Khóa luận tốt nghiệp Đại học ngành Công nghệ sinh học: Ảnh hưởng của một số yếu tố tới quá trình nhân nhanh phôi vô tính Lan Hồ Điệp (phalaenopsis sp.)

TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐÀ LẠT<br /> KHOA SINH HỌC<br /> -------------------<br /> <br /> TRỊNH THỊ HƢƠNG<br /> <br /> ẢNH HƢỞNG CỦA MỘT SỐ YẾU TỐ TỚI<br /> QUÁ TRÌNH NHÂN NHANH PHÔI VÔ TÍNH<br /> LAN HỒ ĐIỆP (Phalaenopsis sp.)<br /> <br /> KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC KHÓA 29<br /> NGÀNH: CÔNG NGHỆ SINH HỌC<br /> <br /> Đà lạt, 5/2009<br /> <br /> 1<br /> <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐÀ LẠT<br /> KHOA SINH HỌC<br /> -------------------<br /> <br /> ẢNH HƢỞNG CỦA MỘT SỐ YẾU TỐ TỚI<br /> QUÁ TRÌNH NHÂN NHANH PHÔI VÔ TÍNH<br /> LAN HỒ ĐIỆP (Phalaenopsis sp.)<br /> <br /> Cán bộ hƣớng dẫn:<br /> <br /> TS. Dƣơng Tấn Nhựt<br /> ThS. Vũ Quốc Luận<br /> <br /> Sinh viên thực hiện:<br /> <br /> Trịnh Thị Hƣơng<br /> <br /> Đà lạt, 5/2009<br /> <br /> 2<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> <br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi. Những kết quả và số liệu<br /> trong khóa luận này chưa được ai công bố dưới bất kỳ hình thức nào. Đây là một<br /> phần nghiên cứu trong đề tài “Nghiên cứu qui trình tạo phôi vô tính và nhân<br /> nhanh cây lan Hồ điệp (Phalaenopsis sp.)” do TS. Dương Tấn Nhựt chủ trì, Sở<br /> Khoa học và Công nghệ Lâm Đồng cấp kinh phí.<br /> Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm trước nhà trường về lời cam đoan này.<br /> <br /> Đà lạt, 24/05/2009<br /> Tác giả<br /> <br /> Trịnh Thị Hương<br /> <br /> 3<br /> <br /> Lời cảm ơn<br /> Để hoàn thành đề tài tốt nghiệp này, em đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ từ các<br /> thầy cô, các anh chị, các bạn và gia đình. Em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến:<br /> Ban giám hiệu trường Đại học Đà Lạt và các phòng ban đã tạo điều kiện tốt cho<br /> em hoàn thành chương trình học của mình ở trường.<br /> Quý Thầy Cô khoa Sinh học trường Đại học Đà Lạt đã truyền đạt cho em những<br /> kiến thức và kinh nghiệm quý báu.<br /> Thầy Dương Tấn Nhựt, em xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc nhất đến<br /> Thầy, người đã trực tiếp gợi ý đề tài, tận tình hướng dẫn chu đáo, truyền đạt những<br /> kinh nghiệm quý báu, hết lòng sửa chữa những sai sót giúp em hoàn thành trọn vẹn đề<br /> tài này và cũng là người dìu dắt em trong bước đi đầu tiên để tiếp cận đến với chân<br /> trời của khoa học rộng lớn. Không chỉ là truyền đạt kiến thức, Thầy còn dạy cho em lối<br /> sống, cách làm người. Thầy cũng là một tấm gương về lòng nhiệt huyết, cống hiến hết<br /> mình cho sự nghiệp của khoa học, để chúng em học hỏi, noi theo.<br /> Em cũng gửi lời cảm ơn sâu sắc tới ThS. Vũ Quốc Luận, người trực tiếp hướng<br /> dẫn, chỉ bảo tận tình cũng như luôn tạo mọi điều kiện cho em trong những ngày đầu<br /> tiên thực tập tại viê ̣n và trong suố t quá trình tiến hành các thí nghiệm của đề tài.<br /> Cô Hoàng Thị Sâm đã định hướng cũng như luôn chia sẻ những kiến thức, kinh<br /> nghiệm và chỉ bảo cho em rất nhiều điều trong cuộc sống.<br /> Ban lãnh đạo Viện Sinh học Tây Nguyên đã tạo điều kiện thuận lợi cho em trong<br /> suốt thời gian thực tập và làm đề tài tại viện.<br /> Các anh chị trong phòng Sinh học phân tử & Chọn tạo giống cây trồng (viện Sinh<br /> học Tây Nguyên): anh Bình, anh Nam, chị Hiền, chị Thu Ba, chị Phượng, chị Hằng.<br /> Em cảm ơn các anh chị đã hướng dẫn và giúp đỡ em trong suốt quá trình thực tập<br /> cũng như tiến hành các thí nghiệm của đề tài.<br /> Ngoài ra bên cạnh em còn có các anh chị, các bạn của trường ĐH Bách Khoa<br /> TP.HCM, ĐH Bách Khoa Đà Nẵng, ĐH Khoa Học Tự Nhiên TP.HCM, ĐH Nha<br /> Trang, ĐH Đà Lạt, ĐH Yersin. Cảm ơn anh Nam, bạn Thu, bạn Thương, Thành,<br /> Cương đã giúp đỡ tôi rất nhiều trong suốt thời gian tiến hành thí nghiệm. Xin cảm ơn<br /> sự nhiệt tình của các anh chị và các bạn.<br /> Cảm ơn anh Thắng, Na, Dung, các thành viên của gia đình 1/29b và tất cả những<br /> người bạn thân đã luôn bên tôi, cùng tôi chia sẻ những niềm vui và cả những khó khăn.<br /> Cuối cùng con xin cảm ơn gia đình đã luôn ủng hộ và động viên con trong mọi sự<br /> lựa chọn của mình. Đặc biệt là mẹ, người đã luôn tin tưởng, cho con nghị lực và sức<br /> mạnh những khi con gặp khó khăn nhất để vươn lên trong cuộc sống.<br /> Một lần nữa xin gửi lời cảm ơn chân thành đến tất cả mọi người!<br /> <br /> 4<br /> <br /> Lời mở đầu<br /> Thiên nhiên tươi đẹp đã ban tặng cho cuộc sống rất nhiều món quà. Và sự xuất<br /> hiện của các loài hoa chính là món quà tuyệt vời nhất của tạo hóa. Cùng với sự phát<br /> triển của xã hội, con người ngày càng hướng tới cái đẹp thì hoa tươi đã trở thành món<br /> ăn tinh thần không thể thiếu được. Trong đó, hoa lan được mệnh danh là loài hoa<br /> “vương giả” đã dần dần len lỏi xuất hiện ở mọi nơi, như một điều kỳ diệu mà thiên<br /> nhiên đã ban tặng cho con người. Có lẽ hiếm có loài hoa nào lại phong phú, tập hợp<br /> quanh mình nhiều họ, nhiều chủng loại, màu sắc, dáng nét và giàu sức quyến rũ, mê<br /> hoặc con người một cách vô điều kiện như loài hoa này. Trong không gian lung linh<br /> màu sắc và hương thơm quyến rũ đó, chúng ta phải kể tới sự hiện diện của<br /> Phalaenopsis. Từ rất lâu, loài hoa này đã xuất hiện trong các khu vườn làm cảnh cũng<br /> như trong trang hoàng nhà cửa, văn phòng. Phalaenopsis không chỉ mang một vẻ đẹp<br /> đài các, sang trọng, ấm áp, gần gũi mà nó còn chất chứa trong mình những giá trị tiềm<br /> ẩn, luôn mới lạ, luôn hấp dẫn và mời gọi lòng say mê, khám phá của những ai trót<br /> nặng lòng với loài hoa vương giả này.<br /> Ngày nay, nhu cầu hoa tươi nói chung, hoa lan nói riêng trong nước và trên thế<br /> giới ngày càng tăng, xu hướng chơi lan cũng ngày càng lan rộng. Hoa lan không chỉ<br /> mang giá trị cao về mặt tinh thần, thẩm mỹ mà còn có giá trị cao về mặt kinh tế. Việt<br /> Nam là nước có điều kiện khí hậu thuận lợi để phát triển ngành trồng lan. Tuy nhiên,<br /> chúng ta vẫn phải phụ thuộc nguồn giống từ Thái Lan, Đài Loan… Đây là một điều bất<br /> cập trong tiềm năng nhân giống, lai tạo ra các giống lan độc đáo quý hiếm, mang nét<br /> đặc trưng của Việt Nam phục vụ thị trường nội địa cũng như cho xuất khẩu.<br /> Năm 2005, Tp.HCM khẳng định hoa lan (lan cắt cành như Dendrobium, Mokara,<br /> Oncicidium…) sẽ trở thành cây giống chủ lực của thành phố trong vòng 5 năm tới.<br /> Chương trình phát triển hoa 2004 – 2010 đã được sở Nông nghiệp - Phát triển nông<br /> thôn Tp.HCM thông qua với mục tiêu Tp.HCM phấn đấu đạt kim ngạch xuất khẩu hoa<br /> kiểng là 10 triệu USD vào năm 2005 và 15 triệu USD vào 2010.<br /> Để có thể phát triển được ngành trồng hoa lan, trước mắt chúng ta cần phải chủ động<br /> được nguồn giống, dần dần không phải nhập giống, lai tạo ra một số giống có chất<br /> lượng cao để cung cấp cho thị trường trong nước và sau đó xuất khẩu. Ngoài ra, kỹ<br /> thuật nhân nhanh bằng nuôi cấy mô đang là công cụ đắc lực để giúp chúng ta có thể có<br /> đủ giống trong một thời gian ngắn. Như vậy, trong nước chúng ta cần phải có thêm<br /> nhiều phòng thí nghiệm nuôi cấy mô có quy mô lớn, chất lượng cao để có thể đáp ứng<br /> được nhu cầu nhân giống.<br /> <br /> 5<br /> <br />