Khảo sát độc tính cấp đường uống và tác động kháng viêm cấp của cao chiết lá Phù dung (Hibiscus mutabilis L.) trên chuột nhắt

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 22 * Số 5 * 2018<br /> <br /> <br /> KHẢO SÁT ĐỘC TÍNH CẤP ĐƯỜNG UỐNG VÀ TÁC ĐỘNG KHÁNG VIÊM CẤP<br /> CỦA CAO CHIẾT LÁ PHÙ DUNG (HIBISCUS MUTABILIS L.) TRÊN CHUỘT NHẮT<br /> Đỗ Thị Hồng Tươi*, Nguyễn Thị Bạch Tuyết**, Nguyễn Thị Phương Trúc***, Trần Thị Vân Anh*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Đề tài nghiên cứu về độc tính cấp đường uống và tác dụng kháng viêm của cao chiết lá Phù dung<br /> (Hibiscus mutabilis L.).<br /> Phương pháp: Khảo sát độc tính cấp đường uống của cao chiết lá Phù dung trên chuột nhắt Swiss albino<br /> đực và cái, theo dõi tỷ lệ chết và biểu hiện độc tính trong vòng 72 giờ. Tác động phòng và điều trị viêm của cao với<br /> liều 100 và 200 mg/kg được xác định trên mô hình gây viêm bàn chân chuột nhắt bằng carrageenan 1%, mỗi lô<br /> 10 chuột.<br /> Kết quả: Cao chiết Phù dung không thể hiện độc tính cấp đường uống với liều tối đa có thể cho uống qua kim<br /> (Dmax) là 40 g cao/kg (tương ứng 571 g bột lá Phù dung khô/kg). Cao chiết thể hiện tác động phòng viêm cấp trên<br /> chuột khi cho uống cao liều 100 mg/kg và 200 mg/kg giúp giảm độ phù bàn chân chuột so với lô chứng bệnh tại<br /> các thời điểm khảo sát. Trên mô hình khảo sát tác động điều trị viêm, liều 100 mg/kg của cao chiết Phù dung có<br /> tác dụng kháng viêm tốt hơn liều 200 mg/kg. So với lô chứng, cao liều 100 mg/kg làm giảm độ phù bàn chân<br /> chuột sau 3 và 5 giờ khoảng 25%.<br /> Kết luận: Cao Phù dung không thể hiện độc tính cấp đường uống trên chuột nhắt trắng với liều tối đa (Dmax)<br /> là 40 g cao/kg (tương ứng 571 g bột lá Phù dung khô/kg). Cao chiết thể hiện tác động dự phòng và điều trị viêm<br /> cấp trên chuột nhắt với liều cho uống 100 mg/kg.<br /> Từ khóa: Phù dung, độc tính cấp, tác động kháng viêm.<br /> ABSTRACT<br /> STUDY ON ORAL ACUTE TOXICITY AND ANTI-INFLAMMATORY EFFECT OF EXTRACT FROM<br /> HIBISCUS MUTABILIS L LEAVES IN MICE<br /> Do Thi Hong Tuoi, Nguyen Thi Bach Tuyet, Nguyen Thi Phuong Truc, Tran Thi Van Anh<br /> * Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Vol. 22 - No 5- 2018: 40 – 44<br /> Objectives: This work studied on oral acute toxicity and anti-inflammatory effect of extract from Hibiscus<br /> mutabilis L. leaves.<br /> Methods: Oral acute toxicity of H. mutabilis extract was investigated in male and female Swiss albino mice<br /> by monitoring mortality and toxicity within 72 hours. Anti-inflammatory effect at doses of 100 and 200 mg/kg<br /> was determined in 1% carrageenan-induced paw edema mouse model, 10 mice per group.<br /> Result: H. mutabilis extract did not show any signs of oral acute toxicity in mice at the maximum dose<br /> (Dmax) of 40 g extract/kg corresponding to 571 g plant dry powder/kg. The extract exhibited protective effect<br /> against acute inflammation at the oral doses of 100 mg/kg and 200 mg/kg by decreasing hind paw edema in mice<br /> compared to pathological control at all tested times. In treatment protocol, the dose of 100 mg/kg showed a better<br /> anti-inflammatory effect than 200 mg/kg one. After 3h and 5h of oral administration of 100 mg/kg extract, hind<br /> paw edema reduced about 25% compared to control group.<br /> Conclusions: H. mutabilis extract did not show oral acute toxicity in mice at the maximum dose of 40 g/kg<br /> <br /> **<br /> * Khoa Dược - Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh Khoa Dược - Đại học Toulouse III, Paul Sabatier<br /> ***<br /> Trạm Y tế - Đại học Thủ Dầu Một, Bình Dương<br /> Tác giả liên lạc: PGS.TS. Đỗ Thị Hồng Tươi ĐT: 0908683080 Email: hongtuoi@ump.edu.vn<br /> 40<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 22 * Số 5 * 2018 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> (corresponding to 571 g dry plant/kg). This extract exhibited protective and curative effects on inflammation at<br /> oral doses of 100 mg/kg and 200 mg/kg in mice.<br /> Keywords: Hibiscus mutabilis L., acute toxicity, anti-inflammatory effect.<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ Hóa chất<br /> Từ hàng nghìn năm trước, con người đã biết Carrageenan 1% (Sigma Aldrich, Mỹ) pha<br /> phát hiện, chắt lọc những tinh tuý từ cây cỏ và trong dung dịch nước muối sinh lý, dung dịch<br /> sinh vật tồn tại trong tự nhiên để tạo ra những chống thấm Ornano imbidente (Ugo Basile, Ý)<br /> bài thuốc nâng cao sức khoẻ và điều trị bệnh. pha 1 ml với 250 mg NaCl trong 500 ml nước<br /> Phù dung (Hibiscus mutabilis L., họ Bông cất, diclofenac (viên nén Voltaren 75 mg,<br /> Malvaceae) là cây mọc hoang và được trồng ở Novartis, Ý).<br /> nhiều nơi để làm cảnh do có hoa thay đổi màu Phương pháp nghiên cứu<br /> sắc vào thời điểm khác nhau trong ngày; vỏ thân Thiết kế thực nghiệm, đo lường độc lập.<br /> dùng để bện thừng, dệt vải hoặc làm giấy, lá và<br /> Khảo sát độc tính cấp đường uống trên chuột<br /> hoa tươi hoặc khô được dùng để làm thuốc(2,3)<br /> nhắt trắng(1)<br /> chữa mụn nhọt, sưng tấy, kinh nguyệt không<br /> Cho chuột (3 đực, 3 cái) nhịn đói 12 giờ trước<br /> đều. Ở Trung Quốc, lá và hoa phù dung dùng<br /> khi tiến hành thử nghiệm. Cao được phân tán<br /> giải nhiệt giải độc, chữa ho lâu ngày, thuốc giảm<br /> trong hỗn dịch tween 80 pha trong nước với<br /> đau chữa vết bỏng…(2). Nhằm góp phần đánh<br /> nồng độ 10% (tt/tt). Liều đầu tiên được chọn đối<br /> giá tác dụng kháng viêm của các cây thuốc dân<br /> với cao Phù dung là 40 g cao/kg tương ứng với<br /> gian trên cơ sở khoa học, đề tài thực hiện “Khảo<br /> 571 g dược liệu khô/kg (nồng độ tối đa qua kim<br /> sát độc tính cấp đường uống và tác động kháng<br /> là 2 g cao/ml, cho uống với thể tích 20 ml/kg).<br /> viêm của cao chiết lá Phù dung (Hibiscus<br /> Tiến hành song song với chuột đối chứng cho<br /> mutabilis L.) trên chuột nhắt”.<br /> uống hỗn dịch tween 80 10% (tt/tt). Theo dõi và<br /> ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU ghi nhận cử động tổng quát, biểu hiện về hành<br /> Mẫu thử vi, trạng thái lông, ăn uống, tiêu tiểu và số lượng<br /> Cao ethanol 96% từ lá Phù dung được chiết chết của chuột trong 72 giờ. Sau 72 giờ, chuột<br /> bằng phương pháp ngấm kiệt với dung môi không có dấu hiệu bất thường hoặc chết, tiếp tục<br /> ethanol 96% (tỷ lệ 1g bột dược liệu: 10 ml dung theo dõi trong 7 ngày. Chuột chết trong 7 ngày<br /> môi). Phù dung thu hái lá bánh tẻ vào tháng và những chuột sống sót sau 7 ngày được mổ để<br /> 6/2017 tại Thái Bình. Hiệu suất chiết là 12,96%. quan sát đại thể các cơ quan. Chuột chết hay<br /> Cao thử có độ ẩm trung bình là 3,43%. không trong 72 giờ đầu sẽ quyết định bước tiếp<br /> theo: tiến hành với liều thấp hơn liều trước để<br /> Động vật thử nghiệm<br /> xác định LD50 hoặc không cần tiếp tục tiến hành<br /> Chuột nhắt trắng đực và cái, chủng Swiss thử nghiệm.<br /> albino, 6 - 7 tuần tuổi, trọng lượng khoảng 25 g,<br /> Khảo sát tác động dự phòng viêm cấp(7)<br /> được cung cấp bởi Viện Vaccin và Sinh phẩm Y<br /> Chuột đực được chia vào 6 lô sao cho Vo (đo<br /> tế Nha Trang. Sử dụng chuột khỏe mạnh, không bằng thiết bị plethysmometer Model 7140, Ugo<br /> có biểu hiện bất thường. Chuột được nuôi trong Basile, Ý) khác biệt không có ý nghĩa thống kê<br /> lồng kích thước 25 x 35 x 15 cm, cung cấp thức ăn (10 chuột/lô): Lô sinh lý và lô chứng bệnh: uống<br /> và nước uống đầy đủ. Chuột được nuôi trong nước cất; Lô dung môi: uống tween 80 pha trong<br /> môi trường thí nghiệm 5 ngày để ổn định trước nước cất nồng độ 1% (tt/tt); Lô đối chứng: uống<br /> khi thử nghiệm. diclofenac 5 mg/kg; Lô thử 1 và 2: uống cao Phù<br /> <br /> <br /> <br /> 41<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 22 * Số 5 * 2018<br /> <br /> dung liều 100 và 200 mg/kg. KẾTQUẢ<br /> Chuột được cho uống mỗi ngày 1 lần vào Độc tính cấp đường uống<br /> buổi sáng (9 đến 11 giờ) với thể tích 10 ml/kg<br /> Độc tính cấp đường uống của cao ethanol<br /> trong 7 ngày. Ngày 7, sau khi cho chuột uống<br /> 96% từ lá Phù dung được khảo sát trên 6 chuột<br /> nước hoặc dung môi hoặc cao thử 1 giờ, chuột ở<br /> nhắt trắng, chủng Swiss albino. Sau khi cho chuột<br /> các lô (trừ lô sinh lý) được gây viêm bằng cách<br /> uống cao thử Phù dung với liều tối đa có thể<br /> tiêm dưới da vào gan bàn chân phải sau 0,025 ml<br /> bơm được qua kim lần lượt là 40 g cao/kg, tất cả<br /> carrageenan 1% và được cho vào lồng có giá đỡ<br /> chuột thử nghiệm đều khỏe mạnh, ăn cám viên,<br /> để tránh nhiễm trùng chân. Đo thể tích chân<br /> uống nước, tiêu tiểu, cử động bình thường,<br /> chuột sau khi gây viêm 1, 3, 5, 24, 48, 72, 96 và<br /> không có dấu hiệu bất thường nào và không có<br /> 120 giờ (Vt). Sau khi đo thể tích bàn chân ở thời<br /> chuột nào chết trong thời gian 72 giờ quan sát<br /> điểm 24, 48, 72 và 96 giờ, chuột được tiếp tục cho<br /> tương tự như lô đối chứng cho uống dung môi<br /> uống nước cất, dung môi, diclofenac hoặc cao<br /> tween 80 10% (tt/tt). Tiếp tục theo dõi chuột<br /> thử (1 lần/ngày). Độ phù bàn chân X (%) ở các<br /> trong 7 ngày, kết quả cho thấy không có chuột<br /> thời điểm khảo sát được tính theo công thức: X<br /> chết, chuột không có dấu hiệu bất thường về<br /> (%) = [(Vt – Vo)/ Vo] x 100, trong đó: Vo và Vt: thể<br /> hành vi, trạng thái lông, ăn uống và tình trạng<br /> tích chân chuột tại thời điểm trước và sau khi<br /> tiêu tiểu. Như vậy, cao chiết Phù dung không<br /> gây viêm (ml).<br /> xác định được LD50, không thể hiện độc tính cấp<br /> Khảo sát tác dụng điều trị viêm cấp(7) đường uống với liều tối đa có thể cho uống qua<br /> Chuột đực được gây viêm bằng cách tiêm kim (Dmax) là 40 g cao/kg (tương ứng 517 g bột<br /> dưới da vào gan bàn chân phải sau 0,025 ml hỗn Phù dung khô/kg).<br /> dịch carrageenan 1%. Đo thể tích chân chuột Tác dụng dự phòng viêm cấp<br /> trước và 3 giờ sau gây viêm. Các chuột có độ phù<br /> Cao chiết Phù dung không thể hiện độc tính<br /> bàn chân từ 50% trở lên được chia ngẫu nhiên<br /> cấp đường uống với Dmax là 40 g cao/kg, chọn<br /> vào các lô đảm bảo không có sự khác biệt có ý<br /> liều thử tác động phòng/điều trị viêm 100 và 200<br /> nghĩa thống kê của độ phù giữa các lô, mỗi lô 10<br /> mg/kg tương ứng 1/400 và 1/200 Dmax<br /> con gồm: lô chứng bệnh uống nước cất; lô dung<br /> Sự thay đổi độ phù chân chuột theo thời gian<br /> môi: uống tween 80 1% (tt/tt); lô đối chứng uống<br /> diclofenac 10 mg/kg; lô thử 1 và lô thử 2 lần lượt giữa các lô chuột được trình bày ở Bảng 1.<br /> uống cao Phù dung liều 100 và 200 mg/kg. Chuột ở lô dung môi cho uống tween 80 1%<br /> Chuột được cho uống nước cất, dung môi, (tt/tt) trong nước cất có độ phù bàn chân cao hơn<br /> diclofenac hoặc cao thử 1 lần (sau khi phân lô) lô chứng bệnh nhưng sự khác biệt không có ý<br /> với thể tích 10 ml/kg. Đo thể tích chân chuột sau nghĩa thống kê ở tất cả thời điểm khảo sát (p ><br /> khi cho uống 1, 3 và 5 giờ (Vt), tính mức độ phù 0,05). Điều này cho thấy tween 80 1% (tt/tt) sử<br /> bàn chân chuột X (%) ở các thời điểm. dụng để pha cao thử không ảnh hưởng đến độ<br /> phù chân chuột và kết quả của lô dung môi được<br /> Xử lý kết quả và phân tích thống kê dùng so sánh tác động kháng viêm của cao.<br /> Kết quả được trình bày ở dạng giá trị Lô đối chứng diclofenac liều 5 mg/kg làm<br /> trung bình ± SEM (standard error of mean - sai giảm độ phù bàn chân chuột so với lô chứng<br /> số chuẩn của số trung bình). Sự khác biệt giữa bệnh. Sự khác biệt ý nghĩa thống kê (p < 0,05) bắt<br /> các lô được phân tích bằng phép kiểm đầu từ 1 giờ sau khi gây viêm. Lô cao Phù dung<br /> Kruskal-Wallis và Mann-Whitney với phần liều 100 mg/kg và 200 mg/kg có tác động giảm<br /> mềm SPSS 22.0. Sự khác biệt có ý nghĩa thống độ phù bàn chân chuột so với lô dung môi tại các<br /> kê khi p < 0,05. thời điểm khảo sát (p < 0,05). Tại các thời điểm<br /> <br /> <br /> 42<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 22 * Số 5 * 2018 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> khảo sát, độ phù của lô liều 100 mg/kg thể hiện điểm từ sau 1 giờ đến 48 giờ (p < 0,05); sau 72,<br /> tốt hơn liều 200 mg/kg mặc dù sự khác biệt 96 và 100 giờ, sự khác biệt giữa 2 lô không có ý<br /> không có ý nghĩa thống kê (p > 0,05). nghĩa thống kê (p > 0,05).<br /> So với lô đối chứng diclofenac 5 mg/kg, độ Như vậy, cao lá Phù dung thể hiện tác động<br /> phù của lô cao Phù dung 100 mg/kg khác biệt dự phòng viêm cấp ở liều cho uống 100 và 200<br /> không có ý nghĩa thống kê ở các thời điểm mg/kg, trong đó liều 100 mg/kg thể hiện tác<br /> khảo sát (p > 0,05), trừ thời điểm sau 3 giờ và 5 động sớm và tốt hơn liều 200 mg/kg. Tác động<br /> giờ (p < 0,05). Lô uống liều 200 mg/kg có độ này tương đương với diclofenac sau 24 giờ.<br /> phù cao hơn lô diclofenac có ý nghĩa ở các thời<br /> Bảng 1. Sự thay đổi độ phù chân chuột theo thời gian giữa các lô<br /> Lô Độ phù trung bình ± SEM (%)<br /> (n = 10) V1h V3h V5h V24h V48h V72h V96h V120h<br /> Sinh lý 1,74 ± 1,16 2,65 ± 1,35 4,55 ± 1,52 2,65 ± 1,35 2,65 ± 1,35 2,65 ± 1,35 2,65 ± 1,35 2,65 ± 1,35<br /> Chứng bệnh 81,46 ± 78,64 ± 73,43 ± 68,32 ± 55,80 ± 46,00 ± 31,96 ± 27,40 ±<br /> *** *** *** *** *** *** *** ***<br /> 5,85 5,02 5,94 7,25 6,45 6,84 4,93 4,31<br /> Dung môi 96,55 ± 88,74 ± 86,82 ± 78,30 ± 78,24 ± 62,95 ± 47,14 ± 38,48 ±<br /> *** *** *** *** *** *** *** ***<br /> 6,55 4,70 4,49 8,80 10,20 7,76 6,09 5,61<br /> Diclofenac 59,85 ± 42,82 ± 40,09 ± 40,09 ± 29,45 ± 23,32 ± 15,42 ± 9,12 ±<br /> ***# ***## ***## ***# ***## ***## ***# ***##<br /> 5 mg/kg 7,82 5,58 4,38 5,50 3,83 3,61 3,47 3,05<br /> Cao Phù dung 49,68 ± 60,45 ± 54,62 ± 43,14 ± 29,87 ± 28,21 ± 19,94 ± 14,10 ±<br /> ***### ***##$ ***##$ ***# ***## ***## ***## ***##<br /> 100 mg/kg 5,89 6,66 6,98 8,36 6,39 7,29 4,36 5,43<br /> Cao Phù dung 73,63 ± 63,35 ± 56,84 ± 64,54 ± 48,22 ± 39,80 ± 27,43 ± 13,35 ±<br /> ***#@ ***##$ ***###$ ***$$ ***#$ ***# ***# ***##<br /> 200 mg/kg 6,71 5,74 4,89 5,55 6,42 7,05 5,55 4,22<br /> ***<br /> p < 0,001 so với lô sinh lý ở cùng thời điểm<br /> #p < 0,01 và ##p < 0,001 so với lô chứng bệnh (diclofenac) hoặc lô dung môi (cao thử) ở cùng thời điểm<br /> $<br /> p < 0,05 so với lô diclofenac ở cùng thời điểm @p < 0,05 so với lô cao liều 100 mg/kg ở cùng thời điểm.<br /> Tác động điều trị viêm cấp So với lô dung môi, cao lá Phù dung liều 100<br /> Sự thay đổi độ phù bàn chân chuột theo thời mg/kg thể hiện tác dụng kháng viêm làm giảm<br /> gian giữa các lô chuột được trình bày ở Bảng 2. độ phù bàn chân chuột sau 3 và 5 giờ khoảng<br /> Lô đối chứng diclofenac liều 10 mg/kg làm 25% (p < 0,01) trong khi ở lô cho uống cao liều<br /> giảm độ phù bàn chân chuột so với lô chứng 200 mg/kg, độ phù thấp hơn lô dung môi từ 3%<br /> bệnh. Sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (p < 0,001) đến 13% nhưng sự khác biệt không có ý nghĩa<br /> bắt đầu từ 1giờ sau khi gây viêm. thống kê ở cả ba thời điểm khảo sát (p > 0,05).<br /> Bảng 2. Sự thay đổi độ phù chân chuột theo thời gian giữa các lô<br /> Lô thử nghiệm Độ phù trung bình ± SEM (%)<br /> (n = 10) V0h V1h V3h V5h<br /> Chứng bệnh 65,85 ± 6,19 72,97 ± 5,16 69,95 ± 2,87 58,20 ± 3,56<br /> Dung môi 65,11 ± 3,91 61,89 ± 6,78 64,00 ± 5,48 49,78 ± 4,36<br /> *** *** ***<br /> Diclofenac 10 mg/kg 64,92 ± 3,35 39,52 ± 3,37 30,68 ± 2,95 26,86 ± 3,31<br /> ** **<br /> Cao Phù dung 100 mg/kg 65,46 ± 3,06 46,66 ± 3,87 38,26 ± 4,34 32,19 ± 3,21<br /> #@ #<br /> Cao Phù dung 200 mg/kg 64,26 ± 3,02 58,39 ± 3,23 47,36 ± 5,26 36,93 ± 4,30<br /> **<br /> p < 0,01 và ***p < 0,001 so với lô chứng bệnh (diclofenac) hoặc lô dung môi (cao thử) ở cùng thời điểm<br /> #<br /> p < 0,05 so với lô diclofenac ở cùng thời điểm @p < 0,05 so với lô cao liều 100 mg/kg ở cùng thời điểm.<br /> Tác dụng làm giảm độ phù bàn chân của lô biệt về độ phù giữa 2 lô này không có ý nghĩa<br /> diclofenac 10 mg/kg cao gấp 1,6 đến 2,2 lần so lô thống kê ở cả 3 thời điểm (p > 0,05). Chuột được<br /> cao Phù dung liều 100 mg/kg; tuy nhiên sự khác cho uống cao thử liều 200 mg/kg có độ phù cao<br /> <br /> <br /> <br /> 43<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 22 * Số 5 * 2018<br /> <br /> hơn lô diclofenac có ý nghĩa thống kê sau 1, 3 giờ cũng phù hợp với nghiên cứu chứng minh tác<br /> (p < 0,05) và không có ý nghĩa sau 5 giờ (p > dụng kháng viêm của rutin, quercetin và<br /> 0,05). So sánh giữa 2 liều 100 và 200 mg/kg của kaempferol trên mô hình gây phù bàn chân<br /> cao thử, kết quả cho thấy chỉ có khác biệt về độ chuột(4). So với diclofenac, tác động kháng viêm<br /> phù sau 1 giờ có ý nghĩa thống kê (p < 0,05). Như của cao lá Phù dung thể hiện chậm và yếu hơn;<br /> vậy, cao lá Phù dung thể hiện tác động điều trị điều này có thể giải thích do cao thử có nguồn<br /> viêm ở liều 100 mg/kg sau 3 giờ. Tác động này gốc tự nhiên, còn diclofenac là thuốc có nguồn<br /> thể hiện chậm và yếu hơn so với thuốc đối gốc hóa học. Kết quả của đề tài gợi ý khả năng<br /> chứng diclofenac 10 mg/kg. phát triển chế phẩm từ cao lá Phù dung để ứng<br /> BÀN LUẬN dụng trong phòng và/hoặc điều trị các bệnh liên<br /> quan đến chứng viêm.<br /> Theo kinh nghiệm dân gian, lá và hoa Phù<br /> dung được dùng chữa mụn nhọt, lá tươi và hoa KẾT LUẬN<br /> tươi được nhân dân giã đắp mụn nhọt đang Cao ethanol 96% từ lá Phù dung không thể<br /> mưng mủ để hút mủ và giảm đau(2). Có thể dùng hiện độc tính cấp đường uống với liều tối đa<br /> lá hoặc hoa phơi khô tán nhỏ, khi dùng thêm có thể cho uống qua kim (Dmax) là 40 g cao/kg<br /> nước chè đặc, trộn đều thành một thứ bột nhão, (tương ứng 571 g bột Phù dung khô/kg). Trên<br /> đắp lên chỗ sưng đau(3,8). Dựa trên kinh nghiệm mô hình chuột nhắt gây viêm cấp bằng<br /> dân gian, nhóm nghiên cứu thực hiện đề tài carrageenan, cao chiết thể hiện tác động<br /> “Khảo sát độc tính cấp đường uống và tác động phòng viêm cấp với liều uống 100 mg/kg và<br /> kháng viêm của cao chiết lá Phù dung (Hibiscus 200 mg/kg cũng như tác dụng điều trị viêm<br /> mutabilis L.) trên chuột nhắt”. với liều 100 mg/kg.<br /> Kết quả cho thấy cao lá Phù dung có liều tối TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> đa cho uống được mà không làm chết chuột và 1. Bộ Y tế (2015). Hướng dẫn thử nghiệm tiền lâm sàng và lâm sàng<br /> không thể hiện độc tính cấp là 40 g cao/kg, tương thuốc đông y, thuốc từ dược liệu. Ban hành theo Quyết định số<br /> 141/QĐ-K2ĐT ngày 27/10/2015, trang 13-17.<br /> đương 517 g bột dược liệu khô/kg. Điều đó 2. Đỗ Huy Bích và các cộng sự (2006). Cây thuốc và động vật làm<br /> chứng tỏ cao lá Phù dung có tính an toàn cao, có thuốc ở Việt nam – tập 2. Nhà xuất bản Khoa học kỹ thuật, tr. 524-526.<br /> khả năng phát triển thành sản phẩm ứng dụng 3. Đỗ Tất Lợi (2001). Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam. Nhà<br /> xuất bản Khoa học, tr. 108-109.<br /> trên lâm sàng. Dựa trên tài liệu tham khảo về tác 4. Gomes A, Fernandes E, Lima JL, Mira L, Corvo ML (2008).<br /> dụng kháng viêm của cao chiết ethyl acetat từ lá “Molecular mechanisms of anti-inflammatory activity mediated<br /> by flavonoid”. Current Medicinal Chemistry; 15(16): 1586-1605.<br /> Phù dung ở liều 100 mg/kg trên chuột(5) đề tài<br /> 5. Hiremath SN, Shashikant RP, Pal SC (2010). “Phytochemical<br /> chọn khảo sát tác động phòng và điều trị viêm and pharmacological Evaluation of Hibiscus mutabilis leaves". J.<br /> của cao lá Phù dung ở liều 100 mg/kg và 200 Chem. Pharm. Res; 2(1): 300-309.<br /> 6. Hou Z, Liang X, Su F, Su W (2015). “Preparative isolation and<br /> mg/kg. Kết quả cho thấy cao chiết lá Phù dung purification of seven compounds from Hibiscus mutabilis L.<br /> thể hiện tác động dự phòng và điều trị viêm ở leaves by two-step high-speed counter-current<br /> liều 100 và 200 mg/kg. Tác dụng này có thể giải chromatography". Chem. Ind. Chem. Eng. Q; 21(2): 331−341.<br /> 7. Patel M, Murugananthan G, Gowda KPS (2012). “In vivo animal<br /> thích do thành phần flavonoid có trong dược models in preclinical evaluation of anti-inflammatory activity-A<br /> liệu. Theo các báo cáo trước đây lá Phù dung review”. Int. J. Pharm. Res. Allied Sci; 1(2): 1-5.<br /> 8. Salem ZMM, Salem AZM (2014). “Studies on biological<br /> chứa quercetin, isoquercetin, dẫn chất của<br /> activities and phytochemicals composition of Hibiscus species- A<br /> quercetin như quercemeritrin, quercetin-3-D- review". Life Sci. J; 11(5):1-8.<br /> xylosid, quercetin-3-sambubiosid hyperin,<br /> quercetin-4' glucosid quercimetrin, rutin, Ngày nhận bài báo: 25/04/2018<br /> anthocyanin cyanidin, meratrin, hybridin, Ngày phản biện nhận xét bài báo: 20/06/2018<br /> kaempferol, guaijaverin(2,5,6). Kết quả của đề tài Ngày bài báo được đăng: 20/09/2018<br /> <br /> <br /> <br /> 44<br />