B GIO DC V ĐO TO B TI CHNH
HC VIN TI CHNH
NGUYỄN THỊ THUỲ DUNG
HOÀN THIN CHÍNH SÁCH THUẾ TÀI SẢN
CỦA VIT NAM
Ngành: TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
Mã số: 9.34.02.01
TM TT
LUN N TIẾN S KINH TẾ
H NI - 2024
CÔNG TRNH ĐƯC HON THNH
TI HC VIN TI CHNH
Ngưi hưng dn khoa hoc: 1. PGS.TS. NGUYỄN THỊ THANH HOÀI
2. TS. HOÀNG THỊ MINH CHÂU
Phn bin 1: .............................................................
............................................................
Phn bin 2: .............................................................
.............................................................
Phn bin 3: .............................................................
.............................................................
Lun n s đưc bo v ti Hi đng đnh gi lun n cp Hc
vin, Hp ti Hc vin Ti chnh
Vo hi ..... gi ..... ngy ...... thng ....... năm 2024
C th tm hiu lun n ti Thư vin Quốc gia
v Thư vin Hc vin Ti chnh
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cp thiết của đề tài nghiên cứu
Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, thuế tài sản là loại thuế có lịch sử lâu đời
nhất trên thế giới và được nhiều nước trên thế giới áp dụng. Ở thời điểm hiện tại,
đã có trên 90% quốc gia trên thế giới thực hiện việc thu thuế tài sản dưới nhiều
tên gọi khác nhau nhưng tất cả đều đóng vai trò quan trọng trong tổng thu ngân
sách quốc gia. Đối với Việt Nam hiện nay, hoàn thiện chính sách thuế tài sản là
vấn đề cấp thiết xét về góc độ lý luận cũng như thực tiễn.
Nguồn thu từ thuế tài sản tương đối ổn định và là khoản thu phù hợp để
phân cấp cho chính quyền địa phương. Ngoài ra, thuế tài sản sẽ góp phần điều
chỉnh hành vi đầu cơ nhà, đất, từ đó góp phần giảm giá nhà, đất, đáp ứng đúng
nhu cầu và khả năng thanh toán thực tế của người dân. Đây là mục tiêu thể hiện
đặc trưng riêng của thuế tài sản mà các loại thuế hiện hành không có.
Chính sách thuế tài sản của Việt Nam chưa thể hiện vai trò rõ nét trong hệ
thống thuế khi chưa đảm bảo được các yêu cầu về bao quát nguồn thu, công bằng
xã hội, hiệu quả quản lý… Đảng và Nhà nước đã nêu rõ quan điểm đánh thuế tài
sản trong các văn bản qua nhiều văn bản được ban hành trong thời gian qua. Nghị
quyết 37/NQ-CP ngày 17/3/2023 về Chương trình hành động của Chính phủ thực
hiện Nghị quyết 18-NQ/TW của Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung
ương Đảng khóa XIII về "Tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng
cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành
nước phát triển có thu nhập cao" cũng nhấn mạnh cần phải rà soát chính sách,
pháp luật về thuế sử dụng đất nông nghiệp và đất phi nông nghiệp, xây dựng
chính sách, pháp luật về thuế sử dụng đất theo thông lệ quốc tế, phù hợp với trình
độ phát triển, điều kiện cụ thể và lộ trình thích hợp. Quy định mức thuế cao hơn
đối với người sử dụng nhiều diện tích đất, nhiều nhà ở, đầu cơ đất, chậm
Trên tinh thần đó, việc nghiên cứu và cứu hoàn thiện chính sách thuế tài
sản ở thời điểm hiện tại là hết sức cần thiết để có thể đáp ứng yêu cầu cả về mặt
lý thuyết lẫn thực tiễn. Với những lý do trên, NCS đã chọn đề tài: “Hon thin
chnh sch thuế ti sn của Vit Nam” là đề tài nghiên cứu cho luận án của
mình.
2
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề ti
Luận án“Hon thin chính sách thuế tài sn của Vit Nam” được xây
dựng và hoàn thiện nhằm đạt được những mục tiêu sau:
‐ Hệ thống hoá và bổ sung, phát triển thêm cơ sở lý luận về chính sách thuế
tài sản làm luận cứ cho việc đánh giá thực trạng chính sách thuế tài sản của Việt
Nam hiện nay cũng như đề xuất các giải pháp hoàn thiện chính sách thuế tài sản
của Việt Nam đến năm 2030.
‐ Nghiên cứu chính sách thuế tài sản ở các nước trên thế giới, rút ra những
bài học kinh nghiệm cho việc hoàn thiện chính sách thuế tài sản của Việt Nam.
‐ Phân tích đánh giá thực trạng về chính sách thuế tài sản của Việt Nam gia
đoạn 2012 - 2023, chỉ ra những thành công và hạn chế của chính sách thuế hiện
nay và so sánh chính sách thuế tài sản với các nước trên thế giới.
‐ Định hướng và đề xuất các giải pháp quan trọng để hoàn thiện chính sách
thuế tài sản của Việt Nam.
3. Đối tưng v phm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: đối tượng nghiên cứu của luận án là chính sách thuế
tài sản
Phạm vi nghiên cứu:
- Về nội dung: Chính sách thuế tài sản trong đó tập trung nghiên cứu khâu
đăng kí tài sản (lệ phí trước bạ) và khâu sử dụng (thuế SDĐNN và thuế
SDĐPNN).
- Về không gian: ở Việt Nam
- Về thời gian: Nghiên cứu thực trạng chính sách thuế tài sản giai đoạn
2012 – 2023; đề xuất giải pháp đến năm 2030.
4. Phương php nghiên cứu
Để đạt được mục tiêu nghiên cứu trong quá trình thực hiện luận án, tác giả
sẽ sử dụng các phương pháp chủ yếu sau:
Phương php luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng, duy vật lịch sử và
phương php hệ thống: Việc nghiên cứu chính sách thuế tài sản được thực hiện
một cách đồng bộ gắn với hoàn cảnh, điều kiện và các giai đoạn cụ thể. Các nội
3
dung nghiên cứu được xem xét trong mối liên hệ chặt chẽ với nhau cả về không
gian và thời gian.
Phương php hệ thống hóa điều tra, thống kê: Luận án sử dụng số liệu
thống kê thích hợp để phục vụ cho việc phân tích thực trạng chính sách thuế tài
sản ở Việt Nam.
Phương php tổng hợp, phân tích, so sánh: Trên cơ sở phân tích từng nội
dung cụ thể, luận án đưa ra được những đánh giá chung về thực trạng chính sách
thuế tài sản ở Việt Nam.
Phương php so snh, đối chiếu: Thực trạng chính sách thuế tài sản ở Việt
Nam và các nước được xem xét trên cơ sở có sự so sánh, đối chiếu giữa các giai
đoạn, cũng như so sánh với thực tế chính sách thuế tài sản ở các nước trên thế
giới.
Phương php thu thập dữ liệu sơ cấp: Tác giả thực hiện phương pháp thu
thập dữ liệu sơ cấp đó là thông qua khảo sát, điều tra thực trạng chính sách thuế
tài sản ở Việt Nam bằng khảo sát bằng phiều điều tra.
Phương php thu thập dữ liệu thứ cấp: Dữ liệu thứ cấp bao gồm các công
trình liên quan đến tài liệu trong nước và nước ngoài được thu thập thông qua các
nguồn tài liệu tại các thư viện, các trang báo điện tử có liên quan đến chuyên
ngành và cổng thông tin từ các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan.
5. Ý nghĩa khoa hc v thực tiễn của đề ti nghiên cứu
Ý nghĩa khoa học: Trên cơ sở sưu tầm, tổng hợp, tác giả luận án hệ thống
hóa và làm rõ hơn một số vấn đề lý luận cơ bản về chính sách thuế tài sản. Bên
cạnh đó, luận án tham khảo kinh nghiệm chính sách thuế tài sản ở một số quốc
gia trên thế giới, từ đó rút ra những bài học quí báu cho việc hoàn thiện chính
sách thuế tài sản của Việt Nam.
Ý nghĩa thực tiễn: Luận án tổng hợp, phân tích và đánh giá một cách có
hệ thống về thực trạng chính sách thuế tài sản ở Việt Nam giai đoạn 2012 - 2023,
chỉ ra những thành công, hạn chế và nguyên nhân. Kết hợp với kinh nghiệm xây
dựng chính sách thuế tài sản ở một số quốc gia trên thế giới, tác giả luận án đã đề
xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện chính sách thuế tài sản của Việt Nam đến
năm 2030.