Lý thuyết và bài tập ôn thi CĐ ĐH môn Hóa - Chương 13

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:19

Thêm vào BST

Báo xấu

185
lượt xem 116
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'lý thuyết và bài tập ôn thi cđ đh môn hóa - chương 13', tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Lý thuyết và bài tập ôn thi CĐ ĐH môn Hóa - Chương 13

CHƯƠNG XIII. HIDROCACBON I. Hidro cacbon Hiđrocacbon là nh ng h p ch t h u cơ mà phân t ch ch a các nguyên t cacbon và hiđro. D a vào c u t o m ch cacbon và b n ch t liên k t gi a các nguyên t cacbon, ngư i ta thư ng phân ra ba lo i l n. − Hiđrocacbon no (bão hoà, trong phân t ch có liên k t đơn - liên k t δ). − Hiđrocacbon không no (chưa bão hoà, trong phân t ngoài liên k t đơn, còn có liên k t đôi và liên k t ba - nghĩa là có c liên k t δ và π). − Hiđrocacbon thơm (nhi u lo i, xem ph n aren). M i lo i hiđrocacbon có chung m t công th c t ng quát: − Đ i v i hiđrocacbon no m ch h , Ví d ta th y s liên k t gi a các nguyên t C b ng s nguyên t cacbon tr đi 1. Vì m i nguyên t C có 4e hoá tr (C có hoá tr IV) mà m i liên k t c n 2e hoá tr , nên n u phân t có n nguyên t C thì s e hoá tr còn đ liên k t v i H là 4n − 2 (n − 1) = 2n + 2. Do v y công th c chung c a hiđrocacbon no m ch h là CnH2n+2. − Đ i v i hiđrocacbon không no m ch h có m t liên k t đôi (ví d anken), ngoài liên k t δ còn c n 2e hoá tr đ t o thành liên k t π gi a 2 nguyên t C. Do s e hoá tr c n đ liên k t v i H gi m đi 2 đơn v . Do đó công th c c a anken là CnH2n. N u anken có a liên k t đôi thì công th c chung s là CnH2n+2−2a. − Đ i v i hiđrocacbon m ch h có m t liên k t ba (ankin, ví d CH3 − C ≡ CH) thì ngoài liên k t δ còn 2 liên k t π dùng h t 4e hoá tr . Do đó s nguyên t H liên k t cũng gi m đi 4 đơn v (so v i hiđrocacbon no). Công th c chung c a ankin s là CnH2n+2−4 = CnH2n−2. − Đ i v i hiđrocacbon vòng no: Khi t o thành vòng đã dùng m t 2e hoá tr nên s e hoá tr đ liên k t v i H gi m nên s e hoá tr đ liên k t v i H gi m 2 đơn v (so v i hiđrocacbon no m ch h ). Do đó, công th c hiđrocacbon vòng no (xicloankan) là CnH2n (đ ng phân c a anken). V y công th c chung c a m i hiđrocacbon là: CnH2n+2−2a. n: S nguyên t C trong phân t . a: S liên k t đôi (1 liên k t ba b ng 2 liên k t đôi), s vòng (1 vòng tương đương 1 liên k t đôi, t c là a = 1). Ví d : II. Ankan Công th c chung là CnH2n+2 v i n ≥ 1. Tên g i chung là ankan hay parafin Ch t đơn gi n nh t là metan CH4
1. Công th c - c u t o - cách g i tên 1. C u t o − M ch C h , có th phân nhánh ho c không phân nhánh. − Trong phân t ch có liên k t đơn (liên k t δ) t o thành t 4 obitan lai hoá sp3 c a nguyên t C, đ nh hư ng ki u t di n đ u. Do đó m ch C có d ng g p khúc. Các nguyên t có th quay tương đ i t do xung quanh các liên k t đơn. − Hi n tư ng đ ng phân do các m ch C khác nhau (có nhánh khác nhau ho c không có nhánh). 2. Cách g i tên − Tên g i g m: Tên m ch C có đuôi an. − Phân t có m ch nhánh thì ch n m ch C dài nh t làm m ch chính, đánh s các nguyên t C t phía g n m ch nhánh nh t. Ví d : 2. Tính ch t v t lý − Nhi t đ nóng ch y, nhi t đ sôi tăng d n khi tăng s nguyên t C trong phân t . 4 ch t đ u là khí, các ch t có n t 5 → 19 là ch t l ng, khi n ≥ 20 là ch t r n. − Đ u không tan trong nư c nhưng d tan trong các dung môi h u cơ. 3. Tính ch t hoá h c Ph n ng đ c trưng là ph n ng th và ph n ng hu . 3.1. Ph n ng nhi t phân Ví d nhi t phân metan: 3.2. Ph n ng oxi hoá a) Cháy hoàn toàn: s n ph m cháy là CO2 và H2O. b) Oxi hoá không hoàn toàn: 3.3. Ph n ng th
a) Th clo và brom: X y ra dư i tác d ng c a askt ho c nhi t đ và t o thành m t h n h p s n ph m. Iot không có ph n ng th v i ankan. Flo phân hu ankan kèm theo n . Nh ng ankan có phân t l n tham gia ph n ng th êm d u hơn và ưu tiên th nh ng nguyên t H c a nguyên t C ho c cao. Ví d : b) Th v i HNO3 (hơi HNO3 200oC − 400oC). c) Ph n ng tách H2: 400 − 900oC, xúc tác Cr2O3 + Al2O3. 4.4. Ph n ng crackinh (S n ph m là nh ng hiđrocacbon no và không no). 5. Đi u ch 1. Đi u ch metan a) L y t các ngu n thiên nhiên: khí thiên nhiên, khí h ao, khí d u m , khí chưng than đá. b) T ng h p c) d) 2. Đi u ch các ankan khác a) L y t các ngu n thiên nhiên: khí d u m , khí thiên nhiên, s n ph m crackinh. b) T ng h p t các d n xu t halogen: R - Cl + 2Na + Cl - R' → R - R' + 2NaCl Ví d : c) T các mu i axit h u cơ
6. ng d ng − Dùng làm nhiên li u (CH4 dùng trong đèn xì đ hàn, c t kim lo i). − Dùng làm d u bôi trơn. − Dùng làm dung môi. − Đ t ng h p nhi u ch t h u cơ khác: CH3Cl, CH2Cl2, CCl4, CF2Cl2,… − Đ c bi t t CH4 đi u ch đư c nhi u ch t khác nhau: h n h p CO + H2, amoniac, CH ≡ CH, rư u metylic, anđehit fomic III. ANKEN Công th c chung : CnH2n v i n ≥ 2. Tên g i chung là anken hay olefin Ch t đơn gi n nh t là etilen CH2 = CH2. 1. Công th c - c u t o - cách g i tên 1.1. C u t o − M ch C h , có th phân nhánh ho c không phân nhánh. − Trong phân t có 1 liên k t đôi: g m 1 liên k t δ và 1 liên k t π. Nguyên t C liên k t đôi tham gia 3 liên k t δ nh 3 obitan lai hoá sp 2, còn liên k t π nh obitan p không lai hoá. − Đ c bi t phân t CH2 = CH2 có c u trúc ph ng. − Do có liên k t π nên kho ng cách gi a 2 nguyên t C = C ng n l i và hai nguyên t C này không th quay quanh liên k t đôi vì khi quay như v y liên k t π b phá v . − Hi n tư ng đ ng phân do: M ch cacbon khác nhau, v trí c a n i đôi khác nhau. Nhi u anken có đ ng phân cis - trans. Ví d : Buten-2 Anken có đ ng phân v i xicloankan. 1.2. Cách g i tên L y tên c a ankan tương ng thay đuôi an b ng en. M ch chính là m ch có n i đôi v i s th t c a C n i đôi nh nh t. Ví d : 2. Tính ch t v t lý − Theo chi u tăng c a n (trong công th c CnH2n), nhi t đ sôi và nhi t đ nóng ch y tăng.
n = 2 − 4 : ch t khí n = 5 − 18 : ch t l ng. n ≥ 19 : ch t r n. − Đ u ít tan trong nư c, tan đư c trong m t s dung môi h u cơ (rư u, ete,…) 3. Tính ch t hoá h c Do liên k t π trong liên k t đôi kém b n nên các anken có ph n ng c ng đ c trưng, d b oxi hoá ch n i đôi, có ph n ng trùng h p. 3.1. Ph n ng oxi hoá a) Ph n ng cháy. b) Ph n ng oxi hoá êm d u: T o thành rư u 2 l n rư u ho c đ t m ch C ch n i đôi t o thành anđehit ho c axit. 3.2. Ph n ng c ng h p a) C ng h p H2: b) C ng h p halogen: Làm m t màu nư c brom nhi t đ thư ng. (Theo dãy Cl2, Br2, I2 ph n ng khó d n.) c) C ng h p hiđrohalogenua (Theo dãy HCl, HBr, HI ph n ng d d n) Đ i v i các anken khác, nguyên t halogen (trong HX) mang đi n âm, ưu tiên đính vào nguyên t C b c cao (theo quy t c Maccôpnhicôp). d) C ng h p H2O (đun nóng, có axit loãng xúc tác) Cũng tuân theo quy t c Maccôpnhicôp: Nhóm - OH đính vào C b c cao 3.3. Ph n ng trùng h p: Có xúc tác, áp su t cao, đun nóng 4. Đi u ch 4.1. Đi u ch etilen
− Tách nư c kh i rư u etylic − Tách H2 kh i etan: − Nhi t phân propan − C ng h p H2 vào axetilen 4.2. Đi u ch các anken − Thu t ngu n khí ch bi n d u m . − Tách H2 kh i ankan: − Tách nư c kh i rư u − Tách HX kh i d n xu t halogen: − Tách X2 t d n xu t đihalogen: (Ph n ng trong dd rư u v i b t k m xúc tác). 5. ng d ng − Dùng đ s n xu t rư u, các d n xu t halogen và các ch t khác. − Đ trùng h p polime: polietilen, poliprpilen. − Etilen còn đư c dùng làm qu mau chín. IV. ANKIN Công th c chung CnH2n−2 (n ≥ 2) Ch t đơn gi n nh t là axetilen CH ≡ CH. 1. Công th c - c u t o - cách g i tên 1.1. C u t o − Trong phân t có m t liên k t ba (g m 1 liên k t δ và 2 liên k t π). − Đ c bi t phân t axetilen có c u hình đư ng th ng ( H − C ≡ C − H : 4 nguyên t n m trên m t đư ng th ng). − Trong phân t có 2 liên k t π làm đ dài liên k t C ≡ C gi m so v i liên k t C = C và C − C. Các nguyên t C không th quay t do quanh liên k t ba. 2.2. Đ ng phân − Hi n tư ng đ ng phân là do m ch C khác nhau và do v trí n i ba khác nhau.
− Ngoài ra còn đ ng phân v i ankađien và hiđrocacbon vòng. 3.3. Cách g i tên Tương t như anken nhưng có đuôi in. Ví d : 2. Tính ch t v t lý − Khi n tăng, nhi t đ sôi và nhi t đ nóng ch y tăng d n. n = 2 − 4 : ch t khí n = 5 −16 : ch t l ng. n ≥ 17 : ch t r n. − Đ u ít tan trong nư c, tan đư c trong m t s dung môi h u cơ. Ví d axetilen tan khá nhi u trong axeton. 3. Tính ch t hoá h c 3.1. Ph n ng oxi hoá ankin a) Ph n ng cháy Ph n ng to nhi t b) Oxi hoá không hoàn toàn (làm m t màu dd KMnO4) t o thành nhi u s n ph m khác nhau. Ví d : Khi oxi hoá ankin b ng dd KMnO4 trong môi trư ng H2SO4, có th gây ra đ t m ch C ch n i ba đ t o thành anđehit ho c axit. 3.2. Ph n ng c ng: Có th x y ra theo 2 n c. a) C ng H2 (to, xúc tác): b) C ng halogen (làm m t màu nư c brom) c) C ng hiđrohalogenua ( 120oC − 180oC v i HgCl2 xúc tác) và các axit (HCl, HCN, CH3COOH,…) Vinyl clorua đư c dùng đ trùng h p thành nh a P.V.C:
Ph n ng c ng HX có th x y ra đ n cùng: Đ i v i các đ ng đ ng c a axetilen, ph n ng c ng tuân theo quy t c Maccôpnhicôp. Ví d : d) C ng H2O: Cũng tuân theo quy t c Maccôpnhicôp: 3.3. Ph n ng trùng h p 4.4. Ph n ng th : Ch x y ra đ i v i axetilen và các ankin khác có n i ba cacbon đ u m nh R − C ≡ CH: Khi cho s n ph m th tác d ng v i axit l i gi i phóng ankin: 5. Đi u ch 5.1. Đi u ch axetilen a) T ng h p tr c ti p
b) T metan c) Thu phân canxi cacbua d) Tách hiđro c a etan 5.2. Đi u ch các ankin a) Tách hiđrohalogenua kh i d n xu t đihalogen b) Ph n ng gi a axetilenua v i d n xu t halogen 6. ng d ng c a ankin Ch có axetilen có nhi u ng d ng quan tr ng. − Đ th p sáng (khí đ t đèn). − Dùng trong đèn xì đ hàn, c t kim lo i. − Dùng đ t ng h p nhi u ch t h u cơ khác nhau: anđehit axetic, cao su t ng h p (policlopren), các ch t d o và các dung môi,… V. ANKA ĐIEN (hay điolefin) Công th c chung là : CnH2n−2 (n ≥ 3) 1. C u t o Có 2 liên k t đôi trong phân t . Các n i đôi có th : − v trí li n nhau: − C = C = C − − v trí cách bi t: − C = C − C − C = C − − H liên h p: − C = C − C = C − Quan tr ng nh t là các ankađien thu c h liên h p. Ta xét 2 ch t tiêu bi u là: Butađien : CH2 = CH − CH = CH2 và 2.Tính ch t v t lý Butađien là ch t khí, isopren là ch t l ng (nhi t đ sôi = 34 oC). C 2 ch t đ u không tan trong nư c, nhưng tan trong m t s dung môi h u cơ như: rư u, ete. 3. Tính ch t hoá h c Quan tr ng nh t là 2 ph n ng sau: 3.1. Ph n ng c ng a) C ng halogen làm m t màu nư c brom
Đ brom, các n i đôi s b bão hoà. b) C ng H2 c) C ng hiđrohalogenua. 3.2. Ph n ng trùng h p 4. Đi u ch 4.1. Tách hiđro kh i hiđrocacbon no Ph n ng x y ra 600oC, xúc tác Cr2O3 + Al2O3, áp su t th p. 4.2. Đi u ch t rư u etylic ho c axetilen VI. HIDROCACBON THƠM (Aren) − Các hiđrocacbon thơm quen thu c như benzen (C6H6), toluen (C6H5 − CH3), etylbenzen (C6H5 − C2H5) và các đ ng đ ng c a nó có công th c chung CnH2n-6 v i n ≥ 6. Ngoài ra, có các aren m ch nhánh không no như stiren C6H5 − CH = CH2, phenylaxetilen C6H5 − C ≡ CH,…ho c có nhi u nhân benzen như naphtalen, antraxen. − Hiđrocacbon thơm đi n hình là benzen.
1. Benzen C6H6 1.1. C u t o - đ ng phân - tên g i a) C u t o − Phân t benzen có c u t o vòng 6 c nh đ u. M i nguyên t C trong phân t benzen tham gia 3 liên k t δ v i 2C bên c nh và H nh 3 obitan lai hoá sp2 nên t t c các nguyên t C và H đ u n m trên cùng m t ph ng. Còn m i liên k t th 4 (liên k t π) đư c t o nên nh obitan 2p có tr c vuông góc v i m t ph ng phân t . Kho ng cách gi a các nguyên t C trong phân t là b ng nhau nên mây electron p c a nguyên t C xen ph đ u v i 2 mây electron 2p c a 2 nguyên t C bên c nh, do đó trong phân t benzen không hình thành 3 liên k t π riêng bi t mà là m t h liên k t π th ng nh t g i là h liên h p thơm, quy t đ nh nh ng tính ch t thơm đ c trưng c a nhân benzen; v a th hi n tính ch t no, v a th hi n tính ch t chưa no. Vì th CTCT c a benzen thư ng đư c bi u di n b ng m y cách sau: − G c hiđrocacbon thơm Khi tách b t 1H kh i phân t benzen ta đư c g c phenyl C6H5 − Khi tách b t 1H kh i nguyên t C trên nhân benzen c a 1 phân t hiđrocacbon thơm ta đư c g c aryl. N u tách 2H thì đư c g c phenylen và arylen b) Đ ng phân Vì các liên k t C − C trong nhân benzen đ ng nh t nên benzen ch có 3 đ ng phân v trí. − N u hai nhóm th hai C lân c n ta có đ ng phân ortho (vi t t t là o−) ho c đánh s 1, 2. − N u hai nhóm th cách nhau m t nguyên t C (m t đ nh l c giác g i là đ ng phân meta (vi t t t là m−) ho c 1, 3. − N u hai nhóm th hai nguyên t C đ i đ nh g i là đ ng phân para (vi t t t là p−) ho c 1, 4. Ví d : Các đ ng phân c a điclobenzen C6H4Cl2. 1.2. Tính ch t v t lý − Benzen là ch t l ng không màu, r t linh đ ng, có mùi đ c trưng, nhi t đ sôi = 80oC. − Benzen nh hơn nư c, không tan trong nư c, nhưng tan nhi u trong các dung môi h u cơ như rư u, ete, axeton. − Benzen là dung môi t t đ hoà tan nhi u ch t như Cl2, Br2, I2, S, P,…ch t béo, cao su. − Nh ng ch t đơn gi n nh t trong dãy đ ng đ ng c a benzen là ch t l ng, nh ng đ ng đ ng cao hơn là ch t r n. − Benzen đư c dùng làm nguyên li u đ u đ đi u ch thu c nhu m, thu c ch a b nh, s i t ng h p, ch t d o, phenol, nitrobenzen, anilin. Benzen là m t trong nh ng dung môi h u cơ t t nh t. 1.3. Tính ch t hoá h c c a benzen.
Benzen v a tham gia ph n ng th v a tham gia ph n ng c ng, trong đó ph n ng th đ c trưng hơn, ch ng t nhân benzen r t b n. Đ c đi m đó c a benzen g i chung là tính thơm. a) Ph n ng th : D dàng hơn hiđrocacbon no m ch h . − V i halogen nguyên ch t (Cl2, Br2) ph n ng x y ra nhi t đ thư ng có v bào s t xúc tác: (brombenzen) Chú ý: Bình thư ng benzen không làm m t màu nư c brom. − Ph n ng nitro hoá: V i HNO3 b c khói, có m t H2SO4 đ c, đun nóng nh . − Ph n ng v i H2SO4 đ c − Ph n ng v i d n xu t halogen b) Ph n ng c ng: Khó x y ra hơn hiđrocacbon chưa no, m ch h . − C ng h p hiđro − C ng h p clo và brom 1.4. Tính ch t hoá h c c a các đ ng đ ng benzen a) Ph n ng th − Th trên nhân benzen. Ph n ng th trên nhân benzen c a các đ ng đ ng ph thu c vào nh hư ng c a nhóm th có s n đ i v i nhân benzen. Ngư i ta chia thành 2 lo i. + Nhóm th là nhóm đ y electron: Khi trên nhân benzen đã có nhóm th đ y electron như − NH2, − NR, − OH, − OCH3, g c ankyl − R, … (+C, +H) làm m t đ electron các v trí ortho và para tăng, do đó ph n ng th x y ra d hơn (đ nh hư ng th vào v trí o−, p−). Ví d phân t toluen C6H5 − CH3 + Nhóm th là nhóm hút electron Khi trên nhân benzen có nhóm th hút electron như − NO2, − SO3H, − COOH, − CHO… (− C) làm gi m m t đ electron v trí meta có tr i hơn (đ nh hư ng th vào v trí m−). Ví d phân t C6H5 − NO2 Sau đây là ph n ng th c a Br2 ng v i 2 trư ng h p trên.
− Th trên g c ankyl: V i halogen x y ra khi chi u sáng không có xúc tác. b) Ph n ng oxi hoá: Các ch t oxi hoá m nh (như KMnO4) oxi hoá nguyên t C c a m ch nhánh đính tr c ti p v i nhân benzen: 1.5. Đi u ch a) Đi u ch benzen − Chưng c t nh a than đá. − T axetilen: − T xiclohexan. − T n - hexan. b) Đi u ch các hiđrocacbon thơm khác 2. Gi i thi u m t s hiđrocacbon thơm a) Tuloen C6H5 − CH3: là ch t l ng (nhi t đ sôi = 111oC), có mùi gi ng benzen, không tan trong nư c, tan trong m t s dung môi h u cơ. b) Etylbenzen C6H5 − CH2 − CH3 là ch t l ng không màu, có mùi gi ng benzen (nhi t đ sôi = 136oC), ít tan trong nư c. Ngoài các tính ch t c a hiđrocacbon thơm còn có ph n ng tách H2: c) Stiren C6H5 − CH = CH2 là ch t l ng (nhi t đ sôi = 145oC). Ít tan trong nư c, tan nhi u trong rư u, ete, xeton. D tham gia ph n ng c ng n i đôi c a m ch nhánh.
Ph n ng trùng h p x y ra r t d dàng khi có m t ch t xúc tác: Polistiren là ch t r n trong su t, d gia công nhi t, dùng làm v t li u đi n, d ng c gia đình. Stiren đ ng trùng h p v i butađien t o thành cao su butađien − stiren. d) Xilen C6H4(CH)3 : có 3 d ng. e) Hiđrocacbon thơm có nhi u vòng benzen. − Điphenyl C6H5 − C6H5 : ch t r n, tan trong rư u, ete. − Naphtalen C1OH8: Ch t r n − Antraxen C14H10
BÀI T P 1. Đi u ki n đ ch t h u cơ tham gia ph n ng trùng h p là: A. hiđrocacbon không no. B. có liên k t kép trong pht . C. hiđrocacbon không no, m ch h . D. hiđrocacbon. 2. H n h p X g m hai hiđrocacbon mà khi đ t cháy thu đư c CO2 và H2O có s mol b ng nhau. H n h p đó g m các hiđrocacbon nào sau đây? A. Hai ankan. B. Hai xicloankan. C. Hai anken. D. B, C đúng. 41 thêm 2,0 gam. Công th c pht c a hai anken là: A. C2H4 và C3H6. B. C3H6 và C4H8. C. C4H8 và C5H10. D. Phương án khác. 4. Đ t cháy hoàn toàn 10cm3 m t hiđrocacbon b ng 80cm3 oxi. Ngưng t hơi nư c, s n ph m chi m th tích 65cm3, trong đó th tích khí oxi dư là 25cm3. Các th tích đ u đo đi u ki n tiêu chu n. Công th c pht c a hiđrocacbon đã cho là: A. C4H6. B. C4H8. C. C4H10. D. C5H12. 5. Ch n đ nh nghĩa đúng v hiđrocacbon no? Hiđrocacbon no là: A. nh ng hch t h cơ g m hai nguyên t C và H. B. nh ng hiđrocacbon không tham gia p c ng. C. nh ng hiđrocacbon tham gia ph n ng th . D. nh ng hiđrocacbon ch g m các l k t đơn trong pt . 6. So sánh kh năng ph n ng c a t ng c p ch t, vi t Đ n u nh n đ nh đúng ho c ch S n u sai trong các sau đây: A. Metan d ph n ng v i brom có chi u sáng hơn toluen. B, Toluen d ph n ng v i HNO3 đ c (có H2SO4 đ c) hơn benzen C. Benzen d ph n ng v i dd nư c brom hơn anilin. D. Etilen d ph n ng v i dd nư c brom hơn vinyl clorua 7. Propen ph n ng v i nư c brom có hoà tan m t lư ng nh NaI đã t o ra năm s n ph m. Gi i thích nào sau đây là đúng? A. Ph n ng di n ra theo cơ ch th g c t do. B. Ph n ng di n ra theo cơ ch th electrophin. C. Ph n ng di n ra theo cơ ch c ng ion, hai giai đo n. D. Ph n ng di n ra theo cơ ch c ng g c t do. 8. Đ t cháy hoàn toàn m (g) h n h p X g m CH4, C3H6 và C4H10 thu đư c 4,4g CO2 và 2,52g H2O, m có giá tr nào trong s các phương án sau? A. 1,48g B. 2,48 g C. 14,8g D. 24,7 g
9. Trong m t bình kín dung tích V lit có ch a m t h n h p A g m hai khí là metan và axetilen. H n h p A có t kh i so v i hiđro là 10,5. Nung nóng A nhi t đ cao đ metan b nhi t phân m t ph n (theo phương trình hoá h c: 2CH4 → C2H2 +3H2) thì thu đư c h n h p khí B. Đi u nh n đ nh nào sau đây là đ ng? A. Thành ph n % theo V c a C2H2 trong h n h p B không thay đ i m i th i đi m ph n ng. B. Trong h n h p A, thành ph n % c a metan là 50%. C. Áp su t c a h n h p khí sau ph n ng l n hơn áp su t ban đ u. D. A, B, C đ u đúng. 10. Cho h n h p các ankan sau: pentan (tos 36oC), hexan (tos 69oC), heptan (tos 98oC), octan (tos 126oC), nonan (tos 151oC). Có th tách riêng t ng ch t trên b ng cách nào sau đây: A. Chưng c t lôi cu n hơi nư c. B. Chưng c t phân đo n. C. Chưng c t áp su t th p. D. Chưng c t thư ng. 11. S n ph m chính c a s c ng h p hiđroclorua vào propen là A. CH3CHClCH B. CH3CH2CH2Cl. C. CH2ClCH2CH3. D. ClCH2CH2CH3 12. Đ c đi m c u t o c a pht etilen là: A. t t c các ngt đ u n m trên m t m t ph ng, các obitan ngt C lai hoá sp2, góc lai hoá 1200.. B. có liên k t đôi gi a hai ngt C, trong đó có m t liên k t σ b n và m t liên k t π kém b n. C. liên k t σ đư c t o thành b i s xen ph tr c sp2- sp2, liên k t π hình thành nh s xen ph bên p - p. D. c A, B, C đúng. 13. Đ t cháy hoàn toàn 5,6 gam m t anken A th khí trong nh ng đi u ki n bình thư ng, có t kh i so v i hiđro là 28 thu đư c 8,96 lit khí cacbonic(đktc). Công th c c u t o c a A là: A. CH2=CH-CH2CH3 B. CH2=C(CH3)CH3 C. CH3CH=CHCH3 D. c A, B, C đúng . 14. Xicloankan có ph n ng c ng m vòng trong s các ch t sau là: A. Xiclopropan. B. Xiclobutan. C. Xiclopentan. D. C A, B .
15. Etilen l n các t p ch t SO2, CO2, hơi nư c. Lo i b t p ch t b ng cách sau: A. D n h n h p qua dd brom dư. B. D n h n h p qua dd natri clorua dư, C. D n h n h p l n lư t qua bình ch a dd NaOH dư và bình ch a dd H2SO4 đ c. D. D n h n h p l n lư t qua bình ch a dd brom dư và bình ch a dd H2SO4đ c. 16. S n ph m chính c a ph n ng trùng h p buta-1,3-đien là: -CH2-- CH- -CH2-CH=CH-CH2- CH CH2 n n A. B. -CH2-CH-CH-CH2- n C. D. Phương án khác 17. Có b n ch t etilen, propin, buta-1,3-đien, benzen. Xét kh năng làm m t màu dd brom c a b n ch t trên, đi u kh ng đ nh nào là đúng? A. C b n ch t đ u có kh năng làm m t màu dd brom. B. Có ba ch t có kh năng làm m t màu dd brom. C. Có hai ch t có kh năng làm m t màu dd brom. D. Ch có m t ch t có kh năng làm m t màu dd brom. 18. Hãy ch n m t dãy các ch t trong s các dãy ch t sau đ đi u ch hch t nitrobenzen: A. C6H6, ddHNO3 đ c B. C6H6, ddHNO3 đ c, ddH2SO4đ c C. C7H8, ddHNO3 đ c D. C7H8, ddHNO3 đ c, ddH2SO4đ c 19. Tính ch t hoá h c đ c trưng c a dãy đ ng đ ng ankan là: A. Tham gia ph n ng oxi hoá hoàn toàn (cháy) t o ra cacbonic và nư c. B. Tham gia ph n ng th theo cơ ch g c t do. C. Tham gia ph n ng crackinh. D. Tham gia ph n ng oxi hoá không hoàn toàn. 20. Dùng dd brom (trong nư c) làm thu c th , có th phân bi t c p ch t nào sau đây: A. metan và etan. B. toluen và stiren. C. etilen và propilen. D. etilen và stiren. 21. Các ch t nào sau đây đ u làm m t màu dd brom trong nư c ? A. CH CH, CH2 =CH2, CH4, C6H5CH=CH2. B. CH CH, CH2 = CH2, CH4, C6H5CH3. C. CH CH, CH2=CH2, CH2=CH–CH= CH2, C6H5CH = CH2. D. CH CH, CH2 = CH2, CH3 – CH3, C6H5CH = CH2.
22. Ch s octan là m t ch s ch t lư ng c a xăng, đ c trưng cho kh năng ch ng kích n s m. Ngư i ta quy ư c iso octan có ch s octan là 100, còn n-heptan có ch s octan là 0. Xăng 92 có nghĩa là lo i có kh năng ch ng kích n tương đương h n h p 92% iso octan và 8% n-heptan. Trư c đây, đ tăng ch s octan ngư i ta thêm ph gia tetra etyl chì (Pb(C2H5)4), tuy nhiên ph gia này làm ô nhi m môi trư ng, nay b c m s d ng. Hãy cho bi t hi n nay ngư i ta s d ng ch t ph gia nào đ làm tăng ch s octan? A. Metyl tert butyl ete. B. Metyl tert etyl ete. C. Toluen. D. Xylen. 23. Đ tách riêng t ng khí tinh khi t ra kh i h n h p g m propan, propen, propin ngư i ta đã s d ng nh ng ph n ng hoá h c đ c trưng nào sau đây? A. Ph n ng th ngt H c a ankin-1. B. Ph n ng c ng nư c có xúc tác axit c a anken. C. Ph n ng tách nư c c a ancol đ tái t o anken. D. A, B, C đúng. 24. Cho sơ đ ph n ng: n-hexan → xiclohexan + hiđro Bi t nhi t t o thành c a n-hexan, xiclohexan và hiđro l n lư t là 167kJ, 103kJ và 435,5 kJ.mol. Nh n đ nh nào v ph n ng đóng vòng n-hexan là đúng? A. ∆H > 0. B. ∆H < 0. C. Nhi t đ tăng cân b ng hh chuy n sang chi u thu n. D. T t c các nh n đ nh trên đ u sai. 25. Trong phòng thí nghi m có th đi u ch m t lư ng nh khí metan theo cách nào sau đây? A. Nung axetat natri khan v i h n h p vôi tôi xút. B. Phân hu y m khí các hch t h u cơ. C. T ng h p t C và H. D. Crackinh n-hexan. 26. Có hai ng nghi m, m i ng ch a 1ml dd brom trong nư c có màu vàng nh t. Thêm vào ng th nh t 1ml n-hexan và ng th hai 1ml hex-1-en. L c đ u c hai ng nghi m, sau đó đ yên hai ng nghi m trong vài phút. Hi n tư ng quan sát đư c là: A. có s tách l p các ch t l ng c hai ng nghi m. B. màu vàng nh t v n không đ i ng nghi m th nh t. C. nghi m th 2 c 2 l p ch t l ng đ u không màu. D. A, B, C đúng. 27. Đi u ch etilen trong phòng thí nghi m t C2H5OH, xúc tác H2SO4 đ c nhi t đ trên 1700C thư ng l n các oxit như SO2, CO2. Ch n m t trong s các ch t sau đ làm s ch etilen: A. Dd brom dư.
B. Dd natri hiđroxit dư. C. Dd natri cacbonat dư. D. Dd kali pemanganat loãng dư. 28. Chú ý nào sau đây c n tuân theo đ đi u ch etilen trong phòng thí nghi m t C2H5OH, xúc tác H2SO4 đ c nhi t đ trên 1700C? A. Dùng m t lư ng nh cát ho c đá b t vào ng nghi m ch a C2H5OH, xúc tác H2SO4 đ c đ tránh h n h p sôi quá m nh, trào ra ngoài ng nghi m. B. Không thu ngay lư ng khí thoát ra ban đ u, ch thu khí khi dd ph n ng chuy n sang màu đen. C. Khi d ng thí nghi m ph i tháo ng d n khí trư c khi t t đèn c n đ tránh nư c tràn vào ng nghi m gây v , nguy hi m. D. A, B, C đ u đúng.