Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phân tích và dự báo tình hình tài chính Công ty Điện lực Hà Đông

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:94

Thêm vào BST

Báo xấu

28
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài là trên cơ sở phân tích thực trạng tài chính tại Công ty Điện lực Hà Đông đề xuất một số giải pháp nhằm cải thiện tình hình tài chính của công ty, đồng thời, dự báo tài chính của công ty năm 2020.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phân tích và dự báo tình hình tài chính Công ty Điện lực Hà Đông

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC THƢƠNG MẠI ---------------------------- ĐOÀN VIỆT ANH PHÂN TÍCH VÀ DỰ BÁO TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH CÔNG TY ĐIỆN LỰC HÀ ĐÔNG LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ HÀ NỘI, NĂM – 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC THƢƠNG MẠI ---------------------------- ĐOÀN VIỆT ANH PHÂN TÍCH VÀ DỰ BÁO TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH CÔNG TY ĐIỆN LỰC HÀ ĐÔNG Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 60 34 02 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC TS. ĐẶNG VĂN LƢƠNG HÀ NỘI, NĂM – 2020
i LỜI CAM ĐOAN Em xin cam đoan rằng: Số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là hoàn toàn trung thực và chưa từng được sử dụng hoặc công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được ghi rõ nguồn gốc. Tác giả (Ký, ghi rõ Họ tên) Đoàn Việt Anh
ii LỜI CẢM ƠN Trước hết em xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất đến toàn thể Thầy, Cô Trường Đại Học Thương Mại, Thầy, Cô khoa Tài chính – Ngân hàng đã dạy dỗ, truyền đạt những kiến thức quý báu cho em trong suốt bốn năm học tập và rèn luyện tại trường. Em xin cảm ơn TS. Đặng Văn Lương Người đã nhiệt tình hướng dẫn thực hiện bài luận văn. Em xin chân thành cảm ơn ban lãnh đạo và các anh chị trong Công ty Điện lực Hà Đông đã tạo điều kiện thuận lợi cho em hoàn thành đề tài này. Cảm ơn các bạn trong lớp đã giúp đỡ trong quá trình học tập và hoàn thành luận văn. Do những điều kiện hạn chế nên không tránh khỏi những sai sót, rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của Thầy, Cô và các bạn đề tài này ngày càng hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cám ơn! Tác giả (Ký và ghi rõ Họ tên) Đoàn Việt Anh
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... ii MỤC LỤC ................................................................................................................ iii DANH MỤC BẢNG BIỂU ..................................................................................... vi DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT................................................................................. vii LỜI MỞ ĐẦU ............................................................................................................1 1. Tính cấp thiết của phân tích và dự báo tình hình tài chính. .............................1 2. Tổng quan nghiên cứu ..........................................................................................2 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài .....................................................4 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu: ......................................................................5 5. Phƣơng pháp nghiên cứu ......................................................................................5 6. Kết cấu luận văn ....................................................................................................6 CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH VÀ DỰ BÁO TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP .....................................................................................................7 1.1. Phân tích tài chính doanh nghiệp .....................................................................7 1.1.1. Khái niệm, ý nghĩa của phân tích tài chính doanh nghiệp ............................7 1.1.2. Phương pháp phân tích tài chính doanh nghiệp ............................................9 1.1.3. Nội dung phân tích tài chính doanh nghiệp .................................................13 1.2. Dự báo tài chính ...............................................................................................21 1.2.1. Khái niệm, ý nghĩa của dự báo tài chính ......................................................21 1.2.2. Phương pháp và quy trình dự báo tài chính .................................................22 1.2.3. Nội dung dự báo tài chính .............................................................................24 1.3. Các nhân tố ảnh hƣởng đến phân tích và dự báo tài chính doanh nghiệp .29 1.3.1. Các nhân tố bên trong ....................................................................................29 1.3.2. Các nhân tố bên ngoài ...................................................................................30 CHƢƠNG 2. PHÂN TÍCH TẠI CÔNG TY ĐIỆN LỰC HÀ ĐÔNG ................33 2.1. Tổng quan về Công ty Điện lực Hà Đông ......................................................33 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ...............................................................33
iv 2.1.2. Mô hình cơ cấu tổ chức quản lý ....................................................................34 2.2. Phân tích tình hình tài chính tại Công ty Điện lực Hà Đông giai đoạn 2016- 2018 ...........................................................................................................................36 2.2.1. Phân tích cấu trúc tài chính của công ty ......................................................36 2.2.2. Phân tích tình hình công nợ của công ty ......................................................44 2.2.3. Phân tích khả năng thanh toán của công ty .................................................45 2.2.4. Phân tích khả năng sinh lời của công ty.......................................................49 2.3. Đánh giá chung về tài chính tại Công ty Điện lực Hà Đông ........................52 2.3.1. Kết quả đạt được.............................................................................................52 2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân ...............................................................................53 2.4. Dự báo tình hình tài chính tại Công ty Điện Lực Hà Đông năm 2020 ........55 2.4.1. Các vấn đề liên quan đến Kế hoạch tài chính và xây dựng Kế hoạch tài chính tại công ty .......................................................................................................55 2.4.2. Dự báo tình hình tài chính làm cơ sở cho việc xây dựng Kế hoạch tài chính của Công ty ...............................................................................................................58 CHƢƠNG 3: DỰ BÁO TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH NĂM 2020 VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY ĐIỆN LỰC HÀ ĐÔNG ......................................................................................................64 3.1. Định hƣớng của Công ty Điện lực Hà Đông năm 2020 .................................64 3.2. Một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao khả năng tài chính tại Công ty Điện lực Hà Đông ....................................................................................................65 3.2.1. Giải pháp cho cấu trúc tài chính ...................................................................65 3.2.2. Giải pháp nâng cao tính thanh khoản cho tài sản của Công ty ..................67 3.2.3. Giải pháp tăng cường khả năng thanh toán .................................................69 3.2.4. Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh ...................................69 3.2.5. Giải pháp tăng cường công tác quản lý tài chính ........................................71 3.2.6. Giải pháp quản lý vốn ....................................................................................72 3.2.7. Nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng VLĐ ................................................73 3.2.8. Các giải pháp khác .........................................................................................74
v 3.3. Kiến nghị ...........................................................................................................79 3.3.1. Về phía Nhà nước ..........................................................................................79 3.3.2. Về phía công ty ...............................................................................................81 KẾT LUẬN ..............................................................................................................82 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
vi DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1. Phân tích cơ cấu nguồn vốn ...................................................................... 36 Bảng 2.2. Các chỉ số đánh giá cấu trúc nguồn vốn ................................................... 38 Bảng 2.3. Phân tích cơ cấu tài sản............................................................................. 39 Bảng 2.4. Các chỉ số đánh giá cấu trúc tài sản .......................................................... 42 Bảng 2.5. Phân tích mối quan hệ giữa tài sản và nguồn vốn .................................... 43 Bảng 2.6. Phân tích tình hình công nợ của Công ty Điện lực Hà Đông ................... 44 Bảng 2.7. Phân tích khả năng thanh toán ngắn hạn của Công ty Điện lực Hà Đông 45 Bảng 2.8. Phân tích khả năng thanh toán dài hạn của Công ty Điện lực Hà Đông .. 48 Bảng 2.9. Phân tích tình hình biến động kinh doanh ................................................ 49 Bảng 2.10. Phân tích các tỷ suất sinh lời .................................................................. 50 Bảng 3.1: Mối quan hệ giữa các chỉ tiêu báo cáo kết quả kinh doanh với doanh thu thuần bán hàng và cung cấp dịch vụ ......................................................................... 58 Bảng 3.2: Bảng Báo cáo kết quả kinh doanh dự báo năm 2020 ............................... 60 Bảng 3.3. Mối quan hệ giữa các chỉ tiêu bảng CĐKT với doanh thu thuần bán hàng và cung cấp dịch vụ ................................................................................................... 60 Bảng 3.4: Bảng cân đối kế toán dự báo năm 2020.................................................... 62 Bảng 3.5: Bảng Báo cáo lưu chuyển tiền tệ dự báo năm 2020 ................................. 62
vii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT Từ viết tắt Diễn giải 1 CP Cổ phần 2 CĐ Cổ đông 3 DN Doanh nghiệp 4 DIV Cổ tức một cổ phần thường 5 EPS Thu nhập trên một cổ phần 6 TNHH Trách nhiệm hữu hạn LNST Lợi nhuận sau thuế 7 ROA Doanh lợi tài sản 8 ROAe Tỷ suất sinh lời kinh tế của tài sản 9 ROE Doanh lợi vốn tự có 10 SXKD Sản xuất kinh doanh
1 LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của phân tích và dự báo tình hình tài chính. Trong bối cảnh nền kinh tế đất nước gặp nhiều khó khăn, mặc dù các doanh nghiệp đã nhận được không ít sự hỗ trợ từ phía “Nhà Nước về mặt vốn, chính sách…nhưng đa phần vẫn hoạt động rất yếu, quản lý không chuyên nghiệp, năng lực tài chính kém, đặc biệt trong vấn đề huy động và sử dụng vốn… Do vậy, vấn đề quản trị tài chính doanh nghiệp trở thành vấn đề được quan tâm hơn bao giờ hết. Cần thường xuyên đi sâu phân tích, tổng hợp và đánh giá tình hình tài chính một cách cụ thể để nắm bắt được vị trí của doanh nghiệp mình đang ở đâu, từ đó định hướng cho sự phát triển của doanh nghiệp trong tương lai. Phân tích và dự báo tình hình tài chính là hoạt động quan trọng với nhà quản trị nói chung và các nhà đầu tư, các cơ quan nói riêng, thông tin từ kết quả là cơ sở khoa học để các nhà quản trị đưa ra những quyết định phù hợp. Không nằm ngoài tình hình chung, Công ty Điện lực Hà Đông là một công ty thuộc Tập đoàn điện lực Việt Nam, hoạt động trong lĩnh vực phân phối điện đang chịu khá nhiều sức ép trong quá trình phát triển và mở rộng quy mô hoạt động, cấu trúc tài chính của công ty tuy đã được cải thiện nhưng vẫn còn nhiều hạn chế. Cụ thể là: Công ty sử dụng chủ yếu nợ phải trả để tài trợ cho các hoạt động kinh doanh; hàng tồn kho của công ty có dấu hiệu tăng nhanh và chiếm tỷ trọng lớn trong tổng tài sản cho thấy công ty đang gặp tình trạng ứ đọng hàng hoá; các khoản tiền và tương đương tiền trong kỳ của công ty tăng giảm thất thường qua các năm do công ty chưa sử dụng một phương pháp khoa học để quản trị tiền mặt; việc quản lý công nợ của công ty chưa hiệu quả; khả năng thanh toán của công ty mặc dù đã được cải thiện nhưng vẫn ở mức thấp. Nhận thức rõ việc phân tích tài chính và dự báo báo cáo tài chính của Công ty cùng với mong muốn đề xuất một số giải pháp cải thiện tình hình tài chính tăng khả năng quản trị tài chính cho công ty, kết hợp với những lý luận tiếp thu được, các tài liệu tham khảo thực tế, sự giúp đỡ tạo điều kiện thuận lợi trong việc cung cấp thông
2 tin cần thiết từ phía” Công ty, em đã lựa chọn đề tài: “Phân tích và dự báo tình hình tài chính Công ty Điện lực Hà Đông” là đề tài luận văn thạc sĩ. 2. Tổng quan nghiên cứu Phân tích “tài chính doanh nghiệp là tổng “thể các phương pháp được sử dụng để đánh giá tình hình tài chính đã qua và hiện nay, giúp cho các nhà quản lý đưa ra được quyết định quản lý chuẩn xác, nhanh nhất và đánh giá được tình hình của doanh nghiệp. Chính vì lý do đó, hiện nay có rất nhiều tác giả với rất nhiều đề tài và công trình khoa học nghiên cứu về lĩnh vực tài chính doanh nghiệp. Thông qua việc phân tích tình hình tài chính của doanh nghiệp các tác giả đã đề ra các giải pháp cụ thể giúp doanh nghiệp phát triển ổn định và bền vững.” Theo tiến sĩ Krishna G. Palepu và Tiến sĩ Paul M. Healy trường Đại học Havarad qua giáo trình “Business Analysis và Valuation” phân tích tình hình tài chính là vấn để cơ bản của phân tích tài chính doanh nghiệp. Nhà quản lý sử dụng công cụ phân tích để phân tích về vấn đề đầu tư, giúp cho các nhà hoạch định chính sách đưa ra quyết định đúng đắn khi quyết định những kế hoạch kinh doanh mới của doanh nghiệp như một phần đầu tư của họ. Nhờ ngân hàng sử dụng công cụ phân tích để xem xét có nên cho vay hay không, cho vay ở mức độ nào, cho vay bao nhiêu, thời hạn dài hay ngắn. Theo Judith Zylla- Woellner đã viết quyển “Global economic Development within the Scope of Apple Ine” đã phân tích tình hình tài chính của công ty Apple trong những năm qua, sử dụng mô hình Swot chỉ ra những điểm mạnh, điểm yếu, thuận lợi và khó khăn của hãng Apple trên toàn cầu, sản lượng, doanh thu và những chính sách áp dụng để thành công như ngày nay với công nghệ hiện đại tiên tiến. “ Tại Việt Nam, trong những năm gần đây, phân tích tài chình doanh nghiệp đã khẳng định được vai trò quan trọng đối với việc sử dụng thông tin kế toán phục vụ ra quyết định kinh doanh cũng như đối với sự phát triển của khoa học kế toán. Vì vậy đã có nhiều các cuốn sách, đề tài nghiên cứu khoa học, bài báo, đề tài luận văn đặc biệt ở trình độ thạc sĩ thực hiện nghiên cứu vấn đế này cụ thể:”
3 Đề tài “Phân tích tình tài chính tại Công ty cổ phần công nghiệp ô tô- Vinacomin”, luận văn thạc sĩ của “Trần Trọng Nghĩa 2016, đã trình bày được cơ sở lý luận về phân tích tài chính doanh nghiệp, phân tích và nói lên được thực trạng tài chính của đơn vị nghiên cứu ở một số khía cạnh, đã chỉ ra được điểmmạnh và điểm yếu về tình hình tài chính của công ty, đã đưa ra được một số giải pháp thực tế và các kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tài chính của đơn vị.” Đề tài “Phân tích tình hình tài chính của Công ty cổ phần Vinaconex 25”, “ luận văn thạc sĩ của Bùi Văn Lâm năm 2015, trong luận văn tác giả đã tập trung phân tích được cơ cấu nguồn vốn, tài sản, khả năng thanh toán cũng như phân tích được sử dụng đòn bẩy tài chính tại công ty. Ngoài ra tác giả còn hệ thống hóa được các chỉ tiêu phân tích tài chính tại một doanh nghiệp và đưa ra được một số giải pháp nhằm cải thiện tình hình tài chính tại công ty cổ phần Vinaconex 25. Bên cạnh đó tác giả cũng đưa ra được một số hạn chế trong hoạt động tài chính tại doanh nghiệp như: nợ phải trả cao, tỷ lệ vốn chủ sỡ hữu thấp thông qua đó tác giả đã đề xuất một số giải pháp cụ thể nâng cao hiệu quả quản lý tài sản, nguồn vốn…” Đề tài “Phân tích tình hình tài chính tại công ty bảo hiểm BIDV” của Trần Thị Hồng Minh năm 2015 đã tiến hành phân tích tình hình tài chính thông qua phân tích khả năng thanh toán, hiệu quả sử dụng tài sản, cơ cấu vốn và khả năng trả nợ. Cho thấy nội dung phân tích chưa bao trùm hết tình hình tài chính của đơn vị, chưa chỉ ra được các chỉ tiêu tài chính đặc thù khi phân tích doanh nghiệp trong ngành Bảo hiểm. Đề tài “Phân tích tài chính công ty cổ phần kỹ thuật thương mại Đông Nam Á”, luận văn thạc sĩ của Nguyễn Thị Minh Ý năm 2015 đã tiến hành phân tích tình hình tài chính thông qua cấu trúc tài chính, tình hình công nợ và khả năng thanh toán, hiệu quả kinh doanh, rủi ro tài chính. Tuy nhiên, chưa phân tích được xu hướng của các chỉ tiêu tài chính công ty. “ Tóm lại phân tích tài chính là hoạt động quan trọng không thể thiếu trong hoạt động quản trị tài chính doanh nghiệp nên có nhiều tài liệu đề cập đến nội dung này.
4 Các tài liệu mà tác giả tham khảo cũng tiến hành phân tích tài chính nhưng việc phân tích còn chưa đầy đủ các chỉ tiêu để có cái nhìn tổng quát tình hình tài chính của công ty Điện lực Hà Đông, từ đó đề xuất các biện pháp cải thiện tình hình tài chính của công ty. Trong bài luận văn này, tác giả tiến hành phân tích các chỉ tiêu tài chính: phân tích ngành, phân tích sự biến động tài sản và nguồn vốn, phân tích kết quả kinh doanh, phân tích lưu chuyển tiền tệ và các chỉ số tài chính như: hệ số cơ cấu tài sản và nguồn vốn, khả năng thanh toán, hiệu suất hoạt động, khả năng sinh lời…Bên cạnh đó, việc phân tích Dupont được thực hiện qua sơ đồ phân tích giúp người đọc có cái nhìn tổng quan vế các nhân tố ROE và xem yếu tố nào ảnh hưởng đến nhiều nhất để từ đó đề ra biên pháp tăng ROE. Thực tế hiện nay, các tài liệu về dự báo còn rất ít và việc dự báo còn sơ sài chủ yếu là dự báo về doanh thu. Điểm mới trong luận văn mà tác giả thực hiện: Thứ nhất là, doanh nghiệp được chọn là một doanh nghiệp nhà nước, kinh doanh sản xuất sản phẩm độc quyền là điện năng. Thứ hai là, tiến hành phân tích, dự báo báo cáo tài chính thông qua: Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, Báo cáo lưu chuyển tiền tệ và việc dự báo dựa trên phương pháp khoa học và có căn cứ.” 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài 3.1. Mục đích nghiên cứu “ Mục đích nghiên cứu của đề tài là trên cơ sở phân tích thực trạng tài chính tại Công ty Điện lực Hà Đông đề xuất một số giải pháp nhằm cải thiện tình hình tài chính của công ty, đồng thời, dự báo tài chính của công ty năm 2020. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt được mục đích nghiên cứu trên, luận văn cần hoàn thành các nhiệm vụ nghiên cứu sau: - Hệ thống hóa lý luận về hoạt động Phân tích và Dự báo tài chính của Doanh nghiệp
5 - Đánh giá thực trạng tài chính của Công ty Điện lực Hà Đông giai đoạn 2016 – 2018, đánh giá điểm mạnh, điểm yếu về tài chính của công ty và dự báo tài chính công ty. - Thực hiện dự báo tài chính của Công ty Điện lực Hà Đông năm 2020. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu: - Đối tượng nghiên cứu của đề tài: Tình hình tài chinh tại Công ty Điện lực Hà Đông. - Phạm vi nghiên cứu của đề tài: + Không gian: Thực hiện tại Công ty Điện lực Hà Đông. Bên cạnh đó, đề tài còn sử dụng số liệu và hoạt động nghiên cứu được so sánh với công ty cùng ngành hoặc trung bình ngành. + Thời gian: phân tích tài chính từ năm 2016 – 2018 và dự báo tài chính của công ty năm 2020.” 5. Phƣơng pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp thu thập số liệu Nguồn thu thập tài liệu Thông tin thu thập để làm nghiên cứu được tìm thấy từ các nguồn tài liệu sau: + “Luận cứ khoa học, định lý, qui luật, định luật, khái niệm… có thể thu thập được từ sách giáo khoa, tài liệu chuyên ngành, sách chuyên khảo, ... + Các số liệu, tài liệu đã công bố được tham khảo từ các bài báo trong tạp chí khoa học, tập san, báo cáo chuyên đề khoa học, …. + Số liệu thống kê được thu thập từ các Niên Giám Thống Kê: Chi cục thống kê, Tổng cục thống kê, …. + Tài liệu lưu trữ, văn kiện, hồ sơ, văn bản về luật, chính sách, … thu thập từ các cơ quan quản lý Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội. + Thông tin trên truyền hình, truyền thanh, báo chí, … mang tính đại chúng cũng được thu thập, và được xử lý để làm luận cứ khoa học chứng minh cho vấn đề khoa học.
6 Khi áp dụng phương pháp thu thập số liệu vào bài luận văn, tác giả đã sử dụng phương pháp thu thập thông tin dữ liệu từ nguồn dữ liệu thứ cấp: + Thu thập báo cáo tài chính và các tài liệu liên quan đến tình hình tài chính của Công ty Điện lực Hà Đông, một số doanh nghiệp cùng ngành và các tổ chức liên quan qua mạng internet, chủ yếu là website của công ty và các nguồn tham khảo khác, bao gồm báo cáo tài chính của công ty, báo cáo tài chính hợp nhất theo quý, theo nửa niên độ và sử dụng chính xác nhất là báo cáo tài chính đã kiểm toán cho một niên độ kế toán từ năm 2016 đến năm 2018. + Nguồn dữ liệu từ bên ngoài, cụ thể là các bài viết được đăng trên các tạp chí, các báo cáo, giáo trình, sách, luận án, luận văn, đề tài nghiên cứu, các báo cáo hàng năm của các công ty chứng khoán và các sàn giao dịch chứng khoán, các website liên quan…về tình hình tài chính, chứng khoán của công ty cũng như các dự báo ước tính liên quan đến ngành sản xuất cũng như tình hình kinh tế, thị trường trong giai đoạn sắp tới.” 5.2. Phương pháp phân tích số liệu tài chính Các dữ liệu thu thập được đều được kiểm tra lại để đảm bảo tính chính xác, thống nhất, đầy đủ và công khai, minh bạch. “Đặc biệt là 4 loại báo cáo tài chính cơ bản: Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả kinh doanh, Báo cáo lưu chuyển tiền tệ, Thuyết minh báo cáo tài chính…trong giai đoạn từ 2016 – 2018. Để thực hiện đề tài, tác giả đã sử dụng các phương pháp phân tích tài chính để phân tích các số liệu đã thu được. Các phương pháp được sử dụng ở đây là phương pháp phân tích theo chiều ngang, phương pháp phân tích theo chiều dọc, phương pháp so sánh, phương pháp tỷ số, phương pháp phân tích theo mô hình Dupont. 6. Kết cấu luận văn Ngoài Lời mở đầu và Kết luận, Danh mục các từ viết tắt, Danh mục bảng biểu và hình, Danh mục tài liệu tham khảo, Phụ lục, luận văn bao gồm 3 chương chính: Chương 1. Những vấn đề lý luận chung tỏng phân tích và dự báo tài chính trong đơn vị kinh doanh. Chương 2. Phân tích tình hình tài chính tại Công ty Điện lực Hà Đông. Chương 3: Dự báo tình hình tài chính của Công ty Điện lực Hà Đông năm 2020”
7 CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH VÀ DỰ BÁO TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP 1.1. Phân tích tài chính doanh nghiệp 1.1.1. Khái niệm, ý nghĩa của phân tích tài chính doanh nghiệp 1.1.1.1. Khái niệm phân tích tài chính doanh nghiệp “ Tài chính doanh nghiệp là hệ thống các quan hệ kinh tế phát sinh trong phân phối các nguồn tài chính gắn liền với quá trình tạo lập và sử dụng quỹ tiền tệ trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nhằm đạt được những mục tiêu nhất định. (Giáo trình phân tích kinh doanh, Trường Đại học KTQD, 2009) Những quan hệ kinh tế đó bao gồm: - Quan hệ kinh tế giữa doanh nghiệp với nhà nước - Quan hệ giữa doanh nghiệp với các chủ thể kinh tế khác - Quan hệ trong nội bộ doanh nghiệp. Những quan hệ kinh tế trên được biểu hiện trong sự vận động của tiền tệ thông qua việc hình thành và sử dụng các quỹ tiền tệ, vì vậy thường được xem là các quan hệ tiền tệ. Những quan hệ này một mặt phản ánh rõ doanh nghiệp là một đơn vị kinh tế độc lập, là chủ thể trong quan hệ kinh tế, đồng thời phản ánh rõ nét mối liên hệ giữa tài chính doanh nghiệp với các khâu khác trong hệ thống tài chính. Báo cáo tài chính là phương pháp kế toán tổng hợp số liệu từ các sổ kế toán theo các chỉ tiêu kinh tế tài chính tổng hợp, phản ánh tình hình tài sản, công nợ, nguồn vốn tại một thời điểm, tình hình sử dụng vốn và kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của một doanh nghiệp trong một thời kỳ nhất định vào một hệ thống biểu mẫu báo cáo đã quy định. Bởi vậy, báo cáo tài chính của doanh nghiệp cung cấp cho các đối tượng sử dụng thông tin về tình hình kinh tế- tài chính của các quá trình sản xuất kinh doanh. Trên cơ sở đó, mọi nhà quản trị doanh nghiệp đưa ra những quyết định cần thiết trong quản lý. (Giáo trình phân tích kinh doanh, Trường Đại học KTQD, 2009) Hệ thống báo cáo tài chính gồm 4 báo cáo cơ bản sau: - Bảng cân đối kế toán
8 - Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh - Báo cáo lưu chuyển tiền tệ - Bản thuyết minh báo cáo tài chính Phân tích báo cáo tài chính là quá trình xem xét, kiểm tra, đối chiếu và so sánh số liệu về tài chính trong kỳ hiện tại với các kỳ kinh doanh đã qua. Thông qua việc phân tích báo cáo tài chính sẽ cung cấp cho người sử dụng thông tin có thể đánh giá tiềm năng, hiệu quả kinh doanh cũng như những rủi ro về tài chính trong tương lai của doanh nghiệp. (Giáo trình phân tích kinh doanh, Trường Đại học KTQD, 2009) Phân tích báo cáo tài chính nhằm cung cấp thông tin hữu ích không chỉ cho quản trị doanh nghiệp mà còn cung cấp thông tin kinh tế - tài chính chủ yếu cho các đối tượng sử dụng thông tin ngoài doanh nghiệp.” Bởi vậy, phân tích báo cáo tài chính không phải chỉ phản ánh tình hình tài chính của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định, mà còn cung cấp những thông tinh về kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp đã đạt được trong 1 khoảng thời gian 1.1.1.2. Ý nghĩa của việc phân tích tài chính doanh nghiệp Trong quá trình phân tích các chuyên gia phân tích không “chỉ đơn thuần đánh giá tình hình tài chính của các doanh nghiệp qua các chỉ tiêu mà còn phải đi sâu vào tìm hiểu bản chất và đánh giá thực chất biến động của các chỉ tiêu tài chính như thế nào. Từ đó đưa ra các biện pháp ảnh hưởng tích cực đến các chỉ tiêu tài chính nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và phù hợp với xu thế biến đổi của các quy luật khách quan trong nền kinh tế của thị trường. - Đối với các nhà quản trị doanh nghiệp: phân tích báo cáo tài chính cung cấp các thông tin tình hình tài chính, khả năng trả nợ, sinh lời, nhận biết thuận lợi, khó khăn liên quan đến kinh doanh, sử dụng tài sản, điều hành nợ - vốn… để có quyết định kinh doanh đạt hiệu quả cao. - Đối với các nhà đầu tư: qua phân tích báo cáo tài chính, họ sẽ biết được khả năng sinh lợi cũng như tiềm năng phát triển của doanh nghiệp. Khi cảm thấy hài lòng về tình hình hoạt động của doanh nghiệp, sự thỏa mãn về lợi tức mong đợi, các nhà đầu tư sẽ tạo điều kiện dễ dàng cho doanh nghiệp thuận lợi mở rộng sản xuất
9 bằng cách huy động thêm nguồn vốn từ các nhà đầu tư – là nguồn vốn có chi phí thấp và nâng cao mức tự chủ của doanh nghiệp. - Đối với các nhà cho vay và cung cấp vật tư cho doanh nghiệp: mối quan tâm lớn nhất của họ là khả năng thanh toán và khả năng sinh lợi của doanh nghiệp. Đối với các khoản vay ngắn hạn, người cho vay đặc biệt quan tâm đến khả năng thanh toán của doanh nghiệp đối với các khoản nợ đến hạn trả. Đối với các khoản vay dài hạn, ngoài khả năng thanh toán, họ còn quan tâm đến khả năng sinh lời vì việc hoàn vốn và lãi sẽ phụ thuộc vào khả năng sinh lời này. - Đối với các cơ quan Nhà nước như cơ quan Thuế, Tài chính, Chủ quản: qua phân tích báo cáo tài chính sẽ cho thấy thực trạng về tài chính của doanh nghiệp. Trên cơ sở đó, cơ quan Tài chính và cơ quan chủ quản sẽ có biện pháp quản lý hiệu quả hơn. Như vậy, phân tích báo cáo tài chính có vai trò rất quan trọng đối với mọi nhà quản trị trong nền kinh tế thị trường có quan hệ mật thiết với nhau. Đó là công cụ hữu ích được dùng để xác định giá trị kinh tế, đánh giá điểm mạnh, điểm yếu tài chính của doanh nghiệp. Trên cơ sở đó phát hiện ra các nguyên nhân khách quan, chủ quan giúp cho từng nhà quản trị lực chọn và đưa ra quyết định phù hợp với mục tiêu mà họ quan tâm.” Do vậy, phân tích báo cáo tài chính là công cụ đắc lực cho các nhà quản trị kinh doanh đạt kết quả và hiệu quả cao nhất. 1.1.2. Phương pháp phân tích tài chính doanh nghiệp 1.1.2.1. Phương pháp phân tích theo chiều ngang “ Điểm khởi đầu chung cho việc nghiên cứu các báo cáo tài chính là phân tích theo chiều ngang, bằng cách tính số tiền chênh lệch từ năm nay so với năm trước. Tỷ lệ phần trăm chênh lệch phải được tính toán để thấy quy mô thay đổi tương quan ra sao với quy mô của số tiền liên quan. Một biến thể của phân tích theo chiều ngang là phân tích xu hướng. Trong phân tích xu hướng, các tỷ lệ chênh lệch được tính cho nhiều năm thay vì hai năm. Phân tích xu hướng quan trọng bởi vì nó có thể chỉ ra những thay đổi cơ bản về bản chất của hoạt động kinh doanh.
10 1.1.2.2. Phương pháp phân tích theo chiều dọc Trong phân tích theo chiều dọc, tỷ lệ phần trăm được sử dụng để chỉ mối quan hệ của các bộ phận khác nhau so với tổng số trong báo cáo. Con số tổng cộng của một báo cáo sẽ được đặt là 100% và từng phần của báo cáo sẽ được tính tỷ lệ phần trăm so với con số đó. Báo cáo bao gồm kết quả tính toán của các tỷ lệ phần trăm trên được gọi là báo cáo quy mô chung. Phân tích theo chiều dọc có ích trong việc so sánh tầm quan trọng của các thành phần nào đó trong hoạt động kinh doanh và trong việc chỉ ra những thay đổi quan trọng về kết cấu của một năm so với năm tiếp theo ở báo cáo quy mô chung. Báo cáo quy mô chung thường được sử dụng để so sánh các đặc điểm hoạt động và đặc điểm tài trợ có quy mô khác nhau trong cùng ngành.” 1.1.2.3. Phương pháp so sánh “ So sánh là phương pháp được sử dụng rộng rãi, phổ biến trong phân tích nhằm đánh giá kết quả, xác định xu hướng phát triển và mức độ biến động của các chỉ tiêu kinh tế giữa các kỳ kinh doanh khác nhau. Khi sử dụng phương pháp so sánh cần đảm bảo những nội dung sau: Điều kiện so sánh: Số liệu của các chỉ tiêu sử dụng trong quá trình phân tích phải đảm bảo tính thống nhất, nghĩa là phải cùng nội dung kinh tế, cùng phương pháp tính toán, đơn vị đo lường, thời gian và quy mô không gian xác định. Gốc so sánh: Tiêu chuẩn so sánh là chỉ tiêu của một kỳ được chọn làm căn cứ để so sánh (được gọi là gốc so sánh hay số liệu kỳ gốc). Tuỳ thuộc vào mục đích phân tích và điều kiện phân tích cụ thể mà lựa chọn gốc so sánh thích hợp, gốc so sánh có thể xét theo mặt thời gian và không gian. Về thời gian, gốc so sánh được lựa chọn là các kỳ đã qua (kỳ trước, năm trước) hay kế hoạch, dự toán. Cụ thể: - Khi xác định xu hướng và tốc độ phát triển của chỉ tiêu phân tích, gốc so sánh được xác định là trị số của chỉ tiêu phân tích ở kỳ trước hoặc hàng loạt kỳ trước (năm trước). Lúc này sẽ so sánh trị số chỉ tiêu giữa kỳ phân tích với trị số chỉ tiêu ở các kỳ gốc khác nhau.
11 - Khi đánh giá tình hình thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ đặt ra, gốc so sánh là trị số kế hoạch của chỉ tiêu phân tích. Khi đó, tiến hành so sánh giữa trị số thực tế với trị số kế hoạch của chỉ tiêu nghiên cứu. + Về mặt không gian: Gốc so sánh có thể là chỉ tiêu trung bình ngành, bình quân khu vực kinh doanh; có thể so sánh từng bộ phận với tổng thể để thấy được mức độ phổ biến của bộ phận. Dạng so sánh: Phải xác định rõ mục tiêu so sánh là gì. Quá trình so sánh giữa các chỉ tiêu được thể hiện dưới ba hình thái: số tuyệt đối, số tương đối và số bình quân. Mỗi một hình thái ứng với một mục tiêu so sánh tương ứng. Nếu như so sánh bằng số tuyệt đối phản ánh biến động về mặt quy mô hoặc khối lượng của các chỉ tiêu phân tích, thì so sánh bằng số tương đối phản ánh mối quan hệ tỷ lệ, kết cấu của từng chỉ tiêu trong tổng thể, hoặc biến động về mặt tốc độ của chỉ tiêu đang xem xét giữa các kỳ với nhau. Trong khi đó việc sử dụng số bình quân sẽ cho thấy tính phổ biến của chỉ tiêu phân tích. Trong phân tích các nhà phân tích thường sử dụng các dạng so sánh bằng số tương đối khác nhau, như: so sánh bằng số tương đối giản đơn, so sánh bằng số tương đối động thái, so sánh bằng số tương đối kết cấu và so sánh bằng số tương đối hiệu suất.” 1.1.2.4. Phương pháp tỷ số “ Phân tích tỷ số là một phương pháp quan trọng để thấy được các mối quan hệ có ý nghĩa giữa hai thành phần của một báo cáo tài chính. Nghiên cứu một tỷ số cũng phải bao gồm việc nghiên cứu những dữ liệu đằng sau các tỷ số đó. Mục đích chính của phân tích tỷ số là chỉ ra những lĩnh vực cần nghiên cứu nhiều hơn. Nên sử dụng các tỷ số gắn với hiểu biết chung về doanh nghiệp và môi trường của nó. 1.1.2.5. Phương pháp phân tích theo mô hình Dupont Phân tích theo mô hình Dupont là một công cụ đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả cho phép nhà phân tích có thể nhìn khái quát được toàn bộ các vấn đề cơ bản của doanh nghiệp từ đó đưa ra các quyết định đúng đắn.