Luận văn Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng: Các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ thu nhập lãi cận biên của các ngân hàng thương mại Việt Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:95

Thêm vào BST

Báo xấu

23
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn này đã tiến hành tổng hợp lý thuyết liên quan đến tỷ lệ thu nhập lãi cận biên (TNLCB) của các NHTM. Đồng thời, luận văn đã tiến hành lược khảo các nghiên cứu liên quan để xác định các khoảng trống nghiên cứu nhằm tạo cơ sở để đề xuất mô hình và giả thuyết nghiên cứu áp dụng cho bối cảnh NHTM Việt Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng: Các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ thu nhập lãi cận biên của các ngân hàng thương mại Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH NGUYỄN NGỌC ANH THƠ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TỶ LỆ THU NHẬP LÃI CẬN BIÊN CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM Chuyên ngành: Tài chính ngân hàng Mã số: 8 34 02 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ TP. Hồ Chí Minh - Năm 2023
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH NGUYỄN NGỌC ANH THƠ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TỶ LỆ THU NHẬP LÃI CẬN BIÊN CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM Chuyên ngành: Tài chính ngân hàng Mã số: 8 34 02 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN XUÂN TRƯỜNG TP. Hồ Chí Minh – Năm 2023
i LỜI CAM ĐOAN Tôi tên là Nguyễn Ngọc Anh Thơ xin cam đoan đề tài “Các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ thu nhập lãi cận biên của các ngân hàng thương mại Việt Nam” là công trình nghiên cứu của riêng cá nhân tôi. Các kết quả nghiên cứu được thu thập độc lập và kết quả này chưa từng được công bố tại bất cứ đâu, đồng thời có sự trích dẫn nguồn tài liệu đúng nguyên tắc. TP. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2023 Tác giả Nguyễn Ngọc Anh Thơ
ii LỜI CẢM ƠN “ Tôi xin chân thành bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Nguyễn Xuân Trường đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo, giúp đỡ tôi thực hiện hoàn thành luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn thầy cô ở trường ĐH Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh đã tận tình giảng dạy, hướng dẫn tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và rèn luyện. ” Trân trọng !
iii TÓM TẮT Tên đề tài: Các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ thu nhập lãi cận biên của các ngân hàng thương mại Việt Nam. Nội dung: Luận văn này đã tiến hành tổng hợp lý thuyết liên quan đến tỷ lệ thu nhập lãi cận biên (TNLCB) của các NHTM. Đồng thời, luận văn đã tiến hành lược khảo các nghiên cứu liên quan để xác định các khoảng trống nghiên cứu nhằm tạo cơ sở để đề xuất mô hình và giả thuyết nghiên cứu áp dụng cho bối cảnh NHTM Việt Nam. Dựa trên số liệu của 24 NHTM Việt Nam đại diện cho toàn bộ hệ thống ngân hàng trong giai đoạn 2011 – 2022 với sự trợ giúp của phần mềm STATA 14.0 để cho ra các kết quả nghiên cứu thực nghiệm. Trong đó, tác giả đã dựa trên các giá trị trung bình của các biến số qua các năm để đánh giá tình hình chung và thống kê mô tả để xác định giá trị trung bình, lớn nhất, nhỏ nhất và độ lệch chuẩn. Tiếp đó là phân tích sự tương quan của các biến độc lập nhằm phát hiện không có hiện tượng đa cộng tuyến nghiêm trọng. Dựa trên kết quả hồi quy của ba mô hình OLS, FEM, REM để lựa chọn mô hình phù hợp nhất đó là REM. Từ đó, tiến hành kiểm định các khuyết tật của mô hình này và sử dụng phương pháp FGLS để khắc phục nhằm đưa ra kết quả nghiên cứu cuối cùng đó là quy mô ngân hàng, tỷ lệ chi phí hoạt động, hệ số an toàn vốn, đa dạng hóa thu nhập và tỷ lệ lạm phát có ảnh hưởng cùng chiều với NIM, ngược lại, tỷ lệ dự phòng rủi ro tín dụng có ảnh hưởng ngược chiều với NIM. Dựa vào chiều hướng ảnh hưởng đó làm cơ sở đề đề xuất cho các NHTM nhằm tăng trưởng TNLCB trong thời gian tiếp theo. Từ khóa: NIM, ngân hàng thương mại Việt Nam, đa dạng hóa thu nhập, GDP.
iv ABSTRACT Thesis title: Factors affecting the rate of profit margin of commercial banks in Vietnam. Content: This thesis has conducted a synthesis of theories related to the rate of marginal interest income (CBT) of commercial banks. At the same time, the thesis has conducted a review of related studies to identify research gaps to create a basis for proposing research models and hypotheses applicable to the context of Vietnamese commercial banks. Based on the data of 24 Vietnamese commercial banks representing the entire banking system in the period 2011 - 2022 with the help of STATA 14.0 software to produce empirical research results. In which, the author has based on the mean values of the variables over the years to evaluate the general situation and descriptive statistics to determine the mean, maximum, minimum and standard deviation. Next, the correlation analysis of the independent variables was performed to detect no serious multicollinearity. Based on the regression results of three models OLS, FEM, REM to choose the most suitable model that is REM. From there, test the defects of this model and use the FGLS method to overcome in order to give the final research results that are bank size, operating cost ratio, safety factor, capital, income diversification and inflation rate have a positive effect on NIM, on the contrary, the credit risk provision ratio has a negative effect on NIM. Based on that trend of iluence as a basis for proposals for commercial banks to increase equity capital in the next time. Keywords: NIM, commercial banks in Vietnam, income diversification, GDP
v MỤC LỤC “ LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................ i LỜI CẢM ƠN ..................................................................................................... ii TÓM TẮT .......................................................................................................... iii ABSTRACT ....................................................................................................... iv DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................... ix DANH MỤC BẢNG BIỂU ................................................................................ x DANH MỤC HÌNH VẼ SƠ ĐỒ....................................................................... xi CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI ................................................................ 1 1.1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................ 1 1.2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................... 3 1.2.1. Mục tiêu tổng quát ............................................................................... 3 1.2.2. Mục tiêu cụ thể .................................................................................... 4 1.3. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................... 4 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .............................................................. 4 1.5. Phương pháp nghiên cứu............................................................................ 5 1.6. Đóng góp của đề tài.................................................................................... 6 1.7. Kết cấu của luận văn .................................................................................. 6 TÓM TẮT CHƯƠNG 1 .................................................................................... 7 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ........ 8 2.1. Tổng quan về tỷ lệ thu nhập lãi cận biên ................................................... 8 2.1.1. Khái niệm về tỷ lệ thu nhập lãi cận biên ............................................. 8 2.1.2. Ý nghĩa tỷ lệ thu nhập lãi cận biên đối với các ngân hàng thương mại ............................................................................................................. 8
vi 2.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ thu nhập lãi cận biên tại các ngân hàng thương mại ......................................................................................................... 10 2.2.1. Nhóm yếu tố khách quan ................................................................... 10 2.2.2. Nhóm yếu tố chủ quan ....................................................................... 11 2.3. Tình hình nghiên cứu ............................................................................... 14 2.3.1. Các nghiên cứu trong nước................................................................ 14 2.3.2. Các nghiên cứu nước ngoài ............................................................... 17 2.3.3. Khoảng trống nghiên cứu .................................................................. 19 TÓM TẮT CHƯƠNG 2 .................................................................................. 21 CHƯƠNG 3: MÔ HÌNH VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................ 22 3.1. Mô hình và giả thuyết nghiên cứu ........................................................... 22 3.1.1. Mô hình nghiên cứu ........................................................................... 22 3.1.2. Giả thuyết nghiên cứu........................................................................ 26 3.1.2.1. Đối với quy mô ngân hàng ....................................................... 26 3.1.2.2. Đối với đòn bẩy tài chính ........................................................ 27 3.1.2.3. Đối với tỷ lệ chi phí hoạt động ................................................ 27 3.1.2.4. Đối với tỷ lệ an toàn vốn .......................................................... 28 3.1.2.5. Tỷ lệ dự phòng rủi ro tín dụng ................................................. 28 3.1.2.6. Đối với tỷ lệ đa dạng hóa thu nhập ......................................... 29 3.1.2.7. Đối với tốc độ tăng trưởng kinh tế........................................... 29 3.1.2.8. Đối với tỷ lệ lạm phát .............................................................. 30 3.1.2.9. Đối với đại dịch Covid 19 ........................................................ 30 3.2. Thu thập số liệu và phương pháp nghiên cứu .......................................... 30 3.2.1. Mẫu nghiên cứu ................................................................................. 30
vii 3.2.2. Thu thập dữ liệu ................................................................................. 32 3.2.3. Quy trình nghiên cứu ......................................................................... 32 3.2.4. Phương pháp phân tích số liệu........................................................... 34 TÓM TẮT CHƯƠNG 3 .................................................................................. 36 CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ...................... 37 4.1. Thống kê mô tả mẫu nghiên cứu và xét tính tương quan của các biến độc lập trong mô hình nghiên cứu ............................................................................ 37 4.1.1. Thống kê mô tả mẫu nghiên cứu ....................................................... 37 4.1.2. Phân tích sự tương quan của các biến độc lập trong mô hình ........... 40 4.2. Kết quả nghiên cứu thực nghiệm ............................................................. 41 4.2.1. Kết quả mô hình hồi quy đa biến ....................................................... 41 4.2.2. So sánh sự phù hợp giữa mô hình tác động cố định FEM và mô hình tác động ngẫu nhiên REM.............................................................................. 42 4.2.3. Kiểm định các khuyết tật của mô hình .............................................. 43 4.2.3.1. Kiểm định hiện tượng phương sai thay đổi ............................. 44 4.2.3.2. Kiểm định hiện tượng tự tương quan ....................................... 44 4.2.3.3. Khắc phục các khuyết tật của mô hình được lựa chọn ............ 45 4.3. Thảo luận kết quả nghiên cứu .................................................................. 50 TÓM TẮT CHƯƠNG 4 .................................................................................. 54 CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý CHÍNH SÁCH ............................... 55 5.1. Kết luận .................................................................................................... 55 5.2. Hàm ý chính sách ..................................................................................... 56 5.2.1. Mở rộng quy mô ngân hàng .............................................................. 56 5.2.2. Quản lý chi phí hoạt động.................................................................. 57
viii 5.2.3. Đảm bảo hệ số an toàn vốn................................................................ 58 5.2.4. Đảm bảo chất lượng tín dụng ............................................................ 58 5.2.5. Đa dạng hóa thu nhập thông qua đa dạng hóa hoạt động kinh doanh59 5.2.6. Kiểm soát tốt các nhân tố vĩ mô nền kinh tế ..................................... 60 5.3. Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo ................................................... 60 5.3.1. Hạn chế nghiên cứu ........................................................................... 60 5.3.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo .............................................................. 60 TÓM TẮT CHƯƠNG 5 .................................................................................. 62 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................. i PHỤ LỤC 1: DỮ LIỆU THU THẬP CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2011 – 2022 ................................................... vi PHỤ LỤC 2: KẾT QUẢ TÍNH TOÁN TỪ PHẦN MỀM THỐNG KÊ STATA 14.0 ..................................................................................................... xvi
ix DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Nguyên nghĩa BCTC Báo cáo tài chính CĐKT Cân đối kế toán DPRR Dự phòng rủi ro HQHĐ Hiệu quả hoạt động HQKD Hiệu quả kinh doanh LN Lợi nhuận NH Ngân hàng NHNN Ngân hàng Nhà nước NHTM Ngân hàng thương mại PPNC Phương pháp nghiên cứu QĐ Quyết định RRTD Rủi ro tín dụng TN Thu nhập TNLCB Thu nhập lãi cận biên TS Tài sản TTg Thủ tướng
x DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 3.1: Tổng hợp biến và cách thức đo lường biến ....................................... 24 Bảng 4.1: Kết quả thống kê mô tả mẫu nghiên cứu các biến từ năm 2011 đến năm 2022 .................................................................................................................... 38 Bảng 4.2: Ma trận hệ số tương quan của các biến độc lập ................................ 40 Bảng 4.3: Tổng hợp kết quả hồi quy Pooled OLS, FEM và REM .................... 41 Bảng 4.4: Kết quả kiểm định sự phù hợp của mô hình FEM và REM .............. 43 Bảng 4.5: Kết quả kiểm định hiện tượng phương sai thay đổi của mô hình tác động cố định FEM ............................................................................................. 44 Bảng 4.6: Kết quả kiểm định hiện tượng tự tương quan ................................... 45 Bảng 4.7: Kết quả ước lượng mô hình bằng phương pháp FGLS ..................... 45 Bảng 4.8: Tóm tắt kết quả nghiên cứu ............................................................... 47
xi DANH MỤC HÌNH VẼ SƠ ĐỒ Hình 3.1: Quy trình nghiên cứu ......................................................................... 33 Hình 4.1: Biểu đồ tỷ lệ TNLCB các NHTM Việt Nam giai đoạn 2011 – 2022 37
1 CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI 1.1. Lý do chọn đề tài Ngân hàng thương mại (NHTM) hình thành, tồn tại và phát triển gắn liền “ với sự phát triển của kinh tế hàng hoá. Sự phát triển của hệ thống NHTM tác động rất lớn và quan trọng đến quá trình phát triển của nền kinh tế hàng hoá, ” ngược lại kinh tế hàng hoá phát triển mạnh mẽ đến giai đoạn cao của nó – kinh “ tế thị trường – thì NHTM cũng ngày càng được hoàn thiện và trở thành những định chế tài chính không thể thiếu được. ” Hoạt động huy động vốn và cấp tín dụng được coi là hoạt động chính của các NHTM. Các NHTM hoạt động huy động vốn bằng cách nhận tiền gửi từ các cá nhân, tổ chức có vốn nhàn rỗi trong nền kinh tế với chi phí chính cho hoạt động này là lãi huy động, và dùng số tiền trên để đầu tư hoặc cho vay các cá nhân, tổ chức đang thiếu hụt nguồn vốn với doanh thu là lãi cho vay. Sự chênh lệch giữa tổng doanh thu từ lãi và tổng chi phí trả lãi chia cho tổng tài sản sinh lời bình quân được gọi là tỷ lệ thu nhập lãi cận biên (Net interest margin - NIM), đây là chỉ tiêu tài chính quan trọng đánh giá hiệu quả hoạt động của các NHTM vì nó cho thấy khả năng kiểm soát tài sản sinh lời và khả năng duy trì nguồn vốn có chi phí thấp. Sau khi gia nhập WTO vào ngày 11/01/2007 đến thời điểm hiện nay là 16 năm thì hệ thống NHTM Việt Nam có những cột mốc đánh dấu sự thăng trầm rất rõ rệt. Điều này được thể hiện thông qua khủng hoảng tài chính năm 2008, các NHTM Việt Nam chạy đua trong cuộc đua lãi suất và có thời điểm lãi huy động lên đến 21%/năm. Đến đầu năm 2011 thì việc tăng lãi suất giữa các ngân hàng trở nên căng thẳng hơn và chính điều này tạo ra những tiềm ẩn về nguy cơ rủi ro, với biến động lãi suất dao động từ 22% - 24%/năm và có những thời điểm lên đến 25% (Nguyễn Kim Thu và Đỗ Thị Thanh, 2014). Sau đó đến giai đoạn 2012 – 2013 tỷ lệ nợ xấu của các NHTM Việt Nam gia tăng nhanh chóng với sự đe
2 dọa thanh khoản thấp nhất lịch sử và đe dọa hàng loạt các rủi ro vỡ nợ. Trước “ tình hình đó, Chính phủ ra quyết định 254/QĐ-TTg ngày 01/03/2012 về việc phê duyệt đề án cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng giai đoạn 2011 – 2015 (Nguyễn Thị Mỹ Linh và Nguyễn Thị Ngọc Hương, 2015) . Sau giai đoạn đó thì ” các NHTM Việt Nam bắt đầu nhìn nhận lại HĐKD của mình không phải cứ mãi chạy đua lãi suất huy động lẫn cấp tín dụng để kiếm lợi nhuận một cách bất chấp mà cần phải cân đối với tình hình nội tại NHTM cũng như vĩ mô nền kinh tế. Hay nói cách khác các NHTM Việt Nam cần phải nhận thức một cách đầy đủ tổng quát về TNLCB của mình không chỉ dừng lại tại việc huy động và cho vay mà còn dựa trên các tính chất và hoạt động đặc thù khác của NHTM và thị trường. Mặt khác, NHTM với vai trò là trung gian tài chính của thị trường và thực hiện chức năng kinh doanh tiền tệ, do đó nó sẽ ảnh hưởng rất lớn đến rủi ro cũng như độ nhạy của thị trường. Vì vậy, bản chất của TNLCB là một trong những chỉ tiêu để phản ảnh thu nhập hay khả năng sinh lời của NHTM (Nguyễn Văn Tiến, 2015) nó cũng sẽ thể hiện cho sức mạnh hay sức khỏe tài chính của NHTM và là một chỉ tiêu để khẳng định năng lực kinh doanh hiệu quả của NHTM cũng như thay cho lời cam kết về tổn thất được hạn chế đối với cổ đông, trái chủ, khách hàng của NHTM. Trong giai đoạn từ năm 2011 đến năm 2022, khủng hoảng kinh tế thế giới xảy ra đã có ảnh hưởng đến kinh tế Việt Nam và ảnh hưởng đến hoạt động ngân hàng. Năm 2019, kinh tế toàn cầu tăng chậm dưới ảnh hưởng căng thẳng thương mại giữa các nước lớn, nguy cơ Brexit không đạt được thỏa thuận, rủi ro địa chính trị tại nhiều khu vực, thương mại toàn cầu sụt giảm. Mặt bằng lạm phát và giá hàng hóa thế giới ở mức thấp hơn so với cùng kỳ. Theo thống kê của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), tăng trưởng kinh tế thế giới năm 2019 đạt 2,9% thấp hơn mức 3,6% của năm 2018, lạm phát toàn cầu tăng chậm lại, từ mức 3,6% năm 2018 xuống mức 3,5% năm 2019. Hệ thống ngân hàng Việt Nam cũng không ngoại lệ
3 trong các nước có nền kinh tế đang phát triển khi bị ảnh hưởng nghiệm trọng từ nền kinh tế toàn cầu, với thực tế là trong thời gian qua ngân hàng bộc lộ một số yếu điểm, tỷ suất sinh lợi trong những năm gần đây có tăng trưởng không đáng kể, điển hình đến cuối năm 2019, ROE và NIM toàn hệ thống lần lượt là 1,08% và 15,29%, tăng nhẹ so với năm 2018 (năm 2018 lần lượt là 0,9% và 11,8%). Vấn đề đặt ra là tỷ lệ thu nhập lãi cận biên của các NHTM Việt Nam trong giai đoạn 2011 – 2022 như thế nào? Cần có những nghiên cứu thường xuyên hơn để cập nhật những thông tin mới nhất ? Trên thế giới đã có rất nhiều nghiên cứu về thu nhập lãi cận biên, chẳng “ “ hạn như nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến TNLCB của ngân hàng ở Đông ” Nam Á của Doliente (2005), Kasman (2010), Zhou (2008)… Ở Việt Nam, có nghiên cứu của Hoàng Kim Khánh (2015), Nguyễn Kim Thu (2011) đã xác định được các yếu tố tác động đến thu nhập lãi cận biên của các NHTM Việt Nam bao” gồm quy mô ngân hàng, tỷ lệ an toàn vốn, tăng trưởng tín dụng, nợ xấu hay dự phòng rủi ro tín dụng hoặc quản lý chi phí. Tuy nhiên, đối với các nghiên cứu này thì dữ liệu nghiên cứu còn hạn chế, chưa được cập nhập, chưa phù hợp với “ tình hình kinh tế thị trường hiện nay, do đó chưa phản ánh hết tác động của các yếu tố đến thu nhập lãi cận biên trong giai đoạn hiện tại. Từ những minh chứng về hạn chế, tác giả lựa chọn đề tài nghiên cứu: “Các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ thu nhập lãi cận biên của các ngân hàng thương mại Việt Nam” nhằm tìm hiểu và phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến tỷ lệ tỷ lệ thu nhập lãi cận biên với mong muốn có một số đóng góp giúp các nhà quản trị ngân hàng cải thiện tỷ lệ NIM và đưa ra những quyết định hợp lý, hiệu quả trong quá trình quản lý, vận hành hệ thống ngân hàng. 1.2. Mục tiêu nghiên cứu 1.2.1. Mục tiêu tổng quát
4 Luận văn được thực hiện nhằm xác định các yếu tố và mức độ ảnh hưởng đến tỷ lệ TNLCB tại NHTM Việt Nam giai đoạn 2011 – 2022, tác giả đề xuất các hàm ý chính sách nhằm cải thiện tỷ lệ TNLCB từ đó góp phần tăng trưởng tỷ lệ này tại NHTM Việt Nam. 1.2.2. Mục tiêu cụ thể Để thực hiện mục tiêu tổng quát nêu trên, luận văn có những mục tiêu cụ thể như sau: - Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ TNLCB của NHTM Việt Nam giai đoạn 2011 – 2022. - Đo lường mức độ ảnh hưởng của các yếu tố lên tỷ lệ TNLCB của NHTM Việt Nam giai đoạn 2011 – 2022. - Đề xuất một số hàm ý chính sách nhằm tăng trưởng tỷ lệ TNLCB của NHTM Việt Nam thời gian tới. 1.3. Câu hỏi nghiên cứu Để đạt được các mục tiêu đã đề ra, đề tài nghiên cứu cần giải quyết các câu “ hỏi sau: ” - Những yếu tố nào ảnh hưởng đến tỷ lệ tỷ lệ TNLCB của NHTM Việt Nam giai đoạn 2011 – 2022? - Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến tỷ lệ TNLCB của NHTM Việt Nam giai đoạn 2011 – 2022 như thế nào? - Những hàm ý chính sách nào khả thi có thể đề xuất nhằm cải thiện tỷ lệ TNLCB của NHTM Việt Nam trong thời gian tới? 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
5 Đối tượng nghiên cứu: Các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ TNLCB của các NHTM. Phạm vi nghiên cứu về không gian: 24 NHTM Việt Nam Phạm vi về thời gian nghiên cứu: Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo tài chính đã được kiểm toán của NHTM Việt Nam giai đoạn năm 2011 - 2022. Ngoài ra, nghiên cứu còn thu thập các số liệu kinh tế vĩ mô gồm: Tăng trưởng kinh tế (GDP), tỷ lệ lạm phát theo thống kê thực tế hàng năm của nền kinh tế Việt Nam. Lý do chọn thời gian nghiên cứu từ từ 2011 – 2022 là vì giai đoạn này các doanh nghiệp tái cấu trúc, giảm đòn bẩy nợ, thị trường chứng khoán và bất động sản sụt giảm sâu đã khiến tín dụng tăng không cao. Mặt khác, trong giai đoạn này thì các quy đinh và chính sách của NHNN về thắt chặt và xử lý các vi phạm liên quan đến hoạt động tín dụng ngày càng phổ biến, do đó các NHTM có những hoạt động đa dạng hóa thu nhập nhiều hơn để mở rộng lợi nhuận. Đến năm 2020 chứng kiến những giai đoạn đầu của dịch bệnh Covid-19 kéo dài đến năm 2021, do đó, hoạt động kinh doanh của các ngân hàng có nhiều sự ảnh hưởng nhất định. Do đó, tác giả muốn xem xét trong mốc thời gian 11 năm thì TNLCB của các NHTM Việt Nam bị các yếu tố nào chi phối, ảnh hưởng. 1.5. Phương pháp nghiên cứu Bước đầu tiên, tác giả sẽ tiến hành tổng hợp khung lý thuyết liên quan đến “ TNLCB và các yếu tố tác động. Đồng thời kết hợp với các lược khảo các nghiên cứu trước để xác định các khoảng trống nghiên cứu nhằm đề xuất mô hình cùng với giả thuyết nghiên cứu về các yếu tố tác động đến TNLCB của các NHTM niêm yết trên TTCK Việt Nam. Sau đó, tác giả tiến hành thu thập dữ liệu báo cáo tài chính, sau đó tiến hành xử lý và dựa trên kết quả mô hình hồi quy đa biến để ” đánh giá chiều ảnh hưởng của các yếu tố trong mô hình nghiên cứu đến TNLCB của các NHTM Việt Nam. Nghiên cứu định lượng được tiến hành thông qua xử “
6 lý kết quả thu thập các số liệu thứ cập của các NHTM Việt Nam từ 2011 – 2022. Số liệu được thể hiện qua các mô hình hồi quy Pooled OLS, FEM, REM. Sau đó, tiến hành lựa chọn mô hình phù hợp và có tính vững nhất thông qua kiểm định Hausman. Từ mô hình cuối cùng được lựa chọn sẽ kiểm định các khuyết tật như đa cộng tuyến, tự tương quan, phương sai thay đổi. Nếu có xuất hiện các khuyết tật thì tiến hành thực hiện phương pháp FGLS để khắc phục. Sau đó, dựa trên kết quả khi đã khắc phục để kiểm định giả thuyết thống kê và tiến hành thảo luận kết quả nghiên cứu này. Từ đó sẽ tiến hành đề xuất các hàm ý chính sách tương ứng ” theo các yếu tố ảnh hưởng đến TNLCB của các NHTM Việt Nam. 1.6. Đóng góp của đề tài Việc nghiên cứu về tỷ lệ TNLCB chủ yếu tập trung vào ý nghĩa thực tiễn. Kết quả nghiên cứu cung cấp bằng chứng thực nghiệm về sự tác động cũng như “ mức độ của các yếu tố nội tại lẫn vĩ mô nền kinh tế đến TNLCB, thông qua số liệu thứ cấp được thu thập từ các NHTM Việt Nam. Từ kết quả nghiên cứu sẽ đề ” xuất những hàm ý chính sách mang tính khả thi đến các đơn vị tổ chức có liên quan để duy trì tỷ lệ TNLCB tại mức tăng trưởng tốt cùng với sự ổn định trong hoạt động kinh doanh của NHTM Việt Nam trong tương lai. 1.7. Kết cấu của luận văn Ngoài lời mở đầu, kết luận, mục lục và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn có kết cấu gồm 5 chương như sau: Chương 1: Giới thiệu đề tài Chương 2: Cơ sở lý thuyết và tình hình nghiên cứu Chương 3: Mô hình và phương pháp nghiên cứu Chương 4: Kết quả nghiên cứu và thảo luận Chương 5: Kết luận và hàm ý chính sách
7 TÓM TẮT CHƯƠNG 1 Chương 1 trình bày lý do chọn đề tài và các mục tiêu cũng như câu hỏi nghiên cứu của đề tài. Đồng thời, cũng định ra đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu của đề tài. Trong chương này cũng trình bày tổng quát về phương pháp nghiên cứu để giải quyết các vấn đề cần nghiên cứu của đề tài. Từ đó, tác giả xác định đóng góp của đề tài về mặt thực tiễn của đề tài.