Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Lịch sử: Chủ trương xây dựng con người mới của Đảng Cộng sản Việt Nam thời kỳ đổi mới từ năm 1986 đến năm 2006

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> TRUNG TÂM ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG GIẢNG VIÊN LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ<br /> ——————————————<br /> <br /> Ph¹m Minh ThÕ<br /> <br /> Chñ tr-¬ng x©y dùng con ng-êi míi<br /> cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam thêi kú ®æi míi tõ n¨m 1986 ®Õn<br /> n¨m 2006<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ LỊCH SỬ<br /> <br /> HÀ NỘI - 2009<br /> <br /> 1<br /> <br /> ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> TRUNG TÂM ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG GIẢNG VIÊN LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ<br /> ——————————————<br /> <br /> Ph¹m Minh ThÕ<br /> <br /> Chñ tr-¬ng x©y dùng con ng-êi míi<br /> cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam thêi kú ®æi míi tõ n¨m 1986 ®Õn<br /> n¨m 2006<br /> <br /> Chuyên ngành: Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam<br /> Mã số:<br /> <br /> 60 22 56<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học: PGS, TS. Ng« §¨ng Tri<br /> HÀ NỘI - 2009<br /> <br /> 2<br /> <br /> Më ®Çu<br /> 1. Lý do lùa chän ®Ò tµi<br /> Thùc tiÔn ®· cho thÊy, mçi giai ®o¹n ph¸t triÓn cña x· héi vµ c¸ch m¹ng x· héi<br /> ®Òu ®ßi hái ph¶i cã mét líp ng-êi míi phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña nã. §ã lµ nh÷ng con<br /> ng-êi cã kh¶ n¨ng ®¸p øng ®-îc nh÷ng ®ßi hái mµ xu thÕ ph¸t triÓn cña thêi ®¹i ®Æt lªn<br /> vai hä. Do vËy, x©y dùng con ng-êi míi lu«n lµ mét ®ßi hái tÊt yÕu, mét quy luËt kh¸ch<br /> quan nh»m ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn cña x· héi. NhËn thøc ®-îc quy luËt kh¸ch quan<br /> Êy cho nªn, x©y dùng con ng-êi míi lµ mét vÊn ®Ò ®-îc §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam<br /> quan t©m ®Õn tõ rÊt sím trong qu¸ tr×nh l·nh ®¹o c¸ch m¹ng ViÖt Nam. ë mçi thêi kú<br /> c¸ch m¹ng, §¶ng ®Òu cã nh÷ng quan ®iÓm, chñ tr-¬ng vÒ x©y dùng con ng-êi phï hîp<br /> víi c¸c ®Æc ®iÓm vµ ®iÒu kiÖn cña c¸ch m¹ng.<br /> Ngµy nay, c«ng cuéc ®æi míi, c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc trong xu<br /> thÕ toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp quèc tÕ ngµy cµng s©u réng ®· vµ ®ang ®Æt ra nhu cÇu lµ<br /> ph¶i cã nh÷ng con ng-êi míi cã n¨ng lùc vµ b¶n lÜnh, thÝch øng ®-îc víi nh÷ng yªu<br /> cÇu, ®ßi hái míi cña d©n téc vµ thêi ®¹i, phôc vô c«ng cuéc ®æi míi, c«ng nghiÖp ho¸,<br /> hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc. V× vËy, trong qu¸ tr×nh l·nh ®¹o c«ng cuéc ®æi míi, §¶ng ®· ®-a<br /> ra vµ tõng b-íc hoµn thiÖn chñ tr-¬ng vÒ x©y dùng con ng-êi ViÖt Nam míi. Coi x©y<br /> dùng vµ ph¸t triÓn con ng-êi lµ mét trong nh÷ng träng t©m cña c«ng cuéc ®æi míi,<br /> c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc; võa lµ môc tiªu võa lµ ®éng lùc cña sù ph¸t<br /> triÓn.<br /> Thùc hiÖn nh÷ng quan ®iÓm, chñ tr-¬ng cña §¶ng, viÖc x©y dùng con ng-êi míi<br /> tõ n¨m 1986 ®Õn n¨m 2006 ®· ®¹t ®-îc nhiÒu thµnh tùu víi nh÷ng kÕt qu¶ kh¶ quan.<br /> Nh÷ng líp ng-êi ViÖt Nam míi b-íc ®Çu ®· ®-îc h×nh thµnh vµ cã nh÷ng ®ãng gãp<br /> nhÊt ®Þnh cho nh÷ng thµnh c«ng cña sù nghiÖp ®æi míi, c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸<br /> ®Êt n-íc trªn c¸c ph-¬ng diÖn kinh tÕ, chÝnh trÞ vµ v¨n ho¸, x· héi... Víi sù xuÊt hiÖn<br /> cña nh÷ng líp ng-êi míi ®ã th× mét lèi sèng, nÕp sèng vµ nh©n c¸ch míi cña con ng-êi<br /> ViÖt Nam b-íc ®Çu ®· ®-îc h×nh thµnh nh-: sù n¨ng ®éng, s¸ng t¹o, chñ ®éng, linh<br /> ho¹t… Thµnh qu¶ x©y dùng con ng-êi míi ®· gãp phÇn kh«ng nhá vµo nh÷ng th¾ng lîi<br /> chung cña c«ng cuéc ®æi míi, c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc.<br /> <br /> 3<br /> <br /> Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®-îc th× viÖc x©y dùng con ng-êi<br /> míi thêi kú ®æi míi còng ®· béc lé nh÷ng h¹n chÕ, kh«ng Ýt nh÷ng hiÖn t-îng tiªu cùc,<br /> kh«ng lµnh m¹nh biÓu hiÖn ra trong lèi sèng, nÕp sèng, ®¹o ®øc ë nhiÒu con ng-êi. Sù<br /> suy tho¸i vÒ t- t-ëng, ®¹o ®øc, bÖnh sïng ngo¹i, coi th-êng c¸c gi¸ trÞ d©n téc, ch¹y<br /> theo lèi sèng thùc dông, coi träng lîi Ých c¸ nh©n, coi nhÑ lîi Ých céng ®ång; cê b¹c,<br /> m¹i d©m, ma tuý,... cña nhiÒu tÇng líp nh©n d©n, nhÊt lµ trong thÕ hÖ trÎ ®ang lµ nh÷ng<br /> vÊn ®Ò nhøc nhèi, ¶nh h-ëng kh«ng nhá ®Õn viÖc x©y dùng con ng-êi míi. Râ rµng,<br /> cuéc ®Êu tranh gi÷a hai con ®-êng: c¸i míi víi c¸i cò, tiªn tiÕn víi l¹c hËu, tiÕn bé víi<br /> ph¶n ®éng trªn lÜnh vùc v¨n ho¸, t- t-ëng, lèi sèng, trong qu¸ tr×nh x©y dùng con ng-êi<br /> ViÖt Nam míi ®ang diÔn ra h»ng ngµy, rÊt phøc t¹p vµ kh«ng thÓ xem nhÑ.<br /> Nh÷ng thµnh tùu vµ h¹n chÕ ®ã ®· cho thÊy, viÖc nghiªn cøu, tæng kÕt l¹i qu¸<br /> tr×nh x©y dùng con ng-êi míi thêi kú ®æi míi, c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc<br /> theo quan ®iÓm, chñ tr-¬ng cña §¶ng, tõ ®ã rót ra nh÷ng kinh nghiÖm vµ khuyÕn nghÞ<br /> cho viÖc x©y dùng con ng-êi míi trong nh÷ng n¨m tiÕp theo lµ mét viÖc lµm cã ý nghÜa<br /> khoa häc vµ thùc tiÔn mang tÝnh cÊp thiÕt ®èi víi sù ph¸t triÓn cña n-íc ta hiÖn nay.<br /> Tuy nhiªn, cho ®Õn nay vÉn ch-a cã mét c«ng tr×nh khoa häc nµo tiÕp cËn, nghiªn cøu<br /> vµ tr×nh bµy vÒ vÊn ®Ò nµy mét c¸ch toµn diÖn vµ cã hÖ thèng.<br /> XuÊt ph¸t tõ ý nghÜa khoa häc vµ thùc tiÔn nãi trªn, häc viªn lùa chän vÊn ®Ò:<br /> “Chñ tr-¬ng x©y dùng con ng-êi míi cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam trong thêi kú<br /> ®æi míi tõ n¨m 1986 ®Õn n¨m 2006” lµm ®Ò tµi luËn v¨n th¹c sÜ, chuyªn ngµnh LÞch sö<br /> §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam cña m×nh.<br /> 2. LÞch sö nghiªn cøu vÊn ®Ò<br /> Nghiªn cøu vÒ con ng-êi nãi chung lµ mét vÊn ®Ò kh«ng míi, song nghiªn cøu<br /> vÒ chñ tr-¬ng x©y dùng con ng-êi míi trong qu¸ tr×nh ®æi míi, c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn<br /> ®¹i ho¸ vµ héi nhËp quèc tÕ cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam l¹i lµ mét ®Ò tµi cßn kh¸ míi<br /> mÎ. V× thÕ cho ®Õn nay chØ cã rÊt Ýt c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ vÊn ®Ò nµy ®-îc c«ng<br /> bè. H¬n n÷a, c¸c c«ng tr×nh ®· ®-îc c«ng bè ®Òu ch-a ®Ò cËp ®Õn mét c¸ch trùc tiÕp<br /> c¸c chñ tr-¬ng cña §¶ng vÒ x©y dùng con ng-êi míi trong qu¸ tr×nh ®æi míi, c«ng<br /> nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc vµ héi nhËp quèc tÕ. Do vËy, c¸c c«ng tr×nh nµy còng<br /> ch-a lµm râ ®-îc chñ tr-¬ng cña §¶ng vÒ x©y dùng con ng-êi míi thêi kú ®æi míi,<br /> <br /> 4<br /> <br /> còng nh- nh÷ng thµnh tùu vµ h¹n chÕ cña viÖc x©y dùng con ng-êi míi. Cã thÓ ph©n<br /> lo¹i c¸c c«ng tr×nh nµy lµm hai nhãm:<br /> - Nhãm c¸c c«ng tr×nh cña c¸c häc gi¶, c¸c nhµ khoa häc trong n-íc. Trong<br /> nhãm nµy, c¨n cø vµo c¸ch tiÕp cËn cã thÓ chia thµnh ba nhãm nhá nh- sau:<br /> + Nhãm thø nhÊt tiÕp cËn nghiªn cøu vÒ con ng-êi víi t- c¸ch lµ nguån nh©n<br /> lùc, nh©n tµi, vµ c¸c biÖn ph¸p sö dông, båi d-ìng vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, nh©n<br /> tµi ë ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh ®æi míi, c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc vµ héi<br /> nhËp quèc tÕ. Mét sè c«ng tr×nh tiªu biÓu nh-: Mét sè vÊn ®Ò vÒ trÝ thøc ViÖt Nam cña<br /> NguyÔn Thanh TuÊn, xuÊt b¶n ë Hµ Néi n¨m 1998; B¶o tån vµ ph¸t huy gi¸ trÞ danh<br /> nh©n v¨n ho¸ truyÒn thèng ViÖt Nam cña Diªm ThÞ §-êng xuÊt b¶n ë Hµ Néi n¨m<br /> 1998; Nghiªn cøu con ng-êi vµ nguån nh©n lùc ®i vµo c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa<br /> cña Ph¹m Minh H¹c xuÊt b¶n ë Hµ Néi n¨m 2001; Nh©n tµi trong chiÕn l-îc ph¸t triÓn<br /> quèc gia cña NguyÔn §¾c H-ng, Phan Xu©n Dòng xuÊt b¶n ë Hµ Néi n¨m 2004; TrÝ<br /> thøc ViÖt Nam tr-íc yªu cÇu ph¸t triÓn ®Êt n-íc cña NguyÔn §¾c H-ng xuÊt b¶n ë Hµ<br /> Néi n¨m 2005; §µo t¹o, båi d-ìng vµ sö dông nguån nh©n lùc tµi n¨ng cña TrÇn V¨n<br /> Tïng xuÊt b¶n ë Hµ Néi n¨m 2005; L-îc kh¶o vÒ kinh nghiÖm ®µo t¹o vµ sö dông nh©n<br /> tµi trong lÞch sö ViÖt Nam do Ph¹m Hång Tung chñ biªn, t¸i b¶n lÇn thø 2 ë Hµ Néi<br /> n¨m 2008; Ph¸t huy nh©n tè con ng-êi trong ph¸t triÓn lùc l-îng s¶n xuÊt ë ViÖt Nam<br /> hiÖn nay cña Ph¹m C«ng NhÊt xuÊt b¶n ë Hµ Néi n¨m 2008; Tµi n¨ng vµ ®¾c dông<br /> (Nghiªn cøu vÒ mét sè nh©n tµi tiªu biÓu ë ViÖt Nam vµ n-íc ngoµi) do NguyÔn Hoµng<br /> L-¬ng vµ Ph¹m Hång Tung chñ biªn, xuÊt b¶n ë Hµ Néi n¨m 2008; Vai trß cña con<br /> ng-êi vµ v¨n hãa ph¸t huy nguån lùc con ng-êi trong sù nghiÖp ®æi míi ë n-íc ta hiÖn<br /> nay cña NguyÔn Thµnh Trung ®¨ng trong T¹p chÝ TriÕt häc sè 7 (206) th¸ng 7 n¨m<br /> 2008;… Nhãm c¸c c«ng tr×nh nµy tiÕp cËn nghiªn cøu vÒ con ng-êi theo xu h-íng lµ<br /> nguån nh©n lùc nãi chung vµ nguån nh©n lùc tµi n¨ng - tøc lµ nh©n tµi. Víi c¸ch tiÕp<br /> cËn ®ã, c¸c t¸c gi¶ cña nã ®· chØ ra nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña con ng-êi ViÖt Nam c¶<br /> h¹n chÕ vµ tiªu cùc víi t- c¸ch lµ nguån nh©n lùc, tõ ®ã ®-a ra c¸c gi¶i ph¸p ®Ó x©y<br /> dùng vµ ph¸t triÓn con ng-êi ViÖt Nam theo h-íng ph¸t triÓn nguån nh©n lùc hoÆc c¸c<br /> gi¶i ph¸p vÒ ®µo t¹o vµ sö dông nh©n tµi. Do vËy, c¸c c«ng tr×nh nµy Ýt hay nhiÒu ®Òu cã<br /> ®Ò cËp ®Õn c¸c quan ®iÓm, chñ tr-¬ng cña §¶ng vÒ x©y dùng vµ ph¸t triÓn con ng-êi<br /> <br /> 5<br /> <br />