Luận văn Thạc sĩ Chính sách công: Thực hiện chính sách phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân tại khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành, tỉnh An Giang

Chia sẻ: ViJensoo ViJensoo | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:72

Thêm vào BST

Báo xấu

23
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn trình bày các nội dung chính sau: Những vấn đề lý luận về thực hiện chính sách phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân khu công nghiệp Bình Hòa, trên địa bàn huyện Châu Thành, tỉnh An Giang; Thực trạng thực hiện chính sách phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân tại khu công nghiệp Bình hòa trên địa bàn huyện Châu Thành, tỉnh An Giang; Giải pháp hoàn thiện thực hiện chính sách phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân tại khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành, tỉnh An Giang trong thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Chính sách công: Thực hiện chính sách phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân tại khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành, tỉnh An Giang

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI ------------ NGUYỄN NGỌC MỸ NGÂN THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT CHO CÔNG NHÂN TẠI KHU CÔNG NGHIỆP BÌNH HÒA TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CHÂU THÀNH, TỈNH AN GIANG LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CÔNG Hà Nội - 2021
VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI ------------ NGUYỄN NGỌC MỸ NGÂN THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT CHO CÔNG NHÂN TẠI KHU CÔNG NGHIỆP BÌNH HÒA TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CHÂU THÀNH, TỈNH AN GIANG Ngành: Chính sách công Mã số: 8 34 04 02 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC TS. LÊ THỊ ANH ĐÀO Hà Nội - 2021
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Pháp luật là công cụ cơ bản trong duy trì ổn định và quản lý phát triển xã hội “Nhà nước quản lý xã hội bằng pháp luật, không ngừng tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa” là một nguyên tắc quan trọng được Hiến pháp và pháp luật thừa nhận, để thực hiện nguyên tắc đó, việc giáo dục pháp luật, nâng cao nhận thức, hiểu biết và ý thức chấp hành pháp luật trên phạm vi cả, bảo đảm trật tự xã hội, kỷ cương Nhà nước được nghiêm minh, dân chủ và công bằng. Để nâng cao ý thức chấp hành pháp luật cho cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân trên địa bàn huyện Châu Thành, tỉnh An Giang nói chung, người lao động trong các Công ty, Doanh nghiệp nói riêng. Huyện Châu Thành, tỉnh An Giang là địa phương có nhiều tiềm năng phát triển, đạt nhiều thành tựu trong kinh tế, xã hội, tốc độ tăng trưởng kinh tế luôn luôn ở mức độ cao so với các địa phương khác trong tỉnh. Tuy nhiên, mối quan hệ giữa phát triển kinh tế và ổn định xã hội, giữa tăng trưởng kinh tế và tính tích cực chính trị, giữa tính năng động trong các lĩnh vực của đời sống xã hội và kỷ cương, ý thức công dân, vấn đề giáo dục pháp luật còn nhiều điều cần quan tâm, nhất là trong khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành, là nơi tập trung công nhân từ nhiều nguồn, nhiều thành phần khác nhau. Việc chọn thực hiện chính sách phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân tại khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành, tỉnh An Giang làm đề tài luận văn là rất cần thiết. Vì vậy, nâng cao kiến thức pháp luật cho người lao động trong các Doanh nghiệp trong khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện là yêu cầu cấp thiết cần có sự phối hợp hiệu quả hơn của cả hệ thống Chính trị các cấp các ngành trên địa bàn tỉnh, huyện, xã. Qua hai năm học tập, nghiên cứu tại Học viện khoa học xã hội, với sự quan tâm sâu sắc về thực tiễn thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân tại khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện, tôi chọn Đề 1
án“Thực hiện chính sách phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân tại khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành, tỉnh An Giang”, để làm Đề án Luận văn tốt nghiệp. Từ kết quả nghiên cứu, tôi hy vọng sẽ góp phần nhỏ bé vào công tác phổ biến, giáo dục chính sách pháp luật nói chung và phổ biến, giáo dục pháp luật cho người lao động trên địa bàn huyện Châu Thành, tỉnh An Giang nói riêng. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Đây là Luận văn chuyên khảo đầu tiên nghiên cứu có hệ thống những vấn đề thuộc về lý luận và thực tiễn về phổ biến, giáo dục chính sách pháp luật cho người lao động trong doanh nghiệp tại khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành, tỉnh An Giang. Luận văn đã phân tích, đánh giá một cách hệ thống về thực trạng phổ biến, giáo dục chính sách pháp luật cho người lao động trong các doanh nghiệp tại khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện. Những nghiên cứu, đề xuất các phương hướng, giải pháp cụ thể hướng đến tăng cường và nâng cao hiệu quả tuyên truyền chính sách pháp luật cho người lao động và người sủ dụng lao động trong doanh nghiệp trong giai đoạn hiện nay. Luận văn là tài liệu góp phần hỗ trợ việc nhận thức đúng đắn, toàn diện, phản ánh tính đặc thù và thực trạng phổ biến, giáo dục chính sách pháp luật cho người lao động trong doanh nghiệp tại khu công nghiệp Bình hòa trên địa bàn huyện, từ đó chỉ ra được tầm quan trọng, cũng như trách nhiệm của hệ thống chính trị chính, quyền các cấp trong công tuyen truyền pháp luật lao động trong các thành phần kinh tế ở huyện. Các phương hướng, giải pháp đề ra trong Luận văn có thể áp dụng trong việc hoàn thiện về tuyên truyền pháp luật; trong việc xây dựng các chương trình, kế hoạch, các đề án cụ thể về phổ biến, giáo dục pháp luật nói chung và phổ biến, giáo dục chính sách pháp luật cho người lao động và người sử dụng lao động trong các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh An Giang nói riêng. 2
Luận văn là tài liệu tham khảo nghiên cứu cho các Hội đồng phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ công đoàn, người sử dụng lao động trong các thành phần kinh tế. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Mục đích nghiên cứu luận văn hướng đến những luận giải của cơ sở lý luận và thực tiễn về thực hiện chính sách phổ biến, giáo dục pháp luật cho người lao động cũng như người sử dụng lao động; và đánh giá thực trạng đối với công nhân tại khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành; xác lập cơ sở đề xuất những giải pháp nhằm tăng cường việc thực hiện chính sách pháp luật cho người lao động tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh An Giang nói chung; khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành nói riêng. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu trên: Thực hiện việc nghiên cứu hệ thống, cơ sở, lý luận về việc tổ chức công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật cho người lao động cũng như người sử dụng lao động tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh, thực hiện có hiệu quả trong thời gian tới. Nhiệm vụ nghiên cứu về việc tổ chức triển khai thực hiện công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật cho công nhân khu công nghiệp Bình Hòa tỉnh An Giang trên địa bàn huyện Châu Thành. Nghiên cứu và đề xuất những giải pháp trong thời gian tới để được hoàn thiện hơn việc thực hiện công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục chính sách pháp luật cho người lao động và người sử dụng lao động trong các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh An Giang nói chung, khu công nghiệp Bình Hòa, trên địa bàn huyện Châu Thành nói riêng đạt hiệu quả tốt. 3
3.3. Chính sách của Nhà nước về phổ biến, giáo dục pháp luật đối với mọi tầng lớp nhân dân Trong việc thực hiện đề án luận văn yêu cầu việc quản lý nhà nước về chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước đặt ra hoạt động thực thi chính sách pháp luật nói chung và thực thi chính sách về công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật nói riêng. Việc tuyên truyền chính sách pháp luật đến với người lao động cũng như người sử dụng lao động còn hạn chế, thiếu tính kịp thời, chưa đồng bộ trong việc tổ chức thực hiện; chậm được đổi mới về hình thức, hiệu quả đạt chưa cao. Về công tác tuyên truyền, hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra chưa được kịp thời, thiếu tính liên tục và đồng bộ. Công tác sơ kết, tổng kết thiếu thực tiễn và rút kinh nghiệm chưa cao, chưa được thường xuyên; chưa mang tính sâu sắc. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Phạm vi nghiên cứu và các đối tượng nghiên cứu trong việc tổ chức, triển khai thực hiện công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật cho người lao động cũng như người sử dụng lao động tại khu công Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành, tỉnh An Giang. 4.2. Phạm vi nghiên cứu Phạm vi nghiên cứu đề tài luận văn: Việc hoạt động tổ chức thực hiện triển khai công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật cho người lao động cũng như người sử dụng lao động khu công Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành, tỉnh An Giang. Phạm vi nghiên cứu không gian: Tại khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành, tỉnh An Giang. Phạm vi nghiên cứu thời gian: Từ năm 2017 đến 2021, khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành, tỉnh An Giang. 4
. Cơ sở lý luận và Phương pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp luận Đề tài luận văn thực hiện bằng phương pháp lý luận trên cơ sở của chủ nghĩa Mác - Lênin; tư tưởng Hồ Chí Minh; Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; tại các quan điểm, chủ trương và đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam; chính sách pháp luật của Nhà nước về công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức, viên chức và công dân nói chung; cho người lao động, người sử dụng lao động tại các khu công nghiệp nói riêng. 5.2. Phương pháp nghiên cứu - Về phương pháp thu thập thông tin: Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong đề tài luận văn là việc phân tích, tổng hợp, thống kê và phương pháp so sánh, lô gíc trong lịch sử. Những phương pháp, từng vấn đề được đặt ra trong mỗi chương vận dụng, linh hoạt phân tích nội dung đề tài của luận văn đề ra. Bên cạnh đó, các số liệu tham, khảo sát trên thực tế, các tài liệu có liên quan và có tính kế thừa những kết quả luận văn đã nghiên cứu trước đó, đã công bố cũng được tác giả tham khảo sử dụng trong luận văn này, gồm các tài liệu, Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng, Nhà nước, Bộ ngành từ Trung ương đến địa phương; các công trình nghiên cứu, các Kế hoạch, Báo cáo, tài liệu được thống kê của các tổ chức, chính quyền các cấp và các cá nhân liên quan mang tính trực tiếp hoặc tính gián tiếp tới các vấn đề về thực hiện công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật tại khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành, tỉnh An Giang. - Về phương pháp phân tích và tổng hợp: Phương pháp phân tích và tổng hợp, được tác giả sử dụng để phân tích các vấn đề trên cơ sở lý luận cơ bản thực hiện chính sách công, về việc tổ chức triển khai thực hiện công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp 5
luật cùng các nội dung liên quan; được tổng hợp, đánh giá và làm rõ những thực tiễn để thực hiện công tác tuyên truyền phổ biên, chính sách giáo dục pháp luật cho người lao động, người sử dụng lao động; cũng là cơ sở lý luận về chính sách pháp luật của đề tài luận văn mà tác giả muốn nói trong việc đề xuất các giải pháp của luận văn. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn luận văn 6.1. Ý nghĩa lý luận Đề tài luận văn đã vận dụng lý luận về thực hiện công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật cho người lao động, người sử dụng lao động tại khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành, tỉnh An Giang. Ý nghĩa cơ sở, lý luận chính sách pháp luật về thực hiện chính sách đã đề ra tại các giải pháp để hoàn thiện trong việc thực hiện chính sách pháp luật đối với công nhân lao động tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh An Giang nói chung, khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành nói riêng. 6.2. Ý nghĩa thực tiễn Đề cương luận văn đánh giá khách quan về thực tiễn và đề xuất những định hướng, giải pháp để tăng cường thực hiện chính sách phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân tại khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện. Kết quả nghiên cứu của đề cương luận văn tác giả có thể dùng làm tài liệu tham khảo hoạch định, xây dựng và thực hiện trong công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật tại huyện Châu Thành, tỉnh An Giang. 7. Kết cấu luân văn Trong việc thực hiện triển khai tổ chức công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật là hoạt động Đảng và Nhà nước trong tổ chức và thực hiện pháp luật, là biện pháp tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, đã và đang được các nhà khoa học pháp lý quan tâm. Đặc biệt trong thời kỳ đất nước đổi mới công nghiệp hóa, hiện đai hóa; hoàn thiện và xây dựng nhà 6
nước xã hội pháp quyền của dân, do dân và vì dân; trong thực hiện công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật cho người lao động, người sử dụng lao động được quan tâm cao hơn với nhiều công trình nghiên cứu về lĩnh vực tuyên truyền chính sách pháp luật được công bố công khai. Tác giả Nguyễn Văn Sửu (2010) [24], Giáo dục pháp luật cho đội ngũ cán bộ, công chức hành chính trong điều kiện xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Tác giả Trần Thị Sáu (2012) [32], Giáo dục pháp luật cho học sinh trong trường trung học phổ thông ở Việt Nam. Tác giả Trần Ngọc Đường, Dương Thanh Mai (1995) [31] viết về giáo dục pháp luật. Đào Trí Úc (Hà Nội, 2002) [16]; “Nghiệp vụ phổ biến, giáo dục pháp luật” do Bộ Tư pháp biên soạn (Nxb Thanh niên, 1989) [14]; “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chính sách giáo dục, pháp luật trong công cuộc đổi mới”, đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ của bộ Tư pháp năm 2004 [13]; MS 92-98-223-ĐT của Viện nghiên cứu khoa học pháp lý, Bộ Tư pháp; “Giáo trình lý luận nhà nước và pháp luật Việt Nam” của Học viện Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh (Hà Nội, 2004) [19]. Những công trình liên quan tác giả nghiên cứu và khái quát các vấn đề liên quan trên cơ sở, lý luận cơ bản của Đảng và Nhà nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, về công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật đã đề cập đến các biện pháp trong xây dựng các ý thức chấp hành pháp luật của nhà nước, ý thức tuân thủ sống theo và làm theo hiến pháp và pháp luật. Cơ sở, lý luận, cơ bản về công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật, liên quan đến khái niệm về chính sách pháp luật theo các gốc độ, chủ thể và đối tượng để được tuyên truyền phổ biến, giáo dục chính sách pháp luật; mục đích của chính sách giáo dục, pháp luật đến với các đối tượng đã được tuyên truyền phổ biến, chính sách pháp luật. 7
Tác giả đề tài luận văn nghiên cứu các trung tâm và hỗ trợ pháp lý, Đại học Quốc gia Hà Nội (Nhà xuất bản Công an nhân dân, Hà Nội, năm 1996) [33]. Trong các doanh nghiệp Nhà nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam nói chung trên địa bàn Hà Nội nói riêng, năm 2002 của Tiến sĩ. Lê Văn Hòe [30] nêu khái niệm, phân tích, lý luận và thực tiễn quan trọng trong công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật cho các đối tượng là cán bộ, công chức, viên chức, người dân, Doanh nghiệp, lực lượng vũ trang, học sinh, sinh viên, thanh thiếu niên. Tác giả Đinh Xuân Thảo [17] Công tác tuyên truyền phổ biến về chính sách giáo dục, pháp luật cho các các trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp và dạy nghề không chuyên luật. Những nghiên cứu cơ sở, lý luận khoa học các công trình về công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật nhiều hình thức khác nhau, những dẫn chứng căn cứ vào cơ sở lý luận khoa học của tác giả muốn đề cập đến đề tài luận văn, qua kết quả khảo sát các Tác giả được nghiên cứu có giá trị, trong việc xây dựng các số vấn đề cơ bản về lý luận cũng như thực tiễn, các biện pháp thực hiện việc triển khai công tác tuyên truyền phổ biên, chính sách giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân nói chung; cho người lao động và người sử dụng lao động tại các khu công nghiệp nói riêng. Các chủ trương của Đảng, Chính sách pháp luật của Nhà nước về công tác tuyên truyền phổ biên, chính sách giáo dục pháp luật là nhất quán. Trong việc triển khai thực hiện tuyên truyền pháp luật tại địa phương còn tùy thuộc vào tình hình, đặc điểm, vùng miền thực tế tại địa phương các cấp và điều kiện phát kinh tế - xã hội mỗi địa bàn. Tác giả đề tài nghiên cứu luận văn cho thấy, các công trình khoa học về chính sách pháp luật chuyên khảo trong chừng mực nhất định đã góp phần làm sáng tỏ vấn đề lý luận cũng như thực tiễn trong cong tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật nói chung. Cũng là đề tài Luận văn mà tác giả muốn nói về việc nghiên cứu một cách 8
toàn diện cả về cơ sở, lý luận, khoa học và thực tiễn tại địa phương, nhằm hoàn thiện công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật cho người lao động và người sử dụng lao động khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh An Giang nói chung; khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành nói riêng. Nhìn chung các công trình nghiên cứu khoa học, cũng như bài viết của các tác giả từ trước đến nay về công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đã đóng góp rất nhiều vào nghiên cứu lý luận và thực tiễn ở nhiều góc độ, nhiều đối tượng, địa phương, lĩnh vực khác nhau. Đề tài luận văn nghiên cứu những tác giả trong các công trình nghiên đã được công bố trước, những tác giả của các công trình trước đó đã có những đóng góp rất quan trọng vào việc làm sáng tỏ những nội dung cơ bản về việc tổ chức, triển khai, thực hiện công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật nhất định. Việc thực hiện chính pháp luật đối với người lao động cũng như người sử dụng lao động tại các khu công nghiệp trê dịa bàn tỉnh An Giang; khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành, chưa được nghiên cứu quan tâm đúng tình hình thực tế hiện nay, đặc biệt thực hiện đề tài luận văn thạc sĩ ngành Chính sách công. Học viên lựa chọn luận văn tốt nghiệp “Thực hiện chính sách phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân tại khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành, tỉnh An Giang” cũng không trùng với các công trình khoa học đã công bố trước. Luận văn thực hiện có sự kế thừa và phát triển đất nước, công nghiệp hóa, hiện đại hóa hiện nay; những thành quả của đề tài luận văn được đánh giá, phân tích, đề xuất các giải pháp phù hợp với tình hình thực tế của các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh An Giang nói chung; khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành nói riêng. Đề tài luận văn được kết cấu như sau: - Mục lục; - Phần mở đầu; 9
- Phần kết luận; - Phần danh mục tài liệu tham khảo; - Luận văn có 3 chương: Chương 1: Những vấn đề lý luận về thực hiện chính sách phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân khu công nghiệp Bình Hòa, trên địa bàn huyện Châu Thành, tỉnh An Giang. Chương 2: Thực trạng thực hiện chính sách phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân tại khu công nghiệp Bình hòa trên địa bàn huyện Châu Thành, tỉnh An Giang. Chương 3: Giải pháp hoàn thiện thực hiện chính sách phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân tại khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành, tỉnh An Giang trong thời gian tới. 10
Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT CHO CÔNG NHÂN KHU CÔNG NGHIỆP BÌNH HÒA TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CHÂU THÀNH, TỈNH AN GIANG 1.1. Một số khái niệm 1.1.1. Khái niệm chính sách công, thực hiện chính sách công Từ điển bách khoa Việt Nam học viện Hàn Lâm Khoa học xã hội biên soạn [35] khái niệm như sau: “Chính sách được thực hiện trong một thời gian nhất định, trên những lĩnh vực cụ thể nào đó. Bản chất nội dung và phương hướng của chính sách phụ thuộc vào tính chất của đường lối, nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội”. Khái niệm chính sách, là chương trình hành động do các chủ thể, thể quyền lực, hoặc chủ thể quản lý đưa ra để giải quyết một hoặc một số các vấn đề có liên quan nào đó thuộc thẩm quyền quản lý của họ. - Khái niệm chính sách công: GS. TSKH Võ Khánh Vinh cho rằng: “Chính sách công là những hướng ứng xử cơ bản của Nhà nước đối với những vấn đề về chính sách phát sinh trong đời sống xã hội, nhằm thúc đẩy phát triển xã hội và quản lý xã hội” [18]. Tác giả Lê Chí Mai cho rằng: “Chính sách công vẫn là một chủ đề để các tác giả bàn bạc và khó đạt đến sự nhất trí thống nhất” và “chính sách công có những đặc trưng cơ bản nhất định như: chủ thể ban hành chính sách công là Nhà nước; chính sách công không chỉ là các quyết định (thể hiện trên văn bản) mà còn là những hành động, hành vi thực tiễn (thực hiện chính sách); chính sách công tập chung giải quyết các vấn đề đang đặt ra trong đời sống kinh tế - xã hội theo mục tiêu xác định; chính sách công gồm nhiều quyết định chính sách có liên quan lẫn nhau trong giải quyết một vấn đề nào đó” [20]. 11
Nghiên cứu về chính sách công, có thế thấy chính sách công được nhận diện dựa trên một số nội dung cơ bản: Chủ thể ban hành chính sách công là Nhà nước, hình thức thể hiện chính sách công không chỉ là các quyết định (bằng văn bản) mà còn là những hành động, hành vi thực tiễn (thực hiện chính sách công), nội dung chính sách công tập trung giải quyết các vấn đề đang đặt ra trong đời sống kinh tế - xã hội theo mục tiêu đã được xác định. Trên thực tế, hiệu quả của chính sách công là căn cứ đo lường, là minh chứng thực tiễn của năng lực hoạch định chính sách, việc xác định mục tiêu, căn cứ để kiểm tra, đánh giá, xác định trách nhiệm trong việc sử dụng nguồn lực công như ngân sách nhà nước, tài sản công, tài nguyên đất nước của các chủ thể ban hành cũng như đối tượng thực hiện. Vì vậy, chính sách công thực chất là công cụ để Nhà nước thực hiện các hoạt động liên quan đến công dân trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội trong quá trình phát triển. Trên cơ sở nghiên cứu và kế thừa những nội dung cốt lõi để hiểu về chính sách công của các nhà khoa học, tác giả xác định chính sách công được hiểu là hệ thống các quyết định có vai trò là công cụ, giải pháp để Nhà nước giải quyết các vấn đề đang đặt ra trong đời sống kinh tế - xã hội theo mục tiêu đã được xác định. 1.1.2. Khái niệm chính sách phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân khu tại công nghiệp Cách tiếp cận về công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật như đã nêu trên, có thể hiểu khái niệm chính sách phổ biến, giáo dục pháp luật đối với người lao động cũng như người sử dụng lao động tại các công nghiêp trên địa bàn tỉnh như: “Chính sách phổ biến, giáo dục pháp luật đối với công nhân lao động tại các khu công nghiệp là cả hệ thống các quyết định có mối quan hệ với nhau của Đảng và Nhà nước nhằm giải quyết các vấn đề về phổ biến, giáo dục pháp luật đối với công nhân tại các khu công nghiệp theo các mục tiêu, kế hoạch, đề án chương và trình hoạt động đã được xác định”. 12
1.2. Quan điểm của Đảng, chính sách công của Nhà nước về phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân tại khu công nghiệp 1.2.1. Quan điểm của Đảng về phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân tại khu công nghiệp Quá trình xây dựng phát triển đất nước, Đảng Cộng và Nhà nước xác định công tác phổ biến, giáo dục pháp luật là nhiệm vụ quan trọng để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, trong đó vấn đề giáo dục chính sách pháp luật cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước hiện nay là nhiệm vụ rất cần thiết. Thực tiễn cho thấy công tác phổ biến, giáo dục pháp từng bước mở rộng hệ thống tri thức; hình thành tình cảm và lòng tin đối với pháp luật; hình thành động cơ, hành vi và thói quen xử sự theo pháp luật đối với cán bộ công chức, viên chức và người lao động trên địa bàn huyện Châu Thành nói chung. Để đạt được những nội dung trên, đòi hỏi phải có cơ chế chính sách phù hợp với từng đối tượng đặc thù và các công nhân trong khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh An Giang nói riêng. Tăng cường, nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật trong xã hội, Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa IX đã ban hành Chỉ thị số 32-CT/TW, ngày 09 tháng 12 năm 2003 [2] “về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân” . - Kết luận số 04-KL/TW ngày 19 tháng 4 năm 2011 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về kết quả thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW (Kết luận số 04-KL/TW) [1]; Kết luận số 80-KL/TW ngày 20 tháng 6 năm 2020 của Ban chấp hành Trung Ương [5] về việc tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW của Ban Bí Thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân. 13
Việc củng cố, về nâng cao nhận thức chấp hành Hiến pháp và pháp luật; tăng cường sự lãnh chỉ đạo của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp trong công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật đến cán bô, công chức, viên chức và người dân trên địa bàn tỉnh An Giang nói chung; cho người lao động cũng như người sử dụng lao động trên địa bàn huyện Châu Thành nói riêng. Nghiên cứu để được hoàn thiện chính sách pháp luật về các cơ chế chính sách trong công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật; và xây dựng cơ chế việc thực hiện các chủ trương của Đảng và Nhà nước để xã hội hóa, và huy động sức mạnh tổng hợp xã hội tham gia vào công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật trên địa phương các cấp. Công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật; các chủ trương, nghị quyết của đại hội đảng bộ các cấp và nghị quyết đại hội Đảng bộ toàn quốc lần thứ XI với việc xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật. Được tăng cường trong lãnh chỉ đạo của các cấp chính quyền địa phương; có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành với sự chỉ đạo của Đảng và quản lý thống nhất của Nhà nước về công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật tại địa phương quản lý. Trong các hoạt động công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật được đổi mới, đa dạng hóa, phù hợp với những đặc điểm, tình hình và nhu cầu thực tế của từng miền, từng vùng và từng nhóm đối tượng; các điều kiện cụ thể của các cơ quan, đơn vị và địa phương các cấp trên địa bàn. Để được đổi mới tiếp tục các chương trình, các giáo trình, các sách giáo khoa giảng dạy về chính sách pháp luật, tăng cường đào tạo và bồi dưỡng từng bước cũng được chuẩn hóa đội ngũ giáo viên, cán bộ làm công tác giảng dạy chính sách pháp luật, giáo dục công dân trong tất cả các cấp học có trình độ đào tạo nhất định, để đáp ứng được các nhu cầu dạy và học tập các kiến thức chính sách pháp luật trong tất cả các trường cả nước nói chung; trên địa bàn huyện Châu Thành, tỉnh An Giang nói riêng. Công tác phối kết hợp chặt chẽ 14
giữa tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật, với việc tổ chức thi hành pháp luật; được thường xuyên tổ chức, thực hiện và triển khai các đề án, kế hoạch, chương trình hoạt động về công tác kiểm tra, giám sát việc tuân thủ Hiến pháp và pháp luật tại các cơ quan, đơn vị và tổ chức, cá nhân các cáp trên địa bàn quản lý. 1.2.2. Chính sách công của Nhà nước về phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân tại khu công nghiệp Triển khai các chủ trương, đường lối, quan điểm của Đảng và Nhà nước; Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 31/2009/QĐ-TTg ngày 24 tháng 2 năm 2009 về việc phê duyệt Đề án tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho người lao động và người sử dụng lao động trong các loại hình doanh nghiệp từ năm 2009 đến năm 2012 (Đề án 31 kèm theo) [27]; Bộ lao động Thương binh và Xã hội đã ban hành Quyết định số 1318/QĐ-LĐTBXH ngày 22 tháng 8 năm 2017 [9], về việc ban hành kế hoạch tiếp tục triển khai thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho người lao động và người sử dụng lao động trong các loại hình doanh nghiệp” đến năm 2021. Hiến pháp ngày 28 tháng 11 năm 2013 của nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam [25. Luật số 14/2012/QH13 ngày 20 tháng 6 năm 2012 của Quốc hội [27] về Phổ biến, giáo dục pháp luật. Nghị định số 28/2013/NĐ-CP ngày 04 tháng 4 năm 2013 của Chính Phủ [15] quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật phổ biến, giáo dục pháp luật. Thông tư liên tịch số 14/2014/TTLT-BTC-BTP ngày 27 tháng 01 năm 2014 của Bộ Tài chính và Bộ Tư pháp [11] quy định về lập dự toán, quản lý sử dụng và quyết toán kinh phí ngân sách nhà nước bảo đảm cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và chuẩn tiếp cận pháp luật của người dân tại cơ sở. Thông tư số 10/2016/TT- BTP ngày 22 tháng 7 năm 2016 của Bộ Tư pháp [11] quy định về báo cáo viên pháp luật, tuyên truyền viên pháp luật. 15
Trong thực hiện đề án luận văn yêu cầu việc quản lý nhà nước về chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước đặt ra hoạt động thực thi chính sách nói chung và thực thi chính sách về phổ biến, giáo dục pháp luật nói riêng. Việc tuyên truyền chính sách giáo dục pháp luật đến với công dân còn hạn chế, thiếu tính kịp thời, chưa đồng bộ trong tổ chức thực hiện; chậm được đổi mới về hình thức, hiệu quả đạt không cao. Công tác hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra chưa kịp thời, thiếu tính liên tục. Công tác sơ kết, tổng kết thực tiễn và rút kinh nghiệm chưa được thường xuyên và sâu sắc. Việc huy động lực lượng làm công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật đối với người lao động và người sử dụng lao động chưa được quan tâm đúng tình hình thực tế hiện nay trên tại phương các cấp quản lý. Công tác tổ chức, về nguồn nhân lực làm công tác truyên truyền chính sách pháp luật còn hạn chế. Về việc đầu tư kinh phí, cơ sở vật chất, phương tiện cho công tác tuyên truyền pháp luật chưa đáp ứng được nhu cầu đặt ra. Về nhận thức và am hiểu chính sách pháp luật của người lao động và người sử dụng lao động chưa cao, tạo nên tâm lý không có ý thức tìm hiểu pháp luật, ý thức chấp hành pháp luật, chưa tự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bản thân trong quan hệ lao động và các mối quan hệ khác ngoài xã hội. 1.2.3. Nội dung chính sách phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân tại khu công nghiệp Những nội dung cần ưu tiên và các phương thức cho công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật cho người lao động và người sử dụng lao động tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh An Giang nói chung; khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành nói riêng; làm cơ sở xây dựng kế hoạch, đề án, chương trình hoạt động trong công tác ttuyeen truyền phổ biến và đánh giá tác động, hiệu quả sau khi thực hiện các kế hoạch, đề án, chương trình hoạt động đã đề ra. 16
Tổ chức, triển khai, thực hiện các kế hoạch, đề án, chương trình hoạt động chính của công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách pháp luật để khuyến khích các chủ doanh nghiệp trong trong các khu công nghiệp về công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục chính sách pháp luật; Luật lao động và các văn bản hướng dẫn theo quy định pháp luật khác liên quan tới hoạt động của các doanh nghiệp quyền và nghĩa vụ của công dân cho người lao động và người sử dụng lao động. Công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật cho công dân trong các doanh nghiệp Nhà nước và lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài, và Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Các quy định pháp luật khác liên quan tới hoạt động của hợp tác xã theo mô hình doanh nghiệp trên địa phương quản lý. Công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá công tác sơ kết, tổng kết việc thực hiện các kế hoạch, đề án, các chương trình hoạt động tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh An Giang nói chung; khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành nói riêng. 1.3. Khái niệm, đặc điểm và vai trò của việc thực hiện chính sách phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân tại khu công nghiệp 1.3.1. Khái niệm, đặc điểm thực hiện chính sách phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân tại khu công nghiệp Trên cơ sở các khái niệm, đặc điểm về việc tổ chức, triển khi, tthực hiện công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật cho cho người lao động và người sử dụng lao động tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh; khu công nghiệp Bình hòa trên địa bàn huyện Châu Thành: Công tác tổ chức triển khai thực hiện chính sách công nói chung, tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật đối với công nhân tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh An Giang nói riêng, trong đó có khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành; để duy trì thực hiện chính sách pháp luật tại địa phương quản lý theo yêu cầu quản lý của Đảng và Nhà nước; đạt được những mục tiêu đề ra của chính sách pháp luật trong thời gian 17
qua. Trong tổ chức thực hiện việc tuyên truyền phổ biến, chính sách glà một khâu hợp thành chu trình chính sách pháp luật đối với công nhân tại khu công nghiệp, là trung tâm kết nối các bước trong chu trình chính sách phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật cho người lao động và người sử dụng lao động tại các khu công nghiệp trên dịa bàn tỉnh An Giang nói chung; khu công nghiệp Bình Hòa trên địa bàn huyện Châu Thành nói riêng. 1.3.2. Vai trò của thực hiện chính sách phổ biến, giáo dục pháp luật cho công nhân tại khu công nghiệp Trong việc tổ chức, thực hiện công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật cũng có vai trò đặc biệt quan trọng đối với người lao động và người sử dụng lao động trong các khu công; trong quá trình phát triển nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước hiện nay. Công tác giáo dục chính trị, giáo dục tư tưởng, giáo dục pháp luật cũng như giáo dục chính pháp luật; cũng là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, chính quyền các cấp và sự điều phối, tổ chức thực hiện của các cơ quan Nhà nước và cả các tổ chức, đoàn thể đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng; cũng là khâu then chốt, quan trọng để các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước thực sự đi vào cuộc sống xã hội, và ý thức chấp hành pháp, viieejc am hiểu pháp luật và những hành động của từng cán bộ, công chức, viên chức và nhan dân nói chung, cho người lao động và người sử dụng lao động tại các khu công nghiệp. Áp dụng công tác tuyên truyền phổ biến, chính sách giáo dục pháp luật, cho các đối tượng là người lao động tại các khu công nghiệp có lòng tin vào pháp luật, tìm hiểu pháp luật, nâng cao ý thức tự giác chấp hành pháp luật, có khả năng tự bảo vệ quyền, lợi hợp pháp của bản thân trong các mối quan ngoài xã hội. 18