Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Quản lý ngân sách cấp xã tại tỉnh Lâm Đồng

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:82

Thêm vào BST

Báo xấu

22
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là nhận thức các vấn đề lý luận về ngân sách cấp xã, quản lý ngân sách cấp xã, các yêu cầu nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách cấp xã trong nền kinh tế thị trường. Phân tích thực trạng công tác quản lý ngân sách cấp xã trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, nhận định những hạn chế chủ yếu trong công tác quản lý ngân sách cấp xã và xác định nguyên nhân. Đề xuất một số giải pháp góp phần hoàn thiện công tác quản lý ngân sách cấp xã tỉnh Lâm Đồng theo Luật Ngân sách nhà nước.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Quản lý ngân sách cấp xã tại tỉnh Lâm Đồng

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM PHÙNG THỊ HIỀN QUẢN LÝ NGÂN SÁCH CẤP XÃ TẠI TỈNH LÂM ĐỒNG LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2006
MÔÛ ÑAÀU Lý do chän ®Ò tμi: Trong c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n−íc, x· lμ ®¬n vÞ hμnh chÝnh c¬ së cã tÇm quan träng ®Æc biÖt, ®ã kh«ng chØ lμ mét ®¬n vÞ hμnh chÝnh vÒ mÆt Nhμ n−íc mμ cßn lμ “ng«i nhμ chung” cña céng ®ång d©n c−. §Æc tr−ng cña cÊp x· lμ cÊp c¬ së gÇn d©n nhÊt , chÝnh quyÒn cÊp x· lμ cÇu nèi gi÷a céng ®ång d©n c− trong x· víi c¬ quan Nhμ n−íc cÊp trªn. NhiÖm vô cña chÝnh quyÒn cÊp x· rÊt réng, gi¶i quyÕt toμn bé c¸c mèi quan hÖ vμ lîi Ých trùc tiÕp gi÷a Nhμ n−íc víi nh©n d©n b»ng ph¸p luËt. Ng©n s¸ch cÊp x· ph¶i lμ c«ng cô thùc sù vμ ph−¬ng tiÖn vËt chÊt b»ng tiÒn t−¬ng xøng ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô ®ã. Thêi gian qua, cïng víi nh÷ng ®æi thay cña ®Êt n−íc, x©y dùng n«ng th«n míi, ng©n s¸ch cÊp x· ®· cã nhiÒu biÕn ®æi tÝch cùc, t¹o nguån thu ngμy cμng lín h¬n, ®¸p øng nhu cÇu chi phong phó vμ ®a d¹ng. Nguån thu cña ng©n s¸ch cÊp x· ®· kh«ng ngõng t¨ng lªn, ngoμi c¸c kho¶n thu th−êng xuyªn, ng©n s¸ch cÊp x· ®· tÝch cùc khai th¸c vμ huy ®éng c¸c nguån thu kh¸c ®Ó phôc vô cho yªu cÇu x©y dùng c¸c c«ng tr×nh phóc lîi x· héi t¹i ®Þa ph−¬ng. VÒ phÝa Nhμ n−íc, trong nh÷ng n¨m qua ng©n s¸ch nhμ n−íc ®· tÝch cù hç trî cho ng©n s¸ch cÊp x· ®Ó cïng víi nguån thu do cÊp x· trùc tiÕp thu c©n ®èi chi th−êng xuyªn vμ chi ®Çu t− trªn ®Þa bμn. Nhê ®ã chÝnh quyÒn cÊp x· cã ®iÒu kiÖn thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi t¹i ®Þa ph−¬ng. Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®−îc rÊt ®¸ng khÝch lÖ trong viÖc ®Çu t− c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n, thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p phóc lîi x· héi, ch¨m lo c¸c gia ®×nh chÝnh s¸ch ng©n s¸ch cÊp x· còng ®· béc lé nh÷ng yÕu kÐm vμ h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. H¹n chÕ trong qu¶n lý thu ng©n s¸ch do ch−a tæ chøc khai th¸c tiÒm n¨ng s½n cã, cßn bu«ng láng qu¶n lý c¸c nguån thu ®−îc giao, ®Ó thÊt thu lín. H¹n chÕ trong c«ng t¸c lËp, chÊp hμnh, quyÕt to¸n ng©n s¸ch dÉn ®Õn viÖc qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· bÞ bu«ng láng, thÊt tho¸t vμ l·ng phÝ. XuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh ®ã th× vÊn ®Ò t×m biÖn ph¸p nh»m hoμn thiÖn tõng b−íc c«ng t¸c qu¶n lý ng©n s¸ch ë cÊp c¬ së mang mét ý nghÜa v«
2 cïng quan träng, bøc xóc ®èi víi c¸c ®Þa ph−¬ng trong c¶ n−íc nãi chung vμ ®èi víi tØnh L©m §ång nãi riªng trong giai ®o¹n hiÖn nay . Víi lý do trªn t«i lùa chän nghiªn cøu ®Ò tμi “ Qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· t¹i tØnh L©m §ång Môc ®Ých, ý nghÜa khoa häc vμ thùc tiÔn cña ®Ò tμi nghiªn cøu: - NhËn thøc c¸c vÊn ®Ò lý luËn vÒ ng©n s¸ch cÊp x·, qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x·, c¸c yªu cÇu n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng. - Ph©n tÝch thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· trªn ®Þa bμn tØnh L©m §ång, nhËn ®Þnh nh÷ng h¹n chÕ chñ yÕu trong c«ng t¸c qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· vμ x¸c ®Þnh nguyªn nh©n. - §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p gãp phÇn hoμn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· tØnh L©m §ång theo LuËt Ng©n s¸ch Nhμ n−íc. §èi t−îng vμ ph¹m vi nghiªn cøu: Ho¹t ®éng qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· trªn ®Þa bμn tØnh L©m §ång tõ n¨m 2001 - 2006. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu: Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu ®−îc sö dông chñ yÕu trong luËn v¨n lμ ph−¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng, duy vËt lÞch sö, ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch tæng hîp, so s¸nh, thèng kª. Néi dung luËn v¨n, ngoμi phÇn më ®Çu vμ kÕt luËn, gåm 3 ch−¬ng: Ch−¬ng I: Tæng quan vÒ ng©n s¸ch cÊp x· vμ qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x·. Ch−¬ng II: Thùc tr¹ng qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· t¹i tØnh L©m §ång trong thêi gian qua. Ch−¬ng III: C¸c gi¶i ph¸p hoμn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· t¹i L©m §ång.
3 Chöông 1 TOÅNG QUAN VEÀ NGAÂN SAÙCH CAÁP XAÕ VAØ QUAÛN LYÙ NGAÂN SAÙCH CAÁP XAÕ 1.1. Tæng quan vÒ ng©n s¸ch cÊp x· 1.1.1. Kh¸i niÖm vμ b¶n chÊt cña ng©n s¸ch cÊp x· Ng©n s¸ch x·, ph−êng, thÞ trÊn (d−íi ®©y gäi chung lμ ng©n s¸ch cÊp x·) g¾n liÒn víi cÊp c¬ së, lμ mét bé phËn ns®p n»m trong hÖ thèng nsnn. V× vËy, kh¸i niÖm ng©n s¸ch cÊp x· ®−îc hiÓu xuÊt ph¸t tõ kh¸i niÖm NSNN. Kh¸i niÖm NSNN ph¶n ¸nh nh÷ng thÓ chÕ ®−îc x· héi thiÕt lËp b»ng hÖ thèng luËt ph¸p nh»m môc ®Ých Ên ®Þnh con sè chi tiªu trong mét n¨m mμ Nhμ n−íc ph¶i t×m kiÕm nguån ®Ó tμi trî; ®ång thêi Nhμ n−íc ®−a ra nh÷ng quy t¾c vÒ kÕ to¸n ®Ó theo dâi chi tiÕt vμ chÆt chÏ c¸c kho¶n chi tiªu cu¶ Nhμ n−íc víi môc ®Ých lμ ®Ó kiÓm so¸t c¸c kho¶n chi, tr¸nh ®−îc sù l·ng phÝ c¸c kho¶n chi tiªu cho ho¹t ®éng kh«ng ®−îc ghi vμo trong ng©n s¸ch ®Ó sao cho chi tiªu cu¶ Nhμ n−íc ®−îc hîp ph¸p vμ cã thÓ ®−îc tμi trî b»ng nh÷ng nguån thu æn ®Þnh. NSNN lμ mét ®¹o luËt tμi chÝnh c¬ b¶n do Quèc héi quyÕt ®Þnh, th«ng qua ®ã c¸c kho¶n thu, chi tμi chÝnh cña Nhμ n−íc ®−îc thùc hiÖn trong mét niªn ®é tμi chÝnh. Theo quy ®Þnh t¹i ®iÒu 1 - ch−¬ng I cña LuËt NSNN n¨m 2002 ®· ®−îc Quèc héi khãa XI n−íc ta th«ng qua ngμy 16/12/2002 th× NSNN lμ toμn bé c¸c kho¶n thu, chi cña Nhμ n−íc trong dù to¸n ®· ®−îc c¬ quan Nhμ n−íc cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh vμ thùc hiÖn trong mét n¨m ®Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng, nhiÖm vô cña Nhμ n−íc. XuÊt ph¸t tõ kh¸i niÖm cña NSNN vμ vÞ trÝ cña ng©n s¸ch cÊp x· trong hÖ thèng NSNN, ng©n s¸ch cÊp x· ®−îc thÓ hiÖn nh− sau: Ng©n s¸ch cÊp x· lμ kÕ ho¹ch thu, chi cña cÊp x· ®−îc thùc hiÖn trong thêi gian mét n¨m. Nã lμ mét bé phËn cña NSNN do UBND cÊp x· x©y dùng vμ qu¶n lý,
4 H§ND cÊp x· gi¸m s¸t thùc hiÖn. Ng©n s¸ch cÊp x· cã tÇm quan träng ®Æc biÖt vμ cã tÝnh ®Æc thï riªng: nguån thu ®−îc khai th¸c trùc tiÕp trªn ®Þa bμn vμ nhiÖm vô chi còng ®−îc bè trÝ ®Ó phôc vô cho môc ®Ých trùc tiÕp cña céng ®éng d©n c− trong x· mμ kh«ng qua mét kh©u trung gian nμo. Ng©n s¸ch cÊp x· lμ cÊp ng©n s¸ch c¬ së trong hÖ thèng NSNN, ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn tμi chÝnh ®Ó chÝnh quyÒn cÊp x· chñ ®éng khai th¸c c¸c thÕ m¹nh vÒ ®Êt ®ai, ph¸t triÓn KT - XH, x©y dùng n«ng th«n míi, thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch x· héi, gi÷ g×n an ninh trËt tù trªn ®Þa bμn. Ng©n s¸ch cÊp x· ph¶n ¸nh nhiÖm vô thu, chi theo ®Þa phËn hμnh chÝnh cÊp x·, ®¶m b¶o thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô tæ chøc qu¶n lý KT - XH cña chÝnh quyÒn cÊp x·. Víi vai trß thóc ®Èy kinh tÕ ®Þa ph−¬ng ph¸t triÓn, ng©n s¸ch cÊp x· còng g©y ¶nh h−ëng nhÊt ®Þnh ®Õn c¸c ho¹t ®éng KT - XH trong ph¹m vi vïng. §ång thêi ng©n s¸ch cÊp x· cßn lμ cÊp qu¶n lý, sö dông mét phÇn nguån vèn cña ng©n s¸ch cÊp trªn. 1.1.2. Chøc n¨ng cña ng©n s¸ch cÊp x· B¶n chÊt cña ng©n s¸ch cÊp x· ®−îc thÓ hiÖn qua chøc n¨ng cña nã. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, ng©n s¸ch cÊp x· cã 3 chøc n¨ng c¬ b¶n sau: Mét lμ: Chøc n¨ng ph©n phèi Chøc n¨ng ph©n phèi cña ng©n s¸ch cÊp x· lμ chøc n¨ng mμ nhê vμo ®ã ng©n s¸ch cÊp x· ®−îc sö dông vμo viÖc ph©n phèi vμ ph©n phèi l¹i c¸c nguån tμi chÝnh trong x· héi nh»m thùc hiÖn môc tiªu c«ng b»ng x· héi trong ph©n phèi vμ huëng thô kÕt qu¶ s¶n phÈm x· héi. Nhê vμo chøc n¨ng ph©n phèi mμ c¸c nguån tμi chÝnh ®¹i diÖn cho nh÷ng bé phËn cña c¶i cña x· héi ®−îc bè trÝ cho viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu KT - XH x¸c ®Þnh. Khi vËn dông chøc n¨ng ph©n phèi vμo thùc tiÔn ®Ó ph©n phèi c¸c nguån tμi chÝnh ®ßi hái ph¶i ®¸p øng c¸c c¸c yªu cÇu c¬ b¶n nh−: ph¶i x¸c ®Þnh quy m«, tû träng cña ®Çu t− trong tæng s¶n phÈm quèc d©n phï hîp víi kh¶ n¨ng vμ sù t¨ng tr−ëng kinh tÕ ë mçi thêi kú nhÊt ®Þnh; ph¶i ®¶m b¶o gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a tiÕt kiÖm, ®Çu t− vμ tiªu dïng; ph¶i gi¶i quyÕt tháa ®¸ng c¸c quan hÖ vÒ lîi Ých kinh tÕ cña nh÷ng chñ thÓ tham gia ph©n phèi.
5 Hai lμ: Chøc n¨ng gi¸m ®èc Chøc n¨ng gi¸m ®èc cña ng©n s¸ch cÊp x· ®−îc h×nh thμnh trong qu¸ tr×nh huy ®éng, ph©n phèi vμ sö dông nguån vèn ng©n s¸ch. V× vËy, viÖc kiÓm tra tr−íc, trong vμ sau khi thùc hiÖn lμ rÊt cÇn thiÕt vμ quan träng. ThÓ hiÖn mäi kho¶n thu ng©n s¸ch ph¶i ®óng luËt hiÖn hμnh, mäi kho¶n chi ph¶i ®¶m b¶o ®óng ®Þnh møc, tiªu chuÈn do Nhμ n−íc quy ®Þnh vμ dù to¸n do cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt. V× vËy, th«ng qua ho¹t ®éng cña ng©n s¸ch cÊp x· mμ H§ND sÏ gi¸m s¸t mäi ho¹t ®éng cña UBND cÊp x·. §Æc ®iÓm cña chøc n¨ng gi¸m ®èc lμ gi¸m ®èc b»ng ®ång tiÒn ®èi víi c¸c ho¹t ®éng tμi chÝnh. Môc ®Ých cña chøc n¨ng gi¸m ®èc nh»m thóc ®Èy ph©n phèi c¸c nguån tμi chÝnh cña x· héi c©n ®èi vμ hîp lý, phï hîp víi c¸c quy luËt kinh tÕ vμ ®ßi hái cña x· héi, thóc ®Èy viÖc t¹o lËp vμ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ theo môc ®Ých ®· ®Þnh víi hiÖu qu¶ cao. Ba lμ: Chøc n¨ng ®iÒu chØnh vμ kiÓm so¸t §Ó qu¶n lý mét c¸ch h÷u hiÖu c¸c ho¹t ®éng KT - XH, viÖc tiÕn hμnh ®iÒu chØnh vμ kiÓm so¸t th−êng xuyªn lμ sù cÇn thiÕt kh¸ch quan. Chøc n¨ng ®iÒu chØnh vμ kiÓm so¸t cña ng©n s¸ch cÊp x· lμ kh¶ n¨ng kh¸ch quan cña ng©n s¸ch cÊp x· ®Ó cã thÓ thùc hiÖn viÖc ®iÒu chØnh l¹i qu¸ tr×nh ph©n phèi c¸c nguån lùc tμi chÝnh vμ xem xÐt l¹i tÝnh ®óng ®¾n, tÝnh hîp lý cña c¸c qu¸ tr×nh ph©n phèi ®ã trong mäi lÜnh vùc kh¸c nhau cña nÒn kinh tÕ. Víi chøc n¨ng nμy th× ng©n s¸ch cÊp x· tham gia vμo viÖc x©y dùng ch−¬ng tr×nh ho¹t ®éng cu¶ Nhμ n−íc. Cã nghÜa lμ ng©n s¸ch cÊp x· lμm h¹n chÕ hay më réng ch−¬ng tr×nh ho¹t ®éng cña Nhμ n−íc so víi dù kiÕn ban ®Çu cho phï hîp víi kh¶ n¨ng cña ng©n s¸ch trong tõng thêi ®iÓm, tõng giai ®o¹n. KÕt qu¶ cña ®iÒu chØnh vμ kiÓm so¸t ®−îc thÓ hiÖn trªn c¸c khÝa c¹nh: ®¶m b¶o cho viÖc t¹o lËp, ph©n phèi vμ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ cña Nhμ n−íc ®−îc ®óng ®¾n, hîp lý, ®¹t kÕt qu¶ tèi ®a nhÊt theo c¸c môc tiªu, yªu cÇu ®· ®Þnh; gãp phÇn ®iÒu chØnh qu¸ tr×nh ph©n phèi c¸c nguån tμi chÝnh, qu¸ tr×nh t¹o lËp vμ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ, ®¶m b¶o cho c¸c ho¹t ®éng thu, chi b»ng tiÒn ®−îc thùc hiÖn theo ®óng c¸c quy ®Þnh cña chÝnh s¸ch, chÕ ®é Nhμ n−íc.
6 1.1.3. C¬ cÊu thu, chi ng©n s¸ch cÊp x· Ng©n s¸ch cÊp x· ®−îc x©y dùng b»ng nguån thu ®−îc ph©n cÊp vμ chi thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc thuéc chøc n¨ng, nhiÖm vô cña chÝnh quyÒn cÊp x· theo quy ®Þnh cña Nhμ n−íc. ë n−íc ta c¬ cÊu thu, chi cña ng©n s¸ch cÊp x· ®−îc ph©n ®Þnh nh− sau: 1.1.3.1 Nguån thu cña ng©n s¸ch cÊp x· Thu ng©n s¸ch cÊp x· lμ qu¸ tr×nh cÊp x· dïng quyÒn lùc chÝnh trÞ cña m×nh ®Ó tËp trung c¸c nguån lùc trªn ®Þa bμn x· nh»m h×nh thμnh nªn ng©n s¸ch cÊp x· ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu chi tiªu cña cÊp x·. Cã thÓ ph©n lo¹i c¸c kho¶n thu cña ng©n s¸ch cÊp x· theo nh÷ng tiªu thøc sau: - C¨n cø theo tÝnh chÊt: Nguån thu ng©n s¸ch cÊp x· ®−îc chia thμnh hai nhãm lμ c¸c kho¶n thu thuÕ vμ c¸c kho¶n thu kh«ng ph¶i thuÕ. C¸c kho¶n thu thuÕ bao gåm c¸c s¾c thuÕ mμ Nhμ n−íc ban hμnh d−íi h×nh thøc luËt. C¸c kho¶n thu kh«ng ph¶i thuÕ bao gåm c¸c kho¶n thu phÝ, lÖ phÝ, quyªn gãp, vay m−în, cho thuª c«ng s¶n - C¨n cø theo néi dung: Nguån thu ng©n s¸ch cÊp x· bao gåm nh÷ng kho¶n thu kh«ng mang néi dung kinh tÕ vμ nh÷ng kho¶n thu mang néi dung kinh tÕ. Kho¶n thu kh«ng mang néi dung kinh tÕ gåm cã thuÕ, c¸c kho¶n quyªn gãp, viÖn trî vμ thu kh¸c. Kho¶n thu mang néi dung kinh tÕ gåm c¸c kho¶n thu phÝ, lÖ phÝ, vay nî, cho thuª c«ng s¶n - C¨n cø theo quy ®Þnh cña LuËt NSNN: Nguån thu cña ng©n s¸ch cÊp x· do H§ND cÊp tØnh quyÕt ®Þnh ph©n cÊp trong ph¹m vi nguån thu NS§P ®−îc h−ëng; nguån thu cña ng©n s¸ch cÊp x· bao gåm c¸c kho¶n thu ng©n s¸ch cÊp x· h−ëng 100%, c¸c kho¶n thu ph©n chia theo tû lÖ phÇn tr¨m gi÷a ng©n s¸ch cÊp x· víi ng©n s¸ch cÊp trªn, thu bæ sung tõ ng©n s¸ch cÊp trªn cho ng©n s¸ch cÊp x·. HiÖn nay, tiªu thøc th«ng dông ®Ó ph©n lo¹i c¸c kho¶n thu ng©n s¸ch cÊp x· lμ c¨n cø quy ®Þnh cña LuËt NSNN theo néi dung cô thÓ nh− sau: a- C¸c kho¶n thu ng©n s¸ch cÊp x· h−ëng mét tr¨m phÇn tr¨m (100%): Lμ c¸c kho¶n thu dμnh cho cÊp x· sö dông toμn bé ®Ó chñ ®éng vÒ nguån tμi chÝnh b¶o
7 ®¶m c¸c nhiÖm vô chi th−êng xuyªn vμ chi ®Çu t− ph¸t triÓn. C¨n cø quy m« nguån thu, chÕ ®é ph©n cÊp qu¶n lý KT - XH vμ nguyªn t¾c b¶o ®¶m tèi ®a nguån t¹i chç c©n ®èi cho c¸c nhiÖm vô chi th−êng xuyªn, khi ph©n cÊp nguån thu, c¨n cø theo luËt ®Þnh ng©n s¸ch cÊp x· h−ëng 100% c¸c kho¶n thu d−íi ®©y: (1) C¸c kho¶n phÝ, lÖ phÝ thu vμo ng©n s¸ch cÊp x· theo quy ®Þnh; (2) Thu tõ c¸c ho¹t ®éng sù nghiÖp cña cÊp x·, phÇn nép vμo NSNN theo chÕ ®é quy ®Þnh; (3) Thu ®Êu thÇu, thu kho¸n theo mïa vô tõ quü ®Êt c«ng Ých vμ hoa lîi c«ng s¶n kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt do cÊp x· qu¶n lý; (4) C¸c kho¶n huy ®éng ®ãng gãp cña tæ chøc, c¸ nh©n gåm: c¸c kho¶n huy ®éng ®ãng gãp theo ph¸p luËt quy ®Þnh, c¸c kho¶n ®ãng gãp theo nguyªn t¾c tù nguyÖn ®Ó ®Çu t− x©y dùng c¬ së h¹ tÇng do H§ND cÊp x· quyÕt ®Þnh ®−a vμo ng©n s¸ch cÊp x· qu¶n lý vμ c¸c kho¶n ®ãng gãp tù nguyÖn kh¸c; (5) ViÖn trî kh«ng hoμn l¹i cña c¸c tæ chøc vμ c¸ nh©n ë ngoμi n−íc trùc tiÕp cho ng©n s¸ch cÊp x· theo chÕ ®é quy ®Þnh; (6) Thu kÕt d− ng©n s¸ch cÊp x· n¨m tr−íc; (7) C¸c kho¶n thu kh¸c cña ng©n s¸ch cÊp x· theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. b- C¸c kho¶n thu ph©n chia theo tû lÖ phÇn tr¨m gi÷a ng©n s¸ch x·, thÞ trÊn víi ng©n s¸ch cÊp trªn: b1. Theo quy ®Þnh cña LuËt NSNN gåm: (1) ThuÕ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt; (2) ThuÕ nhμ, ®Êt; (3) ThuÕ m«n bμi thu tõ c¸ nh©n, hé kinh doanh; (4) ThuÕ sö dông ®Êt n«ng nghiÖp thu tõ hé gia ®×nh; (5) LÖ phÝ tr−íc b¹ nhμ, ®Êt. C¸c kho¶n thu trªn, tû lÖ ng©n s¸ch x·, thÞ trÊn ®−îc h−ëng tèi thiÓu 70%. C¨n cø vμo nguån thu vμ nhiÖm vô chi cña x·, thÞ trÊn; H§ND cÊp tØnh cã thÓ quyÕt ®Þnh tû lÖ ng©n s¸ch x·, thÞ trÊn ®−îc h−ëng cao h¬n, ®Õn tèi ®a lμ 100%. b2. Ngoμi c¸c kho¶n thu ph©n chia theo quy ®Þnh nªu trªn, ng©n s¸ch cÊp x· cßn ®−îc H§ND cÊp tØnh bæ sung thªm c¸c nguån thu ph©n chia sau khi c¸c kho¶n
8 thuÕ, lÖ phÝ ph©n chia theo LuËt NSNN ®· dμnh 100% cho x·, thÞ trÊn vμ c¸c kho¶n thu ng©n s¸ch cÊp x· ®−îc h−ëng 100% nh−ng vÉn ch−a c©n ®èi ®−îc nhiÖm vô chi. c- Thu bæ sung tõ ng©n s¸ch cÊp trªn cho ng©n s¸ch cÊp x· : gåm cã: (1) Thu bæ sung ®Ó c©n ®èi ng©n s¸ch lμ møc chªnh lÖch gi÷a dù to¸n chi ®−îc giao vμ dù to¸n thu trõ c¸c nguån thu ®−îc ph©n cÊp (c¸c kho¶n thu 100% vμ c¸c kho¶n thu ph©n chia theo tû lÖ phÇn tr¨m). Sè bæ sung c©n ®èi nμy ®−îc x¸c ®Þnh tõ n¨m ®Çu cña thêi kú æn ®Þnh ng©n s¸ch vμ ®−îc giao æn ®Þnh tõ 3 ®Õn 5 n¨m. (2) Thu bæ sung cã môc tiªu lμ c¸c kho¶n thu bæ sung theo tõng n¨m ®Ó hç trî x· thùc hiÖn mét sè nhiÖm vô cô thÓ. d- Ngoμi c¸c kho¶n thu nªu trªn t¹i c¸c kho¶n a, b vμ c; chÝnh quyÒn cÊp x· kh«ng ®−îc ®Æt ra c¸c kho¶n thu tr¸i víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt. 1.1.3.2. NhiÖm vô chi cña ng©n s¸ch cÊp x· Chi ng©n s¸ch cÊp x· lμ hÖ thèng nh÷ng quan hÖ ph©n phèi l¹i c¸c kho¶n thu nhËp ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh sö dông cã kÕ ho¹ch quü tiÒn tÖ tËp trung cña cÊp x· nh»m thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng cña cÊp x· theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt Cã thÓ ph©n lo¹i néi dung chi cña ng©n s¸ch cÊp x· theo nh÷ng tiªu thøc sau: - C¨n cø vμo chøc n¨ng cña Nhμ n−íc: Néi dung chi cña ng©n s¸ch cÊp x· bao gåm chi cho c¸c ho¹t ®éng nh− x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, toμ ¸n vμ viÖn kiÓm s¸t, hÖ thèng qu©n ®éi vμ an ninh, hÖ thèng gi¸o dôc, hÖ thèng an sinh x· héi, hç trî cho c¸c doanh nghiÖp, hÖ thèng tæ chøc hμnh chÝnh Nhμ n−íc, chi tiªu cho c¸c chÝnh s¸ch ®Æc biÖt, chi kh¸c. - C¨n cø vμo quy tr×nh lËp ng©n s¸ch: Néi dung chi cña ng©n s¸ch cÊp x· bao gåm chi ng©n s¸ch cÊp x· theo c¸c yÕu tè ®Çu vμo vμ chi ng©n s¸ch cÊp x· theo yÕu tè ®Çu ra. Chi ng©n s¸ch cÊp x· theo yÕu tè ®Çu vμo th«ng th−êng cã c¸c kho¶n môc c¬ b¶n nh−: chi mua s¾m tμi s¶n cè ®Þnh, chi mua tμi s¶n l−u ®éng, chi tiÒn l−¬ng vμ c¸c kho¶n phô cÊp, chi b»ng tiÒn kh¸c. Chi ng©n s¸ch cÊp x· theo yÕu tè ®Çu ra gåm møc kinh phÝ ph©n bæ cho mét c¬ quan, ®¬n vÞ kh«nmg c¨n cø vμo c¸c yÕu tè ®Çu vμo mμ dùa vμo khèi l−îng c«ng viÖc ®Çu ra vμ kÕt qu¶ t¸c ®éng ®Õn môc tiªu ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ.
9 - C¨n cø vμo tÝnh chÊt kinh tÕ: Néi dung chi ng©n s¸ch cÊp x· bao gåm chi th−êng xuyªn vμ chi ®Çu t− ph¸t triÓn. Chi th−êng xuyªn lμ c¸c kho¶n chi cã thêi h¹n t¸c ®éng ng¾n, mang tÝnh chÊt b¾t buéc vμ g¾n liÒn víi viÖc duy tr× ho¹t ®éng cña bé m¸y chÝnh quyÒn nhμ n−íc cÊp x·. Chi ®Çu t− ph¸t triÓn lμ c¸c kho¶n chi g¾n liÒn víi chøc n¨ng kinh tÕ cña Nhμ n−íc, cã thêi h¹n t¸c ®éng dμi. HiÖn nay, tiªu thøc th«ng dông ®Ó ph©n lo¹i chi ng©n s¸ch cÊp x· lμ c¨n cø vμo tÝnh chÊt kinh tÕ theo néi dung cô thÓ nh− sau: a- C¸c kho¶n chi th−êng xuyªn: (1) Chi cho ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan Nhμ n−íc ë cÊp x·: - TiÒn l−¬ng, tiÒn c«ng cho c¸n bé, c«ng chøc cÊp x·; - Sinh ho¹t phÝ ®¹i biÓu H§ND; - C¸c kho¶n phô cÊp kh¸c theo quy ®Þnh cña Nhμ n−íc; - C«ng t¸c phÝ; - Chi vÒ ho¹t ®éng, v¨n phßng nh−: chi phÝ ®iÖn, n−íc, v¨n phßng phÈm, phÝ b−u ®iÖn, ®iÖn tho¹i, héi nghÞ, chi tiÕp kh¸ch, kh¸nh tiÕt; - Chi mua s¾m, söa ch÷a th−êng xuyªn trô së, ph−¬ng tiÖn lμm viÖc; - Chi kh¸c theo chÕ ®é quy ®Þnh. (2) Kinh phÝ ho¹t ®éng cña c¬ quan §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ë cÊp x·. (3) Kinh phÝ ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi ë cÊp x· (MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam, §oμn Thanh niªn Céng s¶n Hå ChÝ Minh, Héi Cùu chiÕn binh ViÖt Nam, Héi Liªn hiÖp Phô n÷ ViÖt Nam, Héi N«ng d©n ViÖt Nam) sau khi trõ c¸c kho¶n thu theo ®iÒu lÖ vμ c¸c kho¶n thu kh¸c (nÕu cã). (4) §ãng b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ cho c¸n bé x· vμ c¸c ®èi t−îng kh¸c theo chÕ ®é quy ®Þnh. (5) Chi cho c«ng t¸c d©n qu©n tù vÖ, trËt tù an toμn x· héi: - Chi huÊn luyÖn d©n qu©n tù vÖ, c¸c kho¶n phô cÊp huy ®éng d©n qu©n tù vÖ vμ c¸c kho¶n chi kh¸c vÒ d©n qu©n tù vÖ thuéc nhiÖm vô chi cña ng©n s¸ch cÊp x· theo quy ®Þnh cña Ph¸p lÖnh vÒ d©n qu©n tù vÖ; - Chi thùc hiÖn viÖc ®¨ng ký nghÜa vô qu©n sù, c«ng t¸c nghÜa vô qu©n sù kh¸c thuéc nhiÖm vô chi cña ng©n s¸ch cÊp x· theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt;
10 - Chi tuyªn truyÒn, vËn ®éng vμ tæ chøc phong trμo b¶o vÖ an ninh, trËt tù an toμn x· héi trªn ®Þa bμn cÊp x·; - C¸c kho¶n chi kh¸c theo chÕ ®é quy ®Þnh. (6) Chi cho c«ng t¸c x· héi vμ ho¹t ®éng v¨n hãa, th«ng tin, thÓ dôc thÓ thao do cÊp x· qu¶n lý: - Trî cÊp hμng th¸ng cho c¸n bé x· nghØ viÖc theo chÕ ®é quy ®Þnh; chi th¨m hái c¸c gia ®×nh chÝnh s¸ch; cøu tÕ x· héi vμ c«ng t¸c x· héi kh¸c; - Chi ho¹t ®éng v¨n hãa, th«ng tin, thÓ dôc, thÓ thao, truyÒn thanh do cÊp x· qu¶n lý. (7) Chi sù nghiÖp gi¸o dôc: Hç trî c¸c líp bæ tóc v¨n hãa, trî cÊp nhμ trÎ, líp mÉu gi¸o, kÓ c¶ trî cÊp cho gi¸o viªn mÉu gi¸o vμ c« nu«i d¹y trÎ do x·, thÞ trÊn qu¶n lý (®èi víi ph−êng do ng©n s¸ch cÊp trªn chi). (8) Chi sù nghiÖp y tÕ: Hç trî chi th−êng xuyªn vμ mua s¾m c¸c kho¶n trang thiÕt bÞ phôc vô cho kh¸m ch÷a bÖnh cña tr¹m y tÕ cÊp x·. (9) Chi söa ch÷a, c¶i t¹o c¸c c«ng tr×nh phóc lîi, c¸c c«ng tr×nh kÕt cÊu h¹ tÇng do x· qu¶n lý nh−: tr−êng häc, tr¹m y tÕ, líp mÉu gi¸o, nhμ v¨n hãa, th− viÖn, ®μi t−ëng niÖm, c¬ së thÓ dôc thÓ thao, cÇu, ®−êng giao th«ng, c«ng tr×nh cÊp vμ tho¸t n−íc c«ng céng, ; riªng ®èi víi thÞ trÊn cßn cã nhiÖm vô chi söa ch÷a c¶i t¹o vØa hÌ, ®−êng phè néi thÞ, ®Ìn chiÕu s¸ng, c«ng viªn, c©y xanh . (®èi víi ph−êng do ng©n s¸ch cÊp trªn chi). Hç trî khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c sù nghiÖp kinh tÕ nh−: khuyÕn n«ng, khuyÕn ng−, khuyÕn l©m theo chÕ ®é quy ®Þnh. (10) C¸c kho¶n chi th−êng xuyªn kh¸c ë cÊp x· theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. b- Chi ®Çu t− ph¸t triÓn gåm: (1) Chi ®Çu t− x©y dùng c¸c c«ng tr×nh kÕt cÊu h¹ tÇng KT - XH kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi vèn theo ph©n cÊp cña cÊp tØnh. (2) Chi ®Çu t− x©y dùng c¸c c«ng tr×nh kÕt cÊu h¹ tÇng KT - XH cña cÊp x· tõ nguån huy ®éng ®ãng gãp cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cho tõng dù ¸n nhÊt ®Þnh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, do H§ND cÊp x· quyÕt ®Þnh ®−a vμo ng©n s¸ch cÊp x· qu¶n lý.
11 (3) C¸c kho¶n chi ®Çu t− ph¸t triÓn kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. c- C¨n cø vμo ®Þnh møc, chÕ ®é, tiªu chuÈn cña Nhμ n−íc; H§ND cÊp tØnh quy ®Þnh cô thÓ møc chi th−êng xuyªn cho tõng c«ng viÖc phï hîp víi t×nh h×nh ®Æc ®iÓm vμ kh¶ n¨ng NS§P. 1.1.4. VÞ trÝ cña ng©n s¸ch cÊp x· trong hÖ thèng ng©n s¸ch Nhμ n−íc HÖ thèng NSNN lμ mét chØnh thÓ thèng nhÊt bao gåm 4 cÊp ng©n s¸ch t−¬ng øng víi 4 cÊp chÝnh quyÒn Nhμ n−íc, c¸c cÊp ng©n s¸ch cã mèi quan hÖ g¾n bã h÷u c¬ víi nhau trong qu¸ tr×nh qu¶n lý ng©n s¸ch. Trong hÖ thèng NSNN th× ng©n s¸ch cÊp x· ®−îc coi lμ ng©n s¸ch cÊp c¬ së. ë cÊp ng©n s¸ch nμy thÓ hiÖn rÊt sèng ®éng c¸c quan hÖ cña Nhμ n−íc mang tÝnh kh¶ thi nh− thÕ nμo; mäi hiÖu lùc qu¶n lý cña Nhμ n−íc ®¹t ®−îc ë møc ®é nμo. ChÝnh v× vËy, cã thÓ nãi ng©n s¸ch cÊp x· cã vÞ trÝ rÊt quan träng trong hÖ thèng NSNN. §iÒu nμy ®−îc lý gi¶i trªn c¸c gi¸c ®é sau: - X· lμ mét ®¬n vÞ hμnh chÝnh c¬ së ë n«ng th«n. H§ND cÊp x· víi t− c¸ch lμ c¬ quan quyÒn lùc Nhμ n−íc t¹i ®Þa ph−¬ng ®−îc quyÒn ban hμnh c¸c NghÞ quyÕt thùc hiÖn nhiÖm vô KT - XH vμ ng©n s¸ch cña ®¬n vÞ hμnh chÝnh cÊp x·. - ChÝnh quyÒn cÊp x· lμ n¬i trùc tiÕp liªn hÖ víi d©n, gi¶i quyÕt toμn bé mèi quan hÖ vμ lîi Ých gi÷a Nhμ n−íc víi d©n b»ng ph¸p luËt, bëi vËy chÝnh quyÒn cÊp x· ph¶i cã ng©n s¸ch x· ®ñ m¹nh. Thu ng©n s¸ch lμ nguån thu chñ yÕu ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu chi ngμy cμng ph¸t triÓn ë x·. - C¬ cÊu thu, chi ng©n s¸ch cÊp x· thÓ hiÖn hÇu hÕt c¸c kho¶n thu, chi cña NS§P ®· ®−îc ph©n ®Þnh. §Æc biÖt cã nh÷ng kho¶n thu mμ chØ cã ng©n s¸ch cÊp x· qu¶n lý vμ khai th¸c th× míi ®¹t hiÖu suÊt cao nh−: ThuÕ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt, thuÕ nhμ ®Êt, c¸c kho¶n thu hoa lîi c«ng s¶n. HoÆc cã nh÷ng kho¶n chi mμ chØ cã ng©n s¸ch cÊp x· thùc hiÖn míi ®¶m b¶o tÝnh kÞp thêi, ®óng ®èi t−îng nh−: Chi thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®·i ngé cña Nhμ n−íc ®èi víi nh÷ng ng−êi cã c«ng víi n−íc; chi cøu tÕ; chi thùc hiÖn ch¨m sãc søc khoÎ ban ®Çu t¹i y tÕ x·; chi duy tu, b¶o d−ìng c¸c c«ng tr×nh t¹i x· Qua ®ã cho thÊy, muèn n©ng cao hiÖu lùc cña c¸c chÝnh s¸ch thu, chi NSNN th× nhÊt thiÕt ph¶i ph¸t huy tèt vai trß cña ng©n s¸ch cÊp x· trong mäi ho¹t ®éng cña NSNN.
12 Song mét ®iÓm ®Æc thï cÇn hÕt søc l−u ý khi nh×n nhËn vÞ trÝ cña ng©n s¸ch cÊp x·, ®ã lμ: Ng©n s¸ch cÊp x· võa lμ mét cÊp ng©n s¸ch võa lμ mét ®¬n vÞ dù to¸n ®Æc biÖt, kh«ng cã ®¬n vÞ dù to¸n cÊp d−íi. Cã thÓ thÊy tÝnh ®Æc thï nμy qua mét sè biÓu hiÖn sau: - Ng©n s¸ch cÊp x· lμ mét cÊp ng©n s¸ch trong hÖ thèng NSNN . - Ng©n s¸ch cÊp x· cã tÝnh ®Æc biÖt so víi c¸c cÊp ng©n s¸ch kh¸c, thÓ hiÖn ë c¸c ®iÓm chÝnh d−íi ®©y: + Ng©n s¸ch cÊp x· kh«ng cã ®¬n vÞ dù to¸n cÊp d−íi. + §¬n vÞ dù to¸n võa qu¶n lý ng©n s¸ch võa thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô tμi chÝnh, thuÕ, tμi vô vμ qu¶n lý quü ng©n s¸ch, võa qu¶n lý quü tiÒn mÆt, võa qu¶n lý quü vËt t− - tμi s¶n vμ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ, dÞch vô. Trªn c¬ së tÝnh ®Æc thï trªn cña cÊp x· ®Ó nghiªn cøu t×m ra ph−¬ng thøc qu¶n lý phï hîp lμ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò mμ c¸c ngμnh, c¸c cÊp quan t©m ®Ó ng©n s¸ch cÊp x· thùc sù lμ c«ng cô vμ ph−¬ng tiÖn vËt chÊt gi¶i quyÕt toμn bé mèi quan hÖ gi÷a Nhμ n−íc víi nh©n d©n b»ng ph¸p luËt. 1.1.5. Vai trß cña ng©n s¸ch cÊp x· trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ChÝnh quyÒn cÊp x· cã vÞ trÝ quan träng trong hÖ thèng chÝnh quyÒn nhμ n−íc, lμ cÊp trùc tiÕp thùc hiÖn nhiÖm vô cô thÓ qu¶n lý hμnh chÝnh Nhμ n−íc trªn c¸c lÜnh vùc chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n hãa, x· héi, an ninh - quèc phßng ë c¬ së, ®¶m b¶o cho c¸c chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng, ph¸p luËt cña Nhμ n−íc ®i vμo cuéc sèng. UBND cÊp x· thùc hiÖn nhiÖm vô vμ quyÒn h¹n cô thÓ vÒ x©y dùng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn KT - XH; vÒ n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, ng− nghiÖp, thñy lîi, tiÓu thñ c«ng nghiÖp; vÒ x©y dùng; giao th«ng; th−¬ng m¹i, dÞch vô; c¸c ho¹t ®éng v¨n hãa, x· héi; quèc phßng, an ninh, trËt tù an toμn x· héi; thùc hiÖn chÝnh s¸ch d©n téc, chÝnh s¸ch t«n gi¸o vμ thi hμnh ph¸p luËt. §Ó thùc hiÖn tèt nh÷ng nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña m×nh; cÊp x· ph¶i cã ng©n s¸ch ®ñ m¹nh ®Ó ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng ë x· ®i ®óng h−íng, gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn KT - XH cña §¶ng vμ Nhμ n−íc trªn ®Þa bμn x·. Th«ng qua thu ng©n s¸ch, chÝnh quyÒn cÊp x· thùc hiÖn kiÓm tra, kiÓm so¸t, ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô, chèng c¸c hμnh vi ho¹t ®éng kinh tÕ phi ph¸p,
13 trèn lËu thuÕ vμ c¸c nghÜa vô ®ãng gãp kh¸c. Th«ng qua chi ng©n s¸ch, cÊp x· bè trÝ c¸c kho¶n chi nh»m t¨ng c−êng hiÖu lùc vμ hiÖu qu¶ c¸c ho¹t ®éng cña chÝnh cÊp x· vÒ qu¶n lý ph¸p luËt, gi÷ v÷ng trËt tù trÞ an, b¶o vÖ tμi s¶n c«ng céng, b¶o vÖ lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n, qu¶n lý mäi mÆt ho¹t ®éng kinh tÕ, v¨n hãa, thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch x· héi vμ t¨ng c−êng c¬ së vËt chÊt cho x·. V× vËy cã thÓ nãi ng©n s¸ch cÊp x· lμ c«ng cô tμi chÝnh chñ yÕu ®Ó chÝnh quyÒn cÊp x· hoμn thμnh c¸c chøc n¨ng, nhiÖm vô ®−îc giao, nã ®ãng vai trß quan träng trong viÖc b¶o ®¶m cho chÝnh quyÒn cÊp x· thùc hiÖn tèt mäi nhiÖm vô ph¸t triÓn KT - XH trªn ®Þa bμn x· . NhiÖm vô chñ yÕu cña ng©n s¸ch cÊp x· trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng lμ tËp trung ®Çy ®ñ c¸c kho¶n thu theo chÕ ®é quy ®Þnh ®Ó ®¶m b¶o nhu cÇu chi giao cho cÊp x· thùc hiÖn. Ho¹t ®éng cña ng©n s¸ch cÊp x· ph¶i g¾n víi thÞ tr−êng, tÝch cùc khai th¸c c¸c nguån thu s½n cã, ®i ®«i víi ®Çu t− t¹o ra c¸c nguån thu míi, coi träng nguyªn t¾c tiÕt kiÖm vμ hiÖu qu¶ trong bè trÝ chi ng©n s¸ch, h¹n chÕ c¸c kho¶n chi bao cÊp, thùc hiÖn tèt ph−¬ng ch©m “Nhμ n−íc vμ nh©n d©n cïng lμm” trong c¸c lÜnh vùc gi¸o dôc, y tÕ, chÝnh s¸ch x· héi, giao th«ng, thñy lîi, phóc lîi x· héi ë x·. 1.2. Qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· 1.2.1. C¬ chÕ qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· C¬ chÕ qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· lμ viÖc triÓn khai thùc hiÖn c¸c LuËt, chÕ ®é, chÝnh s¸ch còng nh− c¸c c«ng cô qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· nh»m gióp cho ho¹t ®éng cña chÝnh quyÒn cÊp x· ®¶m b¶o tu©n thñ theo ®óng ph¸p luËt cña Nhμ n−íc, c«ng t¸c qu¶n lý trong lÜnh vùc ng©n s¸ch vμ tμi chÝnh cÊp x· ngμy cμng hoμn thiÖn gãp phÇn tÝch cùc vμo viÖc t¨ng c−êng vμ n©ng cao chÊt l−îng qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· trong tõng thêi kú. VÒ c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch ¸p dông trong qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· nh−: chÕ ®é kÕ to¸n vμ tμi chÝnh x· ®ãng vai trß tÝch cùc trong qu¶n lý, ®iÒu hμnh vμ kiÓm so¸t ho¹t ®éng tμi chÝnh t¹i cÊp x·; chÕ ®é, chÝnh s¸ch ®èi víi c¸n bé, c«ng chøc cÊp x·; c¸c chÝnh s¸ch ®Æc thï cña trung −¬ng vμ ®Þa ph−¬ng ¸p dông cho chÝnh quyÒn cÊp x· vμ c¸c ho¹t ®éng t¹i x·; c¬ chÕ ph©n cÊp nguån thu, nhiÖm vô chi vμ tû lÖ
14 ph©n chia nguån thu cho cÊp x· do H§ND cÊp tØnh quyÕt ®Þnh; chÕ ®é, tiªu chuÈn, ®Þnh møc chi ng©n s¸ch cÊp x· do c¸c cÊp cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh. C¸c c«ng cô qu¶n lý thÓ hiÖn qua c«ng t¸c kiÓm tra gåm cã kiÓm tra th−êng xuyªn, kiÓm tra ®ét xuÊt hoÆc kiÓm tra theo chuyªn ®Ò; c«ng t¸c gi¸m s¸t qu¸ tr×nh ph©n bæ dù to¸n, chÊp hμnh vμ quyÕt to¸n ng©n s¸ch cÊp x· hμng n¨m; c«ng t¸c thanh tra viÖc thùc hiÖn LuËt NSNN, thanh tra theo chuyªn ®Ò nh»m qu¶n lý h÷u hiÖu c¸c ho¹t ®éng KT - XH t¹i cÊp x·. 1.2.2. Néi dung qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· 1.2.2.1. Qu¶n lý thu, chi ng©n s¸ch cÊp x· a- Qu¶n lý thu ng©n s¸ch cÊp x· Nguyªn t¾c qu¶n lý thu ng©n s¸ch cÊp x·: Toμn bé c¸c kho¶n thu ng©n s¸ch cÊp x· ph¸t sinh trªn ®Þa bμn ®Òu ph¶i ph¶n ¸nh vμo ng©n s¸ch cÊp x· (trõ nh÷ng kho¶n thu ®Ó h×nh thμnh c¸c quü c«ng chuyªn dïng cña cÊp x·). Ph−¬ng ph¸p qu¶n lý thu ng©n s¸ch cÊp x·: x¸c ®Þnh ®èi t−îng thu, c¸c lo¹i thu, møc thu ®Ó tÝnh sè thuÕ ph¶i thu cña tõng ®èi t−îng. BiÖn ph¸p qu¶n lý thu ng©n s¸ch cÊp x·: h−íng dÉn ®èi t−îng thu kª khai thuÕ, ®iÒu tra x¸c ®Þnh doanh sè cña hé kinh doanh, thùc hiÖn c«ng khai hãa doanh thu dù kiÕn, tham kh¶o ý kiÕn cña Héi ®ång t− vÊn thuÕ tr−íc khi th«ng b¸o danh s¸ch Ên ®Þnh thuÕ vμ ph¸t hμnh th«ng b¸o thuÕ cho c¸c ®èi t−îng nép thuÕ. b- Qu¶n lý chi ng©n s¸ch cÊp x· - Chi th−êng xuyªn: Nguyªn t¾c qu¶n lý chi th−êng xuyªn cña ng©n s¸ch cÊp x· bao gåm: nguyªn t¾c qu¶n lý theo dù to¸n lμ c¬ së ®Ó ®¶m b¶o c©n ®èi ng©n s¸ch cÊp x·, t¹o ®iÒu kiÖn chÊp hμnh ng©n s¸ch cÊp x·, h¹n chÕ tÝnh tïy tiÖn cña ®¬n vÞ sö dông ng©n s¸ch; nguyªn t¾c hiÖu qu¶ yªu cÇu c¸c ®¬n vÞ ph¶i sö dông nguån lùc mét c¸ch tiÕt kiÖm; nguyªn t¾c b¶o ®¶m sù tù chñ vÒ tμi chÝnh cña ®¬n vÞ sö dông ng©n s¸ch vμ nguyªn t¾c chi tr¶ trùc tiÕp qua KBNN. Ph−¬ng ph¸p qu¶n lý chi th−êng xuyªn cña ng©n s¸ch cÊp x· : qu¶n lý vμ cÊp ph¸t theo dù to¸n; qu¶n lý b»ng hÖ thèng ®Þnh møc chi tiªu bao gåm ®Þnh møc ph©n bæ dù to¸n vμ ®Þnh møc chi cho tõng môc chi.
15 BiÖn ph¸p qu¶n lý chi th−êng xuyªn cña ng©n s¸ch cÊp x·: −u tiªn chi tr¶ l−¬ng, c¸c kho¶n phô cÊp cho c¸n bé c«ng chøc cÊp x·; c¸c kho¶n chi th−êng xuyªn kh¸c ph¶i c¨n cø vμo dù to¸n n¨m, khèi l−îng thùc hiÖn c«ng viÖc, kh¶ n¨ng cña ng©n s¸ch cÊp x· t¹i thêi ®iÓm chi ®Ó thùc hiÖn chi cho phï hîp. - Chi ®Çu t− ph¸t triÓn: Chi ®Çu t− ph¸t triÓn cña ng©n s¸ch cÊp x· theo ph©n cÊp qu¶n lý NSNN hiÖn nay chØ bao gåm chi ®Çu t− ®Ó x©y dùng c¸c c«ng tr×nh c«ng céng thuéc vÒ c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ, x· héi cña x·. Trong qu¶n lý chi ®Çu t− ë cÊp x· cÇn lμm tèt c¸c néi dung sau: Nguyªn t¾c qu¶n lý chi ®Çu t− ph¸t triÓn cña ng©n s¸ch cÊp x·: viÖc qu¶n lý vèn ®Çu t− XDCB cña ng©n s¸ch cÊp x· ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ theo quy ®Þnh cña Nhμ n−íc vÒ qu¶n lý ®Çu t− vμ XDCB vμ ph©n cÊp cña tØnh; viÖc cÊp ph¸t thanh to¸n, quyÕt to¸n vèn ®Çu t− XDCB cña ng©n s¸ch cÊp x· thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña Bé Tμi chÝnh. Ph−¬ng ph¸p qu¶n lý chi ®Çu t− ph¸t triÓn cña ng©n s¸ch cÊp x·: Thùc hiÖn chi theo ®óng dù to¸n, nguån tμi chÝnh theo chÕ ®é quy ®Þnh, kh«ng ®Ó nî XDCB, chiÕm dông vèn d−íi nhiÒu h×nh thøc. BiÖn ph¸p qu¶n lý chi ®Çu t− ph¸t triÓn cña ng©n s¸ch cÊp x·: vèn ®Çu t− XDCB ®−îc cÊp ph¸t trùc tiÕp cho tõng c«ng tr×nh, tõng chñ ®Çu t− vμ ®−îc cÊp ph¸t theo møc ®é hoμn thμnh thùc tÕ cña c«ng tr×nh; cÊp ph¸t vèn ®Çu t− XDCB ph¶i ®−îc thùc hiÖn kiÓm tra b»ng ®ång tiÒn nh»m ®¶m b¶o tÝnh hîp lý vμ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn ®Çu t−. 1.2.2.2. Ph©n cÊp qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· Ph©n cÊp qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· lμ x¸c ®Þnh ph¹m vi tr¸ch nhiÖm vμ quyÒn h¹n cña chÝnh quyÒn Nhμ n−íc cÊp x· trong viÖc qu¶n lý, ®iÒu hμnh thùc hiÖn nhiÖm vô thu, chi cña ng©n s¸ch cÊp x·. Ph©n cÊp qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· lμ c¸ch tèt nhÊt ®Ó g¾n c¸c ho¹t ®éng cña ng©n s¸ch cÊp x· víi c¸c ho¹t ®éng KT - XH mét c¸ch cô thÓ vμ thùc sù tËp trung ®Çy ®ñ, kÞp thêi, ®óng chÝnh s¸ch, chÕ ®é c¸c nguån tμi chÝnh vμ ph©n phèi, sö dông chóng c«ng b»ng, hîp lý, tiÕt kiÖm vμ cã hiÖu qu¶ cao phôc vô c¸c môc tiªu, nhiÖm vô ph¸t triÓn KT - XH cña cÊp x·.
16 Ph©n cÊp qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· thÓ hiÖn chÝnh quyÒn cÊp x· ®−îc giao nh÷ng nhiÖm vô thu, chi cô thÓ, cã quyÒn tù chñ vÒ ng©n s¸ch vμ quyÒn thùc thi c¸c chøc n¨ng hμnh chÝnh trong ph¹m vi cña ®Þa ph−¬ng m×nh. Ph©n cÊp ng©n s¸ch cÊp x· kh«ng chØ tËp trung vμo viÖc n©ng cao tÝnh tù chñ cña chÝnh quyÒn cÊp x·, qua ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho chÝnh quyÒn cÊp x· ho¹t ®éng ®éc lËp, h−íng tíi viÖc n©ng cao tÝnh tr¸ch nhiÖm vÒ chÝnh trÞ, tÝnh hiÖu qu¶ vμ minh b¹ch. Th«ng qua ph©n cÊp qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x·, quyÒn h¹n, tr¸ch nhiÖm cña chÝnh quyÒn cÊp x· ®−îc x¸c ®Þnh cô thÓ; ®ång thêi ph©n cÊp qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· cßn ph¶n ¸nh mèi quan hÖ vÒ lîi Ých kinh tÕ gi÷a chÝnh quyÒn cÊp x· víi chÝnh quyÒn cÊp trªn vμ gi÷a ng©n s¸ch cÊp x· víi ng©n s¸ch cÊp trªn. §Ó chÕ ®é ph©n cÊp qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· mang l¹i kÕt qu¶ tèt, cÇn ph¶i tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c sau: - Ph©n cÊp qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· phï hîp víi ph©n cÊp qu¶n lý KT - XH cña cÊp x·: Ph©n cÊp qu¶n lý KT - XH lμ tiÒn ®Ò, lμ ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn ph©n cÊp ng©n s¸ch. Qu¸n triÖt nguyªn t¾c nμy t¹o c¬ së cho viÖc gi¶i quyÕt mèi quan hÖ vËt chÊt gi÷a chÝnh quyÒn cÊp x· víi chÝnh quyÒn cÊp trªn b»ng viÖc x¸c ®Þnh râ nguån thu vμ nhiÖm vô chi cña cÊp x·. Thùc chÊt cña nguyªn t¾c nμy lμ viÖc gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a nhiÖm vô vμ quyÒn lîi, quyÒn lîi ph¶i t−¬ng xøng víi nhiÖm vô ®−îc giao. - Ph©n cÊp qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· ph¶i ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶: Ph©n ®Þnh râ nhiÖm vô thu, chi cña ng©n s¸ch cÊp x· vμ æn ®Þnh tû lÖ phÇn tr¨m (%) ph©n chia c¸c kho¶n thu, sè bæ sung tõ ng©n s¸ch cÊp trªn cho ng©n s¸ch cÊp x· tõ 3 ®Õn 5 n¨m. Ph©n cÊp qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· ph¶i mang tÝnh æn ®Þnh ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho ng©n s¸ch cÊp x· chñ ®éng khai th¸c vμ båi d−ìng nguån thu, tiÕn tíi c©n ®èi ng©n s¸ch cÊp x· vμ thùc hiÖn tèt nhiÖm vô ®−îc giao. - Ph©n cÊp qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· ph¶i ®¶m b¶o tÝnh c«ng b»ng: Ph©n cÊp qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· ph¶i c¨n cø vμo yªu cÇu c©n ®èi chung cña ®Þa ph−¬ng, nh−ng ph¶i h¹n chÕ thÊp nhÊt sù chªnh lÖch vÒ kinh tÕ, v¨n hãa x· héi gi÷a c¸c vïng. Qu¸n triÖt nguyªn t¾c nμy chÝnh lμ nh»m ®¶m b¶o cho sù ho¹t ®éng cña ng©n s¸ch cÊp x· thÝch øng víi diÔn biÕn cña t×nh h×nh KT - XH trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh.
17 1.2.2.3. Qu¶n lý chu tr×nh ng©n s¸ch cÊp x· Qu¶n lý chu tr×nh ng©n s¸ch cÊp x· ph¶i thùc hiÖn b»ng c«ng cô kÕ ho¹ch th«ng qua 3 kh©u chñ yÕu lμ lËp, chÊp hμnh, kÕ to¸n vμ quyÕt to¸n ng©n s¸ch cÊp x·. a- LËp dù to¸n ng©n s¸ch cÊp x· LËp dù to¸n ng©n s¸ch cÊp x· lμ kh©u më ®Çu cña chu tr×nh ng©n s¸ch cÊp x· nh»m x¸c ®Þnh c¸c môc tiªu, nhiÖm vô ®éng viªn nguån lùc cho ng©n s¸ch cÊp x· vμ ph©n phèi c¸c nguån lùc ®ã. Thùc chÊt ®ã lμ viÖc lËp kÕ ho¹ch cña cÊp x· vÒ quy m« nguån lùc cÇn ph¶i huy ®éng trong x· héi ®Ó sö dông cho c¸c nhu cÇu chi tiªu nh»m thùc thi chøc n¨ng, nhiÖm vô cña chÝnh quyÒn cÊp x·. - C¨n cø lËp dù to¸n ng©n s¸ch cÊp x·: NhiÖm vô ph¸t triÓn KT - XH vμ b¶o ®¶m quèc phßng, an ninh; chÝnh s¸ch, chÕ ®é thu, c¬ chÕ ph©n cÊp nguån thu, nhiÖm vô chi ng©n s¸ch cÊp x· vμ tû lÖ phÇn tr¨m ph©n chia nguån thu do H§ND cÊp tØnh quy ®Þnh; chÕ ®é, tiªu chuÈn, ®Þnh møc chi ng©n s¸ch cÊp x· do c¸c cÊp cã thÈm quyÒn quy ®Þnh; sè kiÓm tra vÒ dù to¸n ng©n s¸ch cÊp x· do UBND cÊp huyÖn th«ng b¸o; t×nh h×nh thùc hiÖn dù to¸n ng©n s¸ch cÊp x· n¨m hiÖn hμnh vμ c¸c n¨m tr−íc. - Tr×nh tù lËp dù to¸n ng©n s¸ch cÊp x·: Bé phËn tμi chÝnh kÕ to¸n cÊp x· lËp dù to¸n thu, chi vμ c©n ®èi ng©n s¸ch cÊp x· tr×nh UBND cÊp x· b¸o c¸o H§ND cÊp x· ®Ó xem xÐt gëi UBND cÊp huyÖn vμ Phßng TC - KH cÊp huyÖn. §èi víi n¨m ®Çu thêi kú æn ®Þnh ng©n s¸ch, Phßng TC - KH cÊp huyÖn lμm viÖc víi UBND cÊp x· vÒ c©n ®èi thu, chi ng©n s¸ch cÊp x· thêi kú æn ®Þnh míi theo kh¶ n¨ng vμ bè trÝ c©n ®èi chung cña NS§P. §èi víi c¸c n¨m tiÕp theo thêi kú æn ®Þnh, Phßng TC - KH cÊp huyÖn chØ lμm viÖc víi UBND cÊp x· vÒ dù to¸n ng©n s¸ch khi UBND cÊp x· cã yªu cÇu. - QuyÕt ®Þnh dù to¸n ng©n s¸ch cÊp x·: Dù to¸n ng©n s¸ch cÊp x· tr−íc hÕt sÏ ®−îc H§ND cÊp huyÖn nghiªn cøu, xem xÐt. Sau khi th¶o luËn vμ th«ng qua, H§ND cÊp huyÖn sÏ ra NghÞ quyÕt vÒ viÖc phª chuÈn dù to¸n ng©n s¸ch cÊp x·. Nh− vËy, dù to¸n ng©n s¸ch cÊp x· trë thμnh mét ®¹o luËt tμi chÝnh mμ mäi ph¸p nh©n vμ thÓ nh©n t¹i x· ®Òu cã tr¸ch nhiÖm tæ chøc thùc hiÖn.
18 b- ChÊp hμnh dù to¸n ng©n s¸ch cÊp x· Néi dung c¬ b¶n cña kh©u nμy lμ tËp trung ®Çy ®ñ, kÞp thêi mäi nguån thu ng©n s¸ch cÊp x· vμ cÊp ph¸t c¸c kho¶n chi cho nh÷ng nhu cÇu ®· ®−îc x¸c ®Þnh trtong dù to¸n. Néi dung chÊp hμnh ng©n s¸ch cÊp x· bao gåm: - ChÊp hμnh thu ng©n s¸ch cÊp x·: lμ qu¸ tr×nh tæ chøc thu vμ qu¶n lý nguån thu cña ng©n s¸ch cÊp x·. C¸c c¬ quan tæ chøc thu ë cÊp x· gåm ®éi thu thuÕ x· vμ Bé phËn tμi chÝnh kÕ to¸n cÊp x·. C¸c c¬ quan nμy cïng víi KBNN cÊp huyÖn tæ chøc thùc hiÖn thu nép cho ng©n s¸ch cÊp x·. Trong qu¸ tr×nh chÊp hμnh thu, KBNN cã tr¸ch nhiÖm thanh to¸n kÞp thêi c¸c kho¶n thu vμo ng©n s¸ch cÊp x·, trÝch chuyÓn chÝnh x¸c c¸c kho¶n thu giòa ng©n s¸ch cÊp x· víi ng©n s¸ch cÊp trªn theo quy ®Þnh, gi¸m s¸t chÆt chÏ c¸c mÆt cã liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh h×nh thμnh quü ng©n s¸ch cÊp x·. - ChÊp hμnh chi ng©n s¸ch cÊp x·: lμ qu¸ tr×nh tæ chøc cÊp ph¸t vμ qu¶n lý c¸c kho¶n chi cña ng©n s¸ch cÊp x·. Tham gia vμo chÊp hμnh chi ng©n s¸ch cÊp x· gåm cã c¸c tæ chøc, ®¬n vÞ thuéc x·. TÊt c¶ c¸c tæ chøc, ®¬n vÞ ®Òu ph¶i më tμi kho¶n t¹i KBNN, chÞu sù kiÓm tra, kiÓm so¸t cña KBNN. KBNN cã tr¸ch nhiÖm kiÓm so¸t c¸c hå s¬, chøng tõ vμ ®iÒu kiÖn chi, ®¶m b¶o tÊt c¶ c¸c kho¶n chi ng©n s¸ch cÊp x· ph¶i ®−îc kiÓm tra, kiÓm so¸t tr−íc, trong vμ sau qu¸ tr×nh cÊp ph¸t, thanh to¸n. Mäi kho¶n chi ph¶i cã trong dù to¸n ng©n s¸ch cÊp x· ®−îc duyÖt, ®óng chÕ ®é, tiªu chuÈn, ®Þnh møc do c¬ quan Nhμ n−íc cã thÈm quyÒn quy ®Þnh vμ ®· ®−îc Chñ tÞch UBND cÊp x· hoÆc ng−êi ®−îc uû quyÒn quyÕt ®Þnh chi, cã ®Çy ®ñ c¸c chøng tõ cã liªn quan ®Õn viÖc chi tiªu ng©n s¸ch cÊp x·. c- KÕ to¸n vμ quyÕt to¸n ng©n s¸ch cÊp x· Néi dung cña giai ®o¹n nμy lμ ph¶n ¸nh, ®¸nh gi¸ vμ kiÓm tra l¹i toμn bé qu¸ tr×nh lËp vμ chÊp hμnh ng©n s¸ch cÊp x·, c¸c quy ®Þnh vÒ tiªu chuÈn, ®Þnh møc, t×nh h×nh qu¶n lý, sö dông kinh phÝ cña c¸c bé phËn trùc thuéc. Khi kÕt thóc n¨m tμi chÝnh cïng víi viÖc khãa sæ kÕ to¸n, Bé phËn tμi chÝnh kÕ to¸n cÊp x· ph¶i tiÕn hμnh quyÕt to¸n ng©n s¸ch cÊp x· ®Ó x¸c ®Þnh sè thùc thu, thùc chi b¸o c¸o UBND cÊp x· xem xÐt tr×nh H§ND cÊp x· phª chuÈn ®ång thêi gëi Phßng TC - KH cÊp huyÖn
19 tæng hîp. Phßng TC - KH cÊp huyÖn cã tr¸ch nhiÖm thÈm ®Þnh quyÕt to¸n thu, chi ng©n s¸ch cÊp x·, tr−êng hîp cã sai sãt ph¶i b¸o c¸o UBND cÊp huyÖn yªu cÇu H§ND cÊp x· ®iÒu chØnh. 1.2.3. Tæ chøc qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· 1.2.3.1. §èi víi UBND cÊp x· UBND cÊp x· ph¶i tæ chøc bé phËn chuyªn tr¸ch c«ng t¸c ng©n s¸ch cÊp x· ®Ó gióp UBND cÊp x· trong viÖc x©y dùng vμ thùc hiÖn dù to¸n thu, chi ng©n s¸ch cÊp x·; lËp quyÕt to¸n hμng th¸ng, quý, n¨m, bao gåm: - Chñ tÞch UBND cÊp x· lμ chñ tμi kho¶n; - 01 ®Õn 02 c¸n bé chuyªn tr¸ch tμi chÝnh lμm nhiÖm vô kÕ to¸n tr−ëng vμ ng−êi uû quyÒn khi kÕ to¸n tr−ëng ®i c«ng t¸c. Ngoμi ra, UBND cÊp x· cã nhiÖm vô kiÓm tra, gi¸m s¸t §éi thuÕ ë x· trong c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ ë x· theo c¸c LuËt, Ph¸p lÖnh vμ c¸c quy ®Þnh cã liªn quan ®Õn thu thuÕ, ®ång thêi gi¶i quyÕt tèt mèi quan hÖ gi÷a Bé phËn Tμi chÝnh kÕ to¸n cÊp x· víi §éi thuÕ ë cÊp x· trong c«ng t¸c qu¶n lý c¸c kho¶n thu cña ng©n s¸ch cÊp x·. 1.2.3.2. §èi víi Bé phËn Tμi chÝnh kÕ to¸n cÊp x· Bé phËn Tμi chÝnh kÕ to¸n cÊp x· gåm: - KÕ to¸n tr−ëng cã chøc n¨ng gióp Chñ tÞch UBND cÊp x· tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c qu¶n lý ng©n s¸ch cÊp x· vμ c¸c ho¹t ®éng tμi chÝnh kh¸c cña cÊp x·. - Phô tr¸ch kÕ to¸n ph¶i lμ ng−êi cã tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô, tèi thiÓu trung cÊp tμi chÝnh kÕ to¸n. Ng−êi phô tr¸ch kÕ to¸n cã nhiÖm vô gióp KÕ to¸n tr−ëng qu¶n lý ho¹t ®éng thu, chi ng©n s¸ch cÊp x· vμ c¸c ho¹t ®éng tμi chÝnh kh¸c ë x·; thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n, quyÕt to¸n ng©n s¸ch cÊp x· vμ c¸c quü cña cÊp x·. §èi víi nh÷ng x· cã quy m« lín, qu¶n lý phøc t¹p, Chñ tÞch UBND huyÖn cã thÓ cho phÐp cÊp x· ®−îc bè trÝ thªm mét c¸n bé tμi chÝnh kÕ to¸n lμm viÖc theo chÕ ®é hîp ®ång lao ®éng hiÖn hμnh. - Thñ quü cã nhiÖm vô qu¶n lý quü tiÒn mÆt cña cÊp x· (®èi víi x· cã quy m« thu, chi nhá cã thÓ sö dông c¸n bé kiªm nhiÖm, nh−ng kh«ng ®−îc lμ c¸n bé kÕ to¸n cÊp x·).