Hiệu quả can thiệp dinh dưỡng bằng khẩu phần ăn giàu chất xơ trên bệnh nhân đái tháo đường type 2

TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> <br /> HIỆU QUẢ CAN THIỆP DINH DƯỠNG BẰNG KHẨU PHẦN ĂN<br /> GIÀU CHẤT XƠ TRÊN BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TYPE 2<br /> Nguyễn Thùy Linh1, Trần Phương Thảo2, Nguyễn Bích Vân<br /> 1<br /> <br /> Viện Đào tạo Y học Dự phòng và Y tế Công cộng - Trường Đại học Y Hà Nội<br /> Trung Tâm nghiên cứu Dinh dưỡng và văn hóa thực phẩm Châu Á - Trường Đại học Jumonji - Nhật Bản<br /> <br /> 2<br /> <br /> Yếu tố nguy cơ của đái tháo đường type 2 bao gồm tuổi, gia đình, dân tộc, lối sống, béo phì, chế độ ăn<br /> và hoạt động thể lực. Chúng tôi nhận thấy rằng yếu tố quan trọng đối với bệnh nhân đái tháo đường type 2 ở<br /> Việt Nam không phải là béo phì mà liên quan đến chất xơ trong khẩu phần. Nghiên cứu thực hiện nhằm<br /> đánh giá hiệu quả của can thiệp dinh dưỡng bằng khẩu phần ăn tăng lượng chất xơ từ rau và bã đậu nành<br /> trên bệnh nhân đái tháo đường type 2. Sàng lọc 300 đối tượng từ 2500 bệnh nhân đái tháo đường type 2<br /> điều trị ngoại trú tại bệnh viện, 90 đối tượng đủ tiêu chuẩn nghiên cứu. Khẩu phần ăn tăng rau và bã đậu<br /> nành giúp cải thiện Fructosamine máu của bệnh nhân có ý nghĩa thống kê. Khẩu phần rau và chất xơ đã<br /> được tiêu thụ lần lượt khoảng 450g và 12,1g/ngày ở nhóm can thiệp 1 và nhóm can thiệp 2 tiêu thụ chất xơ<br /> 12,6g/ngày cao hơn so với nhóm chứng là 300g rau và 8,1g chất xơ.<br /> Từ khóa: đái tháo đường type 2, rau xanh, bã đậu nành, chất xơ, fructosamine, Việt Nam<br /> <br /> I. ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Đái tháo đường type 2 đã và đang tăng<br /> <br /> dưỡng trong thời kỳ chuyển tiếp, bao gồm<br /> <br /> cao trên toàn thế giới cũng như tại Việt Nam.<br /> <br /> thay đổi chế độ ăn uống, cấu trúc bữa ăn như<br /> <br /> Trong suốt thập kỷ qua, cùng với sự phát triển<br /> <br /> tăng thịt và mỡ, giảm lượng tiêu thụ rau [5].<br /> <br /> kinh tế nhanh chóng và đô thị hóa, lối sống và<br /> <br /> Do đó, bên cạnh thuốc và hoạt động thể<br /> <br /> thói quen ăn uống của người Việt Nam đã<br /> <br /> lực, chế độ ăn đóng vai trò quan trọng. Chế độ<br /> <br /> thay đổi [1]. Nhiều nghiên cứu đã gợi ý rằng<br /> <br /> ăn giảm carbonhydrate, tăng cường rau và<br /> <br /> yếu tố nguy cơ cho đái tháo đường type 2 ở<br /> <br /> chất xơ được khuyến cáo. Các nghiên cứu<br /> <br /> Việt Nam là khẩu phần ăn nhiều gạo trắng và<br /> <br /> phân tích tổng hợp cho thấy khẩu phần ăn<br /> <br /> lối sống tĩnh tại [2 - 4].<br /> <br /> giàu chất xơ ở bệnh nhân đái tháo đường<br /> <br /> Trên thế giới, chỉ số BMI của bệnh nhân<br /> <br /> type 2 làm giảm HbA1c và nồng độ đường<br /> <br /> Đái tháo đường type 2 thường cao (> 25 kg/<br /> <br /> huyết lúc đói [6]. Nghiên cứu của Bùi Thị<br /> <br /> m2), nhưng một số nghiên cứu đã cho thấy<br /> <br /> Nhung cho thấy tăng khẩu phần chất xơ (từ<br /> <br /> BMI của bệnh nhân đái tháo đường type 2<br /> <br /> 6,7g/ngày lên 13,1g/ngày) với gạo lứt chưa<br /> <br /> Việt Nam thường không cao (< 25 kg/m2) [2;<br /> <br /> nảy mầm có hiệu quả trong kiểm soát nồng độ<br /> <br /> 4]. Việt Nam đang đối mặt với vấn đề dinh<br /> <br /> đường huyết và lipid máu cũng như BMI ở<br /> những người tiêu thụ gạo như một thực phẩm<br /> chính [7]. Gạo trắng có chỉ số đường huyết<br /> <br /> Địa chỉ liên hệ: Nguyễn Thùy Linh, Viện Đào tạo Y học Dự<br /> phòng và Y tế công cộng, Trường Đại học Y Hà Nội<br /> <br /> cao hơn và ít chất xơ hơn gạo lứt. Hơn nữa,<br /> <br /> Email: linhngthuy@hmu.edu.vn<br /> <br /> ngày đối với người trưởng thành, nhưng thực<br /> <br /> Ngày nhận: 12/6/2018<br /> <br /> tế điều tra khẩu phần người Việt nam tiêu thụ<br /> <br /> Ngày được chấp thuận: 15/8/2018<br /> <br /> trung bình 6 - 7g/ngày. Vậy có thể chất xơ có<br /> <br /> 68<br /> <br /> lượng chất xơ được khuyến cáo 20 - 22g/<br /> <br /> TCNCYH 113 (4) - 2018<br /> <br /> TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> hiệu quả trong kiểm soát chỉ số đường huyết.<br /> <br /> Nghiên cứu sử dụng chỉ số fructosamine<br /> <br /> Nguồn chất xơ chủ yếu từ thực phẩm Việt<br /> <br /> thay vì HbA1c vì thời gian ngắn hơn chỉ trong<br /> <br /> Nam là rau. Việt Nam có thể sản xuất rau<br /> <br /> hai tuần và cũng đem lại kết quả đáng tin cậy<br /> <br /> quanh năm, miền Bắc là 60 - 80 loại vào mùa<br /> <br /> [10]. Do đó, nghiên cứu được tiến hành nhằm<br /> <br /> đông và mùa xuân, 20 - 30 loại vào mùa hè<br /> <br /> mục tiêu đánh giá hiệu quả tăng lượng chất<br /> <br /> [8]. Tuy nhiên, theo một cuộc khảo sát toàn<br /> <br /> xơ trong khẩu phần ăn từ rau và bã đậu nành<br /> <br /> quốc năm 2010, lượng tiêu thụ trung bình là<br /> <br /> đến kiểm soát đường huyết của bệnh nhân<br /> <br /> khoảng 190g/ người/ ngày [5]. Số liệu này<br /> <br /> Đái tháo đường type 2 đang điều trị ngoại trú<br /> <br /> thấp hơn lượng khuyến nghị hằng ngày của<br /> <br /> tại Bệnh viện Đống Đa năm 2017.<br /> <br /> người trưởng thành Việt Nam (300g/ngày) và<br /> thấp hơn hướng dẫn điều trị lâm sàng của<br /> Việt Nam cho bệnh nhân Đái tháo đường type<br /> 2 (300 - 500g/ ngày) [9]. Tương tự, lượng chất<br /> xơ được khuyến cáo 20 - 22g/ngày đối với<br /> người trưởng thành, nhưng thực tế điều tra<br /> khẩu phần người Việt nam tiêu thụ trung bình<br /> 6 - 7g/ngày.<br /> Ngày nay, khoa học về thực phẩm phát<br /> triển, văn hóa ẩm thực ngày càng đa dạng với<br /> nhiều cách chế biến thực phẩm, giúp tăng<br /> cường rau và chất xơ. Do đó, nghiên cứu của<br /> chúng tôi hướng dẫn người bệnh sử dụng một<br /> số loại nước xốt với các phương pháp chế<br /> biến khác nhau giúp tăng cường lượng rau.<br /> Lượng chất xơ trong những loại rau phổ<br /> biến của Việt Nam khá thấp (trung bình ít hơn<br /> 2g xơ/100g rau). Nên có chút khó khăn cho<br /> bệnh nhân tiêu thụ một lượng lớn rau mỗi<br /> ngày để đảm bảo đủ lượng chất xơ. Bởi vậy,<br /> trong nghiên cứu này nhóm nghiên cứu đã lựa<br /> chọn bã đậu nành. 100 g bã đậu chứa 9.7g<br /> chất xơ, nhiều hơn nhiều loại rau. Bã đậu<br /> nành là sản phẩm còn lại sau khi lọc đậu nành<br /> và đậu phụ chứa một lượng lớn chất xơ. Bã<br /> đậu được sử dụng như thức ăn cho gia súc ở<br /> Việt Nam nhưng nó lại là món ăn hàng ngày<br /> phổ biến tại Nhật. Do đó, nhóm nghiên cứu<br /> muốn tận dụng nguồn bã đậu dồi dào này để<br /> tạo nên những món ăn mới, giúp tăng lượng<br /> chất xơ của bệnh nhân đái tháo đường.<br /> TCNCYH 113 (4) - 2018<br /> <br /> II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP<br /> 1. Đối tượng<br /> Bệnh nhân mắc đái tháo đường type 2 từ 2<br /> - 5 năm, điều trị ngoại trú, tuổi từ 45 - 65, sống<br /> tại Hà Nội. Bệnh nhân chỉ dùng thuốc uống và<br /> điều trị thuốc ổn định trong vòng 3 tháng, BMI<br /> từ 18,5 - 25 kg/m2. Đường huyết lúc đói của<br /> bệnh nhân từ 7 - 9 mmol/L và 6,5% < HbA1c <<br /> 8,5%.<br /> 2. Phương pháp<br /> Thời gian nghiên cứu: từ tháng 4/2017<br /> đến tháng 4/2018.<br /> Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu can<br /> thiệp lâm sàng, có nhóm đối chứng. Đánh giá<br /> trước sau cùng một nhóm và có so sánh giữa<br /> 2 nhóm trước và sau can thiệp.<br /> Cỡ mẫu và chọn mẫu<br /> * Cỡ mẫu:<br /> Ước tính cỡ mẫu cho so sánh hai giá trị<br /> trung bình (ba nhóm):<br /> + Nhóm 1 là nhóm can thiệp 1: can thiệp<br /> bằng tăng lượng rau xanh trong khẩu phần ăn<br /> hàng ngày.<br /> + Nhóm 2 là nhóm can thiệp 2: can thiệp<br /> bằng tăng chất xơ trong khẩu phần ăn hàng<br /> ngày.<br /> + Nhóm 3 là nhóm đối chứng.<br /> 69<br /> <br /> TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> Tiêu chí để đánh giá hiệu quả của can<br /> <br /> đong. Trong tuần tiếp đó, đối tượng ghi lại<br /> <br /> thiệp là Fructosamine. Số liệu từ một nghiên<br /> <br /> toàn bộ tất cả các thực phẩm đã tiêu thụ trong<br /> <br /> cứu cho thấy giá trị trung bình của Fructosa-<br /> <br /> ba ngày.<br /> <br /> mine đầu đợt can thiệp là 3,8, với độ lệch<br /> <br /> Sau khi thu thập nhật ký khẩu phần, cả ba<br /> <br /> chuẩn là 0,2. Với mong muốn là sau can thiệp,<br /> <br /> nhóm được giáo dục dinh dưỡng về chế độ ăn<br /> <br /> Fructosamine trung bình ở nhóm can thiệp<br /> <br /> cho bệnh nhân đái tháo đường type 2. Chỉ<br /> <br /> giảm 4,7% so với Fructosamine trung bình ở<br /> <br /> nhóm can thiệp 1 nhận được thêm hướng dẫn<br /> <br /> nhóm chứng.<br /> <br /> về sử dụng nước xốt để tăng lượng rau tiêu<br /> <br /> Gọi trị số trung bình của nhóm đối chứng<br /> là µ2 và nhóm can thiệp là µ1;<br /> <br /> thụ. Và chỉ nhóm can thiệp 2 nhận thêm<br /> <br /> µ2 = 3,8 - 3,8 * 4,7% = 3,62;<br /> Chúng ta có: ∆ = µ1 - µ2 = 3,62 - 3,8 = -<br /> <br /> đậu nành. Sau đó, hai nhóm can thiệp được<br /> <br /> 0,18. Độ lệch chuẩn là σ = 0.2. Chọn power =<br /> 0,05 và α = 0,1, hằng số C = 10,5.<br /> <br /> tượng trong nhóm can thiệp sẽ sử dụng các<br /> <br /> 2s<br /> n=<br /> <br /> Z2(α.β)<br /> <br /> 2<br /> <br /> ∆2<br /> <br /> hướng dẫn cách chế biến các món ăn từ bã<br /> ăn thử và có những phản hồi tích cực. Đối<br /> thực đơn mà nhóm nghiên cứu hướng dẫn<br /> hàng ngày. Nhóm can thiệp 1 được phát nước<br /> <br /> = 26<br /> <br /> xốt mang về nhà dùng và sổ tay hướng dẫn<br /> gồm hơn 25 thực đơn và nhóm can thiệp 2<br /> <br /> Dự kiến 15% bệnh nhân bỏ cuộc trong quá<br /> <br /> được hướng dẫn sử dụng bã đậu nành với 20<br /> <br /> trình can thiệp, cỡ mẫu được tính là 30 bệnh<br /> <br /> thực đơn được chế biến từ bã đậu nành. Tại<br /> <br /> nhân cho mỗi nhóm nghiên cứu.<br /> <br /> thời điểm ban đầu, cả 3 nhóm đều được đo<br /> <br /> Chọn mẫu: phương pháp chọn mẫu nhiều<br /> giai đoạn:<br /> Giai đoạn 1: Chọn mẫu chủ đích:<br /> - Từ danh sách 2500 bệnh nhân ngoại trú<br /> được quản lý Đái tháo đường type 2 tại bệnh<br /> viện Đống Đa, bệnh nhân nằm trong tiêu<br /> <br /> nhân trắc, xét nghiệm hóa sinh máu. Bệnh<br /> nhân được phát 01 cân thực phẩm và được<br /> hướng dẫn ghi nhật ký khẩu phần ăn tại nhà 3<br /> ngày không tiên tiếp trong 2 tuần. Trong thời<br /> gian tiến hành nghiên cứu, điều tra viên<br /> thường xuyên gọi điện cho đối tượng để kiểm<br /> <br /> chuẩn nghiên cứu sẽ được chọn vào nghiên<br /> cứu can thiệp.<br /> <br /> tra quá trình thực hiện ghi khẩu phần và<br /> <br /> Giai đoạn 2: Chọn mẫu ngẫu nhiên đơn.<br /> Ghép cặp đối tượng theo tuổi, giới, BMI và<br /> <br /> nghiên cứu.<br /> <br /> năm mắc đái tháo đường type 2. Sau đó,<br /> phân bổ ngẫu nhiên các bệnh nhân đã ghép<br /> <br /> tin<br /> <br /> cặp vào ba nhóm: nhóm chứng, nhóm can<br /> thiệp 1 và nhóm can thiệp 2.<br /> 3. Phương pháp<br /> <br /> khuyến khích bệnh nhân theo đúng tiến trình<br /> <br /> 4. Kỹ thuật và công cụ thu thập thông<br /> Sau 2 tuần, tất cả đối tượng được tập hợp<br /> để thu thập kết quả về chỉ số nhân trắc, hóa<br /> sinh máu và nhật ký khẩu phần ăn.<br /> <br /> Một tuần trước ngày can thiệp, tất cả bệnh<br /> <br /> Nghiên cứu áp dụng kỹ thuật thu thập<br /> thông tin của bệnh nhân bằng bảng câu hỏi,<br /> <br /> nhân được tập hợp để giới thiệu về nghiên<br /> <br /> đánh giá tình trạng dinh dưỡng bằng chỉ tiêu<br /> <br /> cứu và ký đơn cam kết, hướng dẫn cách ghi<br /> <br /> nhân trắc và xét nghiệm một số chỉ tiêu hóa<br /> sinh (Glucose máu, Fructosamine); điều tra<br /> <br /> nhật ký khẩu phần ăn bằng phương pháp cân<br /> 70<br /> <br /> TCNCYH 113 (4) - 2018<br /> <br /> TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> khẩu phần bằng tự ghi nhật ký 3 ngày không<br /> <br /> 6. Đạo đức trong nghiên cứu<br /> <br /> liên tiếp. Chỉ tiêu nhân trắc: cân nặng, chiều<br /> cao, vòng eo, vòng hông, phân trăm mỡ cơ<br /> <br /> Nghiên cứu đã được chấp nhận bởi Hội<br /> đồng Đạo đức trong Nghiên cứu Y sinh học<br /> <br /> thể được đo hai lần vào lúc bắt đầu và kết<br /> thúc nghiên cứu. Cân sử dụng loại cân Tanita<br /> <br /> của Trường Đại học Y Hà Nội theo giấy chấp<br /> thuận số 65, ngày 28 tháng 3 năm 2017.<br /> <br /> BC-526-WH (Tanita, Tokyo, Japan).<br /> <br /> III. KẾT QUẢ<br /> <br /> Chỉ số hóa sinh máu: Đường máu lúc đói<br /> tĩnh mạch được thu thập vào buổi sáng tại<br /> <br /> Nghiên cứu tiến hành trên 90 đối tượng<br /> chia làm 3 nhóm: 30 bệnh nhân nhóm chứng,<br /> <br /> thời điểm ban đầu và kết thúc sau 2 tuần. Xét<br /> nghiệm máu được thực hiện tại Bệnh viện Đại<br /> <br /> 30 bệnh nhân nhóm can thiệp 1 và 30 bệnh<br /> nhân nhóm can thiệp 2. Một số trường hợp bỏ<br /> <br /> học Y Hà Nội.<br /> <br /> cuộc trong quá trình nghiên cứu, 02 bệnh<br /> <br /> Điều tra khẩu phần: Điều tra khẩu phần<br /> <br /> nhân ăn sáng trước khi lấy máu. Ghi lại khẩu<br /> phần ăn bằng phương pháp cân đong là khó<br /> <br /> trong 3 ngày không liên tục bằng phương<br /> pháp cân đong. Mỗi bệnh nhân được phát một<br /> <br /> khăn đối với một số bệnh nhân, 6 bệnh nhân<br /> khác cũng không ghi lại chế độ ăn hoặc ghi lại<br /> <br /> cái cân để cân tất cả các thực phẩm đã ăn và<br /> ghi lại nhật ký. Năng lượng và chất dinh<br /> <br /> chế độ ăn một cách sơ sài do đó các dữ liệu<br /> đó bị loại khỏi nghiên cứu. Cuối can thiệp<br /> <br /> dưỡng được tính theo bảng thành phần thực<br /> phẩm Việt Nam 2007 [8].<br /> <br /> chúng tôi có 25 bệnh nhân nhóm chứng, 29<br /> bệnh nhân nhóm can thiệp 1 và 23 bệnh nhân<br /> nhóm can thiệp 2.<br /> <br /> 5. Xử lý số liệu: Nghiên cứu sử dụng<br /> phần mềm Stata phiên bản 12.0.<br /> <br /> Bảng 1. Đặc điểm nhân trắc và một số chỉ số hóa sinh của đối tượng nghiên cứu,<br /> trước và sau 2 tuần can thiệp<br /> Nhóm đối chứng (n = 25)<br /> <br /> Nhóm can thiệp 1 (n=29)<br /> <br /> Nhóm can thiệp 2 (n=23)<br /> <br /> Ban đầu<br /> <br /> Ban đầu<br /> <br /> Ban đầu<br /> <br /> Sau 2 tuần<br /> <br /> Nữ<br /> <br /> Nam<br /> <br /> Nữ<br /> <br /> (n =<br /> 10)<br /> <br /> (n =<br /> 19)<br /> <br /> 63,1 ±<br /> 6,3<br /> <br /> 61,4 ±<br /> 6,4<br /> <br /> 63,1 ±<br /> 6,3<br /> <br /> 61,4 ±<br /> 6,4<br /> <br /> 62,8 ±<br /> 3,7<br /> <br /> 61,3 ±<br /> 8,5<br /> <br /> 62,8 ±<br /> 3,7<br /> <br /> 61,3 ±<br /> 8,5<br /> <br /> 23,4 ±<br /> 3,4<br /> <br /> 24,4 ±<br /> 2,2<br /> <br /> 23,8 ±<br /> 3,0<br /> <br /> 24,4 ±<br /> 2,2<br /> <br /> 23,7 ±<br /> 2,9<br /> <br /> 22,6 ±<br /> 4,3<br /> <br /> 23,1 ±<br /> 2,2<br /> <br /> 22,7 ±<br /> 4,2<br /> <br /> 23,1 ±<br /> 2,3<br /> <br /> 6,7 ±<br /> 1,5<br /> <br /> 6,1 ±<br /> 1,8<br /> <br /> 6,8 ±<br /> 1,6<br /> <br /> 5,7±<br /> 1,6<br /> <br /> 6,9 ±<br /> 2,1<br /> <br /> 5,4 ±<br /> 1,5<br /> <br /> 6,5<br /> ±,1,6<br /> <br /> 5,3 ±<br /> 2,1<br /> <br /> 5,7 ±<br /> 1,5*<br /> <br /> Nữ<br /> (n = 7)<br /> <br /> Nam<br /> (n = 8)<br /> <br /> Nữ<br /> (n = 17)<br /> <br /> Nam<br /> (n = 10)<br /> <br /> Tuổi<br /> (năm)<br /> <br /> 61,4<br /> ± 7,7<br /> <br /> 64,1<br /> ± 4,8<br /> <br /> 61,4 ±<br /> 7,7<br /> <br /> 64,1 ±<br /> 4,8<br /> <br /> BMI<br /> (kg/<br /> m2)<br /> <br /> 24,1<br /> ± 2,7<br /> <br /> 23,4<br /> ± 3,4<br /> <br /> 24,1 ±<br /> 2,6<br /> <br /> 7,1 ±<br /> 1,7<br /> <br /> 7,2 ±<br /> 2,5<br /> <br /> 7,0 ±<br /> 2,4<br /> <br /> FBG<br /> <br /> Tổng<br /> Fructosam<br /> ine<br /> (µmol/<br /> <br /> 7,2 ± 2,2<br /> <br /> 312 ±<br /> 46<br /> <br /> 309 ±<br /> 39<br /> <br /> 6,8 ± 1,8<br /> <br /> 318 ±<br /> 47<br /> <br /> 310 ±<br /> 48<br /> <br /> 6,5 ± 1,7<br /> <br /> 316 ±<br /> 55<br /> <br /> 316 ±<br /> 34<br /> <br /> 6,5 ± 2,0<br /> <br /> 300 ±<br /> 26*<br /> <br /> 301 ±<br /> 28*<br /> <br /> Nam<br /> (n = 6)<br /> <br /> Nữ<br /> <br /> Sau 2 tuần<br /> <br /> (n =<br /> 19)<br /> <br /> Nam<br /> (n = 8)<br /> <br /> (mmol<br /> /L)<br /> <br /> Sau 2 tuần<br /> <br /> (n =<br /> 17)<br /> <br /> 6,3 ± 1,6<br /> <br /> 331 ±<br /> 18<br /> <br /> 315 ±<br /> 23<br /> <br /> Nam<br /> (n = 6)<br /> <br /> Nữ<br /> (n =<br /> 17)<br /> <br /> 5,4 ± 1,5<br /> <br /> 301 ±<br /> 22*<br /> <br /> 301 ±<br /> 32*<br /> <br /> L)<br /> <br /> Tổng<br /> <br /> 310 ± 40<br /> <br /> TCNCYH 113 (4) - 2018<br /> <br /> 312 ± 47<br /> <br /> 316 ± 41<br /> <br /> 301 ± 27+<br /> <br /> 320 ± 24,6<br /> <br /> 300 ± 29+<br /> <br /> 71<br /> <br /> TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> *<br /> <br /> Sự khác biệt có ý nghĩa thống kê trước – sau can thiệp theo giới trong cùng nhóm (p < 0,05).<br /> <br /> +<br /> <br /> Sự khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa nhóm chứng và nhóm can thiệp sau 2 tuần (p < 0,05).<br /> Số liệu được trình bày dưới dạng trung bình ± độ lệch chuẩn. Sử dụng t-test ghép cặp.<br /> Bảng 1 cho thấy chỉ số fructosamine của cả hai giới tính đã giảm đáng kể sau can thiệp 2 tuần<br /> ở cả 2 nhóm can thiệp. Glucose máu của nữ ở nhóm can thiệp 2 giảm có ý nghĩa sau 2 tuần can<br /> thiệp (p < 0,05), tuy nhiên số liệu này thay đổi không có ý nghĩa thống kê ở nhóm can thiệp 1. Chỉ<br /> số BMI trung bình của tất cả các nhóm ở mức bình thường là 23,7 - 24,4 kg/m2. Không có sự<br /> khác biệt có ý nghĩa thống kê ở chỉ số khác như tuổi, chỉ số BMI, giữa nhóm chứng và 2 nhóm<br /> can thiệp (p > 0,05).<br /> Bảng 2. Năng lượng và chất dinh dưỡng của đối tượng nghiên cứu trước và sau can thiệp<br /> Nhóm đối chứng (n = 25)<br /> Ban đầu<br /> <br /> Năng<br /> lượng<br /> (kcal)<br /> <br /> Tổng<br /> Protein<br /> (g/d)<br /> <br /> Lipid<br /> (g/d)<br /> <br /> Carbohy<br /> drate<br /> (g/d)<br /> Tổng<br /> Chất<br /> xơ<br /> khẩu<br /> phần<br /> (g/d)<br /> <br /> **<br /> <br /> Ban đầu<br /> <br /> Sau 2 tuần<br /> <br /> Sau 2 tuần<br /> <br /> Nam<br /> (n =<br /> 8)<br /> <br /> Nữ<br /> (n =<br /> 17)<br /> <br /> Nam<br /> (n =<br /> 10)<br /> <br /> Nữ<br /> (n =<br /> 19)<br /> <br /> Nam<br /> (n =<br /> 10)<br /> <br /> Nữ<br /> (n =<br /> 19)<br /> <br /> Nam<br /> (n =<br /> 6)<br /> <br /> Nữ<br /> (n =<br /> 17)<br /> <br /> Nam<br /> (n =<br /> 6)<br /> <br /> Nữ<br /> (n =<br /> 17)<br /> <br /> 1673 ±<br /> 411<br /> <br /> 1270 ±<br /> 242<br /> <br /> 1765 ±<br /> 738<br /> <br /> 1316 ±<br /> 318<br /> <br /> 1532 ±<br /> 321<br /> <br /> 1344 ±<br /> 377<br /> <br /> 1634 ±<br /> 294<br /> <br /> 1337 ±<br /> 302<br /> <br /> 1630 ±<br /> 254<br /> <br /> 1338 ±<br /> 214<br /> <br /> 1524 ±<br /> 303<br /> <br /> 1409 ±<br /> 216<br /> <br /> 1399 ± 353<br /> 66,2 ±<br /> 51,3<br /> <br /> 68,5 ± 44,3<br /> 38,1 ±<br /> 12,0<br /> <br /> 45,3 ± 19,9<br /> <br /> 241 ±<br /> 75<br /> <br /> 176 ±<br /> 40<br /> <br /> 196,5 ± 60,3<br /> <br /> 5,8 ±<br /> 1,7<br /> <br /> Tổng<br /> <br /> Ban đầu<br /> <br /> Nữ<br /> (n =<br /> 17)<br /> <br /> 60,8 ±<br /> 25,2<br /> <br /> Tổng<br /> <br /> Nhóm can thiệp 2 (n = 23)<br /> <br /> Nam<br /> (n =<br /> 8)<br /> <br /> 73,5 ±<br /> 25,6<br /> <br /> Tổng<br /> <br /> Sau 2 tuần<br /> <br /> Nhóm can thiệp 1 (n = 29)<br /> <br /> 7,0 ±<br /> 4,2<br /> <br /> 6,6 ± 3,6<br /> <br /> 1460 ± 521<br /> 93,0 ±<br /> 46,7<br /> <br /> 60,7 ±<br /> 15,8<br /> <br /> 71,0 ± 32,2<br /> 53,6 ±<br /> 38,6<br /> <br /> 33,8 ±<br /> 10,8<br /> <br /> 40,1 ± 24,6<br /> <br /> 227 ±<br /> 97<br /> <br /> 191 ±<br /> 58<br /> <br /> 202,3 ± 72,5<br /> <br /> 8,3 ±<br /> 3,2<br /> <br /> 7,9 ±<br /> 5,0<br /> <br /> 8,1 ± 4,5<br /> <br /> 1409 ± 364<br /> 74,8 ±<br /> 25,4<br /> <br /> 61,8 ±<br /> 23,3<br /> <br /> 66,3 ± 24,4<br /> 46,2 ±<br /> 20,7<br /> <br /> 34,5 ±<br /> 15,8<br /> <br /> 38,5 ± 18,2<br /> <br /> 209 ±<br /> 49<br /> <br /> 202 ±<br /> 58<br /> <br /> 204,5 ± 54,1<br /> <br /> 8,3 ±<br /> 4,4<br /> <br /> 10,2 ±<br /> 6,1<br /> <br /> 9,5,± 5,6<br /> <br /> 1440 ± 327<br /> 94,7 ±<br /> 40,7<br /> <br /> 68,0 ±<br /> 36,7<br /> <br /> 77,2 ± 39,6<br /> 44,8 ±<br /> 17,2<br /> <br /> 38,8 ±<br /> 16,5<br /> <br /> 40,9 ± 16,7<br /> <br /> 233 ±<br /> 62<br /> <br /> 186 ±<br /> 31<br /> <br /> 202,4 ± 48,9<br /> <br /> 12,4 ±<br /> 5,6**<br /> <br /> 11,9 ±<br /> 5,6<br /> <br /> 12,1 ±,5,5+<br /> <br /> 1413 ± 255<br /> 81,4 ±<br /> 13,2<br /> <br /> 66,3<br /> ±,11,0<br /> <br /> 70,2 ± 13,2<br /> 39,4 ±<br /> 22,4<br /> <br /> 24,8 ±<br /> 9,0<br /> <br /> 28,6 ± 14,7<br /> <br /> 237 ±<br /> 20<br /> <br /> 212 ±<br /> 52<br /> <br /> 218,9 ± 46,6<br /> <br /> 7,9 ±<br /> 5,0<br /> <br /> 7,4 ±<br /> 3,3<br /> <br /> 6,9 ± 3,0<br /> <br /> 1439 ± 240<br /> 83,9 ±<br /> 24,3<br /> <br /> 68,2 ±<br /> 14,3<br /> <br /> 72,3 ± 18,3<br /> 42,4 ±<br /> 22,1<br /> <br /> 28,9 ±<br /> 8,3<br /> <br /> 32,4 ± 14,0<br /> <br /> 202 ±<br /> 47<br /> <br /> 219 ±<br /> 42<br /> <br /> 214,7 ± 43<br /> <br /> 11,4 ±<br /> 2,3**<br /> <br /> 13,1 ±<br /> 2,9**<br /> <br /> 12,6 ± 2,8+<br /> <br /> Sự khác biệt có ý nghĩa thống kê trước – sau can thiệp theo giới trong cùng nhóm (p < 0,01);<br /> <br /> +<br /> <br /> Sự khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa nhóm chứng và nhóm can thiệp sau 2 tuần (p < 0,05).<br /> Số liệu được trình bày dưới dạng trung bình ± độ lệch chuẩn. Sử dụng t-test ghép cặp<br /> 72<br /> <br /> TCNCYH 113 (4) - 2018<br /> <br />