Luận văn Thạc sĩ Việt Nam học: Phát triển làng nghề truyền thống gắn với du lịch làng gốm Bát Tràng - Hà Nội

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:132

Thêm vào BST

Báo xấu

64
lượt xem 24
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài luận văn là làm rõ được thực trạng và đề xuất các giải pháp gắn kết phát triển nghề thủ công truyền thống với hoạt động du lịch làng gốm Bát Tràng. Mời các bạn tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Việt Nam học: Phát triển làng nghề truyền thống gắn với du lịch làng gốm Bát Tràng - Hà Nội

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI VIỆN VIỆT NAM HỌC VÀ KHOA HỌC PHÁT TRIỂN ---------------------------------- ĐINH THỊ MAI LAN PHÁT TRIỂN LÀNG NGHỀ TRUYỀN THỐNG GẮN VỚI DU LỊCH Ở LÀNG GỐM BÁT TRÀNG HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Việt Nam học Hà Nội – Năm 2016
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI VIỆN VIỆT NAM HỌC VÀ KHOA HỌC PHÁT TRIỂN ---------------------------------- ĐINH THỊ MAI LAN PHÁT TRIỂN LÀNG NGHỀ TRUYỀN THỐNG GẮN VỚI DU LỊCH Ở LÀNG GỐM BÁT TRÀNG HÀ NỘI Luận văn thạc sĩ chuyên ngành: Việt Nam học Mã nghành 60.22.01.13 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: GS.TS. TRƢƠNG QUANG HẢI Hà Nội – Năm 2016
XÁC NHẬN CỦA NGƢỜI HƢỚNG DẪN Tôi đã đọc và đồng ý với nội dung luận văn của học viên. Hà Nội, ngày 02 tháng 10 năm 2016 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học GS.TS. Trương Quang Hải
LỜI CẢM ƠN! T n n ọc ậ và àn àn ận văn nà ôi đã n ận đ c ớn n i đ củ c c cô c c n c c c và c c n Với n n ọn và i n c ôi in đ c à ới c nc n àn ới: - Gi Ti n ĩ T n Q n i trong su t quá trình nghiên cứu, th đã iên nh n ớng d n, tr i và động viên tôi rất nhiều. S hiểu bi t sâu s c về khoa học cũn n in n iệm của th y chính là tiền đề i ôi đ t đ c những thành t u và kinh nghiệm quý báu. Cùng các th y cô giáo trong Viện Việ N ọc và Khoa học phát triển Đ i học Q c Gi à Nội đã ận tình truyền đ t ki n thức, giúp đ tôi trong quá trình làm luận văn. - Xin c n Bà N nT T ài, P C ủ c ã B T àn c n c c c n ộ n ã đã i đ tôi thu thập ôn in ài iệ và iới iệ ận n c i i về àn n ề B T àn - Các nghệ nhân, th thủ công và nhân dân t i làng B T àn đã àn thời gian chia sẻ ý ki n và cung cấp thông tin, s liệu. C n n è và i đ n đã luôn bên tôi, cổ vũ và động viên tôi nhữn c ăn để có thể v t qua và hoàn thành t t luận văn nà Tôi xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, ngày 02 tháng 10 nă 2016 ọc viên Đinh Th Mai Lan
ỜI M O N Đề ài ận văn: P iển àn n ề ền n n với c Làn B T àn à Nội củ ôi à côn n n iên cứ iể về àn n ề ứB T àn Đ à n ữn đ đ c n i c n iên cứ củ c n n n ôi Tôi in c đ n n iên cứ n ận văn nà à àn àn n c N c i c n n ôi in àn àn c c n iệ Hà Nội n à 02 n 10 nă 2016 ọc viên Đinh Th Mai Lan
MỤC LỤC MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1 Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN LÀNG NGHỀ TRUYỀN THỐNG GẮN VỚI U LỊCH ...............................................................................10 1.1. Một s vấn đề chung về làng nghề truyền th ng ............................................10 1 1 1 Nghi n c u về làng nghề ........................................................................11 112 s u n về làng nghề truyền thống ................................................13 12 C lý luận về phát triển du l ch làng nghề ..............................................15 121 s u n về du lịch làng nghề truyền thống ....................................15 1.2.2. Khái niệm về phát triển du lịch ..............................................................19 1.2.3. Vai trò của du lịch ng nghề ối với phát triển kinh tế - xã hội ...........19 1.2.4. Các yếu tố ảnh hư ng ến sự phát triển du lịch ....................................20 Kết luận chƣơng 1: ..................................................................................................21 Chƣơng 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN LÀNG NGHỀ TRUYỀN THỐNG GẮN VỚI DU LỊCH TẠI LÀNG GỐM BÁT TRÀNG .......................................23 2.1. Quá trình hình thành và ho động s n xuất g m sứ làng g m Bát Tràng .....................................................................................................................23 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển ............................................................23 2.1.2. on người, nếp sống và phong tục .........................................................25 2.1.3. Bát Tràng - ng qu văn hóa .................................................................27 2.1.4.Đánh giá chung về sự phát triển của làng nghề truyền thống làng gốm Bát Tr ng giai oạn 2010- 2015............................................................................29 2.1.5. Thực trạng hoạt ộng sản xuất làng gốm Bát Tràng .............................32 2.2. Th c tr ng phát triển làng nghề truyền th ng và du l ch t i làng g m Bát Tràng ......................................................................................................................38 2.2.1.Các yếu tố ảnh hư ng tới bảo tồn và phát triển du lịch làng gốm Bát Tràng .....................................................................................................................38 2.2.2. Quá trình bảo tồn các giá trị văn hóa ặc sắc của làng nghề ....... 43
2.2.3. Thực trạng về hoạt ộng du lịch ............................................................44 2.3. Đ n i về tiề năn và n ch của phát triển du l ch g n với làng nghề truyền th ng t i Bát Tràng .....................................................................................54 2 3 1 Đánh giá về tiềm năng v ợi ích phát triển làng gốm Bát Tràng .......54 2.3.2. Đánh giá hoạt ộng bảo tồn và phát triển làng gốm Bát Tràng ............65 2.3.3.Hạn chế và nguyên nhân trong quá trình phát triển làng nghề truyền thống xã Bát Tràng .............................................................................................68 Kết luận chƣơng 2: ..................................................................................................74 Chƣơng 3: PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP GẮN KẾT PHÁT TRIỂN NGHỀ TRUYỀN THỐNG VỚI HOẠT ĐỘNG DU LỊCH TẠI LÀNG GỐM BÁT TRÀNG ...........................................................................................................75 3.1. P n ớng b o tồn và phát triển làng nghề truyền th ng g m Bát Tràng......................................................................................................................75 3.1.1. Định hướng bảo tồn và phát triển ..........................................................75 3 1 2 Đề xuất giải pháp bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống Bát Tràng......................................................................................................................80 3.2. G n k t phát triển nghề truyền th ng với ho động du l ch t i làng g m Bát Tràng ......................................................................................................................92 3 2 1 Đa dạng hóa sản phẩm du lịch làng nghề ..............................................92 3.2.2. Giải pháp trong thiết kế và tổ ch c sản xuất, trưng b y ........................94 323 iải pháp ối với doanh nghiệp tại ng Bát Tr ng ..............................95 3.2.4. Giải pháp của Nh nước tạo iều kiện ể phát triển du lịch .................97 3.2.5. Giải pháp cho các công ty du lich, các công ty lữ hành ......................103 Kết luận chƣơng 3: ................................................................................................104 KẾT LUẬN ............................................................................................................106 1 K ận ............................................................................................................106 2 Ki n n ..........................................................................................................107 TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................109 PHỤ LỤC
ANH MỤC C C T VIẾT TẮT CSSX C n ấ DN D n n iệ DNTN D n n iệ n n ĐVT Đ nv n GS Gi CNH – Đ Côn n iệ – iện đ i HTX c ã KT – XH Kin – ã ội LNTT Làn n ề ền n TNHH T c n iệ ữ n TS Ti n ĩ UBND nn n n UNWTO Tổ c ức D c T iới (World Tourism Organization) WTTC ội đồn c và ữ àn iới (World Tourism and Travel Council) WTO Tổ c ức T n iT iới W ld Trade Organnization) XHCN Xã ội c ủ n ĩ
ANH MỤC ẢNG IỂU ĐỒ SƠ ĐỒ Bảng B n 2 1 B ng s l ng khách n ớc n ài đ n đ a bàn xã Bát Tràng du l ch ........30 B n 22 P n i độn n độ ọc vấn àn n ề ền n cv c B T àn ....................................................................................................33 B n 23 S n c đ n àn n ề ền n B T àn ...........................36 B n 2 4 Mộ c iê về i cv n in Đồn n B c Bộ .................38 B n 3 1 Mức độ ài n củ c c về c ấ n c v c Làn n ề ền n B T àn ...................................................................................100 Biểu đồ Biể đồ 2 1 P n i độn độ ổi và n độ n ề B T àn .......34 Biể đồ 2 2 Đ c điể n ủ côn n ệ n điể n ời n ấ và n ời iê n .....................................................................................................61 Biể đồ 2 3 C c ên iê n n n ớc củ n B T àn ........................................................................................................................63 Biể đồ 2 4 C c ên iê n ứ B T àn ....................................65 Biể đồ 3 1 Mức độ n c c ên n n iệ của nhà s n xuấ đ i với àn B T àn .....................................................................................90 Sơ đồ S đồ 2 1 Kên iê n ủ côn n ệ ền n .........................62 S đồ 2 2 Ki n n ô n n độn n ấ .......................................71 S đồ 3 1: i n ệ i c c àn n n độn c .................103
MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài Nền kinh t Việ N ớc đ chủ y u là s n xuất nông nghiệ c n có nhiều thời gian r nh rỗi ngoài thời v chính. V n c n cù ch n c u khó và có đôi àn ài n ừ n ời Việt cổ đã i t tận d ng những nguyên liệu sẵn có để t o ra nhiều s n ph m thủ công có giá tr s d n c n đậm tính nghệ thuật ph c v c đời s ng hàng ngày. Nền kinh t xã hội ngày càng phát triển thì nhu c u về s n ph m thủ công ngày càng cao. X ớng chủ y u là yêu c u các s n ph m có giá c phù h p, bền đẹp l i không gây tác d ng ph c c nn ời, thân thiện với ôi ờng. Du l ch làng nghề cũn à ớng hiện nay đ c coi là lo i hình du l ch trọng tâm, trọn điểm của du l ch các qu c gia, nó t o nên sức m n n iệu trong b i c nh phát triển du l c văn Hà Nội hiện nay có kho ng 1.350 làng nghề n đ c ng 200 làng nghề đã đ c công nhận là làng nghề truyền th ng. T n n ữn àn n ềđ c àn n ềB T àn g n liền với l ch s của m n đấ T ăn L n n n nă văn i n và nguồn tài nguyên du l ch rất phong phú. Làng g B T àn ộc đ a giới hành chính huyện Gia Lâm, thành ph Hà Nội là một làng nghề thủ công nổi ti n và đời với g n 800 nă ổi [56 tr.13]. Làng Bát Tràng có 752 hộ với 2.900 nhân kh n đ c 1 600 n ời độ tuổi động, 90% tham gia s n xuất và kinh doanh g m sứ. S n xuất, kinh doanh g m sứ làng nghề chủ y u theo quy mô hộ i đ n T n iên đ n n đã có 52 doanh nghiệ côn đời [76]. Làng nghề Bát Tràng - ôi ờn văn - kinh t - xã hội, n i in hoa nghệ thuật và k năn à m truyền từ đời nà n đời khác. Là mộ văn n đ iữ một kh i n đ n ể nhữn in văn của dân tộc, nhất là tinh hoa công nghệ làm g m cổ truyền. B T àn đã i cđ c s hấp d n độc đ của s n ph m truyền th ng của mình t o ra dấu ấn rất lớn về s n ph m có nguồn g c B T àn c n ời tiêu dùng, thu hút khách du l c đồng thời ớc đ u t o d n c h t ng c n thi t ph c v cho ho động du l ch làng 1
nghề. Du l ch phát triển giúp các làng nghề khôi ph c và phát triển đ c các giá tr ền n , n đ c n ề cổ ền và văn n i n od n đ c ôi ờng du l c văn đồng thời giúp c i thiện t nc cc t n đi kèm với việc b o vệ ôi ờng t i làng nghề. Vừ à c àv n vệ c c n văn ền n n àn n ề Tuy nhiên, n u xét một cách tổng quát ho động s n xuất và du l ch làng nghề v n còn nhiều h n ch , àn n ềc có những biện pháp ti p th , qu ng bá về chiề để thu hút khách hàng và khách du l ch, hay một làng nghề truyền th ng v ng khách vì g p ph i những s c nh m l n (Pháp Lu t s 27 ngày 10/3/2016) [1]. iện nay Bát Tràng phát triển theo ớng t phát nên khai thác không hiệu qu triệ để tiề năn ch cũn n những giá tr văn - xã hội của làng nghề. Doanh thu chủ y đ n từ bán các s n ph m thủ công, Bát Tràng mới chủ y u ch à n i n xuất ra các s n ph m nổi ti ng đ c bi đ n trên th t ờn àc đ c khai thác khía c n ôn i n văn hóa, các ho động nh i c c đ c các tr i nghiệ cũn c đ c n đ n ức. Làn B T àn c tiề năn ớn về du l ch n n n ời à in n i n n i cđn c àn c iê củ n . Th c tr ng cho thấy làng nghề B T àn hiện nay khó ăn i ớng tới nhữn đ i ng khách hàng có yêu c u kh t khe về chấ ng và ãn đ i n c c v n khách du l c n ớc ngoài, khách du l ch có thu nhập cao ấ đi c c n ớc C n ớc i ). Làng nghề truyền th ng Bát Tràng nên có những xem xét, cân nh c để phát triển d ch v du l ch làng nghề àn c đ i ng sinh viên. Bát Tràng đã àn côn ất nhiều trong việc khôi ph c l i làng nghề truyền th ng và còn hứa hẹn là ộ n àn in c năn n ậ c ọi iđ i n n c ấ độn ôn ức c i đ n n n iề với c c nền in c N c v v i đ n ể n in v n đ n B c T Lan Anh, 2010, trang 201), n ờ những s n ph m g m sứ đ n n về c ấ n cũn n ã ới [2]. N để những tồn t i nh làm h n ch kh năn iển của Bát Tràng thì thậ đ n i c chúng ta c n t o ra 2
động l c để th c hiện lời d y của Bác Hồ iN ời về ă àn m Bát Tràng n à 20/02/1959: Làn B T àn ới ph i làm sao tr thành một trong những làng kiểu m u n ớc Việt Nam mới n ớc Việt Nam xã hội chủ n ĩ [6]. Xuất phát từ những lí do trên học viên đã a chọn và th c hiện đề ài: P triển làng nghề truyền th ng g n với du l ch làng g m Bát Tràng - Hà Nội n m tìm hiểu về làng nghề truyền B T àn , ph n ánh th c tr ng s n xuất hàng thủ công làng nghề và n ĩ đ i với việc phát triển du l c đ n i iề năn iển du l ch của làng nghề ền n B T àn , từ đ đ c c i i pháp nh m b o tồn, duy trì và phát triển làng nghề truyền th ng, d a vào những l i th có sẵn để phát triển du l ch làng nghề truyền th ng B T àn . 2. Mục đ ch nhiệm vụ nghĩa khoa học và th c ti n. 1.1. Mục tiêu nghiên cứu M c tiêu củ đề tài luận văn à à õđ c th c tr n và đề xuất các gi i pháp g n k t phát triển nghề thủ công truyền th ng với ho động du l ch t i làng g m Bát Tràng. 1.2. N vụ  T iể n n iền in - ã ội củ àn B T àn cũn n đời n n ấ và văn cộn đồn củ àn  T iể c n n ề và độn c iB T àn n c n ữn ăn ận i n ữn c ội c ức củ àn B T àn n ic n iển ội n ậ iện n n ớc  Đề ấ ộ i i đ n iền n ề à B T àn 1.3. ng a a cv t c t n gắn với hoạt động du lịch Làn n ề ền n Việ N đã và đ n c n ữn đ n ôn n c đời n củ n ời n n i iên và c iền c n củ c đấ n ớc D vậ ôn ể ủ n ận v i và n ữn đ n n ọn à làn n ề ền n Việ N n i Đ c iệ n ĩn v c in àn n ề ền n đ n ôn n và nền in c n củ đấ n ớc 3
N ận đ n đ cv i n ọn đ n ữn n iên cứ về àn n ền n n i i đ n iện n đ n đ c iới n iên cứ ấ n Cũn n n ữn n iên cứ về àn n ề ền n c n iên cứ về àn n ề G B T àn n và n ữn n iên cứ về àn n ề ền n Việ N n i c n và àn n ề n i iên Đ c iệ ới c c i cận củ c ên n àn Việ N ọc n ữn củ n iên cứ à c để n c đ n i đ c i n n ổn n về àn B T àn n ic n iện n 3. L ch sử nghiên cứu vấn đề Theo kh ớc khi làm luận văn đề tài “Phát triển làng nghề truyền thống gắn với du l ch ở làng gốm Bát Tràng Hà Nội” c c n ời tìm hiểu. Đ à ộ đề tài hấp d n và đ n ĩ nên đã ất nhiều các nhà nghiên cứ n và n ài n ớc đã c ất nhiều công trình nghiên cứu, t p chí, sách báo nghiên cứu vấn đề này. Các công trình nghiên cứu, t p chí sách báo liên quan n :C n sách “Gốm Bát Tràng thế kỷ XIV – XIX ”, Sách do Trung tâm H p tác Nghiên cứu Việt Nam (nay là Viện Việt Nam học và khoa học phát triển) ph i h p với B o tàng L ch s Việt Nam, Hà Nội, biên so n và xuất b n, tác gi : GS. Phan Huy Lê, Nguy n Đ n C i n và Nguy n Quang Ngọc, nhà xuất b n Th giới, Hà Nội. Sau Lời m đ u, sách có 2 ph n giới thiệu về trung tâm s n xuất g m Bát Tràng của B c Việt Nam từ th th kỷ XIV - XIX. Ph n 1: gồm 3 bài vi t của 3 tác gi : L ch s hình thành và phát triển làng g m Bát Tràng Quy trình s n xuấ đồ g m B T àn Đ c điể đồ g m men Bát Tràng Ph n 2: Sách có 83 trang nh màu và đ n ng, l a chọn những lo i n văn và in văn iê iểu củ đồ g m Bát Tràng, 28 trang b n v văn và 4 n nh ch p b n dậ văn ên iấy dó. Nguồn g c ập chủ y u là các b o tàn n đ n iều nhất là B o tàng L ch s Việt Nam. Ngoài ra, sách còn có b ng Chữ vi t t t, B n đồ xã Bát Tràng và ph l c bài vi t Bát Tràng và buôn bán g m qu n đ Đôn N Á của Kerry Nguyen Long. Cu n sách “Khám phá các làng nghề ở Việt Nam” giới thiệ n 40 àn nghề của Hà Nội và khu v c à T cũ) c c c i Sylvie Fanchette và Nicholas Stedman th c hiện từ nă 2003 ột cu n c m nang mới vô cùng dày d n 4
và đ đủ thông tin về các làng nghề, vừa ra m t b n đọc với ba ấn b n b ng ti ng Việt, Anh, Pháp. Một trong nhóm tác gi này, Nicholas Stedman, nhà nghiên cứu, giáo viên ti n An n ời có tới 10 nă n bó với Việ N đã c c ộc đổi chung quanh cu n sách. Theo bài “Gốm cổ Việt Nam” - tập san Nghiên cứu Hu tập B n nă 2002 ng 274 Kỷ y u Hội th o khoa học kỷ niệ 995 nă T ăn Long – Hà Nội, Nxb Hà Nội, 2005, tr295-tr299. Báo cáo t t nghiệp “Phát triển du l ch làng nghề truyền thống tại làng gốm bát tràng” tác gi Nguy n Đức Thọ th c hiện nă 2008 Đề tài “Nâng cao hiệu quả khai thác du l ch tại làng nghề truyền thống Bát Tràng – Hà Nội” do sinh viên Lê Thủ Lin àn àn nă 2011. Tác gi Đỗ Việt Hùng với đề tài “Phát triển làng nghề truyền thống gắn với du l ch ở Hà Nội (qua khảo sát nghiên cứu hai làng nghề: làng lụa Vạn Phúc và làng gốm Bát Tràng) luận văn c ĩ in nă 2012 Đề ài Nâng cao chất lƣợng d ch vụ du l ch tại công ty cổ phần bảo tồn và phát triển du l ch át Tràng”do tác gi Đà T Vân Anh th c hiện nă 2015 Và c n ất nhiều công trình nghiên cứu, t p chí vi t về đề tài này. 4. Đối tƣợng phạm vi và phƣơng pháp nghi n cứu 4.1. tư ng Đ i n củ ận văn à àn n ề à ền ng B T àn T n đ đi phân tích tiề năn c tr ng phát triển du l ch trong b i c nh làng nghề và đề xuất gi i đ y m nh phát triển s n xuất g n với phát triển du l ch làng g m Bát Tràng. 4.2. P ạ v P vi về ời i n : àn n ề ứB T àn n ic n iền in – ã ội iện n c ủ n i i đ n ừ nă 1986 đ n n ) P vi ôn i n: àn n ề ứ B T àn với 5 thôn và c c ĩn v c: điề iện n iên c in - văn – ã ội T n n n iên cứ c i c n ấ iện và i i n củ c c iện c c iện n n ừn ĩn v c c ể àn n ề ứB T àn để c c i n n n 5
iữ –n iữ c c c– ôn c c c để c ể ớn iển c n củ àn 4.3. P ương ng n cứu N đã n à ận văn n n iể ộ c c c ệ n ên n n àn và iển củ àn ứB T àn D vậ v n ộ n n iên cứ củ 1 c ên n àn c đ n n n iên cứ nà c i n n iề n n iên cứ củ n iề c ên n àn và ĩn v c cn T n n c iên n iên cứ c i đã n ừn n và ừn vấn đề n iên cứ ộ c c c và c n i T n đ ên c c c i cận iên n àn n iề ớn c n n vậ c i vận n n n iên cứ v c để à ớn nghiên cứ c ủ đ T c i àn n ộ ôn i n l ch s văn ừđ với c c i cận v c ọc để c n n n ận vấn đề n n ổn và àn iện về àn n ề ền n n n iển củ n Đồn ời c ch i cận nà cũn i c i n iđ c ức n àn c n về àn n ề ền n n n iển n àn c n c Việ N Để iể về àn n ề ứB T àn c i i n àn n iên cứ cđ điền ã để i cận ộ c c c ủ độn c n iể đ n i ộ c c c c để c ểc n n àn iện về c c đ i n n iên cứ T n n n iên cứ vấn đề và điền ã cđ c i n n :  P n n c và ổn ài iệ : T ậ ổn và n c ài iệ à n ữn ấ n ọn n n n iên cứ Đ à n c n i n việc i cận với vấn đề/đ i n n iên cứ ừ ứ đã Bên c n đ ôn ổn n ài iệ c i cũn c ể c c n iên cứ củ c c c i đi ớc cậ n ậ n ữn vấn đề n n c ấ vĩ ô i cận với n ồn iệ củ c c ọc i n ớc n ài P n nà c cđ c n iề nc củ n iên cứ về ời i n ôn i n và đ điể Từ đ c i i n àn n i ài iệ n c ữ iệ iện vấn đề ọn và n ữn 6
c n c nđ c i cận củ n iên cứ Q đ đã i c i đn n ộ ài iệ àn iện i về vấn đề đ n đ cn iên cứ  P n n vấn n i: n n vấn n i ờn đ c n n c cn iên cứ để ậ ôn in i nđ n i củ n ời n về vấn đề c n n T n đề ài n iên cứ về àn n ề ứB T àn ọc viên i n àn với 100 c c n n ớc 40 c c c và 50 ộ i đ n i c c thôn là thôn 1, thôn 2 3 4 và ôn 5. C c ôn in ậ ên n i ộ i đn i sẵn nội n c ể củ n i ộ i đn c i n à n n c 3) Về c c c ọn ên n c c c ộc ẵn UBND ãB T àn và c à Văn L đ i iện c 5 ôn c n cấ c i i n àn c ọn n iên cứ T c i c ọn n n iên 50 ộ i đ n ên ổn 782 ộ i 5 thôn và i n àn n vấn với 50 ộ i đ n vừ n ấ vừ in n n àn , c i c ọn ê 5 ộ i đn n n c P n n nà đề n ờn v c c c ủ n và c n n n n iên cứ c i ôn i cận đ c c c ộ i đn n n c c n ức c n c c c ộ đề đ i n àn n vấn đủ n c ọn  P n n vấn : à ộ n n ữn n đ c n n iề n c c n iên cứ iện n đ c iệ à n việc ậ c c i n đ i với c n n và vấn đề đ c iể T ôn việc n vấn c i c n ận c n iề ận i n việc đ c ôn in c i ừđ i n i n n ận đ cc n c c C ể n n iên cứ về àn B àn c i i n àn n vấn : Đ i iện c n ền đ n c c n n àn c n n đ i iện n n iệ /c n ấ .  P n ận n : c với n n vấn ớn ới ộ đ i n - c n ận n ấ đ n ận n i ớn đ i n - n iên N đn n c n ữn điể n đồn về đ v về n ề 7
n iệ về iới n về n ữn iê c n ấ đn với vấn đề n iên cứ T ôn in ậ đ c ận n ôn c n à i n c n n nữ àđ à i n n n ấ củ 1 n C ể n n iên cứ àn n ề ứ B T àn c i i n àn ận n đ i với i n :n n n iệ /c n ấ và n ộ i đn  P n n c điể n – điể c ội – c ức (SWOT): SWOT à ộ n ữ iệ để n c n ữn điể n – điể củ ộ vấn đề/ iện n T n n iên cứ về àn n ề ứB T àn ọc viên đã n n SOWT để iể đ n i về n n điể n – điể c ội – c ức ăn củ àn n ề tron ic n in iện n .  P n điề cđ :S n n àn c n c c n c n n n iên cứ i cđ Đ c iệ n n cứ về đ àn n iên cứ làng Bát Tràng điề iện n iên điề iện n ấ n c cc c n ứ n ận n vấn đ i với c n ộ đ n và ộ i đ n  P n ữ iệ SPSS: S iệ ậ đ c ừ n i n vấn ộ i đ n đ c n ậ và n n ề c ên n SPSS iên n 16 0 4.4. Nguồn tư l u Ti n hành nghiên cứu về làng nghề g m Bát Tràng học viên đã i m và m tất c các tài liệ iên n đ n làng nghề truyền th ng nói chung và làng g B T àn n i iên T n đ c c c côn n à côn n n iên cứu, các đề tài khoa học về làng nghề Việt Nam. Các tài liệu liên quan c thể n :  T n n n iên cứ cđ ọc viên đã đ c ấ n iề n ồn ài iệ ữ c ừ ài iệ điể n vấn ộ i đ n đ i iện côn c c ài iệ ền iện củ c c c c ổi c c n ệ n n về n ồn c cũn n n n àn c c ớc nên n ăn n iển củ àn 8
 N Văn iện N C Đ i ội Đ n và N à n ớc n : - Văn iện N c củ T ủ ớn C n ủ về đ n ớn át iển àn n ề ền n ; - Văn iện N củ Đ n ộ ãB T àn c c c ổn t hàng nă củ Đ n ủ UBND xã;  C c c n ê củ S Côn n S Văn –T ể –D c n à Nội P L ậ;  C c ài vi ên c n iên cứ về n n B T àn ;  C c ài vi về c c Đền Đ n n à ờ ọ n c i c c àn Bát Tràng;  T n n về àn ; 5. Bố cục Ngoài ph n m đ u, k t luận, tài liệu tham kh o, ph l c khóa luận đ c c i à 3c n : -C n I: C lí luận về iển làng nghề truyền th ng n với du c -C n II: T c tr ng iển làng nghề truyền th ng n với c i àn B T àn . - C n III: P n ớng và gi i pháp n phát triển n ề ền n với độn du l ch i àn B T àn 9
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN LÀNG NGHỀ TRUYỀN THỐNG GẮN VỚI DU LỊCH 1.1. Một số vấn đề chung về làng nghề truyền thống Nhìn chung, quá trình phát triển của làng nghề là quá trình phát triển của tiểu thủ công nghiệp nôn ôn L c đ u s phát triển đ ừ mộ i đn c vài gia đn c n ồn g c t i làng ho c cũn c ể nguồn g c từ n i cđ n đ s truyền cho c họ và lan ra c làng. Thông qua lệ làng mà làng nghề đ nh ra những ớc n : ôn ền nghề c n ời làng khác, không truyền nghề cho con gái, ho c u n ăn ề ôn để lộ bí quy … T i qua một thời gian dài l ch s phát triển, lúc th nh, lúc suy, có những nghề đ c iữ và tồn t i, có những nghề b mai một ho c mất hẳn và có những nghề mới đời. Vì vậy, quan niệm về làng nghề và làng nghề truyền th ng có nhiều ý ki n khác nhau Về lý thuy đề tài d ên c các lý thuy t về làng nghề, du l ch, du l ch làng nghề và những l i ích của phát triển hình thức du l ch này tới cộn đồn đ a n C c nà đ c tổng h p từ các công trình nghiên cứ ớc đ của các tác gi n ĩn v c du l ch, các bài t p chí về việc phát triển thành công du l ch làng nghề truyền th ng củ c c n ớc trên th giới. Từ đ ận văn ch ra s c n thi t nên phát triển làng nghề truyền th ng và du l ch làng nghề truyền th ng t i làng g m Bát Tràng. Về th c ti n đề tài nghiên cứu s đ n i c tr ng kinh t và văn t i Bát Tràng, phân tích những những l i th của Bát Tràng trong việc phát triển làng nghề và du l ch, ch ra những m t còn h n ch tron c c qu n lý và phát triển làng nghề và du l ch t i Bát Tràng. Ngoài ra, luận văn c n c hiện một s kh o sát và thí nghiệ c n n để đ t qu th c ti n. Những cuộc kh nà đ c s tham gia củ n ời n đ n và n ữn c đ n tham quan Bát Tràng, k t qu của kh đ n v i n ọng trong việc giúp nhóm nghiên cứ đ ột s k t luận về th c tr ng phát triển làng nghề và du l ch t i Bát Tràng, từ đ đề xuất một s gi i pháp về phát triển du l ch t i làng g m Bát Tràng. 10
1.1.1. Ng n cứu về làng nghề 1.1.1.1. Khái niệm làng nghề Làng nghề à c ừ đ c nhiều tác gi bàn luận iện n c n nhiều quan niệm khác nhau về khái niệ àn n ề, điể đ à n ữn i niệ nổi ậ : Quan niệm thứ nhất: Làng nghề à n i à u h t mọi n ời n àn đều ho động cho nghề ấy và lấ đ à n ề s ng chủ y u. Với quan niệm này thì làng nghề đ iện nay còn không nhiều. Ví d n n ề g m ch có Bát Tràng (Hà Nội), Phù Lãng (B c Ninh) … Đ à n ững làng thu n nhất không làm ruộng, c nđ vừa làm ruộng, vừa làm nghề, đ ủ công nghiệ đ i với họ ch là nghề ph để ăn ê n ập mà thôi. Quan niệm thứ hai đ n n ĩ củ n à n iên cứ B i Văn V n Làng nghề là làng cổ truyền làm nghề thủ công. đ ôn n ất thi t tất c dân làng đều s n xuất hàng thủ côn N ời th thủ công, nhiề i cũn àn ời làm nghề nôn N n ê c c ên ôn c đã o ra nhữn n ời th chuyên s n xuất hàng thủ công truyền th ng ngay t i làng ê củ n [80,tr 13]. Quan niệm này về làng nghề n vậy v n c đủ. Không ph i bất cứ làng nào có vài èn ă i đn à n ề mộc, nghề kh … đều là làng nghề Để cđn àn đ c i là làng nghề hay không, c n xem xét tỷ trọn động hay s hộ làm nghề so với toàn bộ động và hộ làng hay tỷ trọng thu nhập từ ngành nghề so với tổng thu nhập của thôn (làng). Trong quan niệm khác củ i T n Qu c V n : Làn n ề là một làng tuy v n còn trồng trọt theo l i tiể nôn và c ăn n ôi n n cũn c ột s nghề ph cn đ n m sứ à n … n đã nổi trội một nghề cổ truyền, tinh x o với một t ng lớp th thủ công chuyên nghiệp hay bán chuyên nghiệ c ờng c cấu tổ chức), có ông trùm, ông c … c n ột s th và phó nh đã c ên có quy trình công nghệ nhấ đ n in n ệ, t n ệ n ất nghệ tinh, nhất thân vin ng chủ y đ c b ng nghề đ và n xuất ra những m t hàng thủ công, những m àn nà đã c n m nghệ đã thành s n ph m hàng hóa và có quan 11