Luận án Tiến sĩ Quản lí giáo dục: Quản lí bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học cơ sở khu vực miền núi phía Bắc theo định hướng đổi mới giáo dục phổ thông

Chia sẻ: La Thăng | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:230

Thêm vào BST

Báo xấu

53
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận án với các nội dung cơ sở lí luận về quản lí bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THCS khu vực miền núi phía Bắc theo định hướng đổi mới giáo dục phổ thông; thực trạng quản lí bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THCS khu vực miền núi phía Bắc theo định hướng đổi mới giáo dục phổ thông; biện pháp quản lí bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên THCS khu vực miền núi phía Bắc theo định hướng đổi mới giáo dục phổ thông.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận án Tiến sĩ Quản lí giáo dục: Quản lí bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học cơ sở khu vực miền núi phía Bắc theo định hướng đổi mới giáo dục phổ thông

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM NGUYỄN THỊ THU THƠM QUẢN LÍ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ KHU VỰC MIỀN NÚI PHÍA BẮC THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỔI MỚI GIÁO DỤC PHỔ THÔNG LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUẢN LÍ GIÁO DỤC
THÁI NGUYÊN 2020 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM NGUYỄN THỊ THU THƠM QUẢN LÍ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ KHU VỰC MIỀN NÚI PHÍA BẮC THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỔI MỚI GIÁO DỤC PHỔ THÔNG Ngành: Quản lí giáo dục Mã số: 9140114
LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGƯỜI HƯỚNG DẪN: PGS.TS NGUYỄN THỊ THANH HUYỀN THÁI NGUYÊN 2020
i LỜI CẢM ƠN Sau một thời gian nghiên cứu đề tài “Quản lí bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên Trung học cơ sở khu vực miền núi phía Bắc theo định hướng đổi mới giáo dục phổ thông”, đến nay luận án đã hoàn thành. Em xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, Khoa Tâm lí Giáo dục, Phòng Đào tạo Trường Đại học Sư phạm Đại học Thái Nguyên, các thầy cô giáo đã tham gia giảng dạy, tư vấn, giúp đỡ, tạo điều kiện tốt nhất cho em trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận án. Đặc biệt, em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Nguyễn Thị Thanh Huyền đã tận tình chỉ bảo, động viên, giúp đỡ em trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận án này. Tôi xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ của Trường Cao đẳng Sư phạm Thái Nguyên, các Sở Giáo dục và đào tạo, các Phòng Giáo dục và đào tạo và các trường Trung học cơ sở khu vực miền núi phía Bắc đã giúp đỡ, tạo mọi điều kiện để tôi hoàn thành luận án. Tôi xin bày tỏ tình cảm sâu sắc tới gia đình và người thân đã ủng hộ, động viên, tạo điều kiện để tôi hoàn thành luận án này. Dù đã có nhiều cố gắng trong học tập và nghiên cứu để hoàn thành luận án, song không thể tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong quý thầy, cô và các bạn học viên góp ý để luận án được hoàn thiện hơn. Xin trân trọng cảm ơn! Thái Nguyên, tháng 11 năm 2020 Tác giả Nguyễn Thị Thu Thơm
ii
iii LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên c ứ u c ủ a riêng tôi. Các k ế t qu ả nêu trong lu ậ n án là trung th ực và ch ư a t ừ ng đ ượ c công b ố trong b ấ t kì công trình nào khác. Tác giả Nguyễn Thị Thu Thơm
iv DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Viết đầy đủ BCH : Ban chấp hành BGH : Ban Giám hiệu CBQL : Cán bộ quản lí CĐSP : Cao đẳng Sư phạm CNTT : Công nghệ thông tin ĐC : Đối chứng ĐHSP : Đại học Sư phạm ĐTB : Điểm trung bình GDĐT : Giáo dục và đào tạo GDPT : Giáo dục phổ thông GV : Giáo viên HS : Học sinh NCBH : Nghiên cứu bài học NL : Năng lực NLDH : Năng lực dạy học NXB : Nhà xuất bản PGS.TS : Phó Giáo sư.Tiến sĩ SHCM : Sinh hoạt chuyên môn SV : Sinh viên THCS : Trung học cơ sở THPT : Trung học phổ thông TN : Thử nghiệm TNKH : Thử nghiệm khoa học UBND : Ủy ban nhân dân XHCN : Xã hội chủ nghĩa MỤC LỤC MỞ ĐẦU.............................................................................................. 1 1. Lí do chọn đề tài............................................................................. 1 2. Mục đích nghiên cứu..................................................................... 3 3. Khách thể, đối tượng nghiên cứu................................................ 3 4. Giả thuyết khoa học....................................................................... 4 6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu....................................................... 4
v 7. Cách tiếp cận và các phương pháp nghiên cứu .........................5 8. Những luận điểm cần bảo vệ........................................................ 7 9. Đóng góp mới của luận án............................................................ 8 10. Cấu trúc của luận án.................................................................... 9 CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUẢN LÍ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC .............................................................................................................. 9 CHO GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ KHU VỰC MIỀN NÚI PHÍA BẮC...................................................................................................... 9 THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỔI MỚI GIÁO DỤC PHỔ THÔNG.................9 1.1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ......................................... 9 1.1.1. Nghiên cứu về năng lực dạy học của giáo viên ..................10 1.1.2. Những nghiên cứu về bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên............................................................................................ 13 1.1.3. Nghiên cứu về quản lí bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên Trung học cơ sở............................................................... 19 1.1.4. Nhận xét chung và những vấn đề cần tập trung giải quyết của đề tài............................................................................................ 24 1.2. NĂNG LỰC DẠY HỌC CỦA GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỔI MỚI GIÁO DỤC PHỔ THÔNG................26 1.2.1. Khái niệm năng lực và năng lực dạy học............................26 1.2.2. Chương trình giáo dục phổ thông 2018 và yêu cầu đặt ra với năng lực dạy học cho giáo viên Trung học cơ sở ..................30 1.3. BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ KHU VỰC MIỀN NÚI PHÍA BẮC THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỔI MỚI GIÁO DỤC PHỔ THÔNG.................................................... 37 1.3.1. Khái niệm bồi dưỡng, bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trung học cơ sở................................................................ 37 1.3.2. Đặc điểm môi trường dạy học giáo viên Trung học cơ sở khu vực miền núi phía Bắc.............................................................. 39
vi 1.4. QUẢN LÍ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ KHU VỰC MIỀN NÚI PHÍA BẮC THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỔI MỚI GIÁO DỤC PHỔ THÔNG.....................................47 1.4.1. Khái niệm quản lí, quản lí bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên Trung học cơ sở............................................................... 47 1.4.2. Vai trò của Trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo và Hiệu trưởng trong quản lí bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên Trung học cơ sở theo định hướng đổi mới giáo dục phổ thông . 50 1.4.3. Nội dung quản lí bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên Trung học cơ sở theo định hướng đổi mới giáo dục phổ thông.................................................................................................. 52 1.5. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUẢN LÍ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ KHU VỰC MIỀN NÚI PHÍA BẮC ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC PHỔ THÔNG...................................................................................... 64 1.5.1. Các yếu tố chủ quan.............................................................. 64 1.5.2. Các yếu tố khách quan.......................................................... 66 Kết luận chương 1........................................................................... 69 THỰC TRẠNG QUẢN LÍ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC.......70 CHO GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ KHU VỰC MIỀN NÚI PHÍA BẮC.................................................................................................... 70 THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỔI MỚI GIÁO DỤC PHỔ THÔNG...............70 2.1. KHÁI QUÁT VỀ ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU.................................. 70 2.1.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế, văn hóa - xã hội.......................70 2.1.2. Khái quát về giáo dục Trung học cơ sở khu vực miền núi phía Bắc............................................................................................. 72 2.2. KHÁI QUÁT KHẢO SÁT THỰC TRẠNG................................... 76 2.2.1. Mục đích khảo sát.................................................................. 76 2.2.2. Nội dung khảo sát.................................................................. 76 2.2.3. Địa bàn khảo sát..................................................................... 76 2.2.4. Đối tượng khảo sát................................................................ 76
vii 2.2.5. Phương pháp khảo sát.......................................................... 77 2.2.6. Xử lí kết quả khảo sát............................................................ 78 2.3. KẾT QUẢ KHẢO SÁT THỰC TRẠNG ...................................... 80 2.3.1. Thực trạng năng lực dạy học của giáo viên Trung học cơ sở khu vực miền núi phía Bắc theo định hướng đổi mới giáo dục phổ thông........................................................................................... 80 2.3.2. Thực trạng bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trường Trung học cơ sở khu vực miền núi phía Bắc theo định hướng đổi mới giáo dục phổ thông................................................ 86 2.3.3. Thực trạng quản lí bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trường Trung học cơ sở khu vực miền núi phía Bắc theo định hướng đổi mới giáo dục phổ thông.....................................103 2.3.4. Thực trạng yếu tố ảnh hưởng đến quản lí bồi bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trường Trung học cơ sở khu vực miền núi phía Bắc theo định hướng đổi mới giáo dục phổ thông .......................................................................................................... 114 2.4. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ THỰC TRẠNG BỒI DƯỠNG VÀ QUẢN LÍ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ KHU VỰC MIỀN NÚI PHÍA BẮC THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỔI MỚI GIÁO DỤC PHỔ THÔNG.................................................. 119 2.4.1. Những kết quả đạt được..................................................... 119 2.4.2. Tồn tại, khó khăn.................................................................. 121 2.4.3. Nguyên nhân của tồn tại, khó khăn....................................123 Kết luận chương 2......................................................................... 125 BIỆN PHÁP QUẢN LÍ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC.........126 CHO GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ KHU VỰC MIỀN NÚI.......126 PHÍA BẮC THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỔI MỚI GIÁO DỤC PHỔ THÔNG .......................................................................................................... 126 3.1. NGUYÊN TẮC ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP..................................... 126 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính pháp chế....................................126 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu.....................................126
viii 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn.................................... 127 3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa...................................... 127 3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi........................................ 127 3.1.6. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ..................................... 128 3.2. CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÍ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ KHU VỰC MIỀN NÚI PHÍA BẮC THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỔI MỚI GIÁO DỤC PHỔ THÔNG.....130 3.2.1. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trường Trung học cơ sở phù hợp với thực tiễn khu vực miền núi phía Bắc theo định hướng đổi mới giáo dục phổ thông .......................................................................................................... 130 3.2.2. Tổ chức bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trường Trung học cơ sở dựa trên nhu cầu và năng lực thực hiện hoạt động dạy học của giáo viên........................................................... 134 3.2.3. Xây dựng đội ngũ giáo viên cốt cán tư vấn hỗ trợ đồng nghiệp phát triển năng lực dạy học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục ở các trường Trung học cơ sở khu vực miền núi phía Bắc 139 3.2.4. Chỉ đạo Hiệu trưởng các trường Trung học cơ sở tăng cường tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực dạy học cho giáo viên thông qua sinh hoạt chuyên môn ........................................ 143 3.2.5. Tổ chức huy động các nguồn lực thực hiện hoạt động bồi dưỡng cho giáo viên Trung học cơ sở......................................... 151 3.2.6. Xây dựng cơ chế giám sát, đánh giá hoạt động bồi dưỡng bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên trường Trung học cơ sở...................................................................................................... 153 3.3. MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC BIỆN PHÁP..................................155 3.4. KHẢO NGHIỆM TÍNH CẦN THIẾT VÀ KHẢ THI CỦA CÁC BIỆN PHÁP................................................................................................ 157 3.4.1. Mục đích khảo nghiệm........................................................ 157 3.4.2. Nội dung khảo nghiệm........................................................ 157 3.4.3. Đối tượng khảo nghiệm...................................................... 157
ix 3.4.4. Tiến trình khảo nghiệm........................................................ 157 3.4.5. Một số công thức tính toán trong khảo nghiệm ................158 3.4.6. Phân tích kết quả khảo nghiệm.......................................... 159 3.5. THỬ NGHIỆM SƯ PHẠM......................................................... 162 3.5.1. Mục đích thử nghiệm .......................................................... 162 Thông qua thử nghiệm, khẳng định hoạt động đổi mới SHCM theo hướng nghiên cứu các chủ đề nội dung mới, nội dung khó và theo hướng NCBH đưa các nội dung cần bồi dưỡng GV vào SHCM, tạo môi trường để GV cốt cán hỗ trợ đồng nghiệp và để GV cùng thảo luận, trao đổi học tập trong cộng đồng nghề nghiệp, từ đó hoàn thiện NLDH cho GV đáp ứng yêu cầu đổi mới GDPT................................................................................................ 162 3.5.2. Giả thuyết thử nghiệm......................................................... 163 3.5.3. Nội dung và cách thức thử nghiệm....................................163 3.5.4. Chọn mẫu, thời gian và địa bàn thử nghiệm .....................164 3.5.5. Quy trình thử nghiệm.......................................................... 164 3.5.6. Thang đo thử nghiệm.......................................................... 165 3.5.7. Kết quả thử nghiệm............................................................. 167 3.5.7.1. Phân tích kết quả đầu vào................................................ 167 3.5.7.2. Phân tích kết quả đầu ra về mặt định lượng ..................167 3.5.7.3. Phân tích kết quả đầu ra về mặt định tính ......................170 Kết luận chương 3......................................................................... 172 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ....................................................... 174 1. Kết luận....................................................................................... 174 2. Khuyến nghị............................................................................... 175 2.1. Đối với Bộ Giáo dục và đào tạo............................................. 176 2.2. Đối với các trường Sư phạm................................................. 176 2.3. Đối với Phòng Giáo dục và đào tạo...................................... 176 2.4. Đối với cán bộ quản lí trường Trung học cơ sở..................176 2.5. Đối với đội ngũ giáo viên Trung học cơ sở..........................177 TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................... 178
x 1. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng NLDH cho GV THCS phù hợp với thực tiễn của khu vực miền núi phía Bắc theo định hướng đổi mới GDPT.......................................................................................... 19 4. Chỉ đạo Hiệu trưởng các trường THCS tăng cường tổ chức bồi dưỡng nâng cao NLDH cho GV thông qua SHCM.........................19 5. Tổ chức huy động các nguồn lực thực hiện hoạt động bồi dưỡng cho GV THCS........................................................................ 19 6. Xây dựng cơ chế giám sát, đánh giá hoạt động bồi dưỡng NLDH cho GV THCS.......................................................................... 19 PHỤ LỤC
xi DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1. Trình độ chuyên môn của đội ngũ GV THCS của khu vực miền núi phía Bắc...................................................................... 75 Bảng 2.2. Đối tượng khảo sát.......................................................... 77 Bảng 2.3. Đánh giá của CBQL, GV về thực trạng NLDH của GV THCS khu vực miền núi phía Bắc.................................................... 80 Bảng 2.4. Thực trạng mục tiêu bồi dưỡng NLDH cho GV ............86 THCS khu vực miền núi phía Bắc.................................................... 86 Bảng 2.5. Thực trạng về nội dung bồi dưỡng NLDH cho GV THCS khu vực miền núi phía Bắc.............................................................. 89 Bảng 2.6. Thực trạng phương pháp bồi dưỡng NLDH cho GV trường THCS khu vực miền núi phía Bắc...................................... 93 Bảng 2.7. Thực trạng hình thức tổ chức bồi dưỡng NLDH cho GV trường THCS khu vực miền núi phía Bắc...................................... 96 Bảng 2.8. Thực trạng về cơ sở vật chất, trang thiết bị, tài liệu phục vụ hoạt động bồi dưỡng NLDH cho GV trường THCS khu vực miền núi phía Bắc...................................................................... 98 Bảng 2.9. Thực trạng về kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng NLDH cho GV trường THCS khu vực miền núi phía Bắc............100 Bảng 2.10. Thực trạng xây dựng kế hoạch bồi dưỡng NLDH cho GV trường THCS khu vực miền núi phía Bắc..............................103 Bảng 2.11. Thực trạng tổ chức thực hiện bồi dưỡng NLDH cho GV trường THCS khu vực miền núi phía Bắc..............................107 Bảng 2.12. Thực trạng chỉ đạo triển khai hoạt động bồi dưỡng NLDH cho GV trường THCS khu vực miền núi phía Bắc............110 Bảng 2.13. Thực trạng kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch bồi dưỡng nâng cao NLDH cho GV trường THCS khu vực miền núi phía Bắc........................................................................... 112 Bảng 2.14. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lí bồi dưỡng NLDH cho GV THCS khu vực miền núi phía Bắc............115
xii Bảng 3.1. Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết của các biện pháp .......................................................................................................... 159 Bảng 3.2. Kết quả khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp .160 Bảng 3.3. Đánh giá tính tương quan giữa tính cần thiết và mức độ khả thi.............................................................................................. 161 Bảng 3.4. Kết quả kiểm tra, đánh giá kế hoạch dạy học đầu vào .......................................................................................................... 167 Bảng 3.5. Tần số kết quả kiểm tra, đánh giá kế hoạch dạy học đầu vào.................................................................................................... 167 Bảng 3.6. Tần số kết quả kiểm tra, đánh giá kế hoạch dạy học đầu ra....................................................................................................... 168 Bảng 3.7. Bảng so sánh kết quả kiểm tra đầu vào và đầu ra ......168 Bảng 3.8. So sánh tần suất tích lũy trước và sau thử nghiệm...168 Bảng 3.9. Các thông số kiểm định t-test.......................................170
xiii DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 3.1. Đánh giá tính tương quan giữa tính cần thiết và tính khả thi.............................................................................................. 162 Biểu đồ 3.2. Thể hiện tần suất tích lũy trước và sau thử nghiệm .......................................................................................................... 169
1 MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài Quá trình dạy học là một quá trình gồm hai hoạt động, hoạt động dạy của GV và hoạt động học của HS, với hai nhân tố trực tiếp làc GV và HS. Trong đó GV đóng vai trò là người hướng dẫn tổ chức, hướng dẫn hoạt động học của HS. Chất lượng dạy học phụ thuộc nhiều vào NLDH và NL sư phạm của người GV, Luật Giáo dục năm 2005 đã khẳng định: “Nhà giáo giữ vai trò quyết định trong việc đảm bảo chất lượng giáo dục” []. Để đảm bảo chất lượng dạy học đòi hỏi người GV phải đáp ứng yêu cầu về phẩm chất và NL. NLDH, NL sư phạm của người GV được hình thành trực tiếp trong quá trình dạy học, qua hoạt động bồi dưỡng và tự bồi dưỡng. Trong quá trình đổi mới GDPT đòi hỏi người GV cần được bổ sung, hoàn thiện về phẩm chất và NL để thực hiện thành công Chương trình GDPT năm 2018. Chính vì vậy vấn đề bồi dưỡng GV được đặt lên hàng đầu với tất cả các cơ sở GDPT trong giai đoạn hiện nay. Nghị quyết số 29/NQTW của BCH Trung ương Đảng khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện GDĐT, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế đã khẳng định: “Phát triển đội ngũ nhà giáo và CBQL, đáp ứng yêu cầu đổi mới GDĐT. Xây dựng kế hoạch, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo và CBQL giáo dục gắn với nhu cầu phát triển kinh tế xã hội, bảo đảm an ninh, quốc phòng và hội nhập quốc tế. Thực hiện chuẩn hóa đội ngũ nhà giáo theo từng cấp học và trình độ đào tạo… Đổi mới mạnh mẽ mục tiêu, nội dung, phương pháp đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng và đánh giá kết quả học tập, rèn luyện của nhà giáo theo yêu cầu nâng cao chất lượng, trách nhiệm, đạo đức và NL nghề nghiệp…” []. Điều này vừa thể hiện niềm tin đối với đội ngũ nhà giáo các cấp, vừa thể hiện sự mong đợi rất nhiều từ Đảng và Nhà nước ta đối với đội ngũ nhà giáo trong công cuộc đổi mới GDĐT đáp ứng yêu cầu đổi mới GDPT hiện nay.
2 Thông tư số 32/2018/TTBGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ GDĐT về ban hành Chương trình GDPT mới và lộ trình triển khai bắt đầu từ năm học 2020 2021 đối với cấp Tiểu học, từ năm học 2021 2022 đối với cấp THCS. Chương trình GDPT năm 2018 tiếp cận theo hướng mở và theo hướng phát triển NL HS, tích hợp ở lớp dưới, phân hóa sâu ở cấp THPT đặt ra yêu cầu mới về NLDH cần có ở người GV để thực hiện Chương trình GDPT năm 2018. Trước bối cảnh trên, đặt ra yêu cầu mới đối với GV về việc bồi dưỡng, tự bồi dưỡng để hoàn thiện NLDH đáp ứng yêu cầu thực hiện chương trình mới nhằm hình thành phẩm chất, NL cho HS. Thực hiện Nghị quyết số 29/NQ TW năm 2013 và chuẩn bị triển khai thực hiện Thông tư 32/TTBGDĐT năm 2018 của Bộ GDĐT, ngành GDĐT đã chỉ đạo các Sở GDĐT phối hợp với các trường ĐHSP chủ chốt triển khai hoạt động bồi dưỡng nâng cao NL GV cốt cán và CBQL cốt cán. Dựa trên các kết quả đạt được ở GV cốt cán về hoạt động bồi dưỡng NL thực hiện Chương trình GDPT năm 2018, các Sở GDĐT đã triển khai bồi dưỡng GV đại trà do đội ngũ GV cốt cán thực hiện. Tuy nhiên hoạt động bồi dưỡng nêu trên đang còn những điểm bất cập về nội dung, hình thức tổ chức thực hiện và NL báo cáo viên. Quá trình triển khai hoạt động bồi dưỡng NLDH theo định hướng đổi mới GDPT cho GV chưa phát huy được tính chủ động của quản lí cấp phòng và cấp trường. Công tác quản lí hoạt động bồi dưỡng NLDH cho GV ở nhiều địa phương còn thiếu tính chủ động, chưa khoa học, hiệu quả chưa cao. Khu vực miền núi phía Bắc là khu vực có điều kiện kinh tế, văn hóa còn hạn chế so với khu vực miền xuôi và thành phố, địa hình hiểm trở, giao thông không thuận lợi ảnh hưởng không tốt tới sự phát triển giáo dục của vùng miền do đó chất lượng giáo dục của các tỉnh khu vực miền núi phía Bắc còn hạn chế hơn so với giáo dục ở các tỉnh miền xuôi và thành phố, trung tâm. GV THCS khu vực miền núi phía Bắc hiện nay, phần lớn được đào tạo từ các trường CĐSP của các tỉnh khu vực miền núi phía Bắc, một số ít được đạo từ các trường ĐHSP, do điều kiện địa hình, vùng miền nên những GV thuộc khu vực miền núi phía Bắc
3 không có nhiều cơ hội thuận lợi để tiếp cận với các nguồn thông tin mới, ít có cơ hội giao lưu, học hỏi để phát phát triển, hoàn thiện NL chuyên môn, nghề nghiệp. Bên cạnh đó, thực trạng quản lí bồi dưỡng NLDH cho GV THCS khu vực miền núi phía Bắc của các Phòng GDĐT chưa thể hiện tính chủ động cao còn phụ thuộc và kế hoạch bồi dưỡng của Sở GDĐT. Hoạt động bồi dưỡng còn mang nặng tính hình thức, chưa xuất phát từ nhu cầu bồi dưỡng của GV vùng miền do đó hiệu quả bồi dưỡng chưa cao. Công tác tổ chức và quản lí bồi dưỡng NLDH cho GV chưa hợp lí; việc quản lí kế hoạch, chương trình nội dung và cách thức thực hiện bồi dưỡng còn những bất cập, chưa bám sát những yêu cầu của Chương trình GDPT mới... Do đó cần có biện pháp khắc phục để tạo ra sự chuyển biến tích cực phù hợp với những đòi hỏi của đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và quản lí giáo dục hiện nay. Chính vì vậy, tác giả lựa chọn vấn đề: “Quản lí bồi dưỡng NLDH cho GV THCS khu vực miền núi phía Bắc theo định hướng đổi mới GDPT ” cho công trình nghiên cứu của mình. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực trạng quản lí bồi dưỡng NLDH cho GV THCS khu vực miền núi phía Bắc theo định hướng đổi mới GDPT, đề xuất biện pháp quản lí bồi dưỡng NLDH cho GV THCS theo định hướng đổi mới GDPT. Việc đề xuất các biện pháp đó nhằm nâng cao NLDH cho đội ngũ GV đáp ứng yêu cầu Chương trình GDPT mới. 3. Khách thể, đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Hoạt động bồi dưỡng NLDH cho GV THCS. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Quản lí bồi dưỡng NLDH cho GV THCS khu vực miền núi phía Bắc theo định hướng đổi mới GDPT.
4 4. Giả thuyết khoa học Hoạt động bồi dưỡng NLDH cho GV các trường THCS khu vực miền núi phía Bắc trong thời gian qua đã được quan tâm thực hiện. Tuy nhiên trước yêu cầu của đổi mới GDPT hiện nay thì còn tồn tại những bất cập. Nếu đề xuất và thực hiện đồng bộ các biện pháp quản lí bồi dưỡng NLDH dựa trên nhu cầu và NL của GV. Xác định được đội ngũ GV cốt cán, tư vấn hỗ trợ đồng nghiệp, tổ chức bồi dưỡng thông qua SHCM, huy động các nguồn lực tham gia bồi dưỡng, đồng thời xây dựng được cơ chế giám sát, đánh giá hoạt động bồi dưỡng thì sẽ nâng cao NLDH cho đội ngũ GV, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục 2018. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài 5.1. Nghiên cứu cơ sở lí luận về quản lí bồi dưỡng NLDH cho GV THCS theo Chương trình GDPT năm 2018. 5.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng quản lí bồi dưỡng NLDH cho GV THCS khu vực miền núi phía Bắc theo định hướng đổi mới GDPT. 5.3. Đề xuất biện pháp quản lí bồi dưỡng NLDH cho GV THCS khu vực miền núi phía Bắc theo định hướng đổi mới GDPT. 5.4. Khảo nghiệm, thử nghiệm biện pháp quản lí bồi dưỡng NLDH cho GV THCS khu vực miền núi phía Bắc theo định hướng đổi mới GDPT. 6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu 6.1. Giới hạn nội dung nghiên cứu Định hướng đổi mới GDPT là vấn đề rộng bao gồm nhiều nội dung. Trong phạm vi nghiên cứu của luận án, chỉ đi sâu nghiên cứu quản lí bồi dưỡng NLDH cho GV các trường THCS khu vực miền núi phía Bắc theo Chương trình GDPT năm 2018, được Ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TTBGDĐT ngày 26/12/2018 của Bộ GDĐT. 6.2. Giới hạn về chủ thể quản lí Đề tài xác định chủ thể quản lí bồi dưỡng NLDH cho GV các trường THCS khu vực miền núi phía Bắc theo định hướng đổi mới GDPT là Trưởng