Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học phổ thông theo định hướng phát triển năng lực học sinh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH TRẦN TRUNG DŨNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC NGHỆ AN - 2016 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH TRẦN TRUNG DŨNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH Chuyên ngành: Quản lý giáo dục Mã số: 62. 14. 01. 14 LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học PGS. TS. PHẠM MINH HÙNG NGHỆ AN - 2016 i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu và kết quả nêu trong luận án này chưa được ai công bố trong bất kỳ công trình nào. Tác giả luận án Trần Trung Dũng ii MỤC LỤC Trang LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................... i DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT........................................................ viii DANH MỤC CÁC HÌNH............................................................................. x DANH MỤC CÁC BẢNG ........................................................................... xi DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ.................................................................... xiii MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài..................................................................................... 1 2. Mục đích nghiên cứu............................................................................... 3 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ......................................................... 3 4. Giả thuyết khoa học ................................................................................ 3 5. Nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu ............................................................ 4 6. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ....................................... 4 7. Những luận điểm cần bảo vệ ................................................................... 7 8. Đóng góp của luận án.............................................................................. 7 9. Cấu trúc luận án ...................................................................................... 8 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH ......................................................... 9 1.1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ ............................................. 9 1.1.1. Những nghiên cứu về hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh .......................................................... 9 1.1.2. Những nghiên cứu về quản lý hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh ............................................. 17 1.1.3. Đánh giá chung ........................................................................... 17 1.2. NĂNG LỰC VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH ................ 19 1.2.1. Năng lực ..................................................................................... 19 1.2.2. Phát triển năng lực học sinh ........................................................ 27 iii 1.3. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH ............. 29 1.3.1. Khái quát về hoạt động dạy học ở trường trung học phổ thông ..... 29 1.3.2. Đặc điểm tâm lý và đặc điểm hoạt động học tập của học sinh trung học phổ thông .................................................................... 31 1.3.3. Quan niệm về hoạt động dạy học ở trường trung học phổ thông theo định hướng phát triển năng lực học sinh .................... 33 1.3.4. Cơ sở tâm lý học của việc tổ chức hoạt động dạy học ở trường trung học phổ thông theo định hướng phát triển năng lực học sinh ...................................................................................... 35 1.3.5. Tổ chức hoạt động dạy học ở trường trung học phổ thông theo định hướng phát triển năng lực học sinh.............................. 39 1.4. VẤN ĐỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH .......................................................................... 42 1.4.1. Khái niệm quản lý và quản lý hoạt động dạy học ở trường THPT theo định hướng phát triển năng lực học sinh ................... 42 1.4.2. Sự cần thiết phải quản lý hoạt động dạy học ở trường THPT theo định hướng phát triển năng lực học sinh.............................. 44 1.4.3. Mục đích quản lý hoạt động dạy học ở trường THPT theo định hướng phát triển năng lực học sinh ..................................... 47 1.4.4. Nội dung quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học phổ thông theo định hướng phát triển năng lực học sinh .................... 48 1.4.5. Chủ thể quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học phổ thông theo định hướng phát triển năng lực học sinh .................... 56 1.4.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học phổ thông theo định hướng phát triển năng lực học sinh ........................................................................ 58 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1.......................................................................... 61