Nghị luận xã hội về cái đẹp trong thiên nhiên và trong xã hội

Đề bài: Nghị luận xã hội về cái đẹp trong thiên nhiên và trong xã hội <br /> <br /> Bài làm<br /> <br /> Trong thực thể đẹp nghệ thuật dường như có tất cả mà cũng như không có riêng về một  <br /> mặt nào của đời thực: quan hệ  kinh tế  – xã hội, chính trị, triết học, văn hóa, đạo đức, <br /> khoa học, nhân cách, lối sống và lời ăn tiếng nói, sự  nghiệp vĩ đại và đời thường nhỏ <br /> nhặt, thế  giới bên trong và mặt cắt bên ngoài, cá nhân và cộng đồng, xưa, nay và mai <br /> sau…<br /> <br /> Đó là một hiện tượng xã hội sống động, chứa đựng biết bao số phận cụ thể có bản chất <br /> “tổng hòa những quan hệ xã hội” rất chung mà cũng rất riêng, rất quen thuộc mà cũng rất  <br /> mới lạ. Chính thể nghệ thuật là "bản sao" sinh động, toàn vẹn cuộc sống xã hội nhưng đã  <br /> vượt khỏi nguyên mẫu, lung linh tài năng sáng tạo và thấm đượm "cái tâm” vì con người,  <br /> vì "người hơn" của quần chúng lao động mà nghệ sĩ là đại diện trung thực. Một tác phẩm  <br /> có giá trị  thẩm mỹ  cao là kết quả  của sự  hòa quyện nhuần nhuyễn ba yếu tố  cơ  bản: <br /> phản ánh chân thực đời sống xã hội, độc đáo, đặc sắc sáng tạo nghệ thuật tình cảm nhân <br /> đạo, với ý thức xã hội tiên tiến.<br /> <br /> Nhu cầu hướng tới cái đẹp của con người luôn luôn mang tính khẳng định: con người cần <br /> phải đẹp "cả khuôn mặt, cả quần áo, cả tư tưởng" (Tsêkhôp), và toàn bộ  các quan hệ xã  <br /> hội với những hoạt động cụ  thể  của chúng cũng cần phải "theo quy luật của cái đẹp"  <br /> (Mác). Vì vậy, cái đẹp có quyền tuyệt đối tồn tại phát triển. Cái đẹp là chuẩn mực, thước  <br /> đo để định giá và định hướng, là lý tưởng thẩm mỹ mang tính phổ biến trong mọi lĩnh vực  <br /> sống của con người nói riêng, của xã hội nói chung. Chỉ  từ  cái đẹp người ta mới có thể <br /> phủ  định cái ác, cái giả, cái cũ. Trong nghệ  thuật cái đẹp càng hiện ra đầy đặn, rực rỡ <br /> càng cơ sức lôi cuốn, cổ vũ, cảm hóa.<br /> <br /> Trước cái đẹp của con người và cuộc sống được mô tả  trong tác phẩm nghệ  thuật, tình  <br /> cảm, thị hiếu phán đoán và lý tưởng thẩm mỹ của công chúng được khơi nguồn và rộng <br /> mở trực tiếp, chính diện và có ảnh hướng rõ ràng. Cảm thụ cái đẹp là cảm thụ đặc biệt <br /> tích cực, khoái cảm trước cái đẹp là niềm hân hoan, sự say mê vừa sâu vừa lâu bền. Thật <br /> là lạ, các cụ  xưa đắng cay trăm nỗi, thế  mà vẫn ngâm ngợi bông sen, con cò, cô Tấm, <br /> chàng Thạch Sanh, ông Bụt. Vào những khi xã hội lắm đảo điên, đời người đầy rẫy tang  <br /> thương, nhân dân trông đợi ở nghệ sĩ không chỉ phê phán thực trạng tăm tối, mà chủ yểu  <br /> là soi tỏ cho họ niềm tin vào sức sống nhân văn. Những "kết thúc có hậu", "đại đoàn viên"  <br /> trong văn chương ta xưa dường như  là một tất yếu nghệ  thuật, một nguyên tắc đạo lý <br /> nhằm thỏa mãn nhu cầu xã hội – thẩm mỹ, mà nếu thiếu vắng chúng người ta sẽ mất đi <br /> chỗ dựa vững chãi trong cuộc đời thực. Ngay cả những nghệ sĩ hiện thực "phê phán nồng  <br /> nhiệt" vì "nỗi đau về  con người" (Đôbrôliubốp) cũng trăn trở  tìm kiếm "con người tốt  <br /> tuyệt vời" (Dôxtôiepxki), "con người mới" (Tsecnưsepxki), "niềm tự hào về  con người",  <br /> vì nghệ thuật cần "phù hợp với những đứa con của cách mạng" (Xtăngđan). Chính những <br /> nghệ  sĩ đó đã tiếp nhận tự  giác hay chưa thật tự  giác tư  tưởng dân chủ  và xã hội chủ <br /> nghĩa của quần chúng lao động, tư tưởng cách mạng trong xã hội đương thời. Không phải <br /> không từng có sự  trùng khớp sóng đôi giữa sự  rung chuyển tận gốc rễ  xã hội và nghệ <br /> thuật sinh ra để  đáp  ứng yêu cần của sự  rung chuyển đó: Đời sống không hiếm kỳ  tích  <br /> được lập nên do quần chúng tự giác, tự nguyện "gạt phăng hết đời tư nhỏ hẹp" để vươn <br /> tới thế  giới mới đại đồng. Nghệ  thuật nếu tự  hào vào đám đông, vì đám đông, đương <br /> nhiên phải miêu tả "cho hay, cho chân thật và cho hùng hồn" (Hồ Chí Minh) cái đẹp – anh  <br /> hùng, cái đẹp – cao cả trong tầm vĩ mô hơn là dừng lại, đào sâu một bộ phận vi mô riêng <br /> lẻ. Đó là trường hợp văn thơ công xã Pari, nghệ thuật xô viết trong cách mạng tháng 10 và  <br /> Chiến tranh vệ quốc, nghệ thuật Việt Nam trong hai cuộc kháng chiến vừa qua. Khẩu đại  <br /> bác tương lai bao nhiêu milimet sẽ nhằm vào ta khi hôm nay ta bắn súng lục vào "thứ văn <br /> nghệ ngợi ca" đó.<br /> <br /> Giờ đây từ công cuộc đổi mới xã hội sâu sắc và toàn diện những nhân tố mới, những kết  <br /> quả  bước đầu quan trọng, những con người của CNXH đích thực đã xuất hiện và nhân  <br /> lên mạnh mẽ. Quần chúng tin rằng nghệ sĩ và nghệ thuật sẽ đi cùng chiều và đi trước để <br /> ghi nhận, gây men, dự  báo, định hướng. Muốn vậy, trước hết, nghệ sĩ phải có con mắt <br /> tinh đời nhìn thấy những cái mới mẻ. Nhưng sẽ  không đơn giản một chút nào khi nhận <br /> thức và phản ánh cái mới, cái đẹp trong xã hội. Nhất là con người ngày nay năng động, <br /> cởi mở, nhảy vọt về  tất cả mọi phương diện sống của nó, từ  hoạt động thực tiễn, lối  <br /> sống, nhân cách, lời nói đến ý thức, tư tưởng, tâm lý, tình cảm…<br /> <br /> Tất nhiên, những thực thể hiện đại đó cũng phức tạp hơn, đa dạng hơn, nhiều ngõ ngách  <br /> mê cung, nhiều nghịch lý “cái không thể  trở  thành cái có thể".  Ở  đây, sự  hoạt động của  <br /> cái đẹp, cái tốt, cái thật, cái mới không đứng ngoài những quy luật phổ  biến của sự vận  <br /> động và sự phát triển của con người và xã hội. Đó chính là sự vận động của mọi cái đang  <br /> tồn tại, những bước nhảy vọt của sự gián đoạn tính tiệm tiến, sự chuyển hoá thành mặt  <br /> đối lập, sự tiêu diệt cái cũ và sự nảy sinh ra cái mới, như Lê nin đã nói. Vì vậy tách rời, cô  <br /> lập cái mới, cái đẹp, cái tốt ra khỏi mối liên hệ môi trường khách quan quy định chúng và  <br /> cơ thể tự vận động, phát triển chủ quan của chúng thì chúng chỉ là một cái xác thậm chí,  <br /> một quà tặng vô duyên đối với công chúng. "Tơ  hồng” cũng có nghĩa là “đánh lừa", dù <br /> xuất phát từ ý định thành thật biểu dương, ca ngợi đến mức nào.<br /> <br /> Dự cảm, dự báo không phải là độc quyền hay ưu thế tuyệt đối của riêng nghệ  thuật. Và <br /> cũng như  bất cứ tư  tưởng khoa học tiên tiến nào, nó là cái vốn có của ý thức thẩm mỹ <br /> chân chính khi nghệ sĩ nhận thức và phản ánh đúng đần những điều trông thấy trong đời <br /> sống xã hội và xu hướng biến đổi tất yếu khách quan của nó. Nghệ thuật không chỉ  tiên  <br /> đoán, dự  báo về  sự  nảy sinh, phát triển và chiến thắng của cái mới, cái đẹp mà còn dự <br /> đoán quá trình cái cũ, cái xấu sẽ tàn lụi, mất đi dù hôm nay nó đang hoành hành. Tính đi <br /> trước của tư tưởng khoa học  ở chỗ chỉ ra con đường thực tiễn và cái đích, đi tới của sự <br /> phát triển xã hội do nắm bắt được những nhu cầu đã chín muồi của đời sống hiện thực, <br /> vì vậy, nó có ý nghĩa lớn lao trong việc hướng dẫn tổ chức và giáo dục quần chúng lao <br /> động và các lực lượng tiến bộ  giải quyết những nhiệm vụ mới do chính đời sống thực <br /> tiễn đề  ra. Còn nghệ  thuật lại hình tượng hóa dự  cảm để  bộc lộ  cụ  thể, sinh động lý <br /> tường thẩm mỹ, trong đó cái đẹp cần có sẽ có vai trò trung tâm, hạt nhân hợp lý, tập trung  <br /> và chi phối toàn bộ  dự  cảm nghệ  thuật. Trong dự cảm này chất tư  tưởng khoa học tiên  <br /> tiến về  những quan hệ  xã hội vừa là cơ  sở  khách quan trực tiếp vừa được hoà tan vào  <br /> chất thẩm mỹ của cái đẹp được diễn tả. Đối với công chúng, dự cảm nghệ thuật đem lại  <br /> chân lý, niềm tin của sự vươn tới về cái đẹp, gợi mở và thôi thúc hiện thực hóa nó thông  <br /> qua sự  tự  thanh lọc, tự  đồng hóa bằng chất men tình cảm và ý thức xã hội của chủ  thể <br /> thường thức.<br /> <br /> Xét ở góc độ thẩm mỹ, cái đẹp trong nghĩa đầy đủ và sâu sắc nhất của nó dường như là  <br /> cái cốt lõi của nhân bản, gốc rễ  của chất người, bởi vì con người sáng tạo thế  giới và  <br /> sáng tạo mình "theo quy luật của cái đẹp". Những cái đẹp người và cái nhân bản không <br /> phải là cái thuần túy trừu tượng, phi xã hội – lịch sử do bản chất hiện thực của con người  <br /> là một chỉnh thể  "tổng hòa mọi quan hệ  xã hội". Từ  đó, cái đẹp nhân bản không thể <br /> không gắn bó chặt chẽ với tất cả những gì tác động qua lại với con người: đời sống kinh  <br /> tế  – xã hội, chính trị, văn hóa, tư  tưởng,… của một giai đoạn và thời đại của từng cộng <br /> đồng và tập đoàn xã hội nhất định và cả những điều kiện sống riêng của từng cá nhân, cá  <br /> thể nào đó. Xét cho cùng, cái nhân bản, cái đẹp xã hội luôn mang tính cụ thể “chịu nhiều  <br /> sự quy định" rất cụ thể, rất lịch sử và do đó chúng cũng biến đổi, phát triển trong sự phát <br /> triển chung toàn xã hội. Một xã hội thực sự cố tính loài, có nhân bản chỉ có thể tìm thấy ở <br /> xã hội cộng sản chủ nghĩa với bước đi ban đầu của nó là xã hội chủ  nghĩa. Do chính là <br /> thế  giới của chủ  nghĩa nhân đạo, nhân bàn thực sự, của "chủ  nghĩa cộng sản” với tính  <br /> cách là sự xóa bỏ một cách tích cực chế độ tư hữu như là sự tự tha hóa của con người, và <br /> do đó coi như  sự chiếm hữu một cách thực sự  bản chất con người bởi con người và vì <br /> con người do đó, coi như việc con người xã hội, nghĩa là có tính chất người – sự quay trở <br /> lại này diễn ra một cách có ý thức và có giữ lại tất cả sự phong phú của sự phát triển đã <br /> đạt được" (C.Mác). Prômêtê và Sơn Tinh, Anna Karenina và Thúy Kiều là nhân loại đang  <br /> đi tìm cái toàn nhân loại trong từng nấc thang nghiệt ngã của sự  tiến triển lịch sử  – cụ <br /> thể.   Những   Sêchxpia,   Huy   gô,   Bandăc,   Lêôna   đơ   Vanhxi,   Beethoven,   Tônxtôi,   Goriki, <br /> Nguyễn Du không phải là những nhà nhân đạo chủ  nghĩa của thế  kỷ  XXI, mà là những  <br /> đại biểu khổng lồ đấu tranh cho lý tưởng nhân bản trong những không gian và thời gian  <br /> đương đại của họ, và chính vì vậy họ trở thành bất tử, vĩnh hằng trong dòng đời vô tận.  <br /> Gần đây, người ta đã đội đánh "chất người muôn thuở" đứng trên mọi xung đột xã hội để <br /> đánh đồng, đánh lộn, xóa sạch những cái vốn có ranh giới rõ ràng và đối lập trong mọi  <br /> mặt của đời sống hiện thực. Người ta cũng treo biển "xem xét lại số phận và thiên chức <br /> con người" để mơn trớn, kích động những cái thấp hèn mà con người đích thực đang loại  <br /> trừ hoặc co rút vào "bí ẩn vũ trụ riêng" để nhấm nháp, vuốt ve những mảnh tâm hồn tủn <br /> mủn, lạc lõng, thiếu hẳn một giá trị xã hội – thẩm mỹ cần thiết. Rút cục lại tất cả những  <br /> cái mà người ta mệnh danh là "phát hiện", trở lại mình và "sáng tạo mới" trên đầy thực ra  <br /> chỉ là sự vơ  vào và nhai lại những "của nợ" mả cả lịch sử xã hội lẫn lịch sử nghệ  thuật  <br /> đã thải bỏ.<br /> <br /> Trên tinh thần nghệ  thuật hướng tới cái đẹp, cái nhân bản giá trị  nhận thức – cảm hóa <br /> thẩm mỹ  của nghệ  thuật không loại trừ  yêu cầu mô tả  cái xấu, cái không nhân bản cái <br /> đối lập với cái đẹp và cái chất người. Trong những hoàn cảnh lịch sử nhất đinh và do yêu <br /> cầu phê phán xã hội, đối với một số nghệ sĩ nào đó, cái xấu được phản ánh, mô tả  trực  <br /> tiếp và gần như là duy.nhất (như Gôgôn, Vũ Trọng Phụng đã làm). Ở đây, cái xấu, cái ác  <br /> được mô tả là cái chướng ngại của sự phát triển con người, thù địch với những gì là chất <br /> người dù  ở  một phạm vi sinh hoạt nhỏ nhất của nó. Những cái xấu, cái ác, dù ma quái <br /> "hấp dẫn", hoành hành ngang nhiên hay  ẩn náu giấu mặt đến thế  nào chăng nữa rút cục <br /> cũng không thoát khỏi định mệnh sòng phẳng là bị  tiêu diệt, do mâu thuẫn bên trong của  <br /> nó, do áp lực và sự trừng phạt của cái đẹp, cái tốt, cái mới. Chính nghệ thuật quá khứ, từ <br /> bi kịch cổ đại đến chủ nghĩa hiện thực phê phán đã thấm đượm tinh thần nhân đạo chiến  <br /> đấu đến cách nhìn mang những nhân tố phủ định biện chứng nhất định.<br /> <br /> Mô tả, phản ánh cái " không phải là chết người", nếu chỉ  dừng lại  ở  hiện tượng bên  <br /> ngoài, đơn giản, hoặc thổi phồng quá khích, tuyệt đối hoá như một tai họa vĩnh cửu, một <br /> bản chất duy nhất của xã hội với cái tâm thương vay hoặc thù hận, thì chỉ  đem lại cho  <br /> công chúng sự nhận biết hời hợt vô bổ, "lo âu" buồn nôn và “tuyệt vọng" trước cuộc sống <br /> đang cần phải vượt lên. Bôi đen thực chất là vi phạm tính chân thực nghệ  thuật và tính  <br /> chân thành của nghệ sĩ. Gốc rễ của thứ "sáng tạo bóng tối" này là cách nhìn đời qua tấm <br /> kính của một "linh hồn chết" không mảy may niềm tin vào con người với tư cách là chủ <br /> thể quyết định vận mệnh của chính nó và vì nó. Cơn khủng hoảng hiện nay của không ít  <br /> khuynh hướng nghệ thuật tư sản là sự chối bỏ chúng của đông đảo quần chúng Phương <br /> Tây là một điều có thể cắt nghĩa được.<br /> <br /> Quan điểm phê phán của chủ nghĩa nhân đạo đích thực bao giờ cũng gắn liền với sự xem <br /> xét thế  giới trong tính cụ  thể  lịch sử, trong tính phát triển, đổi mới và cách mạng. Việc  <br /> định rõ bản chất, cấp độ  và phạm vi của cái xấu, cái ác cái giả  có ý nghĩa nhận biết và  <br /> cảm hóa rất cụ thể, rất thực tiễn đối với quần chúng. Một sự mô tả  và phê phán cái xấu  <br /> bằng cặp mắt tùy tiện, trùm lấp hay mơ hồ sẽ không ra khỏi tầm nhìn của anh chàng Chí <br /> Phèo chửi cả làng Vũ Đại nhưng ai cũng nghĩ "nó chừa mình ra". Có hành động dại dột,  <br /> lỗi thời vì chúng sinh đau khổ của hiệp sĩ Đôn Kihôtê, có bệnh tâm thần của giai cấp cầm  <br /> quyền lây lan đến tận tâm não anh cùng đinh A.Q có thời Ôblômôp và nhân cách cửa <br /> những linh hồn chết, có lão keo kiệt Grăngđê và người hùng hãnh tiến Saclơ, có Nghị Quế <br /> và có Xuân tóc đỏ, có Quỷ Mephixto và có bệnh sĩ của cậu giáo Thứ… Sự đa dạng, phong  <br /> phú, phức tạp trong mô tả cái xấu cũng từ bản chất và cấp độ, phạm vi và vị trí của chính <br /> nó trong cuộc sống mà ra. Trước cái xấu được nghệ  thuật trình diễn, quần chúng sẽ  có  <br /> được những gam cảm xúc tương  ứng, hoặc căm giận, hoặc "vui vẻ  tiễn biệt quá khứ" <br /> (Mác) hoặc “buồn bực đức hạnh" (Hêghen). Cuối cùng là, khi cảm nhận cái xấu, nhân dân <br /> ta nên cao hơn cái xấu và hướng tới cái tốt, cái đẹp. Nghệ thuật phán xét cái xấu một cách <br /> đúng đắn chính là "bông hoa của văn minh, rau quả  của tinh thần xã hội phát triển"  <br /> (Biêlinxki).<br /> <br /> Con đường nghệ  sĩ tiếp cận cái đẹp trong đời thực và đưa nó vào nghệ  thuật là không  <br /> đơn giản. Điều đó đòi hỏi năng lực toàn diện của nghệ sĩ. Vấn đề  là ở chỗ: Công chúng <br /> khi tiếp nhận tác phẩm nghệ  thuật không thể  "chỉ  thấy tối sầm” mà phải có được ánh  <br /> sáng để  "nhảy qua bóng tối" đi tới cuộc sống cần có. Thật là buồn phiền, mấy năm trở <br /> lại đầy, nền nghệ  thuật của chúng ta lặn ngập quá sâu vào đời thường mà hiệu quả  xã <br /> hội của nó thật ít ỏi. Những bông hoa nghệ thuật chưa mọc lên rực rỡ, tác giả có tầm cỡ <br /> chưa xuất hiện. Công chúng nghệ thuật vẫn chờ đợi và vẫn tin rằng xã hội của chúng ta,  <br /> với những xúc cảm lớn nhất định sẽ  kết tinh được các giá trị  nghệ  thuật xứng đáng với <br /> cuộc đời.<br /> <br /> Bài số 2<br /> <br /> Loài người chúng ta, từ  thời “ăn lông  ở  lỗ” đến xã hội văn minh ngày nay, lúc nào cũng <br /> được sự  che chở  của “mái nhà thiên nhiên” mà sống vui, sống khỏe và phát triển không  <br /> ngừng. Cho nên nói đến thiên nhiên ta cảm thấy nó rất gần gũi thân thương. Bởi “thiên <br /> nhiên là người bạn tốt của con người. Con người cần yêu mến và bảo vệ thiên nhiên”.<br /> <br /> Chân lý ấy đã được khẳng định hùng hồn qua thực tế cuộc sống của con người chúng ta.<br /> <br /> Trước hết, chúng ta cần tìm hiểu thiên nhiên là gì? Thiên nhiên là tất cả những gì ở  bên <br /> ngoài con người, xung quanh con người, không do bàn tay của con người làm nên. Thiên  <br /> nhiên còn là bầu trời, là rừng, là biển, là sông, là suối, là cây cỏ, chim muông… Tất cả <br /> những thứ đó luôn luôn ở bên cạnh con người để bảo vệ và giúp ích cho con người. <br /> <br /> Từ  bao đời nay, thiên nhiên là nguồn sống vô tận của con người: cơm, gạo, thịt, cá, cây <br /> trái, nhà để ở, nước để uống, quần áo để mặc, khí trời để thở… đều do thiên nhiên cung  <br /> cấp. Con người càng lúc càng văn minh, càng tiến bộ đã tự mình tạo nên nhiều sản phẩm.  <br /> Muốn làm được những điều ấy, con người rất cần sự giúp đỡ của thiên nhiên, từ đó ta lại <br /> càng thấy sự  ích lợi của thiên nhiên nhiều hơn. Xưa kia con người cần mặt trời chỉ để <br /> sưởi ấm và chiếu sáng nay con người cần mặt trời để làm nguồn năng lượng quan trọng <br /> trong sản xuất và đời sống. Rừng xanh giờ  đây không chỉ  là nguồn lâm sản dồi dào với  <br /> những cây gỗ quý, những cây thuốc chữa bệnh mà còn là nguồn điều hòa lũ lụt, là lá phổi <br /> khổng lồ để cho con người hít thở. Những dòng thác gầm réo, những con suối trong mát,  <br /> những dòng sông cuồn cuộn chảy không chỉ  là một bức tranh phong cảnh mà còn là con <br /> đường giao lưu, nguồn thủy sản, hơn thế nó còn là nguồn cung cấp điện năng khổng lồ.<br /> <br /> Hơn nữa, thiên nhiên còn rất cần cho đời sống tinh thần của con người. Sau những ngày <br /> tháng làm việc vất vả cực nhọc trong phòng làm việc, trong nhà máy, ở  trong thành phố <br /> chật hẹp đầy khói bụi, con người đến với thiên nhiên sẽ  cảm thấy vô cùng sảng khoái,  <br /> thiên nhiên sẽ giúp con người tái tạo lại sức khỏe, niềm vui sống và nhiệt tình lao động.  <br /> Đôi khi được nhìn ngắm màu xanh của lá, nghe tiếng suối róc rách bên rừng, vui đùa trên  <br /> bãi biển cũng đã khiến cho tâm hồn con người lấy được sự  thư  thái và thanh thản. Nhìn  <br /> đóa hoa nở, ngắm cảnh chân trời, con người cũng có thể  cảm nhận một niềm vui lớn <br /> quên hết những phiền muộn  ưu tư. Chính thiên nhiên đã làm cho tâm hồn con người trở <br /> nên cao rộng mênh mông như trời như biển.<br /> Vẻ đẹp của thiên nhiên còn đem đến cho con người khát vọng suy nghĩ về cái đẹp và sáng  <br /> tạo nên cái đẹp cho mình. Cái đẹp của một cảnh bình minh, một cảnh hoàng hôn… làm <br /> xao xuyến bao nghệ sĩ để tạo nên thơ, ca, nhạc, họa. Nhà khoa học từ thiên nhiên mà rút <br /> ra những quy luật của sự sống để  từ  đó mà sáng tạo nên những công trình phục vụ  cho <br /> cuộc sống con người. Thiên nhiên quả là nguồn sáng tạo của thơ ca nghệ thuật, là nguồn <br /> nghiên cứu phát minh của khoa học kĩ thuật.<br /> <br /> Thiên nhiên có ích như thế, cần thiết với con người là thế. Cho nên từ  xưa con người đã <br /> yêu mến và bảo vệ thiên nhiên như người bạn quý. Văn chương nghệ thuật bao giờ cũng <br /> trân trọng yêu quý thiên nhiên. Các nhà hội họa, nhà văn, nhà thơ, các nhạc sĩ đều dành  <br /> cho thiên nhiên một tình cảm đặc biệt… Những bàn tay tài hoa của người nghệ sĩ đã nâng  <br /> giá trị vốn có của thiên nhiên lên một bậc. Đọc thơ của các thi sĩ ta càng thấy thiên nhiên  <br /> muôn màu, muôn vẻ. Nguyễn Trãi thì:<br /> <br /> "Kho thu phong nguyệt đầy qua nóc<br /> <br /> Thuyền chở yến im nặng vạy then”<br /> <br /> Còn Nguyễn Du lại là:<br /> <br /> “Long lanh đáy nước in trời<br /> <br /> Thành xây khói biếc, non phơi bóng vàng."<br /> <br /> Đọc thơ Hồ Chí Minh ta lại thấy thiên nhiên thực sự là con người, là bạn đồng tâm, đồng <br /> chí, từ  ánh trăng qua cửa sổ  phòng giam hay núi rừng Việt Bắc, đến bóng cây cổ  thụ,  <br /> nhành hoa, tiếng suối giữa rừng đêm.<br /> <br /> "Tiếng suối trong như tiếng hát xa<br /> <br /> Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa"<br /> <br /> Mỗi chúng ta ai cũng hiểu được sự  cần thiết của thiên nhiên trong cuộc sống của con  <br /> người, thì phải có ý thức bảo vệ, giữ  gìn thiên nhiên như  một người bạn quý. Cho nên <br /> hơn lúc nào hết, chúng ta hãy thực hiện cấp bách nhiệm vụ “Hãy bảo vệ thiên nhiên” để <br /> tạo cho mình một cuộc sống tốt đẹp trong bầu không khí trong lành của thiên nhiên.<br /> <br /> Bài số 3<br /> <br /> Tsernushevski đã từng nói rằng: "Những khái niệm của người nông dân bình thường về <br /> cái đẹp có nhiều phần không giống những khái niệm của những giai cấp có học vấn trong  <br /> xã hội". Như vậy, chúng ta có thể phần nào hiểu được, đối với mỗi người, cái đẹp không <br /> hoàn toàn giống nhau. Sự mâu thuẫn ấy tồn tại như một lẽ dĩ nhiên. Điều này được thể <br /> hiện rõ nét trong câu chuyện sau đây: "Nhà nọ  có ba chị  em nghèo. Chị  Kiều Diễm làm  <br /> người mẫu khỏa thân cho họa sĩ vẽ. Anh Tài Tử  rất thích bức tranh nên ăn cắp mang về <br /> nhà treo. Anh Chính Trực tố  giác anh mình nhưng lại hiểu sai sự việc. Họa sĩ tặng luôn  <br /> bức tranh. Chị  Kiều Diễm về  nhà thấy bức họa vẽ  thân thể  mình, xấu hổ  nên đốt bức  <br /> tranh." Các bạn nghĩ trong câu chuyện này thì ai là người có lỗi? Và cái đẹp ở đây có thật  <br /> sự đẹp không?<br /> <br /> Nhà nghèo…Lại là chị cả nên chị Kiều Diễm bươn chải kiếm tiền là một hành động đẹp.  <br /> Hành động kiếm tiền của chị xuất phát từ tình thương dành cho 2 người em và muốn đỡ <br /> đần, phụ giúp bố mẹ. Mục đích của chị cao quý vô cùng! Tuy nhiên, chị đã chọn nghề làm <br /> người mẫu khỏa thân – cái nghề trong sạch nhưng vẫn bị mang nhiều điều tiếng. Vì sao <br /> chị không chọn một nghề nào khác? Có thể vì công việc này phù hợp với chị, cũng có thể <br /> là vì nó giúp chị  kiếm được nhiều tiền… Nhưng trên hết, khi đã chấp nhận làm một  <br /> người mẫu khỏa thân, là chấp nhận phơi bày nét đẹp của cơ thể cho hàng ngàn, hàng vạn  <br /> người cùng chiêm ngưỡng. Liệu chị  Kiều Diễm có hiểu điều này khi chấp nhận làm <br /> người mẫu khỏa thân?  Ở  chị  có cái đẹp trong trẻo – là sự  hiếu thảo đáng trân trọng, là  <br /> tình thương dành cho gia đình – nhưng dường như, chị chưa hiểu hết cái nghề  chị  đang  <br /> làm.<br /> <br /> H.de Balzac đã gọi nghệ sĩ là " Người thư ký của thời đại". Vì vậy, chúng ta có thể hiểu <br /> đơn giản rằng, nghệ sĩ là người đem cái đẹp của hiện tại trở thành cái đẹp vĩnh cửu. Ở <br /> câu chuyện của chúng ta, người họa sĩ đó cũng là một nghệ sĩ. Nếu thế, ắt hẳn ông ấy rất  <br /> yêu cái đẹp, muốn cái đẹp trở  nên trường tồn? Có thể, nhưng chỉ  là một phần. Vì cuộc <br /> sống thực tại với cơm áo gạo tiền, với những lo toan đời thường đã một phần nào níu giữ <br /> người nghệ sĩ không thể sống phiêu bồng cùng những giấc mơ, bay bổng theo như vốn dĩ  <br /> được. Vậy nên, có thể họa sĩ vẽ cô Kiều Diễm vì ông yêu cái đẹp, yêu đường cong mượt  <br /> mà của người phụ  nữ  – hoặc chỉ  là vì tiền. Dù sao đi nữa, họa sĩ cũng đã làm cái công  <br /> việc của một nghệ sĩ: tôn tạo vẻ đẹp nghệ thuật.<br /> <br /> Vẻ  đẹp của cô Kiều Diễm đã được họa sĩ thể  hiện lên tranh, vẻ  đẹp ấy cuốn hút, hấp  <br /> dẫn anh Tài Tử. Cái đẹp khiến anh si mê, khao khát được sở  hữu cái đẹp. Khát vọng <br /> thường tình của con người là chiếm giữ cái đẹp. Sự  ích kỉ ấy là một phần của bản năng <br /> sau cả một hành trình dài tiến hóa. Muốn hái một cành hoa khi thấy đẹp, muốn nghe mãi  <br /> một bài hát khi thấy hay, muốn nhìn ngắm mãi nụ cười đẹp mê mẩn của người yêu… Cái <br /> khát vọng chiếm hữu cái đẹp đã lột tả  rất rõ trong cách  ứng xử, mong muốn của mỗi  <br /> chúng ta. Vì con người luôn yêu cái đẹp, hiển nhiên là vậy. Anh Tài Tử cũng không ngoại  <br /> lệ  khi muốn giữ  bức tranh vẽ cô Kiều Diễm cho riêng mình. Nhưng hành động của anh  <br /> thật không đẹp: ăn cắp. Anh có cảm thấy bản thân mình tồi tệ? Anh có thấy sợ hãi khi bị <br /> phát giác không? Liệu anh có yên bình, thoải mái nhìn ngắm cái đẹp khi mà bản thân đã  <br /> làm một hành động đáng xấu hổ  như  vậy? Mục đích của anh thì không xấu nhưng cái <br /> cách anh hành động để  đạt được mục đích  ấy thì thật đáng lên án. Và lí do chính đáng  <br /> nhất ở đây có thể  thanh minh cho hành động của anh Tài Tử  là cái nghèo. Không phải ai <br /> cũng có đủ tiền để mua tranh. Chẳng thế mà người đời hay đùa: nghệ thuật là phù phiếm.<br /> <br /> Khi nhận thấy hành động sai trái của anh mình, người em – anh Chính Trực – đã tố  giác  <br /> chính anh ruột của mình. Theo các bạn đây có phải là một hành động đúng không? Theo <br /> như bản thân tôi, tôi cho rằng hành động này sai nhiều hơn đúng. Vì sao? Vì tình nghĩa anh  <br /> em ở đâu rồi? Anh Chính Trực thấy anh mình bị mất danh dự khi tội ăn cắp bị phanh phui <br /> thì có thấy xót xa cho người anh của mình không? Tình nghĩa anh em, huynh đệ  là thiêng <br /> liêng, tố giác anh mình phũ phàng như vậy thì tình cảm gắn bó còn là bao?<br /> <br /> Tận sâu thâm tâm mỗi con người luôn tự cho rằng mình đúng – đúng ở một khía cạnh nào <br /> đó. Vì vậy, khi bị chính em trai mình tố cáo, bản thân anh Tài Tử ắt hẳn sẽ bị tổn thương,  <br /> sau đó là hàng ngàn lý lẽ bao biện cho hành động ăn cắp của mình thay vì ăn năn và nhận <br /> ra lỗi lầm. Anh Chính Trực có ý tốt, là một người ngay thẳng, dám lên án cái xấu – dù là <br /> người thân của mình. Một vẻ đẹp chính trực không phải ai cũng có được. Tuy nhiên anh <br /> đã không đặt bản thân vào vị trí của anh trai – anh Tài Tử – để suy nghĩ. Có thể khi thấy <br /> anh mình ăn cắp, anh Chính Trực đã cho rằng anh mình là một kẻ đốn mạt, và phản ứng  <br /> ngay mà không suy nghĩ: vì sao anh tài tử phải ăn cắp? Vì điều gì?<br /> <br /> Khi nhìn thấy một cô gái làm mẹ ở tuổi 17, người đời chê cười cô hư hỏng. Khi nghe đến  <br /> một cậu trai chết vì HIV/AIDS, người ta ngay lập tức cho là anh ăn chơi sa đọa. Nhưng <br /> người ta có biết, cô gái bị xâm hại tình dục và cậu trai đã mang trong mình căn bệnh thế <br /> kỷ từ khi vừa sinh ra. Đôi khi, chúng ta không thể hiểu được tất cả khi chỉ nhìn bằng mắt.  <br /> Anh Chính Trực cũng như vậy, anh không hiểu nhưng đã vội vàng phán xét anh Tài Tử và <br /> tố giác. Điều đó có phải quá sai lầm không? Và hơn thế nữa, đó còn là anh ruột của mình.  <br /> Nếu anh chịu suy xét, chịu hỏi han và lắng nghe, khuyên can anh tài tử  nên trả  lại bức  <br /> tranh cho họa sĩ… Thì sự việc có thể sẽ khác, tình anh em càng thêm vững bền.<br /> <br /> Tìm hiểu nguyên nhân, khuyên nhủ  và tố  giác. Như  vậy chúng ta có thể  thấy, tố  cáo sai  <br /> phạm của một ai đó luôn là hành động cuối cùng, khi người ta không chịu nhận lỗi và sửa <br /> sai. Vì lòng tự tôn và tự trọng của con người rất lớn. Khi bị hàm oan, khi bị mất thể diện  <br /> con người sẽ phản ứng tiêu cực như một lẽ tự nhiên.<br /> <br /> Sự  việc vỡ  lở… Họa sĩ không những không trách móc nổi giận mà còn "tặng luôn bức <br /> tranh". Chứng tỏ họa sĩ là một người yêu nghệ  thuật chân chính và hào phóng, ông hiểu  <br /> tấm lòng anh tài tử yêu cái đẹp, ông sẵn sàng tặng bức tranh cho người yêu mến và biết  <br /> thưởng thức nghệ thuật. Quả thật đây là hành động cao đẹp vô cùng, chính hành động này <br /> cũng đã giải tỏa nỗi băn khoăn của tôi nêu ở trên: "Có thể họa sĩ vẽ cô Kiều Diễm vì ông  <br /> yêu cái đẹp, yêu đường cong mượt mà của người phụ  nữ  – hoặc chỉ là vì tiền". Có thể <br /> nhiều người cho rằng họa sĩ phản  ứng thật kì lạ  khi vui vẻ  đem tặng đứa con tinh thần <br /> cho một kẻ  ăn cắp – ăn cắp chính tài sản của mình. Nhưng ông có lý lẽ  riêng của ông.  <br /> Đứng trên khía cạnh là một nghệ sĩ, có lẽ  họa sĩ cần một người yêu tác phẩm của ông,  <br /> biết thưởng thức say mê hơn là một người chỉ  biết vung tiền mua tranh rồi không trân  <br /> trọng, chỉ mượn tiền để lòe thiên hạ, để chứng tỏ bản thân cũng là người hiểu biết nghệ <br /> thuật mà thực sự  là chẳng biết gì. Từ  hành động này, chúng ta cũng dễ  dàng nhận ra <br /> những tình huống tương tự trong cuộc sống thường nhật. Người ta vẫn hay hô hào "Coi <br /> trọng tấm lòng", "Tiền không phải là tất cả" nhưng dường như con người đang đi ngược <br /> lại điều họ nói. Chúng ta thường quan tâm tới hình thức, sĩ diện hão hoặc đánh giá ẩu một <br /> con người ngay khi có cơ hội; Người ta bị đồng tiền làm lóa mắt và bất chấp tất cả để sở <br /> hữu nó – khi đã có nhiều tiền, người ta mới ngỡ ngàng nhìn lại, nhận ra bản thân đánh <br /> mất đi quá nhiều thứ. Đích đến cuối cùng của mọi cố gắng, nỗ lực trong cuộc sống đều  <br /> hướng về cái gọi là "Hạnh phúc". Nhưng quá trình đạt được điều đó khiến người ta mờ <br /> mắt bởi bao điều phù phiếm, mộng mị mà quên đi mục tiêu ban đầu, để rồi lạc lối trong u  <br /> mê, biến chất, mục ruỗng tâm hồn. Một điều ai cũng biết nhưng họ  thường quên đi:  <br /> Đồng tiền chỉ góp phần xây dựng chứ không thể  tạo ra hạnh phúc; Quay trở  lại với họa  <br /> sĩ, hành động của ông đã khiến tôi bất ngờ  và suy nghĩ, vì đôi khi tôi cũng để  đồng tiền <br /> chi phối bản thân mình.<br /> <br /> "Những khái niệm của người nông dân bình thường về  cái đẹp có nhiều phần không <br /> giống những khái niệm của những giai cấp có học vấn trong xã hội". Lập lại một lần <br /> nữa, vì như  tôi nhận thấy, câu nói này phản ánh khá chính xác mâu thuẫn mấu chốt của <br /> câu chuyện. Tại sao  ư? Vì khi chị Kiều Diễm về nhà và thấy bức họa vẽ thân thể  mình, <br /> sự xấu hổ, nhục nhã cuộn trào đã khiến chị không giữ được bình tĩnh mà xé nát bức tranh. <br /> Cái đẹp đối với họa sĩ, trong mắt anh Tài Tử  khác với cái đẹp của chị  Kiều Diễm – vì  <br /> hoàn cảnh khác nhau. Có lẽ  chị Kiều Diễm khi quyết định làm người mẫu khỏa thân đã <br /> không hiểu hết được đặc điểm của cái nghề chị đang làm, nên khi rơi vào hoàn cảnh trớ <br /> trêu, chị hoàn toàn không giữ được bình tĩnh.<br /> <br /> Chị Kiều Diễm xé tranh, hành động xuất phát từ  sự  xấu hổ  và không kìm chế  được xúc  <br /> cảm. Và hành động đó của chị   đã tác động mạnh tới các nhân vật còn lại trong câu <br /> chuyện: họa sĩ, anh Tài Tử, anh Chính Trực.<br /> <br /> Họa sĩ đã bỏ  công sức, tiền bạc để  tạo ra bức tranh; Anh Tài Tử  yêu mến cái đẹp của <br /> tranh mà liều lĩnh ăn cắp tranh; Anh Chính Trực cũng vì bức tranh mà có cái nhìn khác về <br /> anh mình và làm tình cảm anh em rạn nứt… Cuối cùng chị Kiều Diễm xé nát tranh, chị là  <br /> người tổn thương nhiều nhất nhưng những người xung quanh chị  cũng loay hoay với <br /> nhiều cảm xúc khác nhau… Tùy vào tính cách từng người, cách cảm nhận của từng nhân  <br /> vật mà họ có những suy nghĩ khác biệt. Nhưng dù sao thì hành động của chị Kiều Diễm <br /> cũng là một hành động tồi tệ. Hủy hoại cái đẹp thì đáng lên án quá chứ? Trong hoàn cảnh  <br /> của chị, không nhất thiết phải xé tranh; Chị  có nhiều hơn một sự  chọn lựa hành xử  sao <br /> cho đẹp.<br /> <br /> Đó là những điều tôi cảm nhận được trong câu chuyện trên, có thể đúng, có thể sai… Mỹ <br /> học dạy cho chúng ta biết cái gì đẹp, cái gì xấu, cái đẹp có giá trị  như  thế  nào… Giúp <br /> chúng ta tự ý thức sống tốt hơn. Xuất phát từ mục đích, động cơ, tùy vào cách cư xử mà <br /> mỗi người sẽ  tự  làm cho bản thân đẹp hơn hoặc xấu đi. Hầu như  ai cũng yêu cái đẹp  <br /> nhưng không phải ai cũng biết cách hành xử sao cho đẹp mà cuộc sống thì luôn chứa đựng <br /> nhiều điều bất ngờ và oái ăm.<br /> <br />  <br />