Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Xây dựng mô hình kinh doanh nhượng quyền thương mại chuỗi cửa hàng bán lẻ Co.opMart tại TP. Hồ Chí Minh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:144

Thêm vào BST

Báo xấu

41
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu này với mục tiêu tìm kiếm, phân tích nhân tố quyết định sự lựa chọn của các cửa hàng kinh doanh bán lẻ nhỏ muốn hợp tác cùng kinh doanh thương hiệu Co.opMart. Từ đó, xây dựng mô hình kinh doanh nhượng quyền thương mại chuỗi bán lẻ Co.opMart. Và từ đó đề ra một số chính sách hỗ trợ giúp Công ty quản lý chuỗi siêu thị Co.opMart (Saigon Co.op) có các biện pháp quản trị hợp lý nhằm mở rộng thêm hệ thống chuỗi chân rết của mình từ các cửa hàng kinh doanh nhỏ lẻ.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Xây dựng mô hình kinh doanh nhượng quyền thương mại chuỗi cửa hàng bán lẻ Co.opMart tại TP. Hồ Chí Minh

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH _____________________ LAÂM XUAÂN ÑIEÀN XAÂY DÖÏNG MOÂ HÌNH KINH DOANH NHÖÔÏNG QUYEÀN THÖÔNG MAÏI CHUOÃI CÖÛA HAØNG BAÙN LEÛ CO.OPMART TAÏI TP HOÀ CHÍ MINH CHUYEÂN NGAØNH : QUAÛN TRÒ KINH DOANH Maõ soá : 60.34.05 LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ NGÖÔØI HÖÔÙNG DAÃN KHOA HOÏC : TS.NGUYEÃN VAÊN DUÕNG Tp.Hoà Chí Minh – Naêm 2008
LÔØI CAM ÑOAN Toâi cam ñoan ñaây laø ñeà taøi do toâi thöïc hieän, caùc bieåu, baûng, thoâng tin söû duïng ñuùng nguoàn vaø ñöôïc xaùc thöïc, soá lieäu thöïc hieän ñeà taøi trung thöïc ñöôïc söï cho pheùp cuûa ñôn vò.
MUÏC LUÏC Trang TRANG PHUÏ BÌA LÔØI CAM ÑOAN MUÏC LUÏC DANH MUÏC CAÙC TÖØ VIEÁT TAÉT – TIEÁNG ANH DANH MUÏC CAÙC BAÛNG DANH MUÏC CAÙC BIEÅU LÔØI NOÙI ÑAÀU ......................................................................................................... 1 CHÖÔNG 1: LYÙ THUYEÁT VEÀ NHÖÔÏNG QUYEÀN THÖÔNG MAÏI (FRANCHISE) .................................................................................................................................. 3 1.1 Giôùi thieäu veà nhöôïng quyeàn thöông maïi (franchise) ................................ 3 1.1.1 Thöông Hieäu – Neàn taûng cuûa heä thoáng nhöôïng quyeàn thöông maïi ..... 3 1.1.2 Khaùi nieäm veà nhöôïng quyeàn thöông maïi ............................................. 4 1.1.3 Caùc hình thöùc nhöôïng quyeàn thöông maïi ............................................. 5 1.1.4 Moät soá ngaønh, lónh vöïc thöôøng nhöôïng quyeàn thöông maïi .................. 7 1.1.5 Öu vaø nhöôïc ñieåm cuûa nhöôïng quyeàn thöông maïi ............................... 7 1.1.6 Tính phí nhöôïng quyeàn ........................................................................ 9 1.2 Quaù trình phaùt trieån cuûa nhöôïng quyeàn thöông maïi ............................. 10 1.2.1 Quaù trình phaùt trieån ............................................................................ 10 1.2.2 Vai troø cuûa nhöôïng quyeàn thöông maïi trong quaù trình hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp vaø neàn kinh teá ................................................................ 12 1.3 Quy ñònh phaùp luaät veà nhöôïng quyeàn thöông maïi trong luaät Vieät Nam vaø caùc nöôùc ................................................................................................................. 14 1.3.1 Phaùp luaät veà nhöôïng quyeàn thöông maïi ôû Vieät Nam ......................... 14 1.3.2 Phaùp luaät veà nhöôïng quyeàn thöông maïi ôû moät soá nöôùc treân Theá Giôùi 15 1.4 Moät soá heä thoáng nhöôïng quyeàn thöông maïi ñieån hình treân theá giôùi vaø Vieät Nam .................................................................................................................. 17 1.4.1 Moät soá heä thoáng nhöôïng quyeàn thöông maïi ñieån hình treân theá giôùi .. 17 1.4.2 Moät soá heä thoáng nhöôïng quyeàn thöông maïi ñieån hình taïi Vieät Nam .. 20
CHÖÔNG 2: THÖÏC TRAÏNG VEÀ HOAÏT ÑOÄNG BAÙN LEÛ VIEÄT NAM - HEÄ THOÁNG CHUOÃI SIEÂU THÒ CO.OPMART VAØ HOAÏT ÑOÄNG NHÖÔÏNG QUYEÀN THÖÔNG MAÏI TRONG NGAØNH BAÙN LEÛ ........................................................................ 23 2.1 Thöïc traïng veà thò tröôøng baùn leû .............................................................. 23 2..2 Xu höôùng baùn leû trong caùc naêm tôùi ........................................................ 32 2.3 Moät soá neùt veà hoaït ñoäng kinh doanh baùn leû cuûa heä thoáng chuoãi Sieâu Thò Co.opMart ....................................................................................................... 35 2.31 Giôùi thieäu veà Saigon Co.op ................................................................. 35 2.32 Caùc thaønh töïu ñaït ñöôïc ........................................................................ 40 2.33 Thuaän lôïi, khoù khaên cuûa heä thoáng chuoãi baùn leû Sieâu Thò Co.opMart .. 41 2.34 Cô hoäi vaø thaùch thöùc cuûa heä thoáng chuoãi baùn leû Sieâu Thò Co.opMart . 43 2.4 Thöïc traïng veà hoaït ñoäng nhöôïng quyeàn thöông maïi trong ngaønh kinh doanh baùn leû Vieät Nam .............................................................................................. 45 2.4.1 Caùc ñaëc tröng rieâng cuûa hoaït ñoäng nhöôïng quyeàn thöông maïi ngaønh kinh doanh baùn leû taïi Vieät Nam .......................................................................... 46 2.4.2 Haïn cheá hieän taïi cuûa vieäc trieån khai nhöôïng quyeàn thöông maïi trong ngaønh kinh doanh baùn leû taïi Vieät Nam .................................................................. 50 2.4.3 Cô hoäi cuûa hoaït ñoäng nhöôïng quyeàn thöông maïi ngaønh kinh doanh baùn leû taïi Vieät Nam ..................................................................................................... 50 2.4.4 Thaùch thöùc hoaït ñoäng nhöôïng quyeàn thöông maïi trong ngaønh kinh doanh baùn leû taïi Vieät Nam ........................................................................................... 52 CHÖÔNG 3 : XAÂY DÖÏNG MOÂ HÌNH KINH DOANH NHÖÔÏNG QUYEÀN THÖÔNG MAÏI CHUOÃI CÖÛA HAØNG BAÙN LEÛ CO.OPMAT ............................................. 53 3.1 Xaây döïng moâ hình kinh doanh nhöôïng quyeàn thöông maïi chuoãi cöûa haøng baùn leû Co.opMart ................................................................................................... 53 3.1.1 Xaùc ñònh moâ hình nhöôïng quyeàn thöoâng maïi chuoãi cöûa haøng baùn leû Co.opMart cô baûn ........................................................................................ 53 3.1.2 Xaây döïng moâ hình kinh doanh nhöôïng quyeàn thöông maïi chuoãi cöûa haøng baùn leû Co.opMart taïi Tp.HCM ........................................................................... 56 3.2 Caùc giaûi phaùp hoã trôï ................................................................................ 64 3.2.1 Toå chöùc boä maùy phuïc vuï nhöôïng quyeàn thöông maïi vaø nhieäm vuï cuûa caùc phoøng ban phoái hôïp trong coâng taùc kinh doanh nhöôïng quyeàn thöông maïi. 64 3.2.2 Xaây döïng chieán löôïc kinh doanh daøi haïn, quaûng baù thöông hieäu .................................................................................................................... 66
3.3 Kieán nghò ................................................................................................... 77 3.3.1 Kieán nghò vôùi Nhaø nöôùc .................................................................... 77 3.3.2 Kieán nghò Saigon Co.op ...................................................................... 78 KEÁT LUAÄN .......................................................................................................... 79 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO PHUÏ LUÏC
DANH MUÏC CAÙC TÖØ VIEÁT TAÉT – TIEÁNG ANH DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT HTX : Hôïp taùc xaõ Lieân hieäp HTXMB.TPHCM : Lieân Hieäp Hôïp Taùc Xaõ Mua Baùn Thaønh Phoá Hoà Chí Minh Tp.HCM : Thaønh Phoá Hoà Chí Minh DANH MUÏC TÖØ TIEÁNG ANH WTO : World Trade Organization – Toå chöùc thöông maïi quoác teá. UFOC : Uniform franchise offering circular - Taøi lieäu maø ngöôøi nhöôïng quyeàn cung caáp cho beân nhaän quyeàn tröôùc khi coâng boá. FTC : The US Federal Trade Commission - Hoäi Ñoàng Thöông Maïi Lieân Ban Hoa Kyø CBRE : CB Richard Eliss – Teân Coâng ty tö vaán baát ñoäng saûn CBRE. SKU : Stock keeping Unit – Ñôn vò haøng hoùa trong kho. Trong chöông trình quaûn lyù haøng hoùa caùch goïi maõ haøng. Ambiance : Moâi tröôøng, khoâng khí taïi moät ñòa ñieåm Presentation : Caùch tröng baøy Quality : Chaát löôïng Service : Dòch vuï Variety : Ña daïng Accessibility : Tính deã daøng aûnh höôûng Price promotion : Khuyeán maïi Environment : Ñieàu kieän, moâi tröôøng Assortment : Phaân loaïi, saép xeáp Finance : Taøi chính Concept Co.opMart : laø nhöõng thuû tuïc, khaùi nieäm, höôùng kinh doanh maø Saigon Co.op vaïch ra caùc ñôn vò Co.opMart trieån khai vaø aùp duïng theo. ERP : Enterprise resources planning – Hoaïch ñònh taøi nguyeân doanh nghieäp. ISO : International Standard Organization – Tieâu chuaån quoác teá. HACCP : Hazard Analysis and Critical Control Points laø tieâu chuaån ñaët ra caùc nguyeân taéc cuûa heä thoáng phaân tích moái nguy vaø ñieåm kieåm soaùt tôùi haïn. GMP : Good Manufacturing Pratice - Tieâu chuaån Thöïc haønh toát Saûn xuaát. GDP : Gross Domestic Product - Toång saûn phaåm trong nöôùc. VIP : Very Important Person – Ngöôøi quan troïng.
DANH MUÏC CAÙC BAÛNG Baûng 3.1 : Öôùc tính chi phí giai ñoaïn 01 ................................................. Trang 59 Baûng 3.2 : Öôùc tính chi phí giai ñoaïn 02 ................................................. Trang 60 Baûng 3.3 : Öôùc tính laõi/loã tröôùc thueá naêm nhaát ........................................ Trang 60 Baûng 3.4 : Öôùc tính laõi/loã tröôùc thueá naêm hai .......................................... Trang 61 Baûng 3.5: Öôùc tính laõi/loã tröôùc thueá naêm ba ............................................ Trang 61 Baûng 3.6 : Öôùc tính laõi/loã tröôùc thueá naêm tö............................................ Trang 61 Baûng 3.7: Öôùc tính laõi/loã tröôùc thueá naêm naêm ......................................... Trang 62
DANH MUÏC CAÙC BIEÅU Bieåu ñoà 2.1: Caùc hoaït ñoäng kinh doanh chính cuûa Saigon Co.op ............... Trang 38 Bieåu ñoà 2.2 : Soá löôïng phaùt trieån Co.opMart qua caùc naêm 1996-2007. Nguoàn baùo caùo Saigon Co.op taïi hoäi nghò Nhaø Cung Caáp 2006 .......................................... Trang 38 Bieåu ñoà 2.3 : Toác ñoä phaùt trieån veà doanh thu cuûa Saigon Co.op / Co.opMart. Nguoàn baùo caùo Saigon Co.op taïi hoäi nghò Nhaø Cung Caáp 2006 ................................... Trang 39 Bieåu ñoà 2.4: Tyû troïng doanh thu Co.opMart / Saigon Co-op (%). Nguoàn baùo caùo Saigon Co.op taïi hoäi nghò Nhaø Cung Caáp 2006 ...................................................... Trang 39 Bieåu ñoà 2.5 : Löôïng khaùch bình quaân qua caùc naêm. Nguoàn baùo caùo Saigon Co.op taïi hoäi nghò Nhaø Cung Caáp 2006 ............................................................................ Trang 40 Bieåu ñoà 2.6 : Khaùch haøng thaønh vieân, khaùch haøng thaân thieát qua caùc naêm. Nguoàn baùo caùo Saigon Co.op taïi hoäi nghò Nhaø Cung Caáp 2006 .......................................... Trang 40 Bieåu ñoà 2.7 : Phaân tích ñieåm maïnh cuûa chuoãi Sieâu Thò Co.opMart vaø heä thoáng BigC, Maximart. Nguoàn baùo caùo AC Neilsen taïi buoåi toïa ñaøm veà nhaän ñònh tình hình baùn leû 2007 ............................................................................................................ Trang 42 Bieåu ñoà 2.8 : phaân tích ñieåm yeáu cuûa chuoãi Sieâu Thò Co.opMart vaø heä thoáng BigC, Maximart. Nguoàn baùo caùo AC Neilsen taïi buoåi toïa ñaøm veà nhaän ñònh tình hình baùn leû 2007 ............................................................................................................ Trang 43 Bieåu ñoà 3.1 : Moâ hình trieån khai nhöôïng quyeàn thöông maïi Co.opMart Trang 58 Bieåu ñoà 3.2 : Xaùc ñònh nhaân toá nhöôïng quyeàn thöông maïi ......................... Trang 59 Bieåu ñoà 3.3 : Toå chöùc boä maùy phuïc vuï nhöôïng quyeàn thöông maïi ............. Trang 64
1 LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1. Tính thieát thöïc cuûa ñeà taøi Sau khi Vieät Nam gia nhaäp WTO moät saân chôi coâng baèng vaø khaéc nghieät, buoäc chính phuû Vieät Nam phaûi thay ñoåi vieäc quaûn lyù mang tính baûo hoä moät soá ngaønh vaø töø ngaøy 01/01/2007 caùc doanh nghieäp nöôùc ngoaøi ñöôïc quyeàn môû lieân doanh baùn leû taïi Vieät Nam, sau ñoù keå töø 01/01/2009 ñöôïc pheùp thaønh laäp doanh nghieäp baùn leû 100% voán nöôùc ngoaøi, ñaõ khieán caùc nhaø quaûn lyù cuõng nhö caùc doanh nghieäp trong nöôùc “leân côn soát”. Thò tröôøng baùn leû Vieät Nam, ñaát nöôùc vôùi hôn 86 trieäu daân ñang ngaøy moät noùng leân vôùi söï tham gia daønh thò phaàn cuûa caùc taäp ñoaøn haøng ñaàu trong vaø ngoaøi nöôùc: HaproMart, Satra, Parkson, Co.opMart, Metro, Maxi, Citimart, Vmart, Fivimart, G7, 24h, Shop & Go, Day & Night… Beân caïnh ñoù, caùc taäp ñoaøn baùn leû khaùc nhö: Giant, Tesco, Carrefour, Walmart cuõng ñang trong quaù trình xin giaáy pheùp ñaàu tö vaøo Vieät Nam. Vôùi nguoàn taøi chính huøng maïnh, nhieàu kinh nghieäm trong lónh vöïc quaûn lyù baùn leû, caùc taäp ñoaøn nöôùc ngoaøi ñe doïa seõ nuoát chöûng caùc doanh nghieäp trong nöôùc, ñoäc chieám thò tröôøng baùn leû maøu môû naøy. Ñöùng tröôùc thôøi cô cuõng nhö thaùch thöùc ñoù, Co.opMart moät thöông hieäu baùn leû haøng ñaàu cuûa Vieät Nam, Toáp 500 nhaø baùn leû haøng ñaàu Chaâu AÙ Thaùi Bình Döông trong caùc naêm 2004-2005-2006-2007-2008 caàn coù nhöõng böôùc chuyeån mình ñeå ñoùn ñaàu, naâng cao tính chuyeân nghieäp trong caùc coâng taùc mua haøng, haäu caàn, phuïc vuï khaùch haøng toát hôn taïo choå ñöùng vaãn chaéc trong loøng ngöôøi tieâu duøng. Ngoaøi ra, vieäc môû roäng chaân reát cuûa mình chieám lónh thò phaàn tröôùc taïi caùc nôi maø hieän nay caùc chuoãi baùn leû chöa ñuû ñieàu kieän cuõng nhö khoâng theå ñaàu tö vöôn tôùi ñöôïc laø moät ñieàu heát söùc caàn thieát. Do vaäy, laøm sao ñeå coù theå thöïc hieän ñöôïc nhöõng ñieàu neâu treân trong khi nguoàn taøi chính coù haïn, haäu caàn vaø tính chuyeân nghieäp cuûa mình vaãn coøn chöa cao so vôùi caùc taäp ñoaøn baùn leû khaùc cuûa theá giôùi? Trong phaàn ñeà taøi cuûa mình, em xin trình baøy moät trong caùc phöông thöùc coù theå moät phaàn giuùp doanh nghieäp môû roäng chaân reát cuûa mình giaûm thieåu caùc chi phí ñaàu tö, cuõng nhö coù theå mang veà doanh thu cho mình. “Nhöôïng quyeàn thöông maïi Co.op Mart”. Ñoù laø noäi dung cuûa vaán ñeà nghieân cöùu. 2. Muïc tieâu nghieân cöùu 2.1 Muïc tieâu toång quaùt Nghieân cöùu naøy vôùi muïc tieâu tìm kieám, phaân tích nhaân toá quyeát ñònh söï löïa choïn cuûa caùc cöûa haøng kinh doanh baùn leû nhoû muoán hôïp taùc cuøng kinh doanh thöông hieäu Co.opMart. Töø ñoù, xaây döïng moâ hình kinh doanh nhöôïng quyeàn thöông maïi chuoãi baùn leû Co.opMart. Vaø töø ñoù ñeà ra moät soá chính saùch hoã trôï giuùp Coâng ty quaûn lyù chuoãi sieâu thò Co.opMart (Saigon Co.op) coù caùc bieän phaùp quaûn trò hôïp lyù nhaèm môû roäng theâm heä thoáng chuoãi chaân reát cuûa mình töø caùc cöûa haøng kinh doanh nhoû leû. 2.2 Muïc tieâu cuï theå - Phaân tích caùc yeáu toá quyeát ñònh söï löïa choïn nhöôïng quyeàn thöông maïi cuûa caùc doanh nghieäp nhö: Tieáng taâm (thöông hieäu), giaøu kinh nghieäm vaø chuyeân nghieäp trong lónh vöïc kinh doanh baùn leû sieâu thò, ñöôïc hoã trôï töø phía Co.opMart (nguoàn haøng,
2 giaù caû haøng hoùa, chöông trình khuyeán maõi nhieàu, thôøi gian thanh toaùn…), phí nhöôïng quyeàn thöông maïi, tieàm naêng phaùt trieån. - Xaùc ñònh möùc ñoä cuûa töøng nhaân toá aûnh höôûng tôùi vieäc nhöôïng quyeàn thöông maïi. - Xaây döïng moâ hình kinh doanh nhöôïng quyeàn thöông maïi chuoãi cöûa haøng baùn leû Co.opMart taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh. - Ñeà xuaát hình thöùc vaø phöông thöùc quaûn trò phuø hôïp. 3. Ñoái töôïng nghieân cöùu vaø phaïm vi nghieân cöùu 3.1 Ñoái töôïng nghieân cöùu - Ñoái töôïng nghieân cöùu: Cöûa haøng kinh doanh baùn leû nhoû thaønh coâng, moâ hình kinh doanh nhöôïng quyeàn thöông maïi. - Khaùch theå nghieân cöùu: Cöûa haøng kinh doanh baùn leû nhoû thaønh coâng. - Ñoái töôïng khaûo saùt: Caùc cöûa haøng kinh doanh baùn leû nhoû, coù maët baèng toát muoán kinh doanh nhöôïng quyeàn thöông maïi thöông hieäu Co.opMart. 3.2 Phaïm vi nghieân cöùu - Caùc cöûa haøng kinh doanh baùn leû nhoû thaønh coâng taïi caùc quaän huyeän taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh. 4. Phöông phaùp nghieân cöùu 4.2 Phöông phaùp nghieân cöùu taøi lieäu Taøi lieäu trong ngaønh baùn leû Taøi lieäu trong ngaønh Marketing Taøi lieäu veà Thöông Hieäu Taøi lieäu veà nhöôïng quyeàn thöông maïi (franchise), … 4.1 Phöông phaùp ñieàu tra choïn maãu - Nhaän daïng vaán ñeà - Ñaët giaû thuyeát ñieàu tra - Xaây döïng baûng caâu hoûi ñieàu tra - Choïn maãu ñieàu tra - Choïn kyõ thuaät ñieàu tra - Xöû lyù keát quaû ñieàu tra 5. Keát quaû ñaït ñöôïc cuûa luaän aùn - Veà maët lyù luaän - Veà thöïc tieãn - Ñeà xuaát
3 CHÖÔNG 1: LYÙ THUYEÁT VEÀ NHÖÔÏNG QUYEÀN THÖÔNG MAÏI (FRANCHISE) 1.1 Giôùi thieäu veà nhöôïng quyeàn thöông maïi (Franchise) 1.1.1 Thöông Hieäu – Neàn taûng cuûa heä thoáng nhöôïng quyeàn thöông maïi Tröôùc khi ñeán ñònh nghóa veà Franchise, chuùng ta neân tìm hieåu khaùi nieäm veà thöông hieäu vì söï hieän höõu cuûa Franchise laïi ñaët treân neân taûng thöông hieäu. Thöông hieäu khoâng chæ laø caùi teân, maø laø 1 taäp hôïp caùc thuoäc tính cung caáp cho khaùch haøng caùc giaù trò maø hoï ñoøi hoûi : toâi coù lôïi ích gì ? toâi coù bieát noù khoâng ? hình nhö mình ñaõ töøng nghe qua …, hay thoâng qua caùc tin ñoàn veà saûn phaåm haøng hoùa khieán hoï lo laéng, töôûng töôïng, ham muoán,… taát caû caâu hoûi treân gôïi nhôù cho khaùch haøng moät hình aûnh thöông hieäu naèm trong taâm trí hoï. Thöông hieäu khaùc vôùi nhaõn hieäu. Nhaõn hieäu Thöông hieäu ¾ Giaù trò cuï theå, taøi saûn höõu hình ¾ Giaù trò tröøu töôïng, Taøi saûn voâ hình ¾ Hieän dieän treân vaên baûn phaùp luaät ¾ Hieän dieän trong taâm trí ngöôøi tieâu duøng ¾ Ñöôïc cô quan chöùc naêng coâng nhaän ¾ Ñöôïc ngöôøi tieâu duøng chaáp nhaän, tin töôûng ¾ Phaàn “ thaân theå” cuûa doanh nghieäp ¾ Phaàn “ linh hoàn” cuûa doanh nghieäp Cuõng nhö theo taùc giaû Richard Moore ñaõ coù moät ñònh nghóa khaù hình töôïng veà thöông hieäu trong quyeån saùch xuaát baûn naêm 2003 taïi Vieät Nam nhö sau: “söï khaùc bieät giöõa moät saûn phaåm vaø moät thöông hieäu laø gì? Moät saûn phaåm gioáng nhö moät ngöôøi baïn maø baïn môùi gaëp. Tuy nhieân, chaéc haún baïn ñaõ gaëp nhieàu haøng ngaøn ngöôøi trong cuoäc ñôøi cuûa mình, vaø haàu heát nhöõng ngöôøi naøy baïn chæ trao ñoåi aùnh maét hay vaøi caâu noùi. Nhöng ñoái vôùi moät soá ngöôøi, baïn thaáy mình ñaõ trao ñoåi caâu chuyeän vôùi hoï bôûi vì hình nhö ñaõ coù caûm giaùc phuø hôïp naøo ñoù. Ñeå ñaït tôùi taàm côõ saûn phaåm thì phaûi coù moät quan heä nhö theá. Tuy nhieân, ñeå ñaït tôùi taàm côõ thöông hieäu thì ñoøi hoûi nhieàu hôn nöõa. Vieäc naøy cuõng gioáng nhö ñeå hieåu moät ngöôøi kyõ hôn vaø thaáy ñöôïc hoï thay ñoåi ra sao theo thôøi gian. Ñeán moät luùc naøo ñoù, baïn seõ nghó ñeán ngöôøi aáy nhö moät ngöôøi baïn hay ñoàng nghieäp. Luùc ñoù, hoï ñaõ giaønh ñöôïc caûm giaùc traân troïng trong baïn. Ñaït ñeán taàm côõ thöông hieäu laø taïo ñöôïc moái quan heä nhö vaäy. Hay theo giaùo sö John Quelch moät chuyeân gia haønh ñaàu trong lónh vöïc Marketing, Phoù hieäu tröôûng Tröôøng Harvard trong chuyeán thaêm laøm vieäc taïi Vieät Nam. Taïi buoåi toaï ñaøm vôùi caùc doanh nghieäp 22/02/2008 oâng coù ñeà caäp ñeán “Moät Thöông hieäu maïnh laø nhö theá naøo?” maø toâi taâm ñaéc laø: - Moät thöông hieäu maïnh tröôùc heát phaûi coù söï khaùc bieät. - Moät thöông hieäu maïnh phaûi coù söï khaùc bieät, nhöng khaùc bieät veà laâu daøi. - Ñöôïc ngöôøi tieâu duøng tin caäy. Khaùc vôùi caùc loaïi sôû höõu haøng hoùa thoâng thöôøng, thöông hieäu laø moät loaïi haøng hoùa trí tueä, laø taøi saûn quyù nhaát cuûa moät doanh nghieäp. Ñoù chính laø lyù do taïi sao chuû thöông hieäu phaûi neân ghó ñeán chuyeän laøm theá naøo ñeå ñaùnh boùng thöông hieäu cuûa mình hôn; laøm theá naøo ñeå xaây döïng thöông hieäu cuûa mình ngaøy caøng lôùn maïnh hôn; taïo ñoä trung thaønh cao cuûa khaùch haøng ñoái vôùi thöông hieäu; hieäu quaû hôn trong ñaøm phaùn vôùi khaùch haøng, nhaø cung caáp; vaø laøm theá naøo ñeå ñem laïi theâm nhieàu nguoàn lôïi
4 kinh teá töø taøi saûn trí tueä naøy. Franchise laø moät trong nhöõng phöông thöùc coù theå ñaùp öùng nhöõng nhu caàu keå treân. 1.1.2 Khaùi nieäm veà nhöôïng quyeàn thöông maïi Nhöôïng quyeàn thöông maïi hay nhöôïng quyeàn kinh doanh (goïi taét laø Franchise, Franchising) duøng ñeå chæ moät phöông thöùc kinh doanh ñaëc bieät nhaân roäng höông hieäu, nhaân roäng moâ hình kinh doanh, coù nhieàu ñònh nghóa veà Franchise treân theá giôùi. Theo Tiến Sĩ Lyù Quí Trung coù vieát trong taïp chí “Thaønh Ñaït”: Franchise ñöôïc dòch ra tieáng vieät laø nhöôïng quyeàn thöông maïi. Cuïm töø goàm 4 chöõ nhöng vaãn chöa loät taû ñuùng baûn chaát cuûa moâ hình kinh doanh naøy neáu khoâng muoán noùi laø khoâng ñuùng nghóa. Veà noäi dung, Franchise laø moät phöông thöùc hôïp taùc kinh doanh maø trong ñoù chuû thöông hieäu hay beân nhöôïng quyeàn cho pheùp beân nhaän nhöôïng quyeàn ñöôïc söû duïng nhaõn hieäu, thöông hieäu, bieåu töôïng, khaåu hieäu … cuûa mình ñeå kinh doanh. Buø laïi, beân nhaän nhöôïng quyeàn phaûi traû caùc khoaûn phí nhöôïng quyeàn cho chuû thöông hieäu, thaønh coâng cuûa hoï seõ goùp phaàn ñaùng keå laøm taêng giaù trò thöông hieäu noùi chung. Hieäp hoäi nhöôïng quyeàn kinh doanh Quoác teá (The International Franchise Association), hieäp hoäi lôùn nhaát nöôùc Myõ vaø theá giôùi ñoù ñònh nghóa nhöôïng quyeàn kinh doanh nhö sau: "Nhöôïng quyeàn kinh doanh laø moái quan heä theo hôïp ñoàng, giöõa beân giao vaø beân nhaän quyeàn, theo ñoù beân giao ñeà xuaát hoaëc phaûi duy trì söï quan taâm lieân tuïc tôùi doanh nghieäp cuûa beân nhaän treân caùc khía caïnh nhö : bí quyeát kinh doanh (know-how), ñaøo taïo nhaân vieân; beân nhaän hoaït ñoäng döôùi nhaõn hieäu haøng hoùa, phöông thöùc, phöông phaùp kinh doanh do beân giao sôû höõu hoaëc kieåm soaùt; vaø beân nhaän ñang, hoaëc seõ tieán haønh ñaàu tö ñaùng keå voán vaøo doanh nghieäp baèng caùc nguoàn löïc cuûa mình". Theo ñònh nghóa naøy, vai troø cuûa Beân nhaän quyeàn kinh doanh trong vieäc ñaàu tö voán vaø ñieàu haønh doanh nghieäp ñöôïc ñaëc bieät nhaán maïnh hôn so vôùi traùch nhieäm cuûa beân giao quyeàn. Quan ñieåm naøy cuõng xuaát phaùt töø söï cheânh leäch veà quyeàn löïc vaø cheânh leäch veà thoâng tin giöõa caùc beân trong quan heä hôïp ñoàng nhöôïng quyeàn. Nhöõng yeâu caàu maïnh meõ hôn veà phía beân nhöôïng quyeàn nhaèm ñaûm baûo lôïi ích cho beân nhaän quyeàn. Tuy nhieân, ñònh nghóa cuõng chæ ra tính ñoäc laäp töông ñoái giöõa beân nhöôïng quyeàn vaø beân nhaän quyeàn. Coäng ñoàng chung Chaâu AÂu EC (nay laø lieân minh Chaâu AÂu EU) laïi ñònh nghóa nhöôïng quyeàn kinh doanh theo höôùng nhaán maïnh tôùi quyeàn cuûa Beân nhaän, khi söû duïng moät taäp hôïp quyeàn sôû höõu trí tueä. Maëc duø, ghi nhaän vai troø cuûa thöông hieäu vaø heä thoáng, bí quyeát kinh doanh cuûa Beân giao quyeàn, ñònh nghóa naøy khoâng ñeà caäp tôùi nhöõng ñaëc ñieåm khaùc cuûa vieäc nhöôïng quyeàn kinh doanh. EC ñònh nghóa quyeàn kinh doanh laø moät "taäp hôïp nhöõng quyeàn sôû höõu coâng nghieäp veà sôû höõu trí tueä lieân quan tôùi nhaõn hieäu haøng hoùa, teân thöông maïi, bieån hieäu cöûa haøng, giaûi phaùp höõu ích, kieåu daùng, baûn quyeàn taùc giaû, bí quyeát, hoaëc saùng cheá seõ ñöôïc khai thaùc ñeå baùn saûn phaåm, hoaëc cung caáp dòch vuï tôùi ngöôøi söû duïng cuoái cuøng". Nhöôïng quyeàn kinh doanh coù nghóa laø vieäc chuyeån nhöôïng quyeàn kinh doanh ñöôïc ñònh nghóa ôû treân. Taïi Vieät Nam, theo ñieàu 284 Luaät Thöông Maïi 2005, thì Franchise laø hoaït ñoäng thöông maïi maø beân nhöôïng quyeàn cho pheùp vaø yeâu caàu beân nhaän quyeàn töï mình tieán haønh vieäc mua baùn haøng hoùa, cung öùng dòch vuï theo caùc ñieàu kieän sau:
5 - Vieäc mua baùn haøng hoùa, cung öùng dòch vuï ñöôïc tieán haønh theo phöông thöùc toå chöùc kinh doanh do beân nhöôïng quyeàn quy ñònh vaø ñöôïc gaén vôùi nhaõn hieäu haøng hoùa, teân thöông maïi, bí quyeát kinh doanh, khaåu hieäu kinh doanh, quaûng caùo cuûa beân nhöôïng quyeàn. - Beân nhöôïng quyeàn coù quyeàn kieåm soaùt vaø trôï giuùp cho beân nhaän quyeàn trong vieäc ñieàu haønh coâng vieäc kinh doanh. Ngoaøi ra coøn coù raát nhieàu ñònh nghóa khaùc nöõa nhöng cuõng vaãn döïa treân moät soá yù cô baûn cuûa caùc trích daãn noùi treân. Toùm laïi, theo toâi coù theå hieåu Franchise chính laø vieäc beân nhöôïng quyeàn cho pheùp beân nhaän nhöôïng quyeàn ñöôïc töï mình tieán haønh vieäc mua baùn haøng hoùa hay cung öùng dòch vuï theo nhöõng ñieàu kieän nhaát ñònh vaø beân nhaän nhöôïng quyeàn phaûi traû cho beân nhöôïng quyeàn moät khoaûn phí. 1.1.3 Caùc hình thöùc nhöôïng quyeàn thöông maïi Nhöôïng quyeàn phaân phoái saûn phaåm (Product Distribution Franchise) Ñaây laø hình thöùc maø beân nhöôïng quyeàn cho pheùp beân nhaän nhöôïng quyeàn phaân phoái saûn phaåm do mình saûn xuaát, dòch vuï cuûa mình trong phaïm vi khu vöïc vaø thôøi gian nhaát ñònh. Beân nhaän nhöôïng quyeàn coù theå söû duïng thöông hieäu (Brand), bieåu töôïng, teân nhaõn hieäu (Trade mark), logo, khaåu hieäu (slogan), … beân nhöôïng quyeàn seõ khoâng nhöôïng laïi caùch thöùc kinh doanh. Beân mua Franchise seõ quaûn lyù ñieàu haønh cöûa haøng cuûa mình khaù ñoäc laäp, ít bò raøng buoäc bôûi nhöõng quy ñònh töø phía chuû thöông hieäu, thaäm chí coù theå bieán cung caùch phuïc vuï vaø kinh doanh theo yù mình. Phöông thöùc naøy coù nhaän ra qua caùc ñaïi lyù nöôùc giaûi khaùt Coca Cola, Pepsi, bia 333, tiger, lôùp xe casumina, …… Nhöôïng quyeàn söû duïng caùch thöùc kinh doanh (Business Format Franchise) Laø hình thöùc nhöôïng quyeàn phoå bieán, coøn goïi laø nhöôïng quyeàn kinh doanh hay nhöôïng quyeàn thöông maïi. Hình thöùc naøy chaët cheõ hôn hình thöùc treân, trong ñoù beân nhöôïng quyeàn khoâng chæ cho pheùp beân beân nhaän nhöôïng quyeàn ñöôïc phaân phoái saûn phaåm döôùi thöông hieäu cuûa ngöôøi nhöôïng quyeàn maø coøn chuyeån giao kyõ thuaät kinh doanh, coâng thöùc ñieàu haønh quaûn lyù vaø huaán luyeän nhaân vieân cho beân nhaän nhöôïng quyeàn. Ñaây laø söï khaùc bieät quan troïng so vôùi hình thöùc treân vì beân nhöôïng quyeàn seõ chuyeån nhöôïng cho beân nhaän quyeàn taát caû caùc yeáu toá ñeå taïo neân moät heä thoáng ñoàng boä chaúng haïn nhö : phaûi choïn ñòa ñieåm kinh doanh ôû ñaâu, chuaån bò saûn phaåm nhö theù naøo, mua nguyeân vaät lieäu ôû ñaâu … Beân nhöôïng quyeàn cuõng thöôøng giuùp beân nhaän nhöôïng quyeàn trong vieäc ñieàu haønh , quaûn lyù cô sôû nhöôïng quyeàn. Ngöôïc laïi, beân nhaän nhöôïng quyeàn phaûi traû moät khoaûn phí cho beân nhöôïng quyeàn, coù theå laø moät khoaûn phí troïn goùi, coù theå laø moät khoaûn phí haøng thaùng döïa treân doanh soá, vaø cuõng coù theå toång hôïp luoân caû hai khoaûn phí treân. Phöông thöùc nhöôïng quyeàn rieâng leû “Single-Unit Franchise” Ñaây laø hình thöùc Franchise phoå bieán nhaát khi ngöôøi mua Franchise kyù keát hôïp ñoàng mua Franchise tröïc tieáp vôùi ngöôøi baùn Franchise. Ngöôøi baùn Franchise coù theå laø chuû thöông hieäu, ñaïi lyù ñoäc quyeàn hoaëc ñaïi lyù Franchise vuøng. Ñaëc ñieåm cuûa phöông thöùc naøy laø chuû thöông hieäu coù theå laøm vieäc vaø kieåm tra saâu saùt töøng doanh nghieäp ñöôïc nhöôïng quyeàn. Ngöôøi mua Franchise leû ñöôïc caáp quyeàn kinh doanh taïi moät ñòa
6 ñieåm thôøi gian nhaát ñònh vaø traû moät khoaûn phí cho beân baùn. Khi heát thôøi gian hôïp ñoäng muoán gia haïn ngöôøi mua traû theâm moät khoaûn phí. Phí Franchise thu ñöôïc khoâng phaûi chia cho moät ñoái taùc trung gian naøo. Ngöôøi mua Franchise theo phöông thöùc naøy khoâng theå nhöôïng laïi (sub-franchise) cho beân thöù ba hay töï yù môû theâm cöûa hieäu kinh doanh cuøng thöông hieäu. Vì theá ngöôøi mua nhöôïng quyeàn leû thöôøng chæ coù theå mua ñöôïc qua caùc Master Franchise hay caùc chuû thöông hieäu nhoû. Phöông thöùc nhöôïng quyeàn nhieàu cöûa haøng rieâng leû “Multiple-Unit” Coù nhieàu ñoái taùc sau khi kinh doanh thaønh coâng cöûa haøng Franchise ñaàu tieân nhöng laïi khoâng muoán phaùt trieån thaønh ñaïi lyù franchise ñoäc quyeàn (Master franchise) maø hoï chæ muoán môû theâm moät hay nhieàu cöûa haøng franchise rieâng leû töông töï. Trong tröôøng hôïp naøy hoï trôû thaønh ñoái taùc sôû höõu cuøng luùc nhieàu cöûa haøng franchise maø thuaät ngöõ chuyeân moân goïi laø multiple single-unit operator. Phöông thöùc nhöôïng quyeàn ñoäc quyeàn “Master Franchise” Laø hình thöùc nhöôïng quyeàn maø chuû thöông hieäu caáp pheùp cho ngöôøi mua ñoäc quyeàn kinh doanh thöông hieäu cuûa mình trong moät khu vöïc nhaát ñònh (thaønh phoá, laõnh thoå, quoác gia, …) trong moät thôøi gian nhaát ñònh. Ñeå ñöôïc ñoäc quyeàn, doanh nghieäp mua Franchise phaûi traû moät khoaûn phí Franchise ban ñaàu rieâng bieät, thöôøng laø cao hôn nhieàu so vôùi hôïp ñoàng mua Franchise rieâng leû. Buø laïi, hoï coù quyeàn chuû ñoäng töï môû theâm nhieàu cöûa haøng hay baùn Franchise laïi cho baát kyø ai naèm trong khu vöïc maø mình kieåm soaùt. Phaàn phí Franchise (goàm phí ban ñaàu vaø phí haøng thaùng) thu ñöôïc töø phía ngöôøi mua Franchise seõ ñöôïc chuû thöông hieäu chia cho ñaïi lyù Franchise ñoäc quyeàn theo tæ leä thoûa thuaän. Thöôøng thì phía Master Franchise seõ ñöôïc chi nhieàu hôn vì phaàn lôùn coâng söùc vaø chi phí ñeå tìm kieám vaø phaùt trieån soá ngöôøi mua Franchise trong khu vöïc do phía ñaïi lyù Franchise ñoäc quyeàn gaùnh chòu. Ñaây laø hình thöùc phoå bieán nhaát vaø nhanh nhaát trong vieäc ñöa thöông hieäu xaâm nhaäp vaøo thò tröôøng nöôùc ngoaøi. Vôùi hình thöùc naøy, chuû thöông hieäu ñaõ chuyeån haàu nhö toaøn boä gaùnh naëng veà phaùt trieån thöông hieäu ôû khu vöïc ñoù cho beân mua master Franchise. Phöông thöùc nhöôïng quyeàn phaùt trieån khu vöïc “Area Developer” Ñaây laø hình thöùc trung gian cuûa master franchise vaø single-unit franchise. Ngöôøi mua franchise phaùt trieån khu vöïc seõ ñöôïc ñoäc quyeàn trong moät phaïm vi vaø thôøi gian nhaát ñònh. Ñoái taùc mua franchise phaùt trieån khu vöïc khoâng ñöôïc baùn franchise cho baát cöù ai nhöng cuõng khoâng phaûi cung caáp caùc dòch vuï cho ai nhö ñoái vôùi tröôøng hôïp master franchise. Ñeå ñöôïc ñoäc quyeàn trong moät khu vöïc nhaát ñònh, ngöôøi mua franchise phaùt trieån khu vöïc phaûi traû moät khoaûn phí franchise ban ñaàu töông ñoái cao vaø phaûi cam keát phaûi phaùt trieån bao nhieâu cöûa haøng theo moät tieán ñoä thôøi gian ñaõ ghi roõ trong hôïp ñoàng ñaõ ñöôïc thoáng nhaát vôùi chuû thöông hieäu. Neáu khoâng ñaùp öùng ñuùng nhöõng thoûa thuaän trong hôïp ñoàng, doanh nghieäp naøy seõ boï maát öu tieân ñoäc laäp töông töï nhö ñoái vôùi tröôøng hôïp master franchise. Phöông thöùc nhöôïng quyeàn lieân doanh “Join-Ventures”
7 Vôùi hình thöùc naøy chuû thöông hieäu seõ lieân doanh vôùi moät ñoái taùc khaùc taïi khu vöïc maø phía chuû thöông hieäu muoán Franchise vaø lieân doanh naøy seõ ñoùng vai troø laø moät ñaïi lyù Franchise ñoäc quyeàn. Vieäc löïa choïn ñuùng coâng ty ñoái taùc ñeå lieân doanh laø toái quan troïng vì moät khi choïn nhaàm ñoái taùc caû thò tröôøng xem nhö beá taét. Trong nhieàu tröôøng hôïp, chuû thöông hieäu goùp voán vaøo lieân doanh baèng chính thöông hieäu, bí quyeát kinh doanh vaø ñoâi khi theâm tieàn maët vaø quy ra tæ leä phaàn traêm voán goùp tuøy thoûa thuaän giöõa hai beân. Ñoái taùc lieân doanh thöôøng goùp voán baèng tieàn maët vaø kieán thöùc söï am hieåu veà thò tröôøng taïi khu vöïc maø phía lieân doanh ñang ñoùng. 1.1.4 Moät soá ngaønh, lónh vöïc thöôøng nhöôïng quyeàn thöông maïi Lòch söû hoaït ñoäng franchise ñaùnh daáu nhöõng ngaønh ngheà thöïc hieän franchise thöôøng laø cöûa haøng thöùc aên nhanh, caø pheâ, khaùch saïn, nhaø haøng. Tuy nhieân, treân thöïc teá hieän nay haàu nhö ngaønh ngheà naøo cuõng coù theå nhaân roäng moâ hình franchise nhö : khaùch saïn, baát ñoäng saûn, nöõ trang, dòch vuï maùy tính, dòch vuï theå hình – chaêm soùc söùc khoûe, dòch vuï spa, giaøy deùp, quaàn aùo, y teá, giaùo duïc, dòch vuï oâtoâ – moâtoâ, dòch vuï giao nhaän – chuyeån fax nhanh, baûo veä – veä só, baûo hieåm, trang trí noäi thaát, baùn leû… Trong caùc ngaønh neâu treân, theo ñaùnh giaù vaø xeáp loaïi cuûa Hieäp hoäi franchise Quoác teá thì ngaønh thöùc aên nhanh vaø kinh doanh baùn leû vaãn laø ngaønh kinh doanh nhöôïng quyeàn nhieàu nhaát ôû caùc nöôùc treân theá giôùi vaø ngay caû ôû Vieät Nam. (Xem phuï luïc : 10 thöông hieäu nhöôïng quyeàn ñöùng ñaàu danh saùch Franchise 500 cuûa naêm 2006 do taïp chí Entrepreneur bình choïn) 1.1.5 Öu vaø nhöôïc ñieåm cuûa nhöôïng quyeàn thöông maïi Öu ñieåm Thích hôïp cho doanh nghieäp vöøa vaø nhoû : Vôùi ñaëc ñieåm thò tröôøng Vieät Nam hieän nay, moät thò tröôøng ñang phaùt trieån vôùi nhieàu loaïi hình doanh nghieäp vaø trong soá naøy vaãn laø caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû chieám soá löôïng lôùn. Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp naøy, vieäc kieám ñöôïc moät choå ñöùng treân thò tröôøng laø ñaëc bieät khoù khaên bôûi caùc nguoàn löïc bò haïn cheá. Vôùi quy moâ nhoû franchise laø moâ hình ñaàu tö hieäu quaû vaø an toaøn cho doanh nghieäp. Thoâng qua hoaït ñoäng naøy caùc doanh nghieäp seõ coù nhieàu kinh nghieäm hôn trong quaûn lyù, phaân phoái, quaûng caùo, naém baét ñöôïc caùch thöùc kinh doanh, tieáp caän ñöôïc khoa hoïc kyõ thuaät môùi,… töø ñoù doanh nghieäp seõ töï tin hôn trong quaù trình kinh doanh cuûa mình. Ít ruûi ro vaø deã thaønh coâng: chuû thöông hieäu taïo döïng ñöôïc hình aûnh veà thöông hieäu cuûa mình trong taâm trí cuûa khaùch haøng neân khi nhöôïng quyeàn laïi thöông hieäu cho moät ngöôøi khaùc thì ngöôøi naøy cuõng seõ coù ñöôïc nhöõng quyeàn lôïi maø thöông hieäu ñoù taïo ra. Beân caïnh ñoù, beân nhaän nhöôïng quyeàn ngoaøi vieäc ñöôïc nhöôïng quyeàn thöông hieäu noåi tieáng coøn ñöôïc huaán luyeän , ñaøo taïo ñeå hoï coù moät cöûa haøng thoáng nhaát vôùi caû heä thoáng nhöôïng quyeàn. Vôùi moâ hình ñaõ ñöôïc ngöôøi ñi tröôùc traûi nghieäm, thì moâ hình nhöôïng quyeàn chaéc chaén seõ coù tyû leä thaønh coâng cao. Huy ñoäng voán deã daøng: thöôøng xaùc thaønh coâng cao neân caùc toå chöùc tín duïng uûng hoä caùc ñoái taùc franchise tieàm naêng, vaø coù nhieàu öu ñaõi ñoái vôùi caùc khaùch haøng naøy trong quaù trình huy ñoäng voán kinh doanh. Giuùp caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû tích luõy kinh nghieäm ñeå taïo tieàn ñeà phaùt trieån. Thoâng qua hoaït ñoäng naøy, hoï seõ daàn naém baét ñöôïc nhöõng caùch thöùc trong quaûn lyù,
8 kinh doanh, phaân phoái, tieáp thò,… vaø giuùp hoï töï tin hôn cho hoaït ñoäng kinh doanh cuûa rieâng mình sau naøy. Taïo ñieàu kieän cho caùc doanh nghieäp tieáp caän vôùi khoa hoïc kyõ thuaät môùi. Vôùi söï giuùp ñôõ qua laïi töø phía ngöôøi nhöôïng quyeàn, ngöôøi nhaän nhöôïng quyeàn. Caùc doanh nghieäp seõ coù cô hoäi tieáp caän vôùi khoa hoïc coâng ngheä môùi, trình ñoä kyõ thuaät quaûn lyù tieân tieán Chi phí thaáp : ñaây laø moät keát luaän cuûa hieäp hoäi nhöôïng quyeàn thöông maïi quoác teá toång keát, moät ñaëc tröng ñoái vôùi doanh nghieäp vöøa vaø nhoû, nhöõng ngöôøi muoán laøm chuû kinh doanh thöông hieäu noåi tieáng nhöng khoâng ñuû voán. Baèng phöông thöùc kinh doanh nhöôïng quyeàn naøy, ngöôøi nhaän nhöôïng quyeàn khoâng nhöõng khoâng toán khoaûn phí ñeå xaây döïng thöông hieäu maø hoï coøn chia seû chi phí naøy vôùi chuû nhöôïng quyeàn vaø caùc cöûa hieäu franchise khaùc. Giuùp chuû thöông hieäu nhanh choùng chieám lónh thò tröôøng trong vaø ngoaøi nöôùc. Ñaây laø caùch nhanh nhaát vaø an toaøn nhaát ñeå chieám lónh thò tröôøng vì chuû thöông hieäu seõ chia seû nhöõng ruõi ro, voán ñaàu tö cuûa mình cho ngöôøi nhaän quyeàn. Thoûa maõn toát caû beân mua vaø beân baùn : veà phía ngöôøi baùn, hoï seõ cung caáp ra thò tröôøng nhöõng saûn phaåm coù thöông hieäu noåi tieáng, chaát löôïng ñaûm baûo, hoaït ñoäng quaûn caùo, huaán luyeän nhaân vieân cuõng ñöôïc beân nhöôïng quyeàn quan taâm vaø hoã trôï töø ñoù uy tín cuûa hoï seõ taêng leân. Veà phía khaùch haøng, öu ñieåm cuûa moät cöûa haøng nhöôïng quyeàn laø caûm giaùc thoaûi maùi, yeân taâm vôùi chaát löôïng saûn phaåm mình ñang söû duïng. Nhöôïc ñieåm Chi phí thaønh laäp moät cöûa haøng franchise thöôøng cao hôn 40% so vôùi chi phí boû ra kinh doanh moät cöûa haøng ñoäc laäp. Do coù nhieàu chi phí phaùt sinh trong quaù trình khi mua franchise. Tính laây lan trong heä thoáng: coù söï phuï thuoäc lôùn giöõa caùc cöûa hieäu nhöôïng quyeàn vaø chuû thöông hieäu. Khi moät cöûa haøng trong heä thoáng nhöôïng quyeàn gaëp raéc roái veà saûn phaåm, cung caùch phuïc vuï raát deã aûnh höôûng ñeán caû heä thoáng nhöôïng quyeàn vì khaùch haøng chæ bieát ñeán thöông hieäu chöù khoâng quan taâm ñeán tính rieâng bieät cuûa cöûa haøng. Hay tröôøng hôïp khi thöông hieäu cheát suïp ñoå, caû heä thoáng nhöôïng quyeàn seõ cheát theo. Ñaây laø nhöôïc ñieåm quan troïng chuû thöông hieäu caàn quan taâm ñeå giöõ uy tín cho thöông hieäu cuûa mình hay ngöôøi nhaän nhöôïng quyeàn caàn löu yù khi choïn löïa thöông hieäu nhöôïng quyeàn. Tính ñoäc laäp trong kinh doanh : do söï raøng buoäc cuûa hôïp ñoàng franchise hay moâ hình franchise noùi chung, ngöôøi chuû cöûa haøng tuy boû 100% voán ñaàu tö nhöng khoâng hoaøn toaøn ñöôïc töï do quyeát ñònh hay thay ñoåi gì naèm trong cöûa haøng cuûa mình. Ví duï: trang trí noäi thaát, ñoàng phuïc, thöïc ñôn, giôø hoaït ñoäng, … Deã phaùt sinh tranh chaáp giöõa caùc beân : franchise laø moâ hình gaén chaët quyeàn lôïi cuûa hai beân nhaän quyeàn vaø nhöôïng quyeàn. Thöôøng thoûa thuaän giöõa 2 beân baèng hôïp ñoàng, neáu caùc ñieàu khoaûn khoâng chaët cheõ deã xaûy ra tranh chaáp veà khoaûn phí treân doanh thu hay tröôøng hôïp taát caû coâng söùc vaø tieàn cuûa maø chuû cöûa haøng franchise boû ra ñeå quaûng caùo cuûng coá theâm cho thöông hieäu ñeàu seõ thuoäc veà ngöôøi chuû thöông hieäu. Ñieàu naøy thöôøng daãn ñeán moät soá cöûa haøng mua franchise löôõng löï, khoâng nhieät ñình ñoùng phí franchise hay quaûng caùo cho heä thoáng.
9 Coù theå taïo söï nhaøm chaùn cho khaùch haøng : tính ñoàng boä laø moät trong nhöõng yeáu toá taïo neân söï thaønh coâng cuûa hoaït ñoäng nhöôïng quyeàn nhöng ñieàu ñoù coù nghóa laø khaùch haøng seõ phaûi thöôûng thöùc cuøng moät loaïi baùnh, moät höông vò gioáng heät nhau, khung caûnh vaø cung caùch phuïc vuï y heät. Ñieàu naøy coù theå taïo neân söï nhaøm chaùn vaø maát tính rieâng bieät cuûa töøng cöûa haøng taïi töøng vuøng. 1.1.6 Tính phí nhöôïng quyeàn Quyeàn kinh doanh ñöôïc beân baùn (Franchisor) baùn cho beân mua (Franchisee) ñeå thu veà moät soá tieàn ban ñaàu, thöôøng goïi laø phí gia nhaäp hay phí nhöôïng quyeàn (franchise fee). Soá tieàn naøy phaûi giao ngay sau khi hôïp ñoàng ñöôïc kyù keát. Hôïp ñoàng nhöôïng quyeàn (franchise agreement) naøy seõ chi tieát hoùa taát caû nhöõng ñieàu khoaûn raøng buoäc vaø nghóa vuï cuûa caû beân mua vaø beân baùn, cuõng nhö thôøi gian hôïp ñoàng coù hieäu löïc. Phí franchise thöïc chaát laø giaù maø ngöôøi nhöôïng quyeàn baùn cho ngöôøi nhaän nhöôïng quyeàn vaø saûn phaåm ñaây laø moâ hình kinh doanh nhöôïng quyeàn tuøy theo hình thöùc ñöôïc ñeà caäp ôû treân. Vôùi moãi thöông hieäu khaùc nhau thì chaéc chaén möùc phí naøy seõ coù söï khaùc nhau. Vieäc ñònh giaù cho saûn phaåm cuûa mình noùi chung luùc naøo cuõng khoù khaên vaø caàn coù nhieàu söï caân nhaéc. Ñònh giaù franchise cuõng vaäy, caàn caân nhaéc nhieàu yeáu toá khaùc nhau : Ñaàu tieân laø möùc ñoä noåi tieáng cuûa thöông hieäu, moät yeáu toá raát khoù ñònh giaù, moät thöông hieäu noåi tieáng seõ ñem laïi nhieàu thuaän lôïi cho ngöôøi ñöôïc nhöôïng quyeàn hôn, vaø phí nhöôïng quyeàn seõ cao ñoái vôùi nhöõng thöông hieäu noåi tieáng hôn nhö : MCDonald’s (500.000 USD - 1,5 trieäu USD), KFC (250.000 USD - 300.000 USD), 7- Eleven (150.000 USD - 750.000 USD), Kinh Ñoâ (30.000 USD), nöôùc mía sieâu saïch (80 tròeâu VNÑ). Phí franchise coøn phuï thuoäc vaøo ñòa ñieåm nhöôïng quyeàn. Nhöõng nôi coù khaû naêng tieâu thuï toát, tieàm naêng phaùt trieån toát thì chi phí nhöôïng quyeàn seõ cao hôn. Hay nhöõng khu vöïc naøo coù möùc soáng cao thì chi phí nhöôïng quyeàn cuõng seõ cao. Ñieån hình Phôû 24 neáu nhöôïng quyeàn taïi Vieät Nam ñoái taùc phaûi boû ra töø 7.000USD – 10.000USD, nhöng neáu nhöôïng quyeàn taïi nöôùc ngoaøi phaûi maát töø 12.000USD – 15.000USD. Ngoaøi ra, phí franchise coøn khaùc nhau tuøy thuoäc vaøo ngaønh ngheà franchise. Khoâng phaûi ngaønh ngheà naøo cuõng coù caùch tính phí nhöôïng quyeàn gioáng nhau vì lôïi nhuaän vaø thôøi gian hoaøn voán seõ khaùc nhau. Phí nhöôïng quyeàn bao goàm phí nhöôïng quyeàn ban ñaàu vaø phí duy trì thöông hieäu haøng thaùng. Ngoøai ra, caùc chi phí khaùc nhö phí baát ñoäng saûn, maùy moùc thieát bò, thieát keá, trang trí noäi thaát, baøn gheá,... khoâng ñöôïc tính laø phí nhöôïng quyeàn nhöng vaãn ñöôïc chuû thöông hieäu yeâu caàu ñaàu tö ñeå ñaûm baûo tính ñoàng boä. Ngaân saùch daønh cho quaûng caùo (chi phí marketing, truyeàn thoâng, …) ñöôïc traû ñònh kyø, khoaûn tieàn naøy thöôøng ñöôïc ñöa vaøo taøi khoaûn chung ñeå söû duïng vaøo chieán dòch quaûng caùo hay khuyeán maõi cho caû heä thoáng treân phaïm vi ñòa phöông hay toaøn heä thoáng. Phí nhöôïng quyeàn ban ñaàu (initial fee) bao goàm quyeàn söû duïng teân vaø heä thoáng saûn xuaát, ñieàu haønh, phí naøy coøn duøng trang traûi cho vieäc ñaøo taïo theo cheá ñoä, nhöõng thuû tuïc, taøi lieäu höôùng daãn, vaø moät soá chi tieát phuï trôï khaùc.
10 Phí duy trì thöông hieäu haøng thaùng (royalty fee) phaàn phí naøy thöôøng ñöôïc trích töø doanh soá baùn haøng, phí naøy dao ñoäng töø 1-8% treân doanh thu. Taát caû khoaûn naøy phaûi ñöôïc ñònh roõ trong hôïp ñoàng nhöôïng quyeàn. Phí naøy ñöôïc söû duïng vaøo muïc ñích duy trì caùc loaïi dòch vuï tö vaán hoã trôï maø beân baùn seõ cung caáp cho beân mua. Beân caïnh ñoù, caùch tính phí franchise cho ñaïi lyù ñoäc quyeàn (master franchise) coù khaùc so vôùi phí franchise daønh cho ñoái taùc mua franchise rieâng leû (single-unit) vì ngöôøi mua master franchise coù quyeàn baùn laïi vaø töï môû moät soá löôïng cöûa haøng nhaát ñònh trong moät phaïm vi nhaát ñònh neân chi phí franchise chaéc chaén seõ cao hôn nhieàu vaø noù thöôøng tyû leä thuaän vôùi soá löôïng cöûa haøng ñöôïc pheùp môû. Thoâng thöôøng phí franchise ban ñaàu daønh cho ñaïi lyù ñoäc quyeàn ñöôïc tính treân döï toaùn toång soá cöûa haøng franchise coù theå môû taïi khu vöïc hay quoác gia ñoù nhaân cho phí franchise cuûa moät cöûa haøng rieâng leû. Ví duï : phí franchise ban ñaàu cho moät cöûa haøng nhöôïng quyeàn laø 10.000USD vaø toång soá cöûa haøng tieàm naêng coù theå môû taïi quoác gia naøo ñoù laø 10 cöûa haøng thì phí franchise ban ñaàu cho ñaïi lyù ñoäc quyeàn seõ laø 100.000USD. Coøn phí franchise haøng thaùng, chuû thöông hieäu thöôøng ñöôïc chia moät tyû leä phaàn traêm treân töøng cöûa haøng franchise rieâng leû maø ñaïi lyù ñoäc quyeàn franchise baùn cho caùc ñoái taùc ñòa phöông. Ví duï: neáu ñaïi lyù ñoäc quyeàn franchise tính 6% phí franchise haøng thaùng cho caùc ñoái taùc mua franchise trong khu vöïc mình ñoäc quyeàn kinh doanh thì chuû thöông hieäu coù theå ñöôïc chia 2%. Trong moät cuoäc nghieân cöùu gaàn ñaây vôùi söï tham gia cuûa 91 coâng ty coù baùn franchise lôùn nhaát cuûa Myõ (ngaønh ngheà khaùc nhau) coù keát quaû nhö sau: Thaâm nieân trung bình cuûa heä thoáng franchise 21 naêm Toång soá cöûa haøng trong moät heä thoáng franchise 2.652 Doanh soá bình quaân haøng naêm 871 tæ USD Phí franchise ban ñaàu 28.559USD Phí haøng thaùng 5,5% treân doanh thu Phí quaûng caùo 2,9% Thôøi haïn hôïp ñoàng 14 naêm 1.2 Quaù trình phaùt trieån cuûa nhöôïng quyeàn thöông maïi 1.2.1 Quaù trình phaùt trieån Theo nhieàu taøi lieäu nghieân cöùu, hình thöùc kinh doanh nhöôïng quyeàn ñaõ xuaát hieän vaøo khoaûng theá kyû 17-18 taïi Chaâu AÂu. Tuy nhieân, hoïat ñoäng nhöôïng quyeàn kinh doanh (hay nhöôïng quyeàn thöông maïi) ñaõ chính thöùc thöøa nhaän khôûi nguoàn, phaùt trieån laø taïi Hoa Kyø vaøo giöõa theá kyû 19, khi nhaø maùy Singer (saûn xuaát maùy khaâu) kyù keát hôïp ñoàng nhöôïng quyeàn kinh doanh ñaàu tieân cho ñoái taùc mình. Franchise ñöôïc phaùt trieån maïnh, buøng phaùt keå töø sau naêm 1945 (khi Theá Chieán II keát thuùc). Vôùi söï ra ñôøi cuûa haøng loaït heä thoáng nhaø haøng, khaùch saïn vaø heä thoáng kinh doanh, phaân phoái theo kieåu baùn leû, maø söï ñoàng nhaát veà cô sôû haï taàng, thöông hieäu, söï phuïc vuï laø ñaëc tröng cô baûn ñeå nhaän daïng nhöõng heä thoáng kinh doanh theo phöông thöùc naøy. Töø nhöõng naêm 60, Franchise trôû thaønh phöông thöùc kinh doanh thònh haønh, thaønh coâng khoâng chæ taïi Myõ maø coøn ôû nhöõng nöôùc phaùt trieån khaùc nhö Anh, Phaùp, … Söï lôùn maïnh cuûa nhöõng taäp ñoaøn xuyeân quoác gia cuûa Myõ vaø moät soá nöôùc Chaâu Aâu trong lónh vöïc kinh doanh thöùc aên nhanh, khaùch saïn – nhaø haøng ñaõ goùp phaàn “truyeàn
11 baù” vaø phaùt trieån Franchise treân khaép theá giôùi. Hoaït ñoäng Franchise ñaõ coù maët taïi hôn 150 nöôùc treân theá giôùi, rieâng taïi Chaâu AÂu coù khoaûng 200 ngaøn cöûa haøng kinh doanh theo phöông thöùc nhöôïng quyeàn. Ngaøy nay, nhieàu toå chöùc phi chính phuû vôùi toân chæ thuùc ñaåy phaùt trieån, hoã trôï vaø quaûng baù hoaït ñoäng Franchise ñaõ ñöôïc thaønh laäp. 1960 moät soá nhaø nhöôïng quyeàn lieân keát laïi vaø thaønh laäp neân Hieäp Hoäi Franchise quoác teá IFA (International Franchise Association) ñeå baûo veä hoaït ñoäng franchise vaø nghieân cöùu saâu hôn veà lónh vöïc naøy, vaø coù khoaûng 30000 thaønh vieân bao goàm caùc doanh nghieäp mua, baùn Franchise. 1979 UÛy Ban Thöông Maïi Lieân bang (the Federal Trade Commission) vieát taét FTC ñaõ ñöa ra caùc quy ñònh veà hoaït ñoäng Franchise töø ñoù hoaït ñoäng franchise trôû neân matnh meõ vaø nhanh ôû Myõ. Ñieån hình laø Hoäi ñoàng Franchise Theá giôùi (World Franchise Council), ra ñôøi vaøo naêm 1994, coù thaønh vieân laø caùc hieäp hoäi Franchise cuûa nhieàu quoác gia. Thoâng qua caùc toå chöùc naøy, nhieàu hoaït ñoäng coù ích cho doanh nghieäp, cho caùc neàn kinh teá quoác gia ñaõ ñöôïc thöïc hieän nhö : - Toå chöùc caùc hoäi chôï Franchise quoác teá. - Xaây döïng nieân giaùm Franchise khu vöïc, vaø treân toaøn theá giôùi. - Hôïp taùc xuaát baûn caùc aán phaåm chuyeân ngaønh, Website ñeå cung caáp thoâng tin cho moïi caù nhaân, toå chöùc, doanh nghieäp quan taâm ñeán Franchise… - Tö vaán, hoã trôï, hôïp taùc vaø phaùt trieån phöông thöùc kinh doanh Franchise. Nhaän thaáy lôïi ích, hieäu quaû cuûa phöông thöùc kinh doanh naøy, nhieàu quoác gia ñaõ coù chính saùch khuyeán khích phaùt trieån Franchise. Hoa Kyø laø quoác gia ñaàu tieân luaät hoùa Franchise vaø coù caùc chính saùch öu ñaõi cho nhöõng caù nhaân, doanh nghieäp kinh doanh theo phöông thöùc Franchise. Chính phuû caùc nöôùc phaùt trieån khaùc nhö Anh, Phaùp, Ñöùc, Nhaät, YÙ,… cuõng noi göông Hoa Kyø, ban haønh caùc chính saùch thuùc ñaåy, phaùt trieån hoaït ñoäng Franchise, khuyeán khích vaø hoã trôï cho doanh nghieäp trong vieäc baùn Franchise ra nöôùc ngoaøi. Nhieàu trung taâm hoïc thuaät, nghieân cöùu chính saùch veà Franchise cuûa caùc chính phuû, tö nhaân laàn löôït ra ñôøi, caùc ñaïi hoïc cuõng coù rieâng chuyeân ngaønh veà Franchise ñeå ñaøo taïo, ñaùp öùng nhu caàu môùi cuûa neàn kinh teá. Rieâng taïi Ñoâng Nam AÙ, keå töø thaäp nieân 90, caùc quoác gia ñaõ nhaän thaáy taùc ñoäng cuûa Franchise ñeán vieäc phaùt trieån neàn kinh teá quoác daân laø quan troïng vaø laø xu theá taát yeáu cuûa toaøn caàu hoùa, vì vaäy nhieàu chính saùch, giaûi phaùp phaùt trieån kinh teá lieân quan ñeán Franchise ñaõ ñöôïc nghieân cöùu, öùng duïng vaø khuyeán khích phaùt trieån. Naêm 1992, Chính phuû Malaysia ñaõ baét ñaàu trieån khai chính saùch phaùt trieån hoaït ñoäng kinh doanh nhöôïng quyeàn (Franchise development program) vôùi muïc tieâu gia taêng soá löôïng doanh nghieäp hoaït ñoäng kinh doanh theo phöông thöùc nhöôïng quyeàn, thuùc ñaåy vaø phaùt trieån vieäc baùn Franchise ra nöôùc ngoaøi. Singapore, quoác gia laùng gieàng cuûa Malaysia, cuõng coù caùc chính saùch töông töï nhaèm thuùc ñaåy, phaùt trieån hoaït ñoäng nhöôïng quyeàn trong lónh vöïc cung caáp dòch vuï nhö ñaøo taïo, y teá, du lòch, nhaø haøng, khaùch saïn, … Gaàn daây nhaát, keå töø thôøi ñieåm naêm 2000, Chính phuû Thaùi Lan cuõng ñaõ coù chính saùch khuyeán khích, quaûng baù, hoã trôï vieäc nhöôïng quyeàn cuûa caùc doanh nghieäp Thaùi Lan taïi thò tröôøng noäi ñòa vaø quoác teá. Trung Quoác ñang trôû thaønh thò tröôøng tieàm naêng cuûa caùc thöông hieäu nöôùc ngoaøi nhö: Mc Donald’s, KFC, Hard Rock Cafeù, Chilli’s,… ñoàng thôøi ñaây laø cöù ñòa ñaàu tieân
12 ñeå caùc taäp ñoaøn naøy baùn Franchise ra khaép Chaâu AÙ. Thoâng qua ñoù, hoaït ñoäng Franchise cuûa Trung Quoác trôû neân ngaøy caøng phaùt trieån, Chính phuû Trung Quoác ñaõ thay ñoåi thaùi ñoä e deø chuyeån sang khuyeán khích, nhieàu thöông hieäu ñang ñöôïc “ñaùnh boùng” treân thò tröôøng quoác teá thoâng qua caùc cuoäc mua baùn, saùp nhaäp nhaèm chuaån bò cho keá hoaïch ñaåy maïnh hoaït ñoäng nhöôïng quyeàn ra beân ngoaøi, ñöôïc xem laø moät trong nhöõng ñoäng thaùi quan troïng ñeå phaùt trieån neàn kinh teá voán ñang noùng cuûa Trung Quoác. ÔÛ Vieät Nam franchise ñöôïc manh nha xuaát hieän vaøo giöõa thaäp nieân 90, khi maø ñoàng loaït xuaát hieän heä thoáng caùc quaùn caøpheâ Trung Nguyeân treân khaép moïi mieàn ñaát nöôùc. Maëc duø caùch laøm cuûa Trung Nguyeân luùc ñoù khoâng hoaøn toaøn laø franchise, nhöng cuõng phaàn naøo theå hieän ñöôïc nhöõng ñaëc tröng cô baûn cuûa phöông thöùc franchise. Naêm 2004, Hoäi ñoàng Nhöôïng quyeàn thöông maïi Theá giôùi (WFC) ñaõ tieán haønh moät cuoäc ñieàu tra khaúng ñònh raèng: ñaõ toàn taïi hôn 65 heä thoáng franchise hoaït ñoäng taïi Vieät Nam ña soá laø caùc thöông hieäu nöôùc ngoaøi. Maëc duø coøn khaù ít so vôùi caùc quoác gia laùng gieàng, nhöng vôùi tình theá hieän nay, khi franchise ñaõ ñöôïc luaät hoùa, Vieät Nam chính thöùc böôùc qua cöûa WTO, ñaõ coù nhieàu nhaän ñònh raèng hoaït ñoäng franchise seõ phaùt trieån nhö vuõ baõo. 1.2.2 Vai troø cuûa nhöôïng quyeàn thöông maïi trong quaù trình hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp vaø neàn kinh teá Vai troø cuûa nhöôïng quyeàn thöông maïi ñoái vôùi hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp Söï caàn thieát baùn Franchise Nhaân roäng moâ hình kinh doanh: phaàn lôùn caùc doanh nghieäp muoán nhaân roäng moâ hình kinh doanh cuûa mình khi ñaõ ñaït ñöôïc thaønh coâng. Tuy nhieân, khoù khaên thöôøng gaëp khoâng ít thì nhieàu ôû caùc doanh nghieäp khi muoán môû roäng moâ hình kinh doanh cuûa mình laø taøi chính. Ngoøai vaán ñeà ngaân saùch, caùc yeáu toá khaùc nhö ñòa lyù, con ngöôøi, kieán thöùc vaên hoùa ñòa phöông, … cuõng laø nhöõng trôû ngaïi khoâng nhoû. Phöông thöùc nhöôïng quyeàn kinh doanh seõ giuùp doanh nghieäp chia seû khoù khaên neâu treân cho beân mua franchise. Vaø khi moâ hình kinh doanh cuûa doanh nghieäp ñöôïc nhaân roäng nhanh choùng thì giaù trò cuûa coâng ty hay thöông hieäu cuõng lôùn maïnh theo. Taêng doanh thu: chuû thöông hieäu coù theå caûi thieän doanh soá cuûa mình baèng vieäc nhöôïng quyeàn söû duïng thöông hieäu vaø coâng thöùc kinh doanh. Qua hình thöùc kinh doanh nhöôïng quyeàn, chuû thöông hieäu coù theå nhaän ñöôïc khoaûn tieàn: Phí nhöôïng quyeàn ban ñaàu, phí haøng thaùng, baùn ñöôïc caùc nguyeân lieäu ñaëc thuø… Tieát giaûm ñöôïc chi phí: caùc doanh nghieäp coù aùp duïng hình thöùc nhöôïng quyeàn ñeàu coù öu theá mua haøng giaù reû hôn do mua soá löôïng lôùn (phaân phoáicho caùc cöûa haøng nhöôïng quyeàn). Ngoaøi ra caùc chi phí veà tieáp thò, quaûng caùo cuõng ñöôïc tieát giaûm nhôø öu theá chia nhoû ra cho nhieàu ñôn vò cuøng mang moät nhaõn hieäu. Söï caàn thieát mua Franchise Ñaàu tö an toaøn vaø khoân ngoan hôn: theo thoáng keâ taïi Myõ vôùi khoaûng thôøi gian 5 naêm kinh doanh thì trung bình 23% doanh nghieäp nhoû kinh doanh ñoäc laäp coù theå toàn taïi, trong khi ñoù 92% laø doanh nghieäp mua franchise. Noùi khaùc ñi, xaùc suaát thaønh