Nghị luận xã hội về câu tục ngữ: Nhân bất học bất tri lý

Đề bài: Nghị luận xã hội về câu tục ngữ: Nhân bất học bất tri lý <br /> <br /> Bài làm<br /> <br /> Người xưa có câu:<br /> <br /> "Ngọc bất trác, bất thành khí<br /> <br /> Nhân bất học, bất tri lý"<br /> <br /> Nghĩa là ngọc mà không được mài dũa thì không thể trở thành món đồ có giá trị, cũng như <br /> người mà không học thì không biết được lý lẽ. Câu nói đó đã nói lên tầm quan trọng của <br /> việc học. Và ngày nay, để  xác định một lần nữa mục đích của học tập, UNESCO đề <br /> xướng: "Học để biết, học để làm, học để chung sống, học để tự khẳng định mình. Học là <br /> trau dồi kiến thức tổng quát, là tiếp thu những cái hay, cái mới, cái tiến bộ sáng tạo… là  <br /> nâng cao khả năng chuyên môn và các kĩ năng khác, đồng thời là hoàn thiện nhân cách của <br /> bản thân."<br /> <br /> Trước hết là chúng ta "học để biết", để nhận thức được đúng, sai, tốt, xấu, hiểu rõ được  <br /> các vấn đề. Quả thật là nếu không có học thì bản thân chúng ta sẽ không có hiểu biết để <br /> đánh giá, nhận định đúng một sự việc, vấn đề. Điều quan trọng hơn là sau khi hiểu được,  <br /> biết được thì ta phải "làm", phải vận dụng những gì đã học được vào thực tiễn đời sống. <br /> Có như vậy ta mới biết được thành quả của việc học đã đem lại, đồng thời thông qua đó  <br /> cũng đóng góp một phần không nhỏ vào các hoạt động chung của xã hội. Mặt khác chúng <br /> ta còn "học để chung sống" để tạo dựng các mối quan hệ giữa người với người được hòa <br /> thuận, tốt đẹp, đầm ấm hơn nhờ tiếp thu những quy tắc giao tiếp, ách ứng xử và sự tinh  <br /> tế, nhạy bén trong từng nền văn hóa. Có như vậy cuộc sống của chúng ta sẽ trở nên hòa  <br /> hợp và có ích với cộng đồng. Hơn thế nữa là chúng ta còn "học để  tự khẳng định mình",  <br /> để  chứng tỏ  bản thân mình học là vì mục đích rõ ràng với ý chí phấn đấu nỗ  lực không  <br /> ngừng nghỉ nhằm đạt được mục tiêu đó. Đó là một quá trình lâu dài và đòi hỏi bản thân  <br /> người học sư siêng năng, chăm chỉ, sự kiên trì, bền bỉ  tới cùng. Tất nhiên thành quả  của <br /> quá trình "học và làm" như vậy sẽ đem lại nhiều lợi ích và xứng đáng với công sức mà ta <br /> đã bỏ  ra. Như vậy câu nói của UNESCO khẳng định rằng học tập là bước cơ  bản cung  <br /> cấp cho ta tri thức đồng thời hướng dẫn ta sử dụng tri thức vào các mục đích tốt đẹp. Câu <br /> nói của UNESCO đã mở ra cho ta hai khía cạnh chính của việc học: thứ nhất là học phải <br /> thông qua việc tiếp thu kiến thức trên lý thuyết; thứ hai là học phải ứng dụng thực hành <br /> trong thực tế. Hai phạm trù này luôn sóng đôi với nhau, bổ  sung cho nhau và không thể <br /> tách rời được. Đây cũng là một trong những bước chính yếu để việc học của một người  <br /> đạt được kết quả  cao. Từ  đó tạo cho nền tảng phát triển vững chắc, có năng lực trong <br /> công việc chuyên môn, rèn luyện nhân cách bản thân tốt đẹp hơn, góp phần xây dựng xã <br /> hội văn minh, hiện đại, tiên bộ hơn về cả "bộ mặt" lẫn con người.<br /> <br /> Nhưng bên cạnh đó vẫn còn có những người học với mục đích đối phó, qua loa cho có. <br /> Do vậy mà họ  nắm kiến thức một cách hời hợt, không sâu không chắc. Những dạng  <br /> người này cho dù có đạt được thành tích cao trong học tập thì cũng rất khó thành công <br /> một cách bền vững cho sau này được.<br /> <br /> Tóm lại mỗi người trong chúng ta cần ý thức rõ việc học tập, xác định mục tiêu cụ  thể,  <br /> đúng đắn cho bản thân và nỗ lực không ngừng nghỉ nhằm đạt được mục tiêu để  tạo lập  <br /> cho bản thân sự tự tin bản lĩnh mạnh mẽ về năng lực của bản thân, rèn luyện đạo đức và  <br /> hoàn thiện nhân cách cao đẹp.<br /> <br /> Bài số 2<br /> <br /> Theo truyền thống, ngày 05.09 là ngày khai giảng năm học mới của học sinh – sinh viên  <br /> Việt Nam, thì đến nay, hơn 2.200.000 sinh viên – học sinh đã đi học hơn 4 tháng. Sau ba  <br /> tháng hè, nay tất cả đồng loạt đến trường, có trường đã nhập học một tháng trước đó để <br /> học sinh “chạy” trước chương trình. Để đi học, nhiều người phải đi bộ trên những quãng  <br /> đường dài, phải băng rừng, lội suối, leo đồi, phải đi trong mưa nắng, trong giá rét như: <br /> học sinh ở xã miền núi Trọng Hóa (Minh Hóa, Quảng Bình) phải bơi lội qua sông đi học,  <br /> hay các em học sinh  ở  xã  An Trung – huyện Kông Chro (Gia Lai) phải chen chúc nhau  <br /> trên con thuyền cũ kỹ  để  qua con sông Cả đang cuồn cuộn chảy… Để  việc học có hiệu  <br /> quả, người ta phải đầu tư nhiều thời giờ, sức lực, tiền của và nỗ lực hết mình tập trung  <br /> chú ý vào học tập, rèn luyện. Thêm vào đó, người học còn phải đọc thêm sách tham khảo,  <br /> nghiên cứu tìm tòi, hỏi han thầy cô bạn bè, phải làm bài, học bài, phải thi cử. Học sinh <br /> nôn nao tới trường, tân sinh viên bỡ  ngỡ  đi nhập học, có những người đi làm thuê, cuốc  <br /> mướn, đôi lúc phải bán những đồ dùng tối thiểu để lo học phí cho con nhập học: Câu hỏi <br /> đặt ra “sự học là gì mà làm cho con người tất bật đến vậy?”<br /> <br /> Học là trau dồi kiến thức, tiếp thu cái hay, mới, tiến bộ sáng tạo của nhân loại… là nâng  <br /> cao khả năng chuyên môn, các kĩ năng, kĩ xảo,… đồng thời hoàn thiện nhân cách bản thân. <br /> Trước hết: chúng ta “học để  biết”, để  nhận thức được đúng, sai, tốt, xấu, hiểu rõ được  <br /> các vấn đề. Điều quan trọng hơn: sau khi hiểu, ta phải “làm”, phải vận dụng những gì đã  <br /> học được vào thực tiễn đời sống.  Mặt khác chúng ta “học để  chung sống” để  tạo dựng <br /> các mối quan hệ  giữa người với người được hòa thuận, tốt đẹp, đầm ấm hơn nhờ  tiếp  <br /> thu những quy tắc giao tiếp, cách ứng xử và sự tinh tế, nhạy bén trong từng nền văn hóa.  <br /> Hơn thế nữa, chúng ta còn “học để tự khẳng định mình”, để chứng tỏ bản thân mình học  <br /> là vì mục đích rõ ràng với ý chí phấn đấu nỗ lực không ngừng nghỉ nhằm đạt được mục <br /> tiêu đó. Bởi thế, UNESCO đã đề xướng mục đích học tập: “Học để biết, học để làm, học <br /> để chung sống, học để tự khẳng định mình”.<br /> <br /> Ngạn ngữ xưa có câu:<br /> <br /> “Ngọc bất trác, bất thành khí,<br /> <br /> Nhân bất học, bất tri lý.”<br /> <br />  “Ngọc bất trác bất thành khí” có nghĩa là viên ngọc, đá quý… nếu không được mài giũa,  <br /> đẽo gọt thì không thể làm cho nó thể hiện được vẻ đẹp và giá trị của nó. “Nhân bất học  <br /> bất tri lý” có nghĩa là nếu con người không được học hành đầy đủ  (học cả ở trường lớp  <br /> và trường đời) thì không biết đến những lí luận, hiểu biết… về mọi sự vật hiện tượng  <br /> được. Do vậy, sự  học không bao giờ  là thừa vì kiến thức như  đường chân trời, càng đi  <br /> càng thấy rộng.<br /> <br /> Học hành có tầm quan trọng rất lớn đối với cuộc đời của mỗi con người. Người xưa đã <br /> nhắc nhở  con cháu rằng: “Nếu còn trẻ  mà không chịu học hành thì khi lớn lên sẽ  chẳng <br /> thể  làm được việc gì có ích”. Bên cạnh đó còn có những câu :“Có học thì như  lúa như <br /> nếp, không học thì như rơm như cỏ”. Hay: “Dao có mài mới sắc, người có học mới nên”.<br /> <br /> Nói đến học là nói đến trí lực, một năng lực suy nghĩ, một trực quan nhạy bén, một tư duy  <br /> hợp lý. Điều ấy hết sức cần thiết cho tất cả mọi người.<br /> <br /> “Một kho vàng không bằng một nang chữ”<br /> <br /> Do vậy, chúng ta không được coi nhẹ việc học. <br /> <br /> “Nếu không có học hành đến nơi đến chốn thì lớn lên, chúng ta sẽ chẳng làm được việc  <br /> gì có ích”.<br /> <br /> “Người mà không học khác gì mò mẫm trong đêm”.<br /> <br /> Ngay từ  lúc nhỏ, bất kì ai cũng phải được học hành. Có học, có khôn. Học không chỉ  là <br /> quá trình rèn luyện tri thức mà còn là quá trình rèn luyện tình cảm và đạo đức. Do vậy,  <br /> chúng ta phải xác định được “học với ai?” – học từ gia đình, từ  nhà trường, từ  xã hội…  <br /> “học như thế nào?”, “học để làm gì?”,…<br /> <br /> Nhưng bên cạnh đó vẫn còn có những người học với mục đích đối phó, qua loa cho có. <br /> Do vậy mà họ  nắm kiến thức một cách hời hợt, không sâu không chắc. Những dạng  <br /> người này cho dù có đạt được thành tích cao trong học tập thì cũng rất khó thành công <br /> một cách bền vững cho sau này được. Thật ra “Văn bằng chứng tỏ  bạn đã thông minh  <br /> trong một giai đoạn nào đó, đặc biệt lúc đi thi. Nếu sự  học của bạn đứng ngang đó, dù <br /> một đống văn bằng cũng không đảm bảo sự thông minh của bạn.”<br /> <br /> Tóm lại mỗi người trong chúng ta cần ý thức rõ việc học tập, xác định mục tiêu cụ  thể,  <br /> đúng đắn cho bản thân và nỗ lực không ngừng nghỉ nhằm đạt được mục tiêu để  tạo lập  <br /> cho bản thân sự tự tin bản lĩnh mạnh mẽ về năng lực của bản thân, rèn luyện đạo đức và  <br /> hoàn thiện nhân cách cao đẹp. Một viên ngọc dù có quý giá nhưng không mài giũa thì <br /> không trở thành một dụng cụ tốt, người không học thì không biết đạo nghĩa ở đời.<br />  <br /> <br />  <br />