Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:94

Thêm vào BST

Báo xấu

35
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài nghiên cứu được thực hiện với mục đích đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý huyện Tiên Du nói riêng và tỉnh Bắc Ninh từ nay tới năm 2020 nói chung, góp phần vào sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa và hội nhập quốc tế của cả nước.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH NGUYỄN TRỌNG OANH NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ HUYỆN TIÊN DU, TỈNH BẮC NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ THÁI NGUYÊN - 2015 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH NGUYỄN TRỌNG OANH NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ HUYỆN TIÊN DU, TỈNH BẮC NINH Chuyên ngành: Quản lý Kinh tế Mã số: 60.34.04.10 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS NGUYỄN DUY DŨNG THÁI NGUYÊN - 2015 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu, kết quả nêu trong Luận văn tốt nghiệp này trung thực và chƣa đƣợc sử dụng để bảo vệ một học vị nào. Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn tốt nghiệp này đã đƣợc cảm ơn và các thông tin trích dẫn đều đƣợc chỉ rõ nguồn gốc. Thái Nguyên, ngày..... tháng..... năm 2015 Tác giả Nguyễn Trọng Oanh Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
ii LỜI CẢM ƠN Trong quá trình học tập và thực hiện đề tài "Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh", Tôi đã nhận đƣợc sự hƣớng dẫn, giúp đỡ, động viên tận tình của nhiều cá nhân và tập thể. Tôi xin đƣợc bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc nhất tới tất cả các cá nhân và tập thể đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong học tập và nghiên cứu. Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu Nhà trƣờng, Phòng quản lý Đào tạo, các Khoa, các Phòng của Trƣờng Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh - Đại học Thái Nguyên, đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi về mọi mặt trong quá trình học tập và hoàn thành luận văn này. Tôi xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của Giáo viên hƣớng dẫn PGS.TS Nguyễn Duy Dũng. Tôi xin cảm ơn sự giúp đỡ, đóng góp nhiều ý kiến quý báu của các nhà khoa học, các Thầy, Cô giáo trong Trƣờng Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh - Đại học Thái Nguyên. Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi còn nhận đƣợc sự giúp đỡ và cộng tác của các đồng chí đồng nghiệp cùng cơ quan nơi tôi công tác. Tôi xin trân trọng cảm ơn Huyện ủy, UBND huyện Tiên Du và các phòng bàn chuyên môn của huyện đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình điều tra, thu thập số liệu, thực hiện nghiên cứu đề tài. Tôi xin cảm ơn sự động viên, giúp đỡ của bạn bè, gia đình và đồng nghiệp đã giúp tôi thực hiện luận văn này. Tôi xin bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc đối với sự giúp đỡ quý báu đó! Thái Nguyên, tháng 5 năm 2015 Tác giả luận văn Nguyễn Trọng Oanh Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii MỤC LỤC ........................................................................................................ iii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................................... vi DANH MỤC BẢNG ...................................................................................... viii DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH ........................................................................... ix MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1 2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 3 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 3 4. Ý nghĩa của đề tài .......................................................................................... 4 5. Kết cấu của đề tài .......................................................................................... 4 Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ ............................................................. 5 1.1. Cơ sở lý luận .............................................................................................. 5 1.1.1. Cán bộ quản lý ........................................................................................ 5 1.1.2. Chất lƣợng cán bộ quản lý ...................................................................... 8 1.1.3. Các yếu tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng cán bộ quản lý .......................... 13 1.2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài ............................................... 23 Chƣơng 2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................. 26 2.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 26 2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu.......................................................................... 26 2.2.1. Phƣơng pháp điều tra thu thập tài liệu, số liệu...................................... 26 2.2.2. Phƣơng pháp xử lý và tổng hợp thông tin ............................................. 27 2.2.3. Phƣơng pháp phân tích số liệu .............................................................. 28 2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ................................................................... 28 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
iv Chƣơng 3. THỰC TRẠNG CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ HUYỆN TIÊN DU ............................................................. 30 3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh.... 30 3.1.1. Điều kiện tự nhiên của huyện Tiên Du ................................................. 30 3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh .................... 32 3.1.3. Nhận xét chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của huyện Tiên Du.................................................................................................... 36 3.2. Thực trạng chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2010 - 2014 ............................................................. 37 3.2.1. Khái quát bộ máy huyện Tiên Du ......................................................... 37 3.2.2. Thực trạng chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh.................................................................................................. 45 3.2.3. Chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý huyện Tiên Du theo trình độ văn hóa chuyên môn, lý luận chính trị........................................................... 49 3.2.4. Chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý của huyện Tiên Du theo kỹ năng giải quyết công việc, phẩm chất đạo đức lối sống, thái độ trách nhiệm với công việc ........................................................................................... 56 3.2.5. ếu tố ảnh hƣởng tới chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý huyện Tiên Du .. 60 3.2.6. Đánh giá chung về thực trạng chất lƣợng của đội ngũ cán bộ quản lý ở huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh ......................................................... 63 Chƣơng 4. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TẠI HUYỆN TIÊN DU, TỈNH BẮC NINH ............. 68 4.1. Mục tiêu tổng quát và một số chỉ tiêu chỉ yếu ......................................... 68 4.1.1. Mục tiêu tổng quát ................................................................................ 68 4.1.2. Một số chỉ tiêu chủ yếu trong năm 2014............................................... 68 4.2. Quan điểm, phƣơng hƣớng, mục tiêu nâng cao chất lƣợng cán bộ quản lý huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh ................................................... 69 4.2.1. Quan điểm ............................................................................................. 69 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
v 4.2.2. Định hƣớng nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý tại huyện Tiên Du.................................................................................................... 70 4.3. Một số giải pháp nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh............................................................... 71 4.4. Một số kiến nghị....................................................................................... 78 4.4.1. Kiến nghị với Nhà nƣớc ........................................................................ 78 4.4.2. Kiến nghị với tỉnh Bắc Ninh ................................................................. 79 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 81 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
vi DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT UBND Ủy ban nhân dân HĐND Hội đồng nhân dân CBCC Cán bộ quản lý NTM Nông thôn mới TDP Tổ dân phố CNH, HĐH Công nghiệp hóa, hiện đại hóa CNTT Công nghệ thông tin CNXH Chủ nghĩa xã hội TNCSHCM Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh KT - XH Kinh tế - xã hội GD - ĐT Giáo dục - đào tạo THPT Trung học phổ thông THCS Trung học cơ sở TH Tiểu học MN Mầm non TT Thị trấn GS.TS Giáo sƣ - Tiến sỹ PGS. TS Phó giáo sƣ - Tiến sỹ TS Tiến sỹ HTX Hợp tác xã MNCD Mặt nƣớc chuyên dùng GDP Tốc độ tăng trƣởng NN Nông nghiệp LN Lâm nghiệp TS Thủy sản CN Công nghiệp XD Xây dựng Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
vi i DV Dịch vụ TDTT Thể dục thể thao KHHGĐ Kế hoạch hóa gia đình LĐ - TB - XH Lao động - Thƣơng binh - Xã hội GTSX Giá trị sản xuất BQ Bình quân TC - KH Tài chính - Kế hoạch NN & PTNT Nông nghiệp và Phát triển nông thôn UB MTTQ Ủy ban mặt trận tổ quốc LHPN Liên hiệp phụ nữ CCB Cựu chiến binh CC BD KTNN Chứng chỉ bồi dƣỡng kiến thức Nhà nƣớc CV Chuyên viên BCH Ban chấp hành QLNN Quản lý nhà nƣớc Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
vi ii DANH MỤC BẢNG Bảng 3.1. Số lƣợng và cơ cấu cán bộ quản lý huyện Tiên Du giai đoạn (2010 -2014) .................................................................................. 46 Bảng 3.2. Thống kê số lƣợng nam, nữ của đội ngũ cán bộ quản lý huyện Tiên Du ......................................................................................... 47 Bảng 3.3. Thống kê tỷ lệ độ tuổi cán bộ quản lý huyện Tiên Du ................. 48 Bảng 3.4. Trình độ chuyên môn nghiệp vụ của cán bộ quản lý huyện Tiên Du giai đoạn 2010 -2014 ...................................................... 49 Bảng 3.5. Trình độ lý luận chính trị của đội ngũ cán bộ quản lý trên địa bàn huyện Tiên Du ........................................................................ 51 Bảng 3.6. Trình độ tin học của cán bộ quản lý huyện Tiên Du giai đoạn 2010 - 2014 ................................................................................... 53 Bảng 3.7. Trình độ tiếng anh của cán bộ quản lý huyện Tiên Du giai đoạn 2010 - 2014 .................................................................................... 55 Bảng 3.8. Chất lƣợng của đội ngũ cán bộ quản lý của huyện Tiên Du thông qua kỹ năng giải quyết các công việc ................................. 56 Bảng 3.9. Phẩm chất đạo đức, lối sống của đội ngũ cán bộ quản lý tại huyện Tiên Du............................................................................... 58 Bảng 3.10. Thái độ trách nhiệm với công việc của đội ngũ cán bộ quản lý tại huyện Tiên Du .......................................................................... 59 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
ix DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH Sơ đồ: Sơ đồ 3.1. Sơ đồ tổ chức bộ máy chính quyền huyện Tiên Du ...................... 40 Hình: Hình 3.1. Biểu đồ cơ cấu đội ngũ cán bộ quản lý huyện Tiên Du theo giới tính ......................................................................................... 47 Hình 3.2. Biểu đồ trình độ chuyên môn nghiệp vụ của cán bộ quản lý huyện Tiên Du giai đoạn 2010 - 2014 .......................................... 50 Hình 3.3. Biểu đồ trình độ lý luận chính trị của đội ngũ cán bộ quản lý huyện Tiên Du .......................................................................................... 52 Hình 3.4. Biểu đồ thái độ trách nhiệm với công việc của đội ngũ cán bộ quản lý tại huyện Tiên Du............................................................. 60 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Để tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nƣớc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Đảng và Nhà nƣớc ta đã xác định nhiệm vụ trọng tâm là cải cách hành chính. Các nội dung cải cách hành chính đƣợc xác định bao gồm: cải cách thể chế hành chính, cải cách bộ máy Nhà nƣớc, xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý, cải cách tài chính công và ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của bộ máy nhà nƣớc. Tất cả những nội dung này hƣớng vào mục tiêu chung đó là: xây dựng bộ máy hành chính ngày càng hoàn thiện với một đội ngũ cán bộ trong sạch, đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc. Thực tế cho thấy đổi mới, mở cửa, hội nhập quốc tế là cả một chặng đƣờng lâu dài với những nhiệm vụ vô cùng khó khăn, phức tạp đòi hỏi sự nổ lực lớn của cả nƣớc. Trong đó, việc nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Bởi nhƣ Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Cán bộ là gốc của mọi công việc”, công việc thành công hay thất bại đều là do cán bộ. Không có đội ngũ cán bộ tốt thì đƣờng lối, nhiệm vụ chính trị đúng cũng không trở thành hiện thực”. Chính vì vậy, đội ngũ cán bộ quản lý luôn đƣợc Đảng ta quan tâm chú ý đào tạo, bồi dƣỡng và có chính sách cụ thể trong mỗi giai đoạn, mỗi thời kì cách mạng Việt Nam. Tuy nhiên, hiện nay đội ngũ cán bộ quản lý ở nƣớc ta có hiện tƣợng vừa thiếu lại vừa yếu. Một bộ phận không nhỏ suy thoái về đạo đức, chính trị lối sống; cơ hôi thực dụng, tham ô, tham nhũng, lãng phí đang làm suy giảm niềm tin với nhân dân và cản trở quá trình đổi mới. Đây không chỉ là khiếm khuyết riêng của Tiên Du. Theo một lãnh đạo Bộ Nội vụ khi trả lời báo chí,
2 đã cho rằng “chỉ có khoảng 30% trong đội ngũ cán bộ quản lý đáp ứng yêu cầu, khoảng 40% “tàm tạm”, còn 30% còn lại chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu”. Trong thực tế hiện nay, có không ít trƣờng hợp ngƣời dân than phiền về tình trạng cán bộ quản lý nói chung, cán bộ quản lý nói riêng năng lực yếu kém, không làm tròn công vụ, có biểu hiện nhũng nhiễu, vòi vĩnh, hành dân, sa vào tham ô, tham nhũng, gây bất bình trong dƣ luận. Vì thế, xây dựng và nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý có đầy đủ năng lực và phẩm chất, có đủ đức và tài để đáp ứng yêu cầu của của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc là nhiệm vụ không chỉ của cả hệ thống chính trị mà còn là nhiệm vụ của mỗi địa phƣơng, đơn vị và của mỗi cán bộ quản lý. Thời gian qua huyện Tiên Du đã hết sức nổ lực để phát huy những lợi thế của địa phƣơng hoàn thành tốt những nhiệm vụ đặt ra. Trong thành tích đó không thể không nói đến sự đóng góp to lớn của đội ngũ cán bộ quản lý của huyện Tiên Du. Tuy nhiên, trong quá trình phát triển, bộ máy cán bộ quản lý của huyện Tiên Du cũng đã bộc lộ nhiều yếu kém, bất cập trƣớc những yêu cầu mới của sự phát triển kinh tế - xã hội, công tác quản lý nhà nƣớc của các cấp chính quyền còn bị buông lỏng ở nhiều khâu, hiệu quả, hiệu lực quản lý của chính quyền chƣa cao. Đây không chỉ là những hạn chế ở huyện Tiên Du mà cũng là những vấn đề đang đặt ra cần phải ở đƣợc nhìn nhận một cách nghiêm túc từ khía cạnh lý luận cũng nhƣ thực tiễn về phát triển nguồn nhận lực nói chung, nâng cao chất lƣợng độ ngũ cán bộ quản ký nói riêng. Vậy thực trạng đội ngũ quản lý cán bộ huyện Tiên Du ra sao? Những giải pháp nào cần phải thực hiện để nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý (CBQL) của huyện hiện nay và trong thời gian tới? Đó là những nội dung đang đặt ra cần đƣợc nghiên cứu và bàn luận một cách đầy đủ.
3 Là một ngƣời con sinh ra và lớn lên trên mảnh đất giàu truyền thống này, trải qua thực tế công tác cùng với kiến thức đã học tập đƣợc và những thực trạng đã và đang diễn ra trên địa bàn huyện, tôi quyết định lựa chọn đề tài "Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh" làm đề tài nghiên cứu luận văn Thạc sĩ. 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1. Mục tiêu chung Đề tài nghiên cứu đƣợc thực hiện với mục đích đề xuất các giải pháp nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý huyện Tiên Du nói riêng và tỉnh Bắc Ninh từ nay tới năm 2020 nói chung, góp phần vào sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa và hội nhập quốc tế của cả nƣớc. 2.2. Mục tiêu cụ thể - Góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về về nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý. - Đánh giá thực trạng chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. - Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý huyện Tiên Du giai đoạn từ nay đến 2020. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đề tài tập trung nghiên cứu chất lƣợng đội ngũ Cán bộ quản lý và các hoạt động nhằm nâng cao chất đội ngũ cán bộ quản lý của huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. 3.2. Phạm vi nghiên cứu 3.2.1. Phạm vi không gian Đề tài đƣợc thực hiện tại địa bàn huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh.
4 3.2.2. Phạm vi thời gian Số liệu sử dụng phục vụ đề tài từ năm 2010 đến năm 2014. Số liệu điều tra thực tế tháng 12/2014 và 1/2015. 3.2.3. Phạm vi về nội dung Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý và các yếu tố ảnh hƣởng tới việc nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý (từ cấp Phó Trƣởng phòng trở lên) thuộc huyện ủy - HĐND - UBND huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. 4. Ý nghĩa của đề tài - Ý nghĩa lý luận: Góp phần làm rõ một số nội dung lý luận về chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý ở địa phƣơng (cấp huyện). - Ý nghĩa thực tiễn: Đề xuất biện pháp nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. 5. Kết cấu của đề tài Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn gồm có 4 chƣơng: Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lƣợng đội ngũ CBQL. Chương 2: Phƣơng pháp nghiên cứu. Chương 3: Thực trạng chất lƣợng đội ngũ CBQL huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. Chương 4: Giải pháp nâng cao chất lƣợng đội ngũ CBQL huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh từ nay tới năm 2020.
5 Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ 1.1. Cơ sở lý luận 1.1.1. Cán bộ quản lý Do tính chất đặc thù của các quốc gia có hệ thống pháp luật, thể chế chính trị khác nhau, khái niệm cán bộ quản lý cũng không hoàn toàn đồng nhất. Có nƣớc chỉ giới hạn cán bộ quản lý trong phạm vi quản lý Nhà nƣớc, thi hành pháp luật. Có nƣớc quan niệm quản lý bao gồm cả những ngƣời làm việc trong các cơ quan sự nghiệp thực hiện dịch vụ công. Nhìn chung, đa số các nƣớc đều giới hạn cán bộ quản lý trong phạm vi bộ máy hành chính Nhà nƣớc (chính phủ và các cấp chính quyền địa phƣơng). 1.1.1.1. Khái niệm cán bộ quản lý Theo nghĩa rộng: cán bộ quản lý bao gồm tất cả những ngƣời tham gia vào hệ thống quản lý và hình thành chức năng nhất định. Đó là tất cả những ngƣời không tham gia trực tiếp vào quán trình sản xuất. theo chức năng thì cán bộ quản lý chia làm 3 loại: • Cán bộ lãnh đạo: chỉ huy trong bộ máy quản lý có một chức danh nhất định do nhà nƣớc cấp hoặc do cấp trên bổ nhiệm. Phải chịu trách nhiệm trƣớc nhà nƣớc và cấp trên trong việc chỉ đạo hoạt động của tổ chức do mình phụ trách. Hoạt động đặc trƣng của họ là đề ra các quyết định và tổ chức thực hiện các quyết định quản lý. • Các chuyên gia: là những ngƣời có trình độ chuyên môn trong 1 lĩnh vực nào đó nhƣ kinh tế, toán học, kĩ sƣ,… Chức năng của họ là chuẩn bị các phƣơng án cho ngƣời cán bộ lãnh đạo ra quyết định. ngoài ra còn đƣợc ngƣời
6 cán bộ lãnh đạo giao cho nhiệm vụ theo dõi kiểm tra một số công tác nào đó theo nguyên tắc quản lý. • Các nhân viên quản lý nhƣ: nhân viên kế toán, thống kê, thƣ kí,… Chức năng của họ là thu thập, chỉnh lý và truyền đạt những thông tin ban đầu. chuẩn bị và hình thành các loại tƣ liệu cần thiết đảm bảo cho cán bộ lãnh đạo và chuyên gia điều hành sản xuất kinh doanh của một tổ chức nào đó. - Theo nghĩa hẹp: cán bộ quản lý tƣơng ứng với ngƣời lãnh dạo cao nhất trong tổ chức. Cán bộ quản lý kinh tế là những ngƣời thực hiện chức năng quản lý kinh tế, đứng đầu một hệ thống với những chức danh nhất định và hoàn toàn chiu trách nhiệm về hệ thống do mình phụ trách. 1.1.1.2. Vai trò của cán bộ quản lý - Cán bộ quản lý là một trong những nhân tố cơ bản quyết định sự thành công hay thất bại của cả hệ thống trong hoạt động. - Họ thực hiện những vai trò cụ thể sau: • Vai trò quản lý: liên kết các bộ phận riêng rẽ, tổ chức các mqh qua lại một cách nhẹ nhàng để tạo thành một hệ thống trọn vẹn. đồng thời họ là những ngƣời trực tiếp vận dụng các quy luật khách quan vào hoạt động kinh tế của hệ thống. • Vai trò chính trị: cán bộ quản lý là những ngƣời có nhiệm vụ tham gia xây dựng, hoạch định các chính sách phát triển kinh tế, đồng thời họ cũng là những ngƣời tổ chức thực hiện các chính sách kinh tế. Ở mức độ nhất định cán bộ lãnh đạo đại diện cho quyền lợi của giai cấp họ. • Vai trò giáo dục: ở mƣc độ nhất định ngƣời quản lí là hình mẫu để cấp dƣới noi theo, mọi hành vi của họ trong công việc, trong cuộc sống có ý nghĩa giáo dục đối với mọi ngƣời.
7 1.1.1.3. Yêu cầu đối với cán bộ quản lý Yêu cầu về phẩm chất chính trị: thể hiện ở các điểm sau: • Phải có quan điểm chính trị sâu rộng, có ý chí vững vàng, kiên định trong công việc, biết đánh giá kết quả theo những tiêu chuẩn chính trị. • Có khả năng tạo đƣợc lòng tin của tập thể đối với bản thân. - Yêu cầu về năng lực chuyên môn: • Phải có những kiến thƣc về mặt kinh tế, hành chính, kĩ thuật, tƣơng xứng với giá trị của mình để tổ chức công việc của hệ thống đạt hiệu quả mong muốn. • Năng lực chuyên môn đƣợc thể hiện cụ thể ở các điểm sau: 1, khả năng phân tích và giải quyết các vấn đề nhƣ: phân tích tình huống, phát hiện các cơ hội, thực thi các giải pháp để tận dụng các cơ hội có lợi, tập trung tiềm lực để giải quyết các khâu xung yếu nhất của hệ thống. 2, khả năng xác định đúng đắn phƣơng hƣớng phát triển của hệ thống do mình phụ trách. - Yêu cầu về năng lực tổ chức: Đó là những yêu cầu về các kĩ năng khác nhau trong công việc chức năng điều hành, công việc của cán bộ quản lý thể hiện ở những điểm cụ thể sau: • Tổ chức công việc của bản thân bao gồm: các phƣơng pháp, quá trình, quy trình làm việc hằng ngày của cán bộ quản lý, khả năng kết hợp giữa công việc hằng ngày với công việc chuẩn bị cho hƣớng phát triển tƣơng lai của hệ thống. • Khả năng làm việc với mọi ngƣời: thể hiện ở những năng lực hợp tác, năng lực tham gia vào các công việc cụ thể, năng lƣc tạo ra môi trƣờng trong đó con ngƣời cảm thấy an toàn và dễ dàng phát biểu ý kiến của mình.
8 • Biết đánh giá và sử dụng đúng khả năng của từng ngƣời. có khả năng kiểm tra công viêc và giữ vững kỉ luật lao động • Khả năng thấy đƣợc vấn đề tổng quát và vấn đề chi tiết, khả năng nhân đƣợc những nhân tố chính trong những hoàn cảnh, những mối quan hệ cơ bản, những phần tử. - Yêu cầu về đạo đức: thể hiện ở 4 khía cạnh sau: Có ƣớc muốn làm việc quản lý. • Quan hệ đồng cảm với mọi ngƣời • Chính trực và trung thực, công bằng và phân tâm, có văn hóa, biết tôn trọng con ngƣời, có thiện chí con ngƣời, không làm điều ác với con ngƣời. • Thƣờng xuyên học hỏi để trau dồi trí tuệ 1.1.2. Chất lượng cán bộ quản lý 1.1.2.1. Khái niệm Chất lƣợng cán bộ quản lý là đặc tính bên trong của cán bộ quản lý có đƣợc do quá trình tích luỹ trong thực tế, trong đào tạo,… đáp ứng yêu cầu của công việc trong những điều kiện cụ thể. 1.1.2.2. Tiêu chí đánh giá Đánh giá chất lƣợng cán bộ quản lý là việc so sánh, phân tích mức độ đạt đƣợc của quá trình phấn đấu, rèn luyện và thực hiện công việc của ngƣời cán bộ quản lý, theo tiêu chuẩn và yêu cầu đề ra. Công tác đánh giá hết sức quan trọng vì những mục đích cũng nhƣ ảnh hƣởng của nó đến chất lƣợng của nó đến chất lƣợng cán bộ quản lý và của tổ chức.
9 Suy cho cùng thì việc đánh giá chất lƣợng cán bộ quản lý không phải chỉ để biết kết quả, mà nhằm nâng cao chất lƣợng, kết quả và hiệu quả công việc của ngƣời cán bộ quản lý và cơ quan sử dụng họ, đem lại lợi ích cho cá nhân, tập thể và Nhà nƣớc. * Nguyên tắc đánh giá Với những mục đích nói trên thì việc đánh giá chất lƣợng cán bộ quản lý là công việc rất hệ trọng. Đây là công tác phức tạp, tế nhị, đòi hỏi phải tiến hành một cách thận trọng và nghiêm túc. Những nguyên tắc cần phải tuân thủ khi đánh giá chất lƣợng cán bộ quản lý là: Thứ nhất: Tôn trọng tính mục tiêu của việc đánh giá. Thứ hai: Tính chính xác, khách quan và công bằng. Thứ ba: Tôn trọng nhân cách của ngƣời đƣợc đánh giá. Thứ tƣ: Đảm bảo tính hệ thống và tính lịch sử. * Nội dung đánh giá Một là: Đánh giá kết quả hoàn thành nhiệm vụ theo của cán bộ quản lý cả về số lƣợng, chất lƣợng thời gian. Đánh giá không có nghĩa chỉ đi tìm những nhƣợc điểm, thiếu sót mà cần nhấn mạnh thành tích, kết quả phấn đấu để động viên, khuyến khích mọi ngƣời trong quá trình hoạt động. Hai là: Đánh giá sự phù hợp theo yêu cầu của nghề nghiệp Đánh giá về ý thức nghề nghiệp, ý thức chính trị, quan hệ công tác với đồng nghiệp và quần chúng, thái độ phục vụ. Đánh giá mức phấn đấu về chuyên môn qua thái độ học hỏi và bắng cấp có đƣợc. Những ƣu điểm, thiếu sót cần đƣợc làm rõ trong đánh giá sự phù hợp theo yêu cầu nghề nghiệp.