intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Luận án tiến sĩ Y học: Nghiên cứu phẫu thuật cắt dịch kính điều trị lỗ hoàng điểm

Chia sẻ: Trần Văn Nan | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:182

39
lượt xem
6
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài: “Nghiên cứu phẫu thuật cắt dịch kính điều trị lỗ hoàng điểm” với các mục tiêu sau: Đánh giá kết quả phẫu thuật điều trị lỗ hoàng điểm. Phân tích một số yếu tố liên quan đến kết quả phẫu thuật.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Luận án tiến sĩ Y học: Nghiên cứu phẫu thuật cắt dịch kính điều trị lỗ hoàng điểm

  1. 1 ĐĂT VÂN ĐÊ ̣ ́ ̀ Lỗ  hoàng điểm là một bệnh kha phô biên trên lâm sang, gây giam thi ́ ̉ ́ ̀ ̉ ̣  lực từ mưc nhe cho đên trâm trong. Tr ́ ̣ ́ ̀ ̣ ươc kia, lô hoang điêm đ ́ ̃ ̀ ̉ ược cac nha ́ ̀  ̀ ̣ ̣ ́ ̉ ̀ ̉ nhan khoa coi la môt bênh kho, ca vê chân đoan cung nh ̃ ́ ̃ ư điêu tri. Ngay nay, ̀ ̣ ̀   vơi s ́ ự  phat triên cua cac ky thuât hiên đai, lô hoang điêm co thê đ ́ ̉ ̉ ́ ̃ ̣ ̣ ̣ ̃ ̀ ̉ ́ ̉ ược chân ̉   ́ ́ ́ ̀ ̀ ̣ ̀ ̀ ̃ ̣ đoan chinh xac va điêu tri thanh công băng phâu thuât. ́ ới, lô hoang điêm băt đâu đ Trên thê gi ̃ ̀ ̉ ́ ̀ ược điêu tri phâu thuât thanh công ̀ ̣ ̃ ̣ ̀   từ năm 1991 [1]. Tuy nhiên, phai sang đên nh ̉ ́ ưng năm 2000, ph ̃ ương phaṕ   ̣ ̃ ̀ ̉ phâu thuât lô hoang điêm m ̃ ới thực sự hoan thiên va cho kêt qua cao. Nh ̀ ̣ ̀ ́ ̉ ưng ̃   ̀ ̀ ́ ̉ ́ ới đa bao cao thanh công phâu thuât lô năm gân đây, nhiêu tac gia trên thê gi ̃ ́ ́ ̀ ̃ ̣ ̃  ̉ hoang điêm v ̀ ơi sô l ́ ́ ượng bênh nhân ngay cang l ̣ ̀ ̀ ớn. Ở  Viêt Nam, lô hoang điêm đa đ ̣ ̃ ̀ ̉ ̃ ược cac nha nhan khoa quan tâm t ́ ̀ ̃ ư ̀ lâu, nhưng do điêu kiên ky thuât ch ̀ ̣ ̃ ̣ ưa cho phep nên trong th ́ ơi gian dai, lô ̀ ̀ ̃  ̉ hoang điêm ch ̀ ưa co ph ́ ương phap điêu tri th ́ ̀ ̣ ực sự hiêu qua. Hiên nay, ch ̣ ̉ ̣ ưa   ́ ́ ́ ̀ ươc tinh ty lê măc lô hoang điêm trong công đông. Tuy nhiên, co bao cao nao  ́ ́ ̉ ̣ ́ ̃ ̀ ̉ ̣ ̀   ̣ ́ theo môt sô nghiên c ưu,  ́ ở My ty lê măc lô hoang điêm chiêm khoang 0,33% ̃ ̉ ̣ ́ ̃ ̀ ̉ ́ ̉   ̉ ở  Ân Đô va Trung Quôc bênh nay co ty lê vao khoang dân sô trên 50 tuôi,  ́ ́ ̣ ̀ ́ ̣ ̀ ́ ̉ ̣ ̀ ̉   ̉ 0,16% ­ 0,17% trên tông sô dân  ́ [2]. Vơi cach  ́ ́ ươc tinh ty lê nh ́ ́ ̉ ̣ ư trên, ro rang ̃ ̀   ́ ượng bênh nhân măc lô hoang điêm con tôn tai trong dân c sô l ̣ ́ ̃ ̀ ̉ ̀ ̀ ̣ ư  cân đ ̀ ược  ̀ ̣ ̀ ́ ớn. điêu tri la rât l ̣ ̣ ̣ Tai Bênh viên Măt Trung  ́ ương, phâu thuât điêu tri lô hoang điêm đa ̃ ̣ ̀ ̣ ̃ ̀ ̉ ̃  được thực hiên trong nh ̣ ưng năm gân đây v ̃ ̀ ơi s ́ ự  đâu t ̀ ư  nhiêu trang thiêt bi ̀ ́ ̣  ̣ ̣ ̀ ơi đôi ngu phâu thuât viên giau kinh nghiêm, đa ngay cang đat hiên đai cung v ́ ̣ ̃ ̃ ̣ ̀ ̣ ̃ ̀ ̀ ̣  được kêt qua thanh công cao. Tac gia Cung Hông S ́ ̉ ̀ ́ ̉ ̀ ơn năm 2011 đa bao cao ̃ ́ ́  ̉ ̣ ̀ ̀ ̉ ̃ ̉ ̃ ̣ ̃ ̀ ̉ ty lê thanh công vê giai phâu cua phâu thuât lô hoang điêm la 92,3% va ̀ ̀ 
  2. 2 61,5% caỉ  thiên thi l ̣ ̣ ực tôt trên 2 hang sau phâu thuât ́ ̀ ̃ ̣  [3]. Bùi Cao Ngữ  (2013) thực hiên trên 45 m ̣ ắt lỗ hoàng điểm do chấn thương đụng dập, đạt   tỷ lệ thành công về giải phẫu 78,9%, thị lực tăng trên 2 hàng đạt 60,1%  [4].  ̣ ̉ ́ ược cac tác gi Ky thuât phô biên đ ̃ ́ ả ap dung la phâu thuât căt dich kinh, boc ́ ̣ ̀ ̃ ̣ ́ ̣ ́ ́  ̀ ơm khi n mang ngăn trong va b ̀ ́ ở  nôi nhan. Tuy nhiên, đây la môt ky thuât ̣ ̃ ̀ ̣ ̃ ̣  ̣ phâu thuât ph ̃ ưc tap, nên viêc chi đinh cung nh ́ ̣ ̣ ̉ ̣ ̃ ư  viêc th ̣ ực hiên phâu thuât ̣ ̃ ̣  ̀ ̉ ̉ ̣ ̀ ̣ đoi hoi phai chinh xac. Măc du hiên nay chung ta đa va đang th ́ ́ ́ ̃ ̀ ực hiên phâu ̣ ̃  ̣ ̀ thuât nay, nh ưng cần co nh ́ ưng bao cao đây đu đê co môt cach nhin hê thông ̃ ́ ́ ̀ ̉ ̉ ́ ̣ ́ ̀ ̣ ́   hơn. ́ ừ những nhu câu th Xuât phat t ́ ̀ ực tê b ́ ức thiêt ây, chung tôi thây cân phai ́ ́ ́ ́ ̀ ̉  ́ ̣ co môt nghiên c ưu cu thê h ́ ̣ ̉ ơn vê phâu thuât điêu tri lô hoang điêm. Chinh vi ̀ ̃ ̣ ̀ ̣ ̃ ̀ ̉ ́ ̀  ̣ ̀ ̀  “Nghiên cứu phẫu thuật căt dich kinh vây, chung tôi tiên hanh đê tai: ́ ́ ̀ ́ ̣ ́   điều trị lỗ hoàng điểm” vơi cac muc tiêu sau: ́ ́ ̣ 1­ Đánh giá kết quả phẫu thuật điêu tri lô hoang điêm. ̀ ̣ ̃ ̀ ̉ ̣ ́ ́ ́ ̉ ̣ 2­ Phân tich môt sô yêu tô liên quan đên kêt qua phâu thuât. ́ ́ ́ ̃
  3. 3 CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN 1.1.  ĐAI C ̣ ƯƠNG LÔ HOANG ĐIÊM ̃ ̀ ̉ 1.2. Sơ lược giai phâu vong mac hoang điêm – dich kinh ̉ ̃ ̃ ̣ ̀ ̉ ̣ ́ 1.2.1.  Giai phâu vong mac ̉ ̃ ̃ ̣ Võng mạc là một màng mỏng trong suốt, có nguồn gốc thần kinh,   nằm bao bọc mặt trong phần sau của nhãn cầu, phía trong màng bồ đào và   củng mạc.  Từ  trong ra ngoài, võng mạc được chia làm 10 lớp, bao gồm:   màng giới hạn trong, lớp sợi thần kinh võng mạc, lớp tế  bào hạch, lớp rối  trong, lớp nhân trong, lớp rối ngoài, lớp nhân ngoài, màng giới hạn ngoài,  lớp tế bào thần kinh cảm thụ, lớp biểu mô sắc tố võng mạc [5]. Hinh ́ ̣ ̣  [6] ̀  1.1. Câu tao vong mac ̃
  4. 4 1.2.2.  Vung hoang điêm ̀ ̀ ̉ Hoàng điểm có màu vang,  ̀ ở  trung tâm cực sau của nhãn cầu, kich th ́ ươć   khoảng 4,5 x 3mm, có hinh bâu duc, ̀ ̀ ̣  chính giữa lõm xuống goi là h ̣ ố trung tâm  (đường kính khoang 0,3mm), n ̉ ằm  ở  phía ngoài cách trung tâm gai thị  một  ̉ khoang tương đương với 3 lần đường kính gai thị và thấp hơn trung tâm gai   thị  khoảng 0,8mm.  Phân vung cua hoang điêm: ̀ ̉ ̀ ̉  hô trung tâm ́ ̉ ;  ;  hoang điêm ̀ vung quanh hoang điêm ̀ ̀ ̀ ̣ ̀ ̉   ̉ ; vung canh hoang điêm. Hình 1.2. Giới hạn vị trí cực sau võng mạc và hoàng điểm [7] ̉ ́ ừ hai lơp tê bao hach tr Vung hoang điêm co t ̀ ̀ ́ ́ ̀ ̣ ở  lên, trung tâm hoàng  điểm chỉ có những tế bào non kich th ́ ́ ươc nho va dai h ́ ̉ ̀ ̀ ơn so vơi  ́ ở chu biên  (20.000 ­ 30.000 tê bao non), còn các y ́ ̀ ́ ếu tố chống đỡ và dẫn truyền đều bị  đẩy về phía vùng bờ của hoàng điểm. Tại vùng bờ của hoàng điểm, ngoài  các tế bào nón còn có các tế bào que.  1.2.3.  Giai phâu dich kinh va phân cach b ̉ ̃ ̣ ́ ̀ ́ ề mặt dich kinh hoang điêm ̣ ́ ̀ ̉  Câu tao dich kinh ́ ̣ ̣ ́ ̣ ̀ ́ ̣ Dich kinh la chât dang nh ́ ầy trong suôt, ch ́ ứa đây buông sau cua ̀ ̀ ̉   nhan câu, chiêm ̃ ̀ ̉ ̉ ́ ́ ̣ ̉ ́ ̀  ́  khoang 2/3 thê tich nhan câu. Câu tao chu yêu la ̃ ̀
  5. 5 nươc, co l ́ ́ ươi collagen, chât c ́ ́ ơ ban giau acid hyaluronic va tê bao dich ̉ ̀ ̀ ́ ̀ ̣   kinh. ́ ̀ ́ ̣ ́ ̀ ̣ ̀ ̀ ̣ Vung đay dich kinh hay con goi la nên dich kinh (vitreous base), ́   ̀ ̀ ̣ ́ ̀ ̣ la vung quan trong liên quan đên nhiêu bênh ly khac nhau, vung nên ́ ́ ̀ ̀  ̉ ̣ ́ ở phia tr lan dân ra sau theo tuôi. Mang dich kinh  ̀ ̀ ́ ươc dinh vao thê thuy ́ ́ ̀ ̉ ̉   tinh,  ở  phia sau dinh v ́ ́ ơi vong mac  ́ ̃ ̣ ở  hoang điêm, đia thi va đôi khi ̀ ̉ ̃ ̣ ̀   ̀ ́ ơi nh con dinh v ́ ững mach mau vong mac. ̣ ́ ̃ ̣  Chưc năng cua dich kinh ́ ̉ ̣ ́ Chưc năng phat triên: dich kinh duy tri câu truc va s ́ ́ ̉ ̣ ́ ̀ ́ ́ ̀ ự  tông h ̉ ợp   collagen. Chưc năng quang hoc: do dich kinh la môi tr ́ ̣ ̣ ́ ̀ ường trong suôt nên ́   ́ ưc năng quang hoc, dich kinh duy tri đ co ch ́ ̣ ̣ ́ ̀ ược hinh thê cua nhan câu ̀ ̉ ̉ ̃ ̀  ́ ́ ̀ ̣ ̣ cho anh sang truyên qua không bi sai lêch. Chưc năng c ́ ơ hoc: nh ̣ ờ đăc tinh nhây long, thê tich l ̣ ́ ̀ ̉ ̉ ́ ơn nên dich ́ ̣   ̣ ̣ ̉ ̣ ́ ́ ̣ kinh co vai tro quan trong trong viêc bao vê câu truc nôi nhan. ́ ́ ̀ ̃ Chưc năng sinh ly va chuyên hoa: la n ́ ́ ̀ ̉ ́ ̀ ơi chuyên hoa cac chât ̉ ́ ́ ́  dinh dương cân thiêt cho vong mac. ̃ ̀ ́ ̃ ̣ 1.2.4.  Sinh ly hoc dich kinh vong mac binh th ́ ̣ ̣ ́ ̃ ̣ ̀ ương ̀ ̣ ́ ̀ ́ ợi collagen chạy theo hướng trươc sau qua Dich kinh bao gôm cac s ́   ̃ ̀ ̀ ̃ ̀ ̀ ̀ ̣ trung tâm nhan câu, hoa lân vao vung nên dich kinh tr ́ ước và chèn vào vỏ  ̣ dich kinh sau. Khoang gi ́ ữa các sợi collagen được duy trì bởi protein opticin   và các sợi fibrin. Những khoang trông gi ̉ ́ ưa cac khoang nay đ ̃ ́ ̀ ược lấp đầy  bằng nước (câu thanh 98% dich kinh) và axit hyaluronic. Vì v ́ ̀ ̣ ́ ậy, dich kinh ̣ ́   được câu truc đ ́ ́ ể chống lại lực co keo và l ́ ực nén [8]. Sau tuổi 40, dich kinh ̣ ́   hóa lỏng dần, dich long se thoát ra qua các lô khuy ̣ ̉ ̃ ̃ ết cua vo dich kinh sau, ̉ ̉ ̣ ́   ̣ ́ ́ ưa dich long  tao nên cac tui ch ́ ̣ ̉ [8]. Theo thời gian, các túi chưa đây dich nay ́ ̀ ̣ ̀ 
  6. 6 kết hợp lai va m ̣ ̀ ở rông ra, t ̣ ư t ̀ ư phá h ̀ ủy mạng lưới collagen, dẫn đến giam ̉   độ  bám dính giữa dich kinh và võng m ̣ ́ ạc [9], [8]. Kêt qua lam tach biêt cuc ́ ̉ ̀ ́ ̣ ̣   ̣ ̀ ̀ ̣ ̉ bô dân dân dich kinh ra khoi khu v ́ ực quanh hoang điêm, cuôi cung toan bô ̀ ̉ ́ ̀ ̀ ̣  sợi collagen xep lai lam bong hoan toan dich kinh sau khoi vong mac. Qua ̣ ̣ ̀ ̀ ̀ ̣ ́ ̉ ̃ ̣ ́  ̀ ̉ ̣ trinh nay xay ra qua vai thang hoăc vai năm. Nh ̀ ̀ ́ ̀ ững thay đôi trên cua dich ̉ ̉ ̣   ̀ ̣ kinh la môt trong nh ́ ưng c ̃ ơ chê gây ra s ́ ự hinh thanh lô hoang điêm. ̀ ̀ ̃ ̀ ̉ Hinh  ́ ̉ ̉ ̣ ̀ 1.3. Tiên triên cua bong dich kinh sau ́ ̣ . Hinh A: Dich kinh lâp đây nhan ̀ ́ ́ ̀ ̃  ̀ ̀ ̣ ́ ́ ̀ ́ ̉ ̃ ̣ ̣ câu khi sinh. Hinh B: Dich kinh băt đâu tach khoi vong mac môt phân. Hinh ̀ ̀   ̣ ̀ ̣ ̀ ́ ́ ở gai thi. Hinh D: Bong C: Bong dich kinh sau gân toan bô, con bam dinh  ́ ̀ ̣ ̀   ̣ dich kinh sau hoan toan  ́ ̀ ̀ [8] 1.3. Khái niêm bênh lô hoang điêm ̣ ̣ ̃ ̀ ̉ ̃ ̀ ̉ ̀ ̣ ̃ ở vong tron toan bô chiêu day vung trung tâm Lô hoang điêm la môt lô m ̀ ̀ ̀ ̣ ̀ ̀ ̀   ̀ ̉ ̀ ́ ́ ương h hoang điêm. Hâu hêt cac tr ̀ ợp lỗ  hoàng điểm la nguyên phat do bât ̀ ́ ́  thương co keo dich kinh hoang điêm, ho ̀ ́ ̣ ́ ̀ ̉ ặc co thê th ́ ̉ ứ phat sau chân th ́ ́ ương,  ̣ ̣ ̣ ̣ cân thi, tia xa, phâu thuât…L ̃ ỗ  hoàng điểm đa đ ̃ ược biêt đên t ́ ́ ừ cuôi thê ky ́ ́ ̉ 
  7. 7 19, tuy nhiên cac nha nhan khoa th ́ ̀ ̃ ực sự quan tâm nhiêu h ̀ ơn sau khi Kelly và  Wendel (1991) đa báo cáo thanh công ph ̃ ̀ ẫu thuật căt dich kinh điêu tri l ́ ̣ ́ ̀ ̣ ỗ  hoàng điểm [1]. 1.4. Dịch tê hoc va cac yêu tô nguy c ̃ ̣ ̀ ́ ́ ́ ơ cua lô hoang điêm toan bô ̉ ̃ ̀ ̉ ̀ ̣ ̃ ̀ ̉ Lô hoang điêm lân đâu tiên đ ̀ ̀ ược mô ta b ̉ ởi Knapp vao năm 1869, la ̀ ̀  ̣ ương h môt tr ̀ ợp chân th ́ ương. Lich s ̣ ử hiên đai cua l ̣ ̣ ̉ ỗ hoàng điểm băt đâu v ́ ̀ ơí  Gass, dựa trên quan sat sinh hiên vi  ́ ̉ [10]. Kelly va Wendel (1991) là nhóm tiên ̀   phong thực hiên thanh công ph ̣ ̀ ẫu thuật điều trị  lỗ  hoàng điểm   [1]. Hee và  ̉ ́ ̣ ̉ ỗ  hoàng điểm trên hinh Puliafito (1995) lân đâu tiên mô ta cac giai đoan cua l ̀ ̀ ̀   ̉ anh chụp cắt lớp võng mạc [11]. Ty lê hiên măc cua l ̉ ̣ ̣ ́ ̉ ỗ hoàng điểm đa đ ̃ ược  bao cao trong y văn v ́ ́ ơi nhiêu y kiên khac nhau. Khoang 0,11% dân s ́ ̀ ́ ́ ́ ̉ ố  trong  nghiên cưu t ́ ại Baltimore (Mỹ); 0,16% trong nghiên cưu  ́ ở Blue Mountain (Úc);  0,17% trong nghiên cưu  ́ ở Nam Ân. Trong nghiên c ́ ưu t ́ ại Bearver Dam (Mỹ),  được công bô b ́ ởi McCannel va công s ̀ ̣ ự, ty lê nay la 0,14%. Ty lê măc m ̉ ̣ ̀ ̀ ̉ ̣ ́ ơi cua ́ ̉   lỗ hoàng điểm được nghiên cưu tai môt quân  ́ ̣ ̣ ̣ ở Minesota (My) cho thây xay ra ̃ ́ ̉   ở 7,8/100.000 người hang năm, ty lê n ̀ ̉ ̣ ữ so vơi nam la 3,3/1. L ́ ̀ ỗ hoàng điểm  ̉ ́ ường hợp [12]. xay ra 2 măt la 11,7% cac tr ́ ̀ 1.5. Cơ chê bênh sinh lô hoang điêm ́ ̣ ̃ ̀ ̉ 1.5.1.  Bênh sinh co keo dich kinh vong mac va lô hoang điêm nguyên phat ̣ ́ ̣ ́ ̃ ̣ ̀ ̃ ̀ ̉ ́ Cac gia thiêt vê bênh hoc l ́ ̉ ́ ̀ ̣ ̣ ỗ hoàng điểm nguyên phat́ ­ ́ ữa dich kinh và hoang điêm. Co keo gi ̣ ́ ̀ ̉ ̉ ­ Nang hoang điêm. ̀ ­ ̉ ̉ ̣ Co kéo cua vo dich kinh tr ́ ươc hoang điêm. ́ ̀ ̉ ̉ ̀ ự co keo tiêp tuyên cua Trong mô ta ban đâu năm 1988, Gass cho răng s ̀ ́ ́ ́ ̉   ̀ ịch kính sau ở trươc hoang điêm gây ra bong l mang d ́ ̀ ̉ ơp t ́ ế bào cam thu ánh ̉ ̣   ́ ̀ ở lỗ vung hoang điêm  sáng trung tâm, sau đo lam m ̀ ̀ ̉ [10].
  8. 8 Ngay nay, s ̀ ự  ra đời của chụp cắt lớp võng mạc (OCT) đa đinh nghia ̃ ̣ ̃  ̣ ̣ ̉ ỗ hoàng điểm, OCT đã chi ra nh lai các giai đoan cua l ̉ ưng thay đôi riêng biêt ̃ ̉ ̣  trong tổ  chức hoang điêm, tr ̀ ̉ ước và trong quá trình hình thành lỗ  hoang ̀   ̉ điêm.  ̀ ̀ ưng thay đôi s Ban đâu la nh ̃ ̉ ớm trong cấu trúc hoang điêm v ̀ ̉ ới sự  nâng  ̣ nhe lên của lơp trong trung tâm hoang điêm, do s ́ ̀ ̉ ự co keo d ́ ịch kính sau. Theo   thơi gian, s ̀ ự nâng lên nay se gây ra bong thanh dich s ̀ ̃ ̣ ơm  ́ ở vong mac trung tâm, ̃ ̣   ̃ ơi mât lom hô hoang điêm, nh dân t ́ ́ ̃ ́ ̀ ̉ ưng chưa co s ́ ự phân tach dich kinh hoang ́ ̣ ́ ̀   ̉ ́ ̣ ̀ ̀ ̉ ̣ điêm. Trên OCT xuât hiên nang vung hoang điêm (giai đoan 1A)  [13]. Tiêp sau ́   ́ ̀ ̣ ượng dich chuyên ly tâm cua hô trung tâm hoang điêm, liên quan đên đo la hiên t ̣ ̉ ̉ ́ ̀ ̉ ́  lực co keo tiêp tuyên l ́ ́ ́ ơp vo dich kinh sau tac đông lên hoang điêm tao nên vong ́ ̉ ̣ ́ ́ ̣ ̀ ̉ ̣ ̀   ̉ ̣ mau vang quanh hoang điêm (giai đoan 1B)  ̀ ̀ ̀ ̣ ́ ́ ̀ ự  [13], [14]. Giai đoan kê tiêp la s ́ ̣ ̉ ̀ ̣ xuât hiên lô hoang điêm toan bô chiêu day, do s ̃ ̀ ̀ ̀ ự co keo cua dich kinh tr ́ ̉ ̣ ́ ươć   ̀ ̉ ́ ̣ ́ ̀ ̉ ́ ́ ở vung nay. Tuy nhiên, hoang điêm tac đông đên hoang điêm, gây ra vêt rach  ̀ ̀   ̀ ̉ ̣ ́ ơp vong mac cho thây, có s trên hinh anh chup căt l ́ ̃ ̣ ́ ự  mở  năp môt phân, năp ́ ̣ ̀ ́  được keo lên theo h ́ ương cheo b ́ ́ ởi mang d ̀ ịch kính sau bong không hoan toan ̀ ̀  ̣ (giai đoan 2)  [13], [11], [14]. Ở giai đoan cuôi, dich kinh tiêp tuc co keo va tach ̣ ́ ̣ ́ ́ ̣ ́ ̀ ́   ̉ ơ lô hoang điêm gây khuyêt vong mac trung tâm toan bô nh hoan toan khoi b ̀ ̀ ̀ ̃ ̀ ̉ ́ ̃ ̣ ̀ ̣ ưng  ̃ ́ ́ ở gai thi (giai đoan 3), hoăc bong hoan toan dich kinh sau d vân bam dinh  ̣ ̣ ̣ ̀ ̀ ̣ ́ ẫn tới  ̣ ̉ ̃ ̀ ̉ giai đoan 4 cua lô hoang điêm. Lỗ hoàng điểm ngưng phat triên ̀ ́ ̉ Cơ chế lỗ hoàng điểm ngừng phát triển phụ  thuộc vào quá trình bong  dịch kính sau, từ  giai đoạn 1 của lô hoang điêm. N ̃ ̀ ̉ ếu màng dịch kính sau   tách ra khỏi hố trung tâm sau khi hình thành lỗ  hoàng điểm giai đoạn 1, lỗ  hoàng điểm sẽ ngừng phát triển đến giai đoạn 2 khoảng 50% [13].  1.5.2.  Lỗ hoàng điểm do chân th ́ ương
  9. 9 Lỗ hoàng điểm xay ra sau chân th ̉ ́ ương đung dâp do s ̣ ̣ ự co keo đôt ngôt ́ ̣ ̣  ở  bê măt phân cach dich kinh vong mac, gây chân đông vong mac, lam gãy ̀ ̣ ́ ̣ ́ ̃ ̣ ́ ̣ ̃ ̣ ̀   ̣ ́ ́ ̀ ̉ đoan cac tê bao cam th ụ  ánh sáng, dân đên hinh thanh lô hoang điêm. Chân ̃ ́ ̀ ̀ ̃ ̀ ̉ ́  thương co th ́ ể gây ra vêt n ́ ưt nho  ́ ̉ ở vung hoàng đi ̀ ểm rôi phat tri ̀ ́ ển thành lỗ  hoàng điểm, điêu này cung trung h ̀ ̃ ̀ ợp vơi quan đi ́ ểm vê c ̀ ơ chê hinh thành l ́ ̀ ỗ  hoàng điểm nguyên phat t ́ ừ một vêt n ́ ưt nho do co keo d ́ ̉ ́ ịch kinh. Gass cung ́ ̃   ́ ương đung dâp gây ra l cho răng chân th ̀ ̣ ̣ ỗ hoàng điểm do một hoăc nhiêu c ̣ ̀ ơ  ́ ̣ ̣ ̣ ử hoàng điểm, xuât huyêt hoàng đi chê: đung dâp gây phu, hoai t ̀ ́ ́ ểm, co keó   dịch kinh.  ́ ́ ược vơi s Trai ng ́ ự  hinh thanh l ̀ ̀ ỗ  hoàng điểm nguyên phat th ́ ường xay ̉   ̣ ́ ̀ ́ ̀ ừ vai tuân đên nhiêu thang, lô hoang điêm chân ra qua môt qua trinh keo dai t ̀ ̀ ́ ̀ ́ ̃ ̀ ̉ ́  thương diên ra nhanh h ̃ ơn. 1.5.3.  Cac nguyên nhân khac ́ ́ ­ ̣ ̣ ̣ Cân thi năng:  ̣ ̣ ̣ ̣ ́ ̉ ́ ̣  bong dich kinh bênh nhân cân thi năng co thê xuât hiên ̣ ́   sau sơm h ́ ơn, gây ra lỗ hoàng điểm. Nguy cơ hình thành lô hoang điêm tăng ̃ ̀ ̉   lên theo mưc đô tiên triên cua cân thi, co thê liên quan v ́ ̣ ́ ̉ ̉ ̣ ̣ ́ ̉ ơi bong vong mac ́ ̃ ̣   hoặc tach l ́ ơp võng m ́ ạc cân thi. Bong vong mac có th ̣ ̣ ̃ ̣ ể có tỷ lệ cao hơn khi   ́ ̃ ̀ ̣ ực va truc nhan câu dai t co gian lôi hâu c ̀ ̣ ̃ ̀ ̀ ừ 30mm trở lên. ­ Màng trươc vong mac: s ́ ̃ ̣ ự co keo tiêp tuyên cua màng tr ́ ́ ́ ̉ ước vong mac ̃ ̣   ́ ể  tao thành l co th ̣ ỗ  hoàng điểm, nhưng đa sô tr ́ ường hợp màng trước vong ̃   ̣ ̉ ̃ ́ ỗ lơp hoàng đi mac chi dân đên l ́ ểm. ­ Phu hoàng đi ̀ ểm dang nang: ti ̣ ến triển keo dài cung co th ́ ̃ ́ ể gây lỗ  hoàng  điểm.  ̉ ­ Do anh hưởng cua tia laser, do tac dung cua dong đi ̉ ́ ̣ ̉ ̀ ện. 1.6. Đăc điêm lâm sang va cân lâm sang lô hoang điêm ̣ ̉ ̀ ̀ ̣ ̀ ̃ ̀ ̉ 1.6.1.  Biêu hiên lâm sang ̉ ̣ ̀
  10. 10 ̣ ̣ ̣ Phu thuôc giai đoan va nguyên nhân  ̀ ̉ , vi vây cân khai thac ky lô hoang điêm ̃ ̀ ̀ ̣ ̀ ́ ̃  ̀ ử va bênh s tiên s ̀ ̣ ử.  Triệu chứng cơ năng ̣ ̀ ́ ̉ ̉ ̣ ực trung tâm hoăc meo hinh, ho Giai đoan đâu co thê giam thi l ̣ ́ ̀ ặc chi xuât ̉ ́  ̣ ̀ ̣ hiên khi nhin tâp trung, đôi khi ́ ̣  không co triêu chưng ro rêt ́ ̃ ̣ . Giai đoan muôn biêu ̣ ̣ ̉   ̣ ̣ hiên năng hơn va co thê tao ra khuyêt thi tr ̀ ́ ̉ ̣ ́ ̣ ương ho ̀ ặc ám điểm trung tâm. ̣ Hôi ch ưng hoang điêm đi ́ ̀ ̉ ển hình: nhin m ̀ ơ, am đi ̀ ́ ểm trung tâm, nhin ̀  ́ ̣ ́ ̀ ́ ̣ ́ ́ ́ ́ ệu khac: ruôi bay, hinh biên dang (meo hinh), rôi loan săc giac. Cac dâu hi ̀ ́ ̀   chơp sang… ́ ́ [15]  Triệu chứng thực thể Dich kinh – võng m ̣ ́ ạc ́ ện vân đuc dich kinh, bong dich kinh sau, hinh anh co keo Kham phat hi ́ ̉ ̣ ̣ ́ ̣ ́ ̀ ̉ ́  ̣ ̣ trong trương h dich kinh – vong mac  ́ ̃ ̀ ợp bong dich kinh sau ch ̣ ́ ưa hoàn toàn.  Có thể  có tôn th ̉ ương vong mac kem theo  ̃ ̣ ̀ ở  các trường hợp lô hoang ̃ ̀   ̉  chân th điêm ́ ương, cân thi, sau phâu thuât bong vong mac… ̣ ̣ ̃ ̣ ̃ ̣ [15]. Đánh giá lỗ hoàng điểm ́ ́ ực tiêp. + Trên soi đay măt tr ́ Lỗ  hoàng điểm toan bô đ ̀ ̣ ượ c đăc tr ̣ ưng bởi tôn th ̉ ương dang vong ̣ ̀   ̣ tron hoăc hinh b ̀ ̀ ầu dục  ở  hoang  ̉ ̀ điêm, kèm theo nh ững lăng đong chât ́ ̣ ́  ̀ ́ ̀ ở đay. mau trăng vang  ́ Hinh 1. ̀ 4. Lỗ hoàng điểm toan bô v ̀ ̣ ơi lăng đong mau vang dang hat điên ́ ́ ̣ ̀ ̀ ̣ ̣ ̉  
  11. 11 hinh trên l ̀ ơp biêu mô săc tô vong mac ́ ̉ ́ ́ ̃ ̣  [10]. ̉ + Trên kham sinh hiên vi. ́ ̀ ̉ ̉ ̀ ̀ ̣ ̀ ̀ ́ ới ranh giới ro lam gian Hinh anh điên hinh la môt vong tron sâu xuông v ̃ ̀ ́  ̣ ̀ ́ ̉ đoan chum tia sang cua đen khe ̀   (Hinh 1.6) ̀ ́ ̉ ́ ́ ̀ ̉ ức ban . Co thê co năp la tô ch ́  ́ ơ lửng bên trên qua lô.  trong suôt l ̃ ̉ Hinh anh l ̀ ỗ  hoàng điểm nguyên phát phu thu ̣ ộc vào tưng giai đoan, ̀ ̣   ̉ ̉ theo Gass [10] mô ta trong Bang 1.1 Hinh 1.5. ̀ ̉ ỗ hoàng điểm giai đoan 1B v  Tiên triên l ́ ̣ ơi tôn th ́ ̉ ương vong tron ̀ ̀  ̀ ̀ A) tơi LHĐ giai đoan 2 (B), t mau vang ( ́ ̣ ơi LHĐ giai đoan 3 (C)  ́ ̣ [10]. ̀  1.6. Lỗ hoàng điểm giai đoan 4 v Hinh ̣ ơi bong dich kinh sau hoan toan ́ ̣ ́ ̀ ̀  [10] Như vây,  ̣ ở cac giai đoan cua l ́ ̣ ̉ ỗ hoàng điểm, triêu ch ̣ ưng lâm sang thay ́ ̀   ̉ đôi theo h ương tăng dân va diên tiên tuân t ́ ̀ ̀ ̃ ́ ̀ ự  (bang 1.1). Giai đoan 2 la giai ̉ ̣ ̀   ̣ ̉ ̀ ơi l đoan điên hinh v ́ ỗ  hoàng điểm toan bô chiêu day, kèm hôi ch ̀ ̣ ̀ ̀ ̣ ứng hoang ̀   ̉ ̃ ̣ ̣ ực giảm dươi m điêm ro rêt, thi l ́ ưc trung binh (th ́ ̀ ương d ̀ ươi 20/40). Phâu ́ ̃  ̣ ương đ thuât th ̀ ược chi đinh t ̉ ̣ ừ giai đoan nay. ̣ ̀
  12. 12 Bang 1.1. Đăc điêm lâm sang va tiên triên t ̉ ̣ ̉ ̀ ̀ ́ ̉ ự nhiên cua l ̉ ỗ hoàng điểm  nguyên phat ́ [16] Lỗ hoàng  Giai đoan 1 ̣ Giai đoan 2 ̣ Giai đoan 3 ̣ Giai đoan 4 ̣ điểm ́ ̣   Không co triêu Meo hinh va ́ ̀ ̀  Meo hinh va mât ́ ̀ ̀ ́  Meo hinh va ́ ̀ ̀  Triêu ch ̣ ưng ́   chưng, hoăc ́ ̣   ́ ̣ ực  thi l mât thi l ̣ ực trung tâm mât thi l ́ ̣ ực  cơ năng meo hinh nhe ́ ̀ ̣ trung tâm trung tâm Thi l ̣ ực 20/20­20/60 20/40­20/100 20/60­20/200 20/60­20/400 ­Mât lom trung  ́ ̃ ́ ̀ ̣  ­Khuyêt toan bô  ­Khuyêt toan bô ́ ̀ ̣ ­Khuyêt toan  ́ ̀ tâm chiêu day vong  ̀ ̀ ̃ chiêu day vong  ̀ ̀ ̃ ̣ bô chiêu day  ̀ ̀ mac̣ mac̣ vong mac ̃ ̣ ­Nôt mau vang  ́ ̀ ̀ ­ Vong điên  ̀ ̉ ­ Đương kinh lô  ̀ ́ ̃ ­ Đương kinh  ̀ ́ ̣ (1A) hoăc vong  ̀ ường  ̀ hinh đ tư 250­400µm ̀ ≥ 450µm Kham sinh ́   mau vang (1B) ̀ ̀ ́ ươi  kinh d ́ ́ ̉ ́ ́ ̃ ­Co thê co  ­Co thê co năp lô ́ ̉ ́ hiên vi ̉ 200µm năp lô ́ ̃ ̣ ­Dich kinh sau  ́ ̣ ­Dich kinh sau  ́ ̣ ­Dich kinh sau  ́ ­Bong dich  ̣ bam hoang  ́ ̀ bam hoang  ́ ̀ ̉ bong khoi hoang  ̀ kinh sau toan  ́ ̀ ̉ ̀ ̃ ̣ điêm va đia thi điêm va đia thi ̉ ̀ ̃ ̣ điêm nh ̉ ưng vân  ̣ ̃ bô khoi hoang ̉ ̀   ́ ở đia thi bam  ̃ ̣ ̉ điêm va đia  ̀ ̃ thị 50% thoai triêń ̉ 15­21% thoai  ́ 5% thoai triên ́ ̉ 20% mở rông ̣ Tiên triên t ́ ̉ ự  40% tiên triên ́ ̉ 30% tiên triên ́ ̉ triên̉ nhiên ̉ 10% ôn đinh ̣ 75% tiên triên ́ ̉ Cac thăm kham lâm sang ́ ́ ̀  Test Amsler   Bệnh nhân co am đi ́ ́ ểm vung trung tâm, meo hinh. Co th ̀ ́ ̀ ́ ể  yêu câu ̀  bệnh nhân vẽ lai vung bi m ̣ ̀ ̣ ơ hoăc hinh méo lên l ̀ ̣ ̀ ươi Amsler  ́ [15].   Test Watzke­Allen ̀ ử  dung đê khăng đinh tr Test nay s ̣ ̉ ̉ ̣ ương h ̀ ợp nghi ngờ lỗ  hoàng điểm  (Hinh 1.7). Dùng đ ̀ ường thẳng anh sang nho cua đèn khe sinh hi ́ ́ ̉ ̉ ển vi chiêu ́  ̉ ỗ hoàng điểm theo phương thẳng đưng và năm ngang khi vào trung tâm cua l ́ ̀   ̀ ́ ́ ́ ̣ ́ ệnh lý lỗ  hoàng điểm sẽ  dung kinh soi đay măt +90D hoăc +78D. Khi co b ́ ường thẳng anh sang bi gây khuc hoăc co ch thây đ ́ ́ ̣ ̃ ́ ̣ ́ ỗ mong h ̉ ơn [15]. 
  13. 13 Hình 1.7. Test Watzke­Allen: Đường ánh sáng bị gãy khúc (mui tên) ̃  [17]  Test dùng tiêu laser dẫn đường ̀ ̣ ̃ ươ ̀ng (He­Ne) với đường kinh 50 Khi dung loai laser dân đ ́ m chiêu ́  ̀ ̉ ỗ  hoàng điểm, sẽ  thây anh sang cua tiêu laser vào vung trung tâm cua l ́ ́ ́ ̉   biên mât  ́ ́ [1]. 1.6.2. Biêu hiên cân lâm sang ̉ ̣ ̣ ̀  Chup căt l ̣ ́ ơp vong mac (OCT) ́ ̃ ̣ ̣ ̀ ́ ́ ̣ ̀ ̉ Giai đoan đâu co dâu hiêu bong hoang điêm hinh tam giac (Hình 1. ̀ ́ 8 A).  Theo thơi gian, l ̀ ơp ngoai phân mai cua hoang điêm phat triên môt vêt n ́ ̀ ̀ ́ ̉ ̀ ̉ ́ ̉ ̣ ́ ứt tại   ̉ ̣ ơp trong phân mai vân con nguyên ven, d biêu mô săc tô vong mac, l ́ ́ ̃ ́ ̀ ́ ̃ ̀ ̣ ẫn đến  ́ ́ ́ ̀ ̉ ̣ khuyêt cac tê bao cam thu ánh sáng (Hinh 1.9)  ̀ [18], [19]. ̀  1.8. Lỗ hoàng điểm giai đoan  Hinh ̣ sơm  ́ [18]
  14. 14 Hinh 1. ̀ ̀ ̉ ̣ ́ ớp vong mac 9. Hinh anh chup căt l ̃ ̣  lỗ hoàng điểm giai đoan  ̣ sơm: ́   ́ ớp ngoai cua vong mac  khuyêt l ̀ ̉ ̃ ̣ [18] ̣ ́ ớp vong mac, co thê thây môt vêt Diên biên tiêp theo trên hinh chup căt l ̃ ́ ́ ̀ ̃ ̣ ́ ̉ ́ ̣ ́  nưt gay trên phân mai cua hoàng đi ́ ̃ ̀ ́ ̉ ểm (Hinh 1.10). ̀ ̀  1.10. Lỗ hoàng điểm vơi vêt n Hinh ́ ́ ứt gay cua  ̃ ̉ nắp trâǹ  [18] Ở giai đoan muôn, chup căt l ̣ ̣ ̣ ́ ơp vong mac co thê thây hinh anh lô hoang ́ ̃ ̣ ́ ̉ ́ ̀ ̉ ̃ ̀   ̉ ̀ ̣ ̀ ̀ ới năp lô kem theo (Hinh 1.11).  điêm toan bô chiêu day v ́ ̃ ̀ ̀ Hinh ̉ ̣ ̣  toan bô chiêu day ̀  1.11. Lô hoang điêm giai đoan muôn ̃ ̀ ̀ ̣ ̀ ̀  co ́năp lô ́ ̃ [18] Cac chi sô l ́ ̉ ́ ỗ hoàng điểm Kusuhara đã tiến hành nghiên cứu và đo các thông số của lô hoang điêm ̃ ̀ ̉   ̀ ̉ ̣ ́ ơp vong mac (OCT), đánh giá s trên hinh anh chup căt l ́ ̃ ̣ ự   ảnh hưởng của các   yếu tố này đối với kết quả phẫu thuật [20]. Bao gôm: ̀ ­ Chiều cao của mép lỗ (MHH) = h
  15. 15 ­ Chiều rộng của đáy lỗ hay còn gọi là kích thước lỗ (BD) = a ­ Chỉ số lỗ hoàng điểm (MHI) = h/a Hình 1.12. Đo chỉ số lỗ hoàng điểm trên OCT [21] Chỉ số lỗ hoàng điểm (MHI) là chỉ số hình thái của lỗ hoàng điểm về  chiều cao, chiều rộng, nang dịch, tình trạng co kéo của dịch kính hố  trung  tâm, phản ánh sự  tổn thương của tế  bào cảm thụ  ánh sáng và màng giới  hạn ngoài. Lỗ hoàng điểm có MHI lớn thì cao, hẹp và bị  co kéo mạnh, do   đó sẽ dễ dàng tạo thành cầu mô thần kinh đệm cho quá trình đóng lỗ hoàng  điểm sau khi giải phóng hết lực co kéo. Chỉ  số  lỗ  hoàng điểm lớn đồng  nghĩa với kích hước lỗ hoàng điểm nhỏ  nên số  lượng tế  bào cảm thụ  ánh   sáng ít bị tổn thương, còn giữ  được độ  cao, đồng thời diện tích màng giới   hạn ngoài bị tổn hại nhỏ, sẽ cho kết quả thị lực tốt hơn. ̣ ́ ơp vong mac co ý nghĩa trong chân đoan xac đinh và ch Chup căt l ́ ̃ ̣ ́ ̉ ́ ́ ̣ ẩn   ̣ ỗ hoàng điểm, cung nh đoán giai đoan l ̃ ư phat hiên nh ́ ̣ ưng thay đôi cua vong ̃ ̉ ̉ ̃   ̣ mac xung quanh hoàng đi ểm, tiên lượng kêt qua phâu thuât. Chup căt l ́ ̉ ̃ ̣ ̣ ́ ớp  ̣ ̉ vong mac con giup chân đoan phân bi ̃ ̀ ́ ́ ệt lỗ  hoàng điểm với gia l ̉ ỗ  hoàng  điểm, lỗ  lơp hoàng đi ́ ểm…Thâm chi con đo đ ̣ ́ ̀ ược thể  tich, chi sô lô hoang ́ ̉ ́ ̃ ̀   ̉ ̀ ́ ́ ̀ ̣ ̃ ̣ ở mep lô… điêm va đanh gia tinh trang vong mac  ́ ̃ [22], [14].  Chụp mạch huỳnh quang
  16. 16 ́ ́ ́ ̣ ̉ ́ ́ ̣ ̉ ́ ̣ ́ ̉   It co gia tri trong chân đoan xac đinh, chu yêu giup phân biêt cac tôn ́ thương  khác, như   phu hoang  ̀ ̉ ̣  nang  va tân  ̀ điêm dang ̀ ̣ hăc  mach  ̣ ́ mac. Lỗ  hoàng điểm giai đoan 1 va 2 co thê th ̣ ̀ ́ ̉ ấy biêu hiên tăng huynh quang khu tru ̉ ̣ ̀ ́  nhe ̣ ở hoang điêm trong thi s ̀ ̉ ̀ ơm. Tăng huynh quang trung tâm xuât hiên đang ́ ̀ ́ ̣ ́   ̉ ̀ ̉ kê va không thay đôi theo thơi gian  ̀ ở giai đoan 3 va 4 lô hoang điêm. ̣ ̀ ̃ ̀ ̉  Cac xet nghiêm khac ́ ́ ̣ ́ ­ Siêu âm B ́ ́ ̣ ̉ Siêu âm B co gia tri chân đoan trong nh ́ ưng tr ̃ ương h ̀ ợp môi trường  ́ ̉ ́ ̣ ̉ ̣ ̣ ược căt l trong suôt cua măt bi vân đuc không chup đ ́ ớp vong mac và chup ̃ ̣ ̣   ̣ mach huỳnh quang [23]. Ngoai ra, siêu âm còn cho phep phat hiên bong dich ̀ ́ ́ ̣ ̣   ̣ ơm, s kinh sau giai đoan s ́ ́ ự co măt cua năp  ́ ̣ ̉ ̉ , giup phân biêt l ́ lô hoang điêm ̃ ̀ ́ ̣ ỗ  hoàng điểm nguyên phat v ́ ơi vêt nhăn hoang điêm gây ra b ́ ́ ̀ ̉ ởi mang tr ̀ ươć   ̣ vong mac. ̃ ̣ ương va điên vong mac đa ô ­ Vi thi tr ̀ ̀ ̣ ̃ ̣ ̉ ̣ ̀ ược sử  dung đ Cac xet nghiêm nay đ ́ ́ ̣ ể  đanh gia ch ́ ́ ức năng vùng hoàng  điểm, đồng thời giúp đánh giá sự hôi phuc c ̀ ̣ ủa hoàng điểm sau phâu thu ̃ ật.  1.6.3.  Chân đoan ̉ ́  Chân đoan xac đinh ̉ ́ ́ ̣ ­ Triệu chứng cơ năng: có hôi ch ̣ ưng hoang điêm. ́ ̀ ̉ ­ Soi đay măt: phát hi ́ ́ ện các dấu hiệu đặc trưng tuy thuôc giai đoan lô ̀ ̣ ̣ ̃  ̉ ́ ỗ hoàng điểm chân th hoang điêm nguyên phat, l ̀ ́ ương, cân thi… ̣ ̣ ̣ ́ ớp vong mac: khuyêt vong mac trung tâm theo cac hinh thai. ­ Chup căt l ̃ ̣ ́ ̃ ̣ ́ ̀ ́  Chân đoan nguyên nhân ̉ ́
  17. 17 ­ Lỗ hoàng điểm nguyên phat́ Lỗ hoàng điểm nguyên phat la nguyên nhân th ́ ̀ ương găp nhât, tiên triên ̀ ̣ ́ ́ ̉   từ từ qua cac giai đoan khac nhau. Khai thac tiên s ́ ̣ ́ ́ ̀ ử không liên quan tới chân ́  thương,   cân ̣   thi…Năm ̣   1988,   Gass   phân   loaị   lỗ  hoang ̉   nguyên   phat́  ̀   điêm thanh 4 giai đo ̀ ạn, tiên triên tăng dân theo th ́ ̉ ̀ ơi gian  ̀ [10]. ­ Lỗ hoàng điểm chân th ́ ương ̉ ́ ựa trên lâm sang va co tiên s Chân đoan d ̀ ̀ ́ ̀ ử chân th ́ ương. Trên hinh anh ̀ ̉   ̣ ́ ơp vong mac (OCT), d chup căt l ́ ̃ ̣ ựa vào các dấu hiệu phu hoàng đi ̀ ểm nang ̣   nang, bong vong ̣ ̃   mac va khuy ̀ ết vong mac, ̃ ̣   các tác giả  phân loai lô hoang ̣ ̃ ̀   ̉ ́ ương thành 5 nhóm  [24]. Các báo cáo cho thấy tât ca nh điêm chân th ́ ̉ ưng ̃   trương h ̀ ợp lô hoang điêm  ̃ ̀ ̉ chân th ́ ương không liên quan đến sự bong dich kinh ̣ ́   sau, không kèm theo có năp lô trên thăm kham lâm sang va OCT. ́ ̃ ́ ̀ ̀   Lô hoang ̃ ̀   ̉ ́ ương thường xay ra đôt ngôt, thay đôi câu truc hoàng đi điêm chân th ̉ ̣ ̣ ̉ ́ ́ ểm do  tác động của sang chấn, thường không liên quan đến quá trình co keo dich ́ ̣   ́ ̃ ̣ kinh vong mac. ­ Lỗ hoàng điểm cân thi ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ương găp trên bênh nhân cân thi năng, đ Lô hoang điêm cân thi th ̃ ̀ ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ược  xác định vơi tât khuc xa t ́ ̣ ́ ̣ ừ ­6D trở lên và truc nhan c ̣ ̃ ầu lơn h ́ ơn 30mm [25].  ̉ Lô hoang điêm c ̃ ̀ ận thị  co thê gây ra bong vong mac va tach l ́ ̉ ̃ ̣ ̀ ́ ơp vong mac. ́ ̃ ̣   ̉ ́ ương kho khăn do teo hăc mac va t Chân đoan th ̀ ́ ́ ̣ ̀ ổn hại biêu mô săc tô vong ̉ ́ ́ ̃   ̣ mac. Tr ương h ̀ ợp không kem theo bong vong mac, trên lâm sang th ̀ ̃ ̣ ̀ ương khó ̀   ̉ ́ ự tương phan cua l chân đoan do thiêu s ́ ̉ ̉ ỗ hoàng điểm va l ̀ ơp biêu mô săc tô ́ ̉ ́ ́  ̉ ̣ ̣ ́ ̃ ̀ ̣ ực va teo hăc vong mac khi soi trên sinh hiên vi, đăc biêt khi co gian lôi hâu c ̀ ́ ̃ ̣   ̣ trâm trong. Ch ̀ ẩn đoán xác định vẫn cần dựa vào chup căt l ̣ ́ ớp vong mac. ̃ ̣
  18. 18  Chẩn đoán phân biệt ̉ ̣ ̉ ́ ựa vao chup căt l Chân đoan phân biêt chu yêu d ́ ̀ ̣ ́ ớp vong mac v ̃ ̣ ơi cac ́ ́  ̣ bênh ly sau: ́ ̃ ớp hoang điêm ­ Lô l ̀ ̉ ­ Mang tr ̀ ước vong mac va gia l ̃ ̣ ̀ ̉ ỗ hoàng điểm ­ Phù hoàng điểm dạng nang ­ Nhưng t ̃ ổn thương hoàng  điểm dang vong tron khac: ̣ ̀ ̀ ́  vi lô, hoàng ̃   điểm chấm trăng. ́  Chẩn đoán giai đoạn Việc chân đoan giai đoan l ̉ ́ ̣ ỗ  hoàng điểm rât quan trong vi phâu thuât ́ ̣ ̀ ̃ ̣  thương chi đinh v ̀ ̉ ̣ ơi lô hoang điêm giai đoan 2, 3, 4. D ́ ̃ ̀ ̉ ̣ ựa vào hinh anh  ̀ ̉ chup̣   ́ ơp vong mac căt l ́ ̃ ̣ , tác giả  Gaudric (1999) phân chia giai đoan cua lô hoang ̣ ̉ ̃ ̀   ̉ điêm nh ư sau [14]: - Giai đoạn 1: nguy cơ hinh thành l ̀ ỗ hoàng điểm. ̣ ̉ ở  trung tâm hoàng điểm (kham đay măt là + Giai đoan 1A: nang nho  ́ ́ ́   một châm màu vàng). Bong m ́ ột phân màng d ̀ ịch kính sau canh hoàng đi ̣ ểm   ̣ ở trung tâm và viên xung quanh hoàng đi (màng này con dinh chăt  ̀ ́ ̀ ểm). ̣ + Giai đoan 1B: nang  ở  hoàng điểm nhin ro h ̀ ̃ ơn (châm vàng chuy ́ ển  thành vong màu vàng), nang r ̀ ộng và xâm lân toàn b ́ ộ  chiêu dày vong mac. ̀ ̃ ̣   Bong màng dịch kinh sau, màng này chi con dinh lai  ́ ̉ ̀ ́ ̣ ở trung tâm hoàng điểm.
  19. 19 Hình 1.13. Lỗ hoàng điểm giai đoạn 1 [14] + Giai đoạn 2: lỗ hoàng điểm băt đ ́ ầu.  ̣ ́ ́ ở  ra buông d Nang trong vong mac co năp m ̃ ̀ ịch kinh. Bong màng d ́ ịch   ̣ kính sau canh hoàng điểm nhiêu h ̀ ơn, màng dinh vào năp cua l ́ ́ ̉ ỗ hoàng điểm  ̉ ̀ ̣ ̣ và nhâc năp lên cao khoi bê măt vong mac. ́ ́ ̃ Hình 1.14. Lỗ hoàng điểm giai đoạn 2 [14] + Giai đoạn 3: lỗ  hoàng điểm toàn bộ  chiêu dày, bong d ̀ ịch kinh sau ́   chưa hoàn toàn.  Lỗ hoàng điểm tiên tri ́ ển toàn bộ  chiêu dày vong mac v ̀ ̃ ̣ ơi kich th ́ ́ ươć   ̉ thay đôi, thương > 400µm, b ̀ ờ cua l ̉ ỗ  dày và co cac nang nho. Co th ́ ́ ̉ ́ ể  nhiǹ   ́ ́ ̉ ỗ ở canh hoàng đi thây năp cua l ̣ ểm. Màng dịch kính sau bong khoi vong mac ̉ ̃ ̣   ̣ ực chưa hoàn toàn và co vung cô đăc canh hoàng đi hâu c ́ ̀ ̣ ̣ ểm. 
  20. 20 Hình 1.15. Lỗ hoàng điểm giai đoạn 3 [14] + Giai đoạn 4: lỗ  hoàng điểm toàn bộ  chiêu dày, kèm bong d ̀ ịch kinh ́   sau hoàn toàn. Lỗ hoàng điểm tương tự  giai đoan 3 nh ̣ ưng màng dịch kính  ̀ ́ ̉ sau bong cao ngoài vung quan sat cua may OCT.  ́ Hình 1.16. Lỗ hoàng điểm giai đoạn 4 [14] 1.7. Cac ph ́ ương phap điêu tri l ́ ̀ ̣ ỗ hoàng điểm hiên nay ̣ ́ ươ ́c năm 1991, lỗ hoang điêm vân đ Cho đên tr ̀ ̉ ̃ ượ c coi là bênh ly ̣ ́  ̉ ̀ ̣ ỏi, hiên nay ph không thê điêu tri kh ̣ ươ ng phap phâu thuât c ́ ̃ ̣ ắt dịch kinh ́   đượ c thự c hiên giúp đong lô hoang điêm và cai thiên thi l ̣ ́ ̃ ̀ ̉ ̉ ̣ ̣ ự c. Ngoài ra,  con co thêm m ̀ ́ ột số lự a chon khác nh ̣ ư  điêu tri băng thu ̀ ̣ ̀ ốc tiêu dịch kính  (Ocriplasmin) ho ặc tiêm khi n ́ ở  nôi nhan. ̣ ̃ 1.7.1.  Phâu thuât c ̃ ̣ ắt dịch kính ̣ ́ ̣ Phâu thuât căt dich kinh là ph ̃ ́ ương pháp điều trị  lô hoang điêm ̃ ̀ ̉  được  nhiều tác giả trên thế  giới áp dụng và đã có những kết quả  đáng ghi nhận.   Kỹ  thuật cắt dịch kính, bóc màng ngăn trong kết hợp với sử  dụng khí nở  ̣ ̃ ược thực hiện đầu tiên bởi Kelly và Wendel (1991) [6]. Hi ện   nôi nhan đ
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
8=>2