zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Y Tế - Sức Khoẻ

» Y khoa - Dược

Khảo sát hình ảnh nhân tuyến giáp trên siêu âm đối chiếu với hình thái tế bào học tại Bệnh viện Đại học Y Dược Hải Phòng năm 2022

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Báo xấu

13
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày khảo sát một số đặc điểm của nhân tuyến giáp trên hình ảnh siêu âm đối chiếu với hình thái tế bào học. Xác định những đặc điểm hình ảnh siêu âm gợi ý ác tính. Mô tả cắt ngang trên 95 bệnh nhân được chẩn đoán bướu nhân tuyến giáp khám và điều trị tại khoa Ung bướu, Bệnh viện Đại học Y Hải Phòng từ tháng 02/2022 đến tháng 10/2022.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khảo sát hình ảnh nhân tuyến giáp trên siêu âm đối chiếu với hình thái tế bào học tại Bệnh viện Đại học Y Dược Hải Phòng năm 2022

CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC - TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC HẢI PHÒNG NĂM 2023 KHẢO SÁT HÌNH ẢNH NHÂN TUYẾN GIÁP TRÊN SIÊU ÂM ĐỐI CHIẾU VỚI HÌNH THÁI TẾ BÀO HỌC TẠI BỆNH VIỆN ĐẠI HỌC Y DƯỢC HẢI PHÒNG NĂM 2022 Khổng Thị Vân Anh1, Hoàng Đình Khánh1, Trần Thị Thanh Bình1 TÓM TẮT 12 giáp là nhân giảm âm, ranh giới không rõ và vi Mục tiêu: Khảo sát một số đặc điểm của vôi hóa trong nhân và đường kính trước – sau lớn nhân tuyến giáp trên hình ảnh siêu âm đối chiếu hơn đường kính ngang. với hình thái tế bào học. Xác định những đặc Từ khóa: bướu nhân tuyến giáp, siêu âm điểm hình ảnh siêu âm gợi ý ác tính. Đối tượng tuyến giáp, chọc hút tế bào tuyến giáp bằng kim và phương pháp nghiên cứu: Mô tả cắt ngang nhỏ. trên 95 bệnh nhân được chẩn đoán bướu nhân tuyến giáp khám và điều trị tại khoa Ung bướu, SUMMARY Bệnh viện Đại học Y Hải Phòng từ tháng ULTRASOUND IMAGING OF 02/2022 đến tháng 10/2022. Kết quả: 12/95 THYROID NODULES IN bệnh nhân có kết quả tế bào học và mô bệnh học COMPARISON WITH CYTOLOGY IN ác tính chiếm 12,6%. Trong nhóm bệnh nhân ác HAI PHONG MEDICAL UNIVERSITY tính, dấu hiệu nhân giảm âm và ranh giới nhân HOSPITAL IN 2022 không rõ gặp 100%, vi vôi hóa trong nhân chiếm Objectives: To investigate ultrasound 75% và đường kính trước sau lớn hơn đường imaging of thyroid nodules in collation with kính ngang chiếm 75%. Phối hợp các đặc điểm cytology and specify several ultrasonic siêu âm và kết quả tế bào học: có 1 dấu hiệu characteristics suggestive of malignancy. nhân giảm âm 15,5% ác tính, có 2 dấu hiệu nhân Subjects and Methods: A cross-sectional giảm âm và ranh giới không rõ 52,2% ác tính, có descriptive study of 95 participants with từ 3 dấu hiệu nhân giảm âm, ranh giới không rõ diagnosis of thyroid nodule who were treated at và vi vôi hóa 100% ác tính. Kết luận: Kỹ thuật Department of Oncology,Hai Phong Medical chọc hút tế bào bằng kim nhỏ dưới hướng dẫn University Hospital, from February 2022 to của siêu âm giúp lấy chính xác bệnh phẩm, từ đó October 2022. Results: 12 out of 95 participants giúp chẩn đoán đúng tính chất mô bệnh học của had cytological and histopathological reports of nhân giáp, giúp đưa ra được chiến lược điều trị malignancy, accounting for 12.6%. Among the phù hợp cho từng loại nhân giáp. Các dấu hiệu patient group of malignancy, hypoechoic and trên siêu âm có giá trị dự đoán ung thư tuyến poorly-marginated nodules were encountered in 100%, intranodular microcalcifications in 75%, and antero-posterior (AP) diameter greater than 1 Trường Đại Học Y Dược Hải Phòng transverse diameter in 75%. The analyses Chịu trách nhiệm chính: Khổng Thị Vân Anh demonstrated that the probability of malignancy Email: ktvanh@hpmu.edu.vn for the nodules with one finding of hypoechoic Ngày nhận bài: 1.4.2023 lesion, two findings of hypoechoic and poorly- Ngày phản biện khoa học: 24.4.2023 demarcated lesion, and three findings of Ngày duyệt bài: 20.5.2023 90
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 529 - THÁNG 8 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2023 hypoechoic, poorly-demarcated nodule with đoán các tổn thương tại tuyến giáp, chúng tôi microcalcification were 15,5%; 52,2% and thực hiện đề tài với các mục tiêu sau: 100%, respectively. Conclusions: Ultrasound- 1. Khảo sát một số đặc điểm trên hình guided fine needle aspiration cytololy (FNAC) ảnh siêu âm của nhân tuyến giáp đối chiếu assisted in accurately sampling the lesion, với hình thái tế bào học. contributing to histopathological diagnosis and 2. Xác định những đặc điểm hình ảnh treatment strategy for each thyroid nodule type. siêu âm gợi ý lành tính và ác tính. The sonographic features favoring thyroid carcinoma included hypoechoic nodule, poorly- II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU demarcated margin, and AP diameter greater than transverse diameter. 2.1. Đối tượng nghiên cứu Keywords: thyroid nodule, thyroid 95 bệnh nhân được chẩn đoán bướu nhân ultrasound, fine needle aspiration cytology of tuyến giáp (BNTG), khám và điều trị tại thyroid gland. khoa Ung bướu, Bệnh viện Đại học Y Hải Phòng từ tháng 02/2022 đến tháng 10/2022. I. ĐẶT VẤN ĐỀ - Tiêu chuẩn lựa chọn: BN chưa được Bướu nhân tuyến giáp là một bệnh lý rất phẫu thuật hoặc điều trị nội khoa, có chỉ định phổ biến, thu hút sự quan tâm của các nhà siêu âm và chọc hút tế bào tuyến giáp bằng lâm sàng và các nhà nghiên cứu. Đa số nhân kim nhỏ. tuyến giáp không gây triệu chứng và thường - Tiêu chuẩn loại trừ: BN chưa đủ 16 tuổi được phát hiện tình cờ. Hầu hết các trường và BN có tiền sử bệnh lý liên quan đến tuyến hợp bướu giáp nhân là lành tính, chỉ có giáp. khoảng 4 – 5% bướu nhân ác tính [1]. 2.2. Phương pháp nghiên cứu Xác định bản chất của bướu nhân tuyến 2.2.1. Thiết kế nghiên cứu: mô tả cắt giáp dựa vào triệu chứng lâm sàng và các xét ngang nghiệm cận lâm sàng như siêu âm, chọc hút 2.2.2. Các chỉ tiêu nghiên cứu tế bào bằng kim nhỏ, xạ hình tuyến giáp, * Kết quả siêu âm tuyến giáp: đánh giá chụp cắt lớp vi tính, sinh thiết tức thì… các thông số Trong đó, siêu âm và chọc hút tế bào bằng - Hình dạng nhân (so sánh đường kính kim nhỏ được coi là những phương tiện chẩn trước sau và đường kính ngang) đoán trước phẫu thuật đơn giản nhưng rất - Tính chất phản âm. hiệu quả, giúp phát hiện sớm và đánh giá bản - Giới hạn nhân. chất của nhân tuyến giáp. - Vi vôi hóa trong nhân. Để đóng góp thêm hình ảnh siêu âm của * Chọc hút tế bào kim nhỏ dưới siêu âm: bướu nhân tuyến giáp, đồng thời so sánh, Theo tiêu chuẩn của phân loại Bethesda phân tích giá trị của phương pháp siêu âm và (2007). chọc hút tế bào bằng kim nhỏ trong chẩn 2.3. Xử lý số liệu: Theo phương pháp thống kê y học. 91
CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC - TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC HẢI PHÒNG NĂM 2023 III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 3.1. Kết quả tế bào học và mô bệnh học Bảng 1. Phân loại tế bào học bướu giáp theo Bethesda Kết quả tế bào học n Tỷ lệ % Ác tính 10 10,5 Nghi ngờ ác tính 2 2,1 Lành tính 83 87,4 Tổng 95 100 Xét nghiệm mô bệnh học 10 bệnh nhân ác tính và 2 bệnh nhân nghi ngờ: Ung thư tuyến giáp thể nhủ. Nhận xét: 12/95 bệnh nhân xét nghiệm tế bào học cho kết quả ác tính, chiếm tỷ lệ 12,6%. 3.2. Đặc điểm siêu âm Bảng 2. Đặc điểm siêu âm nhân tuyến giáp Nhóm ác tính Nhóm lành tính Dấu hiệu Đặc điểm (N = 12) (N = 83) p n % n % ĐK trước sau > ĐK ngang 9 75 10 12 Hình dạng nhân < 0,05 ĐK trước sau < ĐK ngang 3 25 73 88 Tính chất phản Nhân giảm âm 9 75 49 59 > 0,05 âm của nhân Phản âm không giảm 3 25 34 41 Rõ 0 0 72 86,7 Giới hạn nhân < 0,05 Không rõ 12 100 11 13,3 Vi vôi hóa trong Vi vôi hóa 9 75 7 8,4 < 0,05 nhân Không vi vôi hóa 3 25 76 91,6 Nhận xét: - Giới hạn nhân: trong nhóm ác tính, - Về hình dạng nhân: nhóm ác tính có 100% bệnh nhân hình ảnh có giới hạn nhân 75% số bệnh nhân có điểm nhân với ĐK không rõ, trong khi ở nhóm lành tính chỉ là trước sau > ĐK ngang, trong khi tỷ lệ này ở 13,3%. nhóm lành tính chỉ là 12%. Khác biệt có ý - Vi vôi hoá trong nhân: tỷ lệ này cũng nghĩa thống kê với p
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 529 - THÁNG 8 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2023 Bảng 3. Kết hợp các dấu hiệu trên siêu âm và kết quả tế bào học Nhóm lành tính Nhóm ác tính Dấu hiệu siêu âm n % n % Nhân giảm âm (N = 58) 49 84,5 9 15,5 Nhâm giảm âm, ranh giới không rõ (N = 33) 11 47,8 12 52,2 Nhân giảm âm, ranh giới không rõ, vi vôi hóa (N = 7) 0 0 7 100 Nhận xét: 15,5% bệnh nhân có nhân giảm âm nằm trong nhóm ác tính. 52,2% bệnh nhân có 2 dấu hiệu: nhân giảm âm và ranh giới nhân không rõ. Các bệnh nhân có 3 dấu hiệu trên siêu âm trở lên thì 100% là ác tính. 3.4. Kết hợp các yếu tố tiên đoán nhân ác tính và lành tính trên siêu âm Bảng 4. Bảng kết hợp các yếu tố tiên đoán ung thư giáp dựa trên đặc điểm hình ảnh siêu âm Độ nhạy Độ đặc hiệu Giá trị tiên đoán Giá trị tiên đoán Đặc điểm (%) (%) dương tính (%) âm tính (%) Phản âm kém 75 40.9 13,4 91,2 Ranh giới không rõ 100 13,3 14,3 100 Vi vôi hóa 75 91,6 56,3 91,6 Đk trước sau > đk ngang 75 88 45,2 88 Nhận xét: cứu gần đây, gần như hai phần ba (64%) số - Khi nhân giáp có phản âm kém thì nguy bệnh nhân có ung thư tuyến giáp có ít nhất cơ ung thư giáp cao với độ nhạy là 75% và một nhân đi kèm với nhân chính khám thấy có giá trị tiên đoán âm tính là 91,2%. trên siêu âm [2]. Vì thế người ta đề nghị sử - Khi nhân giáp có ranh giới không rõ có dụng siêu âm để phát hiện thêm những tiềm khả năng là ác tính với độ nhạy 100%, độ ẩn khác ở những bệnh nhân đã phát hiện đặc hiệu 13,3% và giá trị tiên đoán âm tính được nhân đơn độc trên lâm sàng. 100% Tất cả các bệnh nhân đều được siêu âm - Khi nhân giáp có vi vôi hóa thì có gía tuyến giáp và nhận định đặc điểm tổn thương trị tiên đoán với độ nhạy là 75% và giá trị kinh điển về cấu trúc phản âm, ranh giới, tiên đoán âm tính 91,6% đường kính trước - sau, vi vôi hóa trong - Khi nhân giáp có đk trước sau lớn hơn nhân. đk ngang thì độ đặc hiệu để chẩn đoán nhân Trong nhóm ác tính, các nhân giảm âm ác tính là 88% và giá trị tiên đoán âm tính là chiếm tỷ lệ 83,3%. Giới hạn không rõ chiếm 88%. tỷ lệ 100%; tỷ lệ này ở nhóm lành tính là 13,3%. Tỷ lệ vi vôi hóa trong các nhân ác IV. BÀN LUẬN tính là 75%; ở nhóm nhân lành tỷ lệ này là 4.1. Đặc điểm siêu âm, tế bào học và 8,4%. Xét về hình dạng nhân (ĐK trước - mô bệnh học sau) ở Bảng 2 và 4 cho thấy các nhân có đk Trong nghiên cứu của chúng tôi có trước sau lớn hơn đk ngang có tỷ lệ ác tính 87,4% bệnh nhân có kết quả lành tính, 12,6% cao chiếm 75% với độ đặc hiệu là 88%. Sự bệnh nhân có kết quả ác tính. Trong nghiên khác biệt trên có ý nghĩa thống kê. So sánh với các nghiên cứu khác, chúng tôi thấy cũng 93
CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC - TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC HẢI PHÒNG NĂM 2023 cho kết quả tương tự [3],[4],[5],[6]. Theo nghiên cứu này lần lượt là 46,6% và 87% nghiên cứu của các tác giả, các nhân ác tính [3]. Nghiên cứu của Moon HG và Douglas hay gặp ở các bướu đơn nhân, trên siêu âm cho thấy các ca ung thư tuyến giáp đều có thường là các nhân đặc hay hỗn hợp, không đặc điểm siêu âm là hình ảnh tổn thương gặp ở nhân lỏng. Như vậy, các dấu hiệu gợi dạng đặc, giảm âm và có vi vôi hóa trong ý ác tính trên siêu âm là nhân giảm âm, giới nhân [6], [7]. Douglas đã chọn những bệnh hạn không rõ, đk trước sau lơn hơn đk nhân có tiêu chuẩn siêu âm như trên và phát ngang,có vi vôi hóa trong nhân. Dấu hiệu hiện được 87% trong số 102 bệnh nhân được siêu âm trên kết hợp với dấu hiệu có hạch chọc hút kim nhỏ có chẩn đoán là ác tính, vùng rất có giá trị gợi ý ác tính, tuy nhiên 100% các bệnh nhân có đủ cả 3 dấu hiệu đều trong nghiên cứu này, chúng tôi không gặp có chẩn đoán là ác tính [7]. Như vậy, nghiên dấu hiệu hạch vùng ở tất cả 12 bệnh nhân cứu của các tác giả trong nước và ngoài nước ung thư tuyến giáp. Như vậy, các bệnh nhân đã cho thấy rằng lợi ích của siêu âm là giúp này đều được phát hiện ở giai đoạn sớm. phát hiện các tổn thương nghi ngờ ác tính và 4.2. Kết hợp các đặc điểm siêu âm và là phương tiện hướng dẫn chọc hút kim nhỏ. kết quả tế bào học 4.3. Kết hợp các yếu tố tiên đoán nhân Trong nghiên cứu của chúng tôi, có 12 ác tính và lành tính trên siêu âm bệnh nhân có kết quả tế bào học ác tính và Trong nghiên cứu của chúng tôi, các dấu nghi ngờ ác tính. Các bệnh nhân này sau khi hiệu gợi ý nhân ác tính là: Phản âm kém với làm xét nghiệm mô bệnh học đều có kết quả độ nhạy 75% và độ đặc hiệu 40,9%; ranh là ung thư tuyến giáp thể nhú. Kết hợp các giới không rõ với độ nhạy 100% và độ đặc đặc điểm siêu âm với kết quả tế bào học, hiệu 13,3%; vi vôi hóa với độ nhạy là 75% chúng tôi nhận thấy nếu xét riêng dấu hiệu và độ đặc hiệu 91,6% và đk trước sau lớn nhân giảm âm trên siêu âm, thì theo kết quả tế hơn đk ngang có độ nhạy 75% và độ đặc bào học, tỷ lệ ác tính của nhóm nhân giảm âm hiệu 88%. Theo kết quả nghiên cứu đa trung là 15,5%. Nếu xét đồng thời cả 2 dấu hiệu tâm của tác giả Moon W-J [8] thì không có trên siêu âm là nhân giảm âm và ranh giới không rõ, so sánh với kết quả tế bào học, tỷ lệ một dấu hiệu duy nhất nào gợi ý nhân ác tính ác tính của nhóm này là 52,2%. Nếu xét cả 3 hay ác tính có độ chính xác tổng thể vượt dấu hiệu nghi ngờ trên siêu âm là nhân giảm quá 75% . Tuy nhiên, tác giả này cũng đưa ra âm, ranh giới không rõ, vi vôi hóa trong nhân các dấu hiệu gợi ý nhân ác tính như: Phản và so sánh với kết quả tế bào học, thấy tất cả âm kém (độ nhạy 41%; độ đặc hiệu 92%), 7 bệnh nhân có đủ 3 dấu hiệu trên đều có kết ranh giới không rõ (độ nhạy 48%; độ đặc quả tế bào học ác tính. Có 5 bệnh nhân có hiệu 92%), vi vôi hóa (độ nhạy 44%; độ đặc thêm dấu hiệu đk trước sau lớn hơn đk ngang hiệu 91%) và đk trước sau lớn hơn đk ngang đều có kết quả tế bào học ác tính. (độ nhạy 40%; độ đặc hiệu 91%). Kết quả Nghiên cứu của Trịnh Thị Thu Hồng kết của chúng tôi có khác với kết quả của tác giả luận rằng dấu hiệu nghi ngờ ác tính trên siêu trên có thể do cỡ mẫu nghiên cứu của chúng âm là nhân giảm âm, tổn thương đơn độc, tôi chưa đủ lớn, đội ngũ các bác sĩ thực hiện giới hạn không rõ, tăng sinh mạch trung tâm có kinh nghiệm không giống nhau và loại và kết luận độ nhạy và độ đặc hiệu của 94
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 529 - THÁNG 8 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2023 máy siêu âm có chất lượng khác nhau đưa và chọc hút kim nhỏ dưới hướng dẫn siêu âm đến sự chưa tương đồng về kết quả nghiên trong chẩn đoán ung thư tuyến giáp. Tạp chí cứu. nghiên cứu y học, 115-122. 2. Kwak J.Y, Han K.H, Yoon J.H et al V. KẾT LUẬN (2011). Thyroid imaging reporting and data Qua nghiên cứu 95 bệnh nhân được chẩn system for US features of nodules: a step in đoán bướu nhân tuyến giáp, khám và điều trị establishing better stratification of cancer risk. Radiology, 260 (3), pp.892-899. tại khoa Ung bướu, Bệnh viện Đại học Y Hải 3. Trịnh Thị Thu Hồng, Vương Thừa Đức Phòng từ tháng 02/2022 đến tháng 10/2022, (2010). Hình ảnh của siêu âm trong dự đoán chúng tôi rút ra một số kết luận sau: ung thư bướu giáp đa nhân. Y học thành phố - Kết quả tế bào học và mô bệnh học cho Hồ Chí Minh, 14(1), 55. biết đa số bướu nhân tuyến giáp lành tính: 4. Bùi Thanh Thủy, Nguyễn Tiến Dũng & Cs 87,4%; ác tính: 12,6%. (2017). Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng - Phối hợp các đặc điểm siêu âm và kết bệnh nhân bướu nhân tuyến giáp tại bệnh quả tế bào học: có 1 dấu hiệu nhân giảm âm viện Trung ương Thái Nguyên. Tạp chí y tỷ lệ chẩn đoán ác tính là 15,5%, có 2 dấu dược học quân sự, 631-635. hiệu nhân giảm âm và ranh giới không rõ tỷ 5. Lee YH, Kim DW, In HS et al.(2011) lệ chẩn đoán ác tính là 52,2%, có từ 3 dấu Differentiation between benign and hiệu nhân giảm âm, ranh giới không rõ và vi malignant solid thyroid nodules using an US vôi hóa tỷ lệ chẩn đoán ác tính là 100%. classificantion system. Korean journal ò - Những đặc điểm hình ảnh gợi ý một Radiology, 12(5); 559-567 nhân giáp là ác tính gồm: nhân có phản âm 6. Moon HG (2007). Role of ultrasonography in predicting malignancy in patients with kém, ranh giới không rõ, có vi vôi hóa và có thyroid nodule. World J Surg, 31(7), 1410- hình dạng chiều cao lớn hơn chiều rộng. 1416. 7. Douglas S (2002). Non - palpable Thyroid VI. LỜI CẢM ƠN Nodules – Managing an Epidemic. The Một phần kinh phí thực hiện nghiên cứu Journal of Clinical Endocrinology & này được tài trợ bởi Trường Đại học Y Dược Metabolisme, 87(5), 1983-1940. Hải Phòng, mã số đề tài HPMU.ĐT.22.38. 8. Moon W-J, Jung SL, Lee JH et al.(2008). Bengin and malignant thyroid nodules: US TÀI LIỆU THAM KHẢO differentiation – multicenter retrospective 1. Nguyễn Khoa Diệu Vân, Phạm Thu Hà, study. Radiology; 247(3): 762- 770 Đặng Bích Ngọc (2015). Vai trò của siêu âm 95

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.