Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Hoàn thiện công tác quản lý ngân sách tại phường 8, quận 3, thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2018 - 2025

Chia sẻ: Chuheodethuong 09 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:108

Thêm vào BST

Báo xấu

39
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là đánh giá thực trạng công tác quản lý ngân sách trên địa bàn phường 8, quận 3, thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2016-2018. Rút ra những kết quả đạt được và những hạn chế để từ đó làm cơ sở cho việc đề ra những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý ngân sách trên địa bàn. - Đề xuất một số định hướng và giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý ngân sách trên địa bàn khu vực phường 8, Quận 3 TP. HCM, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách trên địa bàn khu vực.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Hoàn thiện công tác quản lý ngân sách tại phường 8, quận 3, thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2018 - 2025

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HỒ CHÍ MINH BÙI MINH TUẤN HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NGÂN SÁCH TẠI PHƯỜNG 8, QUẬN 3, TP. HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Tháng 11 Năm 2019
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HỒ CHÍ MINH BÙI MINH TUẤN HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NGÂN SÁCH TẠI PHƯỜNG 8, QUẬN 3, TP. HỒ CHÍ MINH Chuyên ngành: Quản lý công (Hệ điều hành cao cấp) Mã số: 8340403 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. LÊ VĨNH TRIỂN Tháng 11 Năm 2019
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn “Hoàn thiện công tác quản lý ngân sách tại phường 8, quận 3, thành phố hồ chí minh giai đoạn 2018 – 2025” là công trình nghiên cứu độc lập của riêng tôi, những nội dung trong luận văn được đúc kết từ quá trình nghiên cứu lý thuyết liên quan đến đề tài và phân tích thực tiễn công tác quản lý ngân sách Phường 8, Quận 3 TP. HCM. Những số liệu và tư liệu sử dụng trong luận văn là trung thực, khoa học, có nguồn gốc trích dẫn rõ ràng. Luận văn được thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của TS. Lê Vĩnh Triển. Tôi xin chân thành cảm ơn thầy đã tận tình giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này. Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 19 tháng 9 năm 2019 Người cam đoan Bùi Minh Tuấn
MỤC LỤC TRANG PHỤ BÌA LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC DANH MỤC CÁC BẢNG TÓM TẮT - ABSTRACT MỞ ĐẦU ............................................................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài nghiên cứu ............................................................................... 1 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ............................................................................ 2 3. Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................... 2 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ....................................................................... 2 5. Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn .............. 3 6. Phƣơng pháp nghiên cứu ..................................................................................... 5 7. Kết cấu của luận văn gồm 3 chƣơng ................................................................... 6 CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC VÀ QUẢN LÝ NGÂN SÁCH CẤP XÃ, PHƢỜNG .............................................................. 7 1.1. Ngân sách nhà nƣớc và vai trò của ngân sách cấp xã, phƣờng .................. 7 1.1.1 Ngân sách nhà nước ........................................................................................ 7 1.1.2. Ngân sách cấp xã, phường và vai trò của nó ................................................ 9 1.2. Đặc điểm thu chi và các nhân tố ảnh hƣởng đến ngân sách cấp xã, phƣờng. ............................................................................................................................. 13 1.2.1. Đặc điểm thu, chi ngân sách cấp xã, phường. ............................................. 13 1.2.2. Những nhân tố ảnh hưởng đến quản lý ngân sách xã, phường. .................. 14 1.3. Những nội dung cơ bản về quản lý ngân sách cấp xã, phƣờng. ................ 15 1.3.1. Về phân cấp quản lý ngân sách cấp xã, phường .......................................... 15 1.3.2. Quản lý nguồn thu ngân sách cấp xã, phường ............................................. 16
1.3.3. Quản lý nguồn chi ngân sách cấp xã, phường ............................................. 17 1.3.4. Quản lý chu trình ngân sách cấp xã, phường .............................................. 19 1.3.5. Tổ chức bộ máy quản lý ngân sách cấp xã, phường .................................... 20 1.3.6. Kiểm tra, thanh tra ngân sách cấp xã, phường ............................................ 20 CHƢƠNG 2: NGHIÊN CỨU CÔNG TÁC QUẢN LÝ NGÂN SÁCH PHƢỜNG 8, QUẬN 3, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH GIAI ĐOẠN 2016-2018 ............................ 21 2.1. Thực trạng công tác quản lý ngân sách phƣờng 8, quận 3 TP. HCM trong giai đoạn 2016 - 2018. ...................................................................................................... 21 2.1.1. Thực trạng phân cấp quản lý ngân sách phường 8, quận 3 TP. HCM giai đoạn 2016-2018. ................................................................................................................ 21 2.1.2. Thực trạng phân cấp quản lý thu ngân sách tại phường 8, quận 3 giai đoạn 2016 – 2018............................................................................................................... 23 2.1.3 Thực trạng quản lý chi ngân sách Phường 8, Q3 giai đoạn 2016-2018 ......... 25 2.1.4. Thực trạng quản lý chu trình ngân sách phường 8, quận 3 TP. HCM ........... 56 2.1.5. Công tác kế toán và quyết toán ngân sách phường 8, quận 3 ........................ 57 2.2. Kết quả nghiên cứu về công tác quản lý ngân sách trên địa bàn phƣờng 8, quận 3 TP. HCM .............................................................................................................. 59 2.2.1. Những kết quả đạt được của công tác quản lý ngân sách trên đại bàn phường 8, quận 3 trong thời gia qua ..................................................................................... 59 2.2.2. Những mặt hạn chế, tồn tại và nguyên nhân ................................................. 61 CHƢƠNG 3: KIẾN NGHỊ VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC QUẢN LÝ NGÂN SÁCH TẠI PHƢỜNG 8, QUẬN 3 TP. HCM GIAI ĐOẠN 2018 – 2025 ................................................................................................................................... 64 3.1. Kiến nghị công tác quản lý ngân sách phƣờng 8, quận 3 TP. HCM ........ 64 3.1.1 Kiến nghị công tác quản lý thu ngân sách phường ....................................... 64 3.1.2. Kiến nghị công tác quản lý chi ngân sách phường ...................................... 65
3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý ngân sách trên địa bàn Phƣờng 8, Quận 3 TP. HCM giai đoạn 2018 - 2025 .................................................... 65 3.2.1. Giải pháp nâng cao hiệu quả công tác lập dự toán ngân sách Phường 8, Quận 3 TP. HCM ............................................................................................................... 65 3.2.2. Giải pháp tăng cường công tác quản lý thu, khai thác, tạo lập và nuôi dưỡng nguồn thu ngân sách Phường 8, Quận 3 TP. HCM .................................................. 68 3.2.3. Giải pháp quản lý và sử dụng có hiệu quả các khoản chi ngân sách Phường 8, Quận 3 ...................................................................................................................... 69 3.2.4 Giải pháp nâng cao hiệu quả quyết toán ngân sách Phường 8, Quận 3 ......... 71 3.2.5. Giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và trang bị cơ sở vật chất hiện đại trong công tác quản lý ngân sách Phường 8, Quận 3 ............................... 73 KẾT LUẬN ..................................................................................................................... 74 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: Báo cáo quyết toán thu ngân sách P8, Q3 năm 2017 .............................. 22 Bảng 2.2: Báo cáo quyết toán chi ngân sách P8, Q3 năm 2016............................... 26 (Nguồn: 14- Nguồn kinh phí cải cách tiền lương thường xuyên) Bảng 2.3: Báo cáo quyết toán chi ngân sách P8, Q3 năm 2016............................... 30 (Nguồn: 14- Nguồn ngân sách phường không tự chủ) Bảng 2.4: Báo cáo quyết toán chi ngân sách P8, Q3 năm 2017............................... 37 (Nguồn: 13- Nguồn ngân sách phường tự chủ) Bảng 2.5: Báo cáo quyết toán chi ngân sách P8, Q3 năm 2017............................... 48 (Nguồn: 13- Nguồn ngân sách phường không tự chủ) DANH MỤC HÌNH ẢNH Hình 1.1. Sơ đồ hệ thống Ngân hàng Nhà nước ở Việt Nam..................................... 9
TÓM TẮT Từ cơ sở lý luận về quản lý ngân sách nhà nước, Luật Ngân sách năm 2015 và phân tích thực tiễn quản lý ngân sách tại Phường 8, Quận 3 TP. HCM đã cho chúng ta thấy, ngân sách cấp phường là một bộ phận cấu thành của ngân sách nhà nước, là một bộ phận quan trọng không thể thiếu trong hoạt động của bộ máy chính quyền ở địa phương. Ngân sách cấp xã, phường là nới cung cấp các nguồn lực về tài chính cho hoạt động của bộ máy chính quyền địa phương, để thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của mình trong từng giai đoạn. Nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách Phường 8, Quận 3 là một nhiệm vụ mà ở đó hoạt động thu, chi tài chính ngân sách xã được quản lý công khai, minh bạch và đầy đủ theo đùng quy định của huyện, tỉnh và tuân thủ đúng Luật Ngân sách. Để nâng cao hiểu quả quản lý ngân sách xã, phường cần có sự nhận thức đúng mức và đòi hỏi một cách làm hợp lý đối với các cấp chính quyền địa phương và các đơn vị thụ hưởng ngân sách của phường. Trên cơ sở phân tích những vấn đề đã trình bày ở trên, luận văn đã đạt được những kết quả khoa học và thực tiễn quan trọng. Trong phạm vi nghiên cứu của mình, luận văn đã hệ thống hóa và làm sáng tỏ thêm những vấn đề lý luận cơ bản về ngân sách nhà nước, quản lý ngân sách nhà nước cấp xã, phường. Từ đó làm cơ sở cho việc nghiên cứu, phân tích thực trạng công tác quản lý ngân sách trên địa bàn Phường 8, Quận 3. Tác giả đã phân tích thực trạng công tác quản lý ngân sách Phường 8, Quận 3 trong giai đoạn 2015 – 2017, đồng thời phân tích cụ thể công tác dự toán và quyết toán ngân sách của xã năm 2016. Trên cơ sở đó tác giả đã rút ra những kết quả đạt được và những hạn chế của công tác quản lý ngân sách Phường 8, Quận 3, làm căn cứ, cơ sở cho việc đề ra những giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác quản lý ngân sách tại Phường 8, Quận 3. Luận văn đã đưa ra một số định hướng và giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác quản lý ngân sách cấp tại Phường 8, Quận 3 TP.HCM. Những định hướng và giải pháp đưa ra, cũng là yêu cầu khách quan nhằm nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách Phường 8, Quận 3, đồng thời thực hiện công tác quản lý ngân sách nhà nước thống nhất trung ương xuống địa phương,nhằm khai thác có hiệu quả mọi tiềm năng của địa phương, để phục vụ
cho mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, văn hoá, an ninh quốc phòng tại địa phương, phù hợp với quy định của huyện, tỉnh và tuân thủ đúng Luật Ngân sách năm 2015. Kết quả nghiên cứu của luận văn, trước hết góp phần nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách tại Phường 8, Quận 3 TP. HCM, đồng thời cũng có thể làm cơ sở tham khảo cho công tác quản lý ngân sách của các xã khác trên địa bàn huyện, tỉnh, có điều kiện tương đồng Phường 8, Quận 3. Từ khóa: quản lý ngân sách quận 3, nâng cao hiệu quả quản lý, ngân sách phường 8, Q3.
ABSTRACT From the theoretical basis on state budget management, the 2015 Budget Law and analysis of budget management practices in Ward 8, District 3, Ho Chi Minh City, we found that the ward budget is an integral part of the state budget, an important integral part in the operation of the local government apparatus. The budget at levels of commune and ward that is a place to provide financial resources for the operation of the local government apparatus, in order to perform its functions and tasks in each period. That improving the efficiency of budget management in Ward 8, District 3 is a task in which the budget revenue and expenditure activities of the commune budget are managed publicly, transparently and fully according to the regulations of the district, province in compliance with the Budget Law. In order to improve the efficiency of budget management in commune and ward, it is necessary to have the proper awareness and reasonable demands for the local authorities and ward budget beneficiaries. Based on the analysis of the issues presented above, the thesis has achieved important scientific and practical results. Within the scope of its research, the thesis has systematized and clarified basic theoretical issues about the state budget, the state budget management at commune and ward levels. From that, it serves as a basis for the research and analysis of the current state of budget management in Ward 8, District 3. The author has analyzed the current situation of budget management in Ward 8, District 3 in the period of 2015-2017, and at the same time analyzed the detailed budget estimation and settlement of the commune in 2016. On that basis, the author has drawn results and limitations of budget management in Ward 8, District 3, as a basis for proposing solutions to improve effectiveness of budget management in Ward 8, District 3. The thesis gave some orientations and solutions to improve the efficiency of budget management in Ward 8, District 3, Ho Chi Minh City. These orientations and solutions are also objective requirements to improve the efficiency of budget management in Ward 8, District 3, and simultaneously carry out the state budget management from central to the local in order to effectively exploit all potentials of the local, serve the
objectives of socio-economic development, culture, national defense and security in the local, in compliance with the regulations of the district and the province in compliance with the 2015 Budget Law. The thesis 's research results firstly contribute to improve the efficiency of budget management in Ward 8, District 3, Ho Chi Minh City, then it can also serve as a reference for budget management of other communes in the district and the province, with similar conditions to Ward 8, District 3. Key word: budget management in District 3, improve the efficiency of budget management in Ward 8, District 3
1 HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NGÂN SÁCH Ở PHƢỜNG 8, QUẬN 3, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH GIAI ĐOẠN 2018 - 2025 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài nghiên cứu Ngân sách xã, phường là một trong 04 cấp ngân sách có vai trò vô cùng thiết yếu là công cụ tài chính quan trọng giúp Nhà nước thực hiện nhiệm vụ của mình. Sự phân cấp quản lý ngân sách phù hợp với sự phân cấp của cơ chế bộ máy chính quyền, tạo ra những bước nhảy tích cực nhằm phát triển mọi lĩnh vực kinh tế- văn hóa, xã hội, an ninh- quốc phòng. Quy định của nhà nước về quản lý ngân sách xã, phường đã có nhiều thay đổi và ngày càng được hoàn thiện hơn. Cụ thể ngày 25/6/2015 Quốc hội đã ban hành Luật Quản lý Ngân sách nhà nước (NSNN) số 83/2015/QH13; tiếp theo Chính phủ ban hành Nghị định số 163/2016/NĐ-CP ngày 21/12/2016 về thi hành Luật ngân sách; Bộ Tài chính cũng đã ban hành Thông tư số 342/2016/TT-BTC ngày 30/12/2016 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị Nghị định số 163/2016/NĐ-CP ngày 21/12/2016 của Chính phủ về thi hành Luật ngân sách. Với ngân sách cấp xã, phường, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 344/2016/TT-BTC ngày 30/12/2016 quy định về quản lý ngân sách và các vấn đề tài chính khác của xã, phường, quận, huyện, tỉnh, thành phố. Trong điều kiện thành phố Hồ Chí Minh đang thực hiện thí điểm Nghị quyết 54 của Quốc Hội về Thực hiện cơ chế đặc thù cho Thành phố, từ đó đặt ra yêu cầu về hoàn thiện hiệu quả quản lý ngân sách cấp xã, phường trên khu vực là cấp thiết hơn bao giờ hết. Mặc khác, trong quản lý ngân sách cấp xã, phường hiện nay nói chung và tại phường 8, Quận 3 Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng, còn không ít hạn chế như: năng lực, trình độ chuyên môn cán bộ chưa đáp ứng được nhu cầu của thực tiễn, đội ngũ cán bộ, công chức quản lý ngân sách xã, phường còn yếu kém, sử dụng kinh phí được phân bổ hiệu quả chưa cao, kinh phí tập trung chi là chủ yếu, thiếu nguồn lực chi đầu tư phát triển, quyết toán sai nguồn, mất cân đối thu và chi, bội chi ngân sách vẫn tiếp tục diễn ra thường xuyên, tình
2 trạng quản lý ngân sách còn lỏng lẻo, kỷ luật, kỷ cương tài chính chưa nghiêm, còn phát sinh nhiều tiêu cực, lãng phí… Với vai trò là người quản lý tài chính ngân sách cấp phường, bản thân tác giả đã thấy những bất cập, tồn tại đã qua nhưng chưa được khắc phục triệt để. Trước tình hình đó, tác giả mong muốn nghiên cứu tìm những giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác quản lý tài chính ngân sách trên khu vực phường 8, Quận 3, với mục tiêu đảm bảo đúng quy định pháp luật, nâng cao tính tính hiệu lực, hiệu quả, chặt chẽ, thực hành tiết kiệm và chống lãng phí, huy động các nguồn lực tài chính cho đầu tư phát triển, cân đối thu - chi… Vì vậy, tác giả đã lựa chọn đề tài luận văn thạc sĩ: “Hoàn thiện công tác quản lý ngân sách tại phường 8, quận 3, thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2018 - 2025”. 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài - Đánh giá thực trạng công tác quản lý ngân sách trên địa bàn phường 8, quận 3, thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2016-2018. Rút ra những kết quả đạt được và những hạn chế để từ đó làm cơ sở cho việc đề ra những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý ngân sách trên địa bàn. - Đề xuất một số định hướng và giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý ngân sách trên địa bàn khu vực phường 8, Quận 3 TP. HCM, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách trên địa bàn khu vực. 3. Câu hỏi nghiên cứu - Các nhân tố nào ảnh hưởng đến kết quả công tác quản lý ngân sách phường 8, Quận 3, TP. HCM giai đoạn 2016-2018? - Giải pháp nào để nâng cao hiệu quả trong quản lý ngân sách phường 8, Quận 3, TP. HCM theo phân cấp được tốt hơn trong trong giai đoạn sau này ? 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: hoạt động ngân sách trên khu vực phường 8, Quận 3 TP. HCM theo phân cấp.
3 Đối tượng khảo sát: Cán bộ, công chức quản lý tài chính- ngân sách, cán bộ, công chức thụ hưởng ngân sách phường và các đối tượng có liên quan trên phạm vi phường 8, quận 3 TP. HCM. Phạm vi nghiên cứu: địa bàn Phường 8, Quận 3 TP. HCM, giai đoạn 2016 - 2018 5. Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Đã có nhiều công trình nghiên cứu khoa học với nhiều góc độ và cách tiếp cận khác nhau về quản lý ngân sách nhà nước tại từng địa phương, cụ thể như sau: - Đề tài luận án: “Nâng cao hiệu quản quản lý NSNN tỉnh An Giang giai đoạn 2011 – 2015 và tầm nhìn đến năm 2020” năm 2012 của tác giả Tô Thiện Hiền - Luận án Tiến sĩ kinh tế, Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh. Tác giả đã hệ thống hóa các vấn đề lý luận cơ bản về hệ quả quản lý NSNN nói chung và quản lý NSNN của tỉnh An Giang nói riêng. Luận án đã làm sáng tỏ lý thuyết về vị trí, vai trò của Ngân sách địa phương An Giang và mối quan hệ hữu cơ trong quan hệ cân đối giữa Ngân sách Trung ương và Ngân sách địa phương. Tác giả đã đề xuất các giải pháp hoàn thiện quản lý Ngân sách địa phương trên các góc độ khác nhau. - Đề tài luận văn: “Hoàn thiện công tác quản lý ngân sách xã trên địa bàn Thành Phố Việt Trì”, năm 2013 của Hoàng Công Thường - Luận văn Thạc sĩ kinh tế, Đại học Bách khoa Hà Nội. - Đề tài luận văn: “Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách xã, phường tại Thành Phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ”, năm 2014 của Đoàn Thu Hiền- Luận văn Thạc sĩ kinh tế, Đại học Thái Nguyên. - Đề tài luận án: “Đổi mới quản lý Ngân sách địa phương các tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng” năm 2009 của tác giả Trần Quốc Vinh - Luận án Tiến sĩ kinh tế. Tác giả đã hệ thống hóa và làm rõ thêm những vấn đề về quản lý NSNN, quản lý Ngân sách địa phương, các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý ngân sách địa phương; phân tích thực trạng quản lý Ngân sách địa phương ở các tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng, đề xuất các giải pháp nhằm tiếp tục đổi mới quản lý Ngân sách địa phương các tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2020.
4 -Nghiên cứu: “Nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách nhà nước cấp quận tại Quận 6, thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2015”, tác giả Phạm Thị Xuân Hà, luận văn thạc sĩ, trường Đại học Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh. Nội dung luận văn đưa ra được các tiêu chí đánh giá hiệu quả quản lý ngân sách áp dụng cụ thể vào địa phương. -Nghiên cứu: “Nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long, giai đoạn 2016-2020”, tác giả Lê Tuấn Mãnh, luận văn thạc sĩ, trường Đại học Tài chính – Marketing. Nội dung luận văn nghiên cứu các khái niệm cơ bản về quản lý ngân sách như: cơ cấu ngân sách, quản lý chu trình ngân sách nhà nước, phân cấp ngân sách, hiệu quả quản lý ngân sách. Áp dụng nghiên cứu hiệu quả ngân sách ở địa phương. -Nghiên cứu: “Nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách nhà nước tỉnh Kiên Giang giai đoạn 2015 – 2020”, tác giả Huỳnh Hoàng Song, luận văn thạc sĩ, trường Đại học Tài chính – Marketing. Nội dung luận văn nghiên cứu các nội dung cơ bản về quản lý ngân sách nhà nước và áp dụng vào thực trạng ở địa phương. Ngoài ra, liên quan đến đề tài này còn có các nghiên cứu như: -Mạc Thành Luân (2013), “Nghiên cứu phân cấp quản lý ngân sách ở Quảng Ninh”, Luận văn thạc sỹ kinh tế, trường Đại học Thái Nguyên. - Đề tài luận văn: “Hoàn thiện quản lý ngân sách huyện: Trường hợp huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau” năm 2015 của tác giả Phạm Văn Cang – Luận văn Thạc sĩ kinh tế. Tác giả đã nghiên cứu về cơ cấu thu, chi ngân sách huyện với chính sách phát triển kinh tế - xã hội sẽ làm rõ mức độ phù hợp với quy mô và thành phần chi tiêu công từ năm 2007- 2014. -Nghiên cứu: “Nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách nhà nước tỉnh An Giang giai đoạn 2006-2010”, tác giả Nguyễn Hoàng Tuấn, luận văn thạc sĩ, trường Đại học Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh, nội dung luận văn này đề cập đến một số nội dung cơ bản về thu, chi, phân cấp ngân sách nhà nước và qua đó nêu lên thực trạng quản lý thu chi ngân sách tại địa phương. -Phạm Thị Hường (2012), “Chính sách công trong mối quan hệ với chính sách phát triển kinh tế xã hội, trường hợp tỉnh Tuyên Quang”, Luận văn thạc sỹ kinh tế, trường Đại học Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh – Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright.
5 -Đặng Hữu Nghĩa (2014), “Nâng cao hiệu quả quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc”, Luận văn thạc sỹ kinh tế, trường Đại học Thái Nguyên. -Nghiên cứu: “Quản lý tài chính công ở địa phương” (2007), do Dự án Nâng cao năng lực chính quyền địa phương (Strengthening Local Government Project, mã số SLGP - 00039111, do UNDP tài trợ cho Bộ KH&ĐT). -Nghiên cứu: “Cân đối ngân sách nhà nước Việt Nam trong nền kinhh tế thị trường” (2007), tác giả Bùi Thị Mai Hoài, luận án tiến sĩ, trường Đại học Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh. Các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài nêu trên đã cung cấp cho tác giả cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý ngân sách nhà nước nói chung và quản lý ngân sách cấp xã nói riêng. Các công trình trước được nghiên cứu và phân tích chủ yếu dựa trên cơ sở Luật Ngân sách Nhà nước năm 2002 (có hiệu lực từ 2004) để làm cơ sở phân tích, đánh giá, vì vậy có nhiều nội dung chưa phù hợp với Luật Ngân sách mới có hiệu lực từ năm 2015. Tuy nhiên, qua nghiên cứu các công trình trên, tác giả cũng đã kế thừa một số nội dung khoa học và hợp lý của các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài, để từ đó nghiên cứu, phân tích đánh giá thực trạng nhằm đưa ra những giải pháp để nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách xã Quách Phẩm, huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau, phù hợp với Luật Ngân sách mới năm 2015. 6. Phƣơng pháp nghiên cứu - Phương pháp thống kê - khảo sát: khảo sát, thu thập các số liệu thu - chi ngân sách phường từ năm 2016 đến năm 2018, Đơn vị khảo sát: UBND các phường, cán bộ, công chức quản lý và thụ hưởng ngân sách phường; Phòng TC- KH Quận. - Phương pháp phân tích tổng hợp: phân tích hiệu quả công tác quản lý ngân sách trên địa bàn phường giai đoạn 2016 - 2018, từ đó nêu ra những mặt tích cực, hạn chế, yếu kém và đề ra các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý ngân sách phường giai đoạn 2018 - 2015.
6 - Phương pháp đối chiếu - so sánh: trên cơ sở các số liệu thu thập và phân tích hiệu về công tác quản lý ngân sách nhà nước của phường, tác giả đã tiến hành so sánh thực trạng, kết quả đạt được qua các năm, từ đó làm cơ sở khoa học cho việc đề ra những giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý ngân sách phường 8, quận 3 TP. HCM trong thời gian tới. - Phương pháp định tính: Đề tài sử dụng phương pháp kết hợp giữa lý luận và thực tiễn dựa trên những quy luật phát triển khách quan về kinh tế - xã hội, cùng với những quan điểm, chính sách của Nhà nước để hệ thống hóa và phát triển cơ sở lý luận, xác định một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý ngân sách phường. 7. Kết cấu của luận văn gồm 3 chƣơng Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về quản lý ngân sách nhà nước và quản lý ngân sách cấp xã, phường Chƣơng 2: Nghiên cứu công tác quản lý ngân sách Phường 8, Quận 3, thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2016-2018 Chƣơng 3: Kiến nghị và giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý ngân sách tại Phường 8, Quận 3 TP. HCM giai đoạn 2018 – 2025.
7 CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC VÀ QUẢN LÝ NGÂN SÁCH CẤP XÃ, PHƢỜNG 1.1. Ngân sách nhà nƣớc và vai trò của ngân sách cấp xã, phƣờng 1.1.1 Ngân sách nhà nƣớc Thuật ngữ "Ngân sách nhà nước" được sử dụng rộng rãi trong đời sống kinh tế, xã hội ở mọi quốc gia. Song cho đến nay, quan niệm về ngân sách nhà nước lại chưa thống nhất, nhiều quan điểm đã đưa ra về ngân sách nhà nước tùy theo các trường phái và các lĩnh vực nghiên cứu khác nhau Từ “ngân sách” xuất phát từ thuật ngữ “budjet” một từ tiếng Anh thời trung cổ, dùng để miêu tả chiếc túi của nhà vua trong đó có chứa những khoản tiền cần thiết cho những khoản chi tiêu công cộng. Dưới chế độ phong kiến, chi tiêu của nhà vua cho những mục đích công cộng như: đắp đê phòng chống lũ lụt, xây dựng đường xá và chi tiêu cho bản thân hoàng gia không có sự tách biệt nhau. Khi giai cấp tư sản lớn mạnh từng bước khống chế nghị viện và đòi hỏi tách bạch hai khoản chi tiêu này, từ đó nảy sinh khái niệm “Ngân sách nhà nước” (NSNN). Theo từ điển Bách khoa Toàn thư về kinh tế của Pháp định nghĩa: “Ngân sách là văn kiện được Nghị viện hoặc Hội đồng thảo luận và phê chuẩn mà trong đó, các nghiệp vụ tài chính (thu, chi) của một tổ chức công (Nhà nước, chính quyền, địa phương, đơn vị công) hoặc tư (doanh nghiệp, hiệp hội,…) được dự kiến và cho phép”. Theo Joseph E.Stiglitz (1995) cho rằng: “Ngân sách của Chính phủ liên bang đo lường lưu lượng tiền mặt, các khoản thu nhập và chi tiêu hàng năm của Chính phủ, cũng giống như báo cáo thu nhập của công ty miêu tả thu nhập (doanh thu) của công ty và chi tiêu của nó. Ngân sách cho một bức tranh về Chính phủ làm gì, tiền được chi tiêu vào đâu và lấy từ đâu”. Theo quan điểm nghiên cứu trong nước về khái niệm ngân sách nhà nước có hai nội dung chính: Thứ nhất: NSNN là bản dự toán thu - chi tài chính tổng hợp của Nhà nước, phản ánh các quan hệ kinh tế phát sinh gắn liền với quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng các
8 quỹ tiền tệ tập trung của Nhà nước nhằm thực hiện các chức năng của Nhà nước trên cơ sở luật định. Thứ hai: NSNN là những quan hệ kinh tế phát sinh trong quá trình Nhà nước huy động hay sử dụng các nguồn tài chính khác nhau. Tại khoản 14 Điều 4 của Luật Ngân sách nhà nước được Quốc hội khóa XIII nước Cộng hòa XHCN Việt Nam thông qua tại kỳ họp thứ 9, năm 2015 cũng khẳng định: “Ngân sách nhà nước là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định để bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước”. Khái niệm này được coi là bản chất trong các khái niệm đã nêu trên và được áp dụng trong năm đầu giai đoạn ổn định ngân sách mới năm 2017. Theo Luật Ngân sách năm 2015: Ngân sách Nhà nước là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoản thời gian nhất định do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định để bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước. Ngân sách nhà nước (NSNN) là quỹ tiền tệ tập trung của Nhà nước. Quỹ này thể hiện lượng tiền huy động từ thu nhập quốc dân để đáp ứng cho các khoản chi tiêu của Nhà nước, có hai mặt đó là: mặt tĩnh và mặt động. Mặt tĩnh thể hiện các nguồn tài chính được tập trung vào NSNN mà chúng ta có thể xác định được vào bất kỳ thời điểm nào. Mặt động thể hiện các quan hệ phân phối dưới hình thức giá trị gắn liền với quỹ tiền tệ tập trung vào NSNN và từ NSNN phân bổ các nguồn tài chính cho các ngành, các lĩnh vực, các địa phương của nền kinh tế quốc dân. Hoạt động của NSNN bao gồm hao lĩnh vực chính là thu và chi - Thu NSNN phản ánh các quan hệ kinh tế nảy sinh trong quá trình Nhà nước dùng quyền lực chính trị để thực hiện phân phối các nguồn tài chính dưới hình thức giá trị nhằm hình thành quỹ tiền tệ của Nhà nước. Như vậy, thu NSNN bao gồm toàn bộ các khoản tiền được tập trung vào tay nhà nước để hình thành quỹ NSNN đáp ứng cho các yêu cầu chi tiêu xác định của nhà nước.
9 - Chi NSNN thể hiện các quan hệ tiền tệ hình thành trong quá trình phân phối và sử dụng quỹ NSNN nhằm trang trải cho các chi phí của bộ máy QLNN và thực hiện các chức năng KT-XH mà Nhà nước đảm nhận theo những nguyên tắc nhất định. Khái niệm ngân sách nhà nước tuy có những sự khác biệt nhất định, nhưng về bản chất của NSNN, đằng sau những con số thu, chi đó là các quan hệ lợi ích kinh tế giữa nhà nước với các chủ thể khác như doanh nghiệp, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trong và ngoài nước gắn liền với quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng quỹ ngân sách.  Vai trò của ngân sách nhà nước Ngân sách nhà nước là khâu tài chính tập trung quan trọng nhất, là kế hoạch tài chính cơ bản, tổng hợp của Nhà nước. Nó giữ vai trò chủ đạo trong hệ thống tài chính và có vai trò quyết định sự phát triển của nền KT-XH. Vai trò của Ngân sách nhà nước được xác lập trên cơ sở chức năng và nhiệm vụ cụ thể của nó trong từng giai đoạn cụ thể. Phát huy vai trò của Ngân sách nhà nước như thế nào là thước đo đánh giá hiệu quả điều hành, lãnh đạo của Nhà nước.  Hệ thống NSNN ở Việt Nam Theo Luật NSNN năm 2015. Hệ thống Ngân sách nhà nước ở Việt Nam được tổ chức theo sơ đồ sau: Hình 1.1. Sơ đồ hệ thống Ngân hàng Nhà nước ở Việt Nam Ngân sách Nhà nƣớc Ngân sách trung ương Ngân sách tỉnh và thành phố Ngân trực thuộc trung ương sách địa phương Ngân sách huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh Ngân sách xã, phường, thị trấn