngology‐Head and Neck Surgery, 137 (2), 289‐295. <br /> Smith  SL,  Pereira  KD  (2008)  ʺSuppurative  thyroiditis  in <br /> children:  a  management  algorithmʺ.  Pediatric  emergency  care, <br /> 24 (11), 764‐7. <br /> Work  W  (1972)  ʺNewer  concepts  of  first  branchial  cleft <br /> defectsʺ. Laryngoscope, 82, 1581‐1593. <br /> <br />  <br /> Ngày nhận bài báo: 01/11/2013 <br /> Ngày phản biện nhận xét bài báo: 28/11/2013 <br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO <br /> 1.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> Acierno  SP  (2007)  ʺCongenital  cervical  Cysts,  Sinuses  and <br />  <br /> <br /> Ngày bài báo được đăng: 05/01/2014 <br /> <br />  <br /> <br /> 246<br /> <br /> Chuyên Đề Mắt – Tai Mũi Họng – Răng Hàm Mặt <br /> <br />