Luận án Tiến sĩ Triết học: Tư tưởng của Jiddu Krishnamurti về con người

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:175

Thêm vào BST

Báo xấu

38
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Từ góc độ triết học, luận án có mục đích nghiên cứu tư tưởng của Jiddu Krishnamurti về con người một cách chuyên sâu và mang tính hệ thống, trên có sở đó đánh giá những giá trị, hạn chế chủ yếu của nó. Để hiểu rõ hơn về đề tài, mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết luận án!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận án Tiến sĩ Triết học: Tư tưởng của Jiddu Krishnamurti về con người

VI N H N L M KHO H X H I VI T N M Ọ V Ọ VÕ ANH TUẤN TƢ TƢỞ G Ủ J DDU RS MURT VỀ GƢỜ U T S TR T Ọ – 2020
VI N H N L M KHO H X H I VI T N M Ọ V Ọ VÕ ANH TUẤN TƢ TƢỞ G Ủ J DDU RS MURT VỀ GƢỜ N n Tr t ọ M s 92 29 001 U T S TR T Ọ GƢỜ Ƣ GD Ọ GS TS GU T D G – 2020
Ờ MĐ T ọ PGS.TS N T K T Võ Anh Tu n i
LỜI CẢM Ơ Hoàn thành lu Tư tưởng của Jiddu Krishnamurti về con người, nghiên c u sinh xin chân thành gửi lời c ơ n B G c, P Q ; Ba K T ọ Họ K ọ – V H K ọ V N ; quý thầy cô giáo, các nhà khoa học c ti p gi ng d t khóa học. Nghiên c u sinh trân trọng c ơ PGS TS. Nguy n Ti ời thầ n khích và t ng d ờ ọ K ờ ầ ử y. S ơ hỗ tr ng viên vô cùng quý giá c a ; s ổi về học thu n bè gần xa. Xin trân trọng c ơ ! ii
M Trang MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1 ƣơng 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU Ê QU Đ N LU N ÁN ................................................................................................................... 6 1.1. Nh ng công trình nghiên c n b i c nh lịch sử - xã h i và tiề ề ởng c a J. Krishnamurti về ời .......................... 7 1.2. Nh ng công trình nghiên c u tiêu biể n nh ng n i dung c ởng J. Krishnamurti về ời ........................................ 14 1.3. Nh ng công trình nghiên c u tiêu biể n giá trị, h n ch c ởng Krishnamurti về ời ......................................................... 20 1.4. Nh ng v ề chính cần ti p tục gi i quy t trong lu n án ........................ 26 ƣơn 2: BỐI CẢNH LỊCH SỬ - XÃ H I VÀ TIỀ ĐỀ HÌNH THÀNH TƢ TƢỞNG CỦA J. KRISHNAMURTI VỀ GƢỜI .............................. 28 2.1. B i c nh lịch sử - xã h i ............................................................................ 29 2.2. Tiề ề ă – ởng ........................................................................ 39 2.3. Cu ờ ởng c a Krishnamurti................................... 51 ƣơn 3: NHỮNG N I DUNG CỐT Õ TR G TƢ TƢỞNG CỦA JIDDU KRISHNAMURTI VỀ GƢỜI ...................................................... 65 3.1. T do - Nền t ng c a nhân sinh ................................................................ 66 3.2. Tâm trí bị ều ki n và s tha hóa tinh thần c ời hi i .............. 73 3.3. Cách m ng n i tâm và s m nh c a giáo dục ........................................... 94 ƣơn 4 TƢ TƢỞNG CỦA J. KRISHNAMURTI VỀ GƢỜI - GIÁ TRỊ VÀ HẠN CH ............................................................................................... 131 4.1. Nh ng giá trị ch y u c ởng J. Krishnamurti về con n ời ......... 131 4.2. Nh ng h n ch ch y u c ởng J. Krishnamurti về ời ............ 140 K T LU N ............................................................................................................ 148 DANH M Ô G TRÌ Đ Ô G BỐ CỦA TÁC GIẢ CÓ Ê QU Đ N LU N ÁN .............................................................................. 151 TÀI LI U THAM KHẢO .................................................................................... 152 ............................................................................................................... 163 iii
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Nghị lu n về ờ ĩ c tri t họ ẻn u chúng ta nhìn vào chiều sâu c a lịch sử K ể tìm th y nh ng lý gi i nhân học vô cùng phong phú trong di s n tri t học , xuyên su t từ Ph t giáo, Nho S e S F G W He e L w Fe e ĩ ĩ Fe ọc tri t họ ờ F T ọ J K ng nh ng thể nghi m c a mình vào v ề ă nc at nt ờ ă ở ể ờ an yên, h nh phúc. J K e ở ơ ờ ề N ờ ở J K ở ờ ầ Đề ần nào lý gi i t i sao tình c ờ ọ t ch a hi ởng Ấ Đ . Nề ă a nhân lo i trong th kỷ XX và nh ng thành t u c ề ờ K ể ph nh n s phát triển m nh mẽ c a khoa học, nh ng thành t u tuy t vời về kỹ thu t và công ngh e n cho ời ngày nay m t cu c s ầy ti n nghi không ch về v t ch t, mà th m chí còn thỏa mãn ở m nh ịnh nhu cầu tinh thầ N ời l ng nh ng nhu cầ ng, phong phú mà nền ă S là m t mặt c a v ề. Đ n ịnh c a C.Mác: Nh ng th ng l i c a kỹ thu ờ c mua b ng cái giá c a s i về mặt tinh thần [76 10], r ng s ng c a nề i công nghi p và s c m nh c a kỹ thu t ần c ời. N ởng Ấ Đ ơ J K t trong nh ởng l n nh t thờ (Đ t Lai L t Ma). Từ 1
a m t nhà nhân học có t ă c, K n th c nh ng khía c nh phi nhân tính c a xã h i hi i. Không ph i ng u nhiên, ch ề xuyên su t nh ng bài di n thuy t c ởng Ấ Đ chính là tr ng hu ng hi n sinh c ời trong xã h i hi ờ nh ng thành t u r c r c a nề ă i mà nhân lo i không ngừng t hào về chúng không thể e i m t cu c s ng t ẹp và s thanh th n tâm h n c ời. R ời hi i mặt v i m t cu c kh ng ho ng tinh thần sâu s c, mà m t trong nh ng biểu hi ng tha hóa c a t n t ời. Ở m nh ị ụ ầ ầ n ra v i ph ờ ờng xuyên và r ng l ơ ầ K ă . Không thể ph nh n, cách ti p c n nhân học c a Krishnamurti n cho chúng ta m t cái nhìn ầy mê hoặc về v ềt n t ời. Nói cách khác, có thể e ởng c a Krishnamurti về ờ thêm vào lịch sử tri t học m t ý kiến mới về m ề tài . Thêm n a, k ể nh ă ầ K ể n ề ở Vi t Nam. Song trái v i th c t ở tri ề Đ t phần lý do gi i thích vì sao tác ph m c a Krishnamurti hi n di n khá phổ bi n trên các k ổ n nay v ọc thu c. Nói cách khác, nghiên c u về di s ởng c a Krishnamurti có thể c xem là m t chọn l ể tìm tòi v i nhiều v ề ều m i mẻ. Thiể ĩ l a chọn này ch c ch n là m t thách th c không hề nhỏ cho b t c m t nỗ l i vào m ở a nhà hiền tri t Ấ Đ này. Nh u sinh l a chọn “Tư tưởng của Jiddu Krishnamurti về con người” ề tài lu n án ti ĩ yên ngành Tri t học. 2
2. Mụ đí v n ệm vụ nghiên cứu của luận án 2.1. Mục đích của luận án Từ tri t học, lu n án có mụ ởng c a Jiddu Krishnamurti về ời m t cách chuyên sâu và mang tính h th ơ sở iá nh ng giá trị, h n ch ch y u c a nó. 2.2. Nhiệm vụ của luận án Để c mụ p trung th c hi n nh ng nhi m vụ ch y u sau: Thứ nhất, tổng quan tình hình nghiên c ởng c a Jiddu Krishnamurti về ờ ơ ở ịnh nh ng v ề lu n án cần ti p tục nghiên c ể làm sáng tỏ thêm. Thứ hai, làm rõ b i c nh lịch sử - xã h i c a th gi i và Ấ Đ , nh ng tiề ề ă ởng, và nh ng ểm nh n trong cu ờ ởng c a Jiddu Krishnamurti có ở ns ởng c a ông về ời. Thứ ba, h th ng hóa và lu n gi i nh ng n i dung c ởng c a Jiddu Krishnamurti về ời. Thứ tư, ch ra nh ng giá trị và h n ch ch y ởng c a Jiddu Krishnamurti về ời. 3 Đ tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận án 3.1. Đối tượng nghiên cứu Lu ng nghiên c u là n ơ n, giá trị và h n ch ch y uc ởng Jiddu Krishnamurti về ời. 3.2. Phạm vi nghiên cứu Lu n án t p trung kh o c u có chọn lọ ởng tri t học c a Jiddu Krishnamurti về ời thể hi n qua các tác ph m ch y u c c chuyển ng sang ti ng Vi t và xu t b n chính th ng ở Vi t Nam. Trong nh ng ờng h p cần thi t, nh m b o tính chu n xác c a tri th c, tác gi lu n án còn tham kh i chi u m t s b n dịch các tác ph m c a Jiddu Krishnamurti trên m t s trang m ( c nghiên c u sinh li t kê chi ti t ở phần Tài liệu tham khảo). 3
4 ơ sở lý luận v p ƣơn p áp n ên ứu 4.1. Cơ sở lý luận ơ ở lý lu n c a lu n án là ch ĩ t bi n ch ng và ch ĩ v t lịch sử; ểm mácxít về nghiên c u lịch sử tri t họ ; ểm c a Đ ng C ng s n Vi t Nam về ă ụ ời. * Phương pháp nghiên cứu T ơ sở vi ị ề tài lu n án thu ề tài nghiên c u lý thuy t, nghiên c a chọ ơ ịnh tính trong quá trình th c hi n. Cụ thể, lu n án sử dụng m t cách nh t quán và có h th ng nh ơ u phổ bi n trong nghiên c u tri t học nói chung, nghiên c u lịch sử tri t họ ịch sử và lôgic, phân tích và tổng h p, di n dịch và quy n p, khái quát hóa, trừ i chi u... Phương pháp lịch sử và lôgic c tác gi sử dụ ể làm rõ s ng c ab ic ởng c a Jiddu Krishnamurti về ời. Suy cho ởng c a Jiddu Krishnamurti về ờ t tinh c a thờ is ều c a b i c nh th gi i và Ấ Đ th kỷ XX n tình tr ng nhân sinh mà thôi. Phương pháp phân tích và tổng hợp, diễn dịch và quy nạp c tác gi k t h p sử dụ ể trình bày m t cách h th ng nh ng n i dung c ởng c a Jiddu Krishnamurti về ờ c nghiên c u sinh khái quát hóa, trừu tượng hóa trong quá trình xử u, tài li ơ p, th c p liên J K ởng c a ông. Ở m nh ịnh, các ơ c nghiên c u sinh sử dụng trong quá trình th c hi n các n i dung khác c a lu n án. Phương pháp so sánh c sử dụng ch y u ở ơ 4 - nh ị giá nh ng giá trị, h n ch ởng c a Jiddu Krishnamurti về ời. Ngoài nh ơ u trên, nghiên c u sinh còn sử dụng có hi u qu ơ pháp nghiên c u tài li u trong quá trình tổng quan tình hình nghiên c ề tài lu ( ơ 1) 4
5 Đón óp mới của luận án Thứ nhất, khái quát b i c nh lịch sử - xã h i và nh ng tiề ề ởng c a Jiddu Krishnamurti về ời. Thứ hai, h th ng hóa và ch t lọc nh ng n i dung c ởng Jiddu Krishnamurti về ời. Thứ ba ịnh nh ng giá trị và h n ch ch y ởng c a Jiddu Krishnamurti về ời. 6 Ýn ĩa lý luận và thực tiễn của luận án 6.1. Ý nghĩa lý luận Ở Vi t Nam, cu ờ ởng c J K c bi n ch y u qua nh ng trang vi t (c a ông) và nh ng nghiên c u (về ởng c a ) n ch ề giáo dục. Tuy nhiên, v i nh i về mặt khoa họ c ch ra ở phần trên, lu ần làm phong phú thêm hiểu bi t về m t ch ề then ch ởng tri t học c a Jiddu Krishnamurti - tư tưởng về con người. 6.2. Ý nghĩa thực tiễn Lu n án có thể c sử dụng làm tài li u tham kh o cho vi c học t p, gi ng d y, nghiên c u lịch sử tri t học, nh t là v ề ời trong tri t học ơ T ơ i. Ở m nh ịnh, k t qu nghiên c u c a lu n án có thể giúp nh n di n thêm rõ về tình tr ng kh ng ho ng tinh thần c a con n ời trong xã h i hi i và về tầm quan trọng c a giáo dụ i v i vi c gi i quy t s kh ng ho ng tinh thần y. 7. K t cấu của luận án Ngoài phần Mở ầu, K t lu n, Danh mục các công trình nghiên c công b c a tác gi ề tài, Tài li u tham kh o, và Phụ lục, lu n án g 4 ơ (12 ti t). 5
ƣơn 1 TỔ G QU TÌ Ì G Ê ỨU Ê QU Đ U K ể nh n ra m t th c t ơ ở Krishnamurti là m t trong nh ở nhiều nh ở V N S ề ở ọ Krishnamurti ởc nghiên c u hàn lâm. Trong quá trình thu th p tài li u, nghiên c u sinh nh n th y r ng, các công trình nghiên c u về ờ ởng c a Krishnamurti có lẽ ch dừng l i ở m c ti p c ề( n nay theo hiểu bi t c a nghiên c u sinh thì ở Vi t Nam ch 01 ề tài nghiên c u về ởng giáo dục c a Krishnamurti ở c lu n án ti ĩ ă 2019 [111] - NCS nhấn mạnh). Qua kh o c u nh ng công trình nghiên c u c a các học gi trong và ngoài ề tài lu n án, ở ơ Tổng quan này, nghiên c u sinh ị ng làm rõ tình hình nghiên c u theo từng ch ể ơ ng v i n i dung ch y u c ề tài. Cách trình bày này thu n l i cho vi c khái quát nh ng v ề n lu ; c nh n ch c a từng công trình nghiên c ặt ra nh ng nhi m vụ ể lu n án ti p tục th c hi n. Có thể nh n th y r ng, trong m t công trình không ch nghiên c u nm tv ề có liên quan mà xâu chuỗi và nghiên c u nhiều v ề liên quan tr c ti n n i dung c a lu n án. V y nên, khi kh o c u các công trình có liên ề tài, tác gi lu l a chọn trình bày theo cách phân chia thành các ch ể n lu ng v ề có liên quan theo từng ch ể n tình tr ng một công trình nghiên cứu sẽ được bàn luận, đánh giá ở những chủ điểm khác nhau tùy theo nội dung tham chiếu (NCS nhấn mạnh). M ể ơ Tổng quan này, nghiên c u sinh không tách các công trình nghiên c u c a các học gi 6
c ngoài và c a các học gi c thành các mụ ể kh t s lu n án khác, mà g p chung vào từng ch ểm và trình bày theo trình t thời gian. Nghiên c u sinh hi vọng r ng, s b t ti n trên (n u có) sẽ không ở n ch ng n i dung c ơ Tổng quan tình hình nghiên c ă vào mục tiêu, nhi m vụ c a lu n án, nghiên c ơ Tổng quan thành các ch ểm sau: - Nh ng công trình nghiên c n tiề ề ởng c a J. Krishnamurti về ời. - Nh ng công trình nghiên c u tiêu biểu liên qua nn ởng J. Krishnamurti về ời. - Nh ng công trình nghiên c u tiêu biể n nh ng giá trị, h n ch ch y ởng c a J. Krishnamurti về ời. 1.1. Những công trình nghiên cứu l ên quan đ n b i cảnh lịch sử - xã hội và tiền đề ìn t n tƣ tƣởng của J. Krishnamurti về on n ƣời V t gi ng tinh túy c a thờ ở m ch t tri t lý c a Krishnamurti không ch là s n ph m c a lịch sử ơ i tụ c a nhiều ởng nhân lo i, mà còn xu t phát từ ời s ng n i tâm c a chính Krishnamurti. Ông nh n th y s phát triển c a xã h i v i các cu c cách m ng khoa học và kỹ thu t, s bùng nổ c a công ngh m i và s c m nh c a kinh t thị ờ i cu c s ầ ơ ời S các nhà tri t học và phê bình xã h ể c s sung túc về v t ch t và tinh thần ời ph i tr t cái giá th ỏ H c chi n tranh th gi i tàn kh c và nhiều cu c giao tranh quân s ác li t khác di n ra kh p ơ t bao sinh m ng và cu c s ng bình yên c ời là nh ng minh ch ng cho mặt trái c a s phát triển. Công trình Seeds of Truth: J. Krishnamurti as religious teacher and educator [120] (T m dịch: Những mầm tươi của Chân lý: J. Krishnamurti trong tư cách là bậc đạo sư và nhà giáo dục) T ọi c a 7
nó, tác gi Alan Hunter ti p c n nghiên c u về ờ ởng c a Krishnamurti từ ơ n: tôn giáo (b ) ục (nhà giáo dục). Ở m ( ơ 2) này n ởng duy linh c a Krishnamurti qua l i ngõ Thông thiên học, truyền th ng ă Ấ Đ cổ ọc và tri t lý giáo dụ ơ T ; cu ời c a Krishnamurti và s gặp g gi a ông và các nhân v t tinh hoa trong ĩ c khoa học, tôn giáo, chính trị. Công trình Tiểu sử Jiddu Krishnamurti [42] c vi t từ nh ng ghi chú P Y từ lầ ầu tiên gặ K ă 1948 T cu n tiểu sử này, Y K ời, m t b c Thầy, và s liên h c a ông v i nhiề ờ m t phần b i c nh Ấ Đ [42 2] Y ểm nh n và nh ng y u t ă i s hình thành ởng c a Krishnamurti về ời g : ơ thể nghi m cá nhân c a Krishnamurti. Nh ng tr c ti p từ n s hình thành ởng c a K ; ời mẹ ời em trai c a ông có vị trí quan trọng. Ngay từ nhỏ K t tâm h ơ ng, m ơ m mình trong cu c s ng tràn ng ơ a gia Yayakar nm quy ịnh ởng c a Krishnamurti ềc n s ki ời em trai yêu quý c a ông ờ Đ là m t s m t mát to l n, m t nỗ ể ông ph i chiêm nghi m l i cu c s ng, th u hiểu và c m thông nhiề ơ Đ ởng về ời c a Krishnamuti trở m, thể hi n qua các bài vi t và phát m giá trị ă T ởng c a Krishnamurti về ơ ần hình thành và c m nh c s ph ời trong xã h i hi i. Ông c m thông sâu s ơ ều tình c ơ i t t c mọ ời, mọi tầng l p trong xã h i. Trong su t nh ă n thuy t c a mình, K n cho t t c mọ ời từ châu Âu, châu Mỹ Latinh, 8
Australia và Mỹ c m nh n sâu s ơ ề ời, về ki p s ng nhân sinh và s t nt ic ời trong xã h i. Nh ă ở Anh và ho ng trong H N ơ Đ ns ởng c a Kishnamurti về ời. Trong thờ ng chiêm nghi m về m t cu c s ng m c giáo dục theo nền t ng m i, hi i và ă ơ Đ ng thờ y m t khía c nh khác c a cu c s ời ơ ể từ i hình thành nên m i về con ời. Nh t th c nghi ơ ơ ề nh ng ờ n s tha hóa tinh thần c ời. Công trình Hiện tượng Krishnamurti [99] c a tác gi S è rõ nh ng từ mặt trái c a xã h ền nát trên nh ời m t h ờ [99 8] T xu t hi n c a K ở thành m t mình b t nổi, không mặt n , gi a th h , thuầ ă c c a cu c s Hơ n a, Krishnamurti, chính là cu c s ng, cu c s ng không ph n son, m c m c mà huyền di u, tị ng, m t mà là t t c . Cu c s ng y vừa là nhân vừa là qu , vừ ơ n vừa là c u cánh, t ể mà t ch ng minh, t hi n h u, khỏi ph i ông thầy ời thầ o d y nó ph i th nào m i là h p lý h p tình [99, tr.25-26]. Trong công trình này, Suarès còn nh n m nh nh ởng c a H i Thông Thiên họ ờ ở a Krishnamurti. H i Thông Thiên họ mb K c an toàn về mọi mặt c v t ch t l n tinh thầ ể chu n bị cho ngày lịch sử ởng Giáo qu c t c a th kỷ XX [99 16]. Suarès kh ịnh, nhân lo ờ iở Krishnamurti trở thành m T , m t giáo ch , m t siêu nhân, m t ý th c h ,m ởng và m t gi i pháp cho v ề trị lo i c a th gi i... Tuy nhiên, Krishnamurti l i từ ch i và gi i tán H i, ch i bỏ ch ở G p bể vòng 9
hào quang và ph i tay tr l i t t c quyền l i v t ch t và tinh thần cho H i Thông Thiên học. Công trình Từ điển tôn giáo và các thể nghiệm siêu việt [90] c a R e E e G e ịnh Krishnamurti là m t trong nh ng b c thầy tinh thần có nhiều ởng nh t th kỷ XX mặc dù không hề om t ờ hề tin b t kỳ ờng nào d n vào chân lý. R e E e G e i thi u cu ời Krishnamurti từ lúc sinh ra v i s linh c m c ời mẹ r ẽ trở ờ ĩ c sùng ă puja thầ ể thờ phụng thần linh trong gi [90 466] Nă 14 ổ K c W Le e e n và nhìn th y ở ông y u t ẽ trở ời Thầy Th gi i k ti ời này là hóa thân c T M e [90 895]; và kể từ K ầ c học t ờng m i ở Anh. Ở W Le e e ử dụng kh ă ể tìm hiểu ki p s ị K ừng là thầy d ời ch a b nh trong nhiều th h t tử. Trên th c t , về sau Krishnamurti ở thành m t nhà gi ng thuy t, m ời thầy truyền d y cho bi ời học ở kh ơ gi i. Trong tác ph m c a mình, tác gi ra nh ng nh ị n cu ời và s nghi p c a Krishnamurti trong su t chặ ờng tìm ki m chân lý cu c s ng và giá trị th c c ờ K c hiểu bi t c a mỗi chúng ta về chính mình, về m i quan h gi a cá nhân v i xã h i, về m i quan h gi a s ổi c a cái bên trong và s chuyển bi n c Đ t công trình nghiên c u về nh ng ởng c a các y u t ( H i Thông Thiên học, Thuy t Thầ ) n s ởng c a Krishnamurti về ời. Công trình Đời không tâm điểm [50] và Dòng sông thanh tẩy [51] c Nguy Ư c biên dịch có n i dung ch y u là gi i thi u về cu ời c a 10
Krishnamurti từ khi còn trẻ ở ở Đ c a th gi ọ ơ i phong phú về nh ng y u t tác n cu ời và s nghi p sáng t o c K Đ ểm nổi b t c a công trình này thể hi n s chuyển bi n về ởng Krishnamurti ở từng thời kỳ K nv ời b ng sự lên men c a tri t lý về ời, ờ e n s khao khát, tìm ki ời m t s gi i thoát, m ờng trong cu ời c a mình. Nh ng tr c ti p từ ă ền th ng, từ ều ki n kinh t xã h i c a Ấ Đ ầu tác n s ể ởng c a Krishnamurti về ời. Krishnamurti c m nh c giá trị ời, c m nh ơ c ờ ở ă . Các bài gi ng c K c phân chia theo từ n thời gian khác nhau c a cu ời ông. Nh ổi c ều ki n và các nhân t khách quan tác ns ởng c a Krishnamurti về ời. Không ch c Ấ Đ , chúng ta còn b t gặp hi n th c c c Anh, cu c s ng th c t i c ơ T Đ ng tr i nghi m s ng, nh ng ki n th c th c t ng tr c ti ổ ểm c a Krishnamurti về ờ T ơ ở ti p c n tài li u quan trọng này cho phép tác gi lu n án có m ầ ơ ề i mở cho nh ng ki n gi i vô cùng khác l c a Krishnamurti về ời. Công trình Krishnamurti - Người nhập cuộc” c a M c Nhiên [82]. Có thể kh ị ây là m t nghiên c u có nhiều giá trị về cu ờ ởng c a Krishnamurti không ph i m ởng xu t th , mà là m t con ời nh p cu m ch t hi n sinh. M N phần 1 c a cu n sách (Cuộc đời Krishnamurti) ể gi i thi u m ng chân dung c a Krishnamurti và nh ng chuyển bi n l n lao trong cu ờ ầy kịch tính c a Krishnamurti từ khi còn là m t c u bé gầy còm, m y ở về v i cát bụ ể nói r ng, nh ng gì M c Nhiên trình bày trong phần 1 c a công 11
p cho tác gi lu n án nh ng thông tin quan trọ ể lu n ch ng cho câu hỏi vì sao Krishnamurti l i có nh ng ki n gi i l lùng về con ờ . Krishn murti cuộc đời và tư tưởng [30] t lọc nh ng s ki n và gi i thi u khái quát về cu ời c a Krishnamurti. Trong công trình này, tác gi Re e F è e ng, nh ng thành t u c a Krishnamurti th t là phi ờng, m ph ịnh v i truyền th ờng t nh giác c a ông không ph c tin huyền nhi m và s vâng phục c mọi hình th c uy quyền, mà qua s thể nghi m tr c giác trên tinh thần ph n kháng. Nghiên c u sinh xem cu u tham kh o giúp ích cho vi c tìm hiểu nh ng thông tin về cu ời và ph m ch t cá nhân có ở ởng c a Krishnamurti về ời. K urti: Cu ờ ở a tác gi Lê Mỹ Ý [114]. Th c ch i thi u tác ph K : ờ ở ề c p ở phần trên. Mặc dù ch là m t bài gi i thi ần nào giúp chúng ta hình dung khái quát về cu ờ ởng c a Krishnamurti. Đ ề trân trọng ở công trình này là tác gi a mình về K ọc tác ph m i cách nhìn nh n c a m ơ ng thời ch ra hình nh g n liền v i tên tuổi c Đấng Krishna - ờ ă ời con th tám theo truyền thuy t Ấ Đ ờ ểm khở ầu cần thi ể Krishnamurti b ầu cu c hành trình lang thang c a mình kh p th gi i, trò chuy n cùng mọ ời về cu c s ng – ờng gi i thoát ngay chính trên th gian này. Ph i thừa nh n r ng nh ng bài di n thuy t c a Krishnamurti có ởng l n nh n th c c ời ở nhiề ơ gi ể ph nh n m t s th t nhiề ời ng e y ai hiểu và th c hi c nh ng lời ông nói. Phần l c s hiểu h t nh ng gì mà ông mu n truyền t mb cc ởng tri t 12
học c K Đ ng l ể tác gi lu n án nghiên c ởng tri t học c K ởng c a ông về ời nói riêng. Công trình Chu dịch huyền giải [8] K i nh ng nhân v ĩ i c về ơ n lịch sử l ơ n huyền tho Đ c Ph t Thích Ca Mâu Ni, Lão Tử, Trang Tử, Chúa Jesus. Trong công trình này, tác gi Thu Giang Nguy n Duy Cầ ềc n cái tinh thần Đ o học ơ Đ ởng c K t qua cái học huyền bí mà H i Thông thiên họ i di [8 30] ặt v ề c a tác gi Chu dịch huyền bí p manh m i quan trọ ể trong lu n án này nghiên c u sinh ti p tụ ơ u t Đ o họ ơ Đ t trong nh ng nẻ ờng d ởng c a Krishnamurti về ời. Công trình Tư tưởng giáo dục củ Jiddu Krishn murti và ý nghĩ hiện thời của nó [111] ều ki n lịch sử, tiề ề lý lu n và nh ng y u t ch quan c a s ởng giáo dục c K T ơ ở phân tích m t cách khái quát về b i c nh kinh t , chính trị và xã h i c a th gi i th kỷ XX trong m ơ it nt ời, tác gi Đ T ị Tuy t nh ịnh: Th kỷ XX có nhiều bi ng trên các mặt chính trị, xã h ởng. Nổi b t chính là v ề chi n tranh, ởng c a khoa học - kỹ thu t và v ề ời trong xã h i hi i [xem: 111, tr.40], và r ng, t lý c a K ỏi nh ng v ề ă ở c a thờ i. Ông luôn nh n m nh cu c s t toàn thể ời có trách nhi m th u hiểu nó trong tính toàn di n ch không nên phân chia thành các m nh nhỏ rời r cái cách mà xã h i hi [ e : 111 40] N y, nh ng s ki n quan trọng về cu ờ ầy bi n c c a Krishnamurti, mà ở ể tìm th y nh ng lý gi i t i sao ông l i dành phần l n s nghi p c ể ềv ề ờ . T t c các công ề ề các y u t ều ki n lịch sử và xã h ng tr c ti n s ởng c a Krishnamurti về ờ Đ u t lý 13
lu n làm ổi dần nh n th c về ời theo chiều sâu c Đ s ổi theo nh ng c m nh n riêng, theo nh ề cu ời và s bi ổi c ời trong xã h i. Nhiề y s h i tụ c a nh ở ă Đ g – Tây, c a nh ặ ểm nhân sinh trên toàn th gi i. Ở Krishnamurti là s h i tụ về nh ng giá trị ời và y u t ă . Qu th t, không thể hiể c cu ời c a nhà tri t họ ởng c a họ, song nhờ vào nh ng tr i nghi m cu ời mà họ i qua mà chúng ta có thể lần dò, n m hiể ởng c a nhà tri t học. Có thể nh n th y, nh ng nhân t ns ởng c a K c các công trình nghiên c ặt ra và lu n gi i ở m c nh ịnh, song cách ơ i dàn tr i, t n m n. Trong lu n án, ơ ở ti p thu, k thừ ặt v ề từ c và vi c kh o c u tài li u về Krishnamurti, nghiên c u sinh sẽ ti p tục làm rõ thêm nh ng y u t ở ns ởng c a Krishnamurti về ờ ng thời lu n gi ởng về ời l i trở thành s i ch ỏ tỏa kh p m ởng tri t học c a Krishnamurti. 1.2. Những công trình nghiên cứu tiêu biểu l ên quan đ n những nội dung c t lõ tron tƣ tƣởng J. Krishnamurti về on n ƣời Krishnamurti ph e ờng h p cá bi ởng l nv ng tầm c u khoa học. Cái làm nên s dị bi t này là bởi ời ta nghe ông thuy t gi ng nh ng v ề nhân sinh, nh ng nỗi niề ă ở về cu ờ ờng gi i thoát trong hi n th c ch không nh n nh ng kh o c u mang tính học thu t thuầ ời trở thành vị trí trung tâm trong mọi chiêm nghi m c K nv ờ ng ă , b ng s c m thông v i ph ờ c s hỗn lo n c a xã h i hi i. E and the Purpose of Living: The Legacy of J. Krishnamurti [128] T ơ ở phân tích m t trong nh ng lu ề nổi ti ng c a 14
Krishn B n chính là th gi (Y are the world), tác gi Meenakshi T ịnh, c t lõi trong tri t lý nhân sinh c a Krishnamurti n m trong mục tiêu đem lại tự do không - điều - kiện cho con người ( ừng tuyên b ă 1929 i tán H i Ngôi Sao). Quan ni m c a Krishnamurti về t do có lẽ ch a hàm ý về s t nhân vị khi mỗi cá nhân luôn tìm th t ời/ cái khác. C m th c về s t nhân vị là m ểm nh ầy thú vị trong các trang vi t c K c ph ọ c ông nh c l i nhiều lần: mối liên hệ là cơ sở của hiện sinh. n hiểu ời s ng c ờ ỏi cần ph i có m t s th u tri t về tính toàn vẹn c a m i liên h . Trong m i liên h và thông qua m i liên h gi ời và con ời, gi ời và t nhiên, chúng ta m i có thể tìm th y kh tính về m t s ổi thay tích c c. Trong nhãn quan c a Krishnamurti, giáo dụ ( n) chính là ờng kh h u có thể n vi c thi t l p m i liên h y. Nh ng ki n gi i c a Krishnamurti về ờ c nghiên c u chuyên sâu trong công trình Krishn murti và con người toàn diện [100]. Tác gi S e y tình hình th gi ở nên nghiêm trọng, hỗ ng ời theo nhiều chiề ổi cu c s ổi b n ch ờ ổi chính xã h i th c t i. Vì v y, cần ph i có m t s ổi m i toàn di iv ời và tác gi tìm th ề ở Krishnamurti. Công p c n nghiên c u nh ng tr c di n ởng Krishnamurti về ời. N y, v K ờ ểm khởi ầu cho cu c cách m ng toàn di ể giải phóng bản thân và th y đổi thế giới. Theo nh ịnh c a Suarès ờ ờng gi i thoát c a Krishnamurti không ph i là an i chúng ta, không ph i làm chúng ta yên lòng, b t lo ng i... mà Krishnamurti mang l t s gi ờ ời ch có thể tìm th y b ng cách d ời s ời s ng ở ngoài ờ [100 146] Đ ờng c a hi n th ờng c a th c nghi m v i nh ng cu u tranh giành l i t do, chân lý và lẽ s ng cho b n 15