Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Sử dụng mô thức và không gian làm việc hình học để phân tích khó khăn của học sinh và quan niệm của giáo viên về dạy học Hình học

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> ĐẠI HỌC HUẾ<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM<br /> <br /> NGÔ THỊ HẢI LÊ<br /> <br /> SỬ DỤNG MÔ THỨC VÀ KHÔNG GIAN LÀM VIỆC<br /> HÌNH HỌC ĐỂ PHÂN TÍCH KHÓ KHĂN CỦA HỌC<br /> SINH VÀ QUAN NIỆM CỦA GIÁO VIÊN VỀ DẠY<br /> HỌC HÌNH HỌC<br /> Chuyên ngành: Lý luận và phương pháp dạy học môn Toán<br /> Mã số: 60 14 01 11<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC<br /> <br /> NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:<br /> PGS.TS. LÊ THỊ HOÀI CHÂU<br /> <br /> Huế, Năm 2015<br /> <br /> i<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi, các số<br /> liệu và kết quả nghiên cứu ghi trong luận văn là trung thực, được<br /> các đồng tác giả cho phép sử dụng và chưa từng được công bố<br /> trong bất kỳ một công trình nào khác.<br /> <br /> Tác giả<br /> <br /> Ngô Thị Hải Lê<br /> <br /> ii<br /> <br /> llLỜIl<br /> <br /> LỜI CÁM ƠN CÁM LƠN<br /> <br /> Đầu tiên, tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc, chân thành đến cô Lê Thị<br /> Hoài Châu, người đã nhiệt tình hướng dẫn và giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.<br /> Tôi xin chân thành cám ơn thầy Trần Kiêm Minh, người đã có những lời<br /> khuyên, những bài giảng và tài liệu hết sức quan trọng liên quan đến đề tài.<br /> Tôi cũng xin chân thành cám ơn Ban giám hiệu trường Đại học Sư phạm<br /> Huế, Phòng đào tạo sau đại học, các thầy cô trong khoa Toán, đặc biệt là các thầy<br /> cô thuộc chuyên ngành Lý luận và Phương pháp dạy học môn Toán đã tận tình<br /> giảng dạy và truyền thụ cho tôi rất nhiều kiến thức, kinh nghiệm quý báu trong hai<br /> năm học vừa qua.<br /> Tôi cũng xin chân thành cám ơn lớp 91 trường THCS Lộc Sơn đã tạo điều<br /> kiện cho tôi thực nghiệm thực trên thực tế.<br /> Sau cùng tôi xin chân thành cám ơn gia đình và bạn bè của tôi luôn ủng hộ,<br /> quan tâm, động viên và giúp đỡ tôi mọi mặt để tôi hoàn thành luận văn này.<br /> Luận văn không tránh khỏi những thiếu sót, kính mong nhận được sự hướng<br /> dẫn và góp ý.<br /> Chân thành cám ơn!<br /> Huế, tháng 4 năm 2015.<br /> <br /> iii<br /> iii<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> TRANG PHỤ BÌA .................................................................................................. i<br /> LỜI CAM ĐOAN .................................................................................................. ii<br /> LỜI CÁM ƠN ....................................................................................................... iii<br /> MỤC LỤC.............................................................................................................. 1<br /> DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT ........................................ 3<br /> LỜI GIỚI THIỆU ................................................................................................. 4<br /> Chương 1. ĐẶT VẤN ĐỀ ...................................................................................... 7<br /> 1.1. Vị trí của bộ môn Hình học trong chương trình phổ thông ............................. 7<br /> 1.2. Sơ lược về dạy học hình học ở bậc trung học................................................. 8<br /> 1.3. Kiến thức toán của giáo viên trong việc dạy hình học .................................... 8<br /> 1.4. Những khó khăn của học sinh trong việc học hình học .................................. 9<br /> 1.4.1. Nguồn gốc những khó khăn của học sinh trong việc học hình học ........... 9<br /> 1.4.2. Những khó khăn của học sinh trong việc học hình học .......................... 10<br /> 1.5. Ghi nhận và đặt vấn đề ................................................................................ 10<br /> Chương 2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT ........................................................................ 11<br /> 2.1. Lý thuyết Van Hiele về các cấp độ nhận thức hình học................................ 11<br /> 2.2. Hình học từ một tiếp cận nhận thức ............................................................. 14<br /> 2.3. Mô thức và mô thức hình học ...................................................................... 16<br /> 2.3.1. Khái niệm mô thức ................................................................................ 16<br /> 2.3.2. Mô thức hình học .................................................................................. 16<br /> 2.3.3. Mối quan hệ giữa các mô thức hình học ................................................ 18<br /> 2.4. Không gian làm việc hình học ..................................................................... 18<br /> 2.4.1. Khái niệm về không gian làm việc hình học .......................................... 18<br /> 2.4.2. Các loại không gian làm việc hình học .................................................. 21<br /> 2.5. Mối quan hệ giữa mô thức hình học và các cấp độVan Hiele ....................... 22<br /> 2.6. Câu hỏi nghiên cứu...................................................................................... 22<br /> 2.7. Kết luận chương 2 ....................................................................................... 23<br /> Chương 3. THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU............................................................... 24<br /> 3.1. Ngữ cảnh và mục tiêu .................................................................................. 24<br /> 1<br /> <br /> 3.1.1. Ngữ cảnh ............................................................................................... 24<br /> 3.1.2. Mục tiêu ................................................................................................ 24<br /> 3.2. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................. 24<br /> 3.3. Nội dung phiếu học tập................................................................................ 25<br /> 3.3.1. Phiếu học tập 1 ...................................................................................... 25<br /> 3.3.2. Phiếu học tập 2 ...................................................................................... 27<br /> 3.3.3. Phiếu học tập 3 ...................................................................................... 29<br /> 3.3.4. Phiếu học tập 4 ...................................................................................... 30<br /> 3.4. Bảng hỏi ...................................................................................................... 31<br /> 3.4.1. Nội dung bảng hỏi ................................................................................. 31<br /> 3.4.2. Phân tích tiên ngiệm .............................................................................. 33<br /> 3.5. Kết luận chương 3 ....................................................................................... 34<br /> Chương 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU................................................................ 35<br /> 4.1. Phân tích phiếu học tập của học sinh ........................................................... 35<br /> 4.1.1. Lời giải bài toán dựa trên quan điểm Hình học II .................................. 35<br /> 4.1.2. Lời giải bài toán dựa trên quan điểm Hình học I .................................... 40<br /> 4.1.3. Lời giải bài toán dựa trên kết nối hai mô thức Hình học I và II .............. 43<br /> 4.2. Phân tích những khó khăn của học sinh khi thực hiện một công việc hình học.... 45<br /> 4.3. Phân tích bảng hỏi ....................................................................................... 47<br /> 4.3.1. Những khó khăn của học sinh khi giải quyết một công việc hình học .... 47<br /> 4.3.2. Các kiến nghị của giáo viên trong việc xử lý các khó khăn của học sinh ....... 48<br /> 4.3.3. Mô thức hình học được giáo viên dự định giảng dạy trong lớp học ....... 50<br /> 4.3.4. GWS được tổ chức bởi giáo viên ........................................................... 52<br /> 4.4. Kết luận chương 4 ....................................................................................... 52<br /> Chương 5. KẾT LUẬN........................................................................................ 53<br /> 5.1. Kết luận ....................................................................................................... 53<br /> 5.2. Đóng góp nghiên cứu và hướng phát triển của đề tài ................................... 55<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 57<br /> PHỤ LỤC............................................................................................................. P1<br /> <br /> 2<br /> <br />