intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Luận văn: Du lịch sinh thái và thực tế phát triển ở Việt Nam

Chia sẻ: Phan Ngi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:41

392
lượt xem
89
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nếu chúng ta là nhà điều hành Tour du lịch của một công ty lữ hành mà được một du khách hay một tổ chức yêu cầu phải xây dựng một Tour du lịch sinh thái thì ta phải làm gì? Chúng ta cũng biết bởi khái niệm du lịch sinh thái còn khá mới mẻ đối với ngành du lịch Việt Nam.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Luận văn: Du lịch sinh thái và thực tế phát triển ở Việt Nam

  1. BÁO CÁO TỐT NGHIỆP Đề tài “Du lịch sinh thái và thực tế phát triển ở Việt Nam”
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n Kinh tÕ Du lÞch PhÇn më ®Çu NÕu chóng ta lµ nhµ ®iÒu hµnh Tour du lÞch cña mét c«ng ty l÷ hµnh mµ ®­îc mét du kh¸ch hay mét tæ chøc yªu cÇu ph¶i x©y dùng mét Tour du lÞch sinh th¸i th× ta ph¶i lµm g× ? Chóng ta còng biÕt bëi kh¸i niÖm du lÞch sinh th¸i cßn kh¸ míi mÎ ®èi víi ngµnh du lÞch ViÖt Nam nãi riªng vµ trªn thÕ giíi nãi chung. Mét h×nh th¸i du lÞch, mét ®o¹n thÞ tr­êng cßn míi mÎ nh­ vËy t¹i sao c¸c nhµ kinh tÕ kh«ng ®Çu t­ vµo ®ã? Muèn ®Çu t­ vµo du lÞch sinh th¸i cã hiÖu qu¶ cã c¬ së lý luËn c¬ b¶n vÒ du lÞch sinh th¸i, nghiªn cøu m« h×nh c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý du lÞch sinh th¸i, nghiªn cøu c¸c ®èi t­îng t¸c ®éng vµ c¸c yªu cÇu nguyªn t¾c ®Ó ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i bÒn v÷ng . Kh«ng chØ trªn lÜnh vùc kinh tÕ, th­¬ng m¹i mµ c¶ trªn lÜnh vùc m«i tr­êng, x· héi, v¨n ho¸ du lÞch sinh th¸i còng ®ãng vai trß quan träng. Ngoµi nh÷ng lîi Ých vÒ kinh tÕ, thÈm mü, cßn ph¶i chó ý ®Õn vÇn ®Ò gi¸o dôc m«i tr­êng, gi÷ g×n c¶nh quan thiªn nhiªn cho trong s¹ch. §iÒu ®ã cã lîi cho chÝnh chóng ta. Theo em nghÜ ®©y lµ nh÷ng vÊn ®Ò gi¶i ®¸p cho c©u hái trªn vµ còng chÝnh lµ lý do t¹i sao em l¹i chän ®Ò tµi :“Du lÞch sinh th¸i vµ thùc tÕ ph¸t triÓn ë ViÖt Nam”, víi mong muèn ®­îc t×m hiÓu thªm nhiÒu kiÕn thøc c¶ vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi vµ m«i tr­êng sinh th¸i. Víi ®iÒu kiÖn cã h¹n, em xin ®­îc giíi h¹n néi dung ®Ò tµi: Ch­¬ng I: Kh¸i qu¸t vÒ du lÞch sinh th¸i Ch­¬ng II:Thùc tÕ ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i ë ViÖt Nam 2.1 TiÒm n¨ng, thùc tr¹ng vÒ du lÞch sinh th¸i trong c¸c khu b¶o tån quèc gia 2.2 TiÒm n¨ng, thùc tr¹ng cña du lÞch biÓn Ch­¬ng III: Mét sè biÖn ph¸p tiÕp tôc ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i ë ViÖt Nam 3.1 §Þnh h­íng vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i ë ViÖt Nam 3.2 C¸c chiÕn l­îc ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i ë ViÖt Nam Em xin c¶m ¬n ThS.NguyÔn Phi L©n, thÇy c« trong khoa QTKD Du lÞch vµ Kh¸ch s¹n Tr­êng ®¹i häc KTQD Hµ Néi ®· gióp ®ì ®Ó bµi viÕt cña em ®­îc thµnh c«ng. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ! 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n Kinh tÕ Du lÞch PhÇn néi dung Ch­¬ng 1 : Kh¸i qu¸t vÒ du lÞch sinh th¸i 1.1. Du lÞch sinh th¸i vµ ®Æc ®iÓm chñ yÕu Du lÞch sinh th¸i ®ang dÊy lªn trong giíi l÷ hµnh vµ b¶o tån ngµy mét t¨ng, nguån gèc cña nã gièng nh­ mét sù tiÕn ho¸ h¬n lµ mét cuéc c¸ch m¹ng. Du lÞch sinh th¸i b¾t nguån tõ du lÞch thiªn nhiªn vµ du lÞch ngoµi trêi. Nh÷ng du kh¸ch lò l­ît kÐo ®Õn c¸c v­ên quèc gia Yellowstone vµ ysoemite hµng thÕ kû tr­íc d©y lµ nh÷ng nhµ du lÞch sinh th¸i ®Çu tiªn. Nh÷ng kh¸ch l÷ hµnh ®Õn Serengeti tõ kho¶ng nöa thÕ kû tr­íc, nh÷ng nhµ gi· ngo¹i m¹o hiÓm Himalaya ®· c¾m tr¹i trªn Annapurna 25 n¨m sau, hµng ngµn ng­êi ®Õn chôp ¶nh chim c¸nh côt ë Nam cùc, nh÷ng nhãm ng­êi ®Õn Belize hoÆc nh÷ng ng­êi ®Õn ngñ trong nh÷ng ng«i nhµ dµi cña Borne còng cã thÓ ®­îc coi lµ nh÷ng kh¸ch du lich sinh th¸i. ThÕ kû 20 ®· chøng kiÕn sù thay ®æi kÞch tÝnh vµ liªn tôc cña l÷ hµnh thiªn nhiªn. Ch©u phi lµ mét vÝ dô ®iÓn h×nh. Nh÷ng cuéc ®i s¨n n¨m 1909 cña Thoedore Rooevelt ®Ó cho vµo tói s¨n nh÷ng chiÕc ®Çu hoÆc nh÷ng c¸i sõng lín nhÊt mµ «ng cã thÓ t×m thÊy lµ mét ®iÓn h×nh ®­¬ng ®¹i. Vµo nh÷ng n¨m 70, du lÞch ®¹i chóng vµ du lÞch kh«ng ph©n biÖt, vÉn chñ yÕu ®Ó t©m ®Õn c¸c con thó lín, ®· ph¸ ho¹i c¸c m«i tr­êng sèng g©y phiÒn nhiÔu ®Õn c¸c ®éng vËt , vµ ph¸ huû thiªn nhiªn. Ngµy nay , c¸c hµnh vi nµy ®ang thay ®æi .Ngµy cµng nhiÒu kh¸ch th¨m quan nhËn thøc ®­îc t¸c h¹i sinh th¸i hä cã thÓ g©y ra cho gi¸ trÞ cña tù nhiªn , vµ cho nh÷ng mèi quan t©m cña nh©n d©n ®Þa ph­¬ng. C¸c tour du lÞch chuyªn ho¸ - s¨n chim , c­ìi l¹c ®µ ,bé hµnh thiªn nhiªn cã h­íng dÉn vµ nhiÒu n÷a - ®ang t¨ng lªn. C¸i dßng nhá nh­ng ®ang lín lªn nµy chÝnh lµ du lÞch sinh th¸i .Vµ, mét c¸ch ng¹c nhiªn du lÞch sinh th¸i dang lµm cho c¶ nghµnh c«ng nghiÖp l÷ hµnh trë nªn nh¹y c¶m h¬n víi m«i tr­êng. 1.2 Kh¸i qu¸t du lÞch sinh th¸i. Du lÞch sinh th¸i (Ecotourism) lµ mét kh¸i niÖm t­¬ng ®èi míi mÎ , ®ang lµ mèi quan t©m cña nhiÒu ng­êi ë nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau .Cã nhiÒu c¸ch ®Æt vÊn ®Ò vÒ du lÞch sinh th¸i vµ sù t×m kiÕm ®i dÕn sù thèng nhÊt b¶n chÊt , nhËn thøc cña lo¹i h×nh du lÞch sinh th¸i vÉn ®ang ®­îc tiÕp tôc trªn nhiÒu diÔn ®µn quèc tÕ vµ trong n­íc .
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n Kinh tÕ Du lÞch Lo¹i h×nh du lÞch sinh th¸i vÒ thùc chÊt lµ lo¹i h×nh cã quy m« kh«ng lín, nh­ng cã t¸c dông hoµ nhËp m«i tr­êng tù nhiªn víi ®iÓm du lÞch, khu du lÞch vµ nÒn v¨n ho¸ ®ã. ChÝnh lo¹i h×nh du lÞch nµy còng lµ lo¹i h×nh du lÞch bÒn v÷ng mµ hiÖn nay Tæ chøc Du lÞch thÕ giíi ®· kh¼ng ®Þnh ®èi víi c¸c ho¹t ®éng du lÞch nh»m võa ®¸p øng c¸c nhu cÇu hiÖn t¹i cña du kh¸ch cïng ng­êi d©n ë vïng cã du kh¸ch ®Õn th¨m quan, nghØ d­ìng v.v.. ®ång thêi chó träng tíi viÖc t«n t¹o nh»m b¶o tån c¸c nguån tµi nguyªn du lÞch ®Ó cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn ho¹t ®éng cña du lÞch trong t­¬ng lai. Lo¹i h×nh du lÞch sinh th¸i cã nhiÖm vô: - B¶o tån tµi nguyªn cña m«i tr­êng tù nhiªn. - B¶o ®¶m ®èi víi du kh¸ch vÒ c¸c ®Æc ®iÓm cña m«i tr­êng tù nhiªn mµ hä ®ang chiªm ng­ìng. - Thu hót tÝch cùc sù tham gia cña céng ®ång ®Þa ph­¬ng, ng­êi d©n b¶n ®Þa trong viÖc qu¶n lý vµ b¶o vÖ, ph¸t triÓn du lÞch ®ang triÓn khai thùc hiÖn trong ®iÓm du lÞch, khu du lÞch v.v... Qua c¸c yªu cÇu nhiÖm vô ®Ò ra nãi trªn, lo¹i h×nh du lÞch sinh th¸i võa ®¶m b¶o sù hµi lßng ®èi víi du kh¸ch ë møc ®é cao ®Ó t¹o lËp sù hÊp dÉn ®èi víi hä, ®ång thêi qua du kh¸ch qu¶ng b¸ uy tÝn cña ®iÓm du lÞch, khu du lÞch. Tõ ®ã ngµnh du lÞch cã ®iÒu kiÖn b¶o ®¶m vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng du lÞch vµ còng lµ c¬ héi t¨ng thu nhËp cho ng­êi d©n th«ng qua ho¹t ®éng du lÞch, còng tøc lµ cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ x· héi ho¸ thu nhËp tõ du lÞch. Cho ®Õn nay vÉn ch­a cã sù x¸c ®Þnh hoµn h¶o vÒ lo¹i h×nh du lÞch sinh th¸i. Lo¹i h×nh du lÞch nµy qu¶ vÉn cßn míi mÎ, mÆc dï nh÷ng n¨m 1997-1998 Tæ chøc Du lÞch thÕ giíi vµ Liªn Hîp Quèc ®· nªu mét sè quan ®iÓm chuyÓn m¹nh sang lo¹i h×nh du lÞch sinh th¸i phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña sù ph¸t triÓn du lÞch. Mét sè nhµ khoa häc vÒ du lÞch còng ®· kh¼ng ®Þnh c¸c lo¹i h×nh du lÞch sinh th¸i nh­ sau: - Du lÞch xanh, du lÞch d· ngo¹i. - Du lÞch nh¹y c¶m, du thuyÒn trªn s«ng, hå, trªn biÓn... - Du lÞch thiªn nhiªn, tham quan miÖt v­ên, lµng b¶n... - Du lÞch m«i tr­êng. - Du lÞch th¸m hiÓm, m¹o hiÓm,lÆn biÓn, th¨m hang ®éng...
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n Kinh tÕ Du lÞch Tõ nh÷ng n¨m 1985-1990, ®Æc biÖt lµ sau n¨m 1990 khoa häc sinh th¸i ®­îc chÊp nhËn kh¸ réng r·i trªn thÕ giíi vµ còng tõ khoa häc sinh th¸i trë thµnh mét lÜnh vùc khoa häc cã gi¸ trÞ h¬n nhiÒu nªn ngµnh kinh tÕ-x· héi cã ý thøc vËn dông nh÷ng lý thuyÕt c¬ b¶n cña sinh th¸i häc. Ngµnh du lÞch thÕ giíi tõ sau cuéc Héi nghÞ vÒ Tr¸i ®Êt ë Rio ®e Janeiro n¨m 1992 ®· thùc sù vËn dông sinh th¸i häc d­íi nhiÒu môc tiªu sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng. ViÖc tæ chøc vµ ®iÒu hµnh lo¹i h×nh du lÞch sinh th¸i nh­ thÕ nµo ®Ó cã thÓ: - B¶o tån m«i tr­êng tù nhiªn mµ du lÞch ®ang sö dông. - N©ng cao ý thøc cña du kh¸ch ®Ó hä nhËn râ ®Æc ®iÓm cña m«i tr­êng tù nhiªn trong khi du lÞch ®ang hoµ m×nh vµo ®ã. - §éng viªn tr¸ch nhiÖm cña d©n c­ ®Þa ph­¬ng t¹i khu du lÞch, ®iÓm du lÞch cã tr¸ch nhiÖm qu¶n lý b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn du lÞch nh»m b¶o ®¶m sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña m«i tr­êng du lÞch vµ thiÕt thùc t¹o ®­îc lîi Ých l©u dµi. Nãi chung du lÞch sinh th¸i lµ lo¹i h×nh du lÞch dùa vµo nh÷ng h×nh thøc truyÒn thèng s½n cã, nh­ng cã sù hoµ nhËp vµo m«i tr­êng tù nhiªn víi v¨n ho¸ b¶n ®Þa, du kh¸ch cã thªm nh÷ng nhËn thøc vÒ ®Æc ®iÓm cña m«i tr­êng tù nhiªn, vÒ nh÷ng nÐt ®Æc thï vèn cã cña v¨n ho¸ tõng ®iÓm, tõng vïng, khu du lÞch vµ cã phÇn tr¸ch nhiÖm tù gi¸c ®Ó kh«ng x¶y ra nh÷ng tæn thÊt, x©m h¹i ®èi víi m«i tr­êng tù nhiªn vµ nÒn v¨n ho¸ së t¹i. Cßn vÒ quy m« cña lo¹i h×nh du lÞch sinh th¸i th× tuú thuéc vµo kh¶ n¨ng, ®iÒu kiÖn, biÖn ph¸p tæ chøc cña nhµ qu¶n lý ho¹t ®éng du lÞch, cã thÓ dÇn dÇn tõ quy m« khiªm tèn ®Ó ph¸t triÓn réng r·i. ë n­íc ta trªn ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng còng ®· ®­a ra nhiÒu kh¸i niÖm vµ ®Þnh nghÜa cho lo¹i h×nh du lÞch nµy : “ Du lÞch sinh th¸i lµ du lÞch ®Õn víi thiªn nhiªn hoang s¬, th«n d· ”; “Du lÞch sinh th¸i lµ du lÞch ®Õn vèi c¸c khu b¶o tån thiªn nhiªn” ; “Du lÞch sinh th¸i lµ du lÞch th¸m hiÓm , hoÆc m¹o hiÓm trªn c¸c c¸i míi ,c¸i l¹ cña thiªn nhiªn” … Víi ViÖt nam , mét n­íc míi ph¸t triÓn vÒ du lÞch vµ lo¹i h×nh du lÞch sinh th¸i hÇu nh­ cßn rÊt míi,ch­a tÝch luü ®­îc nhiÒu kinh nghiÖm .VÊn ®µ ®¹t ra lóc nµy mang tÝnh cÊp b¸ch lµ cÇn ph¶i quan t©m ®Õn c¶ hai ph­¬ng diÖn: Mét lµ: Thèng nhÊt vÒ b¶n chÊt vµ kh¸i niÖm cña lo¹i h×nh du lÞch sinh th¸i. Hai lµ: TiÕp cËn víi xu thÕ vµ nhu cÇu thÞ tr­êng du lÞch sinh th¸i trong n­íc vµ quèc tÕ, tiÕn hµnh x©y dùng nh÷ng ®Þnh h­íng vµ ho¹nh ®Þnh chiÕn l­îc ph¸t triÓn cho lo¹i h×nh du lÞch sinh th¸i ë ViÖt nam.
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n Kinh tÕ Du lÞch Víi ®Æc tr­ng kh¸c biÖt vÒ nguån gèc cña s¶n phÈm du lÞch sinh th¸i vµ tÝnh chÊt bÒn v÷ng cña nã, trong nh÷ng n¨m qua ë lÜnh vùc ho¹t ®éng du lÞch sinh th¸i trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi ng­êi ta ®· rót ra nhiÒu bµi häc rÊt cã gi¸ trÞ ®ãng gãp vµo lý luËn vµ ho¹t ®éng cña lo¹i h×nh du lÞch sinh th¸i. Theo ®ã du lÞch sinh th¸i lµ lo¹i h×nh du lÞch ®Æc biÖt tæng hîp c¸c mèi quan t©m c¶m gi¸c nhiÒu ®Õn m«i tr­êng thiªn nhiªn vµ t×m ®Õn nh÷ng vïng thiªn nhiªn nhiÒu tiÒm n¨ng vÒ m«i tr­êng sinh th¸i ®Ó c¶i thiÖn kinh tÕ, phóc lîi x· héi, søc khoÎ vµ h­ëng thô, kh¸m ph¸ nh÷ng c¸i míi, c¸i l¹, c¸i ®Ñp vµ sù trong lµnh cña thÕ giíi tù nhiªn , t¹o ra mèi quan hÖ h÷u c¬, hoµ ®ång gi÷a con ng­êi víi thiªn nhiªn, m«i tr­êng ®ång thêi hµnh ®éng cã ý thøc tr¸ch nhiÖm lµm cho thiªn nhiªn m«i tr­êng bÒn v÷ng, phong phó phôc vô trë l¹i lîi Ých cña con ng­êi c¶ ë hiÖn t¹i vµ t­¬ng lai. 1.3 TÊt yÕu vÒ du lÞch sinh th¸i t¹i ViÖt Nam Ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i lµ mét xu thÕ tÊt yÕu. Du lÞch sinh th¸i ph¸t triÓn nh»m tho¶ m·n nhu cÇu ngµy mét t¨ng cña kh¸ch du lÞch, cña céng ®ång. Nhu cÇu nµy liªn quan chÆt chÏ ®Õn sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña x· héi, ®¶m b¶o vÒ tæng thÓ mét t­¬ng lai ph¸t triÓn l©u dµi cña hÖ sinh th¸i, víi t­ c¸ch lµ mét ngµnh kinh tÕ. Bªn c¹nh xu thÕ ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i do nhu cËu kh¸ch quan, xu thÕ nµy cßn kh«ng n»m ngoµi xu thÕ chung vÒ ph¸t triÓn x· héi cña loµi ng­êi khi c¸c gi¸ trÞ tµi nguyªn ngµy cµng bÞ suy tho¸i, khai th¸c c¹n kiÖt. ViÖt Nam lµ mét ®Êt n­íc n»m trong vïng khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa, n»m hoµn toµn trong vßng ®ai nhiÖt ®íi cña nöa cÇu b¾c, thiªn vÒ chÝ tuyÕn h¬n lµ phÝa xÝch ®¹o. VÞ trÝ ®ã ®· t¹o nªn mét nÒn nhiÖt ®é cao, ®é Èm kh«ng khÝ cao, m­a nhiÒu. ViÖt Nam cã ®­êng bê biÓn dµi h¬n 3000km, l­ng dùa vµo d·y Tr­êng S¬n. ChÝnh c¸c ®iÒu kiÖn ®ã ®· mang l¹i cho ViÖt Nam mét hÖ ®éng thùc vËt v« cïng phong phó, ®a d¹ng vµ ®éc ®¸o. KÕt hîp vµo ®ã cã rÊt nhiÒu nÐt v¨n ho¸ d©n téc ®Æc s¾c, ®Ëm ®µ. Nh÷ng yÕu tè ®ã ®· t¹o nªn cho ViÖt Nam mét lîi thÕ to lãn trong viÖc ph¸t triÓn lo¹i h×nh du lÞch sinh th¸i. Cïng víi viÖc nç lùc b¶o tån, khai th¸c ph¸t huy c¸c gi¸ trÞ tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ v¨n ho¸ phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ th«ng qua du lÞch sinh th¸i lµ mét xu thÕ tÊt yÕu. Víi t­ c¸ch lµ mét ngµnh kinh tÕ mòi nhän - Du lÞch trong ®ã cã Du lÞch sinh th¸i ngµy cµng kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ cña m×nh ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc.
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n Kinh tÕ Du lÞch 1.4 Nh÷ng yªu cÇu vµ nguyªn t¾c c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i 1.4.1 Nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i Yªu cÇu ®Çu tiªn ®Ó cã thÓ tæ chøc ®­îc du lÞch sinh th¸i lµ sù tån t¹i cña c¸c hÖ sinh th¸i tù nhiªn ®iÓn h×nh víi tÝnh ®a d¹ng sinh th¸i cao. Sinh th¸i tù nhiªn ®­îc hiÓu lµ sù céng sinh cña c¸c ®iÒu kiÖn ®Þa lý, khÝ hËu vµ ®éng thùc vËt, bao gåm: sinh th¸i tù nhiªn (natural ecology), sinh th¸i ®éng vËt (animal ecology), sinh th¸i thùc vËt (plant ecology), sinh th¸i n«ng nghiÖp ( agri-cultural ecology), sinh th¸i khÝ hËu ( ecoclimate) vµ sinh th¸i nh©n v¨n (human ecology). §a d¹ng sinh th¸i lµ mét bé phËn vµ lµ mét d¹ng thø cÊp cña ®a d¹ng sinh häc, ngoµi thø cÊp cña ®a d¹ng di truyÒn vµ ®a d¹ng loµi. §a d¹ng sinh th¸i thÓ hiÖn ë sù kh¸c nhau cña c¸c kiÓu céng sinh t¹o nªn c¸c c¬ thÓ sèng, mèi liªn hÖ gi÷a chóng víi nhau vµ víi c¸c yÕu tè v« sinh cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp lªn sù sèng nh­ : ®Êt, n­íc, ®Þa h×nh, khÝ hËu... ®ã lµ c¸c hÖ sinh th¸i (eco- systems) vµ c¸c n¬i tró ngô, sinh sèng cña mét hoÆc nhiÒu loµi sinh vËt (habitats) (Theo c«ng ­íc ®a d¹ng sinh häc ®­îc th«ng qua t¹i Hé nghÞ th­îng ®Ønh Rio de Jannero vÒ m«i tr­êng). Nh­ vËy cã thÓ nãi du lÞch sinh th¸i lµ mét lo¹i h×nh du lÞch dùa vµo thiªn nhiªn (natural - based tourism) (gäi t¾t lµ du lÞch thiªn nhiªn), chØ cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ë nh÷ng n¬i cã c¸c hÖ sinh th¸i ®iÓn h×nh víi tÝnh ®a d¹ng sinh th¸i cao nãi riªng vµ tÝnh ®a d¹ng sinh häc cao nãi chung. §iÒu nµy gi¶i thÝch t¹i sao ho¹t ®éng du lÞch sinh th¸i th­êng chØ ph¸t triÓn ë c¸c khu b¶o tån thiªn nhiªn ( natural reserve), ®Æc biÖt ë c¸c v­ên quèc gia (national park), n¬i cßn tån t¹i nh÷ng khu rõng víi tÝnh ®a d¹ng sinh häc cao vµ cuéc sèng hoang d·. tuy nhiªn ®iÒu nµy kh«ng phñ nhËn sù tån t¹i cña mét sè lo¹i hinh du lÞch sinh th¸i ph¸t triÓn ë nh÷ng vïng n«ng th«n ( rural tourism ) hoÆc c¸c trang tr¹i ( farm tuorism) ®iÓn h×nh. Yªu cÇu thø hai cã liªn quan ®Õn nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña du lÞch sinh th¸i ë 2 ®iÓm: - §Ó ®¶m b¶o tÝnh gi¸o dôc, n©ng cao ®­îc sù hiÓu biÕt cho kh¸ch du lÞch sinh th¸i, ng­êi h­íng dÉn ngoµi kiÕn thøc ngo¹i ng÷ tèt cßn ph¶i lµ ng­êi am hiÓu cac ®Æc ®iÓm sinh th¸i tù nhiªn vµ v¨n ho¸ céng ®ång ®Þa ph­¬ng. §iÒu nµy rÊt quan träng vµ cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng du lÞch sinh th¸i, kh¸c víi nh÷ng lo¹i h×nh du lÞch tù nhiªn kh¸c khi du kh¸ch cã thÓ tù m×nh t×m hiÓu hoÆc yªu cÇu kh«ng cao vÒ sù hiÓu biÕt nµy ë ng­êi h­íng dÉn viªn. trong nhiÒu tr­êng hîp, cÇn thiÕt ph¶i céng t¸c vãi ng­êi d©n ®Þa ph­¬ng ®Ó cã
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n Kinh tÕ Du lÞch ®­îc nh÷ng hiÓu biÕt tèt nhÊt, lóc ®ã ng­êi h­íng dÉn viªn chØ ®ãng vai trß lµ mét ng­êi phiªn dÞch giái. - Ho¹t ®éng du lÞch sinh th¸i ®ßi hái ph¶i cã ®­îc ng­êi ®iÒu hµnh cã nguyªn t¾c. C¸c nhµ ®iÒu hµnh du lÞch truyÒn thèng t­êng chØ quan t©m ®Õn lîi nhuËn vµ kh«ng cã cam kÕt g× ®èi víi viÖc b¶o tån hoÆc qu¶n lý c¸c khu tù nhiªn, hä chØ ®¬n gi¶n t¹o cho kh¸ch du lÞch mét c¬ héi ®Ó biÕt ®­îc nh÷ng gi¸ trÞ tù nhiªn vµ v¨n ho¸ tr­íc khi nh÷ng c¬ héi nµy thay ®æi hoÆc vÜnh viÔn mÊt ®i. Ng­îc l¹i, c¸c nhµ ®iÒu hµnh du lÞch sinh th¸i ph¶i cã ®­îc sù céng t¸c víi c¸c nhµ qu¶n lý c¸c khu b¶o tån thiªn nhiªn vµ céng ®ång ®Þa ph­¬ng nh»m môc ®Ých ®ãng gãp vµo viÖc b¶o vÖ mét c¸ch l©u dai c¸c gi¸ trÞ tù nhiªn vµ v¨n ho¸ khu vùc, c¶i thiÖn cuéc sèng, n©ng cao sù hiÓu biÕt chung gi÷a ng­êi d©n ®Þa ph­¬ng vµ du kh¸ch. Yªu cÇu thø ba nh»m h¹n chÕ tíi møc tèi ®a c¸c t¸c ®éng cã thÓ cña ho¹t ®éng du lÞch sinh th¸i ®Õn tù nhiªn vµ m«i tr­êng, theo ®ã du lÞch sinh th¸i cÇn ®­îc tæ chøc víi sù tu©n thñ chÆt chÏ c¸ quy ®Þnh vÒ “søc chøa”. Kh¸i niÖm “ søc chøa” ®­îc hiÓu tõ bèn khÝa c¹nh: vËt lý, sinh häc, t©m lý vµ x· héi. TÊt c¶ nh÷ng khÝa c¹nh nµy cã liªn quan tíi l­îng kh¸ch ®Õn mét ®Þa ®iÓm vµo cïng mét thêi ®iÓm. §øng trªn gãc ®é vËt lý, søc chøa ë ®©y ®­îc hiÓu lµ sè l­îng tèi ®a kh¸ch du lÞch mµ khu vùc cã thÓ tiÕp nhËn. §iÒu nµy liªn quan ®Õn nh÷ng tiªu chuÈn vÒ kh«ng gian ®èi ví mçi du kh¸ch còng nh­ nhu cÇu sinh ho¹t cña hä. §øng ë gãc ®é x· héi, søc chuuas lµ giãi hµn vÒ l­îng du kh¸ch mµ t¹i ®ã b¾t ®Çu xuÊt hiÖn nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc cña c¸c ho¹t ®éng du lÞch ®Õn ®êi sèng v¨n ho¸-x· héi, kinh tÕ-x· héi cña khu vùc. Cuéc sèng b×nh th­êng cña céng ®ång ®Þa ph­¬ng cã c¶m gi¸c bÞ ph¸ vì, x©m nhËp. §øng ë gãc ®é qu¶n lý, søc chøa ®­îc hiÓu lµ l­îng kh¸ch tèi ®a mµ khu du lÞch cã kh¶ n¨ng phôc vô. NÕu l­îng kh¸ch v­ît qu¸ giãi h¹n nµy th× n¨ng lùc qu¶n lý ( lùc l­îng nh©n viªn, tr×nh ®ä vµ ph­¬ng tiÖn qu¶n lý...) cña khu du lÞch sÏ khhong ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña kh¸ch, lµm mÊt kh¶ n¨ng qu¶n lý vµ kiÓm so¸t ho¹t ®éng cña kh¸ch, kÕt qu¶ lµ sÏ lµm ¶nh h­ëng ®Õn m«i tr­êng vµ x· héi. Do kh¸i niÖm søc chøa bao gåm c¶ ®Þnh tÝnh vµ ®Þnh l­îng, v× vËy khã cã thÓ x¸c ®Þnh mét con sè chÝnh x¸c cho mçi khu vùc. MÆt kh¸c, mçi khu vùc kh¸c nhau sÏ cã chØ sè søc chøa kh¸c nhau. C¸c chØ sè nµy chØ cã thÓ x¸c ®Þnh mét c¸ch t­¬ng ®èi b»ng ph­¬ng ph¸p thùc nghiÖm.
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n Kinh tÕ Du lÞch Mét ®iÓm cÇn ph¶i l­u ý trong qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh søc chøa lµ “quan niªm” vÒ sù ®«ng ®óc cña c¸c nhµ nghiªn cøu cã sù kh¸c nhau, ®Æc biÖt trong nh÷ng ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn x· héi kh¸c nhau ( vÝ dô gi÷a c¸c n­íc ch©u ¸ vµ ch©u ¢u, gi÷a c¸c n­íc ph¸t triÓn vµ ®ang ph¸t triÓn ...). râ rµng ®Ó ®¸p øng yªu cÇu nµy, cÇn ph¶i tiÕn hµnh nghiªn cøu søc chøa cña c¸c ®Þa ®iÓm cô thÓ ®Ó c¨n cø vµo ®ã mµ cã c¸c quyÕt ®Þnh vÒ qu¶n lý. §iÒu nµy cÇn ®­îc tiÕn hµnh ®èi víi c¸c nhãm ®èi t­îng kh¸ch/thÞ tr­êng kh¸c nhau, phï hîp t©m lý vµ quan niÖm cña hä. Du lÞch sinh th¸i kh«ng thÓ ®¸p øng ®­îc c¸c nhu cÇu cña tÊt c¶ còng nh­ mäi lo¹i kh¸ch. Yªu cÇu thø t­ lµ tho¶ m·n nhu cÇu n©ng cao kiÕn thøc vµ hiÓu biÕt cña kh¸ch du lÞch. ViÖc tho¶ m·n mong muèn nµy cña kh¸ch du lÞch sinh th¸i vÒ nh÷ng kinh nghiªm, hiÓu biÕt míi ®èi víi tù nhiªn, v¨n ho¸ b¶n ®Þa th­êng lµ rÊt khã kh¨n, song l¹i lµ yªu cÇu cÇn thiÕt ®èi víi sù tån t¹i l©u dµi cña ngµnh du lÞch sinh th¸i. V× vËy, nh÷ng dÞch vô ®Ó lµm hµi lßng du kh¸ch cã vÞ trÝ quan träng chØ ®øng sau c«ng t¸c b¶o tån nh÷ng g× mµ hä quan t©m. 1.4.2 Nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i. ThÞ tr­êng du lÞch sinh th¸i hiÖn nay ®ang ph¸t triÓn m¹nh so víi c¸c thi tr­êng kh¸c. Song sù ph¸t triÓn nhanh chãng nµy ®e do¹ tÝnh bÒn v÷ng cña du lÞch sinh th¸i vµ më réng ra nh÷ng c¸i cã thÓ ®ãng gãp cho sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Du lÞch sinh th¸i b¶n th©n nã bÞ giíi h¹n ph¹m vi, møc ®é ph¸t triÓn. Nã kh«ng thÓ tiÕp nhËn mét sè l­îng lín du kh¸ch mµ kh«ng ph¶i lµ nguyªn nh©n dÇn dÇn lµm thay ®æi dÉn ®Õn sù ph¸ huû lý do mµ nã tån t¹i. V× vËy vÊn ®Ò träng t©m trong viÖc ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i bÒn v÷ng lµ sù kiÓm so¸t h¹n chÕ nh÷ng nguyªn t¾c sö lý vµ thùc hiÖn. Du lÞch sinh th¸i bÒn v÷ng ®ãng gãp tÝch cùc cho sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng. §iÒu ®ã kh«ng cã nghÜa lµ lu«n cã sù t¨ng tr­ëng liªn tôc vÒ du lÞch. §©y lµ ®iÓm kh¸c biÖt cÇn nhÊn m¹nh trong thêi ®iÓm mµ ViÖt nam b¾t ®Çu lo l¾ng vÒ tèc ®é t¨ng tr­ëng cña du lÞch . “Du lÞch sinh th¸i ®­îc ph©n biÖt víi c¸c lo¹i h×nh du lÞch thiªn nhiªn kh¸c vÒ møc ®é gi¸o dôc cao vÒ m«i tr­êng vµ sinh th¸i th«ng qua nh÷ng h­íng dÉn viªn cã nghiÖp vô lµnh nghÒ. Du lÞch sinh th¸i chøa ®ùng mèi t¸c ®éng qua lËi lín gi÷a con ng­êi vµ thiªn nhiªn hoang d· céng víi ý thøc ®­îc gi¸o dôc nh»m biÕn chÝnh nh÷ng kh¸ch du lÞch thµnh nh÷ng ng­êi ®i ®Çu trong viÖc b¶o vÖ m«i tr­êng. Ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i lµm gi¶m tèi thiÓu t¸c ®éng cña kh¸ch du lÞch ®Õn v¨n ho¸ vµ m«i tr­êng, ®¶m b¶o cho ®Þa ph­¬ng ®­îc h­ëng nguån lîi tµi
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n Kinh tÕ Du lÞch chÝnh do du lÞch mang l¹i vµ cÇn tró träng ®Õn nh÷ng ®ãng gãp tµi chÝnh cho viÖc b¶o tån thiªn nhiªn”. Sau ®©y lµ nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n vÒ thÕ nµo lµ du lÞch sinh th¸i thùc sù - Du lÞch sinh th¸i ph¶i phï hîp víi nh÷ng nguyªn t¾c tÝch cùc vÒ m«i tr­êng, t¨ng c­êng vµ khuyÕn khÝch tr¸ch nhiªm ®¹o ®øc ®èi víi m«i tr­êng tù nhiªn . - Du lÞch sinh th¸i lµ kh«ng ®­îc lµm tæn h¹i ®Õn tµi nguyªn, m«i tr­êng, nh÷ng nguyªn t¾c vÒ m«i tr­êng kh«ng nh÷ng chØ ¸p dông cho nh÷ng nguån tµi nguyªn bªn ngoµi (tù nhiªn vµ v¨n ho¸) nhµm thu hót kh¸ch mµ cßn bªn trong cña nã. - Du lÞch sinh th¸i ph¶i tËp trung vµo c¸c gi¸ trÞ bªn trong h¬n lµ c¸c gi¸ trÞ bªn ngoµi vµ thóc ®Èy sù c«ng nhËn c¸c gi¸ trÞ nµy . - C¸c nguyªn t¾c vÒ m«i tr­êng vµ sinh th¸i cÇn ph¶i ®¹t lªn hµng ®Çu do ®ã mçi ng­êi kh¸ch du lÞch sinh th¸i sÏ ph¶i chÊp nhËn tù nhiªn theo ®óng nghÜa cña nã vµ chÊp nhËn sù h¹n chÕ cña nã h¬n lµ lµm biÕn ®æi m«i tr­êng cho sù thuËn tiÖn c¸ nh©n. - Du lÞch sinh th¸i ph¶i ®¶m b¶o lîi Ých l©u dµi ®èi víi tµi nguyªn, ®èi víi ®Þa ph­¬ng vµ ®èi víi nghµnh (lîi Ých vÒ b¶o tån hoÆc lîi Ých vÒ kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi hay khoa häc ). - Du lÞch sinh th¸i ph¶i ®­a ra nh÷ng kinh nghiÖm ®Çu tay khi tiÕp xóc víi m«i tr­êng tù nhiªn, ®ã lµ nh÷ng kinh nghiªm ®­îc hoµ ®ång lµm t¨ng sù hiÓu biÕt h¬n lµ ®i t×m c¸i l¹ c¶m gi¸c m¹nh hay môc ®Ých t¨ng c­êng thÓ tr¹ng c¬ thÓ. - ë ®©y nh÷ng kinh nghiÖm cã t¸c ®éng lín vµ cã nhËn thøc cao nªn ®ßi hái sù chuÈn bÞ kü cµng cña c¶ ng­êi h­íng dÉn vµ c¸c thµnh viªn tham gia . - CÇn cã sù ®µo t¹o ®èi víi tÊt c¶ c¸c ban nghµnh chøc n¨ng: ®Þa ph­¬ng, chÝnh quyÒn, tæ chøc ®oµn thÓ, h·ng l÷ hµnh vµ c¸c kh¸ch du lÞch (tr­íc, trong vµ sau chuyÕn ®i). - Thµnh c«ng ®ã ph¶i dùa vµo sù tham gia cña ®Þa ph­¬ng, t¨ng c­êng sù hiÓu biÕt vµ sù phèi hîp víi c¸c ban nghµnh chøc n¨ng. - C¸c nguyªn t¾c vÒ ®¹o ®øc, c¸ch øng sö vµ nguyªn t¾c thùc hiÖn lµ rÊt quan träng. Nã ®ßi hái c¬ quan gi¸m s¸t cña nghµnh ph¶i ®­a ra c¸c nguyªn t¾c vµ c¸c tiªu chuÈn ®­îc chÊp nhËn vµ gi¸m s¸t toµn bé c¸c ho¹t ®éng. -Lµ mét ho¹t ®éng mang tÝnh chÊt quèc tÕ, cÇn ph¶i thiÕt lËp mét khu«n khæ quèc tÕ cho ngµnh.
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n Kinh tÕ Du lÞch Ch­¬ng 2 Thùc tÕ ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i ë ViÖt Nam 2.1 Mét sè ®iÓm du lÞch sinh th¸i ®¸ng chó ý ë ViÖt Nam Trong vïng du lÞch phÝa B¾c vµ B¾c Trung Bé cã ®iÒu kiÖn h×nh thµnh tuyÕn du lÞch sinh th¸i phÝa §«ng B¾c tõ thµnh phè Hµ N«i-B¾c Ninh-B¾c C¹n-L¹ng S¬n-Cao B»ng phong phó vµ ®a d¹ng vÒ yÕu tè sinh th¸i vèn cã cña ®Êt n­íc. ChiÒu dµi cña tuyÕn du lÞch kh¸ thuËn tiÖn vÒ ®­êng bé, nh÷ng n¨m gÇn ®©y nhiÒu ®­êng x¸ ®· ®­îc n©ng cÊp hoµn chØnh nh­ ®­êng quèc lé míi, ®­êng 32 v.v... VÒ mÆt l­u tró cña du kh¸ch còng cã c¸c kh¸ch s¹n víi tiÖn nghi hiÖn ®¹i. NhiÒu tæ chøc l÷ hµnh , phôc vô th«ng tin liªn l¹c, qu¶ng b¸ v.v... c¸c Së Du lÞch, c¸c c«ng ty kinh doanh du lÞch vÒ c¸c lµng b¶n, nh©n d©n ®Þa ph­¬ng trªn tuyÕn ®iÓm du lÞch ®· cã kinh nghiÖm tèt ®¶m b¶o niÒm tin g©y c¶m t×nh ®èi víi du kh¸ch. TuyÕn du lÞch cã thÓ tæ chøc dµi tõ 4-5 ngµy ®èi víi toµn tuyÕn, tuy nhiªn cã thÓ tuú theo yªu cÇu cña du kh¸ch mµ cã thÓ ph©n thµnh mét tuyÕn nhÊt ®Þnh. §iÒu ®¸ng mõng lµ nh÷ng n¨m gÇn ®©y nhiÒu tØnh, thµnh trong c¶ n­íc ®· h­ëng øng tÝch cùc lo¹i h×nh du lÞch sinh th¸i. Lo¹i h×nh du lÞch nµy b­íc ®Çu ®· ®­îc chó ý ®Çu t­ ®Ó thu hót nhiÒu kh¸ch tham quan, ®ång thêi h×nh thµnh vµ ph¸t huy chÊt l­îng phôc vô cña c¸c tuor du lÞch lµm cho du kh¸ch thÊy tho¶i m¸i, chñ ®éng. Së Du lÞch tØnh Hµ T©y ®· më thªm c¸c tour du lÞch sinh th¸i v­ên lång ghÐp c¸c tour du lÞch lµng nghÒ nh­ vuên sinh th¸i ë Ch­¬ng Mü, ë Th­êng TÝn, khu du lÞch sinh th¸i Song Ph­¬ng, trang tr¹i sinh th¸i V©n Canh ë Hoµi §øc, v­ên cã Ngäc NhÞ ë Ba V× v.v... ë Kh¸nh Hoµ cñng më c¸c tour du lÞch míi ®­a du kh¸ch ®Õn khu vùc §Çm M«n , b·i t¾m Xu©n §õng ë vÞnh V¨n Phong v.v... c¸c du kh¸ch boi thuyÒn trªn vÞnh, th¨m mét sè b·i biÓn trªn vÞnh, th¨m lµng nghÒ Hµ §»ng tõ nhiÒu n¨m cßn c¸ch biÖt víi ®Êt liÒn, th­ëng ngo¹n Dèc LÕt, t¾m suèi n­íc nãng Th¸p Bµ v.v... HuyÖn Sa Pa n»m s©u trong r×a T©y Nam , lµ huyÖn tõ khi ra ®êi ®­îc coi lµ vïng khÝ hËu «n ®íi ®Æc biÖt cña ViÖt Nam. ®©y lµ ®iÓm du lÞch sinh th¸i rÊt hÊp dÉn ®èi víi kh¸ch du lÞch trong vµ ngoµi n­íc.
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n Kinh tÕ Du lÞch Trong vïng du lÞch Nam Trung Bé vµ Nam Bé cÇn ph¶i kÓ ®Õn tiÓu vïng (hoÆc khu vùc) du lÞch CÇn Th¬ cã c¸c yÕu tè sinh th¸i ®Æc tr­ng mµ c¸c tØnh trong vïng nµy khã héi ®ñ. T×nh nµy lµ vïng ®Êt mµu mì cña ®ång b»ng s«ng Cöu Long, nªn ngµy tõ thêi cßn thuéc Ph¸p ng­êi d©n Nam Bé ®· mÖnh danh CÇn Th¬ lµ T©y §«. ë ®©y chÝnh quyÒn thùc d©n ®· bè trÝ ®Çy ®ñ quyÒn lùc ®Ó cñng cè ®Þa vÞ ®éc t«n cña hä vÒ mÆt chÝnh trÞ-hµnh chÝnh; cßn vÒ kinh tÕ x· héi còng sím ph¸t triÓn. Lµ t©m ®iÓm thu hót nhµ bu«n, nhµ ®Çu t­, nhµ khoa häc, nhµ v¨n ho¸ do c¸c yÕu tè sinh th¸i ®a d¹ng cña CÇn Th¬ vèn s½n ­u thÕ vÒ ®Þa lý, giao th«ng, vÒ th­¬ng m¹i, c¶ vÒ du lÞch n÷a. Riªng vÒ ®Þa lý tù nhiªn ë ®©y lµ hµng tr¨m dßng kªnh, dßng r¹ch trªn hµng ngµn km ch»ng chÞt båi ®¾p phï sa mµu mì cña s«ng HËu cho c¸c c¸nh ®éng, ®¶m b¶o n¨ng suÊt c©y lóa cña miÒn Nam. C¸c khu v­ên c©y tr¸i theo mïa vô trÜu qu¶, ®Ëm ®µ h­¬ng vÞ riªng biÖt nh­ b­ëi, æi, ch«m ch«m, quýt ®­êng, cam sµnh, sÇu riªng, xoµi c¸t, ®u ®ñ, m¨ng côt, mËn, nh½n v.v... Cïng c¸c khu v­ên nhµ cña c¸c hé d©n c­ n«ng tr­êng S«ng HËu trªn diÑn tÝch 7000 ha võa gieo trång c¸c gièng lóa míi ®¹t n¨ng suÊt cao, cã chÊt l­îng, c¸c dßn r¹ch víi hai bê xanh c©y b¹ch ®µn vµ c¸c lo¹i c©y ¨n qu¶ vÒ m« h×nh kinh tÕ sinh th¸i ®éc ®¸o “ Ruéng , v­ên, ao, chuång” tiªu biÓu v.v... Sù hÊp dÉn vÒ du lÞch sinh th¸i cña vung CÇn Th¬ lµm cho du kh¸ch trong cac tuor du lÞch cïng víi viÖc tham quan cac yÕu tè kinh tÕ x· héi ®a d¹ng phong phó ®· t¨ng liªn tôc tõ n¨m 2000 gãp phÇn vµo sè doanh thu cña ngµnh du lÞch cña ViÖt Nam. Tõ n¨m 2002 ë Cñ Chi thuéc thµnh phè HCM ®· b¾t ®Çu ®ãn kh¸ch ®Õn nghØ m¸t ë khu du lÞch thuéc x· Nh©n §øc trªn diÖn tÝch ré ®Õn 180 ha gåm 3 khu vùc : mét khu du lÞch 25 ha gåm nhµ l­u niÖm, v­ên hoa, khu vui ch¬i trªn n­íc, khu c¸c bé téc Bana, Ch¬ Ro, M­êng, khu nhµ hµng v.v... khu thø 2cã c¸c tr¹i gia cÇm, tr¹i c¸ gåm 19 ao víi diÖn tÝch kho¶ng 20.000 m2 nu«i trªn 1.000.000 vÞt anh ®µo, cã diÖn tÝch riªng nu«i c¸ r« phi, c¸ chÐp... Khu thø 3 réng trªn 100ha trång thuÇn c©y gièng nhËp tõ §µi Loan lµ c©y Ma-li-ba-lu cã gèc tõ Nam Mü ®­îc mÖnh danh lµ c©y ph¸t tµi ®Ó xuÊt khÈu. Së Du lÞch thµnh phè Hå ChÝ Minh quan t©m ®Çu t­ lo¹i h×nh du lÞch sinh th¸i trong kÕ ho¹ch 5 n¨m 2001-2005, trong ®ã cã quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i CÇn Giê, ghuÈn bÞ x©y dùng mét cÇu c¶ng du lÞch t¹i B×nh Thung ë quËn 7 ®Ó ph¸t triÓn du lÞch b»ng ®­êng biÓn vµ ®­êng s«ng, tiÕp tôc triÓn khai kÕ ho¹ch ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i ë khu vùc T©y-B¾c thµnh phè cïng víi dù ¸n h×nh thµnh khu phè v¨n ho¸-dÞch vô-du lÞch ng­êi Hoa ë quËn 5.
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n Kinh tÕ Du lÞch §ång thêi trong kÕ ho¹ch 2001-2010 nh»m ph¸t triÓn lo¹i hinh du lÞch sinh th¸i - m« h×nh rÊt cÇn thiÕt, c¸c nhµ qu¶n lý du lÞch ë thµnh phè Hå ChÝ Minh cßn liªn kÕt mËt thiÕt víi mét sè tØnh nh­ Qu¶ng Nam, B×nh ThuËn, T©y Nguyªn v.v... ®Ó thu hót du kh¸ch thùc hiÖn c¸c tour du lÞch sinh th¸i. C¸ch trung t©m thµnh phè Hå ChÝ Minh kho¶ng 19 km vÒ phÝa B¾c thuéc ph­êng T©n Phó ë quËn 9, Khu du lÞch Suèi Tiªn cã diÖn tÝch kho¶ng 100 ha tõ n¨m 1999 ®· trë thµnh mét ®iÓm hÑn du lÞch míi ë c¸c tØnh miÒn §«ng Nam Bé. Vèn lµ mét n¬i hoang d· cã mét dßng suèi nhá ch¶y qua tõ nhiÒu n¨m tr­íc cho ®Õn m·i cuèi n¨m 1995 c¸c nhµ qu¶n lý cña C«ng ty xuÊt nhËp khÈu l©m s¶n, mü nghÖ, th­¬ng m¹i vµ du lÞch Suèi Tiªn vÒ ph¸t triÓn du lÞch nªn ®· thèng nhÊt nh¹nh d¹n hîp t¸c ®Çu t­ thµnh ®iÓm du lÞch sinh th¸i. ë ®iÓm nµy cã c¸c c«ng tr×nh nh­ §Òn Vua Hïng, cæng ThÇn Tiªn, CÇu KiÖu, cung Kú L©n, GiÕng Mþ n­¬ng v.v... lµ nh÷ng c¶nh quan nghÖ thuËt gäi cho du kh¸ch vÒ truyÒn thèng hµo hïng cña d©n téc ViÖt Nam. GÇn ®Êy cã khu vui ch¬i gi¶i trÝ cïng víi hÖ thèng c¸p treo tõ trªn cao nh×n xuèng c«ng tr×nh Long - L©n - Quy - Phông nªn khu Suèi Tiªn ®­îc ng­êi ®­¬ng thêi gäi lµ vïng ®Êt tø linh. Trong n¨m 2002 c«ng tr×nh biÓn Tiªn §ång bao bäc c¶ d·y nói gäi lµ Gi¶ S¬n cïng nh÷ng di tÝch v¨n ho¸ sinh th¸i lµ nui L¹c Long Qu©n ®èi diÖn víi nui ¢u L¹c v.v... PhÝa bªn trong c¸c d·y Gi¶ S¬n cã nh÷ng hang ®éng m« pháng c¸c hang ®éng nh­ Phong Nha, Nam thiªn ®Ö nhÊt §éng v.v... Khi du kh¸ch leo ®Õn bËc ®¸ cuèi cïng ë nói L¹c Long Qu©n lµ nh×n thÊy c¶nh quan b¸t ng¸t cña thµnh phè Hå ChÝ Minh. ë lµng du lÞch sinh Xi-Va t¹i Mòi NÐ, Phan ThiÕt do c«ng ty du lÞch Than Niªn thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ c«ng ty l­¬ng thùc tØnh B×nh ThuËn ®· ®Çu t­ trªn diÖn tÝch ë b·i Mòi NÐ s¸t biÓn d­íi c¸c hµng phi lao tho¸ng m¸t cïng giã biÓn gåm c¸c nhµ nghØ b»ng bª t«ng kÕt hîp c¸c lo¹i vËt liÖu d©n téc nh­ gç, m©y, tre, dõa, trang trÝ phï ®iªu b»ng th¹ch cao, b»ng g¹ch men theo phong c¸ch cæ truyÒn bé téc Ch¨m-Pa. Trong c¸c th¸ng ®Çu n¨m 2003 nµy c¸c nhµ qu¶n lý lµng nghØ m¸t Xi-Va lÇn l­ît tæ chøc c¸c chuyÕn ®i cho du kh¸ch d¹o ch¬i b»ng ca-n«, ®¸nh b¾t h¶i s¶n, tham quan t×m hiÓu c¸c hßn ®¶o gÇn kÒ. Th¨m quan t×m hiÓu c¸c hßn ®¶o gÇn kÒ, th¨m lµng thæ cÈm, lµng gèm Ch¨m. C¸c tiÕt môc móa Ch¨m cã tr×nh diÔn c¸c nh¹c cô Ch¨m lµm cho du kh¸ch cã dÞp thuËn tiÖn t×m hiÓu th­ëng thøc c¸c nÐt v¨n ho¸ ®Æc s¾c cña bé téc Ch¨m v.v... HuyÖn Cam Ranh thuéc tØnh Kh¸nh Hoµ còng ®ang triÓn khai c¸c dù ¸n ph¸t triÓn lo¹i h×nh du lÞch sinh th¸i nh­ dù ¸n khu du lÞch sinh th¸i B·i Dµi, dù
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n Kinh tÕ Du lÞch ¸n khu du lÞch sinh th¸i thuéc c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n du lÞch- ®Þa èc Hång Hµ, khu du lÞch Cam Ranh thÕ kû XXI. T¹i vÞnh V¨n Phong du kh¸ch th­ång b¬i thuyÒn th¨m c¸c b·i biÓn gÇn nh­ nguyªn s¬, th¨m lµng Hµ §»ng tõ nhiÒu n¨m vÉn cßn c¸ch biÖt víi ®Êt liÒn, th­ëng ngo¹n dèc LÕt, t¾m suèi n­íc nãng Th¸p Bµ... Cïng víi c¸c hang ®éng nh­ ®· liÖt kª ®iÓn h×nh ë mét sè n¬i trong hÖ sinh th¸i rõng-nói-hang ®éng cña ViÖt Nam cã trªn 400 suèi n­íc nãng Kim B«i ë tØnh Hoµ B×nh, suèi n­íc nãng Héi V©n ë tØnh B×nh §Þnh v.v... §ång thêi kh«ng Ýt vïng cßn cã nhiÒu th¸c n­íc m¸t næi tiÕng nh­ th¸c M¬ n»m gi÷a khu b¶o tån thiªn nhiªn Nµ Hang c¸ch thÞ x· Tuyªn Quang 100 km t¹o nªn mét c¶nh quan hÊp dÉn; th¸c B¶n Gièc ë huyÖn Trïng Kh¸nh tØnh Cao B»ng trªn dßng s«ng QuÇy S¬n ch¶y vßng quanh l·nh thæ ViÖt Nam ®Õn x· §µm Thuû vµ tõ ®é cao trªn 30m dßng n­íc tr¾ng xo¸ ®æ xuèng qua c¸c bËc ®¸ v«i. T¹i tØnh B¾c K¹n cã th¸c §Çu §¼ng c¸ch hå Ba BÓ kho¶ng 3km. TØnh NghÖ An cã th¸c Khe KÎm trong khu b¶o tån thiªn nhiªn Pï M¹t thuéc huyÖn C«n C­êng. TØnh Gia Lai cã th¸c Xung Khoeng thuéc huyÖn Ch­ Pê R«ng. TØnh §¾c L¾c cã th¸c Dr©y S¸p. TØnh L©m §ång cã th¸c Prenn, th¸c Pong Gua, th¸c §am-bê Ri, th¸c Cam Ly, th¸c §an Ta La, th¸c Gou Gah v.v... còng c¸ch thµnh phè §µ L¹t chõng 7 km vÒ phÝa §«ng-B¾c tõ thêi Ph¸p cã thung lòng kh¸ ®Ñp do mét sè du kh¸ch n­íc nµy ®Æt tªn lµ Thung Lòng T×nh Yªu (VallÐc d’amour) cã mét c¶nh hå réng chõng 6 ha víi cai tªn lµ hå §a ThiÖn ®­îc du kh¸ch, ®Æc biÖt lµ giíi trÎ th­êng ®Õn v·n c¶nh ®Ñp. Cïng víi c¸c lo¹i tµi nguyªn du lÞch tù nhiªn, ViÖt Nam cßn cã nhiÒu di s¶n v¨n ho¸ lÞch sö cæ ®¹i, hiÖ ®¹i quý mµ c¸c lo¹i h×nh du lÞch cÇn khai th¸c ®Ó ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i. LÞch sö l©u ®êi cña ®Êt n­íc cho thÊy tr­íc khi cã nhµ n­íc kho¶ng 2000-4000 n¨m nh÷ng ng­êi tiÒn sö ®· sèng, h¸i l­îm, lao ®éng s¶n xuÊt, ph¸t triÓn tËp qu¸n, phong tôc vµ ®Ó l¹i nh÷ng di chØ cã gi¸ trÞ. TiÕp theo c¸c thÕ hÖ liªn tôc võa x©y dùng nÒn kinh tÕ, ph¸t triÓn ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn, kh«ng ngõng ®Êu tranh b¶o vÖ nÒn ®éc lËp cña ®Êt n­íc lµm cho c¸c di s¶n v¨n ho¸ ph¸t triÓn võa ®a d¹ng, võa ®éc ®¸o. kho tµng tµi nguyªn du lÞch vÒ di s¶n v¨n ho¸ phi vËt thÓ vµ nh÷ng tµi nguyªn v¨n ho¸ ®­¬ng ®¹i nãi chung qu¶ lµ lín gãp phÇn t¹o thªm c¬ së vËt chÊt æn ®Þnh ®Ó ngµnh du lÞch cã ®iÒu kiÖn khai th¸c, b¶o tån nh»m gãp phÇn tÝch cùc, cã hiÖu qu¶ vµo sù t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. TÝnh ra trong c¶ n­íc tõ miÒn xu«i ®Õn miÒn ng­ècc ®Õn hµng ngµn tôc lÔ ®Ëm ®µ tÝnh chÊt truyÒn th«ng x· héi - nh©n v¨n biÓu hiÖn râ t×nh c¶m quý gi¸ ®èi víi c¸c nh©n vËt anh hïng, liÖt sü cã c«ng. Nh­ng nãi chung ®Òu ghi nhí
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n Kinh tÕ Du lÞch nh÷ng ®ãng gãp v« gi¸ cña c¸c tiÒn nh©n lÞch sö vµ lµ nh÷ng di s¶n v¨n ho¸ phi vËt thÓ mµ 54 d©n téc anh em VIÖt Nam rÊt tù hµo. C¸c lÔ héi ®Òu th­êng diÔn ra vµo c¸c th¸ng ®Çu n¨m ©m lÞch; cã lÔ héi kÐo dµi qua nhiÒu ngµy. NÕu ®óng dÞp diÔn ra lÔ héi mµ cã c¸c ®oµn kh¸ch trong c¸c tuor du lÞch th× qu¶ lµ c¬ héi hiÕm cã ®èi víi hä. C¸c du kh¸ch cã thÓ hoµ nhÞp cïng lÔ héi, nh÷ng giäng h¸t ch©n thµnh, ªm dÞu, cïng tham gia c¸c diÖu móa v.v... lµ ch¾c ch¾n khi vÒ hä m·i nhí nh÷ng buæi héi ngé l¾ng ®äng ®èi víi hä. 2.2 TiÒm n¨ng ®Ó ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i ë ViÖt Nam Víi 107 khu rõng ®Æc dông víi tæng diÖn tÝch 2.381.791 ha, trong ®ã cã 12 V­ên quèc gia, 61 khu b¶o tån thiªn nhiªn vµ 34 khu rõng v¨n ho¸, lÞch sö nªn ViÖt Nam cã lîi thÕ h¬n nhiÒu n­íc trong khu vùc trong viÖc ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i. HÖ sinh th¸i ë ViÖt Nam bao gåm 12 lo¹i ®iÓn h×nh:HÖ sinh th¸i r­ng nhiÖt ®íi ;HÖ sinh th¸i rõng rËm giã mïa Èm th­êng xanh trªn nói ®¸ v«i ; HÖ sinh th¸i rõng kh« h¹n.; HÖ sinh th¸i nói cao; HÖ sinh th¸i ®Êt ngËp n­íc; HÖ sinh th¸i ®Çm lÇy; HÖ sinh th¸i ®Çm ph¸; HÖ sinh th¸i san h«; HÖ sinh th¸i ngËp mÆn ven biÓn;HÖ sinh th¸i biÓn - ®¶o HÖ sinh th¸i c¸t ven biÓn; HÖ sinh th¸i n«ng nghiÖp. ViÖt Nam cã 350 loµi san h«, trong ®ã cã 95 loµi ë vïng biÓn phÝa B¾c vµ 225 loµi ë vïng biÓn phÝa Nam. Bªn c¹nh 60 v¹n ha ®Êt c¸t ven biÓn, trong ®ã cã 77.000 ha hÖ sinh th¸i c¸t ®á tËp trung t¹i B×nh ThuËn, Ninh ThuËn vµ c¸c tØnh duyªn h¶i Trung bé, ViÖt Nam cßn cã thªm 10 triÖu ha ®Êt ngËp mÆn Èn chøa nhiÒu hÖ sinh th¸i ®iÓn h×nh cã gi¸ trÞ cao vÒ khoa häc vµ du lÞch víi §ång Th¸p M­êi lµ vïng ngËp n­íc tiªu biÓu cho khu vùc §«ng Nam ¸. HÖ thèng rõng ®Æc dông vµ rõng ngËp mÆn ViÖt Nam thuéc lo¹i rõng giµu cã vÒ tÝnh ®a d¹ng sinh häc víi 12.000 loµi thùc vËt ( 1.200 loµi ®Æc h÷u). 15.575 loµi ®éng vËt (172 loµi ®Æc h÷u). Víi tiÒm n¨ng phong phó vµ ®a d¹ng, nªn ngay tõ thêi gian ®Çu cña qu¸ tr×nh ®æi míi ®Êt n­íc, viÖc ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i ë ViÖt Nam ®· ®­îc coi träng. NÕu nh­ n¨m 1994 míi chØ cã 320 ngµn l­ît kh¸ch quèc tÕ ®Õn c¸c vïng tù nhiªn ë ViÖt Nam th× ®Õn n¨m 1999 con sè t­¬ng øng ®· lªn ®Õn 620 ngµn vµ dù tÝnh 1triÖu l­ît kh¸ch cho c¶ n¨m 2000. Bªn c¹nh ®ã hµng n¨m còng cã thªm 3.5 ®Õn 5 triÖu l­ît kh¸ch du lÞch néi ®Þa ghÐ c¸c vïng tù nhiªn. nhê vËy doanh thu cña ho¹t ®éng du lÞch sinh th¸i t¹i c¸c khu b¶o tån thiªn nhiªn còng nh­ vïng ®Öm hiÖn chiÕm kho¶ng 25-30% trong tæng sè doanh thu hµng n¨m cña ngµnh du lÞch. Sè liªu nµy la ®­îc tham kh¶o tõ tµi liÖu t¹p chÝ du lÞch ViÖt Nam
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n Kinh tÕ Du lÞch HiÖn nay ngµnh du lÞch ViÖt Nam ®ang gÊp rót hoµn thiÖn c«ng t¸c ®iÒu tra c¬ b¶n quy ho¹ch nh÷ng vïng tiÒm n¨ng nh­ Ba BÓ, C¸t Bµ, Cóc Ph­¬ng, Nam C¸t Tiªn, Yok ®«n, C«n §¶o, B×nh Ch©u-Ph­íc Böu... Tæ chøc kh«ng gian ho¹t ®éng du lÞch sinh th¸i trong c¸c khu b¶o tån ë ViÖt Nam sÏ ®­îc ph©n thµnh 7 côm vïng tiªu biÓu. Kh«ng gian du lÞch sinh th¸i vïng nui vµ ven biÒu §«ng B¾c bao gåm mét phÇn c¸c tØnh L¹ng S¬n, Cao B»ng, B¾c C¹n, B¾c Th¸i. C¸c hÖ sinh th¸i ®iÓn h×nh vµ cã gi¸ trÞ cao ®­îc chän khu vùc nµy lµ khu b¶o tån thiªn nhiªn B¾c S¬n, H÷u Liªn ( L¹ng S¬n), rõng v¨n ho¸ lÞch sö P¾c Bã, Trïng Kh¸nh( Cao B»ng), V­ên quèc gia Ba BÓ ( B¾c C¹n). Hå nói Cèc( B¾c Th¸i) vµ hÖ sinh th¸i rõng ngËp mÆn Qu¶ng Ninh, H¶i Phßng. Kh«ng gian ho¹t ®éng cña du lÞch sinh th¸i vïng nói T©y B¾c vµ Hoµng Liªn S¬n chñ yÕu phÇn phÝa T©y cña 2 tØnh Lµo Cai vµ Lai Ch©u víi vïng sinh th¸i nui cao Sapa-Phanxiph¨ng vµ Khu b¶o tån M­êng NhÐ- n¬i ®ang tån t¹i 38 loµi ®éng vËt quý hiÕm cÇn ®­îc b¶o vÖ nh­ Voi, Bß tãt, GÊu chã, Hæ, Sãi ®á... Du lÞch sinh th¸i §ång B»ng S«ng Hång víi kh«ng gian chñ yÕu thuéc c¸c tØnh Hµ T©y, VÜnh Phóc, Hµ Nam, Nam §Þnh, Th¸i B×nh vµ Thanh Ho¸. C¸c khu b¶o tån thiªn nhiªn ®iÓn h×nh ®­îc chän cho vïng nµy lµ Tam §¶o, Cóc Ph­¬ng, Ba V×, Xu©n Thuû ( khu b¶o vÖ vïng ®Êt ngËp n­íc (Ramsa) ®Çu tiªn ë ViÖt Nam) Kh«ng gian du lÞch sinh th¸i vïng B¾c Trung Bé bao gåm phÇn phÝa T©y Nam NghÖ An, Hµ TÜnh, Qu¶ng B×nh, Qu¶ng Nam, §µ N½ng vµ phÝa §«ng Nam Thõa Thiªn HuÕ. So víi c¸c n­íc trong khu vùc §«ng Nam ¸, ®ay lµ ®Þa bµn ®­îc ®¸nh gi¸ cao nhÊt vÒ tÝnh ®a d¹ng sinh häc víi Khu b¶o tån thiªn nhiªn Phong Nha-KÎ Bµng ®­îc xÕp vµo lo¹i lín trªn thÕ giãi vµ nhiÒu khu rõng nguyªn sinh cã gi¸ trÞ PhÝa T©y cña T©y Nguyªn, mét phÇn B¾c L©m §ång kÐo dµi ®Õn tØnh Kh¸nh Hoµ thuéc kh«ng gian du lÞch sinh th¸i vïng Nam Trung Bé vµ T©y nguyªn. c¸c hÖ sinh th¸i ®iÓn h×nh cña vïng nay bao gåm rõng khép ë Yok ®«n, ®Êt ngËp n­íc Hå L¾c, hÖ sinh th¸i Ngäc Linh, Biodup-Nói Bµ; hÖ sinh th¸i san h« Nha Trang. Vïng chuyÓn tiÕp tõ cao nguyªn T©y nguyªn cùc Nam Trung Bé xu«ngd ®ång b»ng Nam Bé víi kh«ng gian du lÞch sinh th¸i bao trïm khu vùc V­ên quèc gia Nam C¸t Tiªn (L©m §ång-B×nh D­¬ng, §ång Nai), C«n §¶o, B×nh Ch©u-Ph­íc Böu( Bµ RÞa-Vòng Tµu), BiÓn L¹c-Nói ¤ng( B×nh ThuËn)
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n Kinh tÕ Du lÞch Dùa vµo hai hÖ sinh th¸i lµ ®Êt ngËp mÆn vµ rõng ngËp mÆn thuéc c¸c tØnh däc s«ng Mª K«ng ®Õn B¹c Liªu, Cµ Mau, Kiªn Giang, kh«ng gian du lÞch vïn nµy sÏ tËp trung chñ yÕu vµo rõng ngËp mÆn Cµ Mau, Trµm chim §ång Th¸p, Cï lao s«ng TiÒn, s«ng HËu vµ Khu b¶o tån thiªn nhiªn Phó Quèc. 2.2.1 TiÒm n¨ng du lÞch sinh th¸i cña c¸c khu b¶o tån thiªn nhiªn ViÖt Nam n»m trong vïng ch©u ¸, n¬i mµ tæ chøc du lÞch thÕ giíi vµ nhiÒu nhµ chuyªn m«n du lÞch cã tªn tuæi ®· kh¼ng dÞnh vµ dù b¸o r»ng sÏ lµ n¬i thu hót nhiÒu kh¸ch du lÞch quèc tÕ nhÊt cµ còng cã nhiÒu ng­êi ®ñ ®iÒu kiÖn ®i du lÞch nhÊt (500 triÖu ng­êi) ë thÕ kû 21. Tõ nh÷ng, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ dù b¸o ®ã cho ta mét kÕt luËn nguån kh¸ch du lÞch sinh th¸i quèc tÕ g¾n víi thÞ tr­êng du lÞch ViÖt nam lµ kh¸ch quan vµ lµ mét tiÒm n¨ng. HiÖn nay, sè kh¸ch du lÞch trong n­íc ®· t¨ng lªn tíi 8,5 triÖu l­ît kh¸ch.Trong ®ã cã bao nhiªu kh¸ch thuéc ®èi t­îng du lÞch sinh th¸i? Ch­a cã sè liÖu tin cËy bëi kh¸i niÖm du lÞch sinh th¸i ch­a ®­îc quan t©m dÉn ®Õn trong thèng kª du lÞch ch­a ®­îc thÓ hiÖn. C¨n cø vµo sè kh¸ch ®Õn víi c¸c vïng thiªn nhiªn víi ®éng c¬ h­ëng thô vµo s¶n phÈm thiªn nhiªn nh­: c¸c v­ên quèc gia vµ b¶o tån thiªn nhiªn , v·n c¶nh s«ng n­íc , hµnh tr×nh xuyªn ViÖt, th¸m kh«ng vïng vÞnh hay ®Õn c¸c khu tù nhiªn H¹ Long, TamCèc – BÝch §éng … th× tû lÖ còng kh«ng nhá cã thÓ chiÕm tíi 30 – 40% tæng sè kh¸ch hµng n¨m. Tuy nhiªn víi kh¸i niÖm ®Çy ®ñ vÒ du lÞch sinh th¸i vÕ thø hai lµ ý thøc , tr¸ch nhiªm víi viÖc b¶o tån ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i th× ch­a cã nh÷ng t­ duy, gi¸o dôc tèt vÒ vÊn dÒ nµy. Víi tèc ®é ®« thÞ ho¸ nh­ hiÖn nay chÊt l­îng cuéc sèng ngµy cµng ®­îc n©ng cao vµ c¶i thiÖn…Ch¾c ch¾n nhu cÇu ®i du lÞch sinh th¸i sÏ t¨ng lªn ®¸ng kÓ, kh«ng cßn giíi h¹n ë con sè 4 – 5 triÖu ng­êi/n¨m mµ cã thÓ lªn ®Õn hµng chôc triÖu ng­êi mçi n¨m trong c¸c n¨m tíi ®©y. XÐt vÒ tiÒm n¨ng du lÞch sinh th¸i cña n­íc ta víi vÞ trÝ n»m tiÕp gi¸p víi biÓn §«ng víi chiÒu dµi trªn 3200km bê biÓn cã nhiÒu, vÞnh ®¶o vµ nh÷ng quÇn thÓ nói ®¸ v«i, s«ng, hå, th¸c n­íc, hang ®éng, suèi n­íc nãng, vµ 3/4 diÖn tÝch nói rõng víi ®é dèc cao …®· t¹o cho ViÖt nam rÊt phong phó vµ ®a d¹ng vÒ khÝ hËu vµ ®Þa h×nh ®Þa m¹o nªn rÊt giµu vÒ tiÒm n¨ng sinh th¸i còng nh­ sù ®a d¹ng sinh th¸i . Theo ®¸nh gi¸ cña quèc tÕ, n­íc ta ®øng thø 16 vÒ sù phong phó, tÝnh ®a d¹ng sinh häc, ®¹i diÖn cho vïng §«ng nam ¸ vÒ sù ®éc ®¸o vµ giµu cã vÒ thµnh
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n Kinh tÕ Du lÞch phÇn loµi. MÆc dï bÞ tæn thÊt vÒ diÖn tÝch do nhiÒu nguyªn nh©n trong hai thËp kû qua, nh­ng hÖ thùc vËt vÉn cßn kh¸ phong phó vÒ chñng lo¹i. TiÒm n¨ng vµ thÕ m¹nh vÒ sù ®a d¹ng sinh th¸i cña ViÖt nam hÊp dÉn du lÞch ë c¸c ®¹c tr­ng sinh th¸i d­íi ®©y: - C¸c vïng nói ®¸ v«i víi nhiÒu d¹ng hang ®éng nh­ lµ mét kho tµng c¶nh quan thiªn nhiªn huyÒn bÝ mµ trong ®ã VÞnh H¹ long – di s¶n thiªn nhiªn thÕ giíi , ®éng Phong Nha – KÎ Bµng lµm vÝ dô . - NhiÒu ®¶o, vÞnh vµ b·i t¾m biÓn ®Ñp víi c¸c sinh th¸i déng vËt, thùc vËt biÓn phong phó vµ ®a d¹ng. - HÖ thèng v­ên b¶o tån thiªn nhiªn ®a d¹ng vµ phong phó vÒ hÖ ®éng thùc vËt rõng xen kÏ víi nhiÒu d©n téc cã ng­êi sinh sèng cã nh÷ng b¶n s¾c v¨n ho¸ hÕt søc ®a d¹ng. - C¸c vïng sinh th¸i n«ng nghiÖp ®Æc tr­ng nÒn v¨n minh lóa n­íc nhiÒu s«ng l¹ch, miÖt v­ên. ë ViÖt nam hÖ thèng rõng ®Æc dông ®­îc hiÓu lµ hÖ thèng khu b¶o tån thiªn nhiªn cã diÖn tÝch 2.119.509 ha, bao gåm 11 v­ên quèc gia , 64 khu dù tr÷ thiªn nhiªn , 32 khu di tÝch lÞch sö, v¨n ho¸, m«i tr­êng. Sau khi rµ so¸t l¹i Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n ®· lËp mét danh môc 101 khu rõng ®Æc dông ®Ò nghÞ chÝnh phñ phª duyÖt vµ ph©n thµnh 4 lo¹i : V­ên quèc gia (11 v­ên), Khu dù tr÷ thiªn nhiªn (53 khu), Khu b¶o tån loµi vµ sinh c¶nh (16 khu) vµ Khu b¶o vÖ c¶nh quan (21 khu). Theo danh s¸ch nµy th× cßn thiÕu nhiÒu khu b¶o tån thiªn nhiªn vïng biÓn vµ vïng ®Êt ngËp n­íc. Tuy nhiªn cho ®Õn nay ChÝnh Phñ vÉn ch­a phª duyÖt. N»m trong vïng khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa, c¸c khu b¶o tån thiªn nhiªn ViÖt nam cã nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn phong phó vµ ®a d¹ng rÊt thu©n lîi cho viÖc ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i. C¸c nhµ sinh th¸i häc th­êng nh¾c ®Õn sù phong phó vÒ c¸c kiÓu hÖ sinh th¸i vµ thùc b× ë ViÖt nam. Theo thèng kª, ViÖt nam cã tíi 26 kiÓu thùc b× tËp trung thµnh 6 nhãm, tr¶i tõ rõng kÝn th­êng xanh, rõng rông l¸ vµ b¸n rông l¸, rõng th­êng xanh hë, rõng th­êng xanh c©y bôi ®Õn c¸c th¶m cá. Ngoµi ra ViÖt nam cßn cã 5 nhãm hÖ sinh th¸i thuû vùc, tr¶i tõ n­íc ngät ®øng, n­íc ngät ch¶y, n­íc ngät ngÇm, n­íc lî vµ n­íc mÆn. HÖ sinh th¸i ®Êt ngËp n­íc còng dang ®­îc c¸c nhµ khoa häc ViÖt nam nghiªn cøu. Khu b¶o tån thiªn nhiªn ®Êt ngËp n­íc Xu©n thuû, V­ên Quèc gia Trµm chim ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long lµ nh÷ng ®Þa ®iÓm ng¾m chim n­íc lÝ t­ëng.
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n Kinh tÕ Du lÞch Kh«ng chØ phong phó trªn ph­¬ng diÖn hÖ sinh th¸i, thiªn nhiªn cßn ban cho ViÖt nam sù ®a d¹ng sinh häc cao vÒ c¸c loµi ®Æc h÷u, cã kho¶ng 1200 loµi lµ loµi ®Æc h÷u trong tæng sè 12000 loµi thùc vËt ë ViÖt nam(theo ­íc tÝnh). Trong sè 15.575 loµi ®éng vËt cã 172 loµi ®Æc h÷u trong sè ®ã cã 14 loµi lµ thó. §Æc biÖt sù kiÖn g©y chó ý nhÊt trong giíi b¶o tån thÕ giíi lµ ph¸t hiÖn 3 loµi thó lín ë ViÖt nam: Sao la(1992), Mang lín(1994), Mang Tr­êng S¬n(1997). Kho¶ng 58% sè loµi thùc vËt vµ 73% sè loµi ®éng vËt quý hiÕm, ®Æc h÷u cña ViÖt nam tËp trung trong c¸c khu b¶o tån thiªn nhiªn. Tuy nhiªn c¸c loµi thó lín cña ViÖt nam khã tiÕp cËn h¬n c¸c loµi cña Ch©u phi, vµ ®«i khi sù tiÕp cËn lµ kh«ng thÓ chÊp nhËn ®­îc v× c¸c loµi vËt nµy b¶n th©n chóng ®ang cã nguy c¬ tuyÖt chñng cÇn ®­îc b¶o vÖ vµ chóng sèng trong c¸c hÖ sinh th¸i t­¬ng ®èi mong manh. T×nh tr¹ng nµy cã thÓ ®­îc kh¾c phôc nÕu cã quy ho¹ch thÝch hîp. Ch¼ng h¹n nh­ khoanh vïng b¶o vÖ, x©y dùng chßi quan s¸t tõ xa cã thÓ xem ®­îc mét sè con tª gi¸c cßn sèng sãt t¹i v­ên quèc gia C¸t Tiªn mµ ®Çu th¸ng 5/1999 c¸c nhµ nghiªn cøu ®· chôp ®­îc nh÷ng bøc ¶nh ®Çu tiªn b»ng m¸y ¶nh tù ®éng. Khi cã c¸c nguån tµi chÝnh cã thÓ x©y dùng c¸c khu nu«i thó b¸n hoang d·. HiÖn t¹i ë V­ên quèc gia Cóc ph­¬ng ®· x©y dùng ®­îc mét khu nu«i c¸c loµi linh tr­ëng réng kho¶ng 2 ha. Du kh¸ch cã thÓ tham quan vµ ng¾m nh×n mét sè loµi khØ v­în vµo lóc cho ¨n. V­ên quèc gia Ba v× còng ®ang x©y dùng khu nu«i thó vµ chim b¸n hoang d· ë khu vùc cã ®é cao 400 mÐt so víi mùc n­íc biÓn. Sù ®Æc h÷u vÒ ®éng thùc vËt lµ mét hÊp dÉn ®èi víi du lÞch sinh th¸i mang tÝnh chÊt nghiªn cøu khoa häc. Nh÷ng nhµ khoa häc cã thÓ ®Õn ®©y ®Ó t×m hiÓu nh÷ng loµi ®éng thùc vËt chØ cã ë ViÖt nam. Sù phong phó vÒ hÖ sinh th¸i ë ViÖt nam së dÜ cã ®­îc lµ nhê sù ®a d¹ng vÒ ®Þa h×nh cña ®Êt n­íc. Sù ®a d¹ng vÒ ®Þa h×nh kÕt hîp víi sù phong phó vÒ hÖ sinh th¸i ®· cho ra ®êi nh÷ng s¶n phÈm, ®Þa ®iÓm du lÞch sinh th¸i hÊp dÉn. HÊp dÉn nhÊt ph¶i kÓ ®Õn rõng m­a nhiÖt ®íi V­ên quèc gia Cóc ph­¬ng, C¸t bµ, Ba bÓ, B¹ch m· vµ khu b¶o tån thiªn nhiªn Phong nha – KÎ bµng, Hoµng liªn s¬n . NhiÒu v­ên quèc gia vµ khu b¶o tån thiªn nhiªn ph©n bè däc theo 3260 km bê biÓn víi hÖ ®éng thùc vËt cßn kh¸ phong phó vµ nhiÒu b·i t¾m lý t­ëng nh­ Trµ Cæ, B·i Ch¸y, §å S¬n, Xu©n Thuû, SÇm S¬n, L¨ng S«, B×nh Ch©u, Ph­íc Böu. C¸c v­ên quèc gia vµ khu b¶o tån thiªn nhiªn vïng ®¶o vµ quÇn ®¶o còng lµ ®Þa ®iÓm du lÞch sinh th¸i næi tiÕng. N¬i ®©y ngoµi hÖ sinh th¸i trªn c¹n cßn cã hÖ sinh th¸i trªn biÓn víi c¸c r¹n san h« cã thµnh phÇn loµi phong phó. Chóng ta cã thÓ tæ chøc du lÞch lÆn, xem hÖ ®éng thùc vËt biÓn phong phó trong c¸c r¹n
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸n Kinh tÕ Du lÞch san h« ë khu vùc ®¶o C¸t Bµ, C«n §¶o, Phó Quèc vµ c¸c ®¶o thuéc khu vùc Nha Trang, Kh¸nh Hoµ. Ba phÇn t­ diÖn tÝch l·nh thæ cña ViÖt nam lµ ®åi nói víi nhiÒu ®Ønh nói cao cã khÝ hËu m¸t mÎ rÊt thuËn lîi cho du lÞch nghØ d­ìng mïa hÌ. Nh÷ng ®Þa ®iÓm næi tiÕng nh­ Sa Pa, Tam §¶o, BaV×, B¹ch M·, Bµ Nµ - Nói Chóa ®· ®­îc ng­êi ph¸p khai th¸c c¸ch ®©y nöa thÕ kû vµ hiÖn cßn l­u gi÷ nhiÒu tµn tÝch cña c¸c biÖt thù cò. Tõ c¸c trung t©m ngØ d­ìng nay ta cã thÓ thiÕt kÕ c¸c ®­êng mßn thiªn nhiªn víi cù ly tõ 2 –3 km ®Ó kÕt hîp du lÞch sinh th¸i víi c¸c lo¹i h×nh du lÞch kh¸c. S«ng, suèi, th¸c, ghÒnh, hå tù nhiªn vµ nh©n t¹o trong c¸c khu b¶o tån thiªn nhiªn ë c¸c vïng nói rÊt thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn lo¹i h×nh du lÞch m¹o hiÓm vµ du lÞch thÓ thao d­íi n­íc . Còng mét nç lùc nghiªn cøu tiÒm n¨ng du lÞch sinh th¸i cña ViÖt nam, NguyÔn Quang Mü vµ nhiÒu nhµ nghiªn cøu ®· ph¸t hiÖn ra rÊt nhiÒu hang ®éng ë c¸c v­ên quuèc gia vµ c¸c khu b¶o tån thiªn nhiªn vïng nói ®¸ v«i trªn ph¹m vi c¶ n­íc. §éng Phong nha, Chïa h­¬ng,Tam cèc, BÝch ®éng, c¸c hang ®éng trong khu vùc di s¶n thiªn nhiªn H¹ long lµ nh÷ng ®iÓm tham quan næi tiÕng trong vµ ngoµi n­íc. Theo sù ph©n tÝch cña Ng« §øc ThÞnh, tõ ®a d¹ng vÒ tù nhiªn dÉn ®Õn sù ®a d¹ng vÒ v¨n ho¸. ChÝnh v× vËy mµ mµ ng­êi ViÖt nam kh«ng thuÇn nhÊt mµ gåm 54 d©n téc kh¸c nhau. ®¸ng chó ý h¬n lµ c¸c d©n téc thiÓu sè th­êng sèng kÒ gÇn hoÆc trong c¸c khu b¶o tån thiªn nhiªn. Hä hiÖn vÉn ®ang l­u gi÷ ®­îc phong c¸ch sèng, b¶n s¾c v¨n ho¸ riªng vµ tËp tôc ®éc ®¸o. §iÒu nµy khiÕn ViÖt nam cµng trë nªn hÊp dÉn trªn ph­¬ng diÖn du lÞch sinh th¸i. HiÖn t¹i ®êi sèng cña nh÷ng ng­êi d©n ë ®©y cã nhiÒu khã kh¨n thiÕu thèn. §©y còng lµ c¬ héi ®Ó du lÞch sinh th¸i thÓ hiÖn m×nh, ®ãng gãp vµo ph¸t triÓn céng ®ång t¹i c¸c ®iÓm du lÞch . 2.2.2 TiÒm n¨ng du lÞch sinh th¸i biÓn. ViÖt Nam lµ quèc gia ven biÓn, cã vÞ trÝ ®Þa lý - chÝnh trÞ quan träng trong giao l­u quèc tÕ. BiÓn vµ thÒm lôc ®Þa cã vai trß quan träng ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, b¶o ®¶m chñ quyÒn, an ninh quèc gia. V× vËy, ph¸t huy lîi thÕ mét quèc gia cã biÓn, kÕt hîp vãi ph¸t triÓn kinh tÕ víi an ninh - quèc phßng ®· trë thµnh chiÕn l­îc l©u dµi cña ®Êt n­íc ta. Ph¸t triÓn du lÞch biÓn gãp phÇn thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña nhiÒu ngµnh kinh tÕ kh¸c: Du lÞch biÓn lµ ngµnh kinh tÕ cã tÝnh liªn ngµnh, v× vËy, sù ph¸t triÓn cña du lÞch biÓn sÏ kÐo theo sù ph¸t triÓn cña nhiÒu ngµnh trong mèi quan
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2