intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Khóa luận tốt nghiệp: Vai trò của Vinasme đối với việc nâng cao năng lực canh tranh của các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế

Chia sẻ: Vdfv Vdfv | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:112

Thêm vào BST
Báo xấu
99
lượt xem 11
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn trình bày về một số vấn đề cơ bản năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, vai trò của hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khóa luận tốt nghiệp: Vai trò của Vinasme đối với việc nâng cao năng lực canh tranh của các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế

  1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI T H Ư Ơ N G KHOA KINH TẾ NGOẠI T H Ư Ơ N G BD°§°oa... KHOA LUẬN TỐT NGHIỆP Đê tài: VAI TRÒ CỦA VINASME ĐÔI VỚI VIỆC NÂNG CAO NÀNG Lực CẠNH TRANH CỦA CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA VIỆT NAM TRONG BÔI CẢNH HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TÊ Giáo viên hướng dẫn : TS. PHẠM THU HƯƠNG Sinh viên thục hiện : NGUYÊN THỊ MINH HIỂN Lớp : ANH 2 - K40A - KTNT Khoa : 4 -HÀ NỘI 0 H À NỘI - 2005
  2. TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG KHOA KINH TẾ NGOẠI THƯƠNG *** FOREIGN TRHDE UNIVERSITY K H Ó A LUẬN TỐT NGHIỆP (Đi Oi: VAI TRÒ CỦA VINASME ĐỚI VỚI VIỆC NÂNG CAO NĂNG Lực CẠNH TRANH CỦA CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA VIỆT NAM TRONG BỚI CẢNH HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ Giáo viên hưởng dẫn : TS. Phạm Thu Hương Sinh viên thực hiện Nguyễn Thị Minh Hiền Lớp Anh 2 - K40A- KTNT r H y V! ỉ N I tuhiạ Dí' M Ó C NGOẠI TMUGNG H à Nôi-2005
  3. MỤC LỤC * * # LỜI MỞ ĐẨU CHƯƠNG 1: MỘT số VÂN Đ Ể c ơ BẢN VẾ NÀNG Lực CẠNH TRANH CỦA CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA VIỆT NAM Ì L Khái niệm DNN&V.,,, Ì 1. Khái niệm Ì 2. Đặc điạm của các D N N & V Việt Nam 3 3. Vai trò của D N N & V đối với nền kinh tế. 4 l i . Thực trạng năng lực cạnh tranh của các D N N & V Việt Nam.9 1. Tiêu chí đánh giá N L C T của một D N 9 LI. Chất lượng 9 1.2. Giá cả lũ 1.3. Uy tín /; 2. Thực trạng N L C T của các D N N & V Việt Nam hiện nay 12 2.1. Thực trạng về tĩnh vực hoạt động 13 2.2. Thực trạng vế vốn 15 2.3. Thực trạng về nguồn nhân lực 20 2.4. Thực trạng về thiết bị, công nghệ 22 2.5. Thực trạng về thị trường 25 3. Đánh giá về N L C T của các D N N & V 30 3.1. Điểm mạnh 30 3.2. Điểm yếu 31 CHƯƠNG 2: VAI TRÒ CỦA HIỆP HỘI DNN&V VIỆT NAM Đ ố i VỚI VIỆC NÂNG CAO NĂNG Lực CẠNH TRANH CỦA CÁC DNN&V 34 ì. Lý thuyết tổng quan về Hiệp hội D N 34 1. Định nghĩa hiệp hội D N 34 2. Tính chất của hiệp hội D N 35 3. Chức năng, nhiệm vụ của hiệp hội D N 35 4. Phương thức hoạt động của hiệp hội D N 36
  4. l i . Tổng quan về Hiệp hội D N N & V Việt Nam ( V I N A S M E ) và kinh nghiệm của một số hiệp hội D N N & V các nước trên thế giới 38 1. Tổng quan về V I N A S M E 38 1.1. Sự ra đời của Hiệp hội 38 1.2. Lĩnh vực và phạm vi hoạt động của Hiệp hội 39 Ì .3. Cơ cấu tố chức của Hiệp hội 40 Ì .4. Quyền lợi và nghĩa vụ của hội viên Hiệp hội 45 1.5. Những hoạt động chủ yếu của Hiệp hội trong thời gian qua 47 Ì .6. Mục tiêu, phương hướng hoạt động của Hiệp hội trong thời gian tới 49 2. Kinh nghiệm của một số hiệp hội D N N & V ở các nước 51 2.1. Hiệp hội DNN&V thế giới 51 2.2. Hiệp hội DNN&V của Nga 52 2.3. Hiệp hội DNN&V Hàn Quốc 54 2.4. Hiệp hội DNN&V của Ireland 58 2.5. Hiệp hội DNN&V của Singapore 59 IU. Vai trò của V I N A S M E đối với việc nâng cao năng lực cạnh tranh của các D N N & V 61 1. V I N A S M E liên kết các DNN&V, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế và ổn định xã hội 62 2. V I N A S M E là cầu nối giữa các D N N & V với nhà nước và các cơ quan công quyền 63 3. V I N A S M E là chỗ dựa cho các DNN&V, đại diện và bảo vệ quyền lồi cho các D N N & V trên thương trường quốc tế. 65 4. V I N A S M E mở rộng quan hệ với các tổ chức trong và ngoài nước 66 5. V I N A S M E hỗ trồ vốn cho các D N N & V 68 6. V I N A S M E thực hiện các hoạt động xúc tiến thương mại 69 7. V I N A S M E thực hiện các hoạt động hỗ trồ D N N & V phát triển bền vững tạo nên sức mạnh tổng hồp của cả cộng đồng D N N & V 71
  5. CHƯƠNG 3: MỘT số GIẢI PHÁP NHẢM PHÁT HUY VAI TRÒ CỦA VINASME ĐỐI VỚI VIỆC NÂNG CAO NLCT CỦA CÁC DNN&V TRONG HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ 74 ì. C ơ hội và thách thức đối với D N N & V Việt Nam khi hội nhập kinh tế quốc tế. 74 1. C ơ hội 75 2. Thách thức 77 l i . Một số giải pháp nhằm phát huy vai trò của V I N A S M E đ nâng cao N L C T của các D N N & V trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế. 79 1 Giải pháp từ phía N h à nước . 80 1.1. Hỗ trợVINASME tạo lập môi trường pháp lý thuận lợi cho các DNN&V SO 1.2. Tăng cường tố chức đối thoại giữa Chính phủ với VINASME 82 1.3. Nhà nước từng bước chuyển giao các dịch vụ công cho VINASME thực hiện 85 2. Giải pháp từ phía V I N A S M E 86 2.1. VINASME cổn đẩy mạnh việc thu hút các DN tham gia vào hiệp hội. ......86 2.2. Đẩy mạnh các hoạt động dịch vụ hỗ trợ DNN&V 87 2.3. Phát triền tổ chức và nguồn nhân lực của Hiệp hội 91 2.4. Đẩy mạnh hỗ trợ phát triền nguồn nhân lực cho các DNN&V 92 2.5. Tăng cường việc xây dựng và phát triền quan hệ hợp tác với các cơ quan Chính phủ, với các Hiệp hội khác và các tổ chức quốc tế..... 94 2.6. Tăng cường hỗ trợ vốn cho các DNN&V 95 3. Giải pháp từ các D N thành viên của V I N A S M E 98 KẾT LUẬN TÀI LIỆU THAM KHẢO
  6. DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TỪ VIẾT TẮT NỘI DUNG DN Doanh nghiệp DNN&V Doanh nghiệp nhỏ và vừa NLCT Năng lực cạnh tranh VINASME Vietnam Small and Medium Enterpríses Association Hiệp hội doanh nghiệp nhò và vừa Việt Nam SMEs Small and Medium Enterprises Doanh nghiệp nhỏ và vừa SOE State Owned Enterpríses Doanh nghiệp nhà nước NH Ngân hàng CNH-HĐH Công nghiệp hoa - Hiện đại hoa MPI Ministry ofPlanning and Investment Bộ K ế hoạch và Đâu tư vca Vietnam Chamber of Commerce and ỉndustry Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam WASME World Association ofSmall and Medium Enterprises Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa thế giới RASME Russian Association o/Small and Medium Enterprises Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa của Nga KFSB Korean Federation oýSmaìl and Medium Business Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Hàn Quốc ISME Irish Small and Medium Enterprìses Associatỉon Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Ireland ASME Association o/Small and Medium Enterprises Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa của Singapore
  7. Lời mở đầu ỉỊí sỊí 5|í Kinh nghiệm ở hâu hết các nước trên thế giói cho thấy dù là quốc gia phát triển hay đang phát triển thì m ô hình D N N & V đều giữ một vị t í quan trọng r trong nền kinh tế quốc dân. Phát triển D N N & V không những góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế m à còn tạo ra sự ổn định về chính trị xã hội cho đất nước thông qua tạo việc làm và giời quyết vấn đề lao động và phúc lợi xã hội. T ừ khi nước ta thực hiện công cuộc đổi mới, phát triển kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa đế nay, nhờ chiế lược phát triển kinh tế xã hội chung n n của đất nước, cũng như các chủ trương chính sách vĩ m ô của Nhà nước như chính sách phát triển kinh tế nhiều thành phần, chính sách m ở cửa hội nhập quốc tế, và các văn bờn khác cụ thể hoa các chủ trương định hướng đó như Luật doanh nghiệp, Luật khuyến khích đầu tư trong nước, Luật hợp tác xã..., các D N N & V dã bắt đầu được hoạt động trong một mói trường phát triển khá thuận l ợ i và đã đạt được những kết quờ nhất định. Hiện nay, trong bối cờnh đất nước ta m ỏ cửa hội nhập với nền kinh tế thế giới, các D N N & V Việt Nam có rất nhiều cơ hội để phát triển mạnh mẽ nhưng đồng thòi phời đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức. Đ ể tận dụng tối da các cơ hội và giờm thiểu thách thức do hội nhập mang lại thì nâng cao năng lực cạnh tranh của các D N N & V là một đòi hỏi cấp thiế t. Đ ể các D N N & V có thể hội nhập một cách có hiệu quờ, bên cạnh các chính sách khuyến khích của Nhà nước, sự nỗ lực của bờn thân các D N thì vai trò của Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt N a m là rất quan trọng. Hiệp hội giữ vai trò là cầu nối giữa các D N N & V với N h à nước và các cơ quan công quyền; là người đại diện, bờo vệ l ợ i ích của các D N N & V trong các quan hệ trong và ngoài nước; đồng thòi hỗ trợ cho các D N N & V về vốn, thâm nhập và mở rộng thị trường xuất khẩu... Thông qua Hiệp hội, các D N N & V V i ệ t N a m đã được qui tụ dưới mái nhà chung, tạo nên sức mạnh tổng hợp của cờ cộng đồng D N N & V , góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của các D N N & V trên thương trường
  8. quốc tế. Khi vai trò của Hiệp hội dược thực thi có hiệu quả, các DNN&V nhờ đó sẽ khẳng định được vị thế của mình đặc biệt là trong hội nhập. Xuất phát từ quan điểm trên, em đã chọn vấn đề: "Vai trò của VINASME đối với việc năng cao năng lực cạnh tranh cửa các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tể' làm dề tài nghiên cỏu cho khoa luận tốt nghiệp của mình. Khoa luận gồm 3 chương: • Chương 1: Một số vấn dề cơ bản về năng lực cạnh tranh của các DNN&V Việt Nam. • Chương 2: Vai trò của Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam đối với việc nâng cao năng lực cạnh tranh của các DNN&V. • Chương 3: Một số giải pháp nhằm phát huy vai trò của Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam đối với việc nâng cao năng lực cạnh tranh của các DNN&V trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế. Qua đây, em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới cô giáo hướng đẫn - TS. Phạm Thu Hương, người đã tận tình hướng dẫn em trong suốt thời gian thực hiện đề tài. Đồng thời, em cũng xin chân thành cảm ơn các cán bộ làm việc tại Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam đã tạo điều kiện cho em có được những tài liệu cần thiết để hoàn thành bài khoa luận. Tuy nhiên, do hạn chế về mặt thời gian cũng như năng lực nghiên cỏu và kinh nghiệm thực tế nên khoa luận chắc chắn sẽ không tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Vì vậy, em rất mong nhận được sự đóng góp chỉ bảo của các thầy cô giáo cùng các bạn sinh viên để khoa luận được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn. Hà Nội, tháng li, năm 2005 Sinh viên Nguyễn Thị Minh Hiền
  9. Khoa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Minh Hiền A2-K40A CHƯƠNG 1: MỘT số VẤN Đ Ể cơ BẢN VẾ NĂNG Lực CẠNH TRANH CỦA CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA VIỆT NAM ì. KHÁI NỆM DNN&V. 1. Khái niệm. Trong nền kinh tế, D N N & V là loại hình D N phổ biến ở hầu hết các nước. Đ ó là các D N năng động, linh hoạt, có nhiều lợi thế phát triển nhưng đổng thòi cũng chịu nhiều rủi ro hơn và dễ thất bại hơn so với các D N lớn. Do đó, hầu hết các quốc gia đều quan tâm, ban hành các qui định, luật lệ cặ thể để phân loại riêng và dành cho khu vực này nhiều chính sách ưu đãi hỗ trợ. Khái niệm D N N & V tuy có mặt ở rất nhiều nền kinh tế trên thế giới nhưng giữa các quốc gia lại không có tiêu chuẩn chung thống nhất xác định thế nào là D N N & V . Điều này thể hiện sự khác nhau về hoàn cảnh lịch sử, chính trị, kinh tế giữa các quốc gia đồng thời thể hiện sự khác nhau trong các chính sách ưu đãi, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của D N N & V . Tuy theo điều kiện và hoàn cảnh phát triển kinh tế cặ thể, m ỗ i quốc gia có cách lựa chọn và lượng hoa các tiêu thức xác định D N N & V khác nhau, tuy nhiên có thể đưa ra khái niệm chung nhất về D N N & V như sau: " D N N & V là những cơ sở sản xuất kinh doanh có tư cách pháp nhân, kinh doanh vì mặc đích lợi nhuận, có qui m ô D N trong những giới hạn nhất định trong từng thời kì theo qui định của từng quốc gia"' '. 1 Ở khái niệm trên, "qui m ô D N trong những giới hạn nhất định" có thể được tính theo các yếu tố đầu vào (số lao động thường xuyên, vốn sản xuất), các yếu tố đầu ra của D N (doanh thu, l ợ i nhuận, giá trị gia tăng) hoặc kết hợp cả hai loại yếu tố đó. (1) "Giải pháp phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ việt Nam", GS. TS Nguyên Đình Huong, NXB CTQG, ỏ 2002. T
  10. Khoa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Minh Hiền A2-K40A Ở Việt Nam, những n ă m gần đây chúng ta đã bắt đầu nhận thức và quan tâm đến tầm quan trọng của D N N & V . Tuy nhiên cho đến trước n ă m 1998 chưa có một văn bản pháp lý nào của Nhà nước qui định cụ thể khái niệm D N N & V . Quan niệm về D N N & V ở Việt Nam vì vậy m à rờt khác nhau. Đ ế n ngày 20/6/1998, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Công văn số 681/CP-KTN tạm thời qui định tiêu thức xác định D N N & V như sau: " D N N & V là những D N có vốn điều lệ trung bình dưới 5 tỷ V N D và có số lao động trung bình dưới 200 người". Tuy m ớ i chỉ là tiêu chí qui ước tạm thời mang tính hành chính để xây dựng cơ chế, chí sách hỗ trợ D N N & V nhưng nh có thể coi đây là bước đi đầu tiên của Chính phủ trong việc xây dựng một cơ sở pháp lý chính thức, là cơ sở để hoạch định và triển khai các chính sách và biện pháp phát triển D N N & V tại Việt Nam. Cũng theo qui định này, D N nhỏ là D N có số lao động dưới 30 người và vốn dưới Ì tỷ VND; D N vừa là D N có vốn từ Ì tỷ V N D đến 5 tỷ VND. Đ ố i với các D N công nghiệp thì D N nhỏ có vốn từ Ì tỷ V N D trở xuống, các D N thương mại và dịch vụ thì số lao động dưới 30 người. Ngày 23/11/2001, tham khảo kinh nghiệm của nhiều nước trong khu vực và trên thế giói đồng thời khuyến khí và tạo điều kiện thuận lợi cho các ch D N N & V phát triển, Chính phủ đã ban hành nghị định 90/2001/NĐ-CP về việc trợ giúp và phát triển D N N & V trong đó đưa ra khái niệm: " D N N & V là cơ sở sản xuờt kinh doanh độc lập, đã đăng ký kinh doanh theo qui định pháp luật hiện hành, có vốn đăng ký không quá l o tỷ đồng hoặc số lao dộng trung bình hàng năm không quá 300 người". Căn cứ vào tình hình kinh tế xã hội cụ thể của từng ngành, từng địa phương m à trong quá trình thực hiện các biện pháp, các chương trình trợ giúp có thể áp dụng đồng thời cả hai chỉ tiêu vốn và số lao động hoặc chỉ áp dụng một trong hai chỉ tiêu đó. N h ư vậy, tờt cả các D N thuộc m ọ i thành phẩn kinh tế có đăng ký kinh doanh và thoa m ã n qui định trên đều được coi là D N N & V . Theo đó thì hiện ì
  11. Khoa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Minh Hiền A2-K40A nay ở V i ệ t Nam cấc D N N & V chiếm tỷ trọng 9 7 % xét theo vốn và 9 9 % xét theo số lao động so với tổng số D N cả nước. 2. Đặc điểm của các DNN&V Việt Nam. Ngoài những đặc điểm của các D N N & V nói chung, các D N N & V Việt Nam còn một số đặc điểm riêng cần nhấn mạnh nổi bịt là: Các D N N & V Việt Nam rất đa dạng vé loại hình tổ chức kinh doanh, về lĩnh vực kinh doanh, vềhình thức sở hữu và vềđịa bàn hoạt động. Trước đây trong thời kì k ế hoạch hoa, tịp trung quan liêu bao cấp, các D N N & V tồn tại chủ yếu dưới hai dạng là D N nhà nước và hợp tác xã thì hiện nay chúng tổn tại, phát triển ở m ọ i thành phần kinh tế như D N nhà nước, công ty liên doanh, D N tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần... Tuy tồn tại ở nhiều hình thức khác nhau như vịy nhưng k h i nói đến các D N N & V Việt Nam là chủ yếu nói đến các D N thuộc khu vực ngoài quốc doanh. Do tính lịch sử của quá trình hình thành, phát triển các thành phần kinh tế nước ta, đại bộ phịn các D N N & V đều thuộc khu vực ngoài quốc doanh m à điển hình nhất là khu vực kinh tế tư nhân. Xét theo tiêu chí vốn, tỷ trọng D N N & V trong các loại hình D N chiếm hơn 9 5 % trong số D N ngoài quốc doanh (99,19% D N tư nhân; 95,79% hợp tác xã; 89,93% công ty trách nhiệm hữu hạn; 74,54% công ty cổ phần không có vốn nhà nước và 5 4 , 6 1 % công ty cổ phần có vốn của nhà nước). Bởi vịy, đặc điểm và tính chất của các D N thuộc k h u vực ngoài quốc doanh mang tính đại diện cho các D N N & V Việt Nam. Cấc D N N & V V i ệ t Nam hiện nay gắn liền với công nghệ thủ công, lạc hâu, trình độ nhân lực không cao, khả năng tiếp cịn thông tin chưa tốt. Môi trường pháp lý cho sự phát triển của các D N N & V Việt Nam đang trong quá trình hoàn thiện nên còn có sự chồng chéo, chẳng hạn như quan niệm khác nhau vềthế nào là D N N & V trước năm 1998 của rất nhiề cơ quan, u tổ chức, dự án. Bên cạnh đó, giới hạn dưới của D N N & V không được qui định rõ ràng. Trong điều kiện đặc thù của Việt Nam, số hộ gia đình có đăng kí kinh T
  12. Khoa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Minh Hiền A2-K40A doanh rất nhiều. Liệu những hộ kinh doanh nhỏ này có được coi là D N N & V không? Nếu coi chúng là D N N & V thì sẽ rất khó khăn trong việc thực hiện chính sách ưu tiên bởi số lượng quá đông, các nguồn lực sẽ bị phân tán, dàn trải, hiệu quả không cao và sẽ không giải quyết được những vấn đề cấp bách đặt ra. H ơ n nữa, Nhà nước cũng không có đủ khả năng để thực hiện chính sách ưu tiên, kiểm soát, đánh giá hạ trợ cho tất cả các D N này cùng một lúc. Vì vậy, cần qui định giới hạn tối thiểu của tiêu thức xác định D N nhỏ để phân biệt rõ giữa kinh tế hộ gia đình và D N N & V . 3. Vai trò của D N N & V đối với nền kinh tế. Mặc dù còn có cấc qui định khác nhau về D N N & V nhưng sự phát triển của D N N & V ở nhiều nước trên thế giói đã khiến các nhà kinh tế và Chính phủ các nước nhận thức đầy đủ hơn vai trò của D N N & V trong nền kinh tế. Hiện nay, ở hầu hết các nước, D N N & V có vai trò quan trọng đối với công cuộc phát triển kinh tế xã hội. Tuy theo trình độ phát triển kinh tế của m ạ i nước m à vai trò đó cũng được thể hiện khác nhau. Đ ố i với các nước công nghiệp phát triển như: Mỹ, Nhạt, Đ ứ c thì mặc dù có nhiều công ty, tập đoàn lớn nhưng D N N & V vẫn có vai trò hết sức quan trọng. Đ ố i vói các nước đang phát triển và chậm phát triển, ngoài vai trò là bộ phận hợp thành của nền kinh tế quốc dân, tạo công ăn việc làm, góp phần tăng trưởng kinh tế thì D N N & V còn có vai trò quan trọng trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế, xoa đói giảm nghèo và giải quyết các vấn đề xã hội. a. DNN&V đóng góp đáng kể vào thu nhập quốc dân và tăng trưởng kinh tế. D N N & V cung cấp một khối lượng l ớ n sản phẩm và lao vụ, đa dạng phong phú về chủng loại, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế. V ớ i số lượng đông đảo trong nền kinh tế, các D N N & V đã tạo ra thu nhập đáng kể cho xã hội. Mặt khác, do đặc tính linh hoạt mềm dẻo, D N N & V có khả năng đáp ứng những nhu cầu ngày càng đa dạng, phong phú và độc đáo của người tiêu dùng. Ngay ở các nước phát triển, sự phát triển mạnh mẽ của các siêu thị cũng
  13. Khoa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Minh Hiền A2-K40A không thể thay thế được các D N bán lẻ. Những sản phẩm có tính chất lặt vặt, nhỏ lẻ không thích hợp với những D N lớn. Ở Việt Nam theo số liệu tính toán của Bộ K ế hoạch và Đ ổ u tư (Báo cáo định hướng chiến lược và chính sách phát triển D N N & V ở Việt Nam đến năm 2010) thì trong n ă m 2003 tổng số các D N N & V đăng ký kinh doanh là 120.000 chiếm 9 7 % tổng số D N của Việt Nam. D N N & V đóng góp khoảng 2 6 % GDP cả nước, tạo ra 3 1 % giá trị tổng sản lượng công nghiệp hàng năm. Các D N N & V chiếm tới 7 8 % trong tổng doanh số bán lẻ, 6 4 % trong tổng lượng vận chuyển hàng hoa, sản xuất ra 1 0 0 % số lượng của một số loại sản phẩm như đổ mộc, chiếu cói, hàng mây tre đan thủ công m ỹ nghệ. b. DNN&V tạo ra công ăn việc làm, góp phẩn ổn định xã hội. Giải quyết công ăn việc làm luôn là vấn đề bức xúc đối với hổu hết các nước trên thế giói. Sự tồn tại và phát triển của D N N & V là một phương tiện có hiệu quả để giải quyết nạn thất nghiệp, tạo ra việc làm cho người lao động. Lý do đơn giản là các D N N & V thường được dễ dàng tạo lập với số vốn không lớn; mặt khác nó thường xuyên đáp ứng được nhu cổu thay đổi của thị trường. Vì vậy, mặc dù số lao động làm việc trong một D N N & V không nhiều nhưng theo quy luật số đông, với số lượng rất lớn D N N & V trong nền kinh tế đã tạo ra phổn lớn công ăn việc làm cho xã hội. Nhìn chung ở các nước, số lượng D N N & V thường chiếm từ 9 0 % đến 9 5 % tổng số D N trong nền kinh tế và giải quyết việc làm cho khoảng 2/3 lực lượng lao động xã hội. Xét trên góc độ giải quyết công ăn việc làm cho người lao động, D N N & V luôn đóng vai trò quan trọng hơn các D N lớn nhất là trong thời kỳ kinh tế suy thoái. Thực tế cho thấy, k h i nền kinh tế suy thoái thông thường thì các D N lớn phải cắt giảm lao động do nhu cổu về sản phẩm trên thị trường bị thu hẹp. Ngược lại các D N N & V đo linh hoạt, uyển chuyển, dễ thích ứng vói thay đổi của thị trường nên vẫn có thể duytiìhoạt động thậm chí len thêm vào thị trường. Vì vậy các D N N & V không những không giảm lao động m à còn thu hút thêm lao động. 7
  14. Khoa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Minh Hiền A2-K40A Ở V i ệ t Nam, theo đánh giá của V i ệ n nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương thì số lao động của các D N N & V trong các lĩnh vực phi nông nghiệp là khoảng 7,8 triệu người, chiếm khoảng 79,2% số lao động phi nông nghiệp và 22,5% số lao động cả nước. Nhu vậy, các D N N & V có vai trò đáng kể trong vấn đề giải quyết việc làm cho người lao động. N h ờ đó, các D N N & V góp phần ổn định xã hội, xoa đói giảm nghèo, tăng thu nhập cho người lao động, giải quyết đưạc vấn đề m à bất kỳ quốc gia nào đù phát triển hay đang phát triển đều hết sức quan tâm. c. DNN&V góp phẩn quan trọng trong việc tạo lập sự phát triển cân bẵng và chuyền dịch cơ cấu kinh tế. Thông thường các D N lớn tập trung ở các vùng đô thị, nơi có cơ sở hạ tầng phát triển nhưng lại không đáp ứng đưạc tất cả yêu cầu của nền kinh tế như lưu thông hàng hoa, dịch vụ, phát triển ngành nghề truyền thống, tiểu thủ công nghiệp, giải quyết lao động, ổn định đời sống xã hội của nhân dân... Điều này sẽ gây ra tình trạng mất cân đối nghiêm trọng về trình độ phát triển kinh tế, văn hoa, xã hội giữa thành thị và nông thôn, giữa đổng bằng và miền núi. Chính sự phát triển của D N N & V góp phần quan trọng trong việc tạo lập sự phát triển cân đối giữa các vùng. N ó giúp cho các vùng sâu, vùng xa, vùng nông thôn có thể khai thác đưạc tiềm năng của vùng, của địa phương để phát triển các ngành sản xuất và địch vụ, tạo ra sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo vùng, lãnh thổ. Bên cạnh đó, sự phát triển các D N N & V ở nông thôn sẽ thu hút những người lao động thiếu hoặc chưa có việc làm và có thể thu hút số lưạng lớn lao động thời vụ trong các kỳ nóng nhàn vào việc sản xuất kinh doanh, chuyển dần lực lưạng lao động làm nông nghiệp sang làm công nghiệp và dịch vụ. Đồng hành với nó là x u hướng hình thành những k h u vực tập trung các cơ sở công nghiệp và dịch vụ nhỏ ở nông thôn, hình thành các đô thị nhỏ đan xen giữa làng quê, thực hiện quá trình đô thị hoa phi tập trung. Đây là vấn đề thiết thực để thực hiện C N H - H Đ H nông nghiệp nông thôn. "5"
  15. Khoa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Minh Hiền A2-K40A Mặt khác ồ nước ta, sự phất triển manh các D N N & V có tác dụng làm chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo thành phần kinh tế (Các cơ sờ kinh tế ngoài quốc doanh tăng lên nhanh chóng) và chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành. Trong những n ă m vừa qua, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực phù hợp với công cuộc C N H - H Đ H đất nước. Tỷ trỏng ngành nông nghiệp giảm từ 24,53% n ă m 2000 xuống còn 21,74% n ă m 2003. Tỷ trỏng ngành công nghiệp và xây dựng tăng từ 36,73% lên 40,4% và ngành dịch vụ dao động ỏ mức trên dưới 3 8 % . Bên cạnh đó, các D N N & V phát triển sẽ thúc đẩy quá trình chuyên m ô n hoa và đa dạng hoa ngành nghề góp phần duy t ì và r phát triển các làng nghề thủ công, gìn giữ giá trị văn hoa dân tộc. ả. DNN&V góp phán quan trọng trong việc thu hút vốn đầu tư trong dân cư và sử dụng tốt các nguồn lực tại địa phương. V ố n là một nhân tố cơ bản của quá trình sản xuất, có vai trò quan trỏng trong việc phất triển kinh tế của một nước cũng như đối với từng DN. Tuy nhiên một nghịch lý tồn tại hiện nay là các D N thiếu vốn trầm trỏng trong k h i vốn tiềm ẩn trong dân cư lại chưa huy động được. Trong khi đó việc tạo lập D N N & V không cần quá nhiều vốn. Điều đó tạo cơ hội cho đông đảo dân cư có thể tham gia đẩu tư. Mặt khác, trong quá trình hoạt động cấc D N N & V có thể dễ dàng huy động vốn dựa trên quan hệ hỏ hàng, bạn bè thân thuộc. Chính vì vậy, D N N & V được coi là phương tiện có hiệu quả trong việc huy động sử dụng các khoản tiền nhàn rỗi trong dân cư và biến nó thành các khoản vốn đầu tư. V ớ i quy m ô vừa và nhỏ, lại được phân bố ở hầu khắp các địa phương, các vùng lãnh thổ nên D N N & V có khả năng tận dụng các tiềm năng về lao động, về nguyên vật liệu với trữ lượng hạn chế, không đáp ứng nhu cầu sản xuất quy m ô lớn nhưng sẵn có ở địa phương, sử dụng các sản phẩm phụ hoặc phế liệu, phế phẩm của các D N lớn. T
  16. Khoa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Minh Hiền A2-K40A e. Các DNN&V hỗ trợ đắc lực cho DN quy mó lớn, là cơ sở đề hình thành những DN tập đoàn kinh tế lớn mạnh trong quá trình phát triển kinh tế thị trường. Ở bất kỳ quốc gia nào, tất cả các nguồn lực kinh tế không thể tập trung vào các D N có quy m ô lớn bởi dù lớn đến đâu thì các D N lớn này cũng không thể bao quát toàn bộ thị trường. V ớ i đặc trưng nhỏ lợ, năng động, D N N & V tập trung vào những "thị trường ngách" hỗ trợ các D N lớn trong việc tiếp cận thị trường, cân đối khả năng cung cầu trong xã hội. Sự có mặt của các D N N & V trong nền kinh tế có tác dụng hỗ trợ cho các D N lớn kinh doanh có hiệu quả hơn. D N N & V thông qua các hợp đổng thầu phụ làm đại lý, vệ tinh cho các D N lớn, giúp sản xuất và tiêu thụ hàng hoa, cung cấp nguyên liệu, thâm nhập thị trường ngách m à các D N lớn không thể làm được. Trong quá trình hoạt động, các D N N & V tích lũy vốn, kinh nghiệm để dần dần trở nên lớn mạnh, từ D N "vệ tinh" hỗ trợ trở thành công ty mẹ, tập đoàn kinh tế. Đ ó là tiến trình phát triển của phần lớn các công ty, tập đoàn kinh tế hùng mạnh trên thị trường. D N N & V chính là khởi nguồn cho sự hình thành và phát triển các loại hình D N lớn trong xã hội. /. Các DNN&V góp phần duy trì và phát triển các ngành nghề truyền thống. Các ngành nghề truyền thống thường hình thành và phát triển ỏ nhiều địa phương khác nhau. sản phẩm truyền thống lại thường không được sản xuất hàng loạt m à chủ yếu là sản xuất theo quy m ô nhỏ lợ. H ơ n nữa, nhiều sản phẩm truyền thống chỉ có thể được tạo ra bằng những đôi bàn tay khéo léo với đầu óc sáng tạo của các nghệ nhân, mang tính chất "cha truyền con nối". Do đó, m ô hình D N N & V là thích hợp nhất đối với các ngành nghề truyền thống ở các địa phương m ỗ i nước. Ngày nay, m ố i quan hệ giao lưu kinh tế, văn hoa phát triển rộng rãi giữa các quốc gia đã khiến các sản phẩm truyền thống trở thành một nguồn xuất khẩu quan trọng. Phát triển các D N N & V sẽ tăng k i m
  17. Khoa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Minh Hiền A2-K40A ngạch xuất khẩu các sản phẩm truyền thống ra các thị trường trên thế giới, từ đó sẽ tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước. Tóm lai, tuy m ỗ i nước đều có đặc điểm và mức độ phát triển khác nhau, nhưng các D N N & V đều có vai trò quan trọng trong viủc phát triển kinh tế xã hội. Chính vì vậy, sự tồn tại và phát triển của các D N N & V là một tất yếu khách quan của nền kinh tế. n. T H Ự C T R Ạ N G N Â N G L Ụ C C Ạ N H T R A N H C Ủ A C Á C D N N & V V Ệ T NAM. 1. Tiêu chí đánh giá N L C T của một DN. Đ ể đánh giá N L C T của một DN, người ta có thể sử dụng nhiều tiêu thức khác nhau trong đó phải kể đến một số tiêu thức quan trọng như: chất lượng và giá cả của sản phẩm hàng hoa dịch vụ; uy tín của DN, dịch vụ sau bán hàng, quan hủ cồng chúng... LI. Chất lượng. M u ố n nói tới N L C T của D N không thể không bàn đến chất lượng của các sản phẩm, dịch vụ do D N đó tạo ra. Trước đây, giá cả thường là yếu tố quan trọng nhất của N L C T vì lúc bấy giờ đời sống vật chất của con người còn chưa cao. Nhưng hiủn nay, khi trình độ phát triển của xã hội ngày càng cao thì chất lượng là yếu tố hàng đầu để thắng thế trong canh tranh. Chất lượng dây ỏ không chỉ đơn thuần là chất lượng sản phẩm riêng biủt m à là toàn bộ các nhân tố tác động tới quá trình tiêu dùng, sự hài lòng của khách hàng đối vói sản phẩm. N ó bao gồm chất lượng của bản thân sản phẩm đó và chất lượng của các dịch vụ đi kèm với sản phẩm m à D N cung cấp cho người tiêu dùng cũng như chất lượng của các hoạt động nhằm đưa sản phẩm của D N từ k h i được sản xuất ra hoặc mua vào cho tới khi đến tay người tiêu dùng. Trong các nhân tố trên thì chất lượng sản phẩm đóng vai trò quan trọng nhất. M ộ t sản phẩm có chất lượng cao sẽ cho phép D N đặt giá cao hơn so với "" 9
  18. Khoa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Minh Hiền A2-K40A các sản phẩm cùng công đụng, từ đó thu được nhiều lợi nhuận hơn và đảm bảo chắc chắn hơn cho khả năng tồn tại, phát triển của sản phẩm và D N trên thị trường. Sản xuất ra sản phẩm có chất lượng giúp D N tiết kiệm được rất nhiều chi phí. Nếu m ọ i sản phẩm có chất lượng tỏt, không có phế phẩm hoặc tỷ lệ phế phẩm nhỏ thì những lao động quá k h ứ nằm trong nguyên vật liệu, m á y móc, thiết bị, nhà xưởng và những lao động hiện tại để làm ra sản phẩm sẽ không bị bỏ đi m à còn được gia tăng nhờ đảm bảo chất lượng. Sản phẩm không có khuyết tật thì D N không phải bỏ thêm lao động, thời gian, nguyên liệu, hao m ò n m á y m ó c để khắc phục những hư hỏng, nhờ đó làm cho chi phí sản xuất giảm. Mặt khác, chất lượng sản phẩm tỏt làm cho chi phí sử dụng và chi phí môi trường giảm. Chất lượng của các nhân tỏ khác như chất lượng của kênh phân phỏi sản phẩm, dịch vụ sau bán hàng hay dịch vụ tư vấn tiêu dùng cũng đóng vai trò hết sức quan trọng. Khách hàng sẽ biết đến công ty nhiều hơn k h i công ty có mạng lưới tiêu thụ rộng khắp và bảo đảm k h i khách hàng có nhu cầu là có thể cung cấp ngay lậptóc.Chất lượng dịch vụ sau bán hàng sẽ góp phần tăng diêm độ thoa m ã n của khách hàng đỏi với sản phẩm cũng như niềm tin đỏi với DN. Đ ể có chất lượng sản phẩm cao, D N cần chú ý đến các khâu nghiên cứu sản phẩm mới, thiết kế sản phẩm, tạo sản phẩm và cung cấp sản phẩm. Điều này chỉ có được k h i D N có chính sách đào tạo nguồn nhân lực, chính sách cho công nghệ sản xuất hợp lý và có khả năng tài chính đủ lớn để đầu tư cho các khoản trên. 1.2. Giá cả. Giá cả là tiêu thức quan trọng không k é m để đánh giá N L C T của một DN. Việc tăng cường N L C T của sản phẩm và của D N thông qua công cụ giá cả là một phương pháp kinh điển và luôn phát huy tác dụng nếu được thực hiện đúng đắn. Đ ỏ i với hầu hết sản phẩm ồ mức trung bình cung cấp cho phần lớn người tiêu dùng có mức thu nhập trung bình và thấp thì giá cả càng thấp, TƯ
  19. Khoa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Minh Hiền A2-K40A sản phàm có sức cạnh tranh càng cao. M ộ t sản phẩm có giá thấp hơn giá của các sản phẩm tương tự sẽ được người tiêu dùng biết đến nhiều hơn, ngoại trừ một số sản phẩm cao cấp đặc biệt m à giá cà cao đồng nghĩa với uy tín và chất lượng vượt trội cũng như niề kiêu hãnh của người tiêu dùng k h i được sằ m dụng sản phẩm đó. Trên thế giói, Trung Quốc là nước điển hình cho m ô hình cạnh tranh bằng giá. Những năm gần đây, hàng hoa của Trung Quốc nói chung và mặt hàng dột may nóiriêngcó sức cạnh tranh rất lòn ưên thị trường quốc tế không phải do chất lượng cao m à vì chúng có giá cả rất thấp. Giá cả thấp này là do các D N Trung Quốc không những được thừa huỏng từ chi phí nhân công rẻ trên thị trường lao động m à còn được hỗ trợ từ chính sách đầu tư và chính sách tỷ giá của Chính phủ Trung Quốc. Đ ể tăng cường N L C T bằng giá, ngoài phương pháp giảm giá thì các D N có thể làm ngược lại bằng cách định giá cao sản phẩm và xây dựng cho sản phẩm và D N một vị thế cao hơn hẳn nhờ việc chuyên biệt hoa, khác biệt hoa sản phẩm với chất lượng cũng như tính năng vượt trội. Điều này rất cần thiết cho chúng ta, nhất là đối với ngành dột may vì chúng ta có một đối thủ cạnh tranh khổng l ồ là Trung Quốc trên thị trường quốc tế. 1.3. Uy tín. Bên cạnh chất lượng và giá cả thì uy tín của D N cũng là tiêu thức quan trọng để đánh giá N L C T của DN. M ộ t D N có được uy tín và lòng tin của khách hàng thì sẽ có lợi thế canh tranh cao hơn. Khách hàng sẵn sàng trả tiền và tiêu thụ các sản phẩm, dịch vụ của D N có uy tín vì đã biết rõ thông t i n (chất lượng, qui cách, dịch vụ, hậu mãi...) của sản phẩm dịch vụ đó. N h ư vậy, D N đã có những khách hàng trung thành cũng như có một vị thế tồn tại lâu dài trên thị trường không chỉ đối với các sản phẩm hiện tại m à còn đối với các sản phẩm tương lai của D N đó. Đ ể xây dựng uy tín cho một ngành nghề của một quốc gia trên thị trường quốc tế không chỉ cần có sự lớn mạnh của các D N riêng lẻ m à trên hết cần phải có sự liên kết giữa các D N cũng như sự hỗ trợ và chỉ đạo chiến lược TT
  20. Khoa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Minh Hiền A2-K40A từ các cơ quan chức năng. K h i một quốc gia có uy tín về một mặt hàng nào đó trên thị trường quốc tế thì các D N của quốc gia này sẽ dễ dàng hơn trong việc tiêu thụ sản phẩm cũng như có lợi thế trong các cuộc đàm phán thương mại. Trên đây là các tiêu chí chủ yếu để đánh giá N L C T của một DN. Ngoài ra, người ta còn sớ dụng nhiều tiêu chí khác như: nguồn lực t i chính, nguồn à nhân lực, công nghệ... tuy theo từng hoàn cảnh cụ thể. 2. Thực trạng N L C T của các D N N & V Việt Nam hiện nay. Cùng vói sư chuyển hướng quan trọng vé kinh tế - xã hội, những nỗ lực trong cải cách kinh tế và phát triển kinh tế thị trường ở Việt Nam vừa qua đã có được những thành tựu nhất định và đã được các tổ chức kinh tế quốc tế quan tâm đánh giá tương đối chi tiết về nhiều mặt. Việt Nam ngày càng được chú ý và được đưa vào danh sách xếp hạng N L C T quốc tế. M ộ t số kết qua tích cực do canh tranh đem lại cho nền kinh tế trong thời gian qua có thể kể như: thị trường trở nên sôi động hơn; xuất hiện nhiều hàng hoa có sức cạnh tranh; một số cơ sở làm ăn yếu kém đã bị dẹp bỏ; quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng khai thác có hiệu quả hơn các lợi thế, sớ dụng tiết kiệm hơn các nguồn lực diễn ra ngày càng manh mẽ; giá trị xuất khẩu được nâng cao; đời sống dân cư được cải thiện. Bên canh những khởi sắc do cạnh tranh đem lại, N L C T của các D N Việt Nam còn rất nhiều bất cập. Thứ hạng N L C T của Việt Nam thể hiện ở bảng sau: BẢNG ỉ: THỨ HẠNG CẠNH TRANH Quốc TỂ CỦA VIỆT NAM TRONG DÀI HẠN. N ă m xếp Số lượng quốc gia xếp T h ứ hạng cạnh tranh quốc tẽ cùa Việt hạng hạng Nam 2001 58 nước 52/58 2002 75 nước 60/75 2003 80 nước 65/80 (Nguồn: Xavier-Ỉ-Martin, 2003, World Economic Forum, P.14) TI
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.26: Bộ 320 Luận Văn Thạc Sĩ Y Học
320 tài liệu
1247 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2