PHÂN TÍCH SO SÁNH CÁC THỂ LOẠI KÝ BÁO CHÍ

Chia sẻ: Nguyenhoang Phuonguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

435
lượt xem 146
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phóng sự là một thể loại báo chí có khả năng thông tin thời sự về người thật, việc thật một cách sâu sắc trong một quá trình diễn biến. Phóng sự có cả khả năng thông tin sự kiện, và thông tin lý lẽ, thông tin thẩm mỹ.Phóng sự có xu hướng ngắn lại và mở rộng phạm vi phản ánh tới những sự việc, sự kiện đa dạng hơn. Phóng sự hiện đại vẫn đang chứng tỏ rằng việc thông tin sự kiện, thông tin thời sự có thể trình bày một cách có nghệ thuật. Ví dụ...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: PHÂN TÍCH SO SÁNH CÁC THỂ LOẠI KÝ BÁO CHÍ

I H C QU C GIA HÀ N I TRƯ NG I H C KHOA H C XÃ H I VÀ NHÂN VĂN KHOA BÁO CHÍ --------------- TI U LU N PHÂN TÍCH SO SÁNH CÁC TH LO I KÝ BÁO CHÍ 1
1. Phóng s Phóng s là m t th lo i báo chí có kh năng thông tin th i s v ngư i th t, vi c th t m t cách sâu s c trong m t quá trình di n bi n. Phóng s có c kh năng thông tin s ki n, và thông tin lý l , thông tin th m m .Phóng s có xu hư ng ng n l i và m r ng ph m vi ph n ánh t i nh ng s vi c, s ki n a d ng hơn. Phóng s hi n i v n ang ch ng t r ng vi c thông tin s ki n, thông tin th i s có th trình bày m t cách có ngh thu t. Ví d phóng s v S p c u C n Thơ: “ au n xóm chùa B ” TT-R t nhi u ngư i dân xóm chùa B (Vĩnh Long) i làm công nhân công trình c u C n Thơ. Tin s p c u bay v , c xóm l ng ngư i... 19g, trung sĩ Tr n Thanh Liêm t ti u oàn c công bư c v i lên con ò ngang trên dòng sông M Hòa v nhà t i chùa B (R ch Tra, p M Hưng II, M Hòa). C ngày hôm nay, Liêm như ng i trên l a khi thông tin d n d p t bên nhà. u tiên, ngư i c u ru t tên Nguy n Văn Mư i, 35 tu i, b thương trong ng s t chi c c u s p. Ti p n a, hai ngư i anh h : Nguy n Văn Thanh (25 tu i) và Bùi Văn Thông (35 tu i) b ch t trong ng s t v n c a nh p c u s p. R i v chi u, thông tin cu i: ngư i chú ru t cũng không thoát kh i t th n. H có m t trên nh p c u nh m nh c a cái phút giây oan nghi t trong bu i sáng 26-9. Con tôi âu? Ch ng tôi âu? G p nh ng t m áo, chi c qu n còn lành l n c a con trai, ông Lê Văn Mai (48 tu i, ng p M Th i 1, xã M Hòa, huy n Bình Minh, t nh Vĩnh Long) như ch t l ng. M i sáng nay, trư c khi lên công trư ng, con trai ông là anh Lê Văn T n (22 tu i) còn nói: "Con làm chín ngày n a là tháng, lĩnh ư c lương tháng này con s mua lá v s a l i nhà”. V y mà chưa lĩnh ư c tháng lương u tiên, T n ã b v ch ng ông và ba a em ra i mãi mãi. Nhà ông Mai thu c di n nghèo nh t xã, v i ch m t gian nhà lá th p lè tè, m ư t, hai bên vách nhà nhi u ch tr ng hoác vá ch ng vá p b ng m y t m 2
nilông. Nhà nghèo nên T n h c võ v dăm ba ch thì ngh r i theo cha i làm thuê làm mư n. Cách ây hơn tháng, T n và cha còn l n l i vào t n ng Tháp Mư i g t lúa mư n. H t mùa g t T n v quê, ai thuê gì làm n y. Th r i hay tin ngoài công trư ng xây d ng c u C n Thơ tuy n công nhân, t ru ng vư n, T n cùng nhi u b n bè trong p n n p ơn xin vi c. Hôm nh n thông báo ư c tuy n vào làm công trư ng v i lương tháng 1,5 tri u ng, T n m ng như m c trong b ng. Không ng ni m vui ó hóa ra l i là n i bu n au vô t n, ch m i làm công nhân ư c 21 ngày, T n ã t n n. Cách nhà anh T n 100m, chúng tôi ghé vào nhà ch Quỳnh Dao. Khi chúng tôi n cũng là lúc cán b xã n nhà báo tin thi th c a anh Tr n Văn Hi n (37 tu i), ch ng ch Dao, ã ư c ưa v n y ban xã cùng chín ngư i t n n khác. Trong khi gia ình ang cu ng cu ng cho ngư i lên nh n thi th anh v thì ch Dao ng t l m, t sáng n gi ch ch t i s ng l i nhi u l n. M i khi t nh l i, ch gào thét như ngư i m t trí, th y ai ng c nh ch cũng níu tay, níu áo h i như thét: "Ch ng tôi âu?". Hai a con bé b ng c a ch cũng ng i khóc rũ rư i bên m . a con gái l n Tr n Th B o Y n m i hơn 10 tu i u, v a khóc v a an i: "M ơi, m ng khóc n a. Cha b nh vi n, cha s v mà”. Ch ng hay tin cha ã ch t, Y n cũng ng t ngh o khóc theo r i g n như l m i. T i nghi p nh t là a con gái m i g n 3 tu i u c a anh Hi n, bé Tr n Th Ng c Y n. Ng i trong lòng ch gái, dư ng như tâm h n thơ d i c a em v n chưa c m nh n ư c tai h a ã x y ra v i gia ình mình. cái tu i b p b , ng ng ngh u g i ti ng ba chưa tròn ó, làm sao bé Ng c Y n có th hi u ư c r ng t cái ngày nh m nh này, em s m côi cha mãi mãi. Thà tôi ch t còn hơn Khi hay tin d , bà Nguy n Th The ( xóm chùa B ) ch t l ng ngư i, mi ng l m b m ư c vài l i: "Út ơi sao con b m l i. Út ơi...!". Phía trong bu ng, ch Tr n Th Kim Ng c (con dâu bà The) cũng gào lên g i ch ng, r i ng t i trong tuy t v ng. Ch Ng c và anh Huỳnh Văn L c m i cư i nhau ư c 19 ngày. ám cư i xong ch ng mư i hôm thì anh L c xin i làm công nhân xây d ng c u C n Thơ. Và r i chi u 26-9 anh không v n a... 3
C nh nhà bà The, ch Huỳnh Th H ng cũng ng i th n th trư c hiên nhà, trong d th p th m b n ch n y âu lo. H th y ai trong xóm i ngang ch l i nói nh m: "Ch ng tôi sao r i?". Hàng xóm cho bi t ch ng ch - anh Lê Văn Th nh - m i i làm công nhân xây d ng c u C n Thơ ư c có... hai ngày. Do gia ình khó khăn, không có ti n óng ti n trư ng cho con, trong nhà cũng ch ng có c a c i gì áng giá, v y là anh xin i làm công nhân nhưng không ng ... n chi u t i v n chưa có thông tin v anh Th nh, m i ngư i cho bi t anh Th nh còn k t trong ng s t thép nát. "L y tr i cho ch ng tôi tai qua n n kh i. nh còn nuôi gia ình, con cái h c hành n a. nh mà có m nh h nào thì m con tôi ch ng bi t s ng ra sao!" - ch H ng gào lên. C bà Út Năm cùng ch ng d t díu tay nhau ra t n công trư ng dò h i tin con. G p anh công nhân nào c cũng h i: "Th ng Sáu âu r i con?". Dù không dám nghĩ anh công nhân Văn Sáu, con các c , không còn hi v ng s ng sót nhưng không ai dám tr l i. Thương hai c , ngư i ta ph i nói g t r ng: "Anh Sáu không sao, anh Sáu ang cùng m y anh em khác c u ngư i trong ó”. C h i ri t, c i ri t t sáng t i t i v n không th y anh Sáu tr v , c bi t ngư i ta ã nói g t mình và r i hai mái u già ôm nhau khóc n c n . Anh Sáu không tr v , nghĩa là t ây căn nhà lá bên chân c u C n Thơ s ch còn hai v ch ng già, m t nàng dâu tr và m t a con m côi cha. Nhi u gia ình xã M Hòa chưa tìm ư c ngư i thân cũng ang i ch trong tuy t v ng. Dù bi t kh năng s ng sót c a ngư i thân là mong manh nhưng t t c h u không dám nghĩ r ng ngư i thân mình ã ch t. Ông Huỳnh Văn Hát (50 tu i) v a nh n thi th con r là anh ng Văn B y v l i t t t ch y ra công trư ng ch tin a con trai tên Huỳnh Văn Thanh. T sáng n gi , ông i rã c giò t công trư ng n b nh vi n tìm tin con nhưng g n như vô v ng. Th y ông g n như m t trí, nhi u ngư i hàng xóm xúm l i an i: "Th ng Thanh nó v n còn s ng, nó k t trong ó, mai ngư i ta cưa s t kéo nó ra thôi mà!". An i v y gieo vào lòng ngư i cha kh au này chút hi v ng mong manh, b i ngư i ta không dám cho ông tuy t v ng trong lúc n au cùng c c này. 4
Ông Huỳnh Văn Hát c ng i im r i b t lên thành ti ng khóc l ng c ngư i: "Tui như ngư i khùng, th ng con r ch t, th ng con ru t còn n m âu ó trong ng s t v n ngoài kia. Thà tôi ch t i còn hơn!". Tr i t i s p nhưng tin t c v ngư i thân s ng sót ngày càng vô v ng. Xóm chùa B v ng l ng, chìm trong không khí au thương. Ông Trương Văn L t - phó ch t ch UBND xã M Hòa - cho bi t do công trình n m g n a bàn xã nên có r t nhi u ngư i dân xin i làm công nhân xây c u C n Thơ, ông nh t là ngư i dân xóm chùa B . "S li u nh ng ngư i thi t m ng và còn trong ng nát n bây gi chúng tôi chưa n m ư c chính xác, nhưng qua sơ b có g n 20 ngư i dân xóm chùa B ch t và chưa bi t tin t c" - ông L t nói. (NGUY N VĂN TI N HÙNG - MINH LU N - T N THÁI) 2. Ghi nhanh Ghi nhanh cũng có m t s h n ch như: nó ch có kh năng thông tin b m t và ch có kh năng thông tin vào th i i m ban u c a s ki n. Nó có th th a mãn thông tin ngay l p t c nhưng l i không th i sâu vào nguyên nhân, di n bi n và k t qu c a s ki n. Ví d ghi nhanh v v S p c u C n Thơ. “ Ngh n ngào, th t th n” TT - 22g, nhà tang l B nh vi n 121 C n Thơ v n ông ngư i. Nh ng khuôn m t m t m i th t th n vì m t ngư i thân, có ngư i h t h i vì n gi này v n chưa bi t tung tích thân nhân c a mình. H n ây nhưng v n p hi v ng ngư i thân c a mình không có trong danh sách t . Có ngư i mong n u ch t thì cũng nh n ư c thi th . M i ngư i m i hoàn c nh nhưng l i có chung m t n i au t ru t gan: m t ngư i thân. C n th n dò t trên xu ng dư i danh sách ngư i ch t ư c dán trư c nhà tang l , cô Lê Th M Dung (Tam Bình, Vĩnh Long) th dài quay i. T chi u n gi hai v ch ng cô ã i tìm tung tích ngư i cháu ng Văn Sóc kh p nơi nhưng v n b t tăm. Cha anh Sóc ang tr c nơi c u b s p, m anh nuôi ngư i em b thương n ng do s p c u ang n m t i b nh vi n a khoa, bi t tr i t gì 5
n a bà quáng quàng ch y i tìm con ang làm ó. "Ngư i ta không cho vào, tôi tông rào vào thì th y không bi t bao nhiêu ngư i ang m c k t dư i ó mà con mình chưa bi t ra sao. Ngư i ta ưa i c p c u nhi u l m, tôi cu ng quýt i theo nhưng âu bi t con mình âu, ch y qua h t m y b nh vi n C n Thơ, t i trưa thì hay tin con n m ây". Anh Lê Hoàng Phi, công nhân ang thi công hi n trư ng, v i gương m t kinh hoàng, th t th n nói lúc tai n n x y ra anh ang g n ó, lao ngay vào tìm em trai Lê Hoàng Qu c Vi t cũng là công nhân ang tr c ti p thi công, "nó b n ng l m gi chưa v anh ph i chăm sóc cho a con còn m ng a... Ch Nguy n Ng c Sang (Bình Minh, Vĩnh Long) cũng l n l i n nơi c u s p, các b nh vi n trong thành ph và c nhà tang l v n chưa tìm th y tung tích anh Nguy n Văn Ti p - ch ng ch . "H i sáng thay , nh m c có cái áo r i i t i i lui tính không i làm. Hôm qua nh nói b p inh, tui kêu hôm nay ngh nhưng nh nói ngh hoài ngư i ta tr lương h t, ráng làm t i ngày m t tây r i lãnh lương. V y mà gi không bi t nh ang âu" - ch ngh n ngào. Trong khi ó, cô Ph m Th ào ã thu d n h t c tư trang c a anh Trương Quang Vi n 4 gi sáng mai gia ình s li m và ưa anh v Ninh Bình. Cái ch t c a anh c nhà u bi t ngo i tr cha m ã ngoài 70... Ông Tr n Thanh Quang - giám c B nh vi n 121 - cho bi t n th i i m 22g ã có 34/37 thi th t i b nh vi n ư c ngư i nhà n nh n. Ba thi th còn l i cũng ã có a ch ( u Ngh An), hôm nay (27-9) s chuy n nh ng thi th này v gia ình. Không dám nhìn lên b ng b nh vi n B nh vi n a khoa trung ương C n Thơ là nơi t p trung ông n n nhân nh t, hàng ngàn ngư i t p trung kín khu v c c p c u, c ng và khuôn viên b nh vi n, trong ó r t nhi u bà m , ngư i cha, anh, ch dõi m t au áu tìm ngư i thân chưa bi t ư c tin t c. Bà Nguy n Th Hư ng (xã M Hòa, huy n Bình Minh, Vĩnh Long) ng l ng ngư i ngoài khu phòng c p c u c a B nh vi n 121 (Quân khu 9) ngóng tin con trai Nguy n Văn Hoàng b ch n thương u ch 6
ch p c t l p. Bà nói trong nư c m t: "Nó m i hơn 20 tu i u, vào làm công nhân công trình chưa ư c bao lâu, v y mà...!". Bà k bu i sáng ang nhà g n ó thì nghe ngư i ta nói s p c u, không bi t s ng ch t th nào". Chính anh là ngư i khiêng cáng em i c p c u. Anh Phi còn m t a em bà con n a cũng chưa bi t ư c ưa n b nh vi n nào. Bên ngoài khu v c nhà xác c a B nh vi n 121 và B nh vi n a khoa trung ương, danh sách ngư i t n n ư c c p nh t thay i liên t c và tăng lên t ng gi , nhi u ánh m t th t th n không dám nhìn th ng vào nh ng cái tên ư c ghi trên b ng. M t ph n hơn 60 tu i ang v t vã khóc tìm con và nh nh ng ngư i xung quanh dò tìm tên Nguy n Văn Trang, trên b ng t n n c a nhà xác B nh vi n 121 v a m i ghi lên tên này. V a nghe v y, bà gào lên: "Sao con n b m mà i..." r i ng t. Bên ngoài khoa ngo i ch n thương c a B nh vi n a khoa trung ương, m t ngư i àn ông u v n còn i mũ b o h và mang ng ng lên ng i xu ng ngóng con t trong phòng m . Ông là Võ Văn Nhì, k r ng lúc s p c u ông ang ng nhà tr cách ó 200m (vì êm trư c tr c ca êm), nghe tin ông nhào ra vì con trai ang làm ó, gi thì con trai Võ Văn Tâm c a ông ang phòng c p c u, ub è d p. Ông nói trong nư c m t: "N u nó có m nh h nào tui không bi t s ng làm sao!". Áo tr ng l m máu Bác sĩ Lê Quang Dũng, trư ng khoa ngo i t ng h p B nh vi n a khoa trung ương C n Thơ, bàng hoàng: "Tai h a ghê g m này x y n trong lúc b nh vi n chúng tôi ang chu n b công tác di d i v b nh vi n m i, nhưng khi nghe tin là y bác sĩ l p t c t p trung toàn l c tham gia công tác c p c u". Hàng ngàn y, bác sĩ, sinh viên th c t p c a B nh vi n a khoa trung ương và ih c Y dư c C n Thơ ã vào cu c trong công tác c p c u, i u tr n n nhân t i b nh vi n và t i hi n trư ng. Nh ng lưng áo tr ng ư t m m hôi l n máu và bùn t c a b nh nhân ang i l i như con thoi gi a phòng c p c u và các khoa c p c u và chuy n b nh nhân. T hơn 8 gi sáng, khi nh ng ca c p c u u tiên ư c ch nt t 7
c i u dư ng, bác sĩ ư c huy ng toàn b , bu i trưa cũng không ai màng n chuy n ăn u ng. (T.LŨY - MINH GI NG) 3. Ký chân dung Ký chân dung là m t th lo i báo chí mà i tư ng ph n ánh là nh ng con ngư i th t, tiêu bi u c a m t v n ho c m t khía c nh nào ó mang tinhd th i s g n v i v i nh ng vi c làm, hành ng, vi c làm c th trong tình hu n ho c hoàn c nh i n hình v i bút pháp c t và thái th m nh d t khoát c a tác gi ư ng n gi ng ư ng c a Thanh TT - Chưa y hai năm trên ng c ch em Thanh eo hai m nh v i i tang m t c b l n m . Có nhi u b a b n ch em vét s ch thùng g o mà v n chưa n a bơ. Thanh ch p nh n i r a bát thuê, bán d o th t l n nuôi em và th c hi n b ng ư c gi c mơ gi ng ư ng. Nguy n Th Thanh (TP Vinh, Ngh An) v a thi t t nghi p l p 12 xong thì m b nh. Căn b nh ung thư d dày bao nhiêu năm b ng tr n ng qu t ngã m .B i làm thuê ngoài Hà N i r t ít khi g i n i vài trăm ngàn ng v nhà. c trong nhà c vơi d n có ti n cho m ch y tr li u. Sau Thanh là ba em: Th o, Th m, Thi t u ang tu i ăn tu i h c. Nhìn m y em ôm m thút thít, cô ch c nén l i ư c mơ vào i h c. Thanh bi t cu c s ng gia ình bây gi trông c y vào mình c . H t ti n ong g o, ti n i n, ti n nư c, hàng trăm th chi tiêu làm u óc cô bé m i hôm qua còn m i mê v i bài v ph i quay cu ng tính toán. Thanh xin phép m vào Nam làm thuê ki m ti n. a con gái m i 17 tu i loay hoay b n xe mi n ông m t m t ngày r i lang thang n t n B nh vi n Nguy n Trãi. Nhìn ôi dép lê v t gót và cái dáng chưa y 40kg c a Thanh, ch ch căntin thương tình nh n vào làm. Thanh ph i d y t 3g sáng d n d p chu n b b a sáng cùng u b p. M i bu i cô bé ph i r a s ch hàng ch c ch ng bát ĩa bóng nh y d u m ch t cao quá u. R i d n th c ăn th a, lau chùi bàn gh n t n 12g êm. Khi m i ngư i i ng h t, t t 8
b t èn Thanh m i dám gi sách ra ôn thi. Trong cái căntin m th p c a b nh vi n y chưa êm nào Thanh nguôi gi c mơ tr thành sinh viên trư ng y. V y mà 500.000 ng lương tháng u tiên chưa k p g i v mua thu c thì m ã ra i. V ng bóng m , căn nhà s 39 v n rách nát nh t ph Ngô c K (TP Vinh) càng hiu h t hơn. Thanh ph i b vi c v chăm sóc các em. Th ng Thi t quen ng ư c ôm m nên t i nào nó cũng ôm Thanh gào thét t hơi. Nhi u êm tr i mưa, huy ng h t xô ch u mà v n không có ch khô n m, b n ch em ôm nhau n c n . Thanh không dám khóc nhi u. Vì các em cô càng t ra c ng r n. B v . Sau nh ng ngày ch lao ng, s c kh e b sút h n. B càng suy s p nhanh sau khi m m t. B g n như n m m t ch vì ch ng lao ph i. Cái Th o ang h c l p 12, Th m h c l p 11 còn Thi t chu n b lên l p 8. ki m ti n, Thanh theo chân ch hàng xóm ra ch i h c bán th t l n thuê. C ngày bán m t cho ph n th t l n v n không th kéo Thanh kh i gi c mơ vào trư ng y. Tháng 9-2005 (chưa y năm sau khi m m t), b b b n ch em Thanh mà i khi m i 49 tu i sau m t cơn ho d d i. B chưa k p nhìn t gi y báo nh p h c Cao ng Y t Ngh An c a cô con gái u lòng. Thanh t 23 i m. Th lĩnh h t tiêu Thanh là y viên ban ch p hành oàn trư ng, bí thư liên chi oàn khoa i u dư ng Trư ng cao ng Y t Ngh An. T t c ho t ng c a khoa, trư ng u có s tham gia c a Thanh. Cô ư c các bác sĩ B nh vi n a khoa Ngh An tín nhi m giao làm trư ng nhóm “D án nâng cao k năng giao ti p c a i u dư ng viên - k thu t viên - h lý” do T ch c phi chính ph Ph n Lan u tư. ang thao thao gi i thích cho ch em b nh nhân v ki n th c chăm sóc s c kh e bà m - tr em, l i th y cô l i c i dán băngrôn cho chi n d ch hi n máu nhân o do oàn trư ng t ch c. Khám, tư v n, tuyên truy n, phát thu c mi n phí, nh ng vi c làm vì c ng ng Thanh quen x c vác t năm 1. B n bè 9
quen g i Thanh là “th lĩnh h t tiêu”. Vi c l p, vi c trư ng, th c hành b nh vi n, vi c d án u ư c Thanh gi i quy t r t khoa h c, nhanh g n. R t nhi u b n không h bi t hoàn c nh c a gia ình Thanh như th nào. G p Thanh dù ang t t b t vi c gì cô cũng nho n mi ng cư i: “Mình là th lĩnh oàn, ph i gi l a cho các b n trong các phong trào ch !”. Thanh v n i làm gia sư t t c các êm trong tu n trang tr i chi phí cho mình và các em. Năm v a r i i m t ng k t c a “h t tiêu” v n “ nh” nh t l p C1B: kỳ m t 8,0; kỳ hai 7,9. (VĂN HUY N) 10
M CL C 1. Phóng s ........................................................................................................................... 2 2. Ghi nhanh......................................................................................................................... 5 3. Ký chân dung ................................................................................................................... 8 11