BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br />
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH<br />
<br />
HÀ NGUYÊN KHOA<br />
<br />
QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH, PHÁT TRIỂN<br />
CỘNG ĐỒNG NGƯỜI VIỆT Ở THÁI LAN<br />
<br />
LUẬN ÁN TIẾN SĨ LỊCH SỬ<br />
<br />
NGHỆ AN - 2016<br />
<br />
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br />
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH<br />
<br />
HÀ NGUYÊN KHOA<br />
<br />
QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH, PHÁT TRIỂN<br />
CỘNG ĐỒNG NGƯỜI VIỆT Ở THÁI LAN<br />
Chuyên ngành: Lịch sử thế giới<br />
Mã số: 62.22.03.11<br />
<br />
LUẬN ÁN TIẾN SĨ LỊCH SỬ<br />
<br />
Người hướng dẫn khoa học:<br />
PGS. TS. NGUYỄN CÔNG KHANH<br />
PGS. TS. HOÀNG KHẮC NAM<br />
<br />
NGHỆ AN - 2016<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
Trang<br />
MỞ ĐẦU ............................................................................................................... 1<br />
1. Lí do chọn đề tài............................................................................................. 1<br />
2. Mục tiêu và nhiệm vụ của luận án ................................................................. 2<br />
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.................................................................. 3<br />
4. Nguồn tài liệu, phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu .................... 4<br />
5. Đóng góp của luận án..................................................................................... 5<br />
6. Bố cục của luận án ......................................................................................... 5<br />
NỘI DUNG............................................................................................................ 6<br />
Chương 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU .................................. 6<br />
1.1. Tình hình nghiên cứu ở nước ngoài ............................................................ 6<br />
1.1.1. Tình hình nghiên cứu ở Thái Lan ........................................................ 6<br />
1.1.2. Tình hình nghiên cứu ở các nước khác .............................................. 10<br />
1.2. Tình hình nghiên cứu ở Việt Nam ............................................................ 11<br />
1.2.1. Các công trình về lịch sử Thái Lan và Việt Nam liên quan đến<br />
vấn cộng đồng người Việt ở Thái Lan ............................................. 11<br />
1.2.2. Các công nghiên cứu về cộng đồng người Việt ở Thái Lan .............. 12<br />
1.3. Những vấn đề tồn tại và những vấn đề luận án tập trung giải quyết ........ 17<br />
1.3.1. Những vấn đề tồn tại .......................................................................... 17<br />
1.3.2. Những vấn đề luận án tập trung giải quyết ........................................ 17<br />
Chương 2. QUÁ TRÌNH DI CƯ VÀ HÌNH THÀNH CỘNG ĐỒNG ........... 19<br />
2.1. Một số vấn đề về cộng đồng và lý thuyết di cư ........................................ 19<br />
2.1.1. Khái niệm cộng đồng ......................................................................... 19<br />
2.1.2. Một số vấn đề về lí thuyết di cư......................................................... 21<br />
2.2. Khái quát về đất nước Thái Lan và các khu vực có người Việt sinh sống ..... 22<br />
2.2.1. Khái quát về đất nước Thái Lan ........................................................ 22<br />
2.2.2. Khái quát về các khu vực có người Việt sinh sống ........................... 23<br />
2.3. Những đợt di cư của người Việt sang Thái Lan từ thế kỷ XVII đến<br />
đầu thế kỷ XX .................................................................................................. 26<br />
2.3.1. Tình hình Thái Lan và Việt Nam từ thế kỷ XVII - đầu thế kỷ XX ..... 26<br />
<br />
2.3.2. Những đợt di cư của người Việt vào Thái Lan từ thế kỷ XVII<br />
đến đầu thế kỷ XX............................................................................ 28<br />
2.3.2.1. Những đợt di cư trong thế kỷ XVII ............................................ 28<br />
2.3.2.2. Những đợt di cư trong thế kỷ XVIII ........................................... 29<br />
2.3.2.3. Những đợt di cư trong thế kỷ XIX ............................................. 31<br />
2.3.2.4. Những đợt di cư từ đầu thế kỷ XX đến cuối Chiến tranh<br />
thế giới thứ nhất ........................................................................ 32<br />
2.3.2.5. Nguyên nhân các đợt di cư ......................................................... 33<br />
2.4. Những hoạt động của cộng đồng người Việt ở Thái Lan ......................... 35<br />
2.4.1. Các hoạt động kinh tế ........................................................................ 35<br />
2.4.2. Hoạt động văn hóa - xã hội ................................................................ 37<br />
2.4.3. Hoạt động chính trị dưới ảnh hưởng của Phan Bội Châu và<br />
Đặng Thúc Hứa ................................................................................ 41<br />
Tiểu kết chương 2 ............................................................................................ 46<br />
Chương 3. SỰ BIẾN ĐỘNG TRONG QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN<br />
CỦA CỘNG ĐỒNG NGƯỜI VIỆT Ở THÁI LAN TỪ ĐẦU THẾ KỶ XX<br />
ĐẾN ĐẦU THẾ KỶ XXI ................................................................................... 48<br />
3.1. Sự phát triển của cộng đồng người Việt từ sau Chiến tranh thế giới<br />
thứ nhất đến năm 1945 ..................................................................................... 48<br />
3.1.1. Bối cảnh lịch sử...................................................................................... 48<br />
3.1.2. Sự gia tăng số lượng người Việt sang Thái Lan sau các đợt di<br />
cư từ sau Chiến tranh thế giới thứ nhất đến 1945 ............................ 49<br />
3.1.3. Những chuyển biến về kinh tế và văn hóa vật chất của cộng<br />
đồng người Việt ở Thái Lan ............................................................. 50<br />
3.1.3.1. Hoạt động kinh tế ...................................................................... 50<br />
3.1.3.2. Văn hóa vật chất ........................................................................ 52<br />
3.1.4. Hoạt động văn hóa xã hội của cộng đồng người Việt ở Thái Lan<br />
từ sau Chiến tranh thế giới thứ nhất đến 1945 ................................. 53<br />
3.1.5. Hoạt động chính trị của cộng đồng người Việt ở Thái Lan từ<br />
sau chiến tranh thế giới thứ nhất đến 1945 ...................................... 56<br />
3.1.5.1. Hoạt động yêu nước của người Việt từ sau chiến tranh thế<br />
giới thứ nhất đến năm 1925 ...................................................... 56<br />
<br />
3.1.5.2. Hoạt động dưới ảnh hưởng của Nguyễn Ái Quốc và Đảng<br />
Cộng sản Đông Dương.............................................................. 57<br />
3.2. Sự phát triển của cộng đồng người Việt từ năm 1946 đến thập niên<br />
đầu thế kỷ XXI ................................................................................................. 67<br />
3.2.1. Bối cảnh lịch sử ................................................................................. 67<br />
3.2.2. Sự biến động về dân cư sau các đợt chuyển cư, hồi cư ..................... 68<br />
3.2.3. Hoạt động kinh tế và văn hóa vật chất của cộng đồng người<br />
Việt ở Thái Lan từ năm 1946 đến thập niên đầu thế kỷ XXI........... 71<br />
3.2.3.1. Hoạt động kinh tế ...................................................................... 71<br />
3.2.3.2. Hoạt động văn hóa vật chất ...................................................... 76<br />
3.2.4. Hoạt động văn hóa - xã hội của cộng đồng người Việt ở Thái<br />
Lan từ năm 1946 đến thập niên đầu thế kỷ XXI .............................. 81<br />
3.2.4.1. Văn hóa tinh thần ...................................................................... 81<br />
3.2.4.2. Việc bảo tồn tiếng Việt và văn hóa truyền thống ...................... 89<br />
3.2.5. Hoạt động chính trị của cộng đồng người Việt ở Thái Lan từ<br />
giữa thế kỷ XX đến đầu thế kỷ XXI ................................................ 93<br />
3.2.5.1. Cộng đồng người Việt ở Thái Lan trong cuộc kháng chiến<br />
chống Pháp ................................................................................ 93<br />
3.2.5.2. Cộng đồng người Việt ở Thái Lan trong cuộc kháng chiến<br />
chống Mỹ ................................................................................... 96<br />
3.2.5.3. Hoạt động yêu nước của cộng đồng người Việt ở Thái Lan<br />
từ sau 1976 đến đầu thế kỷ XXI............................................... 100<br />
Tiểu kết chương 3 .......................................................................................... 103<br />
Chương 4. MỘT SỐ NHẬN XÉT VỀ CỘNG ĐỒNG NGƯỜI VIỆT<br />
Ở THÁI LAN .................................................................................................... 105<br />
4.1. Một số đặc điểm trong quá trình hình thành và phát triển của cộng<br />
đồng người Việt ở Thái Lan ........................................................................... 105<br />
4.2. Đóng góp của cộng đồng người Việt ở Thái Lan đối với Việt Nam<br />
từ đầu thế kỷ XX đến thập niên đầu thế kỷ XXI ........................................... 109<br />
4.2.1. Đóng góp trên lĩnh vực chính trị ...................................................... 109<br />
4.2.2. Đóng góp của cộng đồng người Việt trên lĩnh vực kinh tế ............. 110<br />
<br />