Khoá luận tốt nghiệp: Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ tại Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:82

Thêm vào BST

Báo xấu

1
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Khoá luận "Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ tại Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình" được hoàn thành với mục tiêu nhằm khái quát những vấn đề lý luận về chất lượng sinh hoạt chi bộ, bài khóa luận đánh giá thực trạng chất lượng sinh hoạt chi bộ tại Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình. Từ đó, đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ tại xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình trong thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khoá luận tốt nghiệp: Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ tại Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA KHOA KHOA HỌC LIÊN NGÀNH KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG SINH HOẠT CHI BỘ TẠI ĐẢNG BỘ XÃ MỸ THÀNH, HUYỆN LẠC SƠN, TỈNH HÒA BÌNH Khóa luận tốt nghiệp ngành : Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước Giảng viên hướng dẫn : Th.s Phan Thị Hải Hà Sinh viên thực hiện : Bùi Văn Quang Mã sinh viên : 2005XDDA024 Lớp : 2005XDDA Khóa : 2020 - 2024 Hà Nội – Năm 2024
LỜI CAM ĐOAN Bài khóa luận “ Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ tại Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình” là kết quả nghiên cứu của riêng em, chưa từng được công bố trước đây. Những nội dung trình bày trong bài khóa luận là kết quả của quá trình học tập, nghiên cứu tài liệu trên cơ sở thực tế, hoàn toàn trung thực, khách quan. Nếu vi phạm bất cứ điều gì về khóa luận em xin chịu trách nhiệm.
LỜI CẢM ƠN Em xin trân trọng cảm ơn Ban Chấp hành Đảng bộ, các Chi bộ trực thuộc Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình đã tạo mọi điều kiện để em được tiếp cận tài liệu nghiên cứu thực hiện khóa luận tốt nghiệp. Em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới Thạc sĩ Phan Thị Hải Hà đã đồng hành, hướng dẫn và chỉ bảo tận tình cho bản thân em trong suốt quá trình thực hiện bài khóa luận này. Bài khóa luận là sự vận dụng những kiến thức trong suốt quá trình học tập tại Học viện Hành chính quốc gia và nghiên cứu từ tình hình thực tế của địa phương. Kính mong nhận được sự góp ý của quý thầy cô để bài khóa luận của em được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn!
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT TỪ VIẾT TẮT NGUYÊN NGHĨA 1 BCH Ban Chấp hành 2 TNHH Trách nhiệm hữu hạn 3 UBKT Ủy ban kiểm tra
1 MỞ ĐẦU ........................................................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ...................................................................................................................... 1 2. Tình hình nghiên cứu ............................................................................................................... 2 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài ............................................................................ 5 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài ......................................................................... 5 5. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu của đề tài .......................................... 5 6. Đóng góp mới của đề tài .......................................................................................................... 6 7. Ý nghĩa của đề tài ..................................................................................................................... 7 8. Cấu trúc đề tài .......................................................................................................................... 8 Chương 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG SINH HOẠT CHI BỘ Ở ĐẢNG BỘ XÃ ............................................................................................................................................... 9 1.1. Khái niệm, vị trí, vai trò Đảng bộ xã ................................................................................... 9 1.2. Quan niệm về chi bộ và sinh hoạt chi bộ ........................................................................... 11 1.3. Vai trò của chi bộ và sinh hoạt chi bộ ............................................................................... 14 1.4. Khái niệm và tiêu chí đánh giá chất lượng sinh hoạt chi bộ ........................................... 19 Chương 2. CHẤT LƯỢNG SINH HOẠT CHI BỘ Ở ĐẢNG BỘ XÃ MỸ THÀNH, HUYỆN LẠC SƠN, TỈNH HÒA BÌNH....................................................................................................... 26 2.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng sinh hoạt chi bộ ở Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình ............................................................................................................. 26 2.2. Thực trạng chất lượng sinh hoạt chi bộ ở Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình ..................................................................................................................................... 34 2.3. Đánh giá chung .................................................................................................................... 45 Chương 3. PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG SINH HOẠT CHI BỘ TẠI ĐẢNG BỘ XÃ MỸ THÀNH, HUYỆN LẠC SƠN, TỈNH HÒA BÌNH ............. 54 3.1. Phương hướng nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ tại Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình ............................................................................................................. 54 3.2. Một số giải pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ ở Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình ............................................................................................................. 59 KẾT LUẬN ..................................................................................................................................... 69 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................................. 70
1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Là hạt nhân lãnh đạo ở cơ sở, Chi bộ đóng vai trò vô cùng quan trọng; chi bộ chính là nơi để thực hành giáo dục, rèn luyện cũng như quản lý và phát triển đảng viên; phân công nhiệm vụ và thực hành kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ của người đảng viên; chi bộ còn giữ vai trò chính là cầu nối cho mối quan hệ mật thiết giữa nhân dân ở cơ sở với Đảng. Thông qua việc sinh hoạt, chi bộ thực hiện vai trò lãnh đạo và chỉ đạo thắng lợi các nhiệm vụ của địa phương. Tổ chức tốt hoạt động sinh hoạt của chi bộ sẽ giúp phát huy được sức mạnh của trí tuệ tập thể, sự đoàn kết của đội ngũ cán bộ, đảng viên, góp phần xây dựng tế bào, xây dựng cái gốc của đảng trong sạch, vững mạnh; nâng cao về năng lực, chất lượng giải quyết các vấn đề từ thực tiễn, đảm bảo sức chiến đấu của đảng; góp phần thực hiện thắng lợi các đường lối, chủ trương của Đảng và các nhiệm vụ chính trị địa phương đề ra. Trong những năm qua, công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng luôn được Đảng ta coi trọng; các cấp ủy, tổ chức đảng đã tập trung lãnh đạo, tổ chức thực hiện, tạo nhiều sự chuyển biến rõ rệt, đạt được nhiều kết quả hết sức khả quan. Tuy nhiên, trong văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã chỉ ra rằng: “Năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của một số tổ chức đảng còn thấp. Công tác rèn luyện, quản lý đảng viên ở một số nơi chưa được quan tâm đúng mức, còn thiếu chặt chẽ; có nơi còn buông lỏng sinh hoạt đảng, chất lượng sinh hoạt chưa cao; sinh hoạt chi bộ ở nhiều nơi vẫn còn hình thức; tính chiến đấu trong tự phê bình và phê bình còn yếu...” Các Chi bộ thuộc Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình là hạt nhân chính trị của Đảng ở cơ sở, giữ vị trí, vai trò hết sức quan trọng, là hạt nhân lãnh đạo, phát huy dân chủ ở xã Mỹ Thành, là trung tâm đoàn kết; là nơi quản lý, duy trì sinh hoạt của đảng viên, phát huy vai trò gương mẫu của cán bộ, đảng viên; lãnh đạo cơ quan, địa phương, đơn vị hoàn thành tốt nhiệm
2 vụ chính trị được giao. Tuy vậy, trong Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Đảng bộ xã Mỹ Thành khóa XXIV trình Đại hội Đại biểu xã Mỹ Thành lần thứ XXV, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã chỉ ra rằng: “Trong nhiệm kỳ vừa qua, chất lượng sinh hoạt của nhiều chi bộ còn thấp, hiệu quả hoạt động lãnh đạo của một số chi bộ còn nhiều hạn chế; một số đồng chí là người đứng đầu cấp ủy còn thiếu tu dưỡng rèn luyện, để xảy ra vi phạm kỷ luật, đời sống nhân dân còn gặp nhiều khó khăn”. Từ thực trạng trên, tác giả chọn đề tài: “Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ tại Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình” để nghiên cứu, đây được xem là vấn đề cấp thiết, có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc, góp phần xây dựng các Chi bộ ở Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình ngày càng trong sạch, vững mạnh. 2. Tình hình nghiên cứu Chất lượng sinh hoạt chi bộ là một trong những nội dung quan trọng của công tác xây dựng Đảng đã được nghiên cứu từ nhiều góc độ, đa dạng về đối tượng nghiên cứu như các nhà khoa học, các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, nghiên cứu sinh, thực tập sinh, sinh viên... thể hiện dưới nhiều dạng thức khác nhau như các công trình nghiên cứu khoa học, các nghị quyết, chỉ thị, các luận án, luận văn, bài báo, tạp chí, sách tham khảo, giáo trình... Sau đây là một số tác phẩm nghiên cứu tiêu biểu: 2.1. Nghiên cứu về chi bộ và sinh hoạt chi bộ Nguyễn Thị Mai Anh (2018), “Bệnh hình thức” trong sinh hoạt chi bộ và giải pháp khắc phục, Trang thông tin điện tử Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Bài viết làm rõ ưu điểm, hạn chế của bệnh hình thức trong sinh hoạt chi bộ, đề xuất các giải pháp đổi mới và khắc phục bệnh hình thức trong sinh hoạt chi bộ trong Đảng Cộng sản Việt Nam thời gian tới. Đỗ Đức Hạnh (2019), Đổi mới sinh hoạt chi bộ trong Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương, Cổng thông tin Ban Cán sự Đảng bộ Nội vụ. Từ thực tiễn
3 trong những năm qua Đảng bộ Khối luôn chú trọng đổi mới nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ góp phần nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ nói riêng và nâng cao vai trò quan trọng trong thực hiện nhiệm vụ chính trị của các cơ quan trung ương nói chung tác giả đã đề xuất một số giải pháp cơ bản góp phần nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ trong đảng khối các cơ quan trung ương trong điều kiện hiện nay. Đỗ Đức Hạnh (2020), Đổi mới sinh hoạt chi bộ ở Đảng bộ Khối các cơ quan trung ương hiện nay, Luận văn thạc sĩ ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Hà Nội. Trong bài luận văn, tác giả đã làm rõ một số những vấn đề liên quan về sinh hoạt chi bộ ở Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương, từ đó có đề xuất một số một số các giải pháp cơ bản để đổi mới sinh hoạt chi bộ tại đơn vị này. Nguyễn Xuân Ngọc (2021), Ý nghĩa thực tiễn của sinh hoạt chi bộ, Cổng thông tin điện tử Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh. Bài viết nhấn mạnh ý nghĩa, tầm quan trọng của sinh hoạt chi bộ. Khẳng định để nâng cao vai trò lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và giúp đảng viên nâng cao về nhận thức chính trị, tư tưởng thì nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ chính là yếu tố quyết định. 2.2. Nghiên cứu về chất lượng sinh hoạt chi bộ Nguyễn Văn Lập (2018), Chất lượng sinh hoạt chi bộ ở Đảng bộ Cục Công tác chính trị, Bộ Công an hiện nay, Luận văn thạc sĩ Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Hà Nội. Một số nội dung liên quan đến chi bộ và chất lượng sinh hoạt chi bộ đã được luận văn này làm rõ, cùng với đó là việc đi vào phân tích thực trạng, tìm hiểu nguyên nhân về chất lượng sinh hoạt chi bộ tại Đảng bộ Cục Công tác chính trị, Bộ Công an, từ đó xác định phương hướng và đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ tại đơn vị này. Tác giả Diệp Chi: “Một số giải pháp xây dựng củng cố tổ chức cơ sở đảng”, Tạp chí Xây dựng Đảng, số 03/2020. Tác giả đã đánh giá việc thực hiện
4 các giải pháp xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh, củng cố tổ chức cơ sở đảng yếu kém; đổi mới phương thức lãnh đạo của cấp ủy đối với hoạt động của các cơ quan trong hệ thống chính trị. Nguyễn Thị Thu Hương (2020), Chất lượng sinh hoạt chi bộ ở Đảng bộ Bộ Xây dựng hiện nay, Luận văn thạc sĩ Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Hà Nội. Luận văn đi vào làm rõ các vấn đề lý luận và nghiên cứu thực trạng chất lượng sinh hoạt chi bộ của Đảng bộ Bộ Xây dựng, trên cơ sở đó đề xuất phương hướng và một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ ở Đảng bộ Bộ Xây dựng nhằm đáp ứng các yêu cầu thực hiện nhiệm vụ trong tình hình mới. Khánh Hạ (2020), Nhiều giải pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam. Bài viết nêu lên những kết quả đạt được trong quá trình nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ tại Đảng ủy Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Tuyên Quang. Nhiều giải pháp đã được áp dụng nhằm nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ và giúp các chi bộ phát huy vai trò hạt nhân lãnh đạo, năng lực lãnh đạo việc thực hiện các nhiệm vụ của đơn vị. Đỗ Văn Lược (2020), Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, Tạp chí Tuyên giáo, số 15. Bài viết đã nêu lên thực trạng vẫn còn 1 số cuộc họp chi bộ kể cả trong cơ quan đơn vị hành chính nhà nước và khu dân cư chất lượng chưa thực sự đáp ứng yêu cầu sinh hoạt chi bộ chưa trở thành nhu cầu của đảng viên từ đó nêu lên những giải pháp để nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ ở nước ta trong thời gian tới. Tác giả Ngô Khiêm: “Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ ở Phú Yên”, Tạp chí Xây dựng Đảng, số 5/2020. Tác giả đánh giá kết quả chỉ đạo và thực hiện các giải pháp để tạo sự chuyển biến về chất lượng sinh hoạt chi bộ của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Phú Yên. Các công trình nghiên cứu trên đây đã phần nào góp phần làm sáng tỏ những vấn đề liên quan đến sinh hoạt chi bộ. Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa
5 có công trình nào nghiên cứu về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ tại Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình, vì vậy bài khóa luận là công trình nghiên cứu không bị trùng lặp với công trình nghiên cứu nào trước đây. 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài 3.1. Mục đích nghiên cứu: Trên cơ sở khái quát những vấn đề lý luận về chất lượng sinh hoạt chi bộ, bài khóa luận đánh giá thực trạng chất lượng sinh hoạt chi bộ tại Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình. Từ đó, đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ tại xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình trong thời gian tới. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu: Làm rõ những vấn đề lý luận về vai trò của chi bộ và chất lượng sinh hoạt chi bộ. Đánh giá đúng thực trạng chất lượng sinh hoạt chi bộ tại Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình Đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ tại Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình trong thời gian tới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài - Đối tượng nghiên cứu: Chất lượng sinh hoạt chi bộ. - Phạm vi nghiên cứu: + Phạm vi không gian: Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình + Phạm vi thời gian: Từ năm 2022 – 2023 5. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu của đề tài 5.1. Cơ sở lý luận, thực tiễn Cơ sở lý luận: Đề tài lấy Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam về xây dựng Đảng, về sinh hoạt đảng và chất lượng sinh hoạt chi bộ làm cơ sở lý luận; cùng với đó kế thừa,
6 vận dụng các công trình nghiên cứu đã được công bố trên sách, báo, tạp chí; tham khảo các nghị quyết, chương trình, báo cáo tổng kết công tác xây dựng Đảng của Đảng bộ xã Mỹ Thành. Cơ sở thực tiễn: Đề tài được nghiên cứu dựa trên cơ sở thực tiễn là thực tế chất lượng sinh hoạt chi bộ tại Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử là phương pháp nghiên cứu chủ yếu, ngoài ra đề tài còn sử dụng các phương pháp nghiên cứu: Phương pháp phân tích và tổng hợp: Các luận cứ khoa học, số liệu và khảo sát tình hình thực tế chi bộ, chất lượng sinh hoạt các chi bộ thuộc Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình, từ đó khái quát tình hình, đánh giá thực trạng chất lượng sinh hoạt chi bộ tại Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình giai đoạn hiện nay. Phương pháp logic và lịch sử: Vận dụng cơ sở lý luận về tổ chức đảng, sinh hoạt chi bộ; tình hình tổ chức và chất lượng sinh hoạt chi bộ tại Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình từ năm 2022 đến năm 2023, đánh giá thực trạng, tìm hiểu nguyên nhân, đề ra một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ tại Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình. Phương pháp phỏng vấn: Phỏng vấn đồng chí đứng đầu Ban Chấp hành Đảng bộ xã, phỏng vấn một số đồng chí đứng đầu các cấp ủy, chi bộ thuộc Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình về một số nội dung liên quan đến sinh hoạt chi bộ, làm cơ sở khái quát các nội dung nghiên cứu. 6. Đóng góp mới của đề tài Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ là một trong những nội dung quan trọng của công tác xây dựng Đảng, thực hiện tốt sinh hoạt chi bộ giúp cho mỗi chi bộ nâng cao năng lực lãnh đạo, phát huy tối đa vai trò, trách nhiệm thực
7 hiện nhiệm vụ của người đứng đầu cấp ủy, chi bộ trong hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo; phát huy sức mạnh đoàn kết, thống nhất về ý chí và hành động của đội ngũ đảng viên trong chi bộ; xây dựng được nội dung sinh hoạt khoa học, phong phú, đa dạng, nâng cao ý thức, thái độ chấp hành kỷ luật của đảng viên; vận dụng đúng đắn các hình thức sinh hoạt phù hợp với điều kiện thực tế, khách quan tại địa phương. Đề tài góp phần làm sáng tỏ các vấn đề lý luận vị trí, vai trò của chi bộ, chất lượng sinh hoạt chi bộ, cũng như các tiêu chí đánh giá chất lượng sinh hoạt chi bộ. Đóng góp quan trọng nhất của đề tài là góp phần đánh giá đúng thực trạng, nguyên nhân về chất lượng sinh hoạt chi bộ tại Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình thời gian từ năm 2022-2023, làm cơ sở đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ tại địa phương này trong thời gian tới. 7. Ý nghĩa của đề tài 7.1. Ý nghĩa lý luận Khái quát một số quan điểm lý luận về tổ chức đảng, chi bộ và sinh hoạt chi bộ. Đánh giá đúng thực trạng, chỉ ra ưu điểm và hạn chế và nguyên nhân những ưu điểm và hạn chế về chất lượng sinh hoạt chi bộ tại Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình giai đoạn từ năm 2022-2023. Đề xuất một số giải pháp khả thi nhằm nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ tại Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình trong thời gian tới. 7.2. Ý nghĩa thực tiễn Bài khóa luận có thể dùng làm tài liệu tham khảo cho các đồng chí Bí thư chi bộ, các đồng chí trong cấp ủy chi bộ và đảng viên tại Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình ứng dụng các giải pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ; góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu
8 của các chi bộ trực thuộc tại Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình trong thời gian tới. 8. Cấu trúc đề tài Ngoài phần mục lục, mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, bài khóa luận này gồm 3 chương: Chương 1. Một số vấn đề lý luận về chất lượng sinh hoạt chi bộ ở Đảng bộ xã Chương 2. Chất lượng sinh hoạt chi bộ ở Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình. Chương 3. Phương hướng và giải pháp nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ ở Đảng bộ xã Mỹ Thành, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình.
9 Chương 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG SINH HOẠT CHI BỘ Ở ĐẢNG BỘ XÃ 1.1. Khái niệm, vị trí, vai trò Đảng bộ xã 1.1.1. Khái niệm Đảng bộ xã Đảng bộ cơ sở là cánh tay nối dài của Đảng, là hạt nhân lãnh đạo thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị, kinh tế-xã hội ở địa phương. Căn cứ theo Khoản 1 Điều 21 Điều lệ Đảng cộng sản Việt Nam (2011) quy định: “Tổ chức cơ sở Đảng (chi bộ cơ sở, đảng bộ cơ sở) là nền tảng của Đảng, là hạt nhân chính trị ở cơ sở. Như vậy, đảng bộ xã có thể được coi là một trong những bộ phận cấu thành nên tổ chức cơ sở Đảng”. Theo quy định tại Điều 1, Quy định 127-QĐ/TW, ngày 01/3/2018 của Ban Bí thư quy định chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ công tác của đảng bộ, chi bộ cơ sở xã, phường, thị trấn là: “ Đảng bộ, chi bộ cơ sở xã, phường, thị trấn là hạt nhân chính trị ở cơ sở; chấp hành đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; đề ra chủ trương, nhiệm vụ chính trị của địa phương và lãnh đạo thực hiện có hiệu quả; chủ động và phối hợp với các cơ quan, tổ chức liên quan để xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở vững mạnh, xã, phường, thị trấn giàu đẹp, văn minh”. Như vậy, Đảng bộ xã, phường, thị trấn chính là hạt nhân chính trị ở cơ sở; chấp hành đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và lãnh đạo thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị ở cơ sở. 1.1.2. Vị trí, vai trò Đảng bộ xã * Vị trí, chức năng Đảng bộ xã giữ vị trí là hạt nhân chính trị, lãnh đạo mọi mặt hoạt động của địa phương, cơ sở; cùng với đó thực hiện các chức năng: Lãnh đạo mọi mặt hoạt động của địa phương; nghiên cứu, đề xuất với cấp uỷ cấp trên trực tiếp những vấn đề có liên quan trực tiếp đến việc thực hiện nhiệm vụ chính trị và
10 công tác xây dựng Đảng của Đảng bộ ở địa phương. Đảng bộ xã chính là nơi trực tiếp đưa đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng vào quần chúng và tổ chức thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách ấy; cụ thể hóa thành nhiệm vụ chính trị của mỗi cơ quan, đơn vị; thực hành tuyên truyền, vận động và tổ chức quần chúng thực hiện nó thắng lợi. Thông qua quán triệt và thực hiện các đường lối, chủ trương của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước, tổ chức cơ sở đảng có trách nhiệm tổng hợp những góp ý, kiến nghị của quần chúng nhân dân để báo cáo với các cơ quan lãnh đạo cấp trên giúp cho Đảng kịp thời nghiên cứu, bổ sung và hoàn thiện các đường lối, chính sách cho phù hợp. Nếu hoạt động của tổ chức cơ sở đảng mà yếu kém thì các định hướng, các đường lối cũng như chủ trương của Đảng sẽ không được thực hiện một hiệu quả. Do đó, để thực hiện thắng lợi các đường lối, chủ trương của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước, các nhiệm vụ chính trị của địa phương phụ thuộc rất lớn vào vai trò lãnh đạo và tổ chức thực hiện của tổ chức cơ sở đảng. * Vai trò Thứ nhất, là nơi quản lý, giáo dục rèn luyện, kết nạp và sàng lọc đảng viên. Trong các cơ quan Đảng, Nhà nước, dù đảng viên đảm đương bất cứ cương vị và trọng trách nào chăng nữa đều phải tham gia sinh hoạt và chịu sự quản lý của một tổ chức cơ sở đảng. Đảng bộ xã là tổ chức đảng ở cơ sở, có vai trò giáo dục, rèn luyện đảng viên. Đảng bộ xã thông qua thực hiện nghị quyết lãnh đạo, công tác nắm bắt, định hướng tư tưởng, công tác tổ chức và các biện pháp quản lý, duy trì nghiêm túc các chế độ, nền nếp sinh hoạt đảng, phân công nhiệm vụ cho đảng viên, làm tốt công tác tự phê bình và phê bình, công tác kiểm tra, giám sát đảng viên và việc chấp hành kỷ luật Đảng để giáo dục, rèn luyện năng lực, phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng cho đảng viên ngay ở cơ sở.
11 Thứ hai, là cầu nối trực tiếp giữa Đảng và quần chúng. Đảng bộ xã có điều kiện lựa chọn những quần chúng ưu tú, hội tụ đủ các tiêu chuẩn để thực hành bồi dưỡng, giáo dục, rèn luyện, thử thách, kết nạp họ vào Đảng, làm tăng thêm nguồn sinh lực cho Đảng, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu ở tế bào của Đảng. Thông qua việc triển khai thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, Đảng bộ xã tổng hợp các ý kiến, đề xuất của nhân dân, tham mưu, báo cáo với tổ chức Đảng cấp trên để kịp thời điều chỉnh, bổ sung để các chủ trương, đường lối phù hợp với lợi ích, nguyện vọng chính đáng của nhân dân. Thứ ba, có vai trò quan trọng trong kiểm tra, giám sát mọi hoạt động của cơ quan quản lý và đội ngũ cán bộ chủ trì ở cơ sở. Với chức năng lãnh đạo, Đảng bộ xã có vai trò kiểm tra, giám sát đội ngũ cán bộ, đảng viên được giao nhiệm vụ thực hiện các đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; làm tốt công tác sơ kết, tổng kết, đúc rút kinh nghiệm để góp phần bổ sung và hoàn thiện, phát triển đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. 1.2. Quan niệm về chi bộ và sinh hoạt chi bộ 1.2.1. Quan niệm về chi bộ Là Người sáng lập và rèn luyện Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đề cao vai trò của tổ chức cơ sở đảng. Người cho rằng tổ chức cơ sở đảng là nơi nắm vững và bảo đảm cho mọi hoạt động ở cơ sở theo đúng đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước. Thực hiện tốt các công tác xây dựng tổ chức cơ sở đảng ở cơ sở chính là yếu tố quan trọng để Đảng ngày càng vững mạnh. Hạt nhân của tổ chức cơ sở đảng là chi bộ, do đó, chi bộ là gốc rễ của Đảng. Người khẳng định: “Chi bộ là gốc rễ của Đảng ở trong quần chúng. Chi bộ tốt thì mọi chính sách của Đảng đều được thi hành tốt, mọi công việc đều tiến bộ không ngừng”. Từ vai trò quan trọng ấy, phải chăm lo và củng cố chi bộ. Chi bộ vững mạnh thì các đường lối, chủ trương của Đảng sẽ được thực
12 hiện hiệu quả, ngược lại nếu chi bộ kém thì đường lối, chủ trương của Đảng không thể đi được vào đời sống của nhân dân. Theo Quy định 98-QĐ/TW, ngày 22/3/2004 của Ban Bí thư Trung ương Đảng, Quy định về chức năng, nhiệm vụ của đảng bộ, chi bộ cơ sở cơ quan: “Đảng bộ, chi bộ cơ sở cơ quan là hạt nhân chính trị, lãnh đạo thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; tham gia lãnh đạo xây dựng và thực hiện có hiệu quả các chủ trương, nhiệm vụ công tác của cơ quan; chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của cán bộ, công chức và người lao động; xây dựng đảng bộ, chi bộ và cơ quan vững mạnh” [19]. Theo Điều 21, Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam năm 2011 (Thông qua ngày 19/01/2011 tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng), ghi nhận: Tổ chức cơ sở đảng (chi bộ cơ sở, đảng bộ cơ sở) là nền tảng của Đảng, là hạt nhân chính trị ở cơ sở [4]. Tại Quy định số 138-QĐ/TW ngày 01/12/2023 của Ban Bí thư về chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ công tác của đảng bộ, chi bộ cơ sở cơ quan đã nêu: “Quy định nêu rõ: Đảng bộ, chi bộ cơ sở cơ quan là hạt nhân chính trị, lãnh đạo thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tham gia lãnh đạo xây dựng và thực hiện có hiệu quả các chủ trương, nhiệm vụ công tác của cơ quan; lãnh đạo chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của cán bộ, công chức, viên chức và người lao động; xây dựng đảng bộ, chi bộ, cơ quan và các tổ chức chính trị - xã hội trong sạch, vững mạnh” [20]. Chi bộ là nơi trực tiếp tổ chức thực hiện các đường lối, chính sách của Đảng đến với nhân dân, thông qua đó, nắm bắt tâm tư, tình cảm, nguyện vọng chính đáng của nhân dân để tham mưu, báo cáo với các tổ chức Đảng cấp trên. Như vậy, chi bộ chính là tế bào của Đảng và là hạt nhân chính trị ở cơ sở. 1.2.2. Quan niệm về sinh hoạt chi bộ Sinh hoạt đảng là một mặt hoạt động của Đảng. Quan niệm sinh hoạt đảng hiện nay cũng còn có ý kiến khác nhau. Có ý kiến cho rằng sinh hoạt đảng
13 chỉ là những cuộc họp đảng, cuộc họp ban đảng, tổ đảng và các sinh hoạt khác như học tập nghị quyết, báo cáo, thời sự... Trong cuốn "Tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng sinh hoạt Đảng", tác giả Đức Lượng quan niệm: "Sinh hoạt Đảng là sự phản ánh quá trình hoạch định đường lối, chủ trương, chính sách thông qua việc tập hợp trí tuệ, sức mạnh của tập thể các tổ chức và các thành viên của Đảng nhằm hiện thực hoá tôn chỉ, mục đích của Đảng; là sự phản ánh quá trình hoạt động xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng và tổ chức; xây dựng đội ngũ cán bộ và tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, đủ sức gánh vác trọng trách đối với Đảng, đối với nhân dân...”. Quan điểm này có phần xác đáng, song cần phải nhấn mạnh đến khái niệm sinh hoạt chi bộ là một hoạt động mà ở đó toàn thể đảng viên có thể dân chủ bàn bạc, thảo luận và thống nhất các chủ trương, giải pháp lãnh đạo thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ ở địa phương, đơn vị và xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh. Về nội dung, sinh hoạt đảng phản ánh các hoạt động chính của từng tổ chức đảng và đảng viên: Sinh hoạt lãnh đạo đề ra nghị quyết, chủ trương, chính sách, xây dựng dự thảo nghị quyết, chương trình hành động; sinh hoạt xây dựng đội ngũ đảng viên và tổ chức đảng: tu dưỡng, học tập, rèn luyện tư tưởng, lý luận, bản lĩnh chính trị, đạo đức, lối sống; sinh hoạt lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan Nhà nước, Mặt trận, các tổ chức nhân dân nhằm cụ thể hoá chủ trương, đường lối của Đảng, tập hợp và vận động nhân dân, thực hiện quyền làm chủ của nhân dân, giữ mối liên hệ máu thịt với nhân dân. Sinh hoạt chi bộ là một hoạt động không thể thiếu trong hoạt động của chi bộ đảng. Theo quy định tại Khoản 3.3 Điều 3 Mục II của Hướng dẫn 12- HD/BTCTW năm 2018 thì sinh hoạt chi bộ được hiểu là: “Đây là hoạt động được thực hiện theo thời gian mà cấp ủy quy định, là một hình thức sinh hoạt đảng có sự tham gia của toàn bộ đảng viên chi bộ” [9]. Thời gian sinh hoạt chi bộ tối thiểu là 90 phút, nếu trong cùng một buổi kết hợp sinh hoạt chuyên đề với sinh hoạt chi bộ thường kỳ thì thời gian ít nhất là 120 phút. Buổi sinh hoạt
14 sẽ được ghi chép lại đầy đủ bằng biên bản, lưu trữ và bảo quản lâu dài để tham khảo sau này. Như vậy, sinh hoạt đảng là nội dung hết sức quan trọng trong hoạt động của Đảng, sinh hoạt đảng phản ánh những nội dung cơ bản trong hoạt động của Đảng. Sinh hoạt chi bộ là một trong những hình thức sinh hoạt đảng diễn ra tại tổ chức đảng, một mặt là hoạt động tập thể của tất cả đảng viên nhằm thảo luận, trao đổi, bàn bạc, thống nhất về phương hướng, giải pháp lãnh đạo, điều hành việc thực hiện nhiệm vụ của chi bộ, mặt khác nhằm xây dựng cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh. Theo quy định của Điều lệ Đảng hiện hành, chi bộ sinh hoạt định kỳ mỗi tháng một lần, sinh hoạt đột xuất khi cần thiết. Lấy nguyên tắc tập trung dân chủ làm căn bản, tự phê bình và phê bình làm quy luật tiến bộ. Hiện nay, nông thôn nước ta đã và đang thay đổi một cách nhanh chóng từ cơ cấu kinh tế - xã hội đến đời sống vật chất và tinh thần, nhất là trong tình hình cả nước đang tập trung vào xây dựng nông thôn mới. Trong đó nổi lên một số vấn đề cần quan tâm, đất nông nghiệp ngày càng giảm đi, nhiều nơi bỏ ruộng không canh tác vì không sinh lời. Sản xuất kinh doanh gặp nhiều khó khăn, đời sống một bộ phận nông dân còn nhiều bất cập. Trình độ, năng lực của đảng viên còn rất nhiều hạn chế, nguồn phát triển đảng và công tác quản lý đảng viên còn nhiều khó khăn. Cuộc sống mưu sinh của người nông dân đặt ra nhiều thách thức, trong đó lao động chính rời quê đi làm ăn xa, thanh niên lớn lên không muốn làm ruộng, tâm lý thoát ly khỏi nông thôn, đồng ruộng… Từ những vấn đề trên, tác động ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động chi bộ ở nông thôn nên đặt ra yêu cầu phải có giải pháp tổng thể để khắc phục sự yếu kém này. 1.3. Vai trò của chi bộ và sinh hoạt chi bộ 1.3.1. Vai trò của chi bộ Về vị trí và vai trò của chi bộ trong chủ nghĩa cộng sản, C.Mác và Ph.Ăngghen - những người sáng lập chủ nghĩa cộng sản và Đảng Cộng sản, đã quan niệm rằng: Việc thành lập chi bộ của Liên đoàn Công sản phải được thực
15 hiện dưới hình thức kín đáo thông qua các hiệp hội công nhân. Nếu việc tổ chức này không được duy trì mạnh mẽ, sẽ dẫn đến sự đứt gãy liên lạc với Ban Chấp hành Trung ương, ảnh hưởng tiêu cực đến sự ổn định và uy tín của Đảng. Do đó, việc tập trung vào việc củng cố tổ chức chi bộ là rất quan trọng. Mỗi chi bộ phải trở thành trung tâm của các hiệp hội công nhân, nơi mà quan điểm và lợi ích của giai cấp công nhân được thảo luận một cách độc lập với ảnh hưởng từ giai cấp tư sản. Kế thừa và phát huy những quan điểm của C. Mác và Ph. Ăngghen về thành lập Đảng Cộng sản, V.I.Lênin rất chú ý xây dựng tổ chức cơ sở của Đảng. Người chỉ rõ rằng, công tác xây dựng các tổ chức đảng tại các xí nghiệp, nhà máy là công việc quan trọng, thường xuyên của Đảng Công nhân dân chủ - xã hội Nga, mỗi một xí nghiệp, nhà máy đều là thành luỹ của Đảng và là nơi đào tạo, bố trí cán bộ, giáo dục, rèn luyện đảng viên để họ mãi mãi là chiến sỹ ưu tú của Đảng. Chi bộ chính là cơ sở, là nền tảng tư tưởng của các tập thể công nhân. Sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin đã được áp dụng vào thực tiễn cách mạng ở Việt Nam và Đảng Cộng sản Việt Nam, vị trí và vai trò của chi bộ được Hồ Chí Minh coi trọng không kém. Người viết: “Mọi việc sẽ tốt nếu chi bộ tốt”. Chi bộ chính là gốc rễ của Đảng. Ngay từ khi Đảng được thành lập, Điều lệ đã quy định: “Mỗi xưởng máy, hầm mỏ, xí nghiệp, cơ quan, trường học, đường phố hay đại đội có 3 đảng viên trở lên thì sẽ thành lập một chi bộ. Chi bộ là nơi mà Đảng chiến đấu trong quần chúng”. “Mỗi cơ sở là hạt nhân lãnh đạo của quần chúng và phải duy trì mối liên kết vững chắc với quần chúng, phát huy trí tuệ và sức mạnh của quần chúng”. Như vậy, từ những tư tưởng của C. Mác, Ph. Ăngghen, V.I.Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh đã xác định vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng của chi bộ, là cơ sở của Đảng, tổ chức chính trị của Đảng, nơi tập hợp, vận động quần chúng, bồi dưỡng thức tinh quần chúng và tổ chức cho quần chúng hoạt động cách mạng; chi bộ là hạt nhân của Đảng và là đầu mối, sợi dây chuyền liên lạc giữa