Khám chấn thương sọ não (Kỳ 1)

Chia sẻ: Barbie Barbie | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

261
lượt xem 78
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chấn thương sọ não (CTSN) là cấp cứu ngoại khoa thường gặp hàng ngày. Trước một trường hợp CTSN, người thầy thuốc cần phải bình tĩnh, khám xét một cách tỉ mỉ, khám toàn diện để không bỏ sót các tổn thương khác như ngực, bụng, chi thể, cột sống và tiết niệu. Khám CTSN nhằm phát hiện các triệu chứng tổn thương thần kinh. Sau khi khám phải trả lời được câu hỏi là: bệnh nhân (BN) có phải mổ không? Nếu mổ thì phải mổ cấp cứu ngay hay có thể mổ trì hoãn? Trình tự các...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khám chấn thương sọ não (Kỳ 1)

Khám chấn thương sọ não (Kỳ 1) Chấn thương sọ não (CTSN) là cấp cứu ngoại khoa thường gặp hàng ngày. Trước một trường hợp CTSN, người thầy thuốc cần phải bình tĩnh, khám xét một cách tỉ mỉ, khám toàn diện để không bỏ sót các tổn thương khác như ngực, bụng, chi thể, cột sống và tiết niệu. Khám CTSN nhằm phát hiện các triệu chứng tổn thương thần kinh. Sau khi khám phải trả lời được câu hỏi là: bệnh nhân (BN) có phải mổ không? Nếu mổ thì phải mổ cấp cứu ngay hay có thể mổ trì hoãn? Trình tự các bước như sau: + Khám bệnh. + Triệu chứng học các thể bệnh của CTSN. 1. Khám bệnh. 1.1. Khám tri giác:
Có hai cách khám: + Khám tri giác (còn gọi là khám ý thức) để xác định độ hôn mê. + Khám tri giác theo thang điểm Glasgow. 1.1.1. Khám tri giác để xác định độ hôn mê: Khám 3 loại ý thức: ý thức cao cấp; ý thức tự động và ý thức bản năng. + Khám ý thức cao cấp: Ý thức cao cấp (còn gọi là ý thức hiểu biết) là khả năng định hướng của người bệnh về chính bản thân mình và khả năng hiểu để thực hiện mệnh lệnh của người thầy thuốc. - Cách khám: hỏi tên, tuổi, chỗ ở. Bảo BN thực hiện mệnh lệnh như giơ tay, co chân, nhắm mắt. - Nhận định kết quả: . Tốt: thực hiện mệnh lệnh nhanh và chính xác. . Rối loạn: chậm và không chính xác. . Mất: nằm im không đáp ứng.
+ Khám ý thức tự động (conscience automatique): khi vỏ não bị ức chế, chức năng dưới vỏ vẫn còn đáp ứng với kích thích đau. - Cách khám: kích thích đau bằng châm kim hoặc cấu vào mặt trong cánh tay hoặc cấu vào ngực của BN. - Kết quả: . Tốt: đưa tay gạt đúng chỗ, nhanh và chính xác. . Rối loạn: chỉ đưa tay quờ quạng tìm chỗ đau, chậm chạp, gạt tay không chính xác. . Mất: nằm im hoặc chỉ cựa chân và tay. + Khám ý thức bản năng (intimité): - Cho BN uống thìa nước (nếu BN hôn mê sâu thì không khám theo cách này). Nhận định kết quả: . Tốt: khi đưa thìa nước vào miệng, BN ngậm miệng lại và nuốt. . Rối loạn: BN ngậm nước rất lâu mới nuốt. . Mất: không nuốt; BN ho, sặc do nước chảy xuống họng.
Khám phản xạ nuốt bằng cách cho nước vào miệng BN khi BN hôn mê sâu là nguy hiểm. Trong thực tế người ta thay thế cách khám này bằng khám phản xạ giác mạc hoặc khám phản xạ đồng tử với ánh sáng. - Khám phản xạ đồng tử với ánh sáng: bình thường khi chiếu ánh sáng vào đồng tử, đồng tử sẽ co lại; khi tắt ánh sáng đồng tử sẽ giãn to hơn. Kết quả: . Tốt: đồng tử co và giãn rất nhanh khi chiếu và tắt đèn. . Rối loạn: co, giãn đồng tử kém và chậm. . Mất: đồng tử giãn to tối đa hoặc đồng tử co nhỏ cả hai bên, không còn phản xạ với ánh sáng. Nếu phản xạ đồng tử với ánh sáng mất, tiên lượng nặng. Vậy hôn mê là gì? Hôn mê là tình trạng rối loạn sâu sắc hoạt động của vỏ não và trung khu dưới vỏ, với biểu hiện rối loạn chức phận sống như hô hấp và tim mạch. Theo kinh điển người ta chia ra 4 độ hôn mê (bảng 1). Bảng 1: Bảng hôn mê: Độ I (hôn Độ II (hôn Độ III Độ IV Độ mê nông) mê vừa) coma (hôn mê sâu) (hôn mê vượt hôn mê giới hạn)
coma confirme coma carus coma sopor déspassé RLYT Gọi, hỏi: Gọi, hỏi: Gọi, hỏi: Mất đáp ứng chậm, chỉ ú ớ không không đáp ứng, (hoàn toàn cao có lúc đúng, có thành tiếng, hoặc nằm im. không đáp cấp lúc sai. nằm im. ứng). RLYT Cấu đau: Cấu đau: Cấu đau: gạt đúng chỗ, gạt không đúng chỉ xoắn vặn tự Mất nhanh. chỗ, chậm chạp. người. Có thể động thấy những cơn duỗi cứng. RLYT Còn phản Rối loạn Mất các Mất xạ nuốt. Phản xạ phản xạ nuốt và loại phản xạ Bản đồng tử tốt phản xạ đồng tử nuốt, phản xa năng với ánh sáng. đồng tử với ánh sáng. Rối Mạch Mạch Mạch Thở
loạn chức nhanh. nhanh, nhỏ nhanh, nhỏ, loạn máy, bỏ máy phận sống. trên100 lần/phút. nhịp. Thở trên 40 thở, tử vong. Nhịp thở lần/phút. HAĐM 25-30 lần/phút. Thở 30-35 tụt thấp. lần /phút HAĐM tăng vừa phải.