Kết quả điều tra một số họ côn trùng thuộc các bộ diptera, phasmatodea, mantodea và dermaptera ở Tây Nguyên trong các năm 2008-2011

HỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC VỀ SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT LẦN THỨ 4<br /> <br /> KẾT QUẢ ĐIỀU TRA MỘT SỐ HỌ CÔN TRÙNG<br /> THUỘC CÁC BỘ DIPTERA, PHASMATODEA, MANTODEA VÀ<br /> DERMAPTERA Ở TÂY NGUYÊN TRONG CÁC NĂM 2008-2011<br /> TẠ HUY THỊNH, CAO THỊ QUỲNH NGA, HOÀNG VŨ TRỤ<br /> <br /> Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật<br /> <br /> Trong 4 năm 2008-2011, chúng tôi đã điều tra côn trùng tại 4 tỉnh Tây Nguyên là Kon<br /> Tum, Gia Lai, Đắk Lắk và Lâm Đồng. Bài báo này trình bày kết quả phân tích mẫu vật từ 4 bộ<br /> là: bộ Hai cánh Diptera, ộb Bọ que Phasmatodea, bộ Bọ ngựa Mantodea và bộ Cánh da<br /> Dermaptera. Công trình được hỗ trợ kinh phí của đề tài cấp Viện Khoa học và Công nghệ Việt<br /> Nam mã số VAST 08.03/11-12 và đề tài NAFOSTED mã số 106.12.15.09.<br /> I. ĐỊA ĐIỂM, THỜI GIAN NGHIÊN CỨU<br /> Địa điểm điều tra bao gồm: 1) Vườn Quốc gia Chư Mom Ray (Sa Thày, Kon Tum) với các<br /> điểm 14031’41.0’’N; 107038’57.3’’E; 335m; 14025’27.0’’N; 107047’27.0’’E; 559m; và<br /> 14026’13.6’’N; 107043’16.1’’E; 742m; sinh cảnh: rừng tự nhiên; 2) Vườn Quốc gia Kon Ka<br /> Kinh (Măng Jang và Kbang, Gia Lai)ới vcác điểm 14 011’01.6’’N; 108017’59.3’’E; 810m;<br /> 14010’01.9’’N; 108020’44.4’’E; 862m; 14025’43.3’’N; 108021’32.9’’E; 1230m; sinh cảnh: rừng<br /> tự nhiên; 3) Xã Đắk Mar và thị trấn Đắk Hà (Đắk Hà, Kon Tum) với các điểm 14031’36.4’’N;<br /> 107055’09.2’’E;<br /> 634m;<br /> 14033’04.6’’N;<br /> 107055’08.0’’E;<br /> 630m;<br /> 14032’41.0’’N;<br /> 0<br /> 107 55’34.4’’E; 603m; sinh cảnh: Vườn cà phê, vườn cây ăn quả và rừng phục hồi tái sinh;<br /> 4) xã Ia Pal và xã Ia Glai (Chư Sê, Gia Lai)ớiv các điểm 13044’21.2’’N; 108008’04.2’’E;<br /> 594m; 13041’14.1’’N; 108005’08.7’’E; 550m; và 13039’46.2’’N; 108008’04.2’’E; 369m; sinh<br /> cảnh: vườn cà phê, cao su, hồ tiêu, chè, vườn cây ăn quả, ruộng lúa; 5) Thị xã Buôn Hồ (Đắk<br /> Lắk) và xã Pơng Drang (Krongbuk, Đắk Lắk) với các điểm 12056’56.9’’N; 108016’33.8’’E;<br /> 706m; 12055’43.3’’N; 108016’38.3’’E; 700m; và 12059’35.1’’N; 108014’01.2’’E; 768m; sinh<br /> cảnh: Vườn cà phê, ca cao; 6) Xã Nâm Njang (Đ<br /> ắk Song, Đắk Nông) với các điểm<br /> 12008’11.0’’N; 107039’03.6’’E; 802m; 12010’56.2’’N; 107039’12.0’’E; 822m và<br /> 12010’55.2’’N; 107038’31.1’’E; 850m; sinh cảnh: Vườn cà phê ven rừng.<br /> Đối tượng nghiên cứu: Tất cả các họ của 3 bộ Bọ que Phasmatodea, Bọ ngựa Mantodea,<br /> Cánh da Dermaptera và một số họ ruồi thuộc bộ Hai cánh Diptera.<br /> Thời gian điều tra vào tháng 6/2008; 5/2009; 7/2010 và 4-5-6/2011.<br /> II. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN<br /> Bảng 1<br /> Danh sách các loài côn trùng ghi nhận được<br /> TT<br /> <br /> 1.<br /> 2.<br /> 3.<br /> <br /> Taxon<br /> Bộ Hai cánh Diptera<br /> Họ Ruồi ăn sâu Asilidae<br /> Astochia enermis Hermann<br /> Astochia nigrina (Ricardo)<br /> Apoclea duplicata Becker<br /> <br /> CM<br /> <br /> 11<br /> 1<br /> -<br /> <br /> Địa điểm/Số mẫu<br /> KK<br /> ĐH<br /> ST KB<br /> <br /> 4<br /> -<br /> <br /> -<br /> <br /> -<br /> <br /> 3<br /> <br /> ĐS<br /> <br /> -<br /> <br /> 369<br /> <br /> HỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC VỀ SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT LẦN THỨ 4<br /> <br /> TT<br /> 4.<br /> 5.<br /> 6.<br /> 7.<br /> 8.<br /> 9.<br /> 10.<br /> 11.<br /> 12.<br /> 13.<br /> 14.<br /> 15.<br /> 16.<br /> 17.<br /> 18.<br /> 19.<br /> 20.<br /> 21.<br /> 22.<br /> 23.<br /> 24.<br /> 25.<br /> 26.<br /> 27.<br /> 28.<br /> 29.<br /> 30.<br /> 31.<br /> 32.<br /> 33.<br /> 34.<br /> 35.<br /> 36.<br /> 37.<br /> 38.<br /> 39.<br /> 40.<br /> 41.<br /> 1.<br /> 2.<br /> 3.<br /> <br /> 370<br /> <br /> Taxon<br /> Choerades comptissima (Walker)<br /> Choerades conopoides Oldroyd<br /> Choerades dimidiata (Macquart)<br /> Choerades orientalis (Joseph et Parui)<br /> Clephydroneura bengalenis (Macquart)<br /> Cophinopoda garnotii (Guerin-Meneville)<br /> Damalis carapacina Oldroyd<br /> Damalis immerita Osten Saken<br /> Damalis myops (Fabricius)<br /> Damalis vittripennis Osten-Saken<br /> Damalis sp.1<br /> Damalis sp.2<br /> Eutolmus sp.1<br /> Heligmoneura seminuda Oldroyd<br /> Mactea chinensis Richter et Mamaev<br /> Machimus aurentulus Becker<br /> Machimus aurimystax (Bromley)<br /> Machimus divinosus Oldroyd<br /> Machimus sp.1<br /> Maira aurifacies (Macquart)<br /> Microstylum dux (Wiedemann)<br /> Microstylum oberthueri Van der Wulp<br /> Neolaparus sp.1<br /> Neoitamus sp.1<br /> Nusa sp.1<br /> Ommatius fulvimanus Wulp<br /> Ommatius peristus Oldroyd<br /> Ommatius scinius Oldroyd<br /> Ommatius sp.1<br /> Pagidolaphria sp.1<br /> Philodicus fuscipes (Ricardo)<br /> Philodicus longipes Schiner<br /> Philonicus sp.1<br /> Promachus apicalis (Macquart)<br /> Promachus hypocaustus Oldroyd<br /> Promachus sp.1<br /> Trigonomima sp.1<br /> Trigonomima sp.2<br /> Họ Nhặng Calliphoridae<br /> Chrysomyia megacephala (Fabricius)<br /> Chrysomyia rufifacies (Macquart)<br /> Cosmina bicolor (Walker)<br /> <br /> CM<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 6<br /> 1<br /> 1<br /> 5<br /> 2<br /> 1<br /> 8<br /> 1<br /> 2<br /> 2<br /> 1<br /> 36<br /> <br /> Địa điểm/Số mẫu<br /> KK<br /> ĐH<br /> ST KB<br /> 6<br /> 6<br /> 1<br /> 2<br /> 1<br /> 2<br /> 1<br /> 1<br /> 7<br /> 5<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 9<br /> 4<br /> 2<br /> 1<br /> 1<br /> 3<br /> 6<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 2<br /> 2<br /> -<br /> <br /> 2<br /> 6<br /> <br /> 32<br /> 14<br /> 3<br /> <br /> 13<br /> 4<br /> 11<br /> <br /> ĐS<br /> 4<br /> 2<br /> 1<br /> 2<br /> -1<br /> 5<br /> 1<br /> 11<br /> 15<br /> -<br /> <br /> HỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC VỀ SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT LẦN THỨ 4<br /> <br /> TT<br /> 4.<br /> 5.<br /> 6.<br /> 7.<br /> 8.<br /> 9.<br /> 10.<br /> 11.<br /> 12.<br /> 13.<br /> 14.<br /> 15.<br /> 16.<br /> 17.<br /> 18.<br /> 19.<br /> 20.<br /> 21.<br /> 22.<br /> 23.<br /> 24.<br /> 25.<br /> 26.<br /> 27.<br /> 28.<br /> 29.<br /> 30.<br /> 31.<br /> 32.<br /> 33.<br /> 34.<br /> 1.<br /> 2.<br /> 3.<br /> 4.<br /> 1.<br /> 2.<br /> 3.<br /> 4.<br /> 5.<br /> <br /> Taxon<br /> Bengalia bezzii Senior-White<br /> Bengalia emarginata Malloch<br /> Bengalia torosa (Wiedemann)<br /> Bengalia varicolor (Fabricius)<br /> Borbororhinia bivittata (Walker)<br /> Dexopollenia yuphae Kurahashi<br /> Hemipyrellia ligurriens (Wiedemann)<br /> Idiella divisa (Walker)<br /> Hypopygiopsis infumata (Bigot)<br /> Idiella mandarina (Wiedemann)<br /> Isomyia borneensis Peris<br /> Isomyia chrysoides (Walker)<br /> Isomyia delectans (Walker)<br /> Isomyia electa (Villeneuve)<br /> Isomyia oestracea (Seguy)<br /> Isomyia viridaurea (Wiedemann)<br /> Isomyia fascialis James<br /> Isomyia isomyia (Seguy)<br /> Isomyia oestracea (Seguy)<br /> Isomyia pictifacies (Bigot)<br /> Isomyia pseudolucilia (Malloch)<br /> Isomyia viridaurea (Wiedemann)<br /> Lucilia papuensis Macquart<br /> Lucilia porphyrina (Walker)<br /> Lucilia sinensis Aubertin<br /> Phumosia indica (Sourcouf)<br /> Polleniopsis mongolica Seguy<br /> Rhyncomyia setipyga Villeneuve<br /> Stomorhina discolor (Fabricius)<br /> Stomorhina melastoma (Wiedemann)<br /> Stomorhina siamensis K et T<br /> Họ Ruồi thảm mục Lauxaniidae<br /> Homoneura discoalbata Sasakawa<br /> Homoneura grandis (Kertesz)<br /> Homoneura quiquenotata (Meijere)<br /> Homoneura signata van de Wulp<br /> Họ Ruồi nhà Muscidae<br /> Atherigona biseta Karl<br /> Atherigona falcata (Thomson)<br /> Atherigona oryzae Malloch<br /> Atherigona reversura Villeneuve<br /> Dichaetomyia apicalis (Stein)<br /> <br /> CM<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 4<br /> 9<br /> 3<br /> 1<br /> 4<br /> 3<br /> 2<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 3<br /> <br /> Địa điểm/Số mẫu<br /> KK<br /> ĐH<br /> ST KB<br /> 1<br /> 4<br /> 10<br /> 1<br /> 3<br /> 1<br /> 1<br /> 15<br /> 1<br /> 2<br /> 2<br /> 15<br /> 1<br /> 1<br /> 3<br /> 2<br /> 27<br /> 3<br /> 1<br /> 4<br /> 1<br /> 6<br /> 1<br /> 2<br /> 1<br /> 17<br /> 2<br /> 16<br /> 1<br /> 14<br /> 3<br /> 5<br /> 3<br /> 3<br /> -<br /> <br /> ĐS<br /> 3<br /> 12<br /> 2<br /> 2<br /> 2<br /> 13<br /> 6<br /> 2<br /> <br /> 1<br /> 3<br /> 1<br /> 4<br /> <br /> 3<br /> 4<br /> -<br /> <br /> 2<br /> -<br /> <br /> -<br /> <br /> -<br /> <br /> 2<br /> -<br /> <br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> <br /> 1<br /> 2<br /> -<br /> <br /> 2<br /> -<br /> <br /> 11<br /> 6<br /> 25<br /> -<br /> <br /> 3<br /> 6<br /> -<br /> <br /> 30<br /> 12<br /> -<br /> <br /> 371<br /> <br /> HỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC VỀ SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT LẦN THỨ 4<br /> <br /> TT<br /> 6.<br /> 7.<br /> 8.<br /> 9.<br /> 10.<br /> 11.<br /> 12.<br /> 13.<br /> 14.<br /> 15.<br /> 16.<br /> 17.<br /> 18.<br /> 19.<br /> 20.<br /> 21.<br /> 22.<br /> 23.<br /> 24.<br /> 25.<br /> 26.<br /> 27.<br /> 28.<br /> 29.<br /> 30.<br /> 31.<br /> 32.<br /> 33.<br /> 34.<br /> 35.<br /> 36.<br /> 37.<br /> 38.<br /> 39.<br /> 40.<br /> 41.<br /> 42.<br /> 1.<br /> 2.<br /> 3.<br /> <br /> 372<br /> <br /> Taxon<br /> Dichaetomyia bibax (Wiedemann)<br /> Dichaetomyia luteiventris (Rondani)<br /> Dichaetomyia quadrata (Wiedemann)<br /> Dichaetomyia subumbrosa Emden<br /> Graphomyia rufitibia Stein<br /> Graphomyia vittata Stein<br /> Hebecnema sp.1<br /> Helina halterata (Stein)<br /> Hydrotaea chalcogaster (Wiedemann)<br /> Hydrotaea spinigera (Stein)<br /> Limnophora prominens Stein<br /> Lispe kowarzi Becker<br /> Lispe orientalis Wiedemann<br /> Musca bezzi Patton et Cragg<br /> Musca conducens Walker<br /> Musca confiscata Speiser<br /> Musca convexifrons Thomson<br /> Musca domestica Linnaeus<br /> Musca formosana Malloch<br /> Musca pattoni Austen<br /> Musca planiceps Wiedemann<br /> Musca sorbens Wiedemann<br /> Musca ventrosa Wiedemann<br /> Mydaea sp.1<br /> Myospila argentata (Walker)<br /> Myospila laevis (Stein)<br /> Myospila lenticeps (Wiedemann)<br /> Myospila pseudoelongata Shinonaga<br /> Neomyia fletcheri (Emden)<br /> Neomyia indica (R. – D.)<br /> Neomyia lauta (Wiedemann)<br /> Neomyia timorensis (R. – D.)<br /> Phaonia kambaitiana Emden<br /> Stomoxys calcitrans Linnaeus<br /> Stomoxys indica Picard<br /> Stomoxys pulla Austen<br /> Stomoxys sitiens Rondani<br /> Họ Ruồi xám Sarcophagidae<br /> Metopia sauteri (Townsend)<br /> Metopia yunnanica Chao et Zhang<br /> Miltogramma angustifrons (Townsend)<br /> <br /> CM<br /> 2<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 2<br /> 2<br /> 2<br /> 1<br /> 3<br /> 1<br /> 1<br /> 5<br /> 2<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 2<br /> 2<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 4<br /> 14<br /> <br /> Địa điểm/Số mẫu<br /> KK<br /> ĐH<br /> ST KB<br /> 3<br /> 13<br /> 6<br /> 1<br /> 4<br /> 2<br /> 11<br /> 6<br /> 5<br /> 4<br /> 11<br /> 1<br /> 1<br /> 2<br /> 1<br /> 3<br /> 3<br /> 2<br /> 2<br /> 2<br /> 2<br /> 4<br /> 3<br /> 2<br /> 1<br /> 1<br /> 7<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 3<br /> 3<br /> 3<br /> 1<br /> 9<br /> 1<br /> 1<br /> 3<br /> 1<br /> 6<br /> 13<br /> 2<br /> 28<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> 1<br /> 8<br /> 1<br /> 4<br /> 4<br /> 2<br /> -<br /> <br /> -<br /> <br /> -<br /> <br /> -<br /> <br /> ĐS<br /> 2<br /> 3<br /> 2<br /> 13<br /> 4<br /> 1<br /> -<br /> <br /> HỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC VỀ SINH THÁI VÀ TÀI NGUYÊN SINH VẬT LẦN THỨ 4<br /> <br /> TT<br /> 4.<br /> 5.<br /> 6.<br /> 7.<br /> 8.<br /> 9.<br /> 10.<br /> 11.<br /> 12.<br /> 13.<br /> <br /> 1.<br /> 2.<br /> 3.<br /> 4.<br /> 5.<br /> 6.<br /> 7.<br /> 8.<br /> 9.<br /> 10.<br /> 11.<br /> 12.<br /> 13.<br /> 14.<br /> 15.<br /> 16.<br /> 17.<br /> 18.<br /> 19.<br /> 20.<br /> 21.<br /> 22.<br /> 23.<br /> 24.<br /> 1.<br /> 2.<br /> 3.<br /> 4.<br /> 5.<br /> 6.<br /> 7.<br /> 8.<br /> <br /> Taxon<br /> Miltogramma iberica (Villeneuve)<br /> Boettcherisca peregrina (R-D)<br /> Lioproctia pattoni (S-W)<br /> Parasarcophaga albiceps (Meigen)<br /> Parasarcophaga brevicornis (Ho)<br /> Parasarcophaga misera (Walker)<br /> Pierretia globovesica Ye<br /> Seniorwhitea princeps (Wiedemann)<br /> Senotainia navigastrix (Rondani)<br /> Sinonipponia hainanensis (Ho)<br /> Họ Ruồi giả ong Syrphidae<br /> Allobaccha amphithoe Walker<br /> Allograpta javana (Wiedemann)<br /> Asarkina ericetorum (Fabricius)<br /> Dideopsis aegrota (Fabricius)<br /> Eristalis tenax (Linnaeus)<br /> Eristalinus quinquelineatus (Fabricius)<br /> Eumerus aurifrons Wiedemann<br /> Eupeodes confrater (Wiedemann)<br /> Episyrphus balteatus (De Geer)<br /> Eristalis tenax (Linnaeus)<br /> Ischidion scutellaris (Fabricius)<br /> Mesembrius bengalensis (Wiedemann)<br /> Mesembrius wulpi Van der Got<br /> Microdon sp.1<br /> Microdon sp.2<br /> Milesia semifulva de Meijere<br /> Ringia sp.1<br /> Ringia sp.2<br /> Sphaerophoria indiana Bigot<br /> Sphaerophoria macrogaster (Thomson)<br /> Spheginobaccha demeijerei Van Doesburg<br /> Paragus bicolor (Fabricius)<br /> Phytomyia errans (Fabricius)<br /> Syritta indica (Wiedemann)<br /> Họ Ruồi trâu Tabanidae<br /> Chrysops dispar Fabricius<br /> Chrysops flavocincta Ricardo<br /> Chrysozona assamensis Ricardo<br /> Haematopota fuscifrons Austen<br /> Tabanus birmanicus Bigot<br /> Tabanus brunneothorax Stekhoven<br /> Tabanus fumifer Walker<br /> Tabanus griseipalpis Stekhoven<br /> <br /> CM<br /> 3<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> <br /> Địa điểm/Số mẫu<br /> KK<br /> ĐH<br /> ST KB<br /> 1<br /> 4<br /> 1<br /> 3<br /> 1<br /> 1<br /> 4<br /> 6<br /> 4<br /> 2<br /> 3<br /> 3<br /> 14<br /> 4<br /> 3<br /> 1<br /> 1<br /> -<br /> <br /> ĐS<br /> 1<br /> 5<br /> 3<br /> -<br /> <br /> 1<br /> 1<br /> 8<br /> 1<br /> 4<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> <br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 9<br /> 7<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 2<br /> 1<br /> 1<br /> -<br /> <br /> 1<br /> 3<br /> -<br /> <br /> 8<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> -<br /> <br /> 1<br /> 3<br /> 5<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 2<br /> 1<br /> 1<br /> -<br /> <br /> 2<br /> 1<br /> -<br /> <br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> <br /> 2<br /> 1<br /> 3<br /> 5<br /> 2<br /> 5<br /> 4<br /> <br /> 1<br /> 1<br /> -<br /> <br /> 9<br /> -<br /> <br /> 1<br /> <br /> 1<br /> -<br /> <br /> 373<br /> <br />