Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Vận dụng dạy học giải quyết vấn đề trong dạy môn Ngữ văn lớp 8 tại Trường trung Học cơ sở Vĩnh Bình Nam 1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang
lượt xem 4
download
Mục tiêu nghiên cứu của đề tài "Vận dụng dạy học giải quyết vấn đề trong dạy môn Ngữ văn lớp 8 tại Trường trung Học cơ sở Vĩnh Bình Nam 1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang" nhằm rèn luyện kỹ năng đọc hiểu văn bản; kỹ năng vận dụng tiếng Việt trong đọc văn bản; kỹ năng viết một văn bản hoàn chỉnh cho học sinh qua dạy học giải quyết vấn đề môn Ngữ văn lớp 8 tại trường THCS Vĩnh Bình Nam1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Vận dụng dạy học giải quyết vấn đề trong dạy môn Ngữ văn lớp 8 tại Trường trung Học cơ sở Vĩnh Bình Nam 1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang
- BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ PHẠM VĂN DIỆP VẬN DỤNG DẠY HỌC GIẢI QUYẾT VẤN ÐỀ TRONG DẠY MÔN NGỮ VĂN LỚP 8 TẠI TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ VĨNH BÌNH NAM 1, HUYỆN VĨNH THUẬN, TỈNH KIÊN GIANG NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 601401 S K C0 0 5 9 3 4 Tp. Hồ Chí Minh, tháng 10/2018
- BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ PHẠM VĂN DIỆP VẬN DỤNG DẠY HỌC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ TRONG DẠY MÔN NGỮ VĂN LỚP 8 TẠI TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ VĨNH BÌNH NAM 1, HUYỆN VĨNH THUẬN, TỈNH KIÊN GIANG Ngành: GIÁO DỤC HỌC Mã số: 601401 Tp. Hồ Chí Minh, tháng 10/2018
- BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ PHẠM VĂN DIỆP VẬN DỤNG DẠY HỌC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ TRONG DẠY MÔN NGỮ VĂN LỚP 8 TẠI TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ VĨNH BÌNH NAM 1, HUYỆN VĨNH THUẬN, TỈNH KIÊN GIANG Ngành: GIÁO DỤC HỌC Mã số: 601401 Hướng dẫn khoa học: PGS.TS DƯƠNG THỊ KIM OANH Tp. Hồ Chí Minh, tháng 10/2018
- HVTH: Phạm Văn Diệp GVHD: PGS.TS Dương Thị Kim Oanh LÝ LỊCH KHOA HỌC I. LÝ LỊCH SƠ LƯỢC: Họ và tên: Phạm Văn Diệp Giới thính: Nam Ngày tháng năm sinh: 10/04/1977 Nơi sinh: Kiên Giang Quê quán: Kiên Giang Dân tộc: Kinh Địa chỉ liên lạc: Ấp Bời A, Xã Vĩnh Bình Nam, Huyện Vinh Thuận, Tỉnh KG Điện thoại cơ quan: 09273894100 Điện thoại nhà riêng: 01697.417.686 Fax: Email: phamdiepvbn1@gmail.com II. QUÁ TRÌNH ĐÀO TẠO: 1. Cao đẳng: Hệ đào tạo: Công đoạn Thời gian đào tạo: từ tháng 9/1996 đến 6/2005 Nơi học (trường, thành phố): Trường Cao đẳng Sư phạm Kiên Giang Ngành học: Văn – Giáo dục công dân 2. Đại học: Hệ đào tạo: Từ xa Thời gian đào tạo:từ 6/2006 đến 9/2009 Ngành học: SP Ngữ văn Nơi học (trường, thành phố): Đại học Sư phạm Hà Nội Tên môn thi tốt nghiệp: Văn học Việt Nam và Lý luận văn học. Ngôn ngữ và Phương pháp giảng dạy Ngữ văn Nơi tốt nghiệp: Đại học Sư phạm Hà Nội 3. Thạc sỹ: Hệ đào tạo: Chính quy Thời gian đào tạo: 05/2016 đến 10/2018 Nơi học (trường, thành phố): Trương Đại học Sư phạm Kỹ thuật TPHCM Ngành hoc: Giáo dục học Tên luận văn: Vận dụng dạy học giải quyết vấn đề trong dạy môn Ngữ văn lớp 8 tại Trường Trung học cơ sở Vĩnh Bình Nam 1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang Ngày và nơi bảo vệ luận văn: Ngày 20/10/2018 tại Viện Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh i
- HVTH: Phạm Văn Diệp GVHD: PGS.TS Dương Thị Kim Oanh III. QUÁ TRÌNH CÔNG TÁC CHUYÊN MÔN KỂ TỪ KHI TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC: TT Thời gian Nơi công tác Công việc đảm nhiệm Từ 9/1997 đến 1 Trường THCS Vĩnh Bình Bắc B Giảng dạy 12/2000 Từ 01/2001 đến 2 Trường THCS Vĩnh Bình Nam 1 Giảng dạy 7/2016 Từ 8/2016 3 Trường THCS Phan Huy Chú Giảng dạy đến nay ii
- HVTH: Phạm Văn Diệp GVHD: PGS.TS Dương Thị Kim Oanh LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tp. Hồ Chí Minh, ngày 20 tháng 9 năm 2018 Người Cam đoan Phạm Văn Diệp iii
- HVTH: Phạm Văn Diệp GVHD: PGS.TS Dương Thị Kim Oanh LỜI CẢM ƠN Sau quá trình được học tập và nghiên cứu tại trường, tôi đã hoàn thành luận văn tốt nghiệp của mình. Để có được kết quả này, ngoài sự nỗ lực của bản thân, tôi còn nhận được rất nhiều sự hỗ trợ từ các tổ chức và cá nhân, đặc biệt là sự hướng dẫn tận tình của quý Thầy Cô để tôi hoàn thành luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn quý Thầy/Cô trong Ban giám hiệu nhà trường, quý Thầy/Cô đang công tác tại Viện Sư phạm Kỹ thuật và phòng Quản lý Đào tạo sau Đại học trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh thời gian qua đã tạo điều kiện và hết sức tận tâm truyền đạt, hướng dẫn tôi trong công tác nghiên cứu, học tập. Những kiến thức thu nhận được từ Quý thầy cô sẽ là những hành trang quí báu nhất đối với tôi trên bước đường tương lai tới. Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS. TS Dương Thị Kim Oanh đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ và động viên tôi trong suốt thời gian học tập cũng như trong quá trình thực hiện luận văn này. Xin chân thành cảm ơn tất cả quý Thầy/Cô là trưởng-phó phòng/khoa, các giáo viên, sinh viên và chuyên gia các đơn vị đã hỗ trợ tôi trong suốt quá trình nghiên cứu cũng như thu thập dữ liệu, cho ý kiến đóng góp trong suốt thời gian tôi tìm hiểu và thực hiện luận văn tốt nghiệp. Do thời gian và kinh nghiệm nghiên cứu khoa học của bản thân có hạn nên luận văn chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót, kính mong nhận được những góp ý quý báu của quý Thầy Cô và các bạn để luận văn này được hoàn thiện hơn. Chân thành cảm ơn và trân trọng kính chào ! Tp. Hồ Chí Minh, ngày 20 tháng 9 năm 2018 Học viên thực hiện Phạm Văn Diệp iv
- HVTH: Phạm Văn Diệp GVHD: PGS.TS Dương Thị Kim Oanh TÓM TẮT Để phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh, đồng thời nâng cao chất lượng dạy – học môn Ngữ văn lớp 8 luận văn đã thực hiện nghiên cứu “Vận dụng dạy học giải quyết vấn đề trong dạy môn Ngữ văn lớp 8 tại Trường trung Học cơ sở Vĩnh Bình Nam 1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang”.Luận văn gồm các nội dung sau: Phần mở đầu Trong phần mở đầu luận văn trình bày chi tiết các nội dung: Lý do chọn đề tài, mục tiêu nghiên cứu, nhiệm vụ nghiên cứu, khách thể nghiên cứu, đối tượng nghiên cứu, giả thuyết nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu, cấu trúc luận văn. Chương 1: Cơ sở lý luận về dạy học giải quyết vấn đề môn Ngữ văn lớp 8 Đề tài đã hệ thống hóa cơ sở về lý luận dạy học giải quyết vấn đề môn Ngữ văn lớp 8 gồm: - Tổng quan nghiên cứu về dạy học giải quyết vấn đề trên thế giới và tại Việt Nam. - Xác định các khái niệm của đề tài (dạy học, vấn đề, tình huống có vấn đề, dạy học giải quyết vấn đề). - Tìm hiểu cơ sở khoa học của dạy học giải quyết vấn đề. - Bản chất của dạy học giải quyết vấn đề. - Các mức độ dạy học giải quyết vấn đề môn Ngữ văn lớp 8. - Quy trình tổ chức dạy học giải quyết vấn đề môn Ngữ văn lớp 8. - Các phương pháp dạy học giải quyết vấn đề môn Ngữ văn lớp 8. Chương 2: Thực trạng dạy học giải quyết vấn đề trong dạy môn Ngữ văn lớp 8 tại trường THCS Vĩnh Bình Nam 1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang Nghiên cứu thực trạng dạy học môn Ngữ văn lớp 8 tại trường THCS Vĩnh Bình Nam 1 cho thấy: Trong quá trình học tập học sinh nhận thức đúng về môn học nhưng kết quả học tập các phân môn tiếng Văn bản, tiếng Việt, Tập làm văn chưa cao vì học sinh chủ yếu nghe giảng và ghi chép. v
- HVTH: Phạm Văn Diệp GVHD: PGS.TS Dương Thị Kim Oanh Trong quá trình dạy học môn Ngữ văn lớp 8, giáo viên chủ yếu sử dụng các phương pháp thuyết trình và đàm thoại, các tình huống có vấn đề chủ yếu ở mức độ 1, 2. Các phương pháp dạy học chưa phát huy tính tích cực chủ động của người học. Chương 3: Vận dụng dạy học giải quyết vấn đề trong dạy môn Ngữ văn lớp 8 tại trường THCS Vĩnh Bình Nam 1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang Để vận dụng dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học môn Ngữ văn lớp 8, đề tài đã xây dựng 63 tình huống có vấn đề trong 4 bài học của môn Ngữ văn lớp 8. Kết quả vận dụng các phương pháp dạy học cụ thê của dạy học nêu và giải quyết vấn đề như đàm thoại, thảo luận nhóm… cho thấy học sinh không chỉ có thái độ tích cực, hành vi học tập tích cực mà các kỹ năng đọc/hiểu văn bản, kỹ năng sử dụng tiếng Việt, kỹ năng viết văn bản hoàn chỉnh khi học môn Ngữ văn lớp 8 đã được cải thiện. Như vậy, kết quả thực nghiệm đã chứng minh vận dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy môn Ngữ văn lớp 8 cải thiện được các kỹ năng: Đọc hiểu văn bản, kỹ năng sử dụng tiếng Việt, kỹ năng viết văn bản hoàn chỉnh học sinh lớp 8 tại trường THCS Vĩnh Bình Nam 1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang. vi
- HVTH: Phạm Văn Diệp GVHD: PGS.TS Dương Thị Kim Oanh MỤC LỤC TRANG Lý lịch khoa học............................................................................................................ i Lời cam đoan.............................................................................................................. III Lời cảm ơn..................................................................................................................IV Tóm tắt......................................................................................................................... V Mục lục......................................................................................................................VII Danh mục các chữ viết tắt..........................................................................................XI Danh sách các sơ đồ..................................................................................................XII Danh sách các hình.................................................................................................. XIII Danh sách các bảng................................................................................................. XIV MỞ ĐẦU......................................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài...................................................................................................... 1 2. Mục tiêu nghiên cứu.................................................................................................2 3. Nhiệm vụ nghiên cứu............................................................................................... 2 4. Khách thể nghiên cứu...............................................................................................3 5. Đối tượng nghiên cứu...............................................................................................3 6. Giả thuyết nghiên cứu.............................................................................................. 3 7. Phạm vi nghiên cứu.................................................................................................. 3 8. Phương pháp nghiên cứu..........................................................................................3 9. Cấu trúc luận văn......................................................................................................5 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DẠY HỌC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ MÔN NGỮ VĂN LỚP 8....................................................................................................... 7 1.1. Tổng quan các nghiên cứu về dạy học giải quyết vấn đề trên thế giới và tại việt nam................................................................................................................................7 1.2. Các khái niệm cơ bản.......................................................................................... 12 1.2.1. Dạy học.............................................................................................................12 1.2.2. Vấn đề...............................................................................................................12 1.2.3. Tình huống có vấn đề....................................................................................... 13 vii
- HVTH: Phạm Văn Diệp GVHD: PGS.TS Dương Thị Kim Oanh 1.2.4. Dạy học giải quyết vấn đề................................................................................14 1.2.5. Môn ngữ văn.....................................................................................................15 1.3. Cơ sở khoa học của dạy học giải quyết vấn đề...................................................15 1.3.1. Cơ sở triết học.................................................................................................. 15 1.3.2. Cơ sở tâm lý học...............................................................................................16 1.3.3. Cơ sở giáo dục học........................................................................................... 17 1.4. Bản chất của dạy học giải quyết vấn đề..............................................................17 1.5. Các mức độ của dạy học giải quyết vấn đề môn ngữ văn lớp 8.........................18 1.6. Quy trình dạy học giải quyết vấn đề môn ngữ văn lớp 8................................... 22 1.7. Các phương pháp và kỹ thuật dạy học sử dụng trong dạy hoc giải quyết vấn đề môn ngữ văn lớp 8......................................................................................................25 1.7.1. Phương pháp đàm thoại....................................................................................25 7.1.2. Phương pháp thảo luận theo nhóm...................................................................28 7.1.3. Phương pháp thuyết trình................................................................................. 30 7.1.4. Sơ đồ tư duy..................................................................................................... 32 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1.........................................................................................35 Chương 2: THƯC TRẠNG DẠY HỌC MÔN NGỮ VĂN LỚP 8 TẠI TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ VĨNH BÌNH NAM 1, HUYỆN VĨNH THUẬN, TỈNH KIÊN GIANG............................................................................... 36 2.1. Khái quát về trường thcs vĩnh bình nam 1, huyện vĩnh thuận, tỉnh kiên giang. 36 2.2. Chương trình môn ngữ văn lớp 8........................................................................37 2.2.1. Vai trò của môn ngữ văn lớp 8.........................................................................37 2.2.2. Mục tiêu chung của môn ngữ văn lớp 8...........................................................37 2.2.3. Chương trình khung môn ngữ văn 8................................................................ 38 2.3. Thực trạng dạy học môn ngữ văn lớp 8 tại trường thcs vĩnh bình nam 1, huyện vĩnh thuận, tỉnh kiên giang......................................................................................... 42 2.3.1. Thực trạng hoạt động học môn ngữ văn 8 của học sinh trường thcs vĩnh bình nam 1, huyện vĩnh thuận, tỉnh kiên giang..................................................................42 viii
- HVTH: Phạm Văn Diệp GVHD: PGS.TS Dương Thị Kim Oanh 2.3.2. Thực trạng dạy học môn ngữ văn lớp 8 tại trường thcs vĩnh bình nam1, huyện vĩnh thuận, tỉnh kiên giang......................................................................................... 56 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2.........................................................................................64 Chương 3: VẬN DỤNG DẠY HỌC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ TRONG DẠY MÔN NGỮ VĂN LỚP 8 TẠI TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ VĨNH BÌNH NAM 1, HUYỆN VĨNH THUẬN, TỈNH KIÊN GIANG..................................... 65 3.1. Các định hướng khoa học đề xuất vận dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy môn ngữ văn lớp 8..........................................................................65 3.1.1. Tính khoa học................................................................................................... 65 3.1.2. Tính phát triển toàn diện người học.................................................................66 3.1.3. Kết hợp lý thuyết và thực hành........................................................................ 66 3.2. Vận dụng dạy học giải quyết vấn đề trong dạy môn ngữ văn lớp 8 tại trường thcs vĩnh bình nam 1, huyện vĩnh thuận, tỉnh kiên giang..........................................67 3.2.1 Cấu trúc nội dung môn ngữ văn 8 theo hướng giải quyết các tình huống có vấn đề.................................................................................................................................67 3.2.2 Xây dựng các tình huống có vấn đề học kỳ 1 môn ngữ văn 8 tại trường thcs vĩnh bình nam1, huyện vĩnh thuận, tỉnh kiên giang.................................................. 69 3.2.3 Thiết kế giáo án dạy học giải quyết vấn đề môn ngữ văn 8 tại trường thcs vĩnh bình nam1, huyện vĩnh thuận, tỉnh kiên giang...........................................................73 3.3. Thực nghiệm sư phạm......................................................................................... 83 3.3.1. Mục đích thực nghiệm sư phạm.......................................................................83 3.3.2. Nội dung thực nghiệm sư phạm....................................................................... 83 3.3.3. Đối tượng và thời gian thực nghiệm................................................................ 83 3.3.4. Kết quả thực nghiệm sư phạm......................................................................... 84 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3.......................................................................................105 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ............................................................................... 106 1. Kết luận.................................................................................................................106 2. Kiến nghị.............................................................................................................. 108 TÀI LIỆU THAM KHẢO..................................................................................... 109 ix
- HVTH: Phạm Văn Diệp GVHD: PGS.TS Dương Thị Kim Oanh PHỤ LỤC................................................................................................................ 112 Phụ lục 1................................................................................................................... 112 Phụ lục 2................................................................................................................... 118 Phụ lục 3................................................................................................................... 132 x
- HVTH: Phạm Văn Diệp GVHD: PGS.TS Dương Thị Kim Oanh DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TT Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ 1 GV Giáo viên 2 GQVĐ Giải quyết vấn đề 3 HS Học sinh 4 PPDH Phương pháp dạy học 5 SGK Sách giáo khoa 6 SGV Sách giáo viên 7 SL Số lượng 8 LĐC Lớp đối chứng 9 LTN Lớp thực nghiệm 10 TL Tỉ lệ 11 THCS Trung học cơ sở 12 TNSP Thực nghiệm sư phạm 13 THCVĐ Tình huống có vấn đề xi
- HVTH: Phạm Văn Diệp GVHD: PGS.TS Dương Thị Kim Oanh DANH SÁCH CÁC SƠ ĐỒ TRANG Sơ đồ 1: Các mức độ dạy học giải quyết vấn đề ......................................................... 20 Sơ đồ 2: Các bước dạy học giải quyết vấn đề ............................................................. 22 xii
- HVTH: Phạm Văn Diệp GVHD: PGS.TS Dương Thị Kim Oanh DANH SÁCH CÁC HÌNH TRANG Hình 1: Sơ đồ Tư duy trong dạy học nội dung giới thiệu về tác giả “Nguyễn Trãi”.. 33 Hình 2.1: Trường THCS Vĩnh Bình Nam 1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang.... 36 Hình 2.2: Giáo án dạy học bài học “Tôi đi học” của giáo viên trường THCS Vĩnh Bình Nam 1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang...................................................... 58 Hình 2.3: Giáo án dạy bài “Nói quá” của giáo viên trường THCS Vĩnh Bình Nam 1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang....................................................................... 59 Hình 2.4: Giáo án dạy học bài học “Tìm hiểu chung về văn bản thuyết minh” của giáo viên trường THCS Vĩnh Bình Nam 1– huyện Vĩnh Thuận – tỉnh Kiên Giang...60 Hình 3.1. Bài kiểm tra phân môn tiếng Việt lớp thực nghiệm.....................................98 Hình 3.2. Bài kiểm tra phân môn tiếng Việt lớp đối chứng.........................................99 Hình 3.3. Bài kiểm tra phân môn Tập làm văn lớp thực nghiệm.............................. 102 Hình 3.4. Bài kiểm tra phân môn Tập làm văn lớp đối chứng...................................103 xiii
- HVTH: Phạm Văn Diệp GVHD: PGS.TS Dương Thị Kim Oanh DANH SÁCH CÁC BẢNG TRANG Bảng 2.1: Nhận thức về vai trò môn Ngữ văn lớp 8 của học sinh trường THCS Vĩnh Bình Nam1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang.............................................. 43 Bảng 2.2: Thái độ học tập môn Ngữ văn lớp 8 của học sinh trường THCS Vĩnh Bình Nam1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang....................................................... 44 Bảng 2.3: Tính tích cực học tập môn Ngữ văn lớp 8 của học sinh trường THCS Vĩnh Bình Nam1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang.............................................. 46 Bảng 2.4: Kỹ năng Đọc và Hiểu của học sinh khi học phân môn Văn bản, môn Ngữ văn lớp 8 của học sinh trường THCS Vĩnh Bình Nam1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang ............................................................................................................ 48 Bảng 2.5: Kỹ năng sử dụng tiếng Việt của học sinh khi học phân môn tiếng Việt, môn Ngữ văn lớp 8 của học sinh trường THCS Vĩnh Bình Nam1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang................................................................................................ 50 Bảng 2.6: Kỹ năng viết một bài văn khi học phân môn Tập làm văn, môn Ngữ văn lớp 8 của học sinh sinh trường THCS Vĩnh Bình Nam1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang....... ............................................................................................................ 52 Bảng 2.7: Nguyên nhân ảnh hưởng tới kết quả học tập môn Ngữ văn lớp 8 của học sinh trường THCS Vĩnh Bình Nam1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang............... 54 Bảng 3.1: Thái độ học tập môn Ngữ văn lớp 8 của học sinh lớp đối chứng và lớp thực nghiệm.................................................................................................................. 84 Bảng 3.2: Tính tích cực đối với môn Ngữ văn lớp 8 của học sinh thuộc lớp đối chứng và lớp thực nghiệm............................................................................................ 85 Bảng 3.3: Kỹ năng Đọc và Hiểu hiểu văn bản “Nhớ rừng” của học sinh thuộc lớp đối chứng và lớp thực nghiệm...................................................................................... 87 Bảng 3.4: Kỹ năng Đọc và Hiểu văn bản “Quê hương” của học sinh thuộc lớp đối chứng và lớp thực nghiệm............................................................................................ 90 Bảng 3.5: Kỹ năng Đọc và Hiểu văn bản “Tức cảnh Pác Bó” của học sinh thuộc lớp đối chứng và lớp thực nghiệm................................................................................93 Bảng 3.6: Kỹ năng vận dụng tiếng Việt của học sinh thuộc lớp đối chứng và lớp thực nghiệm.................................................................................................................. 97 Bảng 3.7: Kỹ năng viết văn bản hoàn chỉnh của học sinh thuộc lớp đối chứng và lớp thực nghiệm.......................................................................................................... 101 xiv
- HVTH: Phạm Văn Diệp GVHD: PGS.TS Dương Thị Kim Oanh MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước, sự thử thách trước nguy cơ tụt hậu của nền công nghiệp thế kỷ XXI bằng cạnh tranh trí tuệ đang đòi hỏi đổi mới giáo dục, trong đó có sự đổi mới căn bản về phương pháp dạy học. Định hướng đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) đã được xác định trong Nghị quyết Trung ương 4 khoá VII, Nghị quyết Trung ương 2 khoá VIII và được thể chế hoá trong Luật Giáo dục: “Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tính tích cực, tự giác, chủ động, tư duy sáng tạo của người học; bồi dưỡng cho người học năng lực tự học, khả năng thực hành, lòng say mê học tập và ý chí vươn lên [28]. Đổi mới phương pháp dạy học là đổi mới cách thức làm việc giữa giáo viên (GV) và học sinh (HS) theo hướng phát huy vai trò chủ thể của HS, đặt HS vào vị trí trung tâm của quá trình dạy học tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của HS; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho HS”, giúp HS đạt được những mục tiêu học tập trong các hoạt động của chính họ (Điều 24.2 - Luật giáo dục)[ 29]. Trong xu thế đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng lấy người học làm trung tâm, dạy học giải quyết vấn đề là phương pháp đang được các nền giáo dục ở nhiều nước quan tâm nghiên cứu và ứng dụng, trong đó có Việt Nam. Phương pháp giải quyết vấn đề nhằm khai thác có hiệu quả tính tự giác và tích cực của học sinh trong lúc học, giúp các em phát huy được khả năng của bản thân, nâng cao thành tích học tập, qua đó thói quen tự tìm hiểu kiến thức trong quá trình học tập, có tinh thần cầu tiến [29]. Thực trạng việc dạy – học môn Ngữ văn lớp 8 tại trường THCS Vĩnh Bình Nam 1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang cho thấy dạy học truyền thụ kiến thức một chiều vẫn là phương pháp dạy học được áp dụng phổ biến trong dạy học môn Ngữ văn lớp 8. Giáo viên giảng giải, học sinh lắng nghe, ghi nhớ và nhắc lại đúng 1
- HVTH: Phạm Văn Diệp GVHD: PGS.TS Dương Thị Kim Oanh những điều mà giáo viên đã truyền đạt. Giáo viên chủ động cung cấp kiến thức cho học sinh, áp đặt hiểu biết, cách cảm, cách nghĩ của mình tới học sinh. Nhiều giáo viên chưa chú trọng đến việc tiếp thu, vận dụng kiến thức của học sinh cũng như việc chỉ ra cho học sinh hướng tích cực chủ động để thu nhận kiến thức. Với phương pháp dạy học như trên phần lớn học sinh chưa chủ động, tích cực trong học tập quen thụ động, nghe, chép, ghi nhớ và tái hiện lại một cách máy móc, rập khuôn những gì giáo viên đã giảng. Đa phần học sinh chưa có thói quen chủ động tìm hiểu, khám phá bài học, lười suy nghĩ. Học sinh chưa quen bộc lộ những suy nghĩ, tình cảm của mình trước tập thể, cho nên khi phải nói và viết, học sinh gặp nhiều khó khăn. Với cách dạy và học môn Ngữ văn lớp 8 như trên kỹ năng đọc, hiểu, phân tích và cảm thụ văn học của học sinh còn hạn chế. Để góp phần rèn luyện các kỹ năng đọc hiểu văn bản, kỹ năng vận dụng tiếng Việt và kỹ năng viết bài văn hoàn chỉnh của học, nghiên cứu vấn đề “Vận dụng dạy học giải quyết vấn đề trong dạy môn Ngữ văn lớp 8 tại trường Trung học cơ sở Vĩnh Bình Nam 1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang” có ý nghĩa lý luận và thực tiễn. 2. Mục tiêu nghiên cứu Rèn luyện kỹ năng đọc hiểu văn bản; kỹ năng vận dụng tiếng Việt trong đọc văn bản; kỹ năng viết một văn bản hoàn chỉnh cho học sinh qua dạy học giải quyết vấn đề môn Ngữ văn lớp 8 tại trường THCS Vĩnh Bình Nam 1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang. 3. Nhiệm vụ nghiên cứu Đề tài tập trung giải quyết các nhiệm vụ sau: - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về dạy học giải quyết vấn đề môn Ngữ văn lớp 8. - Nghiên cứu thực trạng dạy học môn Ngữ Văn lớp 8 tại trường THCS Vĩnh Bình Nam 1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang. - Vận dụng dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học môn Ngữ văn lớp 8 tại trường THCS Vĩnh Bình Nam 1, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang. 2
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Luận văn thạc sĩ giáo dục: Bồ dưỡng phương pháp thực nghiệm Vật lý cho học sinh khi dạy học một số kiến thức chương "chất khí" Vật lý 10, chương trình chuẩn
134 p | 594 | 134
-
Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Biện pháp giáo dục kỹ năng tự bảo vệ cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi
134 p | 1095 | 132
-
Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Thực trạng quản lý công tác xã hội hóa giáo dục ở các trường trung học cơ sở huyện Vũng Liêm, tỉnh Vĩnh Long
97 p | 801 | 131
-
Tóm tắt luận văn thạc sĩ giáo dục học: Biện pháp quản lý công tác bồi dưỡng tổ trưởng chuyên môn trường tiểu học trên địa bàn quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng
26 p | 465 | 115
-
Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Thực trạng quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh ở các trường trung học phổ thông tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu
170 p | 557 | 105
-
Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Biện pháp giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5 - 6 tuổi trong trò chơi dân gian
123 p | 725 | 96
-
Luận văn thạc sĩ Giáo dục học: Khảo sát các kỹ thuật dạy môn biên dịch tại khoa tiếng Anh trường Đại học Tây Nguyên
70 p | 851 | 94
-
Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục hướng nghiệp của hiệu trưởng ở các trường trung học phổ thông huyện Bình Chánh, thành phố Hồ Chí Minh
157 p | 494 | 90
-
Tóm tắt luận văn thạc sĩ giáo dục học: Biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên trường trung học văn hóa nghệ thuật Đà Nẵng trong giai đoạn hiện nay
26 p | 462 | 66
-
Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Phối hợp quản lý giáo dục đạo đức của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và nhà trường đối với học sinh trung học phổ thông thành phố Hồ Chí Minh
72 p | 251 | 56
-
Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Biện pháp giáo dục tính sáng tạo cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi tại góc tạo hình
122 p | 311 | 56
-
Tóm tắt luận văn thạc sĩ giáo dục học: Biện pháp quản lý bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên trung học phổ thông các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi trong giai đoạn hiện nay
13 p | 345 | 55
-
Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Giáo dục: Quản lý công tác giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật tại các trường tiểu học trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn thành phố Đà Nẵng
26 p | 427 | 49
-
Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Phát triển năng lực dạy trẻ làm quen biểu tượng toán học cho sinh viên ngành Giáo dục Mầm non
116 p | 269 | 47
-
Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Giáo dục: Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phòng ngừa tệ nạn xã hội cho học sinh tại các trường trung học cơ sở quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng
26 p | 192 | 23
-
Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Xây dựng kế hoạch phát triển quy mô giáo dục Trung học phổ thông tỉnh Sóc Trăng đến năm 2020
142 p | 173 | 23
-
Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Sử dụng phương pháp kỷ luật tích cực trong giáo dục học sinh trường trung học phổ thông Huyện Thanh Ba - Tỉnh Phú Thọ
107 p | 58 | 17
-
Luân văn Thạc sĩ Giáo dục học: Thực trạng quản lí đội ngũ giáo viên của Trường Trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật Cà Mau
115 p | 119 | 12
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn