Luận văn: Đánh giá tác động của đầu tư trực tiếp nước ngoài đến sự phát triển các ngành và lĩnh vực của thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: Lavie Lavie | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:92

Thêm vào BST

Báo xấu

67
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn: Đánh giá tác động của đầu tư trực tiếp nước ngoài đến sự phát triển các ngành và lĩnh vực của thành phố Hồ Chí Minh nêu lên tầm quan trọng, đánh giá tác động của đầu tư trực tiếp nước ngoài đến sự phát triển các ngành và lĩnh vực của thành phố Hồ Chí Minh. Từ đó, đưa ra những giải pháp thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài tại thành phố Hồ Chí Minh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn: Đánh giá tác động của đầu tư trực tiếp nước ngoài đến sự phát triển các ngành và lĩnh vực của thành phố Hồ Chí Minh

Ñaùnh giaù taùc ñoäng cuûa ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ñeán söï phaùt trieån caùc ngaønh vaø lónh vöïc cuûa Thaønh phoá Hoà Chí Minh Nguyễn Thị Hoài Phương
MÔÛ ÑAÀU 1. LYÙ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI Thaønh phoá Hoà Chí Minh (TPHCM) coù moät vò trí ñaëc bieät quan troïng caû veà maët chính trò, kinh teá, xaõ hoäi vaø giao löu quoác teá, laø moät trung taâm cuûa khu vöïc phía Nam vaø caû nöôùc. Vôùi vò trí laø moät ñoâ thò lôùn nhaát nöôùc ta, moät trung taâm lôùn veà kinh teá, vaên hoaù, khoa hoïc, coâng ngheä, ñaàu moái giao löu quoác teá quan troïng, Thaønh phoá (TP) luoân chòu söï taùc ñoäng saâu saéc bôûi boái caûnh chung cuûa trong nöôùc vaø quoác teá. Moãi thuaän lôïi hay khoâng thuaän lôïi, moãi thaønh coâng hay khoâng thaønh coâng, moãi böôùc ñi nhanh hay chaäm, beàn vöõng hay thieáu beàn vöõng cuûa TP ñeàu coù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán nhòp ñieäu phaùt trieån chung cuûa khu vöïc vaø caû nöôùc. Beân caïnh nhöõng thuaän lôïi cô baûn töø nhöõng thaønh töïu ñaït ñöôïc, nhöõng kinh nghieäm trong quaù trình thöïc hieän ñöôøng loái ñoåi môùi cuûa Ñaûng, söï môû roäng quan heä hôïp taùc vaø lieân keát quoác teá… Thaønh phoá cuõng ñaõ gaëp khoâng ít khoù khaên (chuû quan laãn khaùch quan). Nhaèm tieáp tuïc phaùt huy vò trí vaø vai troø cuûa TP, Nghò quyeát cuûa Ñaïi hoäi ñaïi bieåu Ñaûng boä thaønh phoá laàn thöù 7 ñaõ khaúng ñònh: “tieáp tuïc giöõ vöõng vai troø moät trung taâm thöông maïi-dòch vuï-coâng nghieäp cuûa khu vöïc phía Nam vaø caû nöôùc”[7, tr.3]. Trong thôøi gian qua, TPHCM ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh coâng quan troïng trong vieäc thu huùt nguoàn voán trung vaø daøi haïn, trong ñoù goàm thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi (ÑTNN). Do coù öu theá veà vò trí ñòa lyù, haï taàng kyõ thuaät, nguoàn nhaân coâng laønh ngheà nhaát caû nöôùc, TP khoâng nhöõng laø ñòa phöông sôùm thu huùt ñöôïc ÑTNN, maø coøn lieân tuïc nhieàu naêm daãn ñaàu veà soá döï aùn vaø nguoàn voán ÑTNN. Tröôùc söùc eùp loä trình giaûm thueá quan,
TPHCM laø coät moác quan troïng cuûa tieán trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá, TP phaûi baèng moïi caùch tranh thuû toái ña ngoaïi löïc, phaùt huy cao ñoä tieàm löïc beân trong, ñaåy nhanh vieäc hoaøn thieän moâi tröôøng chính saùch, taïo ñieàu kieän thu huùt ÑTNN hieäu quaû nhaèm thöïc hieän caùc muïc tieâu chieán löôïc veà phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi maø TP ñaët ra. Tình hình nghieân cöùu trong nöôùc: ñaõ coù nhieàu nhaø khoa hoïc tieán haønh nghieân cöùu. Moät soá trong ñoù laø: ñeà taøi “Ñaùnh giaù vai troø cuûa Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi trong phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi treân ñòa baøn Thaønh phoá Hoà Chí Minh” (do Th.s Nguyeãn Vaên Quang chuû nhieäm, Vieän Kinh teá TPHCM 2004); ñeà taøi “Khaûo saùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam” (do Nguyeãn Thanh Haø, Nguyeãn Voõ Höng, Vieän Quaûn lyù kinh teá Trung öông vaø Klaus Meyer, tröôøng kinh doanh London thöïc hieän, Haø Noäi 2/2003); ñeà taøi “Ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh giai ñoaïn 1991-2000” (do TS. Nguyeãn Ngoïc Thanh vaø Nguyeãn Ñình Mai cuøng caùc coäng söï thöïc hieän, naêm 2000); ñeà taøi “Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ôû Tthaønh phoá Hoà Chí Minh - tình traïng vaø giaûi phaùp” (do TSKH. Traàn Troïng Khueâ, TS. Tröông Thò Minh Saâm, PGS.TS. Ñaëng Vaên Phan vaø caùc coäng söï thöïc hieän); ñeà taøi “Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam töø 1988 ñeán nay” (cuûa Traàn Thò Hoàng Leâ, ÑHSP TPHCM - 2004); ñeà taøi “Tìm hieåu tình hình ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Thaønh Phoá Hoà Chí Minh giai ñoaïn 1991-2003” (cuûa Cao Vaên Bieân, ÑHSP TPHCM)… Caùc nghieân cöùu treân phaàn lôùn ñeà caäp ñeán ÑTNN taïi TPHCM, Vieät Nam trong moái töông quan chung caùc vôùi nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi. Ngoaøi ra coøn coù moät soá caùc baøi baùo, phoùng söï… nhöng chæ döøng ôû caáp ñoä cung caáp thoâng tin, gôïi môû caùc vaán ñeà mang tính khaùi quaùt.
Nhö vaäy, ÑTNN ñaõ vaø ñang ñoùng moät vai troø quan troïng trong söï phaùt trieån kinh teá cuûa TPHCM veà caùc maët nhö giaûi quyeát coâng aên vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng, taïo ra söï chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa TP… Tuy nhieân, nguoàn voán ÑTNN vaøo TP töø 1995-2004 coù nhieàu söï thay ñoåi, nhöng so vôùi moät soá nöôùc trong khu vöïc thì khaû naêng thu huùt vaãn coøn haïn cheá. Tröôùc tình hình ñoù ñoøi hoûi phaûi coù moät coâng trình nghieân cöùu toång theå ÑTNN vaøo TP trong thôøi gian qua ñeå tìm hieåu, ñaùnh giaù nhöõng maët ñöôïc vaø chöa ñöôïc töø ñoù ñöa ra nhöõng bieän phaùp ñuùng ñaén trong thôøi gian tôùi. Söï ra ñôøi cuûa ñeà taøi “Ñaùnh giaù taùc ñoäng cuûa ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ñeán söï phaùt trieån caùc ngaønh vaø lónh vöïc cuûa Thaønh phoá Hoà Chí Minh” cuõng naèm trong lyù do ñoù. 2. MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU Ñaùnh giaù hieän traïng ÑTNN taïi TPHCM trong nhöõng naêm gaàn ñaây, ñaëc bieät laø giai ñoaïn sau khi coù chuû tröông chuû ñoäng tích cöïc thu huùt ÑTNN 1998-2005. Phaân tích vaø chæ ra caùc maët maïnh, maët yeáu vaø chæ ra ñöôïc caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán caùc ngaønh vaø caùc lónh vöïc cuûa quaù trình ÑTNN taïi TPHCM. Vieät Nam noùi chung vaø TPHCM noùi rieâng quan taâm quaù nhieàu vaøo ñeán soá löôïng voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi trong khi caùc nöôùc laïi chuù troïng thu huùt chaát löôïng caùc nguoàn voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi. Trong quaù trình caïnh tranh thu huùt ñaàu tö ta quaù coi troïng seõ laáy ñöôïc bao nhieâu döï aùn nhöng döôøng nhö xem nheï lôïi ích cuûa döï aùn, taùc ñoäng cuûa döï aùn ñeán neàn kinh teá. Ñònh höôùng ñöa TPHCM trôû thaønh moät trung taâm thöông maïi, dòch vuï, saûn xuaát coâng nghieäp söû duïng nhieàu chaát xaùm, coâng ngheä cao, vì theá
ñoøi hoûi phaûi coù nhöõng giaûi phaùp thu huùt ñaàu tö maïnh meõ maø caùc giaûi phaùp naøy phaûi quan taâm ñeán chaát löôïng caùc döï aùn. Treân cô sôû ñoù ñeà taøi ñöa ra moät soá kieán nghò nhaèm thu huùt maïnh meõ hôn nöõa nguoàn ngoaïi löïc, taêng cöôøng caùc taùc ñoäng tích cöïc vaø haïn cheá caùc taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ñeå phuïc vuï coâng cuoäc xaây döïng vaø phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi cuûa TP trong thôøi gian tôùi. Ñöa ra moät soá kieán nghò nhaèm thu huùt maïnh meõ hôn nöõa nguoàn ngoaïi löïc ñeå phuïc vuï coâng cuoäc xaây döïng vaø phaùt trieån TP trong thôøi gian tôùi. 3. PHAÏM VI NGHIEÂN CÖÙU -Veà noäi dung: luaän vaên chæ giôùi haïn vaøo vieäc phaân tích, ñaùnh giaù caùc yeáu toá: +Soá döï aùn ñöôïc caáp pheùp. +Soá döï aùn phaân theo ngaønh kinh teá vaø lónh vöïc ñaàu tö. +Quy moâ döï aùn, soá voán bình quaân moät döï aùn. +Ñoái taùc ñaàu tö chuû yeáu. +Thu huùt vaø söû duïng lao ñoäng. -Veà thôøi gian: töø 1995-2004, ñaëc bieät laø giai ñoaïn 2000-2004. -Veà khoâng gian: phaïm vi nghieân cöùu TPHCM. 4. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU -Thu thaäp vaø phaân tích caùc taøi lieäu, vaên baûn, soá lieäu lieân quan ñeán ÑTNN trong phaïm vi caû nöôùc vaø TPHCM. -Keá thöøa caùc tö lieäu coù saün. -Phöông phaùp phaân tích lieân ngaønh. -Söû duïng phaân tích thoáng keâ vaø phöông phaùp so saùnh.
-Söû duïng phöông phaùp heä thoáng thoâng tin ñòa lyù (GIS), phaàn meàm Photoshop. 5. CAÁU TRUÙC CUÛA LUAÄN VAÊN Ngoaøi phaàn môû ñaàu vaø keát luaän, luaän vaên goàm 3 chöông chính sau: Chöông 1: Taàm quan troïng cuûa ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ñoái vôùi söï phaùt trieån caû nöôùc vaø Thaønh phoá Hoà Chí Minh. Chöông 2: Ñaùnh giaù taùc ñoäng ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi vaøo caùc ngaønh vaø lónh vöïc kinh teá Thaønh phoá Hoà Chí Minh. Chöông 3 : Caùc giaûi phaùp thu huùt vaø naâng cao hieäu quaû voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh.
NOÄI DUNG Chöông 1: TAÀM QUAN TROÏNG CUÛA ÑAÀU TÖ TRÖÏC TIEÁP NÖÔÙC NGOAØI ÑEÁN SÖÏ PHAÙT TRIEÅN CAÛ NÖÔÙC VAØ THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH 1.1. Caùc khaùi nieäm vaø hình thöùc ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (FDI: Foreign Direct Investment) 1.1.1. Khaùi nieäm Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (ÑTTTNN) laø moät loaïi hình ñaàu tö quoác teá, trong ñoù ngöôøi chuû sôû höõu voán ñoàng thôøi laø ngöôøi tröïc tieáp quaûn lyù vaø ñieàu haønh hoaït ñoäng söû duïng voán. Noùi caùch khaùc, ñaây laø hình thöùc ñaàu tö trong ñoù ngöôøi boû voán ñaàu tö vaø ngöôøi söû duïng voán laø moät chuû theå. Caùc doanh nghieäp (DN), caùc caù nhaân ngöôøi nöôùc ngoaøi (caùc chuû ñaàu tö) tröïc tieáp tham gia vaøo quaù trình quaûn lyù, söû duïng voán ñaàu tö vaø vaän haønh caùc keát quaû ñaàu tö nhaèm thu hoài ñuû voán ñaõ boû ra. Veà thöïc chaát FDI laø söï ñaàu tö cuûa caùc coâng ty nhaèm xaây döïng caùc cô sôû, chi nhaùnh ôû nöôùc ngoaøi vaø laøm chuû toaøn boä hay töøng phaàn cô sôû ñoù. FDI chuû yeáu ñöôïc thöïc hieän töø nguoàn voán tö nhaân, voán cuûa caùc coâng ty nhaèm muïc ñích thu ñöôïc lôïi nhuaän cao hôn qua vieäc trieån khai hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh ôû nöôùc ngoaøi.
1.1.2. Ñaëc ñieåm cuûa FDI - Caùc chuû ÑTNN phaûi ñoùng goùp moät soá toái thieåu vaøo voán phaùp ñònh, tuyø theo luaät leä moãi nöôùc. - Quyeàn quaûn lyù, ñieàu haønh ñoái töôïng ñaàu tö tuyø thuoäc vaøo möùc ñoä goùp voán. Neáu goùp 100% voán thì ñoái töôïng ñaàu tö hoaøn toaøn do chuû ÑTNN ñieàu haønh vaø quaûn lyù. - Lôïi nhuaän töø hoaït ñoäng ñaàu tö phuï thuoäc vaøo keát quaû hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh vaø ñöôïc phaân chia theo tyû leä goùp voán trong voán phaùp ñònh. - FDI ñöôïc xaây döïng thoâng qua vieäc xaây döïng doanh nghieäp (DN) môùi, mua laïi toaøn boä hay töøng phaàn DN ñang hoaït ñoäng hoaëc mua coå phieáu ñeå thoân tính hay saùp nhaäp caùc DN vôùi nhau. 1.1.3. Caùc hình thöùc ñaàu tö Coù nhieàu hình thöùc ñaàu tö nhöng phoå bieán caùc hình thöùc sau: - Hôïp taùc kinh doanh treân cô sôû hôïp taùc kinh doanh - Doanh nghieäp lieân doanh - Doanh nghieäp 100% voán nöôùc ngoaøi Tuyø theo ñieàu kieän töøng quoác gia, caùc hình thöùc ñaàu tö treân ñöôïc aùp duïng ôû möùc ñoä khaùc nhau. 1.1.3.1. Hôïp ñoàng hôïp taùc kinh doanh (Business Cooperation Contract) Ñaây laø moät loaïi hình ñaàu tö, trong ñoù caùc beân tham gia hôïp ñoàng kyù keát thoaû thuaän ñeå tieán haønh moät hoaëc nhieàu hoaït ñoäng saûn xuaát - kinh doanh ôû nöôùc nhaän ñaàu tö, treân cô sôû quy ñònh roõ ñoái töôïng, noäi dung kinh
doanh, nghóa vuï, traùch nhieäm vaø phaân chia keát quaû kinh doanh cho caùc beân tham gia. Hôïp ñoàng hôïp taùc kinh doanh do ñaïi dieän coù thaåm quyeàn cuûa caùc beân hôïp doanh kyù. Thôøi haïn coù hieäu löïc cuûa hôïp ñoàng do caùc beân thoaû thuaän vaø ñöôïc cô quan coù thaåm quyeàn cuûa nöôùc nhaän ñaàu tö chuaån y. Trong caùc loaïi hình ÑTTTNN, hôïp ñoàng hôïp taùc kinh doanh raát ña daïng, khoâng ñoûi hoûi voán lôùn, caùc beân tham gia hôïp ñoàng vaãn laø nhöõng phaùp nhaân rieâng, thôøi haïn hôïp ñoàng thöôøng ngaén. Caùc nhaø ÑTNN coù ít tieàm löïc thöôøng thích loaïi naøy. 1.1.3.2. Doanh nghieäp lieân doanh (Join Venture Company) Do caùc beân nöôùc ngoaøi vaø nöôùc chuû nhaø cuøng goùp voán, cuøng kinh doanh, cuøng höôûng lôïi vaø chia seû ruûi ro theo tyû leä goùp voán. Doanh nghieäp lieân doanh ñöôïc thaønh laäp theo hình thöùc coâng ty traùch nhieäm höõu haïn, coù tö caùch phaùp nhaân theo luaät phaùp nöôùc nhaän ñaàu tö. Moãi beân lieân doanh chòu traùch nhieäm ñoái vôùi beân kia, vôùi DN lieân doanh trong phaïm vi phaàn voán cuûa mình trong voán phaùp ñònh. Tyû leä goùp voán cuûa beân nöôùc ngoaøi hoaëc cuûa caùc beân nöôùc ngoaøi do caùc beân lieân doanh thoaû thuaän (theo Luaät ÑTNN cuûa Vieät Nam, voán goùp cuûa beân nöôùc ngoaøi khoâng thaáp hôn 30% voán phaùp ñònh cuûa DN lieân doanh vaø trong quaù trình hoaït ñoäng khoâng ñöôïc giaûm voán phaùp ñònh. Ñoái vôùi caùc döï aùn xaây döïng keát caáu haï taàng taïi caùc vuøng kinh teá - xaõ hoäi khoù khaên, caùc döï aùn ñaàu tö vaøo mieàn nuùi, vuøng saâu, vuøng xa, caùc döï aùn troàng röøng tyû leä naøy coù theå thaáp hôn 20% nhöng phaûi ñöôïc cô quan caáp giaáy pheùp ñaàu tö chaáp thuaän).
Doanh nghieäp lieân doanh laø loaïi hình ñöôïc nöôùc chuû nhaø öa chuoäng vì coù ñieàu kieän ñeå hoïc taäp kinh nghieäm quaûn lyù, ñaøo taïo lao ñoäng, nhanh choùng coù choã ñöùng treân thò tröôøng theá giôùi. Tuy nhieân, aùp duïng hình thöùc naøy ñoøi hoûi DN cuûa nöôùc chuû nhaø phaûi coù khaû naêng goùp voán, coù ñuû trình ñoä tham gia quaûn lyù DN vôùi ngöôøi nöôùc ngoaøi thì nöôùc chuû nhaø môùi ñaït ñöôïc hieäu quaû mong muoán. 1.1.3.3. Doanh nghieäp 100% voán nöôùc ngoaøi Laø doanh nghieäp thuoäc sôû höõu cuûa nhaø ÑTNN (toå chöùc hoaëc caù nhaân ngöôøi nöôùc ngoaøi) do nhaø ÑTNN thaønh laäp taïi nöôùc chuû nhaø, töï quaûn lyù vaø töï chòu traùch nhieäm veà keát quaû saûn xuaát kinh doanh. Doanh nghieäp 100% voán nöôùc ngoaøi ñöôïc thaønh laäp theo hình thöùc coâng ty traùch nhieäm höõu haïn coù tö caùch phaùp nhaân theo luaät phaùp cuûa nöôùc chuû nhaø. Ñaëc ñieåm chuû yeáu cuûa loaïi hình naøy laø: - Chuû ÑTNN boû ra toaøn boä voán ñaàu tö, ñi ñuû ñeå duy trì saûn xuaát, kinh doanh taïi Vieät Nam (keå caû phaàn xaây döïng cô sôû vaät chaát ban ñaàu). - Chuû ñaàu tö thueâ ñaát cuûa chính phuû Vieät Nam. - Chuû ñaàu tö thueâ vaø traû löông cho caùc chuyeân gia Vieät Nam vaø nöôùc ngoaøi. Doanh nghieäp 100% voán nöôùc ngoaøi luùc ñaàu khoâng ñöôïc ngöôøi nöôùc ngoaøi öa thích vì hoï muoán chia seû ruûi ro vôùi nöôùc chuû nhaø, coøn nöôùc chuû nhaø cuõng khoâng thích vì muoán ñöôïc chia seû lôïi ích, hoïc taäp kinh nghieäm quaûn lyù ñöôïc hoaït ñoäng cuûa DN. Tuy nhieân hình thöùc naøy ngaøy caøng ñöôïc caùc chuû ñaàu tö öa thích vì ñöôïc töï mình quaûn lyù vaø höôûng lôïi nhuaän do keát quaû ñaàu tö taïo ra (chuû ñaàu tö phaûi laøm troøn nghóa vuï taøi chính vôùi nöôùc chuû
nhaø) coøn nöôùc chuû nhaø khoâng phaûi luùc naøo cuõng coù theå tham gia goùp voán thaønh laäp DN lieân doanh. Vì vaäy ñoái vôùi nhöõng döï aùn ñaàu tö voán lôùn, thôøi haïn thu hoài voán laâu, ñoä maïo hieåm cao vaø khoâng ñoøi hoûi tham gia quaûn lyù saùt sao quaù trình vaän haønh caùc keát quaû ñaàu tö (nhö döï aùn daàu khí, caùc döï aùn xaây döïng haï taàng cô sôû kyõ thuaät) thì thöôøng buoäc phaûi ñeå nhaø ÑTNN ñaàu tö 100%. 1.1.3.4. Caùc hình thöùc ñaàu tö khaùc Ngoaøi 3 hình thöùc treân, caùc nöôùc chuû nhaø coøn aùp duïng caùc hình thöùc khaùc nhö: hôïp ñoàng xaây döïng - kinh doanh - chuyeån giao (B.O.T), xaây döïng - chuyeån giao - kinh doanh (B.T.O) vaø xaây döïng - chuyeån giao (B.T). +Hình thöùc B.O.T (Built - Operate- Transfer): caùc chuû ñaàu tö chòu traùch nhieäm xaây döïng, kinh doanh coâng trình trong moät thôøi gian ñuû ñeå thu hoài voán ñaàu tö vaø coù lôïi nhuaän hôïp lyù. Sau khi döï aùn keát thuùc, toaøn boä coâng trình seõ ñöôïc chuyeån giao cho nöôùc chuû nhaø maø khoâng thu baát kyø moät khoaûng tieàn naøo. +Hình thöùc B.T.O (Built - Transfer - Operate) : sau khi xaây döïng xong, nhaø ñaàu tö chuyeån giao cho nöôùc chuû nhaø. Chính phuû nöôùc chuû nhaø daønh cho nhaø ñaàu tö quyeàn kinh doanh coâng trình ñoù trong moät thôøi gian nhaát ñònh ñeå thu hoài ñuû voán ñaàu tö vaø coù lôïi nhuaän hôïp lyù. +Hình thöùc B.T (Built - Transfer): sau khi xaây döïng xong, chuû ñaàu tö chuyeån giao coâng trình ñoù cho nöôùc chuû nhaø, nöôùc chuû nhaø seõ taïo ñieàu kieän cho nhaø ÑTNN thöïc hieän döï aùn khaùc ñeå thu hoài ñuû voán ñaàu tö vaø coù lôïi nhuaän hôïp lyù. 1.2. Boái caûnh quoác teá vaø trong nöôùc
1.2.1. Xu theá hoäi nhaäp, toaøn caàu hoaù Trong suoát theá kyû XX, xu theá quoác teá hoaù kinh teá trong quy moâ khu vöïc vaø toaøn caàu dieãn ra maïnh meõ. Ñaëc bieät laø khi xuaát hieän neàn vaên minh coâng nghieäp, maø trong ñoù khoa hoïc vaø coâng ngheä ñoùng vai troø then choát ñaõ thuùc ñaåy neàn saûn xuaát maïnh meõ caû veà chieàu roäng laãn chieàu saâu, vöôït ra khoûi ranh giôùi ñòa - chính trò chaät heïp truyeàn thoáng, goùp phaàn gia taêng quy moâ vaø toác ñoä neàn saûn xuaát xaõ hoäi. Vaøo nhöõng naêm cuoái theá kyû XX - ñaàu theá kyû XXI naøy thì quoác teá hoaù ngaøy caøng saâu roäng, ñaõ ñaït tôùi moät quy moâ môùi lôùn hôn, ôû moät trình ñoä cao hôn - ñoù laø toaøn caàu hoaù. Ñaây laø moät xu theá khaùch quan, moät quy luaät taát yeáu trong söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi. Ñoàng thôøi ñaây cuõng laø moät xu theá chöùa ñöïng caùc cô hoäi vaø caùc thaùch thöùc to lôùn ñoái vôùi moïi quoác gia hieän nay, ñaëc bieät ñoái vôùi caùc nöôùc ñang phaùt trieån nhö Vieät Nam. Caùc luoàng thöông maïi, dòch vuï, ÑTTTNN vaø taøi chính, coâng ngheä, nhaân löïc giöõa caùc nöôùc gia taêng maïnh meõ caû veà toác ñoä laãn quy moâ, trong ñoù FDI phaùt trieån vôùi toác ñoä nhanh hôn thöông maïi quoác teá. Töø cuoái thaäp nieân 80 - ñeán ñaàu thaäp nieân 90, Lieân Xoâ suïp ñoå, heä thoáng xaõ hoäi chuû nghóa bò tan raõ ñaõ phaù vôõ toaøn dieän löôõng cöïc cuõ. Keát quaû, moät traät töï theá giôùi môùi ñaõ ñöôïc hình thaønh vôùi nhöõng xu theá thay ñoåi lôùn veà chaát: töø ñoái ñaàu, xung ñoät, chaïy ñua chuyeån sang ganh ñua, caïch tranh phaùt trieån kinh teá, môû roäng giao löu vaø ña daïng hoaù quan heä kinh teá ñoái ngoaïi; chính saùch môû cöûa thay cho ñoùng cöûa; lieân keát kinh teá khu vöïc ñoàng thôøi vôùi toaøn caàu hoaù thò tröôøng vaø kinh teá (tieâu bieåu laø söï hình thaønh toå
chöùc lieân keát kinh teá mang tính toaøn caàu nhö APEC, AFTA, NAFTA, G-8… ). Trong quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá, caùc nöôùc trong khu vöïc ñaõ vaø ñang coù nhöõng böôùc chuyeån bieán maïnh meõ. Söï hôïp taùc giöõa caùc thaønh vieân ASEAN trong haàu heát taát caû caùc lónh vöïc ñaàu tö, coâng nghieäp taøi chính, du lòch… phaùt trieån nhanh choùng vaø thu ñöôïc nhieàu keát quaû quan troïng, goùp phaàn phaùt trieån kinh teá töøng nöôùc vaø caû khu vöïc. Ñaëc bieät, khu vöïc maäu dòch töï do ASEAN (AFTA) ñöôïc baét ñaàu thöïc hieän töø ngaøy 1/1/1993 vaø thöïc hieän ñaày ñuû ñoái vôùi caùc nöôùc Vieät Nam vaøo naêm 2005, Laøo vaø Myanma vaøo naêm 2007 vaø Campuchia vaøo naêm 2009. Caùc nöôùc ASEAN thöïc hieän ñaày ñuû caùc nghóa vuï AFTA seõ môû ra moät thò tröôøng roäng lôùn goàm khoaûng 500 trieäu ngöôøi tieâu duøng vôùi nhöõng möùc thueá quan öu ñaõi vaø haøng raøo phi thueá quan ñöôïc giaûm thieåu, höùa heïn nhöõng cô hoäi ñaàu tö, kinh doanh haáp daãn cho caùc nhaø ÑTNN. Nhaän thöùc ñöôïc taàm quan troïng cuûa vai troø FDI ñoái vôùi taêng tröôûng kinh teá vaø giaûi quyeát vaán ñeà vieäc laøm neân caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån laãn caùc nöôùc ñang phaùt trieån ñeàu chuù troïng thu huùt ÑTNN. Vôùi vieäc hình thaønh NAFTA, EU… moâi tröôøng ñaàu tö taïi caùc khu vöïc naøy trôû neân haáp daãn caïnh tranh hôn do ñöôïc môû vaø töï do hoaù ôû möùc cao hôn. Nhieàu nöôùc ñang tieáp tuïc môû cöûa taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho FDI thoâng qua caùc hieäp ñònh song phöông vaø nhöõng chính saùch öu ñaõi ñaàu tö trong phaïm vi khu vöïc vaø töøng nöôùc ñeå taïo ñaø ñi leân. Baùo caùo ñaàu tö theá giôùi naêm 2004 cuûa Lieân hieäp quoác cuõng cho thaáy laøn soùng FDI ñang höôùng veà Chaâu AÙ vôùi giaù trò khoaûng 107 tyû USD
trong naêm 2003, chaám döùt söï giaûm suùt cuûa naêm 2000, 2001, 2002 [7, tr.9]. FDI luoân phaùt trieån vôùi toác ñoä nhanh vaø trôû thaønh moät loaïi hình quan heä kinh teá coù vai troø quan troïng coù tính taát yeáu ñoái vôùi söï phaùt trieån neàn kinh teá theá giôùi vaø haàu heát caùc quoác gia, trong ñoù caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån laø löïc löôïng chi phoái chuû yeáu. Nhieàu ngaønh tröôùc ñaây ñöôïc xem nhö ñoùng cöûa ñoái vôùi FDI nhö vieãn thoâng, baûo hieåm… ñaõ ñöôïc môû ra cho FDI vaø töï do hoaù hôn. Theo caùc chuyeân gia kinh teá theá giôùi, doøng voán FDI chuyeån sang lónh vöïc dòch vuï roõ reät (böu chính vieãn thoâng, ñieän, nöôùc, caùc loaïi dòch vuï thöông maïi). Trong khoaûng thôøi gian töø 1990 ñeán 2002, ÑTNN ñoå vaøo ngaønh ñieän, ga vaø nöôùc taêng töø 10 tyû leân 144 tyû USD; caùc lónh vöïc vieãn thoâng, kho baõi, vaän taûi ñoùn nhaän 476 tyû USD so vôùi con soá ít oûi 29 tyû USD tröôùc nhöõng naêm 1990 [7, tr.9]. Ngoaøi ra ñoàng voán FDI coøn ñaàu tö vaøo caùc lónh vöïc khaùc nhö cheá taïo maùy, ñieän töû, saûn xuaát oâtoâ. Khaû naêng thu lôïi nhuaän cuûa caùc coâng ty lôùn hôn seõ khuyeán khích caùc taäp ñoaøn kinh teá ña quoác gia naâng möùc ñaàu tö ôû nhieàu nöôùc. 1.2.2. Chuû tröông ñoåi môùi vaø hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa Vieät Nam Vaøi thaäp kyû gaàn ñaây, daân toäc Vieät Nam cuøng caû nhaân loaïi ñang ñöùng tröôùc moät hieän thöïc khaùch quan laø toaøn caàu hoaù neàn kinh teá vaø ñôøi soáng xaõ hoäi, maø ñoäng löïc cuûa noù laø söï phaùt trieån nhanh choùng cuûa caùch maïng khoa hoïc vaø coâng ngheä. Nhöõng naêm gaàn ñaây, nhieàu quoác gia lôùn, nhoû ñeàu daønh öu tieân cho phaùt trieån kinh teá vaø do ñoù, ngaøy caøng tham gia nhieàu hôn vaøo quaù trình lieân doanh, lieân keát, hôïp taùc song phöông vaø ña phöông,
khu vöïc vaø quoác teá… Ñaây laø ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå caùc daân toäc xích laïi gaàn nhau, trao ñoåi hoïc taäp kinh nghieäm vaø giuùp ñôõ laãn nhau… Chuùng ta chuû tröông “tieáp tuïc thöïc hieän nhaát quaùn ñöôøng loái ñoái ngoaïi ñoäc laäp töï chuû, roäng môû, ña phöông hoaù, ña daïng hoaù caùc quan heä quoác teá” vôùi tinh thaàn “Vieät Nam saün saøng laø baïn, laø ñoái taùc tin caäy cuûa caùc nöôùc trong coäng ñoàng quoác teá, phaán ñaáu vì hoaø bình, ñoäc laäp vaø phaùt trieån” [7, tr.11]. Töø Ñaïi hoäi VI (1986) tôùi nay, chuùng ta böôùc vaøo thôøi kyø ñoåi môùi töøng böôùc, toaøn dieän trong boái caûnh neàn kinh teá - xaõ hoäi laâm vaøo khuûng hoaûng nghieâm troïng vaø trong boái caûnh quoác teá bieán ñoäng nhanh choùng, phöùc taïp vaø gaây cho chuùng ta raát nhieàu khoù khaên. Cuoäc khuûng hoaûng chuû nghóa xaõ hoäi treân theá giôùi, ñaëc bieät laø söï suïp ñoå caùc nöôùc xaõ hoäi chuû nghóa Ñoâng AÂu vaø Lieân Xoâ ñaõ daãn ñeán nguoàn vieän trôï öu ñaõi, coù tính “bao caáp” veà taøi chính, vaät tö, kyõ thuaät töø beân ngoaøi vaø thò tröôøng truyeàn thoáng tieâu thuï nhieàu loaïi saûn phaåm cuûa ta giaûm ñoät ngoät laøm ñaûo loän nhöõng caân ñoái quan troïng trong keá hoaïch oån ñònh vaø phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi (1986- 1990) nhöõng naêm ñaàu cuûa söï nghieäp ñoåi môùi. Cuoäc khuûng hoaûng cuûa nhieàu nöôùc xaõ hoäi chuû nghóa tröôùc ñaây aûnh höôûng lôùn tôùi nhaän thöùc tö töôûng, taâm tö cuûa ñaûng vieân vaø nhaân daân, coäng vôùi khoù khaên môùi veà caùc moái quan heä kinh teá, ñoàng thôøi Myõ tieáp tuïc bao vaây, caám vaän, caùc theá löïc thuø ñòch tieáp tuïc taán coâng veà nhieàu maët, trong ñoù coù nhöõng bieán ñoäng trong thôøi kyø ñoåi môùi, xuaát hieän laïm phaùt phi maõ… nhöõng khoù khaên ñoù töôûng chöøng khoâng theå vöôït qua (Keát thuùc 5 naêm 1986-1990, coâng cuoäc ñoåi môùi ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu böôùc ñaàu raát quan troïng, GDP taêng 4,4%/ naêm. Vieäc thöïc hieän toát 3 chöông trình muïc tieâu phaùt trieån veà löông thöïc, thöïc phaåm, haøng
tieâu duøng vaø haøng xuaát khaåu ñöôïc ñaùnh giaù laø thaønh coâng böôùc ñaàu nhaèm cuï theå hoaù noäi dung cuûa coâng nghieäp hoaù xaõ hoäi chuû nghóa trong chaëng ñöôøng ñaàu tieân ñaõ ñöôïc Ñaïi hoäi IV thoâng qua; Trong 5 naêm 1991-1995 neàn kinh teá ñaõ ñaït ñöôïc toác ñoä taêng tröôûng töông ñoái cao lieân tuïc vaø töông ñoái toaøn dieän, thöïc hieän vöôït möùc haàu heát caùc chæ tieâu chuû yeáu cuûa keá hoaïch 5 naêm, GDP bình quaân haøng naêm 1991-1995 taêng 8,2%, vöôït möùc keá hoaïch ñeà ra; 5 naêm 2001-2005, kinh teá tieáp tuïc taêng tröôûng nhanh theo höôùng tích cöïc, naêm sau cao hôn naêm tröôùc. GDP taêng bình quaân 7,5%, ñaït muïc tieâu keá hoaïch ñeà ra). Toång kim ngaïch xuaát khaåu taêng nhanh, bình quaân haøng naêm thôøi kyø 1991-1995 taêng 17,8%/naêm; thôøi kyø 1996-2000 taêng 21%/naêm; thôøi kyø 2001-2005 taêng 17,5%/naêm. Kim ngaïch xuaát khaåu bình quaân ñaàu ngöôøi taêng töø 36,3 USD naêm 1990 leân 390 USD naêm 2005 [10]. Giai ñoaïn 1986-2000, chuùng ta ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu to lôùn vaø coù yù nghóa ñaëc bieät quan troïng cho böôùc phaùt trieån tieáp theo. Toång saûn phaåm trong nöôùc (GDP) taêng bình quaân 7%/ naêm. Noâng nghieäp phaùt trieån lieân tuïc, ñaëc bieät laø saûn xuaát löông thöïc (Vieät Nam trôû thaønh nöôùc xuaát khaåu gaïo ñöùng thöù 2 theá giôùi). Giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp bình quaân taêng 13,5%/naêm. Heä thoáng keát caáu haï taàng ñöôïc taêng cöôøng. Caùc ngaønh dòch vuï, xuaát khaåu vaø nhaäp khaåu ñeàu taêng. Naêm 2000, chuùng ta ñaõ chaën ñöôïc ñaø giaûm suùt möùc taêng tröôûng kinh teá, caùc chæ tieâu chuû yeáu ñeàu ñaït hoaëc vöôït möùc keá hoaïch ñeà ra. Moãi naêm khoaûng 1,2 trieäu ngöôøi coù vieäc laøm. Coâng taùc xoaù ñoùi, giaûm ngheøo treân phaïm vi caû nöôùc ñaït keát quaû noåi baäc, ñöôïc dö luaän theá giôùi ñaùnh giaù cao. Cheá ñoä xaõ hoäi oån ñònh vaø phaùt trieån theo ñònh
höôùng xaõ hoäi chuû nghóa, ñôøi soáng caùc taàng lôùp nhaân daân ñöôïc caûi thieän roõ reät… Coù theå noùi 20 naêm ñoåi môùi ñaõ laøm thay ñoåi boä maët cuûa ñaát nöôùc vaø ñôøi soáng cuûa nhaân daân, neàn ñoäc laäp daân toäc vaø chuû nghóa xaõ hoäi ñöôïc cuûng coá, vò theá vaø uy tín cuûa nöôùc ta treân tröôøng quoác teá ñöôïc naâng cao. Nhöõng naêm cuoái theá kyû XX, Vieät Nam ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu quan troïng, “hoaù giaûi ñöôïc nhöõng taùc ñoäng kinh teá cuûa söï tan vôõ cheá ñoä xaõ hoäi chuû nghóa ôû Lieân Xoâ vaø Ñoâng AÂu” [19, tr.259]. Quan heä ngoaïi giao noùi chung vaø quan heä kinh teá noùi rieâng giöõa Vieät Nam vôùi caùc nöôùc treân theá giôùi ngaøy caøng ñöôïc cuûng coá vaø taêng cöôøng, nhaèm höôùng ñeán hoaø bình, oån ñònh, hôïp taùc vaø phaùt trieån. Vieäc taêng cöôøng caùc cuoäc tieáp xuùc, tham gia caùc toå chöùc kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi (APEC, AFTA… ); Hieäp ñònh thöông maïi giöõa Vieät Nam vaø Hoa Kyø, tích cöïc ñaøm phaùn gia nhaäp WTO… laø nhöõng bieåu hieän cuï theå cuûa xu höôùng ñoù. Ñaát nöôùc ñang trong quaù trình ñaåy maïnh coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù, xaây döïng neàn kinh teá töï chuû, ñöa ñaát nöôùc trôû thaønh nöôùc coâng nghieäp. Quaù trình naøy ñoøi hoûi nguoàn voán raát lôùn khoâng nhöõng töø trong nöôùc maø coøn töø nöôùc ngoaøi. Ngaøy 1/1/1988, Luaät ÑTTTNN taïi Vieät Nam chính thöùc coù hieäu löïc, keå töø ñoù ñeán nay Vieät Nam ñaõ thu huùt nhöõng keát quaû to lôùn, taïo ra moät ñoäng löïc quan troïng thuùc ñaåy kinh teá - xaõ hoäi Vieät Nam khoâng ngöøng phaùt trieån. Ñeå taêng cöôøng hieäu quaû cuûa vieäc thu huùt nguoàn voán ÑTTTNN, Luaät vaø Nghò ñònh veà ÑTNN ñaõ ñöôïc söûa ñoåi, boå sung nhieàu laàn vaøo thaùng 6/1992; thaùng 11/1996; thaùng 6/2000… Ngoaøi ra coù nhieàu cô cheá chính saùch chuû tröông lieân quan ñeán ÑTNN ñöôïc Chính phuû, Boä ngaønh, ñòa phöông ban haønh. Taát caû caùc vaên baûn ñoù ñeàu höôùng tôùi xaây döïng moät
moâi tröôøng ñaàu tö haáp daãn, thoâng thoaùng, hieäu quaû, taïo moïi ñieàu kieän toát nhaát cho caùc nhaø ÑTNN yeân taâm ñaàu tö vaø laøm aên laâu daøi taïi Vieät Nam. Ñieåm môùi cuûa ÑTNN ñoù laø Nhaø nöôùc chuû tröông chuyeån sang loaïi hình coâng ty coå phaàn (Nghò ñònh soá 38/2003/ NÑ-CP ngaøy 24/5/2003 veà chuyeån ñoåi moät soá DN coù voán ÑTNN sang hoaït ñoäng theo hình thöùc coå phaàn). Nhö vaäy sau gaàn 18 naêm thöïc hieän Luaät ÑTNN, khu vöïc kinh teá coù voán ÑTNN ñaõ khoâng ngöøng phaùt trieån vaø cuøng vôùi khu vöïc kinh teá tö nhaân trong nöôùc trôû thaønh moät boä phaän caáu thaønh quan troïng cuûa neàn kinh teá quoác daân. Khu vöïc kinh teá coù voán ÑTNN cuõng phaùt trieån maïnh. ÑTNN ñaõ goùp phaàn tích cöïc vaøo coâng cuoäc ñoåi môùi vaø thuùc ñaåy tieán trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa Vieät Nam vôùi khu vöïc vaø theá giôùi. Vieäc caùc nöôùc vaø vuøng laõnh thoå tích cöïc ñaàu tö vaøo Vieät Nam ñaõ goùp phaàn môû roäng quan heä kinh teá ñoái ngoaïi vaø söï tham gia phaân coâng lao ñoäng quoác teá cuûa caùc doanh nghieäp Vieät Nam, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho tieán trình hoäi nhaäp kinh teá cuûa Vieät Nam vôùi khu vöïc vaø theá giôùi. 1.3. FDI ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá caû nöôùc Töø khi coâng boá luaät ÑTNN (12/1987), sau 3 laàn söûa ñoåi - moät ñaïo luaät ñöïôc ñaùnh giaù laø raát thoaùng vaø côûi môû - vôùi nhöõng lôïi theá veà taøi nguyeân, lao ñoäng, vò trí ñòa lyù, thò tröôøng… ÑTNN vaøo nöôùc ta ñaõ vaø ñang taêng nhanh caû veà soá löôïng vaø quy moâ. Caùc soá lieäu sau ñaây chöùng toû ñieàu ñoù. Baûng 1.1. Soá döï aùn vaø voán ÑTNN ñöôïc caáp giaáy pheùp taïi Vieät Nam 1988-2004 Naêm Döï aùn Voán ñaàu tö Voán phaùp ñònh Soá Möùc Taêng Möùc Soá löôïng Möùc löôïng taêng(%)so voán taêng(%)so (trieäu taêng(%)so vôùi naêm (trieäu vôùi naêm USD) vôùi naêm
tröôùc USD) tröôùc tröôùc 1988 37 371,8 288,4 1989 68 183,8 582,5 156,7 311,5 108,0 1990 108 158,8 839,0 144,0 407,5 103,8 1991 151 139,8 1322,0 157,6 663,6 162,8 1992 197 130,5 2165,0 163,7 1418,0 213,7 1993 274 139,1 2589,0 119,6 1468,5 103,6 1994 367 133,9 3746,0 144,7 1899,0 129,3 1995 408 111,2 6848,8 182,8 3157,6 166,3 1996 387 94,9 8979,0 131,1 3280,3 103,9 1997 358 92,5 4894,2 54,5 2404,4 73,3 1998 285 79,6 4138,0 84,6 1976,0 82,2 1999 311 109,1 1568,0 37,9 693,3 35,1 2000 389 125,1 2018,0 128,7 1625,0 234,4 2001 523 134,4 5536,0 274,3 1044,1 64,3 2002 754 144,2 1557,7 28,1 721,4 69,1 2003 550 72,9 2592,0 170,8 1044,1 144,7 2004 679 123,5 2084,5 80,4 985,6 94,4 T.Soá 5846 51.830 Nguoàn: Nieân giaùm Thoáng keâ, Cuïc Thoáng keâ TPHCM 1998-2004 Ñaàu tö nöôùc ngoaøi thaät söï trôû thaønh moät nguoàn löïc quan troïng, ñaûm baûo duy trì söï taêng tröôûng kinh teá trong nhieàu naêm ôû möùc 8,5 - 9,6%. Ñeán nay ñaõ coù 58 quoác gia, vuøng laõnh thoå vôùi treân 700 coâng ty ñaàu tö vaøo Vieät Nam. Khi ñi vaøo hoaït ñoäng, caùc DN coù voán nöôùc ngoaøi ñoùng goùp cho ngaân saùch haøng naêm 1510 tyû ñoàng, thu huùt 170.000 lao ñoäng tröïc tieáp, haøng vaïn chuïc lao ñoäng giaùn tieáp, kim ngaïch xuaát khaåu cuûa caùc DN naøy ñaït 600 trieäu USD; soá haøng hoaù Vieät Nam ñaõ ñeán ñöôïc thò tröôøng AÂu, Myõ, Nhaät Baûn. Nhieàu loaïi hình kinh teá môùi nhö KCX, KCN xuaát hieän, goùp phaàn ñaåy nhanh söï chuyeån dòch cô caáu kinh teá theo höôùng coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù.
Rieâng 1996, tuy soá löôïng döï aùn giaûm, nhöng toång voán ÑTTTNN vaãn taêng treân 30%, xuaát khaåu ñaït 300 trieäu USD (taêng gaáp 1,5 laàn naêm 1995) vaø chieám 13% GDP caû nöôùc [15]. Naêm 1996 ñaùnh daáu nhöõng thay ñoåi tích cöïc veà chaát löôïng trong hoaït ñoäng ñaàu tö. Veà cô caáu lónh vöïc ñaàu tö, khaùc vôùi caùc naêm tröôùc, naêm 1996 soá döï aùn ñaàu tö vaøo lónh vöïc saûn xuaát vaät chaát chieám tuyeät ñaïi boä phaän (75-80%), cung caùch laøm aên ngaén haïn, chuïp giaät döôøng nhö khoâng coøn. Caùc lónh vöïc tröôùc ñaây thu huùt nhieàu FDI nhaát nhö kinh doanh khaùch saïn, xaây döïng vaên phoøng cho thueâ giaûm 53-70% vì ñaõ coù xu höôùng baõo hoaø. Trong khi ñoù, ngoaøi 3 ngaønh vieãn thoâng, vaän taûi, thaêm doø vaø khai thaùc daàu khí khoâng coù döï aùn naøo, thì caùc lónh vöïc saûn xuaát khaùc taêng vöôït baäc: “ñaàu tö vaøo ngaønh coâng nghieäp taêng 90%; coâng nghieäp nheï taêng 81%; xaây döïng taêng 154%; noâng-laâm-ngö taêng 40%. Tính bình quaân moãi döï aùn coù soá voán nhieàu hôn, ñaït 17,5 trieäu USD (naêm 1995 laø 16,3 trieäu USD)” [15]. Naêm 1996, coù nhieàu döï aùn coù quy moâ taàm côõ. Chaúng haïn nhö döï aùn xaây döïng ñoâ thò Nam Thaêng Long (Haø Noäi) vôùi soá voán 2,1 tyû USD; döï aùn xaây döïng khu ñoâ thò An Ñònh (TPHCM) coù soá voán ñaêng kyù 940 trieäu USD… [14]. Ñaây laø nhöõng döï aùn daøi haïn, thöïc hieän phöùc taïp, qua nhieàu giai ñoaïn vaø khi hoaøn thaønh seõ ñem laïi moät dieän maïo môùi cho caùc thaønh phoá lôùn. Ñeán cuoái naêm 2005, caû nöôùc ñaõ thu huùt ñöôïc khoaûng 50 tyû USD voán ñaàu tö töø 70 quoác gia vaø vuøng laõnh thoå treân theá giôùi. Voán ÑTNN ñaõ ñoùng goùp treân 15% toång saûn phaåm quoác noäi; 37,5% giaù trò coâng nghieäp vaø 54% kim ngaïch xuaát khaåu cuûa Vieät Nam. Rieâng naêm 2005, Vieät Nam ñaõ thu huùt ñöôïc hôn 6 tyû USD voán ñaêng kyù, trong ñoù voán thöïc hieän laø khoaûng 3,3 tyû