KCH BN VÀ KCH BN TRUYN HÌNH
(Phn 2)
5, Kch bn in nh
5.1, Kch bn phim truyn
Mt kch bn phi hi t y  nhng yêu cu sau:
-Th nht, phi có ý tưng.
-Th hai, phi ct truyn lch s các mi quan h mâu thun ưc
th hin qua hành ng, các nhân vt xung t, va chm vi nhau  bt ra các
tình hung khác nhau và thái  ca tác gi trưc tình hung ó.
-Th ba, phi to ra ưc trng thái tình cm.
Kch bn phi có tính kch. óng lc  y ct truyn lên, tính kch
nm ngay trong mâu thun mà mâu thun thì y tính kch.
Kch bn phim truyn chi tit n tng cnh quay
5.2, Kch bn phim hot hình:
Cng ging như kch bn ca phim truyn, nhng nhân vt không phi
con ngưi thc. Nhng hình v, con ri, búp ưc nhà m phim “thi h n”
tr thành nhân vt mang tính cách, suy ngh! như con ngưi. Phim hot hình có kh
n"ng dn d#t ngưi xem i n nhng th gii k$ l ca nhng câu chuyn
d%m, ng ngh!nh, ít thy mng i dung tc.
5.3, Kch bn phim khoa hc
Mc ích ca phim khoa h&c nhm nâng cao nhn thc khoa h&c cho
ngưi dân. Kch bn phim khoa h&c ơn gin không hư cu, không mâu
thun như trong phim, nhm th hin nhng ng trình khoa h&c mt cách úng
#n nht. Trong kch bn, nht thit phi nêu rõ ngưi ch trì và phát minh ra công
trình khoa h&c y.
5.4, Kch bn phim tài liu
Phim tài liu phn ánh ngưi thc vic thc. Phim tài liu em n cho
ngưi xem nhng nhn thc tư duy xut phát t hình nh thc; nâng s
kin lên tm khái quát bng hình tưng, phát hin bn cht có ý ngh!a trit h&c ca
hình tưng, s kin, nhn mnh ý ngh!a hi ca hin tưng. i tưng ca
phim tài liu là con ngưi, s kin, s vic có tht trong i sng.
Do nhng (c im trên nên kch bn phim tài liu không ging như phim
truyn, không hư cu không có gi ý di)n xut dàn dng. Kch bn phim i
liu bao g m kch bn v"n h&c và kch bn phân cnh.
Kch bn v"n h&c ưc vit ra theo ý tưng, cm xúc, lp lun ca ngưi
biên kch, nhưng cht liu phi ly t cuc sng hin thc; các nhân vt, s kin,
s vic ưc ghép ni theo ưng dây liên tưng, cm xúc lp lun lôgic ca tác
gi. Khác vi phim truyn, phim tài liu la ch&n hình mu. Phim truyn kh#c ho
tính cách nhân vt nhng giây phút bit, còn phim tài liu nêu bt phm cht
con ngưi nhng giây phút tiêu biu nht, còn phim tài liu u bt phm cht
con ngưi nhng giây phút tiêu biu nht.
Kch bn phim tài liu mang tính gi nh, d kin m&i s kin, nhưng các
d kin này *ucơ s  thc hin. Vì vy kch bn phim tài liuth chi tit
n tng cnh quay.
Như vy, kch bn in nh mt loi hình mi ca v"n h&c. Bi vì, mt
tác phm in nh không phi kt qu ca mt phút cm hng ngu nhiên ca
mt ngh s+ thiên tài nào. Nó là sn phm ca mt s u tư ln, c v* ngh thut,
khoa h&c k+ thut kinh t. kt qu ca s óng góp ca tp th các ngh s+
thuc rt nhi*u b môn ngh thut khác nhau: tác gi kch bn v"n h&c, o di)n,
ho s+, nhc s+, di)n viên, quay phim, dng phim, thu thanh...  có mt b phim
cn huy ng c mt i ng nhng nkinh t (ch nhim phim), k+ sư hoá,
công nhân in tráng, th máy chiu, th mc, th may... ngưi ta ã tính n nhng
ngưi tham gia quá trình sn xut và ph bin phim ti ngưi xem là 72 dng ngh*
khác nhau. By mươi hai dng ngh* khác nhau y dng nên ngành in nh.
Nhưng “ngh*nào trong 72 ngh* ó góp phn quyt nh trong ngh thut ưa th
trò k+ thut gii trí ch phiên (thi k$ u ca in nh) thành mt ngh thut
quan tr&ng? ó là “ngh*sáng tác kch bn v"n h&c ca in nh ngh thut- ngh*
thc hin khâu u tiên ca mt quá trình sáng to tp th.
Nhà nghiên cu, sáng tác và nhà sư phm lão thành Vit I.Mannhêvích
vit trong cun in nh và v"n h&c”.
“Nhu cu v cht liu vn hc ã xut hin ng thi vi s ra i ca
in nh vi tư cách mt ngh thut trình din công cng” Ngay nhng b phim
u tiên ã ưc quay theo mt d kin sn t trưc ã mt ct truyn
xác nh. Mm mng ca kch bn in nh ã tn ti ngay t nhng ngày u
mi phát minh ra in nh. Mun truyn t ưc ni dung phc tp hơn món “k
thut thn k- in nh lúc y hưng trông vào v"n h&c ã tr thành mt ngh
thut. Nó òi h%i ngày càng cao nhng ngưi vit chuyên môn cho màn nh.
S tham gia ca nhng nhà v"n chuyên nghip nhng nhà biên kch
tài n"ng v"n h&c tht s ã nâng cao cht lưng ca phim, ã buc bn thân n*n
in nh phi t nâng cao tm mc kh n"ng th hin, phi hoàn thin ngôn ng
ca mình  th tip nhn nhng kch bn có cht lưng.
S xut hin ca v"n h&c in nh chân chính ã thúc y s chuyn bin
nhanh chóng ca n*n in nh t mt trò gii trí k+ thut thành mt n*n ngh thut
tht s. trong quá trình t tin lên ca chính mình in nh li òi h%i v"n h&c
cng t hoàn thin thêm na, “in nh” thêm na  tr thành mt loi hình hoàn
toàn mi trong v"n h&c, loi hình v"n h&c in nh.
Kch bn v"n h&c in nh không ging mt loi hình v"n h&c nào s,n
bi vì, nó mang hai yu t v"n h&c và in nh.
Kch bn in nh nhm gi n ngưi thưng thc mt (hay nhi*u) thông
ip ngh thut. Trong kch bn có phn tác gi miêu t ngưi, vic, thiên nhiên,
i thoi gia c nhân vt khi c li nói sau màn nh... Trong kch bn
in nh có mâu thun, xung t... Các yu t t s, tr tình kch *u ưc vn
dng trong kch bn in nh. Có th &c nó như mt tác phm v"n h&c.
Nhưng ưc vit ra ch yu làm phim, cho nên nht thit phi có cht
in nh: phi miêu t nhng gì trông thy ưc ( quay phim), có th nghe thy
ưc ( thu thanh), phi dung d, trong sáng d) hiu ( áp ng nhu cu ca s
ông ngưi xem), phi tính toán ki*m ch mc s dng bi cnh phc tp, cu k$
( phù hp vi i*u kin kinh t k+ thut), phi khng ch dung lưng va  
làm phim vi s gi, phút kéo dài nht nh.
nh ngh!a v* kch bn in nh, nhà lý lun V.Jam nguyên hiu trưng
trưng i h&c iên nh Liên xô (c) nói:
“Kch bn in nh in nh dng vn hc hoc là vn hc trên ưng
i lên màn nh, c ng ging như kch bn n khu sân khu dng vn hc
hoc là vn hc trên ưng i lên sân khu
Tóm li, kch bn in nh là mt loi hình mi ca v"n h&c bao g m hai
yu t v"n h&c in nh, cht liu sáng tác ca kch bn xut phát t i sng
xã hi- con ngưi, cách th hin ca nó da trên cơ s hư cu (i vi phim truyn
và phim hot hình) và sáng to ca ngưi ngh s+.
6, Kich bn truyn hình
6.1, S ra i và ưu th ca truyn hình
M(c dù nhng chương trình truy*n hình u tiên ca nhng n"m 30 ca th
k- này các tác phm in nh, nhưng ngu n gc ca truy*n hình li c lp vi
in nh. in nh b#t u khai sinh vi các b phim ca anh em Luymiêre (Pháp
1859), trong khi ó mm mng ca truy*n hình li li là con l#c truy*n nh (1843).
Mc ích ca nhng th nghim u tiên là nhng hình nh t!nh, có ngh!a là nó
mi liên h vi nhip nh trong giai on ti*n thân này. l th ngưi ta
cho rng s ra i ca vô tuyn truy*n hình mt bưc tip ni t nhip nh “k+
thut tuyn truy*n hình thưng ưc xem g#n li*n vi k+ thut nhip nh,
nh vào s thay i có tính cht cách mng, vic ghi nhn các hình nh bng in,
in t hay t tính, cho phép m ưc nhng “bc nh óng hp” dưi nhng
hình thc khác nhau trên các b"ng nha hay trong hp (catset)
.
Th nhưng truy*n
hình hin i (truy*n hình s dng cable hay sóngtuyn) “màn nh nh%ã k
tha t in nh nhng hình nh chuyn ng thành qu phim ting. Hơn
th na, truy*n hình còn ưc tha hưng nhng im mnh ca n*n ngh thut
th 7 như Montage, c. cnh, góc máy in nh sơ khai ã phi mt hàng
chc n"m th nghim mi g(t hái ưc. ngôn ng truy*n hình gn như ng
nht k tha ngôn ng to hình in nh. Lch s loài ngưi lch s ca k
tha. in nh ra i s k tha ca nhip nh, sân khu, v"n h&c, iêu kh#c,
hi ho, âm nhc, còn truy*n hình s k tha t in nh báo chí. Như vy
truy*n hình, mt t báo hình, dùng phương tin ngôn ng hình nh và âm thanh 
chuyn ti thông tin.
M/i mt phương tin truy*n thông *u mt th mnh nht nh, b
sung h/ tr cho nhau trong s nghip chung. Tuy nhiên trong ba loi báo noi, báo
vit, báo hình thì loi báo hình th hơn h0n so vi hai loi kia. Bi ngoài vic
bình lun, gii thích các hin tưng, s vic, ho(c mt vn * nào ó truy*n hình
còn hình nh sng ng giúp ngưi xem chng kin các s kin ang di)n ra.
d như on phim cnh tai nn giao thông, xác ngưi m(t nát bên vng máu
vi chic xe máy b1p dúm dưi gm mt chic xe ôtô, nhà làm phim truy*n hình
ã quay ngay thc t ang di)n ra to ra ưc nhng hình nh (c bit nht, tiêu
biu nht nhm m ch * ca phim  ngưi xem hiu ưc ý ngh!a ca
ngưi nh truy*n t ti h&. Hay nhng cnh i li mt trt t trên ưng, v2a
tr thành v trí thun li  buôn bán, kinh doanh, h&p ch m ách t#c giao thông
nghiêm tr&ng. Nhng hình nh sng ng ó, phn nào khin cho ngưi xem ý
thc ưc tình trng mt trt t giao thông nưc ta hiên như th nào. ây cng
chính là ưu im ca truy*n hình mà các loi hình báo chí khác không có ưc.
Hình nh phát ng ca truy*n nh còn kh n"ng vươn ti nhng vùng
xa xôi khác nhau trong m&i mi*n ca c nưc mt cách nhanh chóng. Nh ó, m&i
ngưi dân âu cng th nhanh chóng bit ưc ưc nhng s vic rt
xa mt cách tưng tn. ây th mnh na ca loi hình báo hình so vi các th
loi khác.3u th v* âm thanh, hình nh, phn ánh cuc sng mt cách chân tht