Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Các nhân tố tác động đến quyết định lựa chọn phần mềm kế toán tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:115

Thêm vào BST

Báo xấu

26
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu được thực hiện nhằm hỗ trợ các DNNVV lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp. Đồng thời, kết quả nghiên cứu có thể giúp các nhà cung cấp phần mềm hiểu hơn về các nhân tố tác động đến quyết định lựa chọn phần mềm kế toán của khách hàng là các DNNVV. Từ đó, nhà cung cấp phần mềm có thể hướng đến cải thiện sản phẩm, nâng cao tính cạnh tranh và đưa sản phẩm, dịch vụ ngày một gần hơn với nhu cầu khách hàng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Các nhân tố tác động đến quyết định lựa chọn phần mềm kế toán tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH --------------------------- LÊ ĐỖ KIM NGÂN CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH LỰA CHỌN PHẦN MỀM KẾ TOÁN TẠI CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ TP. Hồ Chí Minh – Năm 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH --------------------------- LÊ ĐỖ KIM NGÂN CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH LỰA CHỌN PHẦN MỀM KẾ TOÁN TẠI CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Chuyên ngành: Kế toán Mã số: 60340301 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. TRẦN VĂN THẢO TP. Hồ Chí Minh – Năm 2016
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn “Các nhân tố tác động đến quyết định lựa chọn phần mềm kế toán tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh” là do bản thân tôi thực hiện dưới sự hướng dẫn của TS. Trần Văn Thảo. Số liệu trong đề tài được thu thập, sử dụng một cách trung thực và kết quả nghiên cứu trình bày trong luận văn này không sao chép ở bất cứ luận văn nào và cũng chưa được trình bày hay công bố ở bất cứ công trình nghiên cứu nào trước đây. TP. Hồ Chí Minh, tháng 10 năm 2016 Người thực hiện luận văn Lê Đỗ Kim Ngân
MỤC LỤC Trang TRANG PHỤ BÌA LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG BIỂU DANH MỤC HÌNH PHẦN MỞ ĐẦU ................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................ 1 2. Mục tiêu nghiên cứu........................................................................................... 2 3. Phương pháp nghiên cứu.................................................................................... 3 4. Phạm vi nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu ................................................... 3 5. Đóng góp của đề tài............................................................................................ 4 6. Bố cục luận văn .................................................................................................. 4 CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU..................................................... 6 1.1 Các nghiên cứu tại Việt Nam ........................................................................... 6 1.1.1 Các nghiên cứu về xây dựng phần mềm kế toán.................................... 6 1.1.2 Các nghiên cứu liên quan đến định hướng lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp.........................................................................................................................6 1.2 Các nghiên cứu trên thế giới .......................................................................... 10 1.2.1 Các nghiên cứu về đánh giá và lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp...10 1.2.2 Các nghiên cứu về việc lựa chọn gói phần mềm nâng cấp.........................12 1.2.3 Các nghiên cứu về sự hài lòng đối với phần mềm kế toán.........................13 1.3 Nhận xét ......................................................................................................... 15 CHƢƠNG 2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT.................................................................. 17 2.1 Một số vấn đề chung về phần mềm kế toán .................................................. 17 2.1.1 Khái niệm phần mềm kế toán ..................................................................... 17 2.1.2 Phân loại phần mềm kế toán ....................................................................... 17
2.1.2.1 Phân loại theo bản chất nghiệp vụ kinh tế phát sinh ................................ 17 2.1.2.2 Phân loại theo hình thức sản phẩm .......................................................... 18 2.1.3 Các tiêu chuẩn đối với một phần mềm kế toán ........................................... 18 2.1.4 Vai trò của phần mềm kế toán .................................................................... 19 2.2 Quy trình lựa chọn phần mềm kế toán ........................................................... 20 2.3 Doanh nghiệp nhỏ và vừa .............................................................................. 21 2.4 Các lý thuyết nền ............................................................................................ 23 2.4.1 Mô hình chấp nhận công nghệ (TAM)........................................................ 23 2.4.2 Thuyết hành vi dự định (Theory of Planned Behavior – TPB) ................... 23 2.4.3 Lý thuyết hợp nhất về chấp nhận và sử dụng công nghệ (UTAUT – United theory of Acceptance and Use of Technology) ................................................... 24 2.5 Các nhân tố tác động đến quyết định lựa chọn phần mềm ............................ 26 CHƢƠNG 3. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................. 30 3.1 Thiết kế nghiên cứu ........................................................................................ 30 3.1.1 Phương pháp nghiên cứu............................................................................. 30 3.1.2 Quy trình nghiên cứu .................................................................................. 31 3.2 Mô hình nghiên cứu và các giả thuyết ........................................................... 32 3.2.1 Các giả thuyết nghiên cứu ........................................................................... 32 3.2.2 Mô hình nghiên cứu .................................................................................... 32 3.3 Xây dựng thang đo ......................................................................................... 34 3.3.1 Thang đo yêu cầu người sử dụng ................................................................ 34 3.3.2 Thang đo tính năng phần mềm .................................................................... 34 3.3.3 Thang đo điều kiện thuận tiện ..................................................................... 34 3.3.4 Thang đo sự tin cậy của nhà cung cấp ........................................................ 35 3.3.5 Thang đo sự hỗ trợ từ nhà cung cấp ........................................................... 35 3.3.6. Thang đo chi phí và lợi ích ....................................................................... 36 3.3.7 Thang đo quan điểm .................................................................................... 36 3.3.8 Thang đo quyết định lựa chọn phần mềm kế toán ...................................... 36 3.4 Mẫu nghiên cứu định lượng ........................................................................... 37
3.4.1 Kích thước mẫu ........................................................................................... 37 3.4.2 Phương pháp chọn mẫu ............................................................................... 37 3.4.3 Công cụ thu thập và phân tích dữ liệu ........................................................ 37 3.4.3.1 Công cụ thu thập dữ liệu .......................................................................... 37 3.4.3.2 Phân tích dữ liệu....................................................................................... 38 CHƢƠNG 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN ............................ 40 4.1 Thống kê mô tả .............................................................................................. 40 4.1.1 Đặc điểm mẫu khảo sát ............................................................................... 40 4.1.2 Thống kê mô tả thang đo............................................................................. 40 4.2 Đánh giá độ tin cậy thang đo ......................................................................... 40 4.3 Phân tích nhân tố khám phá ........................................................................... 46 4.3.1 Phân tích nhân tố khám phá biến độc lập.................................................... 46 4.3.2 Phân tích nhân tố khám phá biến phụ thuộc ............................................... 50 4.4 Phân tích hồi quy............................................................................................ 51 4.4.1 Phân tích tương quan................................................................................... 51 4.4.2 Phân tích hồi quy......................................................................................... 52 4.5 Kiểm định mô hình và giả thuyết nghiên cứu ................................................ 56 4.5.1 Kiểm định mô hình và giả thuyết nghiên cứu ............................................. 56 4.5.2 Dò tìm sự vi phạm các giả định cần thiết trong hồi quy tuyến tính ............ 59 4.5.2.1 Giả định liên hệ tuyến tính và phương sai của sai số không đổi.............. 59 4.5.2.2 Giả định về phân phối chuẩn của phần dư ............................................... 60 4.5.2.3 Phân tích ảnh hưởng của biến định tính đến quyết định lựa chọn phần mềm kế toán .................................................................................................................. 62 4.6 Kết quả nghiên cứu và bàn luận ..................................................................... 62 CHƢƠNG 5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................... 66 5.1 Kết luận .......................................................................................................... 66 5.2 Kết quả nghiên cứu và đóng góp.................................................................... 66 5.2.1 Kết quả nghiên cứu ..................................................................................... 66 5.2.2 Đóng góp của đề tài..................................................................................... 67
5.2.2.1 Đóng góp về mặt lý thuyết ....................................................................... 67 5.2.2.2 Đóng góp về mặt thực tiễn ....................................................................... 67 5.3 Kiến nghị ........................................................................................................ 68 5.3.1 Kiến nghị đối với đối tượng DNNVV ........................................................ 68 5.3.2 Kiến nghị đối với nhà cung cấp phần mềm................................................. 68 5.4 Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo ......................................................... 69 5.4.1 Hạn chế........................................................................................................ 69 5.4.2 Hướng nghiên cứu tiếp theo ........................................................................ 70 KẾT LUẬN CHUNG ......................................................................................... 71 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT BKHĐT: Bộ kế hoạch đầu tư. BTC: Bộ tài chính. CP: Chính phủ. DNNVV: Doanh nghiệp nhỏ và vừa. EFA (Exploratory Factor Analysis): Phân tích nhân tố khám phá. H (Hypotheses): Giả thuyết. KMO: Kaiser – Meyer – Olkin. NĐ: Nghị định. Sig (Observed significane level): Mức ý nghĩa quan sát. SPSS (Statistical package for the social sciences): Phần mềm thống kê cho khoa học xã hội. TAM: Mô hình chấp nhận công nghệ. TPB: Lý thuyết hành vi hợp lý. TT: Thông tư. UTAUT: Lý thuyết hợp nhất về chấp nhận và sử dụng công nghệ.
DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 3.1 Thang đo yêu cầu người sử dụng sau khi điều chỉnh ........................... 32 Bảng 3.2 Thang đo tính năng phần mềm sau khi điều chỉnh ............................... 32 Bảng 3.3 Thang đo điều kiện thiết yếu sau khi điều chỉnh .................................. 32 Bảng 3.4 Thang đo sự tin cậy của NCC sau khi điều chỉnh ................................ 33 Bảng 3.5 Thang đo sự hỗ trợ từ NCC sau khi điều chỉnh .................................... 33 Bảng 3.6 Thang đo chi phí và lợi ích sau khi điều chỉnh ..................................... 34 Bảng 3.7 Thang đo quan điểm sau khi điều chỉnh ............................................... 34 Bảng 3.8 Thang đo quyết định lựa chọn phần mềm kế toán ................................ 34 Bảng 4.1 Thống kê mẫu khảo sát ......................................................................... 38 Bảng 4.2 Thống kê mô tả thang đo ...................................................................... 39 Bảng 4.3 Kết quả đánh giá độ tin cậy thang đo ................................................... 42 Bảng 4.4 Kết quả EFA của các nhóm biến độc lập - ma trận xoay ..................... 45 Bảng 4.5 Kết quả EFA của biến phụ thuộc .......................................................... 49 Bảng 4.6 Ma trận tương quan giữa các biến ........................................................ 50 Bảng 4.7 Kết quả đánh giá mô hình ..................................................................... 51 Bảng 4.8 Phân tích phương sai – ANOVA .......................................................... 52 Bảng 4.9 Bảng hệ số hồi quy sử dụng phương pháp Enter .................................. 52 Bảng 4.10 Giả thuyết nghiên cứu ......................................................................... 55 Bảng 4.11 Kết quả kiểm định Levene .................................................................. 60 Bảng 4.12 Kiểm định Post Hoc ............................................................................ 61
DANH MỤC HÌNH Hình 1.1 Mô hình nghiên cứu hiệu chỉnh .............................................................. 8 Hình 1.2 Mô hình nghiên cứu .............................................................................. 10 Hình 2.1 Phân loại doanh nghiệp nhỏ và vừa ...................................................... 20 Hình 2.2 Mô hình chấp nhận công nghệ (Davis, 1989) ....................................... 21 Hình 2.3 Thuyết hành vi dự định (Ajzen, 1991) .................................................. 22 Hình 2.4 Mô hình hợp nhất về chấp nhận và sử dụng công nghệ ........................ 23 Hình 3.1 Quy trình nghiên cứu ............................................................................ 29 Hình 3.2 Mô hình nghiên cứu đề xuất.................................................................. 31 Hình 4.1 Mô hình nghiên cứu điều chỉnh ............................................................ 57 Hình 4.2 Biểu đồ Scatterplot ................................................................................ 58 Hình 4.3 Biểu đồ phần dư chuẩn hóa ................................................................... 59
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Ngày nay, công nghệ thông tin trở nên quan trọng đối với quá trình sản xuất và phát triển của doanh nghiệp, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong doanh nghiệp trở thành một xu hướng tất yếu trên con đường hội nhập quốc tế. Với môi trường kinh doanh cạnh tranh, doanh nghiệp phải đối mặt với nhiều thách thức, chẳng hạn như về chất lượng sản phẩm, hiệu quả hoạt động, các vấn đề liên quan đến khách hàng, nhà cung cấp, đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thay đổi, ứng dụng công nghệ thông tin một cách hiệu quả nhất. Đối với các DNNVV tại Việt Nam, việc áp dụng công nghệ thông tin vẫn còn gặp nhiều khó khăn và chưa thực sự hiệu quả. Bên cạnh đó, nền kinh tế Việt Nam đang trên đà phát triển và hội nhập ngày càng sâu rộng với nền kinh tế quốc tế, các hiệp ước song phương, đa phương được ký kết mang lại rất nhiều cơ hội, nhưng song song đó là những thách thức mà các DNNVV phải đối mặt. Vấn đề về thông tin kế toán được các doanh nghiệp chú trọng hơn, vai trò của ngành kế toán cũng ngày càng quan trọng và được quan tâm, đầu tư đúng mức hơn. Hơn nữa, các DNNVV tại Việt Nam khá đa dạng về loại hình hoạt động, quyết định lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp với đặc điểm doanh nghiệp là một trong những quyết định quan trọng và khó khăn. Lựa chọn một phần mềm kế toán phù hợp cho doanh nghiệp không chỉ góp phần cải thiện hiệu quả công tác kế toán, đáp ứng nhu cầu thông tin của nhà quản trị, mà còn gia tăng sức cạnh tranh, góp phần vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay, DNNVV tại Việt Nam đứng trước sức ép cạnh tranh không chỉ với các doanh nghiệp trong nước mà còn với các doanh nghiệp nước ngoài, các tập đoàn đa quốc gia, những doanh nghiệp hùng mạnh cả về vốn, thương hiệu và ứng dụng công nghệ thông tin. Thành phố Hồ Chí Minh là nơi có số lượng doanh nghiệp lớn nhất cả nước, tuy nhiên, mức độ doanh nghiệp đầu tư vào ứng dụng công nghệ thông tin vẫn chưa cao trong tổng chi
2 phí hoạt động và đầu tư của doanh nghiệp. Để tồn tại, phát triển và nâng cao năng lực cạnh tranh, các DNNVV cần từng bước cải thiện về nhiều mặt. Trong đó, tổ chức công tác kế toán hiệu quả là một trong những vấn đề cần được quan tâm và đầu tư nhiều hơn, nhất là đối với các DNNVV trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, là thành phố năng động, sáng tạo, giữ vai trò "đầu tàu" kinh tế đối với vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước. Hơn nữa, thông tin kế toán ngày càng quan trọng đối với việc ra quyết định của nhà quản trị, yêu cầu đối với thông tin kế toán cũng cao hơn, đòi hỏi thông tin kế toán cần được cung cấp đầy đủ, chính xác, kịp thời. Đối với quyết định lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp ứng dụng vào doanh nghiệp, phần mềm kế toán cần phù hợp với nhu cầu doanh nghiệp, phù hợp với văn hóa kinh doanh, môi trường kinh tế và các yếu tố khác. Trong khi đó, thị trường phần mềm kế toán tại thành phố Hồ Chí Minh rất đa dạng. Quyết định lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp là một quyết định khó khăn và chịu tác động bởi rất nhiều các yếu tố, vì vậy, doanh nghiệp cần có sự đầu tư đúng mức. Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề nên tôi đã chọn đề tài “Các nhân tố tác động đến quyết định lựa chọn Phần mềm kế toán tại các DNNVV trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn này. 2. Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu Nghiên cứu được thực hiện nhằm hỗ trợ các DNNVV lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp. Đồng thời, kết quả nghiên cứu có thể giúp các nhà cung cấp phần mềm hiểu hơn về các nhân tố tác động đến quyết định lựa chọn phần mềm kế toán của khách hàng là các DNNVV. Từ đó, nhà cung cấp phần mềm có thể hướng đến cải thiện sản phẩm, nâng cao tính cạnh tranh và đưa sản phẩm, dịch vụ ngày một gần hơn với nhu cầu khách hàng. Để đạt mục đích này, nghiên cứu giải quyết các mục tiêu cụ thể dưới đây: - Nhận diện các nhân tố đến quyết định chọn phần mềm kế toán tại các DNNVV trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh.
3 - Đo lường, đánh giá mức độ tác động của các nhân tố đến quyết định chọn phần mềm kế toán tại các DNNVV trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh. - Đề xuất một số kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả trong việc lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp cho các DNNVV. Câu hỏi nghiên cứu Luận văn trả lời hai câu hỏi nghiên cứu sau: - Các nhân tố chính tác động đến quyết định chọn phần mềm kế toán tại các DNNVV trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh? - Mức độ các nhân tố này ảnh hưởng đến quyết định chọn phần mềm kế toán tại các DNNVV trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh? 3. Phƣơng pháp nghiên cứu Đề tài sử dụng phương pháp định tính kết hợp phương pháp định lượng, trong đó phương pháp định lượng được sử dụng chủ yếu. - Phương pháp định tính: tìm hiểu, khám phá các nhân tố chính tác động đến quyết định lựa chọn phần mềm kế toán tại các DNNVV trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh. Dựa trên cơ sở lý thuyết, kết quả nghiên cứu từ các nghiên cứu được thực hiện trước đây kết hợp thảo luận tay đôi với các nhà quản lý, kế toán trưởng, các kế toán đang làm việc tại các DNNVV trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh. Từ đó tiến hành thiết kế, xây dựng bảng câu hỏi khảo sát và đề xuất mô hình nghiên cứu. - Phương pháp định lượng: dữ liệu thu thập từ quá trình khảo sát được đưa vào phân tích thông qua phần mềm SPSS, áp dụng mô hình hồi quy tuyến tính đo lường mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến quyết định lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp tại các DNNVV trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh hiện nay. 4. Phạm vi nghiên cứu và đối tƣợng nghiên cứu Phạm vi nghiên cứu Các nhân tố tác động đến việc lựa chọn phần mềm kế toán tại các doanh nghiệp là rất đa dạng. Tuy nhiên, đề tài tập trung nghiên cứu các nhân tố chính tác động đến quyết định lựa chọn phần mềm kế toán tại các DNNVV trên địa bàn thành
4 phố Hồ Chí Minh hiện nay. Các yếu tố kỹ thuật liên quan đến phần mềm không được xét đến trong nghiên cứu này. Phạm vi về thời gian: các nghiên cứu được xem xét trong giai đoạn từ năm 2005 đến năm 2015. Phạm vi không gian: nghiên cứu thực hiện trong phạm vi địa bàn thành phố Hồ Chí Minh. Đối tượng nghiên cứu Các nhân tố chính tác động đến quyết định lựa chọn phần mềm kế toán tại các DNNVV trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh hiện nay, quyết định lựa chọn phần mềm kế toán. 5. Đóng góp của đề tài Kết quả nghiên cứu góp phần giúp DNNVV nắm bắt các nhân tố chính tác động đến quyết định lựa chọn phần mềm kế toán và mức độ tác động của các nhân tố này, từ đó doanh nghiệp có thể tham khảo trong quá trình ra quyết định lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp. Đồng thời, kết quả nghiên cứu có thể hỗ trợ các nhà cung cấp phần mềm nhằm cải thiện, xây dựng hoặc phát triển các sản phẩm và dịch vụ phù hợp hơn dành cho đối tượng DNNVV. 6. Bố cục luận văn Luận văn bao gồm 5 chương: Chƣơng 1: Tổng quan nghiên cứu Chương 1 trình bày tổng quan các nghiên cứu có liên quan đến đề tài được thực hiện ở Việt Nam và trên thế giới. Chƣơng 2: Cơ sở lý thuyết Chương này giới thiệu các cơ sở lý thuyết bao gồm các vấn đề chung về phần mềm kế toán và những lý thuyết nền trong nghiên cứu. Chƣơng 3: Mô hình nghiên cứu và thiết kế nghiên cứu
5 Chương 3 trình bày các giả thuyết nghiên cứu, mô hình nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu, xây dựng thang đo đo lường các khái niệm và mẫu nghiên cứu định lượng. Chƣơng 4: Kết quả nghiên cứu và bàn luận Chương 4 trình bày kết quả nghiên cứu bao gồm: đặc điểm mẫu khảo sát, đánh giá độ tin cậy thang đo, đánh giá giá trị thang đo, phân tích hồi quy, kiểm định mô hình nghiên cứu và các giả thuyết, kết quả nghiên cứu và bàn luận. Chƣơng 5: Kết luận và kiến nghị Chương 5 trình bày tóm tắt kết quả nghiên cứu, những đóng góp, kiến nghị, hạn chế của đề tài và hướng nghiên cứu tiếp theo.
6 CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU Chương 1 trình bày các nghiên cứu nổi bật về các nhân tố tác động đến việc đánh giá lựa chọn phần mềm kế toán đã được thực hiện trên thế giới và Việt Nam trong khoảng thời gian từ năm 2005 đến nay, gồm mục tiêu nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu, nội dung nghiên cứu, kết quả của các nghiên cứu trước đây và những vấn đề còn tồn tại trong lĩnh vực này. 1.1 Các nghiên cứu tại Việt Nam 1.1.1 Các nghiên cứu về xây dựng phần mềm kế toán Nghiên cứu của Nguyễn Việt (2006) Trong nghiên cứu “Xây dựng Phần mềm kế toán sử dụng trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam”, tác giả thống kê có khoảng 70 phần mềm kế toán được vận dụng trong các doanh nghiệp kể cả doanh nghiệp nhỏ và vừa. Và để chọn một phần mềm kế toán phù hợp cần khảo sát các tính chất sau: tính động, tính dễ sử dụng, tính quản trị, tính tự động cao, tính liên kết, tính chi tiết - tính bảo mật và an toàn tài liệu, chi phí có hợp lý, thêm các mô - đun khác có tốn kém thêm nhiều chi phí không. Ngoài ra tác giả cũng đề cập đến vấn đề ứng dụng công nghệ thông tin sẽ làm thay đổi cấu trúc về hoạt động của doanh nghiệp, đồng thời tác giả cũng có đưa ra một số các kiến nghị, giải pháp khắc phục vấn đề này. 1.1.2 Các nghiên cứu liên quan đến định hƣớng lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp Nghiên cứu của Thái Ngọc Trúc Phương (2013) Nghiên cứu “Các tiêu chí lựa chọn phần mềm kế toán áp dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa – Nghiên cứu trên địa bàn quận Tân Phú Thành phố Hồ Chí Minh” với mục tiêu nghiên cứu các vấn đề được DNNVV quan tâm khi tiến hành lựa chọn phần mềm kế toán và xác lập các tiêu chí lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp cho các DNNVV trên địa bàn quận Tân Phú. Nghiên cứu sử dụng phương pháp: định lượng chủ yếu là thống kê mô tả, từ kết quả khảo sát, tác giả đề xuất mô hình nghiên cứu với các tiêu chí lựa chọn phần
7 mềm kế toán được các DNNVV quan tâm và áp dụng, gồm hai nhóm tiêu chí đó là phần mềm kế toán phù hợp nhu cầu người sử dụng và phần mềm kế toán có khả năng đáp ứng các tính năng. Từ đó, tác giả đưa ra định hướng phần mềm kế toán áp dụng cho các DNNVV và đề xuất hướng đầu tư cho những phần mềm kế toán thích hợp. Nghiên cứu của Võ Văn Nhị, Nguyễn Bích Liên, Phạm Trà Lam (2014) Nghiên cứu “Định hướng lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam” được thực hiện nhằm xác định các tiêu chí lựa chọn phần mềm kế toán quan trọng mà DNNVV nên áp dụng thông qua việc đo lường mức độ thỏa mãn của DNNVV trong ứng dụng phần mềm kế toán. Phạm vi nghiên cứu được giới hạn trong các tiêu chí liên quan đến chất lượng phần mềm và nhà cung cấp dịch vụ trong quá trình ứng dụng phần mềm. Nhóm tác giả sử dụng phương pháp định tính kết hợp phương pháp định lượng. Kết hợp lý thuyết kỳ vọng và phân tích các tiêu chí đánh giá chất lượng phần mềm, chất lượng nhà cung cấp dịch vụ phần mềm. Mô hình nghiên cứu điều chỉnh cho phù hợp với thị trường Việt Nam và phù hợp với phần mềm kế toán bao gồm các yếu tố sau: khả năng hỗ trợ của nhà cung cấp phần mềm kế toán, tính tin cậy của nhà cung cấp phần mềm kế toán, tính khả dụng của phần mềm kế toán, khả năng duy trì của phần mềm kế toán, phần mềm kế toán cung cấp chức năng phù hợp, tính tin cậy của phần mềm kế toán, tính cá nhân hóa của phần mềm kế toán, tính mở của phần mềm kế toán, khả năng thay thế của phần mềm kế toán và biến phụ thuộc sự hài lòng của doanh nghiệp.
8 Khả năng hỗ trợ của nhà cung cấp Tính tin cậy của nhà cung cấp phần mềm kế toán Tính khả dụng của phần mềm kế toán Khả năng duy trì của phần mềm kế toán Sự hài lòng Phần mềm kế toán của doanh cung cấp chức năng phù hợp nghiệp Tính tin cậy của phần mềm kế toán Tính cá nhân hóa của phần mềm kế toán Tính mở của phần mềm kế toán Khả năng thay thế của phần mềm kế toán Hình 1.1 Mô hình nghiên cứu hiệu chỉnh Kết quả nghiên cứu cho thấy khả năng hỗ trợ doanh nghiệp của nhà cung cấp phần mềm kế toán là nhân tố tác động mạnh nhất, tính khả dụng của phần mềm kế toán tác động mạnh thứ hai, tiêu chí chất lượng liên quan đến phần mềm kế toán không tác động mạnh. Nghiên cứu của Nguyễn Văn Điệp (2014) Trong bài viết “Lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp với doanh nghiệp trong
9 ngành giao thông vận tải”, tác giả đề xuất các tiêu chí lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp điều kiện của doanh nghiệp: - Thứ nhất, nguồn gốc xuất xứ. - Thứ hai, các vấn đề liên quan tới quá trình sử dụng. - Thứ ba, những vấn đề cần quan tâm trong công tác triển khai và kỹ thuật. - Thứ tư, khả năng hỗ trợ thích hợp cho các cải tiến trong tương lai. Qua khảo sát và tìm hiểu thông tin tại các doanh nghiệp đang sử dụng phần mềm kế toán, tác giả đưa ra những hạn chế cơ bản của các phần mềm kế toán hiện nay. Bài viết này hỗ trợ doanh nghiệp lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp với điều kiện của doanh nghiệp, góp phần giảm chi phí và thời gian hạch toán. Đồng thời, nhà cung cấp có thể tham khảo kết quả nghiên cứu để cho ra đời sản phẩm phần mềm kế toán ngày càng tiện ích và dễ dàng sử dụng hơn, giảm tối đa các khiếm khuyết thường gặp, giá thành rẻ và phù hợp với mọi đối tượng trong nền kinh tế. Nghiên cứu của Huỳnh Thị Hương (2015) Nghiên cứu “Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn phần mềm kế toán của các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại thành phố Hồ Chí Minh” nhằm hỗ trợ DNNVV trong việc ra quyết định lựa chọn phần mềm phù hợp với đặc điểm công ty, nâng cao hiệu quả kinh tế. Đồng thời nghiên cứu cũng giúp nhà cung cấp phần mềm thấy được những vấn đề khách hàng quan tâm khi quyết định lựa chọn phần mềm, hướng đến nâng cao chất lượng và tính năng của phần mềm kế toán. Nghiên cứu giải quyết 2 câu hỏi sau: 1. Những nhân tố ảnh hưởng quyết định lựa chọn phần mềm kế toán của các DNNVV? 2. Mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đó đến quyết định lựa chọn phần mềm kế toán như thế nào? Nghiên cứu sử dụng phương pháp định tính kết hợp phương pháp định lượng. Dựa trên nền tảng hai lý thuyết hành vi dự định (TPB) và mô hình chấp nhận công nghệ (TAM) kết hợp các tiêu chuẩn đánh giá, lựa chọn phần mềm kế toán của Nguyễn Phước Bảo Ấn cùng kết quả tổng hợp từ 11 bài nghiên cứu tham khảo, tác
10 giả lựa chọn đưa vào nghiên cứu sáu nhân tố ảnh hưởng đến lựa chọn phần mềm kế toán của các DNNVV ở Việt Nam, bao gồm: yêu cầu người sử dụng, tính năng phần mềm, trình độ chuyên môn của nhân viên công ty phần mềm, sự chuyên nghiệp của công ty phần mềm, dịch vụ sau bán hàng, giá phí của phần mềm. Yêu cầu người sử dụng Tính năng phần mềm Trình độ chuyên môn của nhân viên công ty phần mềm Quyết định lựa chọn phần mềm kế toán Sự chuyên nghiệp của công ty phần mềm Dịch vụ sau bán hàng Giá phí của phần mềm Hình 1.2 Mô hình nghiên cứu Kết quả nghiên cứu cho thấy tính năng phần mềm là nhân tố có tác động mạnh nhất, thứ hai là yêu cầu của người sử dụng, tiếp theo lần lượt là giá phí của phần mềm, trình độ chuyên môn của nhân viên công ty phần mềm, dịch vụ sau bán hàng và nhân tố có tác động thấp nhất là sự chuyên nghiệp của công ty phần mềm. 1.2 Các nghiên cứu trên thế giới 1.2.1 Các nghiên cứu về đánh giá và lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp Nghiên cứu của Ahmad A. Abu-Musa (2005) Ahmad A. Abu-Musa thực hiện nghiên cứu “The Determinates Of Selecting Accounting Software: A Proposed Model” với mục tiêu chính là điều tra, phân tích