Luận văn
T giá hối đoái và cán cân
thương mại Vit Nam
1
LI M U
1. Lý do chn tài:
Sau khi Vit Nam gia nhp WTO, t nm cui nm 2006 n nay, Vit Nam chúng ta
ang dn g b nhng rào cn thương mi cho phù hp vi iu kin gia nhp WTO,
cơ ch iu hành t giá cng phi phù hp vi thc trng ca nn kinh t hi nhp
phi m bo ưc các mc tiêu v ca Chính ph. Cơ ch nhng chính sách
iu hành t giá mt nhân t quan trng c ng trc tip lên cán cân thương mi
ca Vit Nam. Chúng ta phi công nhn rng cơ chchính sách t giá ca Vit Nam
trong thi gian v sau càng linh hot và theo sát vi tình hình kinh t trong ngoài
nưc và ã t ưc nhiu thành công rt áng khích l, c bit là nhng tác ng tích
cc ca t giá lên cán cân thương mi.
Tuy nhiên, n cnh nhng thành công t ưc, Vit Nam vn còn gp nhiu khó
khn trong cnh tranh thương mi cng như luôn phi i din vi “cn bnh” nhp
siêu. ã có rt nhiu tranh lun  cp v nguyên nhân ca cn bnh y. Trong ó,
 cp n nguyên nhân là do chính sách t giá chưa tht s hp lý?!. ! hi!u rõ c th!
tác ng t ghi oái mi tương quan như th nào vi cán cân thương mi thì
chúng ta cn phi phân tích tht rõ v nó. ó cng là lý do Tôi la chn  tài này.
2. i tng và phm vi nghiên cu
tài nghiên c"u phân tích mi quan h chính gia t giá hi oái cán cân thương
mi ca Vit Nam.
Phn ánh cơ ch, chính sách iu hành t giá Vit Nam trong quá kh" hin ti,
nêu lên mt s gi ý nhng chính sách liên quan nhm ci thin cán cân thương mi.
Ngoài ra  tài còn u lên mt s ý kin ca chuyên gia, nhng quan i!m khác nhau
v cơ ch iu hành t giá hi i ca Vit Nam trong bi cnh kinh t hin nay
2
3. Phơng pháp nghiên cu:
Ch yu s# dng phương pháp lit , t, so sánh, phân tích s liu thc ti$n, i
chiu,… kt hp v mt thuyt, các hc thuyt kinh t, kinh nghim iu hành; ly
mi liên h gia lý thuyt và thc ti!n làm phương pháp ch o ! phân tích.
4. nh hng phân tích d liu:
Phân tích nh tính:
- Ly cơ s% d liu t nhng tài liu chính quy liên quan n  tài
- T nhng vn bn quy phm pháp lut liên quan n  tài (ngh& &nh, thông
tư, hưng dn, quy ch,…)
- T nhng nhn &nh ca các chuyên gia kinh t
Phân tích nh lng:
- Phân tích s liu sơ cp: chy s liu thc ti$n trên nhng hình ưc y
dng phù hp vi i.
- Phân tích s liu th" cp (ly tc ngu'n thng kê, báo ài, tp chí, các s liu
phân tích ni b, s liu phân tích ca các Ngân hàng, ca các chuyên gia kinh t,…)
5. Cu trúc  tài:
tài ưc chia thành 04 chương:
CHƠNG 1:C QUAN I(M LÝ THUY)T VÀ M*T S* NGHIÊN C+U TH,C
TI-N TRÊN TH) GI.I V/ M*I QUAN H0 GI1A T2 GIÁ C3N
CÂN THƯƠNG M6I
CHƠNG 2: NGHIÊN C+U VÀ ÁNH GTÁC 7NG C8A T2 GIÁ LÊN CÁN
CÂN THƯƠNG M6I T6I VI0T NAM
CHƠNG 3: KH9 N:NG +NG D;NG C CHÍNH SÁCH T2 GIÁ NH<M C9I
THI0N CÁN CÂN THƯƠNG M6I T6I VI0T NAM
CHƠNG 4: / XU3T M7T S* CHÍNH SÁCH T2 GIÁ NH<M C9I THI0N
CÁN CÂN THƯƠNG M6I
3
CHƯƠNG 1: CÁC QUAN I(M LÝ THUY)T M*T S* NGHIÊN C+U TH,C
TI-N TRÊN TH) GI.I V/ M*I QUAN H0 GI1A T2 GIÁ C3N CÂN
THƯƠNG M6I:
1.1. Các quan im ch o trong mi quan h gia t giá và cán cân thơng mi:
1.1.1. Các loi t giá c ng dng trong phân tích tác ng ca t giá lên cán
cân thơng mi:
1.1.1.1. T giá hi oái danh ngha (Nominal Exchange Rate)
T giá danh ngha t giá ưc s# dng (niêm yt) hàng ngày trong giao d&ch
trên th& trưng ngoi hi, chính giá ca mt 'ng tin ưc bi!u th& thông qua
'ng tin khác chưa  cp n tương quan s"c mua hàng hóa d&ch v gia
chúng.
T ghi oái danh ngha song phơng giá c ca mt 'ng tin so vi
mt 'ng tin khác mà chưa  cp n chênh lch lm phát gia hai nưc.
T giá danh ngha a phơng (NEER–Nominal Efective Exchange rate):
NEER không phi t giá, mt ch= s ưc nh bng cách chn ra mt s loi
ngoi t c trưng (r> tin t) tính t giá trung bình các t gdanh ngha ca các
'ng tin có tham gia vào r> tin t vi t trng t giá tương "ng.
T trng ca t giá song phương th! ly t trng thương mi ca nưc 'ng ni
t em tính NEER so các nưc có 'ng tin trong r> ưc chn.
1.1.1.2. T giá hi oái thc (Real Exchange Rate)
T giá hi oái thc t giá hi oái danh ngha gia hai 'ng tin ưc iu
ch=nh b%i ch= s giá c gia hai nưc. T giá thc phn nh tương quan s"c mua hàng
hóa và d&ch v gia hai quc gia.
T giá thc song phơng (RER) t giá danh ngha1 ã ưc iu ch=nh theo
m"c chênh lch lm phát gia hai nưc, là ch= s th! hin s"c mua ca 'ng ni t
so vi 'ng ngoi t. th th! xem t giá thc thưc o s"c cnh tranh trong
mu d&ch quc t ca mt quc gia so vi mt quc gia khác.
4
T giá thc a phơng hay t giá thc hiu lc (REER): T giá thc song
phương ch= cho chúng ta bit ưc sn giá hay xung giá ca 'ng ni t so vi mt
'ng ngoi t. Ngày nay, quan h thương mi là a phương, mt nưc có quan h buôn
bán vi rt nhiu nưc trên th gii. Vn  ưc t ra ti mt thi i!m nht &nh
làm sao th! bit ưc 'ng ni t lên giá hay gim giá so vi các 'ng tin ca các
quc gia khác quan h mu d&ch, hay nói cách khác m sao ! th! bit ưc
tương quan s"c mua hàng hóa ca 'ng ni t vi các 'ng ngoi t ! làm cơ s% ánh
giá tác ng ca t giá i vi cán cân thương mi ca quc gia? ! cái nhìn toàn
din hơn v v& th cnh tranh ca hàng hóa trong nưc vi các i tác thương mi khác
ngưi ta dùng t giá thc a phương (t giá trung bình). T giá thc a phương mt
ch= s phn ánh m"c  cnh tranh v giá c ca quc gia cơ s% ! ánh giá 'ng
ni t b& &nh giá cao hay thp. Ch= sy rt hu ích cho vic t ưc mc tiêu thích
hp trong cơ ch t giá h?n hp gia linh hot c &nh. vy, ưc nhìn nhn
như d liu cơ bn cho quá trình thc thi chính sách. T giá thc a phương ưc
tính toán ! &nh ra giá tr& thc ca 'ng ni t so vi các ngoi t (r> ngoi t). Bng
cách iu ch=nh t giá theo chênh lch lm phát quc ni so vi lm phát c i tác
tác thương mi, ta s@ t gthc song phương vi tng 'ng ngoi t. Sau ó xác
&nh quyn s (m"c nh hư%ng i vi t gthc thông qua t trng thương mi
ca tng i tác vi quc gia có 'ng tin tính REER).
Khi REER ln hơn 100, 'ng ni t b& &nh thp, ngưc li REER nh hơn 100
b& &nh giá cao, REER bng 100 'ng ni t có ngang giá s"c mua so vi “r> tin t
1.1.2. Các kiu thơng mi c ng dng  phân tích:
1.1.2.1. Thơng mi song phơng: hot ng trao >i mua bán hàng hóa, d&ch v
gia hai bên (phía), hai quc gia trên cơ s% t nguyn tha thun song phương.
1.1.2.2. Thơng mi a phơng: hot ng trao >i, mua bán hàng hóa, d&ch v
nhiu bên (phía), nhiu quc gia. Vic trao >i mua bán a phương phi tuân th
nhng tha thun chung ca t> ch"c (hip hi) a phương ó. H thng thương mi a