intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Luận văn: Thực trạng giải pháp đầu tư phát triển ngành Thuỷ sản Việt Nam

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:86

75
lượt xem
21
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nền kinh tế Việt Nam sau hơn 10 năm đổi mới đã có những thay đởi đáng kể, đạt đựơc những thành tựu nổi bật. Nhiều công trình quan trọng đã được triển khai và hoàn thành góp phần tăng năng lực sản xuất của nhiều ngành kinh tế. Trong nông nghiệp đã hoàn thành được hệ thống thủy lợi khá hoàn chỉnh phục vụ ngày càng tốt hơn sự nghiệp phát triển kinh té nói chung và nông nghiệp nói riêng...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Luận văn: Thực trạng giải pháp đầu tư phát triển ngành Thuỷ sản Việt Nam

  1. Luận văn Thực trạng giải pháp đầu tư phát triển ngành Thuỷ sản Việt Nam
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Më ®Çu NÒn kinh tÕ ViÖt Nam sau h¬n 10 n¨m ®æi míi ®· cã nh÷ng thay ®æi ®¸ng kÓ, ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh t­u næi bËt. NhiÒu c«ng tr×nh quan träng cña nÌn kinh tÕ ®· ®­îc triÓn khai vµ hoµn thµnh gãp phÇn t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt cña nhiÒu ngµnh kinh tÕ. Trong n«ng nghiÖp, ®· hoµn thµnh ®­îc hÖ thèng thuû lîi kh¸ hoµn chØnh phôc vô ngµy cµng tèt h¬n sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung vµ c«ng nghiÖp nãi riªng. Trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp, gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp gi÷a ®­îc møc t¨ng tr­ëng cao, æn ®Þnh liªn tôc t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m tõ 10-13%, tr×nh ®é c«ng nghÖ ®­îc n©ng cao, tiÕp nhËn ®­îc víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ b¾t ®Çu cã sù g¾n bã víi n«ng nghiÖp. C¬ së h¹ tÇng giao th«ng vËn t¶i còng ®­îc ph¸t triÓn s©u réng vµ toµn diÖn. HÖ thèng gi¸o dôc cã nh÷ng b­íc tiÕn ®¸ng kÓ, qui m« ®µo t¹o ngµy cµng më réng. Riªng ®èi víi ngµnh Thuû s¶n, mét ngµnh xuÊt ph¸t tõ NghÒ c¸ Nh©n d©n tr¶i qua mét thêi gian dµi khã kh¨n, trong nh÷ng n¨m ®æi míi còng ®· t×m ra h­íng ®i thÝch hîp vµ chuyÓn m×nh ®øng dËy. Sau thêi kú sa sót 1975- 1980 do thiÕu nhiªn liÖu, phô tïng thay thÕ, thiÕu thèn l­¬ng thùc chu ng­ d©n ®i biÓn, sang n¨m 1981, nghÞ quyÕt Trung ­¬ng lÇn thø IV kho¸ 4 ®· b¾t ®µu cëi trãi, ngµnh Thuû s¶n lµ mét trong nh÷ng ngµnh ®Çu tiªn ®­îc Nhµ n­íc cho phÐp ¸p dông m« h×nh “tù c©n ®èi, tù trang tr¶i “ ®­îc phÐp xuÊt khÈu tù do s¶n phÈm ®Þ mäi thÞ tr­êng, ®­îc sö dông ngo¹i tÖ tõ xuÊt khÈu vµ lÊy l·i tõ kh©u nhËp khÈu bï cho lç cña xuÊt khÈu, nhê ®ã ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn s«i ®éng, ngµnh thuû s¶n kh«ng ngõng t¨ng tr­ëng, ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶ vµ ®­îc më réng theo con ®­êng hiÖn ®¹i ho¸ phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña n­íc ta. NhÞp dé t¨ng tr­ëng trung b×nh cña ngµnh thuû s¶n hµnh n¨m lµ 7%. Thêi k× 1995-1997 lµ thêi kú cã b­íc ngoÆt ®èi víi ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam, nh×n chung ngµnh vÉn ph¸t triÓn nh­ng hiÖu suÊt ph¸t triÓn ®ang cã chiÒu h­íng gi¶m sót. Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng nµy do nhiÒu vÊn ®Ò nh­ng tùu chung l¹i lµ do qu¶n lý Nhµ n­íc ch­a tèt, c¸c ho¹t ®éng cña ngµnh kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. N¨m 2000 võa qua ngµnh ®· ®¹t ®­îc møc kim ngh¹ch xuÊt khÈu lµ 1 tû USD ®¸nh dÊu sù ph¸t triÓn trë l¹i. §Ó duy tr× kÕt qu¶ nµy cÇn h¹n chÕ khuyÕt ®iÓm cò b»ng c¸ch n¾m v÷ng thùc tr¹ng vµ yªu cÇu ph¸t triÓn cña ngµnh ®Ó cã b­íc ®Çu t­ ®óng ®¾n duy tr× vµ ph¸t huy thµnh qu¶ trªn.` Qua thêi gian thùc tËp ë Vô Tæng Hîp Kinh TÕ Quèc D©n - Bé KÕ Ho¹ch vµ §Çu T­ vµ sau khi ®äc s¸ch b¸o vµ tµi liÖu nghiªn cøu, em ®· chän ®Ò tµi “Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p ®Çu t­ ph¸t triÓn ngµnh Thuû S¶n ViÖt Nam “ Vò V©n Hµ - KT§T - 39
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, chuyªn ®Ò gåm c¸c ch­¬ng sau: Ch­¬ng I : Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn. Ch­¬ng II :Thùc tr¹ng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn ngµnh Thuû S¶n ViÖt Nam giai ®o¹n 1991-2000. Ch­¬ng III : Mét sè gi¶i ph¸p ®µu t­ ph¸t triÓn ngµnh Thuû S¶n ViÖt Nam. §Ó hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy em ®· ®­îc sù h­íng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o Ph¹m V¨n Hïng- Gi¶ng viªn bé m«n- Tr­êng §¹i Häc Kinh TÕ Quèc D©n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c c« chó trong vô Tæng Hîp Kinh TÕ Quèc D©n ®· t¹o ®iÒu kiÖn gióp em trong qu¸ tr×nh thùc tËp vµ c«ng t¸c thu thËp tµi liÖu hoµn thµnh chuyªn ®Ò . Vò V©n Hµ - KT§T - 39
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Ch­¬ng I Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn. I §Çu t­ vµ vai trß cña ®Çu t­ ph¸t tiÓn. 1-Kh¸i niÖm cña ®Çu t­ vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn. ThuËt ng÷ “®Çu t­ “cã thÓ ®­îc hiÓu ®ång nghÜa víi “sù bá ra “, “sù hy sinh “. Tõ ®ã cã thÓ coi ®Çu t­ lµ sù bá ra, sù hy sinh nh÷ng c¸i g× ®ã ë hiÖn t¹i (tiÒn, søc lao ®éng, cña c¶i, vËt chÊt, trÝ tuÖ) nh»m ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ cã lîi cho nhµ ®Çu t­ trong t­¬ng lai. XÐt trªn gi¸c ®é tõng c¸ nh©n hoÆc tõng ®¬n vÞ, tÊt c¶ nh÷ng hµnh ®éng bá tiÒn ra ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nh»m thu vÒ mét lîi Ých nµo ®ã trong t­¬ng lai lín h¬n chi phÝ bá ra ®Òu ®­îc gäi lµ ®Çu t­. Tuy nhiªn nÕu xÐt trªn gi¸c ®é toµn bé nÒn kinh tÕ th× kh«ng ph¶i tÊt c¶ nh÷ng hµnh ®éng cña hä ®Òu ®em l¹i lîi Ých cho nÒn kinh tÕ vµ ®­îc coi lµ ®Çu t­ cña nÒn kinh tÕ. §Çu t­ trªn gi¸c ®é nÒn kinh tÕ lµ sù hy sinh gi¸ trÞ hiÖn t¹i g¾n víi viÖc t¹o ra c¸c tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ. C¸c ho¹t ®éng mua b¸n, ph©n phèi l¹i, chuyÓn giao tµi s¶n hiÖn cã gi÷a c¸c c¸ nh©n, c¸c tæ chøc kh«ng ph¶i lµ ®Çu t­ ®èi víi nÒn kinh tÕ. XuÊt ph¸t tõ b¶n chÊt vµ ph¹m vi lîi Ých do ®Çu t­ ®em l¹i chóng ta cã thÓ ph©n biÖt c¸c lo¹i ®Çu t­ sau:  §Çu t­ tµi chÝnh (®Çu t­ tµi s¶n tµi chÝnh) lµ lo¹i ®Çu t­ trong ®ã ng­êi cã tiÒn bá tiÒn ra cho vay hoÆc mua c¸c chøng chØ cã gi¸ ®Ó h­ëng l·i suÊt ®Þnh tr­íc (göi tiÕt kiÖm hoÆc mua tr¸i phiÕu chÝnh phñ) hoÆc l·i suÊt tuú thuéc vµo t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ph¸t hµnh. §Çu t­ tµi s¶n tµi chÝnh kh«ng t¹o ra tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ (nÕu kh«ng xÐt ®Õn quan hÖ quèc tÕ trong lÜnh vùc nµy) mµ chØ lµm t¨ng gi¸ trÞ tµi s¶n tµi chÝnh cña tæ chøc, c¸c nh©n ®Çu t­. Víi sù ho¹t ®éng cña c¸c h×nh thøc ®Çu t­ tµi chÝnh, vèn bá ra ®Çu t­ ®­íc l­u chuyÓn dÔ dµng, khi cÇn cã thÓ rót l¹i nhanh chãng. §iÒu ®ã khuyÕn khÝch ng­êi cã tiÒn bá ra ®Ó ®Çu t­, ®Ó gi¶m ®é rñi ro hä cã thÓ ®Çu t­ vµo nhiÒu n¬i, mçi n¬i mét Ýt tiÒn. §©y lµ mét nguån cung cÊp vèn quan träng cho ®Çu t­ ph¸t triÓn.  §Çu t­ th­¬ng m¹i lµ lo¹i ®Çu t­ trong ®ã ng­êi cã tiÒn bá tiÒn ra ®Ó mua hµng ho¸ sau ®ã b¸n víi gi¸ cao h¬n nh»m thu lîi nhuËn do chªnh lÖch gi¸ khi mua vµ khi b¸n. Lo¹i ®Çu t­ nµy còng kh«ng t¹o tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ (nÕu kh«ng xÐt ®Õn ngo¹i th­¬ng), mµ chØ lµm t¨ng tµi s¶n tµi chÝnh cña ng­êi ®Çu t­ trong qu¸ tr×nh mua ®i b¸n l¹i, chuyÓn giao quyÒn së h÷u hµng ho¸ gi÷a ng­êi b¸n víi Vò V©n Hµ - KT§T - 39
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp ng­êi ®Çu t­ vµ ng­êi ®Çu t­ víi kh¸ch hµng cña hä. Tuy nhiªn ®Çu t­ th­¬ng m¹i cã t¸c dông thóc ®Èy qu¸ tr×nh l­u th«ng cña c¶i vËt chÊt do ®Çu t­ ph¸t triÓn t¹o ra, tõ ®ã thóc ®Èy ®Çu t­ ph¸t triÓn, t¨ng thu cho ng©n s¸ch, t¨ng tÝch luü vèn cho ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kinh doanh dÞch vô nãi riªng vµ nÒn s¶n xuÊt x· héi nãi chung.  §Çu t­ tµi s¶n vËt chÊt vµ søc lao ®éng, trong ®ã ng­êi cã tiÒn cã thÓ bá tiÒn ra ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nh»m t¹o ra tµi s¶n míi cho nÒn kinh tÕ, lµm t¨ng tiÒm lùc s¶n xuÊt kinh doanh vµ mäi ho¹t ®éng x· héi kh¸c, lµ ®iÒu kiÖn chñ yÕu ®Ó t¹o viÖc lµm, n©ng cao ®êi sèng cña mäi ng­êi d©n trong x· héi. §ã chÝnh lµ viÖc bá tiÒn ra ®Ó x©y dùng, söa ch÷a nhµ cöa vµ c¸c kÕt cÊu h¹ tÇng, mua s¾m trang thiÕt bÞ vµ l¾p ®Æt chóng trªn nÒn bÖ vµ båi d­ìng ®µo t¹o nguån nh©n lùc, thùc hiÖn c¸c chi phÝ th­êng xuyªn g¾n liÒn víi sù ho¹t ®éng cña c¸c tµi s¶n nµy nh»m duy tr× tiÒm lùc ho¹t ®éng cña c¸c c¬ së ®ang tån t¹i vµ t¹o tiÒm lùc míi cho nÒn kinh tÕ x· héi. Lo¹i ®Çu t­ nµy ®­îc gäi chung lµ ®Çu t­ ph¸t triÓn. Nh­ vËy ®Çu t­ ph¸t triÓn lµ mét bé phËn c¬ b¶n cña ®Çu t­, lµ qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ vèn b»ng tiÒn thµnh vèn b»ng hiÖn vËt nh»m t¹o ra nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô, ®êi sèng, t¹o ra nh÷nh tµi s¶n míi, n¨ng lùc s¶n xuÊt míi còng nh­ duy tr× nh÷ng tiÒm n¨ng s½n cã cña nÒn kinh tÕ. 2-Vai trß quan träng cña ®Çu t­ ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ph¸t triÓn ngµnh Thuû S¶n ViÖt Nam. 2.1 Vai trß cña ®Çu t­ ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ. 2.1.1 Trªn gi¸c ®é toµn bé nÒn kinh tÕ cña ®Êt n­íc.  §Çu t­ võa t¸c ®éng ®Õn tæng cung, võa t¸c ®éng ®Õn tæng cÇu. §èi víi cÇu, ®Çu t­ lµ mét yÕu tè chiÕm tû träng lín trong tæng cÇu cña toµn bé nÒn kinh tÕ, ®Çu t­ th­êng chiÕm kho¶ng 24-28% trong c¬ cÊu tæng cÇu cña tÊt c¶ c¸c n­íc trªn thÕ giíi. §èi víi tæng cÇu, t¸c ®éng cña ®Çu t­ lµ ng¾n h¹n. Khi tæng cung ch­a kÞp thay ®æi, sù t¨ng lªn cña ®Çu t­ lµm tæng cÇu t¨ng. §èi víi cung, khi thµnh qu¶ cña ®Çu t­ ch­a ph¸t huy t¸c dông, c¸c n¨ng lùc míi ®i vµo ho¹t ®éng th× tæng cung ®Æc biÖt lµ tæng cung dµi h¹n t¨ng lªn.  §Çu t­ cã t¸c ®éng hai mÆt ®Õn sù æn ®Þnh kinh tÕ. Sù t¸c ®éng kh«ng ®ång ®Òu vÒ mÆt thêi gian cña ®Çu t­ ®èi víi tæng cÇu vµ ®èi víi tæng cung cña nÒn kinh tÕ lµm cho mçi sù thay ®æi cña ®Çu t­ dï t¨ng hay gi¶m ®Òu cïng mét lóc võa lµ yÕu tè duy tr× sù æn ®Þnh võa lµ yÕu Vò V©n Hµ - KT§T - 39
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp tè ph¸ vì sù æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ cña mäi quèc gia. Khi ®Çu t­ t¨ng khiÕn cho c¸c yÕu tè liªn quan t¨ng theo khi møc t¨ng v­ît qu¸ giíi h¹n th× dÉn ®Õn t×nh tr¹ng l¹m ph¸t, khi ®ã sÏ dÉn ®Õn sÑ tr× trÖ cña nÒn kinh tÕ, ng­îc l¹i ®Çu t­ t¨ng sÏ thu hót l¹o ®éng t¹o c«ng ¨n viÖc lÇm n©ng cao ®êi sèng x· héi. Khi ®Çu t­ gi¶m c¸c ho¹t ®éng diÔn ra nguîc l¹i.  §Çu t­ t¸c ®éng ®Õn tèc ®é ph¸t triÓn vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña c¸c nhµ kinh tÕ cho thÊy muèn gi÷ tèc ®é t¨ng tr­ëng ë møc ®é trung b×nh th× tû lÖ ®Çu t­ ph¶i ®¹t ®­îc tõ 15-25% so víi GDP tuú thuéc vµo ICOR cña mçi n­íc. NÕu ICOR kh«ng ®æi, møc t¨ng GDP hoµn toµn phô thuéc vµo vèn ®Çu t­. ë n­íc ta do t×nh tr¹ng kinh tÕ cßn ch­a ®­îc ph¸t triÓn nªn cã hiÖn t­îng thiÕu vèn thõa lao ®éng nªn hÖ sè nµy th­êng thÊp.Kinh nghiÖm cho thÊy chØ tiªu ICOR phô thuéc m¹nh vµo c¬ cÊu kinh tÕ vµ hiÖu qu¶ ®Çu t­ trong c¸c ngµnh, c¸c vïng l·nh thæ còng nh­ phô thuéc vµo hiÖu qu¶ cña c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ nãi chung. Th«ng th­êng ICOR trong n«ng nghiÖp th­êng thÊp h¬n ICOR trong c«ng nghiÖp, ICOR trong giai ®o¹n chuyÓn ®æi c¬ chÕ chñ yÕu do tËn dông n¨ng lùc s¶n xuÊt. Do ®ã ë c¸c n­íc ph¸t triÓn tû lÖ ®Çu t­ thÊp th­êng dÉn ®Õn tèc ®é t¨ng tr­ëng thÊp. §èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, ph¸t triÓn vÒ b¶n chÊt ®­îc coi lµ vÊn ®Ò ®¶m b¶o nguån vèn ®Çu t­ ®ñ ®Ó ®¹t ®­îc mét tû lÖ t¨ng thªm s¶n phÈm quèc d©n dù kiÕn. Thùc vËy ë nhiÒu n­íc ®Çu t­ ®ãng vai trß nh­ mét “có hÝch ban ®Çu “ t¹o ®µ cho sù cÊt c¸nh cña nÒn kinh tÕ.  §Çu t­ vµ sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. Kinh nghiÖm cña c¸c n­íc cho thÊy con ®­êng tÊt yÕu ®Ó t¨ng tr­ëng nhanh tèc ®é mong muèn (tõ 9-10%) lµ t¨ng c­êng ®Çu t­ nh»m t¹o sù ph¸t triÓn nhanh ë c¸c khu vùc c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. §èi víi c¸c ngµnh n«ng l©m ng­ nghiÖp do c¸c h¹n chÕ vÒ ®Êt ®ai vµ kh¶ n¨ng sinh häc nªn ®Ó ®¹t ®­îc tèc ®é t¨ng tr­ëng tõ 5-6% lµ rÊt khã kh¨n. Nh­ vËy chÝnh s¸ch ®Çu t­ quyÕt ®Þnh qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ë c¸c quèc gia nh»m ®¹t ®­îc tèc ®é t¨ng tr­ëng nhanh cña toµn bé nÒn kinh tÕ. VÒ c¬ cÊu l·nh thæ, ®Çu t­ cã t¸c dông gi¶i quyÕt nh÷ng mÊt c©n ®èi gi÷a c¸c vïng l·nh thæ ®­a c¸c vïng kÐm ph¸t triÓn tho¸t khái t×nh tr¹ng ®ãi nghÌo, ph¸t huy tèi ®a nh÷ng lîi thÕ so s¸nh vÒ tµi nguyªn, ®Þa thÕ, kinh tÕ, chÝnh trÞ...cña nh÷ng vïng cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn nhanh h¬n, lµm bµn ®¹p thóc ®Èy c¸c vïng kh¸c cïng ph¸t triÓn.  §Çu t­ ®èi víi viÖc t¨ng c­êng kh¶ n¨ng khoa häc c«ng nghÖ cña dÊt n­íc. C«ng nghÖ lµ trung t©m cña c«ng nghiÖp ho¸. §Çu t­ lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cña sù ph¸t triÓn vµ t¨ng c­êng kh¶ n¨ng c«ng nghÖ cña n­íc ta hiÖn nay. ViÖt Nam víi tr×nh ®é c«ng nghÖ cßn l¹c hËu th× ®Çu Vò V©n Hµ - KT§T - 39
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp t­ ®ãng vai trß thùc sù quan träng, chóng ta cã thÓ mua hay tù ph¸t minh ra nh­ng ®iÒu kiÖn ®Çu tiªn lµ ph¶i cã vèn ®Çu t­. Mäi ph­¬ng ¸n ®æi míi c«ng nghÖ kh«ng g¾n víi nguån vèn ®Çu t­ sÏ lµ nh÷ng ph­¬ng ¸n kh«ng kh¶ thi. 2.1.2 §èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô. §Çu t­ quyÕt ®Þnh sù ra ®êi tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mçi c¬ së. §Ó t¹o dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho sù ra ®êi cña bÊt kú c¬ së nµo ®Òu ph¶i x©y dùng nhµ x­ëng, cÊu tróc h¹ tÇng, mua s¾m vµ l¾p ®Æt m¸y mãc thiÕt bÞ trªn nÒn bÖ, tiÕn hµnh c«ng t¸c x©y dùng c¬ b¶n vµ thùc hiÖn c¸c chi phÝ kh¸c g¾n liÒn víi sù ho¹t ®éng trong mét chu kú cña c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt võa t¹o ra. C¸c ho¹t ®éng nµy chÝnh lµ ho¹t ®éng ®Çu t­ ®èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh dÞch vô ®ang cßn tån t¹i: sau mét thêi gian ho¹t ®éng, c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña c¸c c¬ së nµy bÞ hao mßn, h­ háng. §Ó duy tr× ®­îc ho¹t ®éng b×nh th­êng cÇn ®Þnh k× tiÕn hµnh söa ch÷a lín hay thay míi c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt nµy hoÆc ®æi míi ®Ó thÝch øng víi ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng míi cña sù ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt vµ nhu cÇu tiªu dïng cña nÒn s¶n xuÊt x· héi, ph¶i mua s¾m c¸c trang thiÕt bÞ míi thay thÕ cho c¸c trang thiÕt bÞ cò ®· lçi thêi, còng cã nghÜa lµ ph¶i ®Çu t­. 2.2 Nhu cÇu ®Çu t­ ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam. Ngµnh Thuû s¶n ViÖt Nam cã nguån gèc lµ nghÒ c¸ Nh©n d©n ph¸t triÓn tõ l©u ®êi, nã g¾n bã mËt thiÕt ®Õn cuéc sèng cña ng­êi d©n vïng biÓn, nã cung cÊp mét l­îng chÊt ®¹m lín trong c¬ cÊu b÷a ¨n hµnh ngµy cña chóng ta. H¬n n÷a n­íc ta ®­îc ­u ®·i vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn rÊt thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn ngµnh nµy, cïng víi mét sè l­îng lao ®éng dåi dµo, ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n chóng ta cã rÊt nhiÒu lîi thÕ. Tuy nhiªn nghÒ c¸ tr­íc nay vÉn chØ dùa chñ yÕu vµo lao ®éng thñ c«ng m¸y mãc tÇu thuyÒn l¹c hËu, c¬ së phôc vô cho viÖc khai th¸c nu«i trång cßn s¬ sµi, v× thÕ nhu cÇu ®Çu t­ lµ rÊt lín nh»m c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ mét c¸ch nhanh chãng ngµnh Thuû s¶n ViÖt Nam. ThËy vËy trong nh÷ng n¨m qua, tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ cña n­íc ta tuy cã b­íc ph¸t triÓn nh­ng vÉn cßn thua kÐm c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi ch¼ng h¹n trong khai th¸c h¶i s¶n phÇn lín dïng ph­¬ng tiÖn nhá lao ®éng thñ c«ng, khai th¸c ven bê n¨ng suÊt thÊp, lµm c¹n kiÖt tµi nguyªn: viÖc øng dông khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó v­¬n ra khai th¸c xa bê cßn nhiÒu h¹n chÕ. Trong nu«i trång thuû s¶n cßn mang tÝnh tù ph¸t, nu«i trång theo kinh nghÖm d©n gian, theo hé gia ®×nh qui m« nhá, viÖc øng dông khoa häc c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµo nu«i trång ch­a réng r·i, n¨ng suÊt thÊp chÊt Vò V©n Hµ - KT§T - 39
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp l­îng s¶n phÈm nu«i ch­a cao. Trong chÕ biÕn thuû s¶n mét lÜnh vùc ®­îc ¸p dông nhiÒu tiÕn bé khoa häc kü thuËt nhÊt, nh­ng s¶n xuÊt vÉn qui m« nhá, ph©n t¸n khoa häc c«ng nghÖ cßn l¹c hËu vµ thiÕu ®ång bé, n¨ng suÊt lao ®éng thÊp, chñng lo¹i hµng ho¸ ®în ®iÖu, søc c¹nh tr¹nh kÐm ch­a t¹o ®­îc mèi liªn hoµn gi÷a s¶n xuÊt nguyªn liÖu - chÕ biÕn - tiªu thô. Trong dÞch vô hËu cÇn vÉn cã nh÷ng yÕu tè bÊt cËp thiÕu ®ång bé. KÕt cÊu h¹ tÇng phôc vô khai th¸c, nu«i trång chÕ biÕn thñy s¶n vÉn cßn yÕu kÐm. V× vËy ®Çu t­ ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n lµ nhu cÇu cÊp thiÕt ®Ó chuyÓn ®æi c¨n b¶n, toµn diÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô vµ qu¶n lý tõ sö dông søc lao ®éng thñ c«ng sang sö dông mét c¸ch phæ biÕn søc lao ®éng víi c«ng nghÖ, ph­¬ng tiÖn vµ ph­¬ng ph¸p hiÖn ®¹i, t¹o n¨ng suÊt lao ®éng cao gãp phÇn vµo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc. II- §Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam -chÆn ®­êng 10 n¨m ®æi míi. 1-Nh÷ng ®æi míi vÒ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ®Çu t­ ph¸t triÓn trong 10 n¨m qua. 1.1 Xo¸ bá bao cÊp ®Çu t­ b»ng nguån vèn ng©n s¸ch vµ da d¹ng ho¸ nguån vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn. Tr­íc n¨m 1990, nguån vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn chñ yÕu dùa vµo ng©n s¸ch vµ c¸c kho¶n vay vèn tõ khèi Liªn X«, §«ng ¢u cò vµ ®­a vµo ng©n s¸ch ®Ó ®Çu t­ cho c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n tõ viÖc x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ x· héi ®Õn c¸c ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh. Tr­íc yªu cÇu ph¸t triÓn c¶ vÒ chiÒu réng vµ chiÒu s©u cña nÒn kinh tÕ vµ chñ tr­¬ng ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, nguån vèn trªn kh«ng thÓ ®¸p øng næi yªu cÇu ph¸t triÓn. Tr­íc t×nh h×nh ®ã, tõ n¨m 1990 thùc hiÖn c¬ chÕ xo¸ bao cÊp trong ®Çu t­ ph¸t triÓn b»ng vèn ng©n s¸ch ®i ®«i víi viÖc huy ®éng nhiÒu nguån vèn kh¸c nhau cho ®Çu t­ nh»m môc tiªu sau ®©y: +Huy ®éng nhiÒu nguån vèn cho ®Çu t­ ph¸t triÓn. +Sö dông cã hiÖu qña h¬n nguån vèn ng©n s¸ch. +KhuyÕn khÝch c¸c c¬ së kinh doanh nhµ n­íc ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, kinh doanh cã lîi nhuËn ®Ó tÝch luü vµ ®­a vµo ®Çu t­ vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶ ®Çu t­. C¸c nguån vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn toµn x· héi ®­îc huy ®éng ®a d¹ng, bao gåm : (1) nguån vèn Ng©n s¸ch Nhµ N­íc, (2) nguån vèn tÝn dông Nhµ N­íc, (3) vèn ®Çu t­ cña doanh nghiÖp Nhµ N­íc, (4) nguån vèn ®Çu t­ cña d©n c­ vµ t­ nh©n, (5) nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Vò V©n Hµ - KT§T - 39
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp 1.2.§æi míi trong c¬ chÕ qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh ®Çu t­ XDCB. Nh»m huy ®éng nhiÒu h¬n c¸c nguån lùc cña tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông c¸c nguån vèn trong 10 n¨m qua ViÖt Nam ®· söa ®æi, bæ sung nhiÒu c¬ chÕ chÝnh s¸ch trong lÜnh vùc nµy. NhiÒu n¨m tr­íc ®©y nguån vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc ®ãng vai trß quan träng vµ chñ yÕu trong ®Çu t­ ph¸t triÓn, tõ n¨m 1990 chóng ta ®· chuyÓn dÇn ph­¬ng thøc ®Çu t­, ng©n s¸ch nhµ n­íc kh«ng bao cÊp cho c¸c dù ¸n s¶n xuÊt kinh doanh mµ chØ tËp trung cho c¸c dù ¸n h¹ tÇnh kinh tÕ nh­ giao th«ng, thuû lîi, h¹ tÇng n«ng nghiÖp, c¸c c¬ së s¶n xuÊt gièng c©y vµ gièng con, h¹ tÇng l©m nghiÖp; dµnh phÇn vèn tho¶ ®¸ng cho c¸c c«ng tr×nh kÕt cÊu x· héi nh­ gi¸o dôc ®µo t¹o, khoa häc c«ng nghÖ, y tÕ x· héi. Nhµ n­íc còng khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp sö dông nguån vèn tÝn dông ®Çu t­ víi viÖc ­u ®·i th«ng qua l·i suÊt vay, ®iÒu kiÖn vay tr¶, thêi gian vay vµ tr¶ nî, c¸c doanh nghiÖp tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mÆt tµi chÝnh, vay vµ tr¶ nî ®óng h¹n, tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hiÖu qu¶ ®Çu t­. Bªn c¹nh ®ã nhµ n­íc còng cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp tù huy déng thªm c¸c nguån lùc ®Ó tham gia ®Çu t­ chiÒu s©u, nhµ n­íc cho phÐp doanh nghiÖp gi÷ l¹i phÇn khÊu hao c¬ b¶n tµi s¶n cè ®Þnh cã nguån gèc tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc ®Ó ®Çu t­ trë l¹i chÝnh doanh nghiÖp m×nh cïng c¸c kho¶n lîi nhuËn sau thuÕ vµ c¸c kho¶n huy ®«ng kh¸c nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. PhÇn tiÕt kiÖm trong d©n c­ còng ®­îc huy ®éng ®¸ng kÓ. Nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi theo thêi gian còng t¨ng lªn, ban ®Çu chØ tËp trung trong lÜnh vùc du lÞch nhµ ë sau ®ã tËp trung cho lÜnh vùc s¶n xuÊt lµ chñ yÕu ®Õn nay nguån vèn nµy tËp trung 70% trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp. 2 T×nh h×nh huy ®éng vµ c¬ cÊu vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn. 2.1. T×nh h×nh huy ®éng vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn. Trong 5 n¨m 1991-1995 vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn thùc hiÖn 229,3 ngh×n tû ®ång (mÆt b»ng gi¸ n¨m 1995) t­¬ng ®­¬ng kho¶ng 20,8 tû ®«la b»ng 3,5 lÇn vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn thêi kú 1986-1990, tèc ®é t¨ng vèn ®Çu t­ b×nh qu©n hµng n¨m lµ 21,9%, trong ®ã vèn Ng©n s¸ch Nhµ n­íc t¨ng b×nh qu©n 26,3%; vèn tÝn dông ®Çu t­ t¨ng 7,1%; vèn ®Çu t­ cña doanh nghiÖp Nhµ n­íc t¨ng 25,2%; vèn ®Çu t­ cña d©n vµ t­ nh©n t¨ng 17,7%; vèn ®Çu t­ trùc tiÕp cña n­íc ngoµi t¨ng 54,8%. Trong 5 n¨m 1996-2000 tèc ®é t¨ng ®Çu t­ ph¸t triÓn cã xu h­íng chËm, tæng vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn ­íc thùc hiÖn kho¶ng 397 ngh×n tû ®ång t­¬ng ®­¬ng 31,6 tû ®«la, b»ng 1,74 lÇn thùc hiÖn thêi kú 1991-1995, tèc ®é t¨ng b×nh qu©n lµ 6,4%, trong ®ã vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc Vò V©n Hµ - KT§T - 39
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp t¨ng b×nh qu©n 6,4%, vèn tÝn dông ®Çu t­ t¨ng 42% (do cã nguån vèn ODA cho vay l¹i kho¶ng 3 tû ®«la), vèn ®Çu t­ doanh nghiÖp nhµ n­íc t¨ng 20,2%, vèn ®Çu t­ cña d©n vµ t­ nh©n t¨ng 1,4%, vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi gi¶m 7,2%. TÝnh chung cho c¶ 10 n¨m 1991-2000 vèn ®Çu t­ toµn bé nÒn kinh tÕ ®· ®­îc thùc hiÖn kho¶ng 626 ngh×n tû ®ång, t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m 17,2%, trong ®ã vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc t¨ng 14,7%, vèn tÝn dông ®Çu t­ t¨ng 25,3%, vèn doanh nghiÖp nhµ n­íc t¨ng 22,7%, vèn ®Çu t­ cña d©n vµ t­ nh©n t¨ng 9,3%, vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi t¨ng 19,9%. T×nh h×nh cô thÓ vÒ c¬ cÊu c¸c nguån vèn nh­ sau: ®¬n vÞ: % 1991-1995 1995-2000 1991-2000 Tæng sè 100 100 100 Vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc 23.9 21.93 22.65 Vèn tÝn dông ®Çu t­ 6.21 15.32 11.98 Vèn cña c¸c DNNN 9.7 16.15 13.78 Vèn cña d©n c­ vµ t­ nh©n 35.42 22.8 27.43 Vèn ®Çu t­ trùc tiÕp NN 24.78 23.81 24.16 Nguån : Vô tæng hîp kinh tÕ quèc d©n 2.2.C¬ cÊu vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn. 2.2.1.C¬ cÊu vèn theo ngµnh. C¬ cÊu vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn theo ngµnh kinh tÕ ®· dÞch chuyÓn theo h­íng ­u tiªn cho n«ng nghiÖp, n«ng th«n, ph¸t triÓn h¹ tÇng c¬ së vµ lÜnh vùc x· héi, thÓ hiÖn ë c¸c mÆt: Vèn ®Çu t­ cho ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n 10 n¨m qua (1991-2000) ­íc ®¹t 64,78 ngh×n tû ®ång (mÆt b»ng gi¸ n¨m 1995), t­¬ng ®­¬ng 5,9 tû ®«la, chiÕm tû träng lµ 10,3%, trong ®ã 5 n¨m 1991-1995 lµ 8,5%, 5 n¨m 1996-2000 lµ 11,42%...Tèc ®é t¨ng vèn ®Çu t­ b×nh qu©n h»ng n¨m 20,8%, trong ®ã 5 n¨m 1991-1995 lµ 19,8%, 5 n¨m 1996-2000 lµ 21,8%. Vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp thêi kú 1991-2000 kho¶ng 261 ngh×n tû ®ång (mÆt b»ng gi¸ n¨m 1995) t­¬ng ®­¬ng 23,7 tû ®«la, chiÕm 41,81% vèn ®Çu t­ trong 10 n¨m, trong ®ã 5 n¨m 1991-1995 chiÕm 38,45%, 5 n¨m 1996-2000 chiÕm 43,76%, tèc ®é t¨ng b×nh qu©n h»ng n¨m lµ 25,1%, trong ®ã 5 n¨m 1991-1995 t¨ng b×nh qu©n 41,1%, 5 n¨m 1996-2000 t¨ng b×nh qu©n 10,9%. Trong tæng vèn ®Çu t­ ngµnh c«ng nghiÖp, cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn kho¶ng 30%. Vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn h¹ tÇng giao th«ng vËn t¶i vµ th«ng tin liªn l¹c c¶ thêi k× 1991-2000 lµ 94,6 ngh×n tû ®ång (mÆt b»ng gi¸ n¨m 1995) t­¬ng Vò V©n Hµ - KT§T - 39
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp ®­¬ng kho¶ng 94,6 tû ®«la, chiÕm 15,11% tæng vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn 10 n¨m, trong ®ã 5 n¨m 1991-1995 lµ 14%, 5 n¨m 1996-2000 lµ 15,76%, tèc ®é t¨ng b×nh qu©n h»ng n¨m lµ 23,1%, trong ®ã 5 n¨m 1991-1995 lµ 41,6%, 5 n¨m 1996-2000 lµ 7%. Vèn ®Çu t­ cho ph¸t triÓn lÜnh vùc khoa häc c«ng nghÖ, gi¸o dôc ®µo t¹o, y tÕ, v¨n ho¸ trong 10 n¨m lµ 29,7 ngh×n tû ®ång chiÕm 4,74% tæng vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn (mÆt b»ng gi¸ n¨m 1995), t­¬ng ®­¬ng 2,7 tû ®«la, chiÕm tû träng 4,74% tæng vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn, tèc ®é t¨ng vèn ®Çu t­ b×nh qu©n trong 10 n¨m lµ 19,1%. C¬ cÊu vèn ®Çu t­ thùc hiÖn theo ngµnh nh­ sau: ®¬n vÞ: % 1991-1995 1995-2000 1991-2000 Tæng sè 100 100 100 N«ng nghiÖp, Thuû lîi,L©m 8.5 11.42 10.35 nghiÖp,Thuû s¶n. C«ng nghiÖp 38.45 43.76 41.81 Giao th«ng, B­u ®iÖn 13.99 15.76 15.11 Khoa häc C«ng nghÖ 0.24 0.39 0.33 Gi¸o dôc ®µo t¹o 1.71 2.10 1.96 Y tÕ x· héi 0.87 1.52 1.28 V¨n ho¸ thÓ thao 1.09 1.2 1.17 Nguån :Vô tæng hîp kinh tÕ quèc d©n 2.2.2 C¬ cÊu ®Çu t­ theo vïng. Trong 10 n¨m qua, ®Æc biÖt lµ 5 n¨m trë l¹i ®©y chóng ta ®· cè g¾ng ®Ó tËp trung ®Çu t­ ph¸t triÓn c¸c vïng s©u, vïng xa, vïng khã kh¨n. Tuy nhiªn do nhiÒu nguyªn nh©n vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, x· héi, c¬ së h¹ tÇng vµ c¸c yÕu tè m«i tr­êng ®Çu t­ kh¸c nhau, viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu vïng ch­a thùc sù m¹nh mÏ. Hai vïng kinh tÕ träng ®iÓm cña c¶ n­íc (®ång b»ng s«ng Hång vµ miÒn §«ng Nam Bé) chiÕm 54,1% vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn thêi kú 10 n¨m. Tèc ®é t¨ng vèn ®Çu t­ b×nh qu©n hµng n¨m nhanh nhÊt lµ ë miÒn nói phÝa B¾c 19% n¨m, c¸c vïng kh¸c kho¶ng tõ 15 ®Õn 17%. Vò V©n Hµ - KT§T - 39
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp C¬ cÊu thùc hiÖn vèn ®Çu t­ theo vïng 10 n¨m qua nh­ sau: ®¬n vÞ: % 1991-1995 1995-2000 1991-2000 C¸c tØnh miÒn nói phÝa B¾c 7.3 7.6 7.5 Vïng ®ång b»ng s«ng Hång 26.9 25.5 26 Vïng B¾c Trung Bé 8.7 7.7 8.1 Vïng duyªn h¶i miÒn Trung 11.9 11.6 11.7 Vïng T©y Nguyªn 4.4 4.9 4.7 Vïng §«ng Nam Bé 28.3 28 28.1 Vïng ®ång b»ng s«ng Cöu Long 12.4 14.8 14 Nguån : Vô tæng hîp kinh tÕ quèc d©n 3.KÕt qu¶ ®Çu t­ trong mét sè ngµnh lÜnh vùc chñ yÕu. Trong 10 n¨m qua nhiÒu c«ng tr×nh quan träng cña nÒn kinh tÕ ®· ®­îc triÓn khai vµ hoµn thµnh, ®­a vµo sö dông gãp phÇn t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt cña nhiÒu ngµnh kinh tÕ, kÓ c¶ c¬ së h¹ tÇng vµ c¸c s¶n phÈm: c«ng suÊt ph¸t ®iÖn 1.770 MW, ®­êng d©y t¶i ®iÖn c¸c lo¹i 28 ngh×n km, c«ng suÊt s¶n xuÊt xi m¨ng t¨ng 5 triÖu tÊn, c«ng suÊt c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt ph©n bãn t¨ng 650 ngh×n tÊn, n¨ng lùc khai th¸c dÇu th« t¨ng 13,8 triÖu tÊn, chÕ biÕn ®­êng 21 ngh×n tÊn mÝa/ngµy, thÐp 1,53 triÖu tÊn, cÊp n­íc s¹ch 1,2 triÖu m3/ngµy ®ªm, diÖn tÝch ®­îc t­íi n­íc vµ t¹o nguån n­íc cho 82 v¹n ha, tiªu óng 43,4 v¹n ha, trång cao su 35 v¹n ha, trång cµ phª 10 v¹n ha, trång chÌ 9000 ha, trång rõng míi 1 triÖu ha, n©ng cÊp ®­êng bé c¸c lo¹i 4.500km, kh¸ch s¹n 9.600 gi­êng, bÖnh viÖn 4,3 v¹n gi­êng. Nhê kÕt qu¶ cña ®Çu t­ ph¸t triÓn, ®· h×nh thµnh ®­îc hÖ thèng thuû lîi kh¸ hoµn chØnh phôc vô ngµy cµng tèt h¬n sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung vµ n«ng nghiÖp nãi riªng. §Õn nay c¸c c«ng tr×nh thuû lîi ®· cã thÓ t­íi cho 3,2 triÖu ha ®Êt canh t¸c, tiªu óng cho 1,5 triÖu ha ®Êt canh t¸c, ng¨n mÆn cho 70 v¹n ha...N¨m 1999, ®· ®¶m b¶o t­íi cho 6,3 triÖu ha gieo trång lóa, 1triÖu ha mµu vµ c©y c«ng nghiÖp. HÇu hÕt c¸c c«ng tr×nh thuû lîi ®Òu ph¸t huy hiÖu qu¶ ë c¸c møc ®é kh¸c nhau. C¸c c«ng tr×nh thuû lîi ë §ång b»ng s«ng Cöu Long ®· t¹o ®iÒu kiÖn th©m canh, t¨ng vô, chuyÓn tõ vô lóa hÌ næi n¨ng suÊt thÊp sang 2 vô ®«ng xu©n vµ hÌ thu cã n¨ng suÊt cao, ¨n ch¾c. DiÖn tÝch lóa ®«ng xu©n ë §ång b¨nng s«ng Cöu Long t¨ng tõ 820 ngµn ha n¨m 1991 lªn 1,35 triÖu ha n¨m 1998, diÖn tÝch lóa hÌ thu t­¬ng øng t¨ng tõ 1,05 triÖu ha lªn 1,8 triÖu ha. C¸c c«ng tr×nh thuû lîi ë miÒn Trung vµ T©y Nguyªn ®· gãp phÇn lµm thay ®æi bé mÆt kinh tÕ x· héi cña vïng. NhiÒu n¨m trë l¹i ®©y chóng ta ®· x©y dùng vµ h×nh thµnh ®­îc hÖ thèng gièng c©y vµ con cho ph¸t triÓn n«ng, l©m, ng­ nghiÖp. N¨ng suÊt c©y trång vËt nu«i hiÖn nay lµ cã sù ®ãng gãp ®¸ng kÓ cña lÜnh vùc nµy. Ch­¬ng Vò V©n Hµ - KT§T - 39
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp tr×nh 327 tr­íc ®©y vµ dù ¸n trång 5 triÖu ha rõng hiÖn nay ®· vµ ®ang thu ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ. Trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp còng ®· cã nh÷ng ®ãng gãp ®¸ng kÓ cña ®Çu t­ ph¸t triÓn. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vÉn gi÷ ®­îc møc t¨ng tr­ëng cao, æn ®Þnh liªn tôc t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m tõ 10 ®Õn 13%. C¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp quan träng cã tèc ®é t¨ng tr­ëng kh¸, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ, thay thÕ ®­îc hµng nhËp khÈu, tiÕt kiÖm ngo¹i tÖ vµ t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu. S¶n l­îng dÇu th« khai th¸c n¨m 2000 gÊp h¬n 6 lÇn so víi n¨m 1990; s¶n l­îng ®iÖn n¨m 2000 gÊp 3,6 lÇn n¨m 1990; thÐp vµ xi m¨ng n¨m 2000 còng gÊp nhiÒu lÇn so víi n¨m 1990. §ãng gãp cña c«ng nghiÖp cho nÒn kinh tÕ quèc d©n cã b­íc ®­îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ thÓ hiÖn qua tû träng c«ng nghiÖp trong GDP. N¨m 2000, tû träng ngµnh c«ng nghiÖp trong GDP chiÕm 34%, so víi 20,7% n¨m 1990 t¨ng 13%. §· b¾t ®Çu cã sù chuyÓn dÞch hîp lý h¬n c¬ cÊu trong ngµnh c«ng nghiÖp, t¨ng dÇn tû träng c«ng nghiÖp chÕ biÕn. §· ph¸t triÓn mét sè vïng kinh tÕ träng ®iÓm mµ vai trß c«ng nghiÖp ®¸ng quan t©m. C¬ cÊu thµnh phÇn trong ngµnh c«ng nghiÖp tuy cã sù ph¸t triÓn chËm, nh­ng ®óng h­íng. Tr×nh ®é c«ng nghÖ ®­îc n©ng cao, ®· tiÕp nhËn ®­îc víi c«ng nghÖ míi, hiÖn ®¹i, nhiÒu s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao, nÒn kinh tÕ ®· cã nhiÒu s¶n phÈm míi. C«ng nghiÖp ®· b¾t ®Çu cã sù g¾n bã víi n«ng nghiÖp, t¹o ®iÒu kiÖn cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, t¨ng ®¸ng kÓ n¨ng suÊt lao ®éng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. C¬ së h¹ tÇng ph¸t triÓn s©u réng vµ toµn diÖn, hÖ thèng giao th«ng ®­îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ. C¸c tuyÕn giao th«ng chÝnh quèc gia, trôc chÝnh cña c¸c khu kinh tÕ ph¸t triÓn ®· lµm thay ®æi nhiÒu mÆt trong ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ®êi sèng x· héi. DÞch vô vËn t¶i ®· c¬ b¶n ®¸p øng ®­îc nhu cÇu l­u th«ng hµng ho¸ vµ ®i l¹i cña nh©n d©n. Trong nhiÒu n¨m, b»ng c¸c nguån lùc trong vµ ngoµi n­íc, ®· tËp trung ®¸ng kÓ cho trôc chÝnh B¾c Nam, tuyÕn §«ng - §«ng B¾c vµ c¸c trôc chÝnh cña ba vïng kinh tÕ träng ®iÓm, c¸c ®« thÞ vµ trung t©m kinh tÕ lín. Trong 10 n¨m qua vÒ ®­êng bé ®· lµm míi ®­îc h¬n 2440 km, n©ng cÊp ®­îc 26.070km, lµm míi vµ kh«i phôc trªn 26.000 mÐt cÇu; vÒ ®­êng s¾t n©ng cÊp ®­îc 45km, lµm míi vµ kh«i phôc 5.830 mÐt cÇu; lµm míi ®­îc gÇn 2.300 mÐt cÇu c¶ng; n©ng cÊp nhiÒu s©n bay. Ngµnh b­u chÝnh viÔn th«ng ®· ®¹t ®­îc b­íc nh¶y vät vÒ c«ng nghÖ vµ ph¹m vi phôc vô, tÝnh ®Õn n¨m 2000, b×nh qu©n c¶ n­íc ®¹t ®­îc 4 m¸y ®iÖn tho¹i trªn 100 d©n. HÖ thèng gi¸o dôc còng cã nh÷ng b­íc tiÕn ®¸ng kÓ, qui m« ®µo t¹o lín h¬n nhiÒu so víi tr­íc kia. B­íc ®Çu h×nh thµnh 2 trung t©m y tÕ chuyªn s©u ë phÝa B¾c vµ phÝa Nam. §Çu t­ chuyªn s©u cho c¸c bÖnh viÖn ®Çu ngµnh, bÖnh viÖn chuyªn ngµnh ®ång thêi víi viÖc cñng cè hÖ thèng y tÕ c¬ së, chó Vò V©n Hµ - KT§T - 39
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp träng ®Çu t­ ban ®Çu cho bÖnh viÖn tuyÕn huyÖn. GÇn ®©y hÇu hÕt c¸c bÖnh viÖn tuyÕn tØnh ®· ®­îc x©y l¹i, ®Çu t­ chiÒu s©u, ®æi míi trang thiÕt bÞ. 4.Mét sè tån t¹i trong lÜnh vùc ®Çu t­ ph¸t triÓn. 4.1.Huy ®éng ch­a hÕt tiÒm n¨ng vµ kh¶ n¨ng cña nÒn kinh tÕ.  §èi víi nguån vèn trong n­íc: Trong khi nguån tÝch luü trong n­íc cßn thÊp, nh­ng viÖc huy ®éng cho ®Çu t­ ph¸t triÓn l¹i ch­a t­¬ng xøng, dÆc biÖt lµ nguån vèn trong khu vùc d©n c­ míi huy ®éng kho¶ng trªn 50% sè tiÕt kiÖm cã ®­îc. ViÖc huy ®éng vèn tõ c¸c doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ khèi doanh nghiÖp Nhµ n­íc ch­a cao, nhµ x­ëng, ®Êt ®ai, tµi s¶n cña c«ng cßn l·ng phÝ nhiÒu, ch­a ®­a ®­îc vµo ®Çu t­.  §èi vìi nguån vèn ODA: Thùc hiÖn gi¶i ng©n chËm, cßn nhiÒu v­íng m¾c. Céng ®ång c¸c nhµ tµi trî ®· cam kÕt viÖn trî vµ cho ta vay víi c¸c ®iÒu kiÖn ­u ®·i lµ 15,14 tû USD nh­ng gi¶i ng©n chËm. TÝnh ®Õn hÕt n¨m 1999 míi gi¶i ng©n ®­îc 6,47 tû USD, ®¹t 42,7% so víi tæng nguån ®· cam kÕt do nhiÒu nguyªn nh©n, nh­ng nguyªn nh©n chñ quan chiÕm phÇn lín.  §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi (FDI) cã chiÒu h­íng gi¶m. Trong nh÷ng n¨m ®Çu thêi kú chiÕn l­îc, nguån vèn FDI ®· chiÕm 30% tæng vèn ®Çu t­ x· héi. Nh­ng mét sè n¨m gÇn ®©y, nguån vèn nµy ®· gi¶m ®¸ng kÓ vÒ cÊp giÊy phÐp vµ thùc hiÖn. TÝnh ®Õn hÕt n¨m 1999 tæng sè vèn ®· cÊp giÊy phÐp cã hiÖu lùc kho¶ng 35,5 tû USD, thùc hiÖn kho¶ng 15,5 tû USD b»ng 43,7%. Riªng n¨m 1999, cam kÕt míi chØ ®¹t ®­îc 2,12 tû USD vµ vèn thùc hiÖn chØ ®¹t 1.485 triÖu USD, b»ng kho¶ng 50% cña n¨m ®¹t cao nhÊt. 4.2.C¬ cÊu ®Çu t­ ch­a hîp lý. Trong n«ng nghiÖp chóng ta qu¸ chó träng vµo thuû lîi (chiÕm h¬n 70% vèn ®Çu t­ cña ngµnh) vµ mét sè yÕu tè kh¸c nh»m ®¹t môc tiªu t¨ng s¶n l­îng vµ l­¬ng thùc, Ýt chó ý ®Çu t­ n©ng cao chÊt l­îng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp nh­ khoa häc c«ng nghÖ, gièng c©y con, c«ng nghÖ chÕ biÕn n«ng s¶n, m¹ng l­íi c¬ së h¹ tÇng n«ng nghiÖp. Chñ tr­¬ng chung lµ c«ng nghiÖp ho¸ n«ng nghiÖp nh­ng thùc tÕ ch­a ®Çu t­ theo ®óng h­íng nµy. §Çu t­ cho c«ng nghiÖp vÉn mang tÝnh ch¾p v¸, gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n tr­íc m¾t, cô thÓ, kh«ng thÓ hiÖn ®­îc chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña ngµnh. Do vËy ®Õn nay tr×nh ®é c«ng nghiÖp nãi chung lµ l¹c hËu. Tû träng ®Çu t­ cho c«ng nghiÖp cßn thÊp, chØ trªn d­íi 40% tæng vèn ®Çu t­ toµn x· héi, ch­a ®ñ ®Ó ph¸t triÓn ngµnh. C¬ cÊu ®Çu t­ cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp còng Vò V©n Hµ - KT§T - 39
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp nh­ tû träng vèn tham gia cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ch­a thùc sù h­íng tíi mét nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, hoµ nhËp vµ c¹nh tranh quyÕt liÖt. HiÖn t­îng ®Çu t­ theo phong trµo hoÆc theo lîi nhuËn tr­íc m¾t rÊt phæ biÕn vµ kÐo dµi lµm gi¶m hiÖu qu¶ ®Çu t­, g©y khã kh¨n cho nÒn kinh tÕ trong viÖc xö lÝ hiÖu qu¶. Do dù b¸o kh«ng chÝnh x¸c dÉn ®Õn viÖc ®Çu t­ å ¹t mét sè ngµnh dÉn ®Õn viÖc cung v­ît qua cÇu, ®iÓn h×nh lµ s¶n xuÊt s¾t, thÐp, xi m¨ng, « t«, r­îu bia, n­íc ngät, ph©n bãn. Ch­a chó träng ®Çu t­ ph¸t triÓn ngµnh c¬ khÝ, c«ng nghiÖp ®ãng tµu, c«ng nghiÖp chÕ t¹o, ®Æc biÖt lµ chÕ t¹o m¸y c«ng cô, m¸y n«ng nghiÖp, m¸y chÕ biÕn n«ng s¶n. MÆt kh¸c chuyÓn dÇn c¬ cÊu ®Çu t­ theo h­íng ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp thay thÕ nhËp khÈu mµ kh«ng ­u tiªn ®Çu t­ c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu, møc ®é b¶o hé cã xu h­íng gia t¨ng. ViÖc lùa chän mét sè ngµnh c«ng nghiÖp ®iÖn tö, c«ng nghÖ sinh häc, vËt liÖu míi võa cã nhu cÇu vèn ®Çu t­ cao, võa cã tû suÊt lêi thÊp lµ mét trong nh÷ng sù lùa chän ch­a thËt hîp lý. §Çu t­ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng ch­a tËp trung vµo viÖc trùc tiÕp phôc vô s¶n xuÊt, xuÊt khÈu. §Çu t­ kh«ng ®ång bé lµ t×nh tr¹ng phæ biÕn trong lÜnh vùc giao th«ng vµ h¹ tÇng nãi chung. Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò ch­a ®­îc trong c¬ cÊu ®Çu t­ lµ viÖc kÕt hîp hµi hoµ vÒ qui m« c¸c dù ¸n. Cã lÜnh vùc th× thiªn vÒ c¸c dù ¸n qui m« lín, vèn nhiÒu, ®Çu t­ nhiÒu trong n¨m. Ng­îc l¹i, mét sè Bé ngµnh vµ ®Þa ph­¬ng l¹i muèn ph©n nhá nh÷ng dù ¸n ®Ó ®iÒu hµnh cho phï hîp. 4.3.Sö dông vèn ®Çu t­ ch­a hiÖu qu¶. §iÒu ®¸ng quan t©m lµ trong thêi gian võa qua ®Çu t­ ch­a tËp trung vµ b¸m s¸t vµo c¸c môc tiªu quan träng cña nÒn kinh tÕ. Cïng víi viÖc ph©n cÊp m¹nh trong ®Çu t­, vÊn ®Ò dµn tr¶i, kÐo dµi tiÕn ®é ®· x¶y ra hÇu hÕt ë kh¾p c¸c Bé ngµnh ®Þa ph­¬ng. Riªng nguån vèn ng©n s¸ch hµng n¨m còng ®· triÓn khai hµng ngh×n dù ¸n lín nhá. MÆc dï chóng ta ®· ®­a ra nhiÒu biÖn ph¸t nh»m h¹n chÕ ®Çu t­ dµn tr¶i, nh­ng møc ®é gi¶m ch­a ®­îc nhiÒu vµ viÖc triÓn khai cña c¸c bé ngµnh vÉn ch­a ®­îc nghiªm tóc. N¨m 1997 cã kho¶ng 6000 dù ¸n, n¨m 1998 5000 dù ¸n, n¨m1999 cßn gÇn 4000 dù ¸n ®­îc ®Çu t­ b»ng nguån vèn ng©n s¸ch. §iÒu ®¸ng chó ý lµ c¸c dù ¸n ®Çu t­ kÐo dµi h¬n so víi tiÕn ®é ®­îc phª duyÖt. Do chÊt l­îng c¸c qui ho¹ch kh«ng cao, do dù b¸o kh«ng chÝnh x¸c, nªn kÕ ho¹ch 5 n¨m vµ hµng n¨m kh«ng thÓ hiÖn ®­îc ý ®å chiÕn l­îc vµ phï hîp víi ®Þnh h­íng chung. mÆc dï nhiÒu qui ho¹ch ®­îc duyÖt nh­ng néi dung ch­a ®ñ cô thÓ ®Ó triÓn khai, h¬n n÷a trong tõng thêi kú ch­a b¸m s¸t c¸c qui ho¹ch nµy ®Ó bè trÝ vèn mµ th­êng ph¶i ch¹y theo c¸c vÊn ®Ò cÊp b¸ch tr­íc m¾t. Do dù b¸o thÞ tr­êng ch­a ®­îc chÝnh x¸c nªn trong qu¸ tr×nh Vò V©n Hµ - KT§T - 39
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp ®Çu t­ ph¶i thay ®æi nhiÒu lÇn vÒ chñ tr­¬ng, thËm chÝ cßn ph¶i kh¾c phôc hËu qu¶ rÊt khã kh¨n. III- §iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng ®Çu t­ vµo ngµnh Thuû S¶n ViÖt Nam 1-Vai trß vµ vÞ trÝ cña ngµnh Thuû S¶n ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng quèc tÕ vµ khu vùc. Thuû s¶n ®ãng vai trß quan träng trong viÖc cung cÊp thùc phÈm cho nh©n lo¹i, thuû s¶n còng ®ãng gãp ®¸ng kÓ cho sù khëi ®éng vµ t¨ng tr­ëng chung cña nhiÒu n­íc. Tõ n¨m 1950 trë l¹i ®©y l­îng thuû s¶n ®­îc tiªu dïng cho ®Çu ng­êi trªn thÕ giíi kh«ng ngõng ®­îc t¨ng lªn ®Õn nay ®· lªn tíi kho¶ng 13,6 kg. N¨m 1996 kho¶ng 90 triÖu tÊn thuû s¶n ®­îc nh©n lo¹i tiªu dïng, trong ®ã cã 50 triÖu tÊn h¶i s¶n ®­îc khai th¸c, 7 triÖu tÊn thuû s¶n ®­îc khai th¸c tõ n­íc ngät vµ kho¶ng 30 triªu tÊn thuû s¶n ®­îc nu«i trång trong c¸c mÆt n­íc. Trong sè thuû s¶n ®­îc tiªu dung trªn thÕ giíi n¨m 1995 cã 44% ®­îc tiªu dïng ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, 56% ®­îc tiªu dïng ë c¸c n­íc ph¸t triÓn. Mét ®Æc ®iÓm næi bËt tõ n¨m 1980 trë l¹i ®©y lµ viÖc gia t¨ng l­îng thuû s¶n ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn rÊt m¹nh. NÕu nh÷ng n¨m cña thËp kû 70 s¶n l­îng thuû s¶n cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn chØ chiÕm kho¶ng 50% th× nay nã ®· chiÕm trªn 2/3. §ã lµ do mét mÆt cã sù gi¶m s¶n l­îng khai th¸c (hoÆc t¨ng kh«ng ®¸ng kÓ) cña c¸c n­íc ph¸t triÓn ë ch©u ¢u, Liªn X« cò, B¾c Mü vµ NhËt, mÆt kh¸c cã sù gia t¨ng chñ yÕu vÒ s¶n l­îng thuû h¶i s¶n ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ®Æc biÖt lµ c¸c n­íc ch©u ¸. Khu vùc §«ng Nam ¸ vµ Nam ¸ lµ mét trong nh÷ng khu vùc cã nghÒ thuû s¶n lín nhÊt thÕ giíi, tæng s¶n l­îng ë hai khu vùc nµy n¨m 1994 lµ 19,5 triÖu tÊn chiÕm 27,5% tæng s¶n l­îng thuû s¶n toµn cÇu.T¹i khu vùc nµy cã kho¶ng 10 triÖu ng­êi tham gia lµm nghÒ c¸ vµ møc tiªu thô c¸ trªn ®Çu ng­êi còng kh¸ cao, nhÊt lµ ®èi víi nh÷ng n­íc vïng ven biÓn §«ng Nam ¸. S¶n phÈm thuû s¶n cña c¸c n­íc §«ng Nam ¸ ®· t¨ng lªn mét c¸ch nhanh chãng tõ 8.576.000 tÊn n¨m 1984 lªn 13.357.000 n¨m 1996 vµ chiÕm kho¶ng 11% tæng s¶n l­îng trªn toµn thÕ giíi, trong ®ã s¶n l­îng khai th¸c chiÕm kho¶ng 1.200.000 tÊn (1986). Khu vùc nµy còng lµ khu vùc xuÊt khÈu thuû s¶n rÊt m¹nh n¨m 1996 ®· ®¹t 7.703 triÖu USD chiÕm 14,7% gi¸ trÞ xuÊt khÈu thuû s¶n trªn toµn thÕ giíi. Bèn n­íc cã s¶n l­îng thuû s¶n lín nhÊt khu vùc lµ In®«nªxia, Philipin, Th¸i lan vµ ViÖt Nam.HiÖn nay t¹i ViÖt Nam ­íc tÝnh cã kho¶ng 250 b¹n hµng cã quan hÖ th­¬ng m¹i thuû s¶n. VÒ sè l­îng, tæng s¶n phÈm xuÊt khÈu n¨m 1990 lµ 49.332 tÊn, n¨m 1995 lªn 127.700 tÊn n¨m 1996 lªn 150.500 tÊn. Tèc ®é t¨ng b×nh qu©n giai ®o¹n 1990-1995 lµ 34%, giai ®o¹n 1996-1997 lµ 25%. Ngµy 30/9/2000, kim ngh¹ch xuÊt khÈu thuû s¶n tÝnh tõ ®Çu n¨m Vò V©n Hµ - KT§T - 39
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp 2000 ®· v­ît qua ng­ìng 1 tû USD. §Æc biÖt trong hai n¨m 1999-2000, xuÊt khÈu thuû s¶n ViÖt Nam ®· ®¹t thµnh tùu hÕt søc quan träng. Th¸ng 11/1999, Uû ban liªn minh ch©u ¢u ®· c«ng nhËn ViÖt Nam vµo danh s¸ch I c¸c n­íc xuÊt khÈu thuû s¶n vµ th¸ng 4 n¨m 2000 l¹i c«ng nhËn ViÖt Nam vµo danh s¸ch I c¸c n­íc xuÊt khÈu nhuyÔn thÓ hai m¶nh vá vµo EU; sè doanh nghiÖp ViÖt Nam ®­îc xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng nµy liªn tôc t¨ng lªn, ®Õn nay lµ 40 doanh nghiÖp vµ gÇn ®©y lµ 10 doanh nghiÖp n÷a ®¹t tiªu chuÈn ®· ®­îc Bé Thuû S¶n ®Ò nghÞ EU c«ng nhËn. XuÊt khÈu thuû s¶n vµo thÞ tr­êng Mü còng t¨ng gÊp h¬n 2,5 lÇn trong mét n¨m qua, ®­a Mü trë thµnh thÞ tr­êng xuÊt khÈu thuû s¶n lín thø hai cña n­íc ta, hiÖn nay ViÖt Nam lµ n­íc dÉn ®Çu xuÊt khÈu c¸ n­íc ngät vµo thÞ tr­êng Mü. Nh­ vËy ngµnh Thuû S¶n ViÖt Nam ngµy cµng cã vai trß quan träng trªn tr­êng quèc tÕ còng nh­ trong khu vùc. 2.Vai trß vµ vÞ trÝ cña ngµnh Thuû S¶n ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. §èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ngµnh Thuû S¶n lµ mét ngµnh ®ãng vÞ trÝ hÕt søc quan träng. C¸ vµ c¸c s¶n phÈm thuû s¶n lµ nguån thùc phÈm kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong c¬ cÊu b÷a ¨n cña ng­êi ViÖt Nam, ®­îc chÕ biÕn d­íi nhiÒu d¹ng, cung cÊp h¬n 30% l­îng ®¹m ®éng vËt cho b÷a ¨n cña ng­êi d©n. S¶n phÈm tõ c¸ vµ h¶i s¶n ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ chèng suy dinh d­ìng. ë nhiÒu vïng ven biÓn nghÒ nu«i t«m c¸ vµ ®Æc s¶n quý hiÕm ®· gãp phÇn gi¶i quyÕt phÇn lín lao ®éng thõa ë n«ng th«n, c¶i thiÖn bé mÆt n«ng th«n miÒn biÓn, lµm giµu cho ®Êt n­íc. Kinh tÕ x· héi vïng ven biÓn, h¶i ®¶o nãi chung vµ ®êi sèng c­ d©n ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn. Kim ng¹ch xuÊt khÈu n¨m 1998 chiÕm 8,17% toµn quèc, ®øng hµng thø t­ trong c¸c mÆt hµng thu nhiÒu ngo¹i tÖ cho ®Êt n­íc vµ chiÕm 22,6% gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña khèi n«ng l©m ng­ nghiÖp. C¸c chØ tiªu t­¬ng øng n¨m 2000 dù kiÕn lµ 9,2% vµ 24,5%. Thuû s¶n chØ chiÕm 12% gi¸ trÞ gia t¨ng trong ngµnh n«ng l©m ng­ nghiÖp nh­ng lµ mÆt hµng cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu cao, l¹i cã thÞ tr­êng tiªu thô nªn ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ trong tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu toµn quèc. Nh÷ng n¨m qua, ngµnh thuû s¶n cã tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n hµng n¨m lµ 4,6 -5,5% vÒ s¶n l­îng; 22-25% vÒ gi¸ trÞ xuÊt khÈu. XuÊt khÈu thuû s¶n ®· trë thµnh ®éng lùc thóc ®Èy ®¸nh b¾t nu«i trång, chÕ biÕn vµ dÞch vô hËu cÇn cña ngµnh. Trong 10 n¨m qua, ngµnh thuû s¶n ®· t¨ng tr­ëng víi tèc ®é nhanh h¬n c¸c ngµnh kh¸c trong khèi n«ng l©m ng­ nghiÖp (thuû s¶n 1,95lÇn; n«ng nghiÖp1,66 lÇn; l©m nghiÖp 1,16 lÇn) nªn ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ cho qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh n«ng l©m ng­ nghiÖp. Tû träng cña thuû s¶n trong n«ng l©m ng­ nghiÖp ngµy cµng t¨ng, n¨m 1990 lµ 10% n¨m 2000 dù kiÕn lµ Vò V©n Hµ - KT§T - 39
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp 14% vµ ­íc n¨m 2010 lµ 20%. GDP ngµnh thuû s¶n n¨m 2000 ­íc lµ 3% trong GDP toµn quèc. 3-§iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng ®Çu t­ vµo ngµnh Thuû S¶n ViÖt Nam. 3.1.C¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn. Bê biÓn ViÖt Nam dµi 3,260 km, víi h¬n 112 cöa s«ng l¹ch, tÝnh trung b×nh cø 110km2 diÖn tÝch tù nhiªn cã 1km bê biÓn vµ gÇn 300km bê biÓn cã 1 cöa s«ng l¹ch. DiÖn tÝch vïng biÓn ViÖt Nam bao gåm: néi thuû, l·nh h¶i 226.000 km2 vµ vïng ®Æc quyÒn kinh tÕ kho¶ng trªn 1 triÖu km2. Cã thÓ chia vïng biÓn ViÖt Nam thµnh 5 vïng nhá: VÞnh B¾c bé, Vïng biÓn Trung bé, Vïng biÓn §«ng Nam bé, Vïng biÓn T©y Nam bé, Vïng gi÷a biÓn §«ng (vïng biÓn nµy cã thÓ khai th¸c c¸ ngõ ®¹i d­¬ng, mùc, c¸ nh¸m vµ c¸c c¸ r¹n san h«). 3.2.C¸c ®Æc ®iÓm m«i tr­êng vµ tiÒm n¨ng nguån lîi thuû s¶n. 3.2.1.M«i tr­êng n­íc mÆt xa bê. Bao gåm vïng n­íc ngoµi kh¬i thuéc vïng ®Æc quyÒn kinh tÕ: vÞnh B¾c bé, Duyªn h¶i Trung bé, §«ng Nam bé, T©y Nam bé vµ vÞnh Th¸i Lan.  Nguån lîi ®a loµi, nhiÒu c¸ t¹p kh«ng cã chÊt l­îng cao.  Nh×n chung nguån lîi mang tÝnh ph©n t¸n, quÇn tô ®µn nhá nªn khã tæ chøc khai th¸c c«ng nghiÖp cho hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Thªm vµo ®ã ®iÒu kiÖn khÝ hËu thuû v¨n cña vïng biÓn l¹i rÊt kh¾c nghiÖt, nhiÒu gi«ng b·o lµm qu¸ tr×nh khai th¸c cã nhiÒu rñi ro. 3.2.2.M«i tr­êng n­íc mÆn gÇn bê. Lµ vïng sinh th¸i quan träng nhÊt ®èi víi c¸c loµi thuû sinh vËt v× nã nguån thøc ¨n cao nhÊt do cã c¸c cöa s«ng l¹ch ®em phï sa vµ c¸c lo¹i chÊt v« c¬ còng nh­ h÷u c¬ lµm thøc ¨n rÊt tèt cho c¸c loµi sinh vËt bËc thÊp vµ c¸c loµi sinh vËt bËc thÊp nµy ®Õn l­ît m×nh l¹i trë thµnh thøc ¨n cho t«m c¸. V× vËy mµ vïng nµy lµ b·i sinh s¶n, c­ tró cña nhiÒu loµi thuû s¶n 3.2.3.M«i tr­êng n­íc lî. Bao gåm vïng n­íc cöa s«ng, ven biÓn, vïng rõng ngËp mÆn, ®Çm, ph¸, n¬i ®©y cã sù pha trén gi÷a n­íc ngät vµ n­íc biÓn. Do ®­îc h×nh thµnh Vò V©n Hµ - KT§T - 39
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp tõ hai nguån n­íc nªn diÖn tÝch vïng n­íc lî phô thuéc vµo mïa vµ thuû triÒu. §©y lµ vïng giµu chÊt dinh d­ìng do ®éng thùc vËt thuû sinh cã kh¶ n¨ng thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn nång ®é muèi lu«n thay ®æi. Lµ n¬i c­ tró, sinh s¶n vµ sinh tr­ëng cña t«m he, t«m n­¬ng, t«m r¶o, t«m vµng, c¸ ®èi, c¸ v­îc, c¸ tr¸p, c¸ trai, c¸ bíp, cua biÓn. Tæng diÖn tÝch c¸c mÆt n­íc lî kho¶ng 619.000 ha. §©y lµ m«i tr­êng cho nhiÒu loµi thuû s¶n cã gi¸ trÞ nh­ t«m rong c©u c¸c loµi cua, c¸ mÆn lî. §Æc biÖt lµ rõng ngËp mÆn lµ bé phËn quan träng cña vïng sinh th¸i n­íc lî. 3.2.4. M«i tr­êng n­íc ngät. N­íc ta cã nh÷ng thuû vùc tù nhiªn rÊt réng lín thuéc hÖ thèng s«ng ngßi, kªnh, r¹ch ch»ng chÞt, hÖ thèng hå chøa tù nhiªn vµ hå chøa nh©n t¹o, hÖ thèng ao ®Çm nhá vµ ruéng tròng. KhÝ hËu nhiÖt ®íi m­a nhiÒu lu«n bæ sung nguån n­íc cho c¸c thuû vùc. KhÝ hËu Êm ¸p lµm cho c¸c gièng loµi sinh vËt cã thÓ ph¸t triÓn quanh n¨m trong c¶ n­íc. Tuy nhiªn cho ®Õn nay chØ cã diÖn tÝch c¸c ao hå nhá ®· ph¸t triÓn nu«i theo VAC ®­îc trªn 80%, cßn c¸c mÆt n­íc lín tù nhiªn vµ nh©n t¹o, c¸c vïng ®Êt ngËp n­íc, ruéng tròng míi ®­îc sö dông rÊt Ýt. 3.3 Kh¶ n¨ng vÒ vèn, c«ng nghÖ, nh©n lùc vµ thÞ tr­êng. Ngoµi kh¶ n¨ng rÊt ­u ®·i vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, ®Æc ch­ng cña ngµnh thuû s¶n th× ngµnh cßn cã kh¶ n¨ng vÒ vèn, c«ng nghÖ vµ thÞ tr­êng. Tuy nhiªn nh÷ng kh¶ n¨ng nµy thuéc vÒ chñ quan cña con ng­êi nªn cã phÇn h¹n chÕ. XÐt vÒ vèn, nhËn thÊy râ tiÒm lîi cña thuû s¶n hµng n¨m tæng l­îng vèn dÇu t­ vµo ngµnh t­¬ng ®èi lín, th¬id k× 1991-1995 tæng vèn ®Çu t­ lµ 2.829.340 triÖu ®ång, thêi kú 1996-1999 xÊp xØ 6.300.000 triÖu ®ång vµ ­íc 1996-2000 lµ gÇn 9 tû ®ång, trong ®ã vèn trong n­íc vÉn chiÕm chñ yÕu , vµ mét ®iÓm næi bËt lµ vèn ®Çu t­ cña d©n chiÕm tû träng 18,53% tæng vèn ®Çu t­. XÐt vÒ c«ng nghÖ, nhiÒu ®Ò tµi khoa häc cÊp Nhµ n­íc vµ cÊp ngµnh ®· thùc sù ®i vµo phôc vô ba ch­¬ng tr×nh kinh tÕ cña ngµnh. Ho¹t ®éng khoa häc c«ng nghÖ ®· tËp trung vµo nghiªn cøu gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò t¸c ®éng qua l¹i gi÷a m«i tr­êng víi nu«i trång thuû s¶n...Trong khai th¸c h¶i s¶n ®· chuyÓn giao c«ng nghÖ ®ãng söa tÇu thuyÒn träng t¶i vµ c«ng suÊt lín cho khai th¸c xa bê, trong nu«i trång thuû s¶n ®· ¸p dông c¸c tiÐn bé khoa häc trong lai t¹o, s¶n xuÊt gièng nh©n t¹o vµ s¶n xuÊt c¸c loµi c¸. Trong c«ng nghiÖp chÕ biÕn thuû s¶n ®· tiÕn hµnh n©ng cÊp ®­îc 60/200 nhµ m¸y chÐ biÕn thuû s¶n ®¹t tiªu chuÈn xuÊt kh¶u thuû s¶n vµo c¸c n­íc EU. C¸c c«ng nghÖ chÕ biÕn s¶n phÈm cã gi¸ trÞ gia t¨ng ®· ®­îc ¸p dông vµo s¶n xuÊt ë Vò V©n Hµ - KT§T - 39
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp c¸c xÝ nghiÖp, gãp phÇn ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm vµ më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu vµo EU... VÒ thÞ tr­êng vµ hîp t¸c quèc tÕ, ngµnh thuû s¶n ViÖt Nam ®· tõng b­íc chiÕm lÜnh ®­îc c¸c thÞ tr­êng lín nh­ NhËt, Mü, EU gÇn ®©y lµ Trung Quèc vµ mét sè n­íc ch©u ¸ kh¸c, trong t­¬ng lai NhËt vµ Mü vÉn lµ hai thÞ tr­êng lín vµ cã nhu cÇu ngµy cµng t¨ng. Ho¹t ®éng ®èi ngo¹i cña ngµnh trong 5 n¨m qua ®· ®­îc më réng, tËp trung voµ viÖc chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ ®Î héi nhËp vµo khu vùc vµ quèc tÕ. Hîp t¸c ®­îc më réng víi c¸c tæ chøc ®a ph­¬ng, song ph­¬ng c¸c tæ chøc phi hÝnh phñ, c¸c hiÖp héi quèc tÕ... Tãm l¹i, n»m trong vïng nhiÖt ®íi, ViÖt Nam cã nhiÒu loµi thuû s¶n quý hiÕm, cã thÓ nu«i trång ®­îc nhiÒu loµi cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, h¬n n÷a víi vÞ trÝ ®Þa lý n»m gÇn nh÷ng thÞ tr­êng tiªu thô thuû s¶n lín, cã kh¶ n¨ng giao l­u hµng ho¸ b»ng ®­êng bé ®­êng thuû, ®­êng kh«ng ®Òu rÊt thuËn lîi t¹o cho ngµnh kinh tÕ thuû s¶n ViÖt Nam, h¬n n÷a víi sù nç lùc cña toµn ngµnh c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ vèn, c«ng nghÖ vµ thÞ tr­êng ngµy cang trë thµnh thÕ m¹nh t¹o cho ngµnh Thuû s¶n ViÖt Nam cã nhiÒu ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng. 4.Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n ¶nh h­ëng ®Õn sù ph¸t triÓn chung cña ngµnh Thuû s¶n ViÖt Nam. ViÖt nam lµ mét n­íc nhiÖt ®íi vµ c©n nhiÖt ®íi, víi mét bê biÓn dµi, mét tiÒm n¨ng v« cïng dåi dµo vÒ mÆt n­íc, mét tµi nguyªn sinh häc rÊt ®a d¹ng, quý hiÕm vµ phong phó, n­íc ta hoµn toµn cã thÓ ph¸t triÓn mét c¸ch m¹nh mÏ ngµnh thuû s¶n. Tæng s¶n l­îng thuû s¶n dù tÝnh sÏ t¨ng b×nh qu©n 5,13%/n¨m trong 15 n¨m tíi, s¶n l­îng tõ khai th¸c h¶i s¶n t¨ng kh«ng ®¸ng kÓ, nu«i trång thuû s¶n sÏ nhanh kho¶ng 8-10%/n¨m. Do GDP b×nh qu©n ®Çu ng­êi t¨ng nªn xu h­íng tiªu dïng s¶n phÈm thuû s¶n sÏ t¨ng nhÊt lµ t¹i c¸c khu c«ng nghiÖp c¸c thµnh phè lín. Tû träng ®¹m ®éng vËt tõ c¸ sÏ duy tr× ë møc 30% trong tæng l­îng ®¹m cung cÊp cho nh©n d©n. VÉn tiÕp tôc duy tr× c¸c d¹ng mÆt hµng t­¬i sèng ®«ng l¹nh, tuy nhiªn c¸c d¹ng s¶n phÈm kh¸c nh­ ®å hép s¶n phÈm nÊu liÒn, ¨n ngay sÏ t¨ng. C¸c d¹ng s¶n phÈm truyÒn thèng sÏ gi÷ ë møc nh­ hiÖn nay. ChÊt l­îng s¶n phÈm phôc vô néi ®Þa còng nh­ xuÊt khÈu sÏ n©ng cao, s¶n phÈm sÏ ®a d¹ng h¬n. §Ó ph¸t triÓn ngµnh thuû s¶n vÊn ®Ò hÕt søc quan träng lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc møc tiªu thô. Thùc tiÔn ®· chøng minh søc tiªu thô ( c¶ thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc ) lµ yÕu tè ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn cña ngµnh thuû s¶n trong suèt 20 n¨m qua. Tuy vËy kh¸i niÖm søc tiªu thô g¾n víi mÆt hµng vµ thÞ tr­îng cô thÓ chø kh«ng ph¶i lµ ®èi víi s¶n xuÊt nãi chung. Vò V©n Hµ - KT§T - 39
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2